ZOXDAG 14 SEPTEMBER 1915.
o centiemen hel nummer
06sk Jaar 4(»0(>.
§een voiki Vrij Katholiek, Viaamsch. Volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst. D^eTgerschoon^
1JZEREN \V EG. Vertrekuren uit Aalst naar
BUURTTRAM.
Vertrekuren uit de
Statiën naar Aalst
volgende
W eek-Kalender.
DE SCHOOLSTRIJD
IN HENEGOUWEN.
HET ENGEL DES HEEREN.
Politiek overzicht.
Het Huwelijk.
Dil blad verschijnt den Zater
dag van iedere week onder
clagteekening van den volgenden
dag De prijs ervan is voor
de Stad 3 frank met den l'ost
verzonden 3.50 frank 's jaars.
voorop te betalen. De inschrij
ving eindigt met 31 December
De onkosten der kwittantien
door de Post onuaugen zijn teni
laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C VAN DE!
PUTTÉ-GOOSSENS, 31 Korte j
Zoutstraat en in alle Postkan-
DENDERBODE
Annoncen, per drukregel Ge
wone 15 centiemen Kleine
Aankondigingen fr. 0,60 1334
regels;; Rcklamen fr. 1,00; Von
nissen op 3° bladzijde 50 centie
men. Dikwijls te herhalen
bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften
worden niet teruggestuurd
Heeren Notarissen worden
vriendelijk verzocht hunne in-
Izendïngen te doen,uiterlijk tegen
den Vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit
vreemde landen zich te wenden
Iten bureele van dit blad.
r.'r. q.l. Denderleeuw—Brussel (Noord)
3ö3 4-i-l S>°? 5-^5.39 6." 6,46 *7.31 7,4+* 8,54* *9,26 9 H
10,01 "10.13 TI,50 "12,48 14.05 14,33 15,30-*15,57 «-3.24 *16,50
r -.3/ ♦18,30 18,55 *19.08 *19,32 *19,37 *19,4.5 2?,c«S *22 :;o
*2245 :*22>54 r°:53-
Denderleeuw, Ninove, Geeraardsbergen,Lessen, Ath. Bers en
5;3J 7,4 4 10,01 11,50 14,33 16,28 17,37 18,55 21,oS
lirpe-Meire, Burst, Herzele, Sottegem, Ronsse, met am lu
ting te Sottege.11 en Ronsse voor Konrijk
*3.23 4,17 7,40 8,59 11,54 1^40 *I7,42 'gaat tót 80..eg.- h.
Moorse!, Opwyck, Lotiderseei, WiUebroeek, Boom, An.-
werpen, met aansluiting te Londèrzele naar Me .die'.en
*4,02 3,45 9,02 11.5.4' 14.18 18,óo *19,50 (*n'iar Op.vy -ki
De treinen met een of eenaangeduid zijn rechtstreeks.
',44 19,13 21,10
Hofstade, Gijsegem, Dendermonde, Lokeren, Moerbeke,
Lccloo, met aansluit, te Denderm. naar Antwerpen (Mid.st.j:
3,32 4,01 6,13 7,37 8,27 10.50 14,42
Gent (Zuid)
°.*55 6,40 7,44 r8,i5 8,28 10.24 12,o5 12,17 14,34 ri5>16
16,2 ri7,04 17,39 ri7s4^ 18.09 18.44 t >.38 -20.41 (Z. 11.) 21,08
22,i« '22,57 '0,39. T
Lede \Vetteren
■"0,55 6,40 8,38 rio,24 12,06 '12,17 iy.34 '16,26 18,09 ri^>44
19,38 20,41 (Z. n.) 22,18
Brugge Blankenberghe '6,oS '7,22 9,59 10,24 12,55 I3>°2
r5)r5 ^7>°S 18,38 18,44 21,08
'Brugge Heyst 6,oS 7,22 9,59 10,24 12,55 *3>°2 I5.-I5
17.05 18,51 18,38 18,44 2t,08
Aalsl (Koopiiamlelsli'.) naar Oordegetn
Aalsl. 'Zneberglir 1 n. Affligetn, Asschc
11,55 15,20 19,12
14,24 16 45 20,14
met aansluit, van Antwerpen (Middenst.) n. Aalst:
10.02 11.38 13.27 16.52 19.05 20.38
Brussel Denderleeuw 4,41 '5,405,58 6,34 6,44 7,07 %«loo, Moerbeke, Lokeren, Dendermonde, Gijscsg;
7.40* 7.47 7,53*'8,25 *9.279,32*10,10 10,41 11,40 xx,44 I2i°9 Hots tarn
*12,2512,31 13,24 14,35'14,42 rr5,57 '16.07 16.25 i6-2X i6,32 j 5.11 8.:
*17,06 '17,13 17.56 '18.08 18.14 T9.-52 r2o-40 20.57 '22.21 23.55 I Gent (Zuid).
