loitsti.
De Beetwortel.
Het
van Weiden.
aan De Denderbode Zondag 27 April 1913
LANDBOUW BIJVOEGSEL
Stikstof is een duur bestand
deel. 't Is de stikstof die den prijs
regelt van voederstoffen en van
meststoffen hoe meer stikstof-
houdende besianddeelen in die
waren voorkomen, hoe duurder
ze zijn. Daarbij komen dan soms
nog bijzondere omstandigheden
die de prijzen verhoogen: beurspe-
cuiatien, overvloedige vraag naar
een product tegenover minder aan
bod ter markt enz. Dit heeft zich
nu in de laatste tijden weer voor
gedaan met het Chilinitraatde
prijs van die meststof stond hoo-
ger dan hij in eene gansehe reeks
van jaren geweest is, daarom
achten wij het nuttig hier eens te
onderzoeken of de hooge prijzen
van het Chilinitraat ons moeten belet
ten deze meststof te gebruiken
't Is zeker aangenamer en voor-
deeliger 100 kg. nitraat te kunnen
aankoopen aan 25 frank dan er
30 fr. aan te moeten besteden
doch zou het ook voordeeliger zijn
in plaats van die 30 frank uit te
geven aan chilinitraat, ze te beste
den aan een anderen stikstofmest,
ofwel geen stikstofmest aan te
koopen.
Inderdaad die twee wegen
staan open voor hem die geen
nitraat wil gebruiken
Maar welke stikstofmest zal hij
gebruiken
Ammoniaksulfaat, bloedmeel,
cyanamied of guano om niet te
gewagen van hoornmeel, leder-
meel, wolafval of andere traag
werkende meststoffen, dienevens
nitraat niet in aanmerking kun
nen komen.
Een kilogram stikstof heeft niet
dezelfde bemestingswaarde in
alle meststoffen een kilogram
ammoniacale of amidische stikstof
in zwavelzuren ammoniak of in
cyanamied heeft niet zooveel
waarde tot bemesting als een
kilogram nitrische stikstof in chi
linitraat en daarmede moeten wij
rekening houden, wanneer wij
onderzoeken willen of de prijzen
van de stikstof in die meststoffen
voordeeliger zijn dan in nitraat.
Ammoniaksulfaat bevat een
vierde meer stikstof dan chilini-
nitraat, doch de bemestingswaar
de van die stikstof staat, volgens
alle landbouwkundigen een vier
de lager dan die der nitrische,
zoodat de bemestingswaarde van
100 kg. ammoniaksulfaat daar
door gelijkstaat met de bemes
tingswaarde van 100 kg. nitraat,
en dat de bemestingseenheid in
nitraat aan 30 frank, 1.93 fr.
kost en in sulfaat ;an 35 fr. tot
2 fr. 29 stijgtmerk wel op dat
het nitraat gewoonlijk minder
kost dan 30 fr. en het sulfaat meer
nog dan 35 fr.
Zal men bloedmeel gebruiken
26
De kilogram stikstof in bloed
meel heeft zelfs niet zooveel waar
de als 3/4 kg. stikstof in nitraat,
doch door de dwaze navraag der
Franschen naar die meststof kost
de kg. minstens 2 fr.; onnoodig
daar meer over te zeggen.
En de nieuwe stikstofmest,
cyanamied geheeten. De land
bouwkundigenhebbende verge
lijkende bemestingswaarde daar
van onderzocht en voorgesteld
door 69, indien men die van het
het nitraat door 100 verbeeldt
Daar nu deze beide stikstofmes-
ten per 100 kgr ongeveer dezelfde
hoeveelheid stikstof bevatten,
staan de prijzen, ingevolge de
verschillende bemestingswaarde,
ais volgt
1 Kilogr. nitrische stikstof.
1 fr. 93.
1 Kilogr. amidische stikstof
2 fr. 21.
De opgeloste peruguano einde
lijk is de meststof welke de stik
stof tegen den hoogsten prijs doet
betalen geven wij aan de 10 kg.
phosphorzuur eene waarde van
3 fr. 50 en aan de 2 kg. potasch
eene waarde van 0.80 fr. dan
betaalt men voor de 7 kg. stikstof,
die dan nog maar meest ammoni
acale stikstof is, niet minder dan
2 fr. 52 per kilogram.
