ZOMDAG 51 AUGUSTI 1915.
Vrij Katholiek, Vlaamsch Volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst. Dlnne7genFSehoSn!
DE SCHOOLSTRIJD
IN HENEGOUWEN.
HET ENGEL DES HEEREN.
Politiek overzicht.
OYER m LIEFDE.
5 centiemen tie! nummer
66s" Jaar 4598.
Dit blad verschijnt den Zater
dag van iedere weck onder
dagtcckening van den volgenden
dag De prijs ervan is voor
de Stad 3 frank met den Post
verzonden 3.50 frank 's jaars.
voorop te betalen De inschrij
ving eindigt met 31 December
De onkosten der kwittanliën
door de Post ontvangen zijn ten;
laste van den schuldenaar. j
Men schrijft in bij C. VAN DE|
PUTTE GOOSSENS, 31. Korte
Zoutstraat en in alle Postkan
toren des Lands.
DE DENDERBODE
Annoncen, per drukregel Gc
Aankondigingen Ir 0,60 3 a 4
regels Keklamen fr 1,00; Von
nissen op 3® bladzijde 50 centie
men. Dikwijls te herhalen
ickendmakir.gcn hij accoord.
Niet opgenomen handschritter.
worden niet leiuggestuurd.
Hccren Notarissen worden
iendelijk verzocht hunne in-
nc'.ingen te doen,uiterlijk tegen
n Vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertenticn uit
eemdc landen zich te wenden
n bureele van dit blad.
Geen Taal,
Geen Volk
I J Z E R E N W EGVertrekuren uit Aalst
t.t. q.i.. DenderleeuwBrussel (Noord)
3>53 4»i4 5;°7 5.26 5,39 6.126,46 *7.31 7,44* 8.54* *9,269,
10,01 10,1311 50 *12,48 14.05 14,33 15,30*15,57 16,24 *i6l
*/»37 I^,36 16,55 *10.08 *iq,?2 *10.37 *io.jj 21.08 *22.
8,3618,55 *19.08 *19,32 *I9,37J *19.44'Vlo? *22'Jo
*22.45 *22,54 '°,53-
Denderleeuw, Ninove, Geeraardsbergen, Lessen, Ath, Bergen
5.-33 7,44 10,01 ",5° 14,33 16,28 17,37 18,55 21,08
Krpe-Meire, Burst, Herzele, Sottegem, Ronsse, met aanslui
ting te Sottegem en Ronsse voor Kortriik
*3,23 4,17 7,4° 6,59 11,54 I4,4o *17,42 *gaat tot Sottegem.
Moorsel, Opwyck, Londerseel, Willebroeck, Boom, Ant
werpen, met aansluiting te Londerzele naar Mechelen
*4,02 3,45 9,02 11.55 '4,46 18,00 *19,50 (*naar Opwyck)
Dc treinen met een of eenr aangeduid zijn rechtstreeks.
,44 19,15
Hofstade, Gijsegem. Den lermonde, Lokeren, Moerb
Becloo, met aansluit, te Denderm. naar Antwerpen (Mi
3.32 4,01 6,13 7,37 8,27 10 50 14,42 1.
Gent (Zuid)
°ó5 6,40 7,44 '8,15 8,38 io;24 12,o5 12,17 14,34
i6,2ö '17,04 17,39 ri7-4o 18,09 18.44 1^.38 20.41 n.
22,18 '22,57 'o,39-
Lede We.teren
'0.55 6,40 8,38 '10,24 12,06 '12,17 14,34 r-6,25 18,oj
13,38 20,41 (Z. n.) 22,18
Brugge Blankenberghe '6,óS '7,22 9,53 10,24 12,55
I5.-I5 I7.-°5 18,31 18,38 18,44 21,08
Brugge Heyst 6,08 7,22 9,59 10,24 12,55 i3-o"
17,05 18,51 18*. 38 18,44 21,08
Rf TTTRTTR ill Aa'sl (Koophandelstr.) naar Oordogetn 7,52 8,55 11,55 15,20 19,12
4 Aalst (Zcebergbr n. A(11 igom, Asscho 8,25 11,55 14,24 10 45 20,14
Vertrekuren uil de volgende Statiën naar Aalst
Brussel Denderleeuw 4,41 '5.40 5,58 6,34 6,44 7,07
7,40* 7,47 7.53* '8,25 ■.273,32*10,10 10.41 11,40 11,44 12.09
*12,2512,31 13,24'14,35'14.42 '15,57 ri6.o/ 16.25 16.28 16,32
*17,06 '17,13 17.56 'l8.o8 18.14 19,52 '2O.4O 20.57 '22.21 23.55
Bergen, Ath,Lessen,Geeraardsbergen, Ninove, Denderleeuw:
4.42 5.16 6.43 8.45 11.41 13.47 17.23 18.30 19,50
Ronsse, Sottegem, Herzele, Burst, Lrpe-Metre met aanslui
ting te Ronsse en Sottegem van Kortrijk naar Aalst
(Zaterd. v. Sottegem 5.361 6,24 10,23 11,+5 15,33 (19,43 tot
Sottegem) 21,34 van Sottegem.
