H. K. H. de Gravin van Vlaanderen,
Zondag 1 December 1912.
v
5 centiemen het nummer
66ste Jaar 4546.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM,
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
VADERLAND, TAAL, VltlJIIEID.
Han de lezers van slecnte
dag- en weekbladen.
GELOOF EN LIEFDE
Uil mijn Congoleesch
dagboek
Land- en Tuinbouw.
DE DENDERBODE
Dil blad verschijnt don Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagLcekening van
den volgendon dag. I)e prijs ervan is tweemaal Ier week voor de Stad 5 fraDk mol
den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor dry maanden,
voorop te betalen De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwit -
tantiën door de Post ontvangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij G. VAN DE PUTTE-GOOSSENS Korte Zoutstraat, nr 31, en in alle
Postkantoren des Lands.
CÉIQL'f SUlim.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Keklainen fr. 1,00 Vonnissen op 3de bladzijde
50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekondmakingon bij accoord. Niet opgenomen
handschriften worden niet teruggestuurd. Hoeren Notarissen moeten hunne inzendingen
doon, uiterlijk tegen den Dijnsdag en Vrijdag in don voormiddag.
Voor de advertentièn uil vreemde landen zich te wenden ten bureele van dit blad.
Aalst den 30 November 1912.
Nu heden dal de vernieuwing der abon
nementen aan de dag- en weekbladen zal
gaan gebeuren, roepen wij de aandacht
onzer katholieke partijgenooten in op de
volgende bemerkingen
Slecht zijn dagbladen,waarin de katho
lieke Godsdienst wordt aangevallen,hetzij
in zijne geloofspunten, hetzij in zijne
bewijsmiddelen, hetzij in zijn gezag of be
stuur, hetzij in zijn Opperhoofd of onder
geschikte bedienaars, hetzij in zijne zede-
leer, heizij in zijne kerktucht of zijne
kerkgebruiken.
De kerkelijke Overheid heeft het recht
en don plicht ons de lezing van dergelijke
gazelten to verbieden, evenals het staats
bestuur het recht en den plicht hoeft het
aankoopenen verkoopen te verbieden van
eetwaren, die schadelijk zijn voor de ge
zondheid.
De Kerk is gelast met het opleiden der
zielen naar hun eeuwige zaligheid zij
moet de geloovigen voorlichten zij moet
ze tegen de gevaren beveiligen.
Eene moeder ziet haar kindeenen be
ker vergift aan zijne lippen brengen
heeft die moeder het recht en den pi.icht
niet dien beker uit de handen van haar
kind te rukken
Het verbod van de H. Kerk beperkt
onze vrijheid. Natuurlijk Maar is onze
vrijheid onbeperkt Mogen wij vrank en
vrij moorden, stelen, lasteren Mogen
wij ous leven vrijwillig in gevaar stellen,
zonder de minste reden Mot veel
minder reden het leven onzer zielMogen
wij naar goesting gehoorzamen en onge
hoorzaam zijn aan onze ouders, als zij
ons iets gebieden in het bereik hunner
macht
Goede katholieken staan volgaarne de
vrijheid af uit vergiftigde bronnen en
drinken en gehoorzamen gaarne aan de
Kerk die hen op het gevaar opmerkzaam
maakt,
Er zijn menschen die denken dat een
slechte gazet op hen goenen indruk maakt.
Zij zijn geleerd genoeg, meenon zij,. 0111
de dwalingen de valschheid van de waar
heid te onderscheiden
Die menschen bedriegen zich. Hoeveel
zijn er buiten do Priesters,die den Katho
lieken Godsdienst ietwat grondig hebben
bestudeerd Hoeveel zijn er die de kerk
geschiedenis hebben doorworsteld
Als men buiten zijn vak is, laat men
zich zoo gemakkelijk door den schijn
misleiden. Welke oningewijde kan 011-
eöhte edelsteenen van echte onderschei
den valsche banknoten van goede
Voegt daarbij dat men niel alleen in
wetenschappelijk, maar ook in zedelijk
Geschiedkundige ridderroman uit den
eersten kruistocht
door Petrus Van Nuflel.