Uit al die berekeningen blijkt,
dat de stikstof in het chilinitraat
feitelijk aan den laagsten prijs
wordt verkocht, al steeg dan de
prijs per 100 kg. nitraat nog hoo-
ger dan 30 frank.
Als die waar dan toch zoo duur
is, zou de onbedachtzame land
bouwer kunnen zeggen, zal ik
maar geen stikstofmest meer aan
wenden
Goed zoo, maar zonder stikstof
mest is een krachtbebouwing
mogelijk en krachtbebouwing is
tegenwoordig onmisbaaar omdat
men zonder hooge opbrengsten
de aigemeene kosten van iand-
huur, bewerking, bemesting, zaai
ing, zaadgoed enz. niet kan dek
ken.
't Is wel mogelijk, bij kracht
bebouwing, al eens een jaar door
te springen zonder aanwending
van potaschmest, bij voorbeeld,
dcch zonder stikslof gaat het niet,
omdat in al onze gronden de stik
stof te kort schiet.
Maar het zou toch ook eene
verkeerde speculatie zijn de stik
stofmest achterwege te laten,
want doelmatig aangewende stik
stofmest geeft bij alle teelten zoo
veel vermeerdering van op
brengst, dat de uitgave aan stik
stofmest zelfs verscheidene malen
steeds wordt terugbetaald.
Hiervan is iedereen overtuigd
die ooit nitraat op behoo:»:jke
wijze heeft gebruikt. Wij kurnen
het ook bewijzen door gansehe
reeksen nauwkeurig aangeteeken-
de proefuitslagen.
Haver
Spelt
Aardappelen
Voederbeeten
Suikerbeeten
Hooi
Nemen wij slechts een van die
verslagen ter hand, welke door
M. prof. Pipers, werden uitgege
ven van beraestingsproeven, door
belgische landbouwleeraars, ge
durende verscheidene jaren uitge
voerd. In het verslag van 1904,
waarin de uitslagen van honder
den proefvelden worden medege
deeld, vinden wij dat 100 kg.
nitraat de volgende gemiddelde
meeropbrengst hebben verschaft
Tarwe en garst 186 kg. graan
•235
394 i)
'266
1717 knollen
2883 n wortelen
2025
1044
t Zal wel niet noodig zijn door
berekeningen aan tè toonen, dat
het gebruik van nitraat in al die
gevallen zeer loonend is geweest,
toch willen wij nog doen opmer
ken dat in de meeste gevallen de
opbrengstvermeerderirr en nog
veel hooger z ju kunnen stijgen,
want Dr Wagner geeft als maat
staf van wat 100 kg. nitraat als
vermeerdering kunnen opleveren:
400 k. graan en de daarmede over
eenstemmende hoeveelheid stroo,
5000 kg. voederbeeten, 2500 kg.
aardappelen. Wij zelf in onze
proeven hebben dikwijls die
getallen zien overtreffen- Wij
besluiten daarom dit artikel met
de volgende bevestigingIndien
het gebruik van nitraat duur kost,
het niet georuiken van die mest
stof komt nog veel duurder te
staan.
Ara
De veewaag ontbreekt nog op vele
boerderijen. Dit is te betreuren want
dit werktuig is volstrekt onmisbaar
niet alleen voor den handel in beesten
maar ook om op doelmatige wijze het
rantsoen van elk huisdier vast te stel
len.
Eik jaargetijde biengt ongeveer dezelf
de bezigheden voor den landbouwer
mede en zoo komt het dat degene die
voor taak heeft over landbouw-order-
werpen te schrijven, "ok ongeveer op
dezelfde tijdstippen des jaars dezelfde
teelten behandelt. Reeds spraken wij
over haver en aardappelen, heden is het
de beetwortel die onze opmerkzaamheid
gaande maakt daarna komt het hooi,
de oogst, de ontstoppeling, de herfst
werkzaamheden en de winterarbeid.
Het jaar :s dan afgeloopen, doch met
het nieuwe jaar begint ook wederom een
nieuwe kringloop derzelfde bezigheden
en wederom zullen wij tot groot nut van
oude en nieuwe lezers, dezelfde onder
werpen moeten behandelen.