Antwerpen (Zuid), Boom, Willebroek, Londerzele, Opwyck,
Moorsel, met aansluiting van Mechelen naar Aalst:
4,55 6,126,42 8,14 0,49 (10,05 over Denderm. 1 11,22 13,40
15,22 17,04 13,04
Eecloo, Moerbekc, Lokeren, Dendermonde, Gijsegem,
Hofstade, met aansluit, van Antwerpen (Middenst.) n. Aalst:
5.11 8.12 10.02 11.38 13.27 16.52 19.05 20.3S
Gent (Zuid).
4.42 '5,42 '5.50 '7.H '8.22 '8.43 '9.28 10.55 '12.18
'13,32 13.40 =15.00 Terv. =15.47 '16.24 17-33 ï8-59 20.10
'21.50 21.53 0,25
WetterenLede.
4.59 6.18 =7.27 =9.44 11.22 14.07 18.01 '19.15 20.37 22.18
Blankenberghe Brugge.
5.50 6.53 =8.28 10.53 14.53 14.53 17 20 20.04
Heyst Brugge.
5-33 r6o7 '630 '9.47 xo-34 I3-56 ri7-i-l 19-47
Oordegem - Aalst
Afflig- m Aalst .-
5,15 8,14 11,11 14,20 18,25
6,50 11,17 13,18 15,56 19,41
Asscho (Staatsstalie) Aalst 6,30 10,53 13,18 15,30 19,15
UURTABEL van den 1 Juli tot den 30 Sept.
Aalst, den 30 Augusti 1913.
Week-Kalender.
Augustus September.
Van den 1 lol don 30 korten de dagen 2 u. 2 in.
Nieuwe maan den 31, oin 8 u. 38 111. 's avonds.
E v.d. Z Jesus geneest genen waterzuchtige.
Lux. XVI.
31 Zondag H. Raymundus Nonnalus, hel. H. Isa
bella, maagd.
1 Maandag II. Kgidius, abt. II. Verena. maagd.
2 Dinsdag II. Steplianus, koning. Geluk?. Mar-
gareu van Leuven, maagd en marl.
3 Woensdag II. Rnmaclus, bisschop v. Maastricht.
•1 Donderdag II. Rosalia, inaagd. H. lrmgardis,
maagd. H. Ida, wed.
5 Vrijdag II. Laui'ontius Justinianus, bisschop, H.
lierti mis, abt.
li Zaterdag 11. Onesiphorus, martelaar.
Uurtabel der Zondagmissen in Aalst.
St-Martinuskerk 5, 6, 7, 8, 9, 11 ure. Lof4 u.
8t-Jozefskerk: 5 1/2. 7, 8 1/2, 9 1/2, Uu.Lof4 u.
0. L. Vrouw kerk. Mijlheek 5. G 1/4, 7 1/2, 9 u-
Kerk der FE. PP. jcmïlen 4 1/2, 5 1/2, G 1/2.
7 1/2 ure. Lol' 5 ure,
Kerlt der FF. PP. Cupucienen 6, 7 1/2, 9 u.
Lof om G 1/2 uro.
VI
Een zaad dat in vruchtbare
aarde is gevallen,
liet zaad van goddeloosheid en zielen-
bedprf dat de liberale en socialistische
kopstukken uil Henegouwen, er sedert
zoovele jaren hij middel van limine pers.
hunne sterk gegroepeerde inrichi ingi-n.cn
hunne antikatholieke scholen,
met kwistige luind hebben rondgestrooid,
is er in" vruchtbare aarde gevallen. Wij
hebben in de voorgaande artikelen ge
zien, hoe al de tnachlen van hel kwaad
er te samen werken om de bevolkingen
heelemaal vast te kelenen in de boeien
van socialisme en vrijdenkerij.
i" I)e schoolhoofden, dank aan de
wapens welke wij zelf hen tot nog toe
in do handen gaven mei de
noodlottige Wet
van 1895, hebben voortdurend ons gods
dienstig onderwijs met razenden ijveren
schitterende uitslagen kunnen bekam
pen. De weldoende invloed van den pries
ter bobben zij totaal vernietigd. De jonge
zielen van hunne leerlingen, welke zich
als bloemen opendon. om het licht van
Waarheid en Liefde
op te vangen, hebben zij liet venijn van
hunne bcderf-ademende en haat-predi
kende woorden doen inzuigen. Al de
groote waarheden van onzen Godsdienst,
die den grondslag moeien leggen tot een
menschwaardig, plichtbewust en deugd
zaam bestaan hebben zij uit hun leer
programma weggecijferd. Zij zijn nog
verder gegaan. Zij hebben die waarheden
niet alleen moedwillig verzwegen, maar
toen zij die aanhaalden was het om
er den spot mede te drijven, en alles
in een vaïsch en hatelijk dat/licht le
stellen. Daarenboven, waren zij voort
durend in gansch hunne leefwijze, eene
welsprekende aanmoediging
tol ongodsdienstigheid en vrije zedenleer.