20e Vervolg
Door oene bovennatuurlijke kracht aan
getrokken, naderde hij meer oin meer hot
verblijf zyner bruid en peinsde Bij haar
onder haren liefdevollen blik wensch ik te
sterven, baar mijne wonden toonen, beko
men ter eere van het H. Graf, om haren
't wille haar bezweren, dat gcene de
minste vlek mijn blazoen bezoedelt en ik
haar trouw en waardig bleef zelfs lol in
den dood. Zoo zal het afsterven, het reuwig
vaarwel, ons min pynlyk vallen, dan zal
de hoop op eene altijddurende verbintenis
in het Hemelsche Ryk ons blijder tegen
lachen....
Daar naderde hem een Turk, gezeten op
een steigerend paard het strydro-», door
spoor en lans deerlijk gekwetst, verhief
zich hinnikend op de achterpoorten en slin
gerde den krijger in den zadel heen en
weer deze hief vóór Wilfried zijn zwaard
tot een ontzettenden slag op en hieuw...
Schiolijk blikkert het zilveren schild van
een tweeden rijder, met glinsterende»
stormhoed en gesloten vizier, gulden pant
ser en bleekblauwen wapenrek de slag
der Saraccens splitst liet schild in tweeën
door en alreeds is liy weder bereid den
cbristeno met een nieuwen hak het hoofd
te klieven, wanneer deze zich op zijn rcus-
achtigen draver, in zijne verhevene ge-
opzichlvast in zijne schoenen moet staan
om de verleidende schijnwaarheid niet te
slikken, vooral als zij onze lage neigingen
streelt.
Alwie pek behandeld, besmeurt zich.
In een bedorven dampkring wordt het
sterkste gestel ontzenuwd.
Alle dagen een wassem en, na korten
lijd, is de glans van al wat u heilig was,
verdwenen. Uw eerbied voor het Geloof
begint te falen.
Hoe rukt men oenen nagel uit 'nen
muur Door herhaald kloppen, nu eehs
rechts dan weer links
Nieuwstijdingen, handelsinlichtingen
vindt men in onze katholieke gazelten
zoowel als in slechte.
Er bestaat dus geen enkele reden om
gevaarlijke dagbladen te lezen wel inte
gendeel, er bestaat een groole reden die
de H. Kerk verplicht er de lezing van te
verbieden.
Echte katholieken koopen dus geen
slechte gazetten zij steunen geen bladen
die dienen om godsdienst en zeden le ver
guizen.
Voorzichtige ouders steken in de sloof
al de verdachte druksels die in huis kun
nen sluipen.
Zij weren ze als vergift.'t Is hun plicht.
De vier plichten van een echten katho
liek ten opzichte der groede drukpers zijn:
Zich abonneeren
Ze verspreiden
Ze ondersteunen
Er aan meêwerken
dook PETRUS COSYN.
Landbouw te Kitungulu.
XXXV.
1 Maart Nog altijd voortwerken aan
hel uitroeien van hoornen en struiken.
Goddank dat het haast gedaan is, want
er wacht nog veel ander werk en nog
een goede maand en '1 regenseizoen isi.og
eens geëindigd on dan is 't gedaan met
planten en zaaien Ik zal zoo alles in hel
geheel rond de 10 hectaren bosch uitge
roeid hebben, zonder de 5 a 0 hek-la ren
le rekenen die ik uitgeroeid heb om te
dienen als weiden, gedurende het regen
seizoen.Immers al mijne weiden bevinden
zich in de dalen en gedurende het regen
jaargetijde is het daar te nat om de dieren
te laten weiden. Daarom heb ik op de
hoogte? 5a 6 heklaren hoornen en strui
ken geveld en daar graast nu liet vee.
