BELANGRIJK BERICHT
ZONDAG 30 NOVEMBER 1913.
67ste Jaar 4-611
Vrii Katholiek, Vlaamseh. Volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst. Deanne7genrsehZïi
BEUR I TRAM.
ALCOHOLISME
POLITIEK OVERZICHT.
Hls 'i u öeiieïi. Volksgazel
LAND-EN TUINBOUW.
moei ge schooi godsdienstig zijg
5 ccititiemru liet rjummer
Dit blad verschijnt den Zater-i
da<; van iedere wéék onder
d gteekemng van den volgenden
d «g De prijs ervan is voor
de Stad 3 frank met den Post
verzonden 3.50 frank 'sjaars.l
voorop te betalen. De inschrij-i
vin» eindigt met 31 December
- De onkosten der kwittaimën'
door de Post ontvangen zijn ten;
laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij VAN DEj
PUTTE-GOOSSENS, 31. Korte!
Zoutstraat en in alle Postkan-
toren des Landt
DENDERBODE
Annoncen, per drukregel Ge"
vone 15 centiemen Kleine
Aankondigingen fr. 0,60 '3Ü4
regels,; Reklamen fr x.oo; Von
nissen op 3e bladzijde 50 cerrtie-
men. Dikwijls te herhalen
bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften
worden niet teruggestuurd.
Heeren Notarissen worden
ricndelijk verzocht hunne in
zendingen tedoen,uiterlijk tegen
Geen Taal.
Geen Volk
(Ledeganck).
I JZEREN WEG. - Vertrekuren uit Aalst
naai'
r.x. Q.i.. Denderleeuw—Brussel (Noord)
3,53 4.0- 4.14 5.-0/ 5,26 5.-39 6,126,46 *7.31 43* 8,54* *3,26
9,26 10,01 11.50 *12.48 14-°5 *4)33 I5-3° erv- 16,16 16,50
17,37 *18,10 **9< 0 21.08 *22,20
Denderleeuw, Ninove, (iceraarJsbergen,Lessen, Atn, Bergen:
3 16.28 17,37 18,55 21,08
r, So.legem, Itonsse, met aan-.lui
en Rottsse voor Kortrijk
*3,24 4.17 7.40 8,51 11,54 14,40 *17,42 *^aat tot Sottegem.
Moorsel, Opwvck, I.tmd. rsc-el, Wtllebrocck, Boom, Ant
werpen. met aansluiting te Londerzele naar Mechelen
*4.02 3.45 '9,0-2 it.54 14.18 18,(X) *19,50 (*naar Opwyck)
De treinen met een of eenaangeduid zijn rechtstreeks.
5i33 7.4-1 t"--01 1
Erpe-Meive. Burst, Hei
ling te S-itteg
Hofstade, Gijsegem, Dendermonde. Lokeren, Moerbeke,
Iiecloo, met aansluit, te Denderm. naar Antwerpen (Mid.st.):
3,32 4,01 6,13 7,37 8,27 1050 14,42 15,20 17,44 19,13 21,10
.Gent (Zuid)
7,44 *8,14 8,38 9,00 10,24 12,06 12,13 14.34 ri5»T5
16,26 ""17,46 18,09 18,4419,38 20,41 (Z. ti.) 21,08 22,10
r22,57 ro,39.
Lede Wetteren
6,40 8,38 ""10,24 12,06 '12,19 14,34 r 16,26 18,03 '18,44
19,38 20,41 (Z. n.) 22,10
Brugge Blankenberghe '6,oS '7,44 10,24 15,15 17,0418,38
18,44
Brugge Heyst 6,08 7,44 10,2.4 1545 17,04
18,44
Aalst (Koopiiandelstr.) naar Oordegein
Aalst 'Zeebergbr 1 n. Affligom, Assche
7,32 8,55 11,55 15,20 19,12
8,25 11.55 14.24 16 45 20.14
Vertrekuren uil de
Brussel Denderleeuw 4,41 ""5,40 5,58 6,14 7,00 7,07
7,45* '8,25 9,32 10,44 11,40 12,03 13,-4 ri4,42 15,57 16.2b
16,32 *17,13 ri8.o8 18,14 20.00 20,40 20,57 r22.2i 23.55 °>57
Bergen, Ath,Lessen,Geeraardsbelgen, Ninove, Denderleeuw:
4.42 5.16 6.43 8.45 11.41 13.47 17.23 18.30 19,50
Ronsse, Sottegem, Herzele, Burst, Erpe-Meire met aanslui
ting te Rottsse en Sottegem van Kortrijk naar Aalst
(Zaterd. v. Sottegem 5,361 6,24 10,23 11,45 15,33 (19,43 tot
Sottegem) 21,34 van Sottegem.
