m
Clemens-Pieter - Maria Van de Putte,
De Reis naar Lourdes
Zondag 23 Februari 1913.
5 centiemen het nummer
66stc Jaar 4570.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM,
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
SCHOOLKWESTIE.
DE NIEUWE MILITIEWET,
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagteekening van
den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor de Stad 5 frank met
den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden,
voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwit-
tantiën door de Post ontvangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij G. VAN DE PUTTE-GOOSSENS Korte Zoutstraat, n' 31, en in alle
Postkantoren des Lands.
CUIQUK CHJUM.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op 3J* bladzijde
50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen
handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Notarissen moeten hunne inzendingen
doen, uiterlijk tegen den Dijnsdag en Vrijdag in den voormiddag.
Voor deadvertentiën uit vreemde landen zich tewenden ten burcele van dit blad
Wij vervullen den droevigen plicht onze
geëerde Lezers en Lezeressen het overlijden te
melden van onzen diepbetreurden Echtgenoot
en Vader, in leven
Eigenaar-Opsteller van - DE DENDERBODE
Voorzitter van het Weldadigheidsbureel Lid der
Besturende Commissie van de Stedelijke Spaarkas,
van den Burgerlijken Revisieraad en lleschermcomiteit
van Werkmanswoningen en Ouderlingen Bijstand van
het arrondissement Aalst vereerd met hel Burgerlijk
Kruis van eerste klas, de Voorzienigheidsmedalie van
eerste klas en de Herinneringsmedalie der regeering
van Leopold II ,-
geboren te Aalst, den 7 November i838 en
aldaar Godvruchtig in den Heer ontslapen den
17 Februari tgi3.
De Lijkplechtigheden hadden plaats op Donder
dag 11., onder een grooten toeloop van vrienden
en kennissen.
In het sterfhuis werd door MGi-ieeraerdts,
Burgemeester, de'volgende LIJKREDE uitge
sproken
MIJN HEEREN,
De dood heeft midden ons oenen verdienstrijken stadsge
noot neergeveld, eenen Aalstenaar van den ouden trant,
eonen man van gezond oordeel, achter wiens soms ruw
uiterlijk eene teedere liefdadige ziel verstoken was.
Een dubbele plicht legt mij op een laatste huld»bewijs te
komen brengen aan den diepbetreurden vriend, wiens on
wankelbare trouw en vrome gehechtheid aan zijne politieke
overtuiging ik van dichtbij heb kunnen waardeeren, van
wiens geheele toewijding aan de" stipstc vervulling van de
hem opgedragen bestuurlijke werken ik als Schopene en
Burgemeester der stad immer getuige was.
Aangesteld den 18 Augusti 1888, in vervanging van zijnen
overleden vader, tot lid van het Bureel van Weldadigheid,
sedert elf jaren voorzitter van deze liefdadige inrichting, en
in deze hoedanigheid lid van de Besturende Commissie dei-
Spaarkas, was Mijnheer Clement Van de Putte steeds vol
ijver en bezorgdheid met eene zware, lastige, ondankbare
taak, waarin, hoe goed zij ook mag afgedaan wezen, enkel
onrechtvaardige miskenning, ja beleedigendc verdachlma
king lot belooning te verwachten is.
Lid van 't Bescliermings-comiteil der werkmanswoningen
en instellingen van voorzienigheid van 't arrondissement
Aalst, sedert dezes slichting in 1890, bracht hij in eenvoud
en oppassenheid het zijne bij om de zaken in den werkkring
van dit Comiteit te bespreken en te verhandelen.
Doch, wat meer nog dan zijne onbaatzuchtige medehulp
en zijne bereidwillige dienstvaardigheid in deze openbare
ambten, zijne verhevene burgerdeugden deed uilschijnen,
was de hartstochtelijke strijd dien hij voerde in de drukpers,
gedurende veertig jaren tot verdediging van de'politieke
grondbeginsels die hij uil harten ziel was aangekleefd.
Als voorzitter van de Katholieke Vereen.iging moet ik
hier zeer hoog de erkentelijke gevoelens uitdrukken van de
partij in welker eerste rangen M. Clement Van de Putte zich
een heftig kampioen verklaarde n zijne tegenstrevers ge
duchte slagen onvermoeibaar toebracht, maar ook het
berekend mikpunt bleef van de vijandelijke schichten.
En wal in hem immer te verwonderen was werden geen
leed, geenc vervolgingen hem gespaard, toch bleef hij
vreemd aan alle lust van weerwraak zijn innig krislclijk
gevoel beoogde uitsluitend den triomf van zijne vreedzame
gedachten.