Hel vee zou wel grazen en zijn voedsel
vinden in hot bosch zonder het uit te
roeien, doch gedurende den regentijd zou
het daar blootgesteld zijn aan de steken
der tsé-tsévlieg, die hier wel is waar niet
overvloedig zijn,doch 't kan nooit kwaad
voorzorgen le nemen. Later eens al het
land bouw werk gedaan enden post gansch
in orde, reken ik nog zoo 10 a 15 hekta-
slalte opricht, zijnen degen zwaait en den
tegenstrever doodt... De christene schuift
thans do helmklep open on vertoont een
beeldschoon gel iatzegepralend lacht hy
011 overziet het oorlogsveld God wil
het G.id wil het dondert zijn i mach
tige stem ontelbare aanrukkende geloo
vigen tegen de krijgstrompetten schallen,
de hoorns blazen, do grond davert onder d°
hoefslagen der paarden,de stofwolken vlie
gen dwarrelend in de lucht en verbergen
een gedeeltp des legers... Wilfried springt
op, opent de oogen en den arm uitstrek
kende, slaakt hij een akeligcn huil - God
wil liet Reutelend valt hy tusschen
vriend en vijand neer. Godfried van Bouil
lon had hem gered
Daar lag nu ridder Theobald's koene
pelgrimsschaar vernietigd, verslagen, ge
heel uitgeroeid. Dank de komst van God
fried van Bouillon, die herwaarts met zijn
machtig leger voorbytoog, ongelukkiglijk
een weinig te laat om hunr.o goloofsgenoo-
ten bij to springen, maar nog bijtijds om er
de Turken tot den laatste» man te verdel
gt n, was Wilfried dezen liet léven ver
schuldigd Hunne woede was zoo groot,
dat zy de vluchtelingen ongenadig achter
volgden.
Dit was het einde van Theobald's en
Hoël's keurbenden. Do eerste verwierven
de martelaarskroon op het veld van eer ea
roem de nagedachtenis der anderen zal
gedoemd blijven tot in liet verste nage
slacht.
X.
Alvorens voor goed der lielden van ons
verhaal afscheid te nemen, zullen eenigc
woorden geschiedenis niet overbodig wezen.'
ren lot weiden in te richten. Eens bet
struikhout en alles wal de zon belet Lol
den grond door te dringen verwijderd#
verdwijnen de tsé-tsés, en kan men zon
der gevaar er liet vee laten loopen.
2 Maart Niets meldenswaardig dezer»?
voormiddag, doch in den namiddag
brengt men hier eene belangrijke en on-;
aangename tijding voor... Jamolowaj
een mijner werklieden, deze wiens bug
vroeger afbrandde. '1 Lot zegt men valf
altijd op Jonas en nu nog eens. Twéé
kerels van Mnkenda, het dorp vanwaar
Jamotowa afkomstig is, hebben dezes
vrouw zoo onhermhart ig afgeranseld dat
men ze voor dood heeft opgeraapt en in
hare hul gedragen. Met tranen in da
oogen komt de man mij vragen om naar
zijne vrouw te mogen gaan zien wal ilf
hem geivedehjk toesta. Twee uren naï
dien is hij lenig en zegt mij dat zijlij
vrouw nog niet dood is doch 111 zeer giw
vaarlijken loes'and verkeert. De oorzaali
van dit gevecht is mij onbekend, doch iIn
geef Jamotowa een briefje om naar Lui
konzolwa te dragen hij M. Godin, die zat
de zaak wel in 't klare trekken.Daarmee
is de man wal getroost. Bantus mobagft
kwenda na juge, j^gt hij en vertrekt.
3 Maart Weeral Zondag zeg. ik bij hef
ontwaken. De Zondag is steeds een dag
van feest voor 'Chart én vandaag schijnt'
de zon ook te willen meefeesten. Naar
kristenmenschen-gewoonte begin ik deè
dag met een goed gebed lot den Opper
heer, in wiens handen onze lotsbestem
ming zich bevindt, en tot den II. Josep!
Jesus Voedstervader aan Wicn de maand
Maart is1 toegewijd, 'k -Voel mij zoo op
geruimd en blij dat ik hij 't. aankleoden
begin te zingen
't Is van don Gentschen Sis
Al met zijn schavelingen,
Die hier den oproer is
De perse.zal hem dwingen.
Hoe mij dit nu in 't gedacht is gescholen
weet ik niet. 't Is een oud spotlied van
over 40 jaar tijdens de gemeen te kiezhigen
te Burst gezongen en dat ik van de ouder
lingen heb afgeluisterd, 't Is wol dat de
«Gentschen Sis* sinds lang goed en wel,
onder de groene graszode van het kerk
hof ligt want hij zou 't mij niet vergeven
dat ik de oude koeien uit den gracht haal.