Of moeten wij hier n <g eens herinneren
aan die onderwijzers-opstellers van Le
.Journal de Charleroi-'en -LeClairon
twee hardnekkige vooruitstrevende so
cialisten-bladen
Om onze lezers heelentaal in te lichten,
en onze tegenstrevers met klinkende feiten te
kaakslagen als antwoord op al hunne leugens,
laten wij nog even de volgende staaltjes van
dit rood proza volgen
- Het is niet mogelijk socialist te zijn als
men een godsdienst belijdt. Al wie uil zijn
le Vervolg
I.
Ja toch Iets had hij nog uit zijne vrome
kinderdagen gered, iets, dat hem met onuit-
wischbare letters in het hart gegrift bleef,
het lievelingsgebed zijner onvergetelijke
moeder, het Engel des Heeren- Hier had de
kinderliefde het van zijn ongeloof gewonnen.
Maar was het geen dwaasheid zulke ge-
bedsformulen, gelijk hij ze noemde, aan zijn
lieveling te lecren Waartoe konden zij
dienen Welk nut zou ooit iemand daarvan
hebben E11 reeds was hij besloten, toen de
helder blauwe oogen van Angelica de zijne
ontmoetten zoo kinderlijk blijde, dat hij geen
weerstand kon bieden.
- Goed, Angelica, zeidchij, - gezulfuw
wensch vervuld zien.
Met kind klapte van vreugde in de handen,
terwijl 00111 aanstonds met de les begon. Het
kostte hem trouwens niet veel moeite. Ange
lica kende het u Onze Vader en - Wees
gegr.it - reeds vaa buiten, het overige was
spoedig geleerd. Binnen een kwartier bad
zij zonder haperen liet Engel des Heeren, en
was onuitputtelijk in bedanktuiging jegens
- den goeden oom professor.
privaat leven niet alle spoor van godsdienst
verwijdert is niet in staat zich op het socia
lisme te beroepen (Journal de Charleroi,
12 November 1906). Dat is een socialist met
open vizier.Zet nu daartegenover het volgend
schrijven van een socialist met 't masker op,
een wolf in schapenvel
Godsdienst is voor ons privaatzaak; onze
partij staat open voor christenen en niet-
chrislenen,$voor joden en protestanten, voor
alle eerlijke menschen... (Fred Nichels in
Recht en Vrijheid
Om den waarheidslie venden Fred nog
wat meer in nijpende schoentjes te zetten,
wrijven wij hem nog het volgende onder
den neus
- Men zegt ons dikwerf dat de Godsdienst
eene persoonlijke, eene gewetenszaak is, en
men verstaat daaronder dal dit niets te ma
ken heeft met den strijd die wij voeren voor
ons brood.Dat is eene klaarblijkende dwaling.
De godsdienst is altijd een gevaar, en in welk
midden men zich ook bevinde, men moet hem
overal bevechten. Verklaren dat de
godsdienst puur privaatzaak is, is
onwetend medeplichtig zijn met
hem. (...ai, Fred Overal, op het
werkhuis zooals te huis, in hel syndikaat
evenals in den kroeg, overal en altijd moeten
wij den godsdienst bekampen (Journal de
Charleroi, Mei 1908).
Rn dit volgende nog, uit "Le Clairon
van 7 Maart 1908
Gij moet (het is een oproep gericht tot
de mannen) aan uwe deur zetten de priesters,
nonnekens en kwezelaarsters die, gedurende
uwe afwezigheid, het hoofd van uwe nog
onontvoogde vrouwen ("non encore (manci
ples- I komen op hol brengen. Door redenee
ring en overtuiging moet gij hen verwijderen
van den biechtstoel, waar men uwe hersens
martelt... Laat er vooral nooit hunne kin
deren ingaan. Verwijdert hen van de kerk,
waar men hen doet gelooven aan het paradijs,
aan het vagevuur, aan de hel, terwijl de
priesters zelf er geenszins aan gelooven, en
doet hen ontslaan van den leergang van gods
dienst.