Het zal dan ook geen geringe troost zijn voor zijne duur
bare familie, voor zijne vrienden, de vaste hoop te bewaren
dat, na den goeden strijd te hebben volgehouden tot het
laatste oogenblik, de vurige voorvechter in een beter leven
de kroon der eindelyke overwinning zal hebben verworven.
De diep getroffen echtgenoote en kinderen
bedanken de talrijke Vrienden en Kennissen,
voor den troost welke zij hun in dien pijnlijken
oogenblik hebben gebracht en bevelen de ziel van
den aflijvige aan de godvruchtige gebeden zijner
getrouwe lezers.
DE DENDERBODE, zal voortgaan met
de gedachten van den dierbare Overledene
te verdedigen.
Onze on a fha n kelijkheid
in gevaat'
De noodzakelijkheid eener
nieuwe legerwet.
Wij lezen in een vlugschrift uitgegeven
door den Fransehen generaal Langlois
A. Eerste onderstelling.
Het Duilschc rcchlerlegor dringt door
zuidelijk België 0111 den linkervleugel der
Fransche legers aan Ie vallen op het
front Mézières-Montmédy
Ziehier het op Ie lossen vraagstuk
zijn de vier afdecliugen van het Belgisch
leger in staal den Duitschers eene poging
te kosten welke voor hen zou opwegen
tegen hun belang 0111 onzen linkervleu
gel in te sluiten V
Iedereen is het eens over dit punt
Duitschland zal schielijk aanvallen, zon
der eenigo waarschuwende gebeurtenis.
Welnu, van Saint-Vith lot de Chicrs is
de afstand van een honderdtal kilometer,
dus vier of vijf dagmarschen do voor
wachten van don Imitsdien rechtervleu
gel zouden waarschijnlijk de Fransche
grens bereiken zelfs voordal het Bel
gisch leger mobiel gemaakt kon zijn.
Laten we echter bet gunstige geval
aannemen de vier Belgische afdecliugen
komen-intijds om den Indische» -rechter
vleugel te bedreigen. Met eene flank-
wacht van een enkel zijner legerkorpsen
in eerste linie, gesteund op de natuurlijke
hinderpalen van deze onefTonc streek en
liet groot boscli van Saint-Hubert, heeft
het niets te vreezen van een aanval, ge
leid door ontoereikende troepen, karig
voorzien van geschut. Weinig dagen na
dien komen twoe of drie korpsen van de
tweede linie of van de landweer de flank
wacht aflossen en verdrijven gemakke
lijk hel zwak Belgisch veldleger, dat, zoo
liet weerstaat, gevaar loopt te worden
afgesneden van de Maas en van Antwer
pen. Waarschijnlijk ware van dan af
het optreden van hel Belgisch leger
louter platonisch, in elk geval ontoe
reikend.
B. Tweede onderstelling.
Het Duitschc leger zou zijne omsinge
lende beweging uitstrekken langs de
Maasvallei
In dat geval kan liet niet meer zoo
lichtelijk zijn rechtervleugel steunen op
eene zwakke flunkwacht, het moet door
tastend hel Belgisch legeraanvallen met
veel grootere getalsterkte, bi; voorbeeld
drie legerkorpsen, het dadelijk achter-
uitdrijven, zoo mogelijk insluiten.
Deze rerrii hling ware noch heel
langdurig noch heel kostbaar.
Belgen, overweegt goed die woorden...
eer liet te iaat zij
door POLYDOOR DE PAEPE.
9° Vervolg en slot.
VII.
Dijnsdag 9 Augusti 1910.
Eenige stappen verder ziet men ceno kleine
kapel, met de klok in den toren en twee
vrouwen, in zittende en biddende bonding
ook nog een buitengewoon grooten blok,
waaruit een waterval bruischt rechts en
links, baren. Volgens de leidsmannen ons
vertellen, moeten er al eeuwen vervlogen
zijn, alvorens die wonderheden tot stand
kwamen... We zien nog een paviljoen,
eeno schelp van vijf meters omtrek, een
olifant, een bassijn, waarop nymphen zitten
mi vanwaar men een algemeen uitzicht
heeft... Doch, opgelet nu Daal met ons
een houten trap af, en wees niet bang van
die leeuwenkoppen, die u aangrijnzen, van
die rlienocerossen of andere wilde beesten
ze zyn onschadelijk. Nu nog eenige trap
pen afgedaald en ge komt, ge zoudt zeggen
in een paleis, verbonden met andere zalen,
die allen om te meer morkweerdiger zyn...