Bergen, Ath, Lessen, Geeraardsbergcn, Ninove, Denderleeuw
4.42 5.16 6.43 8.45 11.41 13.47 i/-23 18.3° I9»5°
Ronsse, Sottegem, Herzele, Burst, lirpe-Meire met aanslui
ting te Ronsse en Sottegem van Kortrijk naar Aaist
(Zaterd. v. Sottegem 5.36) 6,24 10,23 11,45 15,33 (19,43 tot
Sottegem) 21,34 van Sottegem.
Antwerpen (Zuid), Boom, Willebroek, Londerzele, Opwyck,
Moorscl. met aansluiting van Mechelen naar Aalst
4,55 6,12 6,42 8,14 9,49 (10,05 over Denderm.) 11,22 13,40
15,22 17,04 19,04
42 '5.50 '7.11 '8.22 '8.43 '9-28 10.55 ri2-i8
3.40 '15.00 Terv. '15.47 '16.24 17-33 &-59 2010
riz
rt3?32
ra-5o
WetterenLede.
4.59 6.18 '7.27 '9.44 11.22 14.07 1S.01 '19.15 20.37 2218
Blankenberghe Brugge.
5.50 6.53 '8.28 10.53 *4-53 I4-53 17-20 20.04
Heyst Brugge.
5-33 r6.o7 '6.30 '9.47 10.34 13.56 '17-14 19-47
CljIQt K
- Aalsl 5.15 8,14 11.11 14,20 18,25 Assclie (Staatsstalie) Aalsl 6,30 10,53 13,18 15,30 19,15
Aalst 6.56 11,17 13.18 15.56 19,41 UURTABEL van den 1 Juli tot den 30 Sept.
Aalst, den 13 September 1913.
SEPTEMBER.
Van den 1 tot den 30 korten do dagen 2 u. 2 11
Volle maan den 15 ton 12 u. 46 's middags
Ifi.
14 Zondag.II. Naam van Maria. H. Kruisver
heffing. H. Maternus, b. van Tongeren.
15 Maandag II. Nicodemus, martelaar.
16 Dijnsdag II. Cornelius, paus en Mart. II. Cy-
17 Woensdag Quatertemperdag. II. Lamberlus,
hiss, en martelaar.
18 Donderdag H. Josephus a Cupertino, belijder.
19 Vrijdag Quatertemperdag HH. Januarius en
gezellen, martelaren.
20 Zaterdag Quatertemperdag HH. Euslachius en
gezellen, martel.
Uurtabel der Zondagmissen in Aalst.
St- Martinuskerk 5, 6, 7, 8, 9, 1 l'ure. Lof 4 u.
St-Jozrfskerk5 1/2. 7, 8 1/2, 9 1/2,11 n.Lof4 11
0. L. Vrouwkerk, Mijlbeek 5. (31/4, 7 1/2, 9 li.
Kerk der EE. PP. Jesuiten 1 1/2, 5 1/2, 6 1/2.
7 1/2 ure, Lof 5 ure
Kerk der EE. PP. Capucienen 5, 6, 7 112, 9 u.
Lof om 5 1/2 ure.
Ons Besluit Waarin zondigt de
Schoolwet van 1895 Wat brengt
ons de Nieuwe Schoolwet
Voor al wie onze vorige artikels heeft
gevolgd, staat het onorastoolbaar vast
hoe het onderwijs van den God dienst in
- Henegouwen, door de zoo genaamde
officieele onzijdige school
tcencmaal wordt verkracht en vernietigd.
Het oogenblik is thans gekomen de noo-
dige gevolgtrekkingen te maken.
Laat ons veronderstellen dat de Gods
dienstlecrgang zooals de wét van '95 hem
voorschrijft, in de onzijdige school, ge
geven worde door eenen geestelijke of
oen praktizeerende christen. Wal goeds
kan die leergang daar stichten in de vol
gende omstandigheden
1°) Hij is omgeven van een
gansch onzijdig
onderwijs, onzijdigheid zooals onze
tegenstrevers die verstaan dat alle
godsdienstige gedachte verloochent
2°) Hij beslaat één onnoozel half uurtje
per dag, en hij wordt als een toespijs aan
den beginne of liet einde der leergangen
geplaatst
3°) Hij wordt niet, zooals de andere
vakken, onder den kontrool der Staats-
toezichters gesteld
4°) Hij wordt gegeven mol de toelating
van den onderwijzer of het gemeente
bestuur, en bij de
minste opmerking
van wegc de geestelijkheid, hoeft de
onderwijzer de macht den godsdionst-
cursus té staken, en de - verplichtingen-
der wet vierkant uil te lachen. Een
onderwijs, in zulke oor waarden gege
ven. zelfs als christelijke mannen er zich
mede gelasten, kan niets uitwerken in de
zielen der kinderen, of althans, het kan
er slechts eenige zwakke kiemen inleg
gen die bij gemis aan licht en lucht ver
smachten.