Diezelfde - Clairon waarin men zoo
gemakkelijk de pen kan erkennen van het
een of he' ander onderwijzertje godloo
chenaar, gaf in 1900. bij de heropening
der klassen, ondertitel - Waarom de
ouders hunne kinderen moeten zen
den naar de offlcieelè school en hen
doen ontslaan van den leergang can
godsdienst,eene reeks van twaalf arti
kelen waarin men punt voor punt het
scheppingsverhaal uit den Bijbel trachtte
af te breken
Als men dit alles nagaat,
en beschouwt hoe men het geweien van
den katholieken familievader onder ver
pletterenden dwang houdt in 't verrot
Henegouwen, dan moet men bekennen
dat het Vollisgazetje haren afgod
Voltaire* in koelbloedige, schaamtelooze
leugentaal ver boven liet hoofd is ge
wassen, om op 8 Juni 11. eene zinsnede
als volgt te durven drukken
Waar zijn zij de scholen zonder God
Waar zijn zij de meesters zonder geloof
Waar wordt nu de vrijheid van den katho
lieken familievader geknakt
Wie zoo iets heel ernstig neerschrijft,
in de omstandigheden die wij kennen
houdt zijne lezers voor den aap, of is
schijnheilig tot in de diepste diepten van
zijn ziel. Wat ellendige, walgelijke rol
moet de pen spelen in zulke handen
Aan dit schoolhoofd
dat aan veelwijverij doet, en eene zede-
looze boekerij openhoudt voor zijne leer
lingen Aan dien officioelen leeraar, die
door eene simpele rekenkundige bewer
king het dogma der li. Drievuldigheid
trachtte le vernietigen Aan dien school
meester-vrijdenker, die in volle klas aan
zijne leerlingen durfde verklaren dat
men niet moet gelooven in God - Het
geval werd
- Nu moet gc dat gebed ook dikwijls bid
den, vermaande de moeder.
- Ja, moeke, ja.
- En vooral 's morgens, 's maddags en
's avonds, als het Angelus luidt. -
- Ik zal het nooit vergeten. ->
Hiermede was het gesprek over dit onder
werp afgebroken.
Maar teen de professor was heengegaan,
riep zijn zuster haar Angelica bij zich en zeide:
- Mijn kind zoo dikwijls gij dit gebed
zult herhalen, sluit dan ook uw oom daarbij
in. Bid de lieve Moederdes Heeren, dat zij
door hare bemiddelirg hem vroom en god
vruchtig Iaat wórden. -
Dat zal ik doen, moe.
En Angelica hield hare belofte Telkens als
zij het Engel des Heeren bad, voegde zij er
aan toe
Lieve Moeder Gods laat toch oom pro
fessor vroom en godvruchtig worden.
In de woning der weduwe Scherby zoo
was de naam van Angelica's overleden vader
Iieerschte een <mgewo ie il.ukto. Zoo
juist It id nten de tijding gebracht, d it profes
sor Alpi plotseling door eene beroerte was
getroffen en in hoogst bedeukelijken toestand
verkeerde.
in de Kamers
door den heer Minister van Wetenschap
pen en Kunsten te berde gebracht (Zie
"Annates Parlementair es23 Februari-
1910).
2° De machtige liberale eigenaars, met
den koolmijnen-koning Warocqué aan
hun hoofd, dio het broodgewin van dui
zenden familievaders in handen hebben,
lieten geene gelegenheid voorbijgaan om
schandige drukking uit te oefenen op de
gewetensvrijheid der arme huisvaders
die schoolgaande kinderen hadden. Do
bloeende socialistische coöperatieven»
vrijdenkersbonden en andere instellingen
werken daarin dapper mede.
3° Eene goed ingerichte
antigodsdienstigepers
hield geen dag op zielen-vergif te brou
wen, geestelijk dynamiet te maken (wat
de fransehei! noemen «dynamite morale»)
om bederf en Kerk-haat in de harten en
de hoofden to zaaien. Wij hebben reeds
eenige specimens van d t hatelijk proza
onder de oogen onzer lezers gebracht.
Wij behouden er nog voor later.
Rn wat zijn nu de vruchten welke al
dit
kwade zaad
heeft voortgebracht De volgende cijfers
zijn welsprekend Volgens do berekenin
gen van den Eerio. Heer Kanminih
Lalieu, pastoor-deken, is één derde van
de huwelijken in hel bekken van Char
leroi niet kerkelijk één vijfde vin de
begrafenissen burgerlijk, in sommige
gemeenten bereikt de verhouding dór
burgerlijke begrafenissen 25,40 0 0 en
soms lot. 50 Te Forchies lelt men op
250 mei kerke'ijke huwelijken, onge
veer 130 koppelingen buiten de wet.
Inde gemeente van Souvrel,'had.lelt ïn
1906, 15 herkeiijke tegen 20 burgerlijke
huwelijken plaats in 1907, g, legen 22.
De ti-raardbestellingen builen de kerk,
bereiken in dezelfde gemeente de verhou
ding van 30 tot 40 en ongeveer
twee derden der kinderen worden er
nog gedoopt. In de parochie van Bassc-
Hestre, te Fayt, hadden er in 1908. 23
doopsels plaats op 39 geboorten, in 1909
waren er 27 op 40 Op 2200 parochi
anen hebben er daar in 1908 65 hun
nen Paschen gehouden.