Tusschen die gangen loopt eene rivier,
waarop bootjes ditmaal echte, zulle
liggen. Elk neemt een plaatsken in bet
Uil mijn Cougoleesch
dagboek
DOOR' PETRUS COSYN.
Om jiaar Katanga te komen.
xxxxvi.
'k Ben zeker dat menigeen zal zeggen .-
onnoodig dit te schrijven men zal u dit in
België wel zeggen! ja man, men heeft het
mij ook gezegd maareens op reisen hier,
zult ge ondervinden evenals ik en ande
ren, dat er u veel ontbreekt en dat van
n'n andoren kant gij te veel lu-bt.
Eerst hoeft ge rekening te houden
hoeveel kilogrammen bagagio r ij moogt
meenemen öp den boot en op den ijzeren -
weg. In tweede klas hebt ge recht op
250 kilos vrij vervoer op den boot lot
Kaapstad en maar 150 kilos op den ij ze-
ren weg van Kaapstad tot Elisabethslad,
neemt ge dus moer mee gij hoeft te beta
len. T Komt er dus op aan zich te voor
zien van alles en niet te veel noch te
weinig bagagie te hebben.
Voor koffers neemt i.izeren en zorgt er
voor dat eene dier koffers kan dienen
voor badkuip.
VOOR KI - EE IINGST UKK EN.
(Ik reken Vooreen termijn van 2 jaar)
3 kostumen in Kak-lii
2 - witte,
Stukken voor reparccron, naalden enz.
1 kurkei'-h: Gn, (witsel om lioin te ver
nieuwen als hij vuil is.
2 groole feulerlioeden,dubbel govoederl.
18 paar kousen, sayette en stopnaalden.
3 - schoenen, blink en borstels.
1 beenschachten geilen) in Ieder of
2in stoffen.
12 hemdens, (12 kilos zeep Kunlichl)
1 strijkijzer, 12 neusdoeken.
0 singlels (voorop't Idool lijf
wen)
I wijde
■cd om
1 couture» 3 111. lang 0,30 m br
rond den middel te dragen.
2 klakken, 1 pardcssu-% J regenmantel.
1 Europeesch kostuum, zwart voor op
den boot zoo ge in tweede klas reist
en op oen Engelscheu hooi, dan best
een smoking.
VOOR DE KEUKEN.
(Zoo gij als beambte van T gouvernement
komt hebt ge dit niet noudig.)
1 waterketel, 2 kasserollen, i braadpan.
1 rooster.
1 melk- en 1 koffiepot. j alles in
2 diepe en 2 platte lellooren' verlakt
2 tassen, 2 diepe schotels yz«-r
2 glazen. Le-els, vorken, messen.
Do agenten die voor 'L gouvernement
komen en dus hun keukeiigeriof krijgen,
zou ik aanraden mede le nemen
1 soepkom en lepel, 0 diepe lellooien.
6 platte lellooren.
1 stelsel voor peper, zout, olie en azijn.
2 groole opdim schotels, 2 sauspannen.
6 desscrtlcllooreii.
G lassen en ontlerl assen.
Alles in aardewerk en nog heler in
porcolein. Die dien raad volgt zal er zich
vaartuigen de leidsm 11: stuurt, evenals o n
oud zeewolf, zijn duurbaren last 111 dien
inysteriruzen weg, tussrhen liooge bergen..
Men zou zich, waarempel in Venetië
wanen Hall de stuurman legt aan en
houdt stil by een.-.. Vciiitiaausch paleis,
ganscli in clcktricli licht gehuld tusschen
de rotsen ontmoet den reiziger nen grooten
waterval, die hem goed nat maakt... Een
weinig verder is de. aanlcidingskaai de
stuurman legt zijn boot vast, en wc zei ten
onze wonder wandeling te voet voort. E11
vervolgens volgt de eene verrassing op de
andere Hoe is T mogelijk, dat deze Grot
zoolang onbekend bleef
Na twee uren lang in dit geheimzinnig
oord verbleven te zijn en eene verfrissching
genomen te hebben in het paviljoen, zakten
we stillekens af naar ons hotel, waar eene
goede legerstede ons allen wachtende
was.
VIII® Hoofdstuk,
fl'oensdag 10 Augusti 1910.
Van laag, om 5 uur 'e morgens. Mis en
Algemecne Communie ten 10 uur, gezon
gen Mis en plechtige Vaarwel aan die
merkweerdige en Heilige Grot, en tevens
aan Lourdes, waar wc gedurende eenigo
dagen zoo oprecht gelukkig waren. Ten
11 uur en oen k waart geschiedde het
goed mede bevinden oone sclioone ge
dekt" lafel verwekt eetlust en Lij den
terugkeer kan men dit alles met groole
winst bier verkóopen.