Op don middag komt Jamotowa torug
van Lukonzolwa, de man heeft er spoed
hij gezet. De loestand zijner vrouw zegt
hij is nog altijd dezelfde en hij geeft mij
een brief van M. Godin. Deze laat mij
weten dat de zaak Jamotowa bodenkelijk
erg is, dat hij zich juist naar Ivassongo-
Mwana moet begeven hij den juge voor
in eene zaak te getuigen, dat hij de twee
plichligen heeft doen opleiden naar Lu
konzolwa en ze morgen zal medenemen
om ze voor den juge te brengen en Ja
motowa terug te sturen om insgelijks
mede te gaan naar Kassongo-Mwana, ten
einde zijn getuigenis af te loggen. Ge ziet
dat is spoedig recht (Wordt voortgezet.)
Terwyl de Arabiérs over Palestina
heerschtcn. genoten de bezoekers van het
Graf onzes Hoeren, saamgestroomd uit liet
Westelijk gedeelte van Europa, eene vol
ledige vrijheid, een onafgebroken tijdstip
van zooten vrede. De hongerigevi werden
gespijsd, de naakton gekl -ed, «Ie vreemde
lingen geherbergd. Aldra bouwden de
Christenen, te Jeruzalem verblijvende, bid
plaatsen, kloosters en bijzondere huizen,tot
verpleging voorbestemd, zonder dat hun
ooit eenig verzet dwarsboomde. Bezijden do
wegen, die naar do plaats der bedevaart
leidden, verrezen "woningen, waarin de
pelgrims van vermoeienissen der lange reis
konden uitrusten en versche krachten put
ten tot het voltrekken vat) den ondernomen
boottocht Duizenden en duizenden geloo
vigen zakten ieder jur op de H. Stad af.
Eene nieuwe bron van handel, welvaart en
bloei had zich voor het land geopend de
voortbrengsels van In t Oosten worden or
met die van het Westen geruild en do han
del b; eidde zich op verbazende wijze meer
om meer uit.
Dan, de kaart keerde. De Turken, die
reeds Klein-Azië aan hunne macht hadden
onderworpen, hielden het ook op hot wol-
varend Palestina gemunt, en aangevoerd
door Malek-Schah. veroverden zij het land
.en zetten zij er zich als heer en regeerder
neer. Tot hun eigen nadeel begonnen >y
een tijdstip van dwinglandij en barbaarse»-
beid. Dit ruw en woest volk. afkomstig van
den Oosterlyken oever der Kaspische Zee,
inoc-st kwellen om to kwellen, dooden om
te doodon. Welhaast schuwden de vreem
delingen dien grond'eons zoo vruchtbaar en
gelukkig, en de handel ging lieel en gansch
te niet, het spook der ellendo dreigde
overleden te Brussel, den 26 .November 1912.
Het leven der Gravin.
Eenvoudiger, huiselijker en meer van
pracht 011 Maan. kan 111011 zich lief léven
dal. de Gravin to Brussel leidde, niet
voorstellen
Gewoonlijk slond dc Gravin oin 7 ure
op. 's Zondags woonde zij de II. Mis bij
in tie kerk van Sl-Jaak-op-Coudenbei'g.
Alle Dins- en Vrijdagen werd in bare
tegenwoordigheid in do kamer waar
prins Boudewijn stierf, welke in rouw
kapel is veranderd, eene zielmis gecele
breerd.
Een bijzondere postbode bracht eiken
morgcinl een lijvig pak brieven en dag
bladen haar eerste ontbijt werd rond
8 1/2 ure opgediend en duurde nooit- lan
ger dan een k waart uut'S.
Na hare brieven gelezen en tie bijzon
derste dagbladen doorloopen M hebben,
reed de Gravin nu l oene eeredame per
koels uil en bezocht in de slad bare bij
zonderste leverancier*. Als ongunstig
weder de wandeling onmogelijk miek,
hield tie Gravin zich met schilderen en
muziek onledig.
Om 12 1/2 ure word het groot onlbijl
opgediend, dit duurde nooit lang, want
gansch die vroegere welvaart en weelde te
vernietigen. Dc bedevaarders hadden de
ongehoordste knevelarijen te verduren zij
werden bespot en scliimpachtig nagebootst
in hunne aanroeping van liet Kruis, limine
godsdienstige oefeningen werden gestoord,
de geestelijken gokwollen en vervolgd en
de kroon, op hunne tirannij geplaatst, was
voorzeker het. eiselien vaneen zwaar tolgeld
aan eiken vreemdeling, -lie Jeruzalem Wou
binnentreden. De pelgrims, gemeenlijk van
krachten uitgeput,en onderwege doorTurk-
scho bandieten van hunne laatste reispen
ningen beroofd, moesten zich dus tevreden
houden met de tinnen en koepels van
Jeruzalem van verre te aanschouwen en
daarna, met eene twyfclach'ige hoop van
nog ooit, den geboortegrond te zullon we
derzien, den terugtocht aanvangen. Hoe
pijnlijk zulks die van godsdienstmin bla
kende boetdoene-s moesl vallen, lim-ft
geen betoog. De loodzware dwingelandij
der Turken ging eindelijk zoo vor, d it do
Grieksche keizer van Constantinopel bij
paus Gregorius VII om hulp smeekt en
hem bad een einde te doen stellen aan do
gruwelen van den vreemden over lieer
scher.