Te Bois-de Boussu, doen 40 °/0 der
kinderen hunne Eerste Communie niet
meer, en de helft der begrafenissen is
burgerlijk. I11 de' gemeente van La
Hestre zet geen enkel werkman nog een
voet in de kerk. Van af le Januari tot
den 15 Mei 1908, grepen er 21 burger
lijke tegen 7 godsdienstige begrafenis
sen plaats, et. 55 tot 60 °/0 der kinderen
doen er geen Eerste Communie meer. Zie
daar eenige cijfers maar.
Dan nog, gewagen we niet van de ver-
schrikkelijke uitbreiding welke de prak
tijken van het
Néo-malthusianisme
er hebben genomen onder de begocde
werkmansstanden het geboortecijfer
daait er op onrustbarende wijze.
Het onzijdig onderwijs, in handen van
meesters zonder geweten en zonder gods
dienst, heeft in Henegouwen een groot
g- deel te van het maatschappelijk leven
tot in zijn kern verrot. Het is niet met
pater's en ave's,schreven de socialisten,
dat men mannen kweekt
Zij hebben nu eens de geslachten groot
gekweekt die zij droomden, en uien ziel
wat er van den godsdienst is geworden in
die droeve streek, waar de vergezichten
van den hemel niet alleen verduisterd en
bevuild worden door de zwarte koolmij-
nenlucht.doch waar zij daarenboven door
ingepompte leerstelsels vol
godsdiensthaat en zedenbederf
teenemaal werden gebannen uit liet be
staan dier ongeiukkigen. Het is er niet
Geschokt in al hare leden had Angelica's
moeder zich in een huurrijtuig geworpen en
ijlde naar haar ongeiukkigen broeder Tranen
ontstroomden voortdurend haar oogen, met
krampachtig ineengewrongen handen blikte
zij ten hemel.
Het was ook zoo snel opgekomen, zoo ver
pletterend voor haar liefdevol zusterhart.
Groote God Haar eenige broeder, die
beminnelijke mensch, dat licht der weten
schap, zou plotseling en onvoorbereid naar
de eeuwigheid worden opgeroepen
Onvoorbereid. -
Zij zuchtte bij deze gedachte nog dieper
dan bij de andere, louter menschelijke be
weegredenen.
Zoo lang had zij reeds gehoopt, gevreesd
gebeden, gesmeekt om de bekeering van haar
broeder Als een schoone, maar steeds
omnevelde ster had haar altijd de gedachte
voor den geest gezweefd, dat haar broeder
ter wille van zijn ede!, onberispelijk karakter
van God de genade zou verwerven het voor
den christen hoogste goed, het geloof terug
te bekomen.
En thans
Zou die ster voor eeuwig in nacht en nevel
verdwijnen, zou haar broeder zonder met de
Kerk verzoend te zijn de eeuwigheid ingaan,
alleen nacht in du donkere afgronden der
koolpullen waarin zij wroeten, maar ook
nacht, volkomen nacht in hun zielen. Zij
leven nog enkel door hun zintuigen als
redelooze dieren, en wentelen vandaag
zich in 't genot, om morgen naar den re
volver te grijpen voor de zelfmoord, als
zij het beu zijn of als de tegenspoed hen
bezoeken komt (Slot volgt.)
Altijd logenstraffingen.
DeTurksche regeering logenstraft de lijding
volgens welke de Turksche troepen Kumuldjina
en Moustanli gouden bezet hebben.
Turkije is bedreigd.
Al de beschikbare troepen te Konstantinopel
worden naar Thracie gestuurd. Het leger
dat beschikbaar is in Klein-Azie, zal naar de
Russische grens van Armenië gebracht worden.
Op het Grieksch grondgebied krioelt het
van vluchtelingen.
Uit Athenen wordt officieus geseind, dat het
getal vluchtelingen die eene schuilplaats zijn
komen zoeken op het Grieksch grondgebied het
ongelooflijk cijfer heeft bereikt van 129 000
Onder de vluchtelingen,komend van Salonika
waarvan het getal 100,000 overschrijdt, zijn er
2,900 Bulgaren
Men schat dat er 15,000 Grieken en Muzul-
mannen te Doiran aangekomen zijn, waarvan er
zich 200 in de spoorvyegstatie dier stad ophou
den. 12,000 anderen zijn te Nigrotaaangekomen.
5000 bevinden zich te Cavalla cn 10,000 anderen
komen van Kanthy-
Te Drama en te Nevrokop zijn 11.000 vluch
telingen te Oxilar zijn er 30,000. Allen komen
uit Thrace.
Elk oogenblik komen gansche karavanen uit
wijkelingen op Gricksche gronden aan.
De overeenkomst is gesloten tusschen de
Serviers en Montenegrijnen
De Servische en Montenogrijnsehe regeerin
gen zijn er in gelukt overeen te komen nopens
dc grenskwestie Men werkt reeds in het Ser-
.visch ministerie van buitenlandsche zaken aan
Jt vaststellen der bepaalde grenslinic.
Montenegro bekomt Djakovitza, Plcvljé en
Ipeck.