Wijn- en likeurglazen, messen, lepels en
verken.
2 witte tafellakens.
2 gekleurde lafelklcedon, 6 servetten.
WAPENS:
1 jachtgeweer dweeloopen) 1 voor ko
gels en 1 voor zaad.
1 revolver.
In het ontwerp der nieuwe schoolwet,
dat, weldra zal neergelegd worden, zal
het inrichten van den vierden- graad
voorzien zijn.
Die vierde graad mag geen eigenlijk
beroepsonderwijs zijn, want de leerlingen
welke bij bevat zijn niet bestemd om liet
zelfde beroep uit le oefenen velen weten
nog niet welk beroep zij best dienen aan
Ie vatten. De eigenlijke beroepsscliolen
volgen nadien, verschillend van gemeente
tot, gemeente en zelfs in een zelfde streek
verschillend van elk beroep.
De viord" graad zal een voorbereiding
zijn lol bel Onderwijs.
liet spreekt van zelfs dal niet in alle
gemeente» de noodzakelijkheid van een
beroepsonderwijs zich doel gevoelen met
dezelfde drang «ie bijzondere omstan
digheden,waarin elke gemeente geplaatst-
is, maken bel, beroepsonderwijs min of
meer noodzakelijk.
Dit alles zegt genoeg dal men zal moe
ten voorzichtig zijn.in liet inricht en van
den vierden graad, 0111 geenc latere mis-
nulte-
lieiicn
11 heel
rekeningen op te loepen en
loo/.e onkosten lo doen.
Vele ernstige omslandighedi
in aanmerking genomen en mei
goed geleidelijk le werk gaan en een
overgangstijdperk vormen om, naar go-
lang der omstandigheden, vooiuit tu
gaan. Ten anderen, de gemeenten welke
bijzondere» aandrang gevoelen om een
volledig beroepsonderwijs bij hen te zien
lot stand komen, zullen wel dadelijk
vatten hoezeer de voorbereidende leer
gang, welke den vierden graad uitmaakt,
voor hen noodzakelijk is en welke bij
zondere richting daaraan dient gegeven
te worden, geziou den aard der plaals -
lijke nijverheden en ambachten en ge
zien den stiel welke de werkmanskin
deren helvoordeeligsl kunnen aanleereii,
om dien later uit Ie oefenen als bekwame
arbeiders Ier plaatse zelfs of in naburige
cent rums.
Hel gouvernement doet
onderzoek over de ii.riolitin_
vierden graad en zal voor den dag komen
met een goed ingestudeerd ontwerp
liet bero'-psonderwijs slaat l»ij ons
nog bijlange niet boog genoeg, liet moet
zoohaast mogelijk en zoo volledig opge
beurd worden. Dit is een sociale wer
king, waarlofc al onze openbare besturen
ernstig kunnen bijdragen.
ernstig
noenmaal. Nadien reden we per voituur
naar de spocrballe hier zoekt elk terug
zijn compartiment en zijn aanwysnummer.
Om 12 uur 5 m. geeft de st atieoverste
bevel lot vertrekken... Stilaan komt er
leven in oi.s ijzeren peerd, het begint te
loopen, en weldra schijnt liet vleugels te
hebben Zoo rijden wij langs Tarbes.Cazores
Viadour, Morceus-Ychoux, Lamotte, naar
Bordeaux, ilier staat ons een goed ontbijt
te wachten. Daarna stoomen we naar
Coutres, komen teil 10 en half uur te
Angoulèmeen snclh n verders naar I'o.tiers.
IXe Hoofdstuk.
Donderdag 11 Augusti 1910.
Het vuurmonster doorklieft, hijgend en
zuchtend, ratelend en bonzend, de dikke
duisternis. En wanneer, ten 4 uur 's mor
gens, di glanzende lichtmoeder haar zovcn-
kleurig koloriet in weidsche stralen ver
spreidt, blyft do trein stil te Orleans.
Vlicgens snellen we uit liet station naai
de kathedraal, om er de Mis bij te wonen
en te commiuiicceren. Na de Hoofdkerk
goed afgekeken te hebben, zijn we eens de
stad ingeloopen, die buitengewoon groot
en prachtig is. Orleans, de stad van Jeanne
d'Arc, roemt op ceno eerbiedwekkende
oudheid zij heeft breedu en lange straten,
van dewelke wij er eunige, met zeven haas-
Men is in de Kamer begonnen met de
bespreking van het wetsontwerp dei-
nieuwe militiewet Wij hebben, bij het
neerleggen van het ontwerp er breedvoe
rig de verschillende bepalingen van uil-
gelegd,doch 't zal niet slecht zijn er nog
eens de voornaamste van le herinneren.