Zoo moet bet zijn en daaraan is niets
te verandeien, tenzij dat we kunnen
opsporen of er geene nieuwigheid is mede
te deelcn.
In de teelt der beetwortels, zoowel
der voederbct l als der suikcrb;-et, moe
men altcos trachten naar do grootste hoe
veelheid dioge stof per hectare.
Reeds hebben wij gezegd dat het o
standig is te trachten naar monsterachtig
dikke beeten, welke toch maar uitmunten
door hun hoog watergehalte.
Beter is het wortelen te winnen van
middelmatige grootte, zacht en vast van
zetmeel, met hoog suikergehalte. Daarir.
zal men gelukken door goede bewerking
van den grond en door do imatige
bemesting.
De beet verkiest een lossen grond,
diep bewerkt, zeer vruchtbaar, niet te
droog, niet te vochtig.
Rechtstreeksche aanwending van vcr-
schen stalmest is niet aan te bevelen,
daardoor vermindert het suikergehalte,
vermeeldert het gehalte aan minerale
zouten en vertakken de wortels. De stal
mest moet zoo lang mogelijk vóór het
planten aangebracht worden. In eenen
middelmatig vruchtbaren grond geeft
en van 30.000 tot 40.000 kg. per hect-
e en daarbij scheikundige meststoffen
Van de kunstmesten kan men de eene.
metaalslakken (600 tot 800) e i kaïniet,
in den Herfst toepassen, de andere,
superphosphaat (300 tot 700 kg.) en chili
nitraat (40C tot 500 kg.) in de Lente.
Wat niet af te keuren valt is het toe
dienen van 300 tot 400 kg. melaalslakken
den Herfst en 300 tot 400 kg. super
phosphaat in de Lente. Heeft men in den
Heifst geen kaïniet gebruikt, dan kan
men in het voorjaar 100 tot 200 kg.
chloor potasch uitstrooien.
De aanwending van chilinit'aat
dient dat we er even stil bij blijven,
omdat er wa nieuws valt aan te stippen
aangaande de toepassingswijze d- zer
meststof.
Vreezende dat het Chilinitraat door
zijn groote oplosbaarheid zou verloren
gaan in den ondergrond, werd over 't
algemeen vermeden sterke hoeveelheden
in eenmaal te gebruiken.
Tegenwoordig, tengevolge der proeven
van MM. Schreiber, Muntz en Gaude-
chon, Demoion en Brouet, Decoux,
gevoelt men zich veel vrijer in de aan
wending van deze meststof, men heeft
zelfs de overtuiging opgedaan dat e geen
mestverlies te vreezen is, zelfs bij aan-
wending van de geheele dosis nitraat in
één maal.
Wij willen evenwel doen opmer; en
dat in de beetenteelt een gedeelte van het
nitraat met voordeel kan toegepast woi
den na het eerste ophakken en een
gedeelte na het uitdunnen daardoor r-
deeit het nitraat zich beter door de bcuw
laag.
Om de beide stelsels in overeenstem
ming te brengen zou men het volgend,
kunnen aanraden
300 Kg. fijn gemalen nitraat zullen
8 of 14 dagen voor de zaaiïng ingedolven
worden.
Bij het eerste or-hakken, zal
100 kg. en vóór het uitdunnen nog ééns
100 kg. nitraat toedienen. Op die wijze
zal het de planten nooit san beschikbare
stikstof te kort schieten en vooral niet
den eersten groei, wanneer dit best., ad-
deel zoo onontbeerlijk is tot eene spoedt
ge ontwikkeling, ten einde geen tegen
stand te ontmoeten van alierhande ziekten
en ongedierten.
De verbruikers betalen het vleesch
tegen 0-80 tot 1.15 fr. den kilogram,
onder vorm van bifstecks en 0.70 tot
0.90 fr. onder den vorm van gewone
stukken.
(Verboden nadruk)
F. Pirard
Het verbruik van paan ten cleesch
neemt van dag tot dag toe in lielgie.
In de slachthuizen van Brussel en
Cureghem-Anderlecht is het getal
slachtpaarden gedurende de laatste
vijf jaren gestegen van 1847 tof 3809.