Eene ministeriële crisis in Bulgarië
Men spreekt van eene ministcriccle krisis. M.
Pachitch zou, zegt men. zich terugtrekken, daar
hij vermoeid is door het bcslommerend staats-
werkdat hij, als kabinetsdoofd, gedurende meer
dan een jaar le verrichten had. De bladen ver
zekeren dat M. Pachitch overwerkt en letterlijk
op is
De Turksch-Bulgaarsche betrekkingen
Dc Turken gaan voort met le verzekeren dat
er onderhandelingen zijn aangeknoopt tusschen
Turkije cn Bulgarië nopens het bezit van Thra
ce Bulgarië heeft in antwoord op dc geruchten
eene officieuse nota uitgevaardigd, waarin uit
drukkelijk wordt verzekerd dat noch M Natche-
vjtch evenmin als M. Dorctf werden gemachtigd
door dc Bulgaarsche regeering dienaangaande
ouderhandclingcn aan te knoopen met dc Portc.
Bulgarië en Turkije.
Alle bladen zijn van meening dat rechtstreeks-
sche officieelc of officieuze onderhandelingen
tusschen Turkije cn Bulgarië zijn begonnen.
Men meldt dat zoowel de Mohauimcdaansche
als de niet Mahommcdaantche bevolking van
Gumuldzjina. Kerdzjali cn omliggende plaatsen
niet van dc Bulgaarsche bezetting willen weten.
Dc inwoners van die plaatsen hebben vrouwen
en kinderen weggestuurd en wapenen zich om
zich tegen die bezetting te verweren.
Het nieuwe ministerie in Nederland
Men seint uit 'sGravenhage
De Nieuwe Rotierdamschc Courant weet
mede te deelen dat het algemeen slcmracht niet
staat op het program van het ministerie Cort-
van der Linden
De Spanjaards in Marokko.
De «Imparcial» verneemt uit Centz
De Spaansche resident generaal, van mccning
dat hel krijgsbedrijf ten doel moet hebben 0111
steeds voorwaarts te «aan en niet terug te trek
ken. heeft generaal Sylvcstre last gegeven zijn
bewegingen in overeenstemming te brengen met
die der troepen uil Tetoean om daardoor tot
een gelijktijdige en gekombineerde werking te
geraken.
Botha en Hertzog
Men seint uit Rustenburg Botha cn Hertzog
hebben hier Maandag voor hunne aanhangers
het woord gevoerd.
Beide volksvergaderingen liepen tegen alle
verwachting kalm af.
Op de eerste meeting sprak de vergadering
met 1454 tegen 737 stemmen haar vertrouwen
in Botha uit, die daarop op de schouders naar
zijn hotel werd gedragen
Op de meeting der aanhangers van Hertzog
nam de vergadering met bijna algemeene stcm-
voor den rechterstoel van den streng-recht-
vaardigen God moeten verschijnen?
Bij deze gedachie sidderde de jonge vrouw
over geheel haar lichaam. Hoe verschrikkelijk
moest het oordeel des Heeren zijn over een
schepsel, aan wien Hij zulke groote geestes
gaven had geschonken, maar dat die wel
daden tot aardschc oogmerken had aangewend
en niet tot eer cn glorie van den Gever.
De weduwe vouwde hare handen.
Genade, genade voor mijn broeder,
snikte zij.
En zij weende en smeekte hartgrondig tot
God cn de zaligste Maagd.
- Mijne Koningin, mijne Moeder, mijne
zoete en eenige hoop, bad zij tot Maria,
wees mij genadig ook in deze aangelegenheid,
gelijk gij mij reeds zoo dikwijls hebt gehol
pen cn bijgestaan. Doe uw goddclijken Zoon
een heilig geweld aan, opdat Hij mijn armen
broeder toch niet onboctveerdig laat sterven.
Bid, bid voorden ongelukkige. -
En zij werd rustiger, kalmer.
Het onbegrensd vertrouwen, dat zij geheel
haar leven door op Maria's hulpvaardigheid
had gcotcld, ontwaakte weder in ha ir hart-
Zoo vele bewijzen van teedcre liefde had zij
reeds van Maria ontvangen, dat die goede
Moeder ook thans haar gebed niet onverhoord
zou laten.
men eene motie aan, waarin het aftreden van
Botha dc eenige oplossing van de moeilijkheid
wordt genoemd
Nieuwe toestand in Turkije
Uit Konstantinopel wordt gemeld, dat, sinds
eenige dagen, de politieke partijen alle veeten en
geschillen schijnen vergeten te hebben.
Er waait een wind van eensgezindheid cn
overeenkomst over Turkije.
De bladen van alle gezindheden schrijven ar
tikels waarin gezegd wordt
«Turkije werd vernederd en bijna verpletterd.
Het scheelde niet veel of Turkije werd wegge
vaagd uit Europa. Zonder de onderlinge moei
lijkheden ontslaan onder de Balkanischc bond-
gonooten, zou de halve maan meer dan waar
schijnlijk van de kaart van Europa verdwenen
zijn.