De weeklachten, liet hulpgesmock der
geloovigen, zoo zeer in hunne heiligste be
langen gekrenkt, vonden weerklank tot bij
hunne stamgenuoten.
Gansch Westelijk Europa ontstak in
verbolgenheid, begeerde niets beters dan
de onteering van het H. Graf te wreken.
Ongeregelde troepen van Italianen en
Duitschers, later Vlamingen en Engel
schen trokken in vurige begeestering
naar Jeruzalem op. Edoch, zonder genoeg
zame voorzorg, zonder voldoende voorbe-
oiD 1 uur verliet de Gravin de tafel en
dan was het uur der gehooren. Hare
Koninklijke Hoogheid ontving zoo gul
hartig hare bezoekers dat de bedeesten
zich ongedwongen gevoelde.
Daarna reed de Gravin torug mei eene
eeredame op wandeling iol rond 4 ure.
wanneer de thee opgediend werd. Dikwijls
werden deze wandelingen gedaan in
poney-chaise en meestal naar Ten-
Katnerenboscli.
Om 7 ure 's avonds werd het diner op
gediend gewoonlijk zaten eene eero-
dame,oeii eereridder aan tafel uitgenomen
wanneer een barer kinderen of kleinkin
deren op bezoek waren.
Sedert de dood van haren gemaal ging
de Gravin zelden of nooit naar den
schouwburg, zij bracht den avond door
mei zelf muziek te maken of een of an
dere meester der viool of piano le aan-
liooren.
Eens 11 ure was alles stil in het paleis
der Regencieslraal.
De liefdadigheid der Gravin.
Hieronder geven wij de lijst van en
kele der liefdadige werken ondersteund
door do Gravin
reiding, zonder dit taai veduld, voor der
gelijke reizen gevergd, weinig of niet met
den weg bekend, dwaalden zij van de rech
te baan af en zwierven doelloos in onbe
kende streken rond. Vroeger stonden de
wegen afgebaand met kruisen, er door
eene godvruchtige band geplaatst, maar
ook deze volstrekt onmisbare richtingstee-
kens waren gevallen onder de byl des
overmoedigen barbaars. Honderden by
honderden pelgrims bezweken onder de
vermoeienissen, ontkwamen van gebrek
gaosche karavanen werden gedood door
eigenaars, wien zy, door den hongersnood
gedreven, poogden te beitelen. Het getal,
dat in de diepste ellende Constantinopel be
reiken kon, was uiterst klein en dan nog
moesten zy aldaar eene bittore begooche
ling onderstaan. Zo gingen hunnen nood
klagen bij den keizer en baden hem om be
scherming en onderstand. Maar Alexis, die
van het Westen een duchtig, wel ingericht
leger ve-wachtende was, verschoot niet
weinig van zulke deerlijke gehavende ben
de voor hem te zien verschenen zonder
talmen trachtte hij zich zoo gauw mogelijk
van de lastige bozoekeis te ontdoen en
stuurde allen langs Azië naar den huise-
lijken haard weer. Daarenboven woog op
de bedevaarders oene zware beschuldiging,
dewelke in de oogen van den keizer geene
genade vindon kon. In hunne onwetenheid
en overdreven iever achtten zij het niet
alleen noodig de Turken te gaan bevech
ten, ook de Joden aanzagen zij voor vijan
den, vermits, zoo redeneerden zij, dezen
Jezus-Christus gekruisigd hadden met
blinde drift doodon zij, in de Rijnstreek,
duizenden weerlooze Joden en slechtten
hunne woningen.Betreurenswaardige voor-
De werkbeurs voor vrouwen liet
werk van den arbeid do maatschappij
der Belgische Aquafortisten het werk
«Ier bescherming der Duitsche vrouwen
het verbond der christene vrouwen de
wedstrijd voor de roinigh-id en huiselijke
orde der stad Brussel; het toevluchtsoord
der H. Magdalena hel werk der Dameu
van barmhartigheid het werk van Sint-
Franciscus-Xaverius; het werk'der Arme
Kerken het werk van den Catechismus;,
heiwerk der Soep van den Haechtschen-
sleenweg en van Jaaksparochie het
werk der Dienaressen van den H. Jozef
talrijke conferenciën van St-Vincentius
de Paula, enz. enz., want vele. andere
goede werken ons onbekend vonden bij
de doorluchtige overledene bescherming
en inildadige ondersteuning.