Als nu dit onderwijs, berust in handen
van meesters, die in hun openbaar en
privaat leven al de plichten van den
Godsdienst
met de voeten treden,
zooals wij vroeger zagendan wordt
hel daarenboven een gevaarlijk wapen
waarmede zij ons bekampen.
Dit wapen, wij zegden liet reeds
lang - hebben wij zelf gesmeed. Dat
is de
groote misgreep
geweest der wet van 1895. Zij is willen
terugkomen tot het princiep der wet van
1842, die hel volledig godsdienstig onder
wijs algemeen miek, zelfs voor diegenen
welke van decatechismuslessen ontslagen
waren, maar zij heeft op die wijze de
onzijdige gestichten het middel aan de
hand gedaan 0111 eene valsche etiket op
hunne leer te plakken. In den schijn
heeft zij de gewetensvrijheid van een
zeker getal onverschillig eo fgoddelooze
familievaders willen doen eerbie
digen, doch feitelijk, heelt zij meteen
de gewetensvrijheid geknakt van de
overgroote meerderheid der katho
lieke huisvaders.
En dit, misschien nog meer dan de
ongelijkheid der officieele toelagen, valt
er in hel huidig systeem, te laken en te
betreuren. Want dit geeft aanleiding tot
schreeuwende misbruiken,
niet alleen in Henegouwen, maar in al
de nijverheidscentrums en grootsteden
waar de antiklerikalen het bestuur in
handen hebben, en soms ze fs in de ge
meenten waar onze mannen aan het roer
slaan.
Een strijdwapen dat onze tegenstrevers
met gretige handen vastgeklampt heb
ben, dat is geweest. hel recht van vrij
stelling in z dke Godsdienstonderwijs
Inderdaad, welk is het doel dal zij daar
mede in de gemeentescholen nastreefden
Het was niet zoo zeer om een handvol
andersdenkende kindei en aan den
katholieken invloed te ontruk ken ;maar
wel om eene massa katholieke hin
deren te onttrekken aan de leer van
den Godsdienst, waarin zij gedoopt
werden, en aldus de
jongere geslachten
heelemaal te onlckristenen. Men herin-
nere zich de hatelijke uittreksels van
hunne pers welke wij vroeger aanhaal
den.
Hét Godsdienstonderwijs,zooals hei op
heden is ingericht in de niet katholieke
scholen, mag een ware
valstrik
genoemd worden. De gemeentebesturen
gebruiken hel als een uithangbord oin de
kinderen van katholieke ouders naar
hunne scholen le lokken. Het dient tot
voorwendsel aan de christene huisvaders
die hunne zonen naar de officieele scholen
sturen, liever dan ze in vrije gestichten
te plaatsen. En het is eene veronlschnl -
diging voor sommige begoede katho
lieken, die met den ernst van den keus
ecner school weinig bekommerd schij
nen. Eindelijk, de ueestolykhetd -lie den
cursus van Godsdienst moet beheerschen,
wordt er in do onmogelijkheid door ge
steld met goeden uitslag het onzijdig
onderwijs le bekampen.
Iedere klaarziende katholiek, is op de
hoogte van al die kwalen.
De wel van 1879 was totaal slecht.
Het volk wist hel, en hield de kinderen
uit de officieele school verwijderd.
De wel van 1884, schreef den Gods
dienst niet op het schoolprogramma
3° Vervolg.
Wees moedig, sprak de geneesheer
Wat zou het baten, indien ik u in die ijdelc
hoop versterkte. Veel beter is het den nade
renden dood onbevreesd in de oogen te zien
en dengene, dien hij treffen zal, op gepaste-
wijze voor te bereiden.
Gij hebt gelijk, dokter, kwam aarzelend
van de lippen der weduwe.
En terwijl de geneesheer de ziekenkamer
binnentrad, ging zij haastig naar het studeer
vertrek van haar broeder, waar zij haar kleine
lieveling reeds aantrof.
Zij trok Angelica moederlijk teeder tot zich
en begon haar zacht maar dringend iets ge
wichtigs meê te deelen Het kind luisterde
opmerkzaam naar moeder en knikte met het
hoofd ten teeken, dat zij alles had begrepen
Dan begaven zich beiden naar de ziekenka
mer. Voorde deur ontmoette hen de dokter.