Antwerpen (Zuid), Boom, Willebroek, Londerzele, Opwyck,
Moorsel. met aansluiting van Meehelennaar Aalst:
volgende Statiën naar Aalst
Eecloo, Moerbeke, Lokeren, Dendermonde, Gijsegem,
Hofstade, met aansluit, van Antwerpen (Middenst.) n. Aalst
5.11 8.12 10.02 11.38 13.27 16.52 19.05 20.38
Gent (Zuid).
4.42 ""5,42 ^5.50 '7.09 ""8.22 f8.43 f9.28 10.55 ri2.i8
'13,32 1340 f15.00 Terv. f15.47 f16.24 1742 18,05 18.59
20.10 f21.50 21.53
WetterenLede.
4.59 6.18 f7.26 f9.44 11.22 14.07 18.26 f19.15 20.37 22.18
Blankenberghe Brugge.
5.50 6.53 f8.28 10.53 14.53 17.20 18,37 20.04
4,55 6,12 6.22 8.14 0,49 I0.05
15,22 17,04 '19,04
aver Denderm.)
1.22 13,40
Heyst Brugge.
5.33 f6.36 10.36 13.56 f17.03 19.47
Aalst.
Aalst
5,15 8,14 11.11 14,20 18,25 Assche (Staatsstatie) Aalst 6,30 10.53 13,18 15,30 19,15
6,56 11,17 13,18 15.56 19,41 UURTABEL van den 1 Oct tot den 30 April 1914.
Gezien het goed onthaal dat
aan ons prachtig maandschrilt
EXCELSIOR
te beurt valt, en gehoor gevend
aan den wensch ons zoo wat van
overal uitgedrukt, komen we een
zoo verheugend als edelmoedig
besluit te nemen Excelsior
verschijnt van nu af aan in een
ander formaaten voor de prachtuit
gaaf wordt het in een mooien kunst-
omslag; gestoken.
Het eerste nummer dat op ver
scheidene duizenden afdrukken
verspreid werd, gaat dus opnieuw
ter pers en wordt in een heel an
der kleed aan het publiek aange
boden. Zij die hen reeds abon
neerden, ontvangen het eerlang
alsook al de nieuwe inteekenaars.
De prijzen blijven dezelfde.
Alleen voor de abonnenten van
ons blad moeten wij eene kleine
wijziging aan de vroegere voor
waarden brengen, en we hopen
stellig, dat zij daarmede vrede
zullen hebben, want de onbaat
zuchtigheid van onzen kant blijft
altijd éven groot, misschen wel
TE groot als men nagaat wat al
"onkosten wij ons op den hals
halen om den lezer voldoening te
geven
De abonnenten kunnen zich
dus het maandschrift aanschaffen
aan de volgende buitengewoon gun
stige voorwaarden
A) De gewone uitgaaf aan den
spotprijs van 50 centiemen het abon
nement.
B) De prachtuitgaaf, zooals vroe
geraan den spotprijs van één frank.
Het is dus enkel voor dc ge
wone uitgaaf dat wij eene kleine
verandering moeten inbrengen.
Doch, wanneer de eerste jaargang
van de gewone uitgaaf zal volledig
zijn met de verschillende pracht-
1 léderen van de Vocht, met ver
scheidene prachtcliché's van be
roemde mannen, met eene gan-
schc reeks lentefrisschc novellen
en gedichten naast ernstige stu
dieartikelen over maatschappe
lijke en vlaamsche beweging ge
schreven door mannen als 1
Berthold, Cap. (de laureaat van
den Staatsprijskamp voor sociolo
gie) P. Maas, S. J., Dr Stracke,
S. Jen tal van anderen - - wan
neer die uitgaaf een lijvig boek
deel zal vormen zoo mooi van uit
werking als degelijk van inhoud
dan zullen onze lezers wel moeten
bekennen dat het ongelooflijk is
hoe wij, voor den spotprijs van een
halve frank, een zoo waardevolle
uitgaaf binnen hun bereik hebben
kunnen brengen En de abonnen
ten die zich aan den prijs van ccn
frank dc prachtuitgaaf kunnen aan
schaffen. zullen aan het einde van
't jaar meer dan verbaasd staan,
wanneer zij zich in 't bezit z,en
vaneen zeldzaam schoon boek
deel, gedrukt op fijn glanspapier,
dat onder de puikste folianten
hunner biblioteek mag prijken
Ziehier ten" andere, om met
daden te antwoorden op al het
voorgaande dat misschien wat
ongeloovig mocht klinken in dc
ooren van sommigen, wat de in
houd zijn zal van het
DECEMBER-NUMMER
1) Een prachtig Kerstlied van
toondichter Lod. dc Vocht,- met
woorden, zang en begeleiding.
2) Het begin van een zoo kern
achtig als mooi-geschreven artikel
over Vrouwenbewegingvan den fij
nen socioloog P. Berthold. Alle
sociale mannen en vooral alle
vrouwen die zich om het lot hun
ner verachterde en lijdende zus
ters bekommeren, moeten die
diepgaande studie lezen.
3) Een artikel over den Geeste
lijken L ieder krans van de Vocht,
opgeluisterd met een puike photo
van den componist.
4) Bijdragen over Vlaamsche
Beweging door P. Maas S. J.
5) Het begin van een fijn Brug-
sche novelle van A. Van Acker.
Verders: een schitterend-schoon
vers van P. Hilarion Thans, een
'dichter van groot talent, die met
zijnen eersteling Omheinde
Hoven veel opgang komt te ma
ken in den kunstwereld. Over hem
verschijnt eene uitgebreide studie
in het Januari-nummer. Hij heeft
zijne medewerking aan ons
maandschrift toegezegd.
Verders nog gedichten, stu
denten-bijdragen en boekbespre
kingen.
Met dit tweede nummer begin
nen wij dus, zoo getrouw en de
gelijk mogelijk, de uitvoering van
ons programma dat in het eerste
nummer breedvoerig ontvouwd
werd
In de verdere afleveringen wil
len wij dien ingeslagen weg met
steeds meer bijval bewandelen.
Onze lezers zullen er over oordee-
len
Inschrijvingskaarten voor onze
abonnenten worden toekomende
week met het nieuw formaat van
EXCELSIOR aan ons blad
gevoegd.
Wij zijn er van overtuigd dat
niet één van onze abonnenten,
die houdt aan zijn vlaamsch-gods-
dienstige overtuiging en die al de
schoonheid van onze inzichten be
grijpt, een oogenblik aarzelen zal
in te teekenen.
Het wezc zoo
Dan zal het ons eenen spoorslag
zijn om voort te gaan op de baan
die niemand voor ons, in derge
lijke omstandigheden, heelt dui>
ven inslaan.
Indien wij het aangedurfd heb
ben, dan is het omdat wij onwrik
baar gelooven in dc noodzakelijk
heid onzer onderneming, en in de
verhevenheid van ons doel dat wij
met zulke edelmoedige middelen
bereiken willen
Week-K alen der,
November-December.
ilon 1 tot den IS korten de dasen 22 m. - a
13. v. d. Z. Teekem <utn ion en
30 Zouda» Advent. 11. Andreas,
1 Maandag H. KM"*. |,is- H- Le
Dijnsdag H. Bilii.ma, rn. en in
Woeusd.i» II Franeiscus Xavi
II Kloquius. priester.
-1 Donderdair 11. Barl.ara, m. »t-
Petrus Clirysologn»,
r, Vrijdag H. Sa')'"as, a
Zaterdag II. Nicolam
Srispma, i
II Asella.
Uurtabel der Zondagmissen in Aalst.
SI- 1 r,,rli»H*kerk s; 9- f fJi'u
St-Jozefikrrk1/-' L-' j' 7'
O Vroewlirrk Mijtte* a. U'
Kerk der EL'. I'PJttMilen I V. J
7 112 ure. I-Ol 5 ure
Kerk dr.- UK. PI'. Capunene"
II
De volksdrank. Een zee van
genever. Wat de wetenschap er
over denkt. Wanneer treedt
alcoholmisbruik op
Oudtijds dronk men lichte bieren en
wijnen de echte alcohol was in de kast
van dru apotheker en kostte apothekers-
prijs Thans zijn «le zwaarste alcoholica
in dc mode gekomen. De scheikunde
onzer dagen hooft den alcohol uit zijn
schuilhoek te voorschijn gehaald en
- koppige bieren en wijnen gemaakt,
waarvan één glas soms al hoofdpijn geeft.