De begrafenis heeft heden Zaterdag
plaatsgehad De lijkwagen waarmede
liel stoffelijk overschot der Gravin naar
hare laatste rustplaats is gevoerd is den
eigendom der Koninklijke Familie en is
de eerste maal gebruikt geworden voor
de lijk plechtigheden van koningin Maria-
Hendrika.
De wagen werd door zes paarden ge
trokken door voetknechten met dc hand
geleid.
POTASCH.
In - De Boer het orgaan van den
Belgischen Boerenbond van Leuven,
vindt men een zeer belangrijk artikel
over de potascli en over zijn belang in de
plantenvoeding.
Wij achten bet daarom nuttig voor
onze lezers, landbouwers, er de grond
gedachten van samen te vallen. Voor
eerst stelt de schrijver vast dat naast
stikstof en fosfoorzuur, do planten ook
potasch verlangen, ontbreekt die slechts
gedeeltelijk, de opbrengst lijdt er door.
Én nochtans koopen de landbouwers in
den handel meer stikstof en fosfoorhou-
dende meststoffen dan polaschzouten.
Hebben dc landbouwgewassen rni/?
b-'hoefto aan potasch ofwel in de- bouw
grond nr redelijk van voorzien
De eersin dier vragen beantwoordt do
schrijver door de volgende ontledingen
aan ie halen
Per 100 kgr. stikst. fosf. potasch
Roode klaver 0,55 0,14 0,44
Gras 0,56 0.16 0,46
(knollen 0,44 0,14 0,57
A'" Unn, 0,19 0,16 0,43
(loof
i„..k«,i (wortels 0,18 0,06 0,41
VooderhMl >|<H)f 0/32 0'm 0\,5
Tarwe
(strooi
2,11 0,80 0,50
0,48 0.26 0,90
Deze cijfers zijn sprekend en toonen
dat voor een Hinken beetenoogst wel 300
kgr. potasch vereischt wordt voor aar-
I
vallen, die den kruistochten erg nadeel be
rokkenden
Men ziet het, Wilfried's karavaan was
alleen niet als slachtoffer der gevaarlyke
onderneming gevallen.
Het heldhaftig optreden van Godfried
van Bouillon bracht de eerste geregelde
kruisvaart tot stand. De afwezigheid der
vorsten van eersten rang word ruim ver
goed door het optreden van prinsen van
tweede gehalte. Eustachius en Boudewijn
sprongen hunnen broeder, Godfried, edel
moedig ter zyde Tancredo, hun neef,
Robrecht, graaf van Vlaanderen. Hugo van
Vermandois en meer anderen, die de kern
van den edelstand uitmieken, sloegen zich
bij hen aan. Het leger werd verdeeld in
afdeelingen en onder het bestuur van eenon
bevelhebber geplaatst. Derwyze handelde
men wys en voorzichtig en was men beter
bestand tegen honger en gebrek. Elke
bende koos een verschilligen weg de
eenen vertrekken te lande anderen te
schoep.
Constantinopel was aangewezen als
vereenigingspunt. Daar vergaderd, rekende
men hen 600,000 man sterk
De gevechten, in Klein-Azië en Syrië
geleverd, kostten duizenden menschenle-
vens eene besmettelyke ziekte, te Antio-
chië uitgebroken, maaide alleen vijftig
duizend pelgrims weg.
Onnoodig hier byna te zeggen, dat
Wilfried, na volkomen herstelling en zijne
krachten herwonnen te hebben, zich bij de
de christene legerschaar had begeven, en,
kost wat kost, naar Jeruzalem wilde.
(Wordt voortgezet.)