Ik heb uw broeder 'het noodzakelijke
zoo bedekt mogelijk gezegd, zeide hij met
bewogen stem. Zorg gij voor het overige.
Hij zag de weduwe ernstig, beteekenisvol
aan, en haar blik gaf het antwoord.
Ik zal alles doen. wat ik kan.
Zij bracht haar dochtertje voor het bed
van den kranke, die met halfgesloten oogen
en doodsbleeke trekken daar nederlag. Het
was duidelijk, dat het gesprek met den dok
ter hem diep had aangegrepen.
Hier breng ik u Angelica, begon zijne
zuster.
doch, zij schonk aan de gemeenten het
volle recht terug tot
zelfwetgeving
in zake lager onderwijs, en zij liet aan
de plaatselijke katholieke scholen toe
eene gansch godsdienstige atmosfeer
le behouden welke door geen enkele
vrijstelling van den calechismuslecr-
gang kon onzijdig gemaakt worden.
in de antiklerikale gemeenten, wel is
waar, was liet officieel onderwys onzij -
dig, maar 'lil was minstens toch niet
slechter dan nu. En hel volstond dat de
katholieken eene katholieke school open
den tegenover eene ongodsdienstige 0111
terstond, dank zij hun monopool van het
christen ouderwijs, daarheen 'c zien
stroomen al de kinderen wier ouders den
Godsdienst verkleefd gebleven waren.
Dv wel van 1895, heeft den godsdienst
onder de verplichtende vakken op het
schoolprogramma willen schrijven, doch
op welke manier Men gedenke maar
art. 4 betrekkelijk de vrijstellingen van
den catechismus-lccrgang'.Daarmedekan
een snotneus van zeven jaren en jonger
nog, in onze eigene
aangenomene scholen
den godsdienst gedurende de negen tien
don der lessen, op een gansch dwingc-
landsche wijze, uit de school doen
verbannen, en aldus feitelijk, eene
volledige Gndsnerlnoc/irning doen
keerschen, daar waar de wel gemeend
had hel godsdienstonderwijs ie zullen
herstellen.
Ziedaar de toestand klaar en duidelijk.
Het is niet van belang ontbloot, daarover
de raak-ware woorden te hooren van
een paar mannen die in zake onderwijs
een bevoegd oordeel kunnen uitbrengen.
lieer Pierre Verhnegen, provinciaal
raadslid, vat al de gevolgtrekkingen die
we komen te maken, als volgt saam
De wet van '84 eerbiedigde het recht van
zelfwetgeving der gemeentenen stelde in
't algemeen de officieele school in haar waar
daglicht, of zij dan ook godsdienstig weze of
niet.
De wet van '95, die de vrijheid der ge
meenten besnoeit, heeft terzelvertijd aan die
gemeenten hel middel aan de hand gedaan om
van deze vrijheid misbruik te maken zij
brengt daarenboven eenen
valschen toestand
mede, daar zij een godsdienstig uithangborgd
geeft aan scholen die het niet zijn. Van beide
stelsels,schijnt het eerste mij het meest recht
zinnig toe, op voorwaarde wel te verstaan,
dat in de klassen waar de leergang van Gods
dienst wordt gegeven,het onderwijsder overige
vakken zelfs indien er vrijgestelden zijn
een openhartig religieus karakter drugc, en
op dit punt, onder toezicht sta der geestelijk
heid. Dit stelsel is ook het meest rechtvaar
dig, en eerbiedigt het meest de vrijheid der
familievaders, als ook de gelijkheid van toe
lagen er maar bij komt.
De Eerw. Hee>- Kanunnik Fourez,
pastoor deken van Ghalelel, doet op zijne
beurt do volgende verklaringen van
gansch plaaisolijkon aard
De wet van 1895, heeft hier niets veran
derd de leeken-scholen zijn noch beter noch
slechter dan onder de wet van '79. Alleen
onze houding tegenover hen is veranderd:
wij mogen niet slecht verklaren eene wet die
uitgaat van katholieken... Is er belang bij dat
de Godsdienst verplichtend deel uitmaakt van
het programma der officieele scholen Dit is
voorzeker eene hulde welke men aan den Gods
dienst bewijst, maar anderzijds is 't een be-
driegelijk opschrift Inderdaad, in de veron
derstelling dat het opschrift van den Gods-
Angelica.
Een zonnestraal verhelderde het gelaat
van den zieke, hij maakte eene snelle bewe
ging, als wilde hij zich opheffen Maar het
gelukte hem nieteen looden zwaarte drukte
opnieuw op zijne leden.
De weduwe hief het kleine meisje op en
zette haar op den tand van het bed. Liefkoo-
zend vatte de kleine de koortsige hand van
oom en bracht haar mondje dicht bij zijn oor.