Gelukkig voor de zonen van Mahomed, stel
de Bulgarië, zich tengevolge zijner beteekenis-
volle overwinningen, al tc aanmatigend aan,
tegenover zijne bondgenooten die hem,geholpen
door Rumenië, het land dat tot dan toe slechts
eene toeschouwende rol speelde, te lijve gingen
en hem nederlagen en vernederingen deden
ondergaan, welke wij zelvén nooit kenden.
Die nieuwe toestand opende voor ons eenen
hoopvollcn gezichteinder en met moed vooruil-
tredend,her wonnen wij gedeeltelijk wat wij ver
loren hadden. Het belangrijkste van al was dat
wij Andrinopel weer in ons bezit kregen
Nu zijn er die ons die Muzulmaansche stad
weer willen ontnemen, maar dat mag, dat kan,
dat zal niet
>1 Dat mogen en zullen wij nooit dulden. Wij^
moeten en zullen onzen wil aan Europa opdrin
gen. maar om dat te kunnen, om dat te verwe
zenlijken. moeten wij eendrachting en eensge
zind, alle verdeeldheid vermijden en pal als een
rots het hoofd bieden en eerbied afdwingen door
onze eensgezinde krachtdadigheid.
Mahomed wil het
Eenige gedachten voor diegenen
welke aan huwen denken.
In een tijdstip waarin de schoonste en
edelste gevoelens, ook die van de
liefdty-^ "verlaagd en onteerd' worden
door onze bedorven eeuw die alleen nog
de harten schijnt doen te trillen voor
zingenot of geldzucht, komen eenige
christelijke en verhevene beschouwingen
over de liefde te goeder Qur. Jongelingen,
die hun zielen nog ongerept en kuiseh
hebben weten te bewaren en zich geroe
pen voelen tot den gezegenden staat van
hel huwelijk zullen met genoegen do
volgende overwegingen lezen welke de
Fransche denker Rouzic, hen ten beste
geeft in 11 La Revue de la Jeunesse •-
Na de huwelijken
uit loutere hebzucht
fel gehekeld te hebben, gaal de schrijver
als volgt voort
Mag men zich meer laten geleiden
door den hartstocht Neen, want de
hartstocht is blind, hij is doof on ver
gankelijk. Daarom is hij een slechte raad
gever in zake huwelijk. Hij beschouwt
maar alleen den stoffel ij ken kant en is
van kortstondige» duur. Hij is dus niet
voldoende om den grondslag te loggen
tot het tillen van den last van een
gansch leven
Hij is blind hij heeft maar alleen oog
voorde lichamelijke schoonheid, en dan
nog, hoe Iaat hij zich niet in dat opzicht
om den tuin leiden Hij ziel niets van
de vele gebreken, en wil geen rekening
houden van liet ontbreken van zekere
hoedanigheden welke nochtlians hoofd
zakelijk zijn.
Hij blijfl doof voor al de raadgevingen
welke de meest onbaatzuchtige vriend
schap hem wil geven. Al de andereu heb
ben ongelijk, meent hij zij handelen
met bevooroordeeldheid, zij willen zijn
geluk tegenwerken. Hij alleen heeft het
juiste oordeel. Ten andere, het is voor
hem zonneklaar, dat hij slechts gelukkig
zal kunnen zijn door liet bezitten van
het voorwerp zijner liefde, en dat hij,
om dit te bemachtigen, voor
geen enkelen hinderpaal
mag terugdeinzen.
Hij is vergankelijk. Al wat van het
Diep pijnlijk was de indruk, welken de
kranke op zijn zuster bij het binnentreden
maakte. Doodsbleek lag hij op zijne leger
stede uitgestrekt. Zijn gelaat was voltrokken,
j hevige kramptrekkingen deden hem huiveren
cn rillen. Bijna bewusteloos zag hij zijne
j zuster met starre, glazige oogen aan.
I Maar als zij zich liefdevol over hent hcen-
boog, zijne klamme hand greep en hem har-
1 telijk bij zijn naam noemde, kwam er eenig
I licht in zijn geest.
K Zijt gij het zeide hij met een bevende
j machtelooze stem.
- Ja, ik ben liet, uwe zuster.
j Wat zijt ge goed
1 Een zucht van verlichting steeg uit de borst
I van den zieke op, tranen benevelden zijne
I oogen.
I Met al hare zielskracht poogde de weduwe
zich in te houden zij mocht niet weenen, zij
I mocht den armen kranke niet opwekken, en
vergenoegde zich er mede hem zacht dc hand
te drukken
Met mij zal het wel gedaan zijn, - lis
pelde hij mijn levenstijd telt nog enkele
uren, misschien nog maar weinige minuten. -
Gij ziet het te zwart in, hernam zijne
J zuster om hem moed te geven, zonder dat
I zij zelf aan hare verzekering geloof sloeg
ilotnem van den hartstocht uitgaat, is
onbestendig. De hartstocht put zich uit
door zijne eigene kracht en, door zijne
buitensporigheden kan hij niet lang du
ren, alhoewel hij dit vurig zou verlan
gen. Hij hangt af van den tijd, van de
omstandigheden de eentonigheid, dc
ziekte, het slaaf worden van een nieuwe
aantrekkelijkheid, hebben spoedig de bo
venhand op hem.
Maar dan, terwijl al de geestdrift is
gevallen,
blijven de huwelijksbanden
niettemin voort bestaan, welke onder
zijnen invloed werden vereenigd. Dan
doen de ontgoocheling, de verveling, de
haat, de verwijlen en krakeelen hunne
intrede. Dan gaat men in den afkeer van
elkander met denzelfden drift te werk
als eertijds in de wcderzijdsche bewon
dering. En de herinnering aan het vroe
ger in droomen benaderd ideaal, is niet
bij machte al het biltere te verzoeten van
de huidige werkelijkheid, '1 is te zeggen,
van eene echtgenoote met een oploopond
en angstvallig karakter, met vreemde
neigingen, met gemeene manieren, met
geesteloos gepraat, met. scherpe stem,
met onverdragelyken blik...
Daarom,
moet de rede
waken en besturen, en mag zij niets vor-
waamoozen in dien keus die geesten en
zielen gaat verbinden. Indien het dus ge
beurt, dat gij bij eene eerste tegemoet
koming en zonder eene andere veropen
baring dan door een uitwendig aantrek
kende schoonheid, op oen meisje verliefd
geraakt, dan moet gij eerst en vooral
uw hart trachten te beheerschen en uwe
inbeelding tot bodaren te brengen. Zon-
der 11 daarom af, gedurende eetugon tijd,
in uwe kamer of in do Kerk, en stelt u
eenige vragen
van dezen aard welke gedachten schui
len er achter dit voorhoofd, zoo bevallig
omkranst van golvende haarlokken, cn
welk een vlucht nemen dio gepeinzen
gewoonlijk 'i Wat ligt er in den grond
verborgen achter de vlam en de zoetheid
van die oogen Welk eene gelaatsplooi,
waarin de rimpeling der ziel spiegelt
volgt er gewoonlijk op deze gelegenheids
lachjes Welke gemoedsbewegingen doen
den liarteklop slaan onder dit zoo muoi-
vorinig keurslijf Dit lieftallig meisje dat
wilt beltagen, en dat mij behaagt, dat
een salon-bloem is en een sieraad in de
vreugde van een feest, zal betook de
sterke vrouw
zijn die een man kan ondersteunen, kin
deren groot kweokon, een buts besturen
Zal het, in de noodlottige uren van licha
melijke en geestelijke vermoeienis mijn
kracht en mijn troost kunnen zijn Zal
het in de uren van neerslachtigheid en
ontmoediging, mij kunnen recht houden
door het voorbeeld van hare manhaf
tigheid en de krachtige leederheid van
hare woorden l
Zal het dien
verheven gedachten-vlucht,
die edelmoedige zielsbewegingen, dio ge
durige zelfverloochening bezitten welke
door eene degelijk-geleide opvoeding
vereischt worden Zal het, tijdens de
sombere bezoeken der ziekte, weken en
maanden kunnetr waken bij de sponde
van een lijdend kind of een krauken
man En dan, vermits besturen is
vooruitzien, bevolen en handelen, zal het
dit programma kunnen verwezentlijken
in hare zending als kouingin van den
haard?...» (Slot volgt.)
Goede gazetverkoopers voor den
Buiten worden gevraagd.
de aanval zal wel voorbijgaan, en gij zult
weer gezond worden.
Dc zieke glimlachte door de tranen heen,
maar niet meer zoo hopeloos als daar even.
Dit is zeker, ging zij voort. - De goede
God zal u nog niet aan ons ontrukken. -
Bij den naam van God, zakte de zieke
terug in het kussen, eene zachte rilling door
trilde zijne leden.
Aan de weduwe ontging deze beweging
niet. Zou haar vertrouwen zoo spoedig ver-
vuld worden Zou haar gebed reeds verhoord
zijn Doch op hetzelfde oogenblik werd die
zoete hoop vernietigd. De kranke maakte een
afwijzend gebaar, en geheel van gedachten
veranderd fluisterde hij
Mijn toestand is hopeloos De doctor
heeft mij gewaarschuwd, cn wat gij van God
zegt. daaromtrent kent gij mijne meening. -
Nu kon de weduwe zich niet langer be
dwingen. In luide snikken brak zij los, wierp
zich op den ongelukkige en riep onder tranen
uit
- Mijn broeder, spreek zoo niet Sluit uw
goed hart niet voor de inspraak van het ware
e i goede Doe het ter wille van mij, en sta
mij toe een priester tc halen.-
(Wordt voortgezet 1.