Zij heeft het vuur van den alcohol
nauwelijks tol op de helft getemperd
iu brandewijn on jenever, cognac en
absint gegoten de werktuigkunde heeft
alles voor een spotprijs gefabriceerd, en
/.om Ine iu ie is de sterksle en giftigste
drank
de volksdrank
bij uitnemendheid geworden..
Uiteen en ander volgt van zelf nog'
een vierde verschil tufsschen vroeger en
Wijl vroeger niet door iedereen en
ook niet voortdurend gedronken werd,
was de hoeveelheid alcohol, over de
massa verdeeld, betrekkelijk gering.
Thans echter, nu ieder een handje mee
helpt en de genever een dagelijksche ka
meraad is gewórden, zijn hectoliters
noodip, waar weleer liters voldoende
waren, en mag men gerust spreken van
een zee van alcohol, die de wereld ver
zwelgt.
En welk een zee O, als er geen minis
ters van financiën geweest waren, die er
belang bij hadden dê diepte dier zee nauw
keurig te peilen, dan zou de stoutste ver
beelding de waarheid niet gedroomd
hebben.
Klinkt het niet als een sprookje, dat
het kleine Nederland met 5 millioen in
woners jaarlijks tot 80 millioen gulden
alleen aan jenever besteedt
Wij zien hieruit, dat het alcoholisme
onzer dagen heel wat verschilt van de
onmatigheid van vorige eeuwen. Was
vroeger het gebruik van alcoholische
dranken meer individueel, beperkt lot
bijzondere omstandigheden, in niet zoo
stérk gehalte on in betrekkelijk geringe
hoeveelheid, tegenwoordig staan wij voor
een
voortdurend gebruik,
door Jan en alleman van de sterkste
alcoholica en wel voor een ontzettend
bedrag, dat haast, onder geen cijfers te
brengen is
Maar nu komt een gewichtige vraag
Wanneer is alcoholisme aanwezig
Wanneer is alcoholgebruik misbruik
Wanneer roept 't dien abnormalen zieke
lijke» torstand le voorschijn, waarin liet
wezen van het alcoholisme gelegen is
Do wetenschap heeft op dit punt do
bakens aanmerkelijk verzet. Nog niet
zoo heel lang geleden waren drankmis
biiiik en dronkenschap twee begrippen,
die elkaar zoo goed als dekten. Waar
uiterlijk niets kwaads te bespeuren viel,
werd de drank onschuldig, veeltijds zelfs
positief-nuttig, een voedend, krachtge
vend element geacht. Bier beetle het
vloeibaar brood van den armen man de
borrel een onmisbare medicijn, niet
slechts in zeldzame gevallen op advies
van den geneesheer
maar in de dagelijksche kleine levens
ellenden, met name bij koude en vocht
en afmattende» arbeid.
Dat in die dagen het Rijk van het al
coholisme niet groot gedacht werd, is
duidelijk. Sintsdien echter zijn do. gren
zen totaal verlegd. De wetenschap met
name de physiologic on psychiatrie
heeft de werking van den alcohol nauw
keurig onderzocht en daarbij is gebleken,
dat de alcohol positief storend inwerkt
(ook hij z.g n. matig gebruik)
1° bij de jeugd in den tijd van haren
wasdom
2° bij allen, die zwak of ziekelijk zijn
aangelegd, voornamelijk wat betreft
longen, hart. nieren en zenuwen
3° hij allen ook normaal-gezonde en
volwassen personen, wier gemiddeld da
gelijkse!) gebruik meer dan 30 grain
alcohol bedraagt (ongeveer 1 liter niet
zwaar bier of 3 a 4 glazen wijn) of die
regelmatig sterke dranken gebruiken.
Het Rijk van het alcoholisme is dienten
gevolge met deze 3 groepen als met zoo
vele provincies uitgebreid.
Dit mag bij sommigen verwondering
verwekken, maar volgens de eorypheeën
der hedendaagscho wetenschap is liet
zoo. Trouwens, 't is zeer verklaarbaar
voor ieder, die voor oogen houdt
ten 1e dal de alcohol uitteraard een
zenuwstorenden invloed uitoefent, en
ten 2° dat eenerzijds het
zenuwgestel
van velen tegenwoordig veel zwakker
is dan vroeger, en dat ten andere door
den aard van het beroep of de huidige
wijze van werken van de zenuwen veel
meer inspanning gevraagd wordt.
(Vervolgt
De toestand in Mexiko.
M Bryan onderhandelt met sir William
Tyreli.
Uit Washington wordt gemeld dat Bryan
klaard heeft dat hij verscheidene samenkomsten
heeft gehad met sir William Tyrell, bijzondere
aekretaris van sir Edward Grey, aangaande de
Mexikaansche kwestie en hij voegde erbij Ik
ben zeer tevreden over die samenkomsten want
zij hebben dc Vercenigde Staten nader Enge
land gebracht en die goede verstandhouding
moet niet alleen debetrekkingen tusschen beide
landen hartelijker maken, maar zij is tevens van
aard den vrede en de rust in Mexiko te bevor
deren dal zullen de Mexikancn weldra best
ondervinden.
Een Amerikaansche kruiser
begeeft zich naar Tempico.
Men seint uit Washington dat contre-admiraal
Fletcher zich heden aan boord van den Kruiser
Rhode Island naar Tempico zal begeven.
De Amerikaansche regeering. heeft hem vol
macht gegeven om ja dan neen troepen aan wal
te zetten ol met de grondwettelijke, of dc op
roerlingen, te nndci handelen.
Men seint uit Vera-Cruz
Volgens inlichtingen welke hij uit Washing
ton heeft ontvangen, heeft M. I.ind plaats geno
men aan boord van den kruiser Rhode Island
;om zich naar Tempico te begeven.
De kalmte heerscht te Tuxpan.
Een telegram uit Washington ontvangen, ver
zonden door admiraal Fletcher, bevelhebber
van het Amerikaansch eskader in de Mexi-
kaansche zee, die zich met M. Lind aan boord
;van het pantserschip Rhode Island bevindt,
op weg naar Tuxpan, kondigt aan dat alles stil
is in die haven.
Het pantserschip New Hampshire is reeds
naar Tuxpan teruggekeerd.
Generaal Aguilar heeft zijne beloften ver
nieuwd dat de petrool voortbrengende eigen
dommen niet zullen vernield noch geplunderd
worden.
Het gevecht duurt voort te Juarez.
Men seint üit El Paso
Een algemeen gevecht is begonnen in den
omtrek van Juarez, tusschen de bondstroepen
en de grondwettelijken (oproerlingen).
Omtrent 10.000 soldaten vechten op dit
oogenblik. Men verzekert dat er groote verlie
zen zijn aan weerskanten.
Uit El Paso wordt aan de Associated Press
gemeld, dat het gevecht met hardnekkigheid
voortduurt tusschen de bondstroepen en de op
roerlingen, maar dat volgens de laatste berich
ten de troepen der regcering terrein winnen
Uil Terra Bianca wordt gemeld dat de bonds
troepen oprükken naar Las Vegas, gelegen vlak
voor Diaro (Texas). De konsul van Amerika
heeft de Amerikaansche onderdanen aangeraden
over de grenzen te trekken,
Eene Mexikaansche leening.
De Mexikaansche regecring koestert nog
steeds dc hoop op de markt van Londen 5o mil
joen pesos schatkistbons te plaatsen aan de
zelfde voorwaarden als die van de laatste lee-
nfng van aoo miljoen pesos.
Of die hoop op geene teleurstelling zai uit-
1< open, dat blijft te bezien Te Londen schijnt
m.n niet haastig te zijn die schatkistbons tc
ivaarden.
In de Balkans.
Een Groen boek over de gebeurtenissen
in de Balkans.
De R'umeensche regeering werkt naarstig aan
een Groen Boek. over de gebeurtenissen in de
Balkans, dat eerlang zal verschijnen
De ijzerenwegen in Klein-Azië.
Dc Fransch-Duitsche onderhandelingen no
pens de ijzerenwegen in Klein Azië vorderen
regelmatig. M. Cambon heeft dezen namiddag
eene eerste samenkomst gehad met M. von
Zimmerman, onderstaatssecretaris van buiten-
landschc zaken.
De Duitsche militaire zending in Turkyë
Uit Berlijn wordt verzekerd.dat M. Kokovtzof
tijdens hel onderhoud, welk hij had met M. von
Bethmann-Hollweg, gesproken heeft aangaande
de Duitsche militaire zending in Turkyë.
Nog geen hoegenaamde beslissing is evenwel
genomen betreffende de verblijfