Donderdag 21 November 1912.
5 centiemen het nummer
66stc Jaar 4542.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
GODSDIENST, HUISGEZIN. EIGENDOM,
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
FERRER.
De Orgeldraaister.
Oorlogslegen
en Vrijmetselarij.
Het ongeluk.
Een en ander.
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagleekening van
den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal Ier week voor de Stad 5 frank met
den Post verzonden G frank 'sjaars, fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden,
voorop te betalen De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwit-
tantiën door de Post ontvangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij G. VAN DE PUTTE-OOOSSENS Korte Zoutstraat, nr 31, en in alle
Postkantoren des Lands.
CUIQl l'; SÏJUM.
Per drukregel Gewone 15centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op 3de bladzijde
50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen
handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Notarissen moeten hunne inzendingen
doen, uiterlijk tegen den Dijnsdag en Vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van dit blad.
Aalst, den 20 November 1912.
Nog altijd en met hardnekkigheid
wordt de zaak Ferrer voort in de bla
den besproken. Iets is stellig en onbe
twistbaar de kwestie wordt door velen
behandeld met vaste vooringenomenheid,
een niet' te miskennen parti pris.
Nochtans als ge de waarheid rechtzinnig
nastreeft, moet. ge de gebeurtenissen vlak
in 't wezen durven zien. Dit durft en dit
doet heer Valentin Brifaut in zijn laatste
studie over deze zooveel besproken zaak.
Wij vatten zijne bewijsvoering samen en
voegen er hier er daar ons eigen oordeel
Mj.
Do tegenstrevers zeggen Ferrer is
veroordeeld door de katholieken''. Dal
is de stelling en tevens de hoofdbeschul
diging van de anliclerikalen. Noch'ans
niets is meer onwaar dan dit gezegde
Het Ferrer-proces werd gepleit in klaar
lichten dag, in liet bijzijn van omstreeks
500 personen, waaronder verscheidene
anticlerikale dagbladschrijvers, zoo van
binnen als van buiten Spanje. Dat zijn
honderden stellige getuigon in de zaak.
Zij kunnen beves'igen dat liet vonnis
tegen Ferrer met algemeene stemmen
werd uitgesproken. En wie heeft dit
doodvonnis geveld
Zeven rechters, alle, z&vaa .leden v.ao,
hél Krijgshof, en van die zeven waren er
drie algemeen gekend als onverschilligen,
die noch van God noch zijn gebod hiel
den, maar nooit met daden togen den
godsdienst optraden twee van de zo\en
waren gekende vrijdenkers, en slechts
twee van de zeven stonden aangeschreven
als - min of meer praclizeerende katho
lieken. Die rechters hebben met volle
kennis van zaken, in volle bewustzijn en
volgens bun geweten het vonnis geveld
zij dap dragen de verantwoordelijkheid
van het uitgesproken vonnis.
Iloe toch kan een mensch in soortge
lijke omstandigheden zoo uitzinnig zijn
die rechterlijke uitspraak, geschied vol
gens al de regelen van hel Spaansche
Strafwetboek, toe te schrijven aan de
Katholieke K- rk, wanneer deze er niet
in het minste mede bemoeid is geweest
Immers, het feit dat er van de zeven
rechters hoogstens twee min of meer
katholiekengezind waren, is er wel het
degelijksle bewijs van.
Niet dat wij de daad van de rechters
hier in verkeerden zin willen beoordee-
len, verre van daar Enkel bewijzen we
dit de katholieken zijn in het vonnis,
tegen Ferrer geveld, al zooveel lusschen
als de liberalen en de socialisten.
19e vervolg.
De stervende kon haar niet meer zien,
maar hoorde baar naderen.
Madame Aubin... het is met mij ge
daan... stamelde de arme vrouw met nauw
hoorbare stem. Van harto dank ik u voor
uwe goede zorgen en uw liefdadigheid...
God zal het u vergelden... Ik vertrcuw u
mijn arme wees... wees voor haar, hetgeen
gij voor mij waart, en spreekt met dokter
Bordet. Hier is mijn geboorte-aote en die
van Martha... gij zult er mijn familienaam
op vinden... ik had hem altijd verborgen...
ik schaamde mij...
Zij overhandigde aan de vrouw de twee
bladen papier, die zij met den brief van
Gabriël Savanne, welke Martha verbrand
bad, uit bet notenhouten kistje gehaald had.
De twee papieren aannemende, begon
vrouw Aubin te weenen.
Uit Gerinaine'8 keel steeg nu de doods-
reutel op. Zij hief haar handen omhoog, en
deze zweefden bevend boven het bed zon
der iets te grijpen.
Wat zij zocht was haar dochter, welke
haar uitgedoofde oogen niet meer konden
aanschouwen.
Ma>'tha begreep dit en liet zich in haar
armen vallen.
Met den vurigen drift der moederliefde,
die tiet lichamelijk bestaan zelf overleeft,
greep de arme moeder hot kind vast, klem-
Dil vooropgezel., brengen wij hulde
aan do kranigheid, den burgermoed, we
zouden haast zeggen den heldenmoed van
die rechters. Hoe zoo Die heeren moes
ten een man oordeelen, die een groote
rol speelden in de anarchistische wereld.
Deze rampzalige secte ziet niet nauw op
de te gebruiken middelen. Van 1883 lol
1908 zijn er te Barcelona niet minder dan
124 anarchitische aanslagen geweest bij
middel van bommen, brandstichtingen en
dolkmessen.
Diezelfde wraakzuchtige in razende,
haatdragende anarchisten hadden her
haalde malen doodsbedreigingen gestuurd
aan de rechters in geval zij Ferrer dor-
slen veroordeelen. Zulke bedreigingen
zijn geen ijdele bluf, maar worden bijna
onvermijdelijk in dadeu omgezet. En
toch lieten de rechters zich hierdoor niet
beinvloede'n. Volgens hup eer en hun
geweien, was Ferrer plichtig aan de hem
ten laste gelegde feiten, in volle plicht-
bewustzijn spraken zij daarna ook zijn
straf uit.
Denzelfden moed, maar tevens eene
liooge voorzichtigheid, legde liet. cabinet-
Maura aan den dag. De eabinolsleden
waren ook fel bedreigd doo'r de kerels
der revolulieoniiairo, der anarchistische
partij. Zij ook hadden niets anders voor
oogen dan de stipte vervulling hunner
hoogo ambtsplichten. Uil voorzorg, noch
tans, had lieer Maura het behendig ge
dacht de meening over het gevai te vra
gen aan heer Moret, hoofd van de anli-
clerieale liberale partij in Spanje En
weet gé hel kenmerkend antwoord van
den liberalen hoofdman We vertalen
het hier letterlijk
Ik meen dat gij den Koning niet
moet aanraden het koninklijk voorrecht
uit te oefenen. Het Staatsbestuur moet
de uitvoering van liet vonnis bevelen.
Anders bandelen ware alle mannelijke
krachtdadigheid afstaan.
Die brief is goteckend Moret düs
door hel erkende hoofd der liberalen in
Spanje. Dit zal niemand betwisten of
tegenspreken Doch er is nog meer Van
al de staatshoofden is er maar een onkel
geweest om genade af te smecken voor
Ferrer. En't was niet een machtige koning,
keizer of president, maar wel Pius X,
onze Paus, liét hoofd van gansch de ka
tholieke wereld.
Hoe is het mogelijk, als men waarlijk
tergoeder trouw zijn wil, onder deze
historisch vastgestelde voorwaarden, de
dood van anarchist Ferrer van den boos
wicht Ferrer, de katholieken aan te
wrijven Wij wasschen den misdadiger
niet wit, noch spreken hem vrij van zijne
groote euveldaden, maar de straf, welke
de haar vaster op haar borst, drukte haar
ijskoude lippen op het voorhoofd van het
kind, gaf baar een laatsten kus en schonk
in een uitersten snik hare ziel aan haren
Schepper terug...
Machteloos vielen haar armen op het
bed neder. Alles was gedaan.
Do wanhoop van Martha was verschrik
kelijk.
De kreten en snikken van het kind ver
scheurden het hart van hen die 't hoorden,
Krampachtig sloot zy het lijk vanAliaai-
arme moeder in haar armpjes en men kon
er haar niet van losrukken.
Langzaam cn zacht nam vrouw Aubin
het kind van het bed en zette het op den
grond.
Martha, lief kind, kniel neer... zeide
de goede vrouw.
De kleine wees viel op haar knieën eh
vrouw Aubin volgde haar voorbeeld.
E11 beiden baden weonend bij deze, die
opgehouden had te lijden, maar wier loven
een aaneenschakeling van rampen en een
lange foltering geweest was.
Ondanks het somber drama dat plaats
had op do tweede verdieping heerschte er
groote bedrijvigheid in het huis van vrouw
Aubin.
Onze lezers weten, dat de klanten er tal
rijk waren en voor een groot deel be
stonden uit werklieden der naburige fa
brieken.
hij heeft opgeloopen, is niet de straf hem
toegediend door de katholieken, maar de
gewone straf, uitgesproken en uitgevoerd
door hel mensehelijk, wereldlijk gerecht.
Na do triomfantelijke heldenfeiten der
Bulgaren schijnt hel ze ter dat het uit is
met Turkije en Europa. Nochtans volgens
alles wat men mocht voorzien, moest
men in den beginne var den oorlog ver
onderstellen dat di
ken zou tellen en miss
erstand der Tur-
hien eindelijk de
victorie behalen. Men (jacht aan de moe
dige s! rijders van Plevija en aan de Duit-
sche officiers die in deg' laaien lijd don
Turkschen soldaat ó|d#richtten, en aan
de kanonnen zoo 'duurbetaald te Essen
hij Krupp <11 men wi§t wel niet of de
Turk het niet zou winrijjin.
Maar men vergal dat sedert een jaar
of vijf Turkije onder dtija heil zit der Vrij
metselarij dat de hplsche secte het
Tiirscii leger is binnenjftlrongen, van de
officiers, (We soldaten tboelen zijn, poli-
lieke kruipers hééft ge ré aak t. Daar waai
de Vrijmetselarij in liet leger dringt,
wordt liet leger een ui hk-llje van Vrij-
me'tselaarsdominatie '\n een vette kaas
waarin de hevigste - mm aeons gevet
worden Dpjiosle atn aan de
ootmoedigste dienaar-. -r i.ogie toever
trouwd in het Hooger bestuur glijden
wantrouw en jalouzie de oversten die
waarlijk op de hoogte zijn worden tegen
gewerkt, afgebroken en vervangen door
creaturen der Vrijmetselarij, T komt er
niet op aan of zij bekwaam zijn,ja of niet.
E11 zoo waren de Turksciie troepen,
naar de bekentenis van Le Matin een
antikatholiek blad van Parijs,gecomman
deerd door mannen die in naam der Vrij
metselarij, de revolutie in de hand werk
ten om Abdul-Hainid van den troon te
smijten en de Logie er op te plaatsen.
En zoo is het geplogcn,voegt Le Temps
oen antikatholiek blad er bij, dat op een
vier of vijfjaar tijds de geheime werking
der Logie van de helden van vroeger de
bange troepen miek die op de vlucht
gingen te Kirk-Kilissé en zoo deerlijk
verslagen werden le Lule-Bourgas.
De Fransciiön beginnen er ook op na
te denken en viagon zich angstig af of de
Vrijmetselarij ook niet hetFransche leger
heeft bedorven.
En hoe zit het hier in België Sedert
1847 bestaal er verbod voor de officieren
van deel te maken van geheime genoot
schappen zooals de Logie er een is; maar
nooit is er serieuse kwestie geweest dat
verbod toe te passen. Zelfs op 't einde
Vrouw Aubin had tamolijk veel volk in
haren dienst, waaronder eene keukenmeid
en vier buffetmeisjes.
Onder deze. laatsten bevond zich een
schoon en braaf meisje van twee-en-twin
tig jaar, Marie genaamd, die belast was
met het bestuur van het huis als de mees
teres afwezig was.
Marie kon haar man wol staan en was
heel handig. Ook waren de andere meisjes
Rosa, Francisca en Katrina, haar stipt
onderdanig.
Alle vier liepen zij op dit oogenblik heen
en weer te midden van het gejoel en de
drukte der klanten, gene de tafels dek
kende, andere beladen met stapels lepels,
vorken en messen.
Rosa en Katrien, er dient spoed ge
maakt, riep Marie, terwijl zij in het buffet
de flesschen vulde. Wij zullen aan de juf
frouw laten zien, dat, als zij er niet is, het
werk toch gedaan wordt...
Wij zijn veel ten achter, antwoo-dde
Katrina.
D.it geloof ik ook, voegde Rosa er
bij. Dra luidt het elf uren in de fabrieken,
en dadelijk sti'oomm de gasten binnen.
Zoo sprekende, brachten de meiden de
tafels in orde, waarop weldra niels meer
ontbrak.
De deur der eetzaal, die op de kaai uit
kwam, werd op dit oogonblik juist geo
pend. en een oude vrouw met oen pot in
de hand, trad binnen en ging naar het
buffet, waar de wijn besteld werd.
vau 1911 en in 't begin van 1912, toen er
spraak was van volksopruiing in het
land, heeft de Logie haar uiterste best
gedaan om in zekere garnizoensteden de
officieren le winnen, 't Was daaraan toe
te schrijven dat erbij de inroeping dei-
klassen hier en daar door zekere officie
ren wat al te veel werd toegegeven aan
inurmureerdeis tusschen de ingeroepen.
Men wil ons leger versterken. Indien
't moet voor'l bestaan van België zullen
de echte patriotten er niets op tegen
hebben. Maar in Gods naam! Dal degenen
die er voor aangesteld zijn, zorgen dat
de Vrijmetselarij buiten het leger blijve
anders zouden wij in België nog wel iets
kunnen beleven in den aard wat Portugal
beleefde het leger dat zich ten dienste
stelt der revolutie. Want Vrijmetselarij
beteeken l revolutie togen ieder gouver-
noment dat de Vrijmetselarij niét in de
hand werkt.
In het fransch wetenschappelijk blad
Le Correspondent Medical schrijft de
geneesheer Lemonier, die geen katholiek
is, over de Fransche ontvolkingskrisis.
De huidige krisis is eene zedelijke kri-
sis, die haren oorsprong hooft in de ver
laging der karakters en het verlies'van
een ideaalom al zijne plichten te bogrij
pen te vervullen moet men een ideaal
hebben godsdienstig geloofde gods
dienst dor wetenschap, de liefde tot het
Vaderland... en wij hebben er geen meer.
Ik kloeg daar laatst over bij den heer
Homias, die mij antwoordde op strengen
toon Mijnheer, mijn Evangelie is de
uitroeping van de rechten van den Mensch
en daarin isgeene kwestie van «plichten.»
Zi' hier het ««ongeluk.»
Dat is wel den nagel op den kop
Hoor de menschen lees de gazetten,
ge zult overal hooron van rechten, welke
deze, die en geene heeft, rechten alhier
en aldaar, van rijk televen, in rijtuig
of auto te rijden naar feesten en ker
missen te gaan, reisjes te ondernemen en
allerlei vermaken bij te wonen enz enz.
Maar nergens zult ge hooren spreken
van plichten te vervullen.
Plichten jegens ouders, ee dgenoten,
kinderen, meesters en oversten neen,
daarvan hoort ge niet.
't Zijn nochtans diegenen die hunne
plichten 't beste kennen en vervullen.di
ook het beste varen.
Plantaardige melk. Dr Gustav
Kigler, uit Hongarië, heelt volgens de
Hongaarsche bladen, eene belangrijke
uitvinding gedaan.
Goeden dag, Marie, goeden dag meis
jes, sprak de oude vrouw, ter.wijl zij haar
kan op de toonbank zette.
Goeden dag, moeder Moutier, ant
woordde Marie. Gaat alles goed
Opperbest, lief kind. Geef mij een
liter.
Van veertien stuivers
Ja. Is Juffrouw Aubin uitgegaan?
vroeg vrouw Moutier.
Neen, z'j is bij een der buren, die op
sterven ligt.
Is dat misschien Germaine, die in het
verffabriek werkt en zoo'11 braaf en lief
kind heeft
Juist zij is bet.
Arme vrouw... arm kindje Wat
zal er van dat meisje geworden
Daar er veel werk en Marie geen bab
belkous was, zeide zei
Moeder Moutier, hier is uw liter.
Schrijf hein op de rekeni zeide de
vrouw, terwijl zij haar pot nam.
Goed.
Terwijl vrouw Moutier do zaal verliet,
schreef Marie den liter op een lei, die ach
ter den toonbank hing.
Op den drempel ontmoette zij Magloire,
die zijn orgel binnenbracht.
Aan allen een goeden dag zeide hij
met opgoruimpe stem, terwijl hij do res
tauratie binnentrad.
Vier stemmen antwoordden
Goeden dag, Magloire.
Gij zijt zeker bang, dat uw orgel
Na zes jaren proefnemingen is hij er
in gelukt eene kunstmatige melk te ver
vaardigen welke voor samenstellingen
voedingswaarde, met de boste koeimelk
gelijk slaat.
Professor Kigler verklaart dat deze
melk uitsluitend samengesteld is uit
plantaardige stoffen, vooral koorn, en
met een zeer eenvoudig machien kan
vervaardigd worden
Deze plantaardige melk zou maar de
helft zooveel kosten als koeimelk, is vol
komen wit, heeft een aangenamen smaak
en is gesteriliseerd als zij uit het machien
komt.
Het straatverkeer in groote ste
den. In de meeste groote steden heeft
do drukte van het straatverkeer tijdens
de laatste tien jaren op ongehoorde wijze
toegenomen Te Londen, in 't hartje van
de City, op de kleine plaats der Bank
van Engeland, waar de Beurs en Mansion
House verrijzen, komen dagelijks in 10
uren tijds, een half miljoen voetgangers
en 50.000 voertuigen voorbij. Te Parijs
op de place de l'Opéra waar de boule
vards, de rue de la Paix, en de avenue
de l'Opéra bijeenkomen heeft men, in
denzelfden tijd, 150.000 voetgangers en
63.000 voertuigen geteld. Te Berlijn in
de Fried riclistrasse, op den hoek der
I.eipzigerslrasse, komen er in het uur
30.000 personen voorbij. Hetzelfde aantal
voorbijgangers in het uur werd vastge
steld op de Wladimir prospect te Sint-
Petersburg. Op de Rraban te Weenen,
heeft men er op 10 uren 275.000 geteld.
Te Madrid, op het kruispunt Peurta del
Sol, waar tien groote stations op uit-
loopcn, komen op 24 uren 350.000 voet
gangers voorbij. En door Broadway, te
New-York snellen, iederen dag, 700.000
personen te voet of per voertuig hun lot
bestemming te gemoet.
Tegen het vrouwenstemrecht.—
Er is eene vereeniging tot stand gekomen
om le werken tegen het stemrecht der
vrouwen in België. Zij bestaat hoofdza
kelijk uit eenige ongodsdienstige onder
wijzeressen. De reden hunner werking
is dat de Belgische vrouwen veel te
godsdienstig worden opgevoed en le
godvruchtig zijn. Dus volgens die lieve
dames behoort dat recht alleen aan de
vrijdenksters en aan de vrijleefsters
Bewaren van visch door sneeuw.
Tot hiertoe werd visch, evenals vleesch,
eieren, kaas, vruchten enz. het best in ijs
bewaard. Tegenwoordig wordt voor be
waring van visch met goed gevolg de
kunstmatige sneeuw gebruikt.
vallen zal,dat gij hem in de zaal zet vroeg
Marie lachend.
Dat is 't niet, antwoordde Magloire,
maar de vorst zou wel zijn liedjes kunnen
doen bevriezen.
Hij naderde het meisje cn z-ide
Gij kent mij, nietwaar, Marietje? Gij
weet wel wie ik bon en ik ben daarbij nog
al wat gij wel zult willen
Ik ken dat allemaal, Magloire.. Maat
hot is nog vandaag' niet, dat wij gaan trou
wen Komt gij eten
--Of ik kom eten Ik heb honger
genoeg om al uw potten en ketels leegte
eten.
XII.
Heb maar geen zorg, Magloire, riep Rosa,
de polten en ketels zijn goed gevuld. Als
uw honger zal verzadigd zijn, zal er nogwel
genoeg voor anderen overschieten.
En ik, voegde Katrina er bij, ik ga u
geven wat ge liefst ©et, worst met kool.
Ha. er beslaat niets beter op do we
reld dan worst met kool, meesmuilde Ma
gloire begeerig Dat is lioel wat anders dan
truffels
Hebt gc al truffels gegeten,Magloire?
vroeg Francisca.
I11 mijn gelicole leven nog niet, maar
ik heb ze toch gezien voor do ramen dei-
winkels... Zij zien er uit als ziek«j aardap
pelen...
(Wordt voortgezet).