I)e militiewet van 1909 had de loling
afgeschaft en bepaald dat een zoon per
familie aan don krijgsdienst moest onder
worpen worden. Gelijk leti tijde der lo
ling waren er ook zekere vrijstellingen
voorzien en eene bijzondere gunst was
verleend aan al de families met oen of
meer zoons, die vroeger in liet leger ge
il (Mid of enkel maar gelul hadden al de
andere broeders en zelfs half broeders
werden daardoor vrijgesteld.
Het nieuw ontwerp voert liet alleman
soldaat in, met behoud van de thans be
staande vrijstellingen. De gunst verleend
aan de families, die reeds een of meer
zoons in liet leger gehad hebben, wordt
insgelijks behouden, doch de vrijstelling
voor een brooder die gelot lm- ft, wordt
afgeschaft. Alleen dc jongelingen waar
van een of meer broeders voor 1913 zelf
gediend of wel een. plaatsvervanger ge
steld hebben, zullen voorlaan vrij zijn
wat degenen betreft.die van nu af moéten
dienen, zij zullen hunne broeders niet
meer vrij maken.
liet ontwerp brengt ook veranderingen
in '1(3 samenstelling der miiïcie- eiTrevi
sieraden, doch de middennfdceliiig dei-
Kamer heelt ook i-ceiis wijzigingen aan
die voorstellen gebracht.
Er wordt een eenjarige vrijwilligers
dienst ingesteld voor diegenen die zekere
studies gedaan hebben en een cxaain wil
len afleggen om mei. een graad in de re
serve over te gaan. De soldaten die voor
liet einde van hunne» dienstlyd een
exaam afleggen, kunnen er ook van at'
zijn met een jaar dienst, doch slechls een
bepaald getal kunnen die gunst genieten.
Eindelijk, er worden bijzondere regels
bepaald om, indien er le veel rekruten
zouden zijn, de zoons Her belioeftigste
huisgezinnen vrij Ie stellen.
Hel ministerie had gerekend dat men
met de wet van 1909, in 192(3 zou gera
ken tol. een leger van 241,200 man op
oorlogsvoet. Nu vindt men dat zulks niet
genoeg is, en met do nieuwe wet hoopt
men le geraken tot een leger van 340,000
mali, le weten 90,000 man voor het gar
nizoen van Antwerpen en der forten
40,000 voor Luik en Namen, 150,000
voor liet veldleger «mi 00,000 voor aan-
vullingsreserveen de hulptroepen.
Wij zullen, naarmate de beraadslaging
in de Kamer vordert, «ie verschillende
punten die besproken worden, nader uit
leggen, zoodat onze lezers altijd volko
men op de hoogte zullen zijn. Er valt
echter li- vreez'-n dat de algemeene be
spreking van liet ontwerp verscheidene
weken zal duren en zeer waarschijnlijk
zal het onderzoek der artikels niet voor
de l'aasclivankanliu beginnen
ten, door gestapt hebben ook eens blyvon
staan voor het standbeeld van de I'uccüe
d'Orlcans, die zich m den krijg zoo held-
h iftig gedroeg.
En nu recht naar liet station, waar ons
een keurig ontbijt wachtte.
Wij verlaten Orleans 011 blijven maar
altijd voortryde» tot aan het voorgebore.lite
van I'arys, omheen de ceintwe of onder-
aardsche wegen, lans Vincennes, Charoux,
Menilinontant, Belleville, Ln VilletG Porto
do Flandro, St. Denis, zonder echter de
Fransche hoofdstad binnen te stooracn.
Langs sclioone weiden, lieve vlekjes, don
kere boschaadjes, langs bergen en dalen,
bereiken wy Brussel, waar we om 3 u. 20
namiddag, in de Zuidstatio, afstappen, zoo
afgemat als iemand die nen lieelen dag
onder den zak geloopon beeft... Ik nam,
buiten de spoorhalle, samen met den E.
11. Van Kerk voorde, een ri.tuig voor lo
Noordsiatie. Daar kwamen we, juist te
gepaster uur, toe om den trein naar Aalst
in te stijgen.
Ten half G uur waren we in onze duur
bare geboortestad weer, en eenige oogen-
blikken later te huis, overgelukkig ons
terug bij vrouw en kindoren te bevinden.
Aalst, den 27 September 1912.
Polydoou DE l'AEPE.