Oom, fluisterde zij, lieve oom, ik ben
het, ik, uwe Angelica.
Mijn lief, goed kind.
De ontroering belette den kranke bijna het
spreken.
Gij zijt ziek, praatte het onschuldige
kind voort, mama heeft het mij gezegd en
weet gc, wat men dan moet doen
Wat dan, mijn lieveling
Bidden moet men, bidden tot den goe
den God, dat Hij ons bijsta-
Een diep-wecmoedige zucht steeg op uit
den boezem van den kranke.
E11 weet ge, lieve oom, zoo vervolgde
het kind, wat men nog meer moet doen
Nu
Biechten moet men, opdat men geen
zonden meer hebbc en de goede God ons kan
beminnen Mama heeft liet gezegd.
Een lichte rilling voer den kranke door de
leden. Met een snelle beweging drukte hij
het kleine handje van het kind aan de lippen.
En ik lieve oom, praatte Angelica
voort, ik bid met u mede. O, ik heb al veel,
zeer veel voor u gebeden, vooral het Enge!
des Heeren, dat ik van u geleerd heb
dienst naar willekeur ware voor de gemeenten,
dan zouden de goede gemeenten .het op hun
■programma brengen, en voor die gemeenten,
zou de uitslag dezelfde blijven wat de anti
katholieke gemeenten aangaat zij zouden het
opschrift daar laten maar is het beter dat
de Godsdiehst in slechte voorwaarden onder
wezen worde dan dat hij heelemaal verzwegen
blijve Wat denken de kinderen als hun de
verplichting der Zondagmis wordt uitgelegd
door eenen meester die naar de Mis nooit
gaat En als de onderwijzer" weigert den
Godsdienst te onderwijzen en moet vervangen
worden door eenen man die min bekwaam is
en zonder gezag gewoon geval j, wat moet er
dan komen in 't gedacht der leerlingen tenzij
dat de Godsdienst de laatste en de minste
van al de leervakken is....
Het redelijk stelsel ware de gemeenten heele
maal vrij te laten en de onderwijzerste betalen
naar verhouding van het getal leerlingen, r
Dit alles ingezien, is het gemakkelijk
te begrijpen hoe alle rechtgeaarde lieden
iset geestdrift de
Nieuwe Schoolwet
begroet hebben, die verandering brengen
komt in dien toestand voor ons katho
lieken, zoo vernederend en ondragelijk.
Meer vrijheid, meer rechtvaardigheid,
meer gelijkheid het is al wal wij vra
gen, en hoe de tegenstrever ook huile,
het moet er door Reeds vroeger hebben
wij het wetsontwerp van Minister Poullet
beschouwd in verband met het puur
wetenschappelijk onderwijs, en gezien
dat het op dat gebied
groote weldaden
medeb- engt, vermits het een echt volks
gezind onder-wijs invoert, dat een
grondig rahonderricht lot basis heb-
■ben «al. In verband mot hot godsdienstig
onderwijs dat ons hier inzonden aanbe
langt, zal het ook een groote stap zijn
op den weg der voldoening van onze
wettige eischen. Zonder in liet minst de
gewetensvrijheid van andersdenkenden
te krenkeneerbiedigt het de gewe
tensvrijheid onzer katholieke familie
vaders, en stelt hen in staal als vrije
plichtbewuste mannen eene school le
kiezen voor hunne kinderen
De
volgende punten
dragen vooral onder dat opzicht een
ieders goedkeuring weg
aDe ouders worden ontslagen van
hunne kinderen naar de school le zenden,
als zij gewetensbezwaren aanvoeren -,
en in den ointrekgeene school aantreffen
die met hunnen godsdienstzin zou overeen
stemmen. (In liet Walenland valt hel
meer dan eens voor)
b) Al de scholieren worden gelijk ge
steld voor hol kosteloos bekomen van
school behoeften
c) De schoolsoef),én alle andere menseli-
lievcndo werken zullen insgelijks aan al
de scholieren, zonder onderscheid, L"n
bate komen.
Tot op lieden bleven onze katholieke
scholen van dil alles verstoken tot groot
voordeel der tegenstrevers dit was eene
schreeuwende ongelijkheid. Het nieuw
wetsontwerp maakt daar eens voor goed
mede gedaan. En de behoeftige katholieke
ouders, zullen niet langer gevaar lijden,
om wille van hun brood, hunne gods
dienstige overtuiging le moeten slacht
offeren.
Verders juichen wij ook loe het verbe
teren van hol
loontarief
der onderwijzers: verbetering, die insge-
De borst van den zieke ging onrustig op
en neder, het hart klopte gejaagd, zijne
koortsige oogen weerspiegelden de ontroe
ring zijner ziel. Zijne lippen bewogen zich
als wilden zij spreken, maar konden geen
geluid voortbrengen.
De weduwe hief het meisje van den bed
rand en beduidde haar dat zij de kamer zou
verlaten.
Zij gehoorzaamde, maar riep bij de deur
nogmaals
Bidden moet men, lieve oom, en biech
ten, opdat de goede God ons kan liefhebben.
Ik zal ook voor u bidden cn nu aanstonds het
Engel des Heeren
Met gesloten oogen lag de kranke onbe
weeglijk uitgestrekt. Maar het beven zijner
lippen verried de ontroering zijner ziel.
Naast het ziekbed stond de weduwe met
gevouwen handen nooit had zij met zulk
een aandrang tót God en Maria gebeden.
Eensklaps wendde de kranke zich om. Een
vreemde glans straalde uit zijne oogen Zijne
sidderende hand tastte onzeker rond naar de
hand zijner zuster en haar krampachtig om
kneld houdend riep hij uit
Zuster, 0 zuster.
Mijn broeder
Ik moet sterven cr is geen twijfel
meer mogelijk.
De toegesprokene antwoordde slechts met
ccne zucht.
IIn na den dood, zuster
Komt het oordcel.
De zieke zakte ineenEen oogenblik bleet
hij sprakeloos en staarde met holle, schitte-
lijks berusten zal op grond van recht
vaardigheid en gelijkheid.
Mochten dan al onze katholieke geko
zenen, sterk door hun rechten hunnen
plicht, hij het heropenen der Kamers op
de bres staan censgszind en voet-bij-stek
houdend opdat zonder dralen deze wet
•gestemdworde,die vele grieven herstellen
komt en niets dan rechtmatige eischen
bevredigen.
Na eene massa nieuwe troepen, kanons
en forten gestemd te hebben om onze
grenzen te verdedigen tegen ingebeelde
vijanden, wordt hol tijd ook eens ons
godsdienstig en volksgezind onderwijs
door eeuc nieuwe
rechtvaardigheidslievende
wet te beschermen tegen de razende aan
vallen van vijanden die in ons landeken
alle gewetensvrijheid willen verinoorden,
en allen Godsdienst tot den wortel toe
uitroeien.
Katholieken, houdt liet oog op 't rot
Henegouwen het oogst de vruchten van
zijn goddeloos onderwijs
Wij achten het goed, teneinde zoo
veel klaarheid mogelijk aan ons zeggen
le geven, liet hier nogmaals in voelnola
aan le halen
Al was er slecht- één leerling ontslagen
van den cursus van Godsdienst, dan zal de
onderwijzer ook verplicht zijn uitzijn weten
schappelijk onderricht alles te bannen,
beschouwing of uitlegging, wat betrek heeft
op de dogma's van den godsdienst. Zijn
ONDERWIJS ZAL GEEN ENKEL PRINCIEP VAN
GELOOFSBELIJDENIS MOGEN INHOUDEN, CDZ.
(Wet van '95. Art. 4)
De toestand in de Balkanstaten.
De beslissing der groote Europeesche
staten en Griekenland.
De vertegenwoordigers der groote Europee
sche mogendheden hebben Woensdag te
Athenen aan den Griekschen minister van
buitenlandsche zaken eene kollektieve nota
overhandigd betreffende de beslissingen van de
vergadering of konlërencie te Londen gehouden.
In die nota wordt de kwestie behandeld der
ZuiUerhjke en der Zuid-Oostelijke grenzen van
Bulgarië en Turkyé.
In de geheime bijeenkomst, die de Hulgaar-
sche en Turksche gevolmachtigden Dinsdag ge
houden hebben, heeft de beraadslaging over de
kwestie der nationaliteiten aanmcrkelijken
voortgang gemaakt.
Turkyë heeft in een kort en bondig voorstel
waarborgen gevraagd voor de burgerlijke cn
godsdienstige vrijheid en de rechten van de
Slahommedaanschc bevolking inde streken, die
van nationaliteit veranderen. Donderdag zal de
conferentie een artikel in dien geest opstellen.
Op het stuk van den nieuwen toestand van
üumuldjina lieten de Turken uitkomen, dat de
houding, die de Mahommedaansche bevolking
thans tegenover de bezetting door de Bulgaren
aanneemt, met zeitmoord gelijk slaat. Als de
Buigaren de bevolking waarborgen willen vcr-
lecncn, zal de Porte doen wat zij kan om de
bevolking te overreden, zich aan het Buigaar-
schc gezag tc onderwerpen De Bulgaarschc ge
volmachtigden gaven toen te dien opzichte
geruststellende verzekeringen.
Zij verklaarden zich voorts bereid, oin Turkyë
in den omtrek van Andrinopel een strook van
20 kilometers ten Westen van de Maritsaafte
staan, maar Demotika konden zii den Turken
niet afstaan. Die zaak liet men voorloopig-in het
midden.
Om een bewijs van welwillende gezindheid
tc geven.heeft de Porte een Bulgaarsch regiment
infanterie, in Juli bij Andrinopel gevangen ge
nomen, in vrijheid gesteld.
De Grieksch Servische betrekkingen
Er zou een geschil opgerezen zijn tusscben
dc Gnckschc cn de Servische regeeringen, aan -
gaande het bezit van Guevghely cn Monastir,
en dit van de havenstad Vodena
De Grieken willen kost wat kost Monastir
houden, ter wille van het behoud van den Griek
schen invloed in Macedonië.
rende oogen voor zich. Dan barstte hij in
heftige ontsteltenis uit
En over mij zal het oordeel op vreese-
lijke wijze komen, mij zal de rechtvaardige
Rechter op schrikkelijke wijze veroordeelen.
Neen, mijn broeder, sprak zij met over
tuiging in de stem, nog is het tijd tot bekee
ring. Nog hebt gij het in uwe macht den ge-
vreesden Rechter tot een barmhartigen Vader
te maken.
Een barmhartigen Vader voor mij
Een sombere twijfel lag in de laatste woor
den van den kranke; angstig staarde hij zijne
zuster in het gelaat.
Zeker, mijn broeder, hernam zij rustig
en kalm als gij wilt, zal Hij voor u een
erbarmende en liefdevolle Rechter zijn-
En zij begon met klem te spreken over
Gods goedheid, die den diepst gevallen zon
daar opricht en aan zijn vaderhart drukt, als
hij oprecht tot inkeer komt. Dc genade des
Hemels is zonder grens zij vergeeft den
waren boeteling alles.
In het oog van den professor blonk een
straal van hoop, gretig luisterde hij naar de
woorden zijner zuster, die hij steeds had ver
eerd en liefgehad. En als zij ophield met
spreken, fluisterde hij diep bewogen
Ik wil doen, wat gij mij aanraadt, ik
zal biechten. En na een oogenblik vervolgde
hij Hoe zal ik u danken, goede innig goede
zuster.
Een vreugdekreet ontsnapte aa i de lippen
der weduwe Zij omklemde dc hand van haar
broeder, en terwijl in beider oogen een traan
blonk, riep zij uit
Zoodat al de Balkanstaten, Montenegro uit
gezonderd, opnieuw ruzie maken over het bezit
van het voormalige Turksch grondgebied.
In Mexiko-
Ecn telegram uit Piedas Negras (Mexico)
meldt dat generaal Vilarol, bevelhebber der
opstandelingen te Mouclo'-a. aan het hoofd
kwartier der opstandelingen rapporteert dat
eene gansche kompagnie regeeringstroepen in
de pan is gehakt na een verwoed gevecht nabij
San Bucno Venturö.
Volgens een nieuw telegram uit Piedas Negras
verklaart generaal Vilarol, dat dc gedoode re
geeringstroepen zich aan verraad plichtig ge
maakt hadden. Zij hadden gedaan alsof zij zich
overgaven cn schoten toen op de rebellen, die
hen kwamen gevangen nemen.
Eindelijk, eindelijk Groote God, he-
melsche Voorspreekster, ik dank U uit geheel
mijn hart-
Aanstonds begon zij de verzoening haars
broeders met God voor te bereiden. Eerst
bracht zij de opgewekte stemming, waarin
hij verkeerde, tot kalmte, en spoorde hem
dan aan zijne gedachten te verzamelen tot
het afleggen der biecht, terwijl zij zich eenige
oogenblikken zou verwijderen.
Als zij de deur der ziekenkamer opende,
drong de zilverreine stem van Angelica tot
hem door
Heiige Maria, Moeder Gods, bid voor
ons; zondaar, nu en in het uur van onzen
dood.
Amen, amen, stemdeR broeder en zus
ter beiden met haar in.
Eenig uren later was professor Alpi met
God verzoend zijne bekeering was oprecht,
zijne biecht rouwmoedig.
Van nu af ging hij zichtbaar achteruit.
Behalve enkele heldere oogenblikken, waarin
hij gedurig bad en zijne oogen op een beeld
der Moeder van Smarten gericht hield, lag
hij gewoonlijk buiten kennis.
Tegen den avond van den volgenden dag
trad de doodstrijd in. Het gelaat van den
zieke begon te vertrekken, zijne oogen te
breken, uiterste zwakheid belette bijna iedere
beweging. Toen de zon hare laatste straicn
door het venster naar binnen zond, scheen
h j een oogenblik tc herleven. Hij richtte het
hoofd een weinig op en riep zijne zuster.
- Nogmaals d;.nk ik u voor alles, - sprak
hij met stervende stem, voor alles
We leven in eenen tijii van rusteloos
zoeken naar rijkdom, vóór en in alles
wordt de vraag gesteld hoeveel zal het
opbreugen Zelfs liet Huwelijk is voor
velen eene handelszaak geworden, men
ziet naar liefde noch naar deugd, het
eenige dat den mensclt bekommert, is
of het eene goede partij is, haar gewicht
in goud waard.
Hoeveel jonkhedon worden door den
onverbreekbaren band des Huwelijks
verbonden, na elkaar slechts één of twee
maal le hebben gezien. Zulke ziekte
heerscht vooral in de hoogcre klassen.
Ik geef toe. dat er mit: of meer reke
ning moet gehouden worden van den
maatschappelijken stand, waarin bruid
of bruidegom geplaatst zijn, maar een
Huwelijk aangaan, enkel en alleen om
geld, is eene dwaasheid eenen langen
staart van onheilen na zich slepend.
Gelooft toch niet
zegt Kardinaal Mercicr, dat ge wijselijk
handelt, met uwe kinderen uit te 1100-
digen op dezelfde maatschappelijke sport
te komen plaats nemen waartoe uwe
wilskracht en uwe zuinigheid u deden
opklimmen. Leert hun, dat het vertrek
punt weinig in rekening komt, maar dat
het eenig aanbelangende voor hen wel
degelijk het eindpunt zal wezen.
Geen verfoeilijkeren dienst kunnen de
ouders aan hunne kinderen bewijzen,
dan ze te onttrekken, ik zeg niet aan de
wet, want de wet staat boven hunnen
wil. maar aan de noodzakelijkheid van
te werken zonder werken geene man
nelijke ziolen.geene krachtige volkeren.»
(Herderlijke Vastenbrief).
Het Huwelijk
schrijft Pater Guibert, - is geen zaken-
verdrag. maar eene door liefde bereide
en 111 liefde voltrokken verbintenis,
't Huwelijk zonder liefde is evenmin
dankbaar als leven zonder ziel... Alleen
de liefde adelt het huwelijksverlangeu, en
zij alleen kan de echtelingen in oen eere-
en vredeverbond vereenigd houden.Diens
volgens dient liefde over 't algemeen
aangemoedigd,niet tegengewerkt te wor
den. (Reiner Leven). Tiieodoor.
Algemeen Nederlandsch Verbond.
Ter gelegenheid der uilvoering van het
meesterwerk van Peter Benoit, u L)e
Schelde in het Feestpaleis der Ten
toonstelling van Geut, wordt door het
Algemeen Nederlandsch Verbond eene
reis tegen verminderden prijs (fr. 1,30,)
naar de Tentoonstelling ingericht op
Zondag 21 September. De personen die
inschrijven vóór 17 September krijgen
de kaarten van ln 011 2n rang aan fr. 1,50
en fr. 0,50 en de ingangskaart voor de
Tentoonstelling aan fr. 0,50.
Men schrijft in ten lokale van het
Alg. Nederl. Verbond, Duitsch Bierhuis,
Nieuwstraat, Aalst.
De ontroering belette haar te antwoorden.
Zwijgend hield zij de hand van den dierbaren
broeder omklemd, terwijl de tranen haar
oogen ontstroomden.
- Nog ééne bede, bracht hij met moeite
uit, Angelica.
In een oogenblik stond het kind aan het
sterfbed. Hij reikte haar de hand en zag haar
met teederheid aan.
Bid, mijn lieveling, sprak hij nauw
hoorbaar, bid het Engel des Heeren.
Hoewel bevreesd om het ongewone uiterlijk
van den zieke, knielde de kleine toch neer en
bogon
- De Engel des Heeren heeft aan Maria
geboodschapt.
En zij heeft ontvangen van den heiligen
Geest, antwoordde de moeder, en ook de
zieke bewoog zijne lippen om mede te bidden.
Maar hij bracht dit gebed niet meer ten
einde. Toen Angelica het laatste Wees
gegroet was begonnen, en zacht lispelde
Bid voor ons, zondaars, nu en in het uur
van onzen dood, onderbrak een lichte zucht
van den zieke haar gebed.
Zijne zuster snelde hem ter hulp, schoof
haar arm onder zijn hoofd en riep hem met
innige liefde bij den naam.
En nog eenmaal helderde zijn gelaat op,
nog eenmaal richtte hij het oog op zijne zus
ter, op Angelica en op het beeld der Moeder
van Smarten. Dan sloten zich voor immer
zijne oogen, zijn hoofd zonk zwaar op den
arm zijner zuster,hij had den strijd volstreden.
EiNDE.