In 1908 werden in Belg ie 16.099
paarden ingevoerd om geslacht te
wordenze werden door het tolwezen
op 90 fr. per stuk geschat.
Tegenwoordig betaalt, men voor de
engelsche slachtpaarden van 150 tot
300 fr. vooreen gewicht van 300 tot
400 kg.
12.500
8 kg.
6 kg.
6 kg.
5 kg.
5 kg.
3 kg.
2.500 kg.
1.250 kg.
M. Morvacki als
Reeds hebben wij er op gewezen in het
Landbouw-Bijvoegsel dat het onver
standig is het zoogenaamd hooizaaid, of
keersel van den hooischelf te bezigen tot
aanleggen van grasland. Ook den Aan
koop van toebereide zaadumngsels heb
ben wij afgekeurd.
Zooals MDe Vuyst het zegt in zijn
handboek over bijzondere teelten, de
verstandige landbouwer zal alleen
gebruikt maken van een mengsel bestaan
de uit goede variëteiten, met allerbeste
kiemkracht'en in behoorlijke verhouding
samengesteld.
Het zaadkeersel bestaat meestal uit gras
zaden van de g meenste soorten en uit
onkruidzaden. Wolgras, raygrass, en
andere grassoorten met harde stammen,
woekerplanten, renonkelen enz. zullen
uit zulk graszaad voortkomen. De goede
gewassen Welke wij in ons vorig nummer
hebben leei kennr k. men in zulk
mengsel maar zeer zelden voor.
I depi ife clten, doorM. Damseaux,
te Gembloers. uitgevoerd heeft men jaar
lijks een opbrmgst gewonnen van 19.370
kg op een graslan i met zaadkeersel aan
gelegd en i e opbrengst van 32.810 k.
met een zaadmengscl als volgt samenge-
Veldbeemdgras 2<J t.h. of per heet. 12.500 kg.
Ruw beemdgras 20 t.h
Tbimothee 12.5 t.h.
ltallaansch Raygrass 10 t.h.
Engelsch Raygrass 10 t.h.
Gewoon Raygrass 8 t.h.
Zsvenkgras 8 t.h.
Kropaar 5 t.h,
Witte klaver 4 t.h.
Hopperupsklaver 2 t.h.
Te Zurichheeft
gemiddelde opbrengst van acht jaren de
olgendc hoeveelheden per hectare
geoogst
Met zaadkeersel 7.208 kg.
Met goede zaden 11.567 kg.
't Is mees;al onder voorwendsel van
besparing, dat de landbouwer het zaad-
keersel gebruikt, doen zulke spaarzaam
heid is noodlottig.
Ook moet het aanko- pen van zaadmeng-
sels afgekeurd worden. Beter is net bijeen
ernstig zaadhaudelaar de verschillende
soorten aan te koopen, m de verhouding
welke voor grond en voor het doel dat
men beoogt past. Al de zaden moeten
overigens niet onder elkander gemengd
worden om aldus het mengsel in éénmaal
uit te zaaien zaden van hetzelfde soor
telijk gewicht kunnen vermengd worden
en moeien ut. ell< afzonderlijk worden
gezaaid.
Ziehier wat Schribaux, Bestuurder van
het zaadproefstation te Parijs, over de
zaadmengsels zegt
Indien de zaadkeersels géheel en al
slecht zijn om grasland aan te leggen,
de zaadmengsels die in den handel voor
komen zijn niet veel beter. Meestal
worden ze samengesteld door een hande
laar die geen rekening heeft gehouden
met den aard van den grond, met den
duur der aan te leggen weide, zijn
grootste bezorgdheid is geweest verschil
lende goedkoop» ariëteiten samen te
bpengen. Iletza.d an engelsen raygrass,
dat niet duur kost en gemakkelijk ont
kiemt, komt in grootefao veelheid in de
mengsels voor. 't Is niet zelden de eenige
goede variëteit, die men ei in groote hoe
veelheid in vindt de andere goede
variëteiten kunnen zich toevaliig bevin
den tusschen za ien van onkruid en
vreemde nuttelooze stoffen (kaf, giasaf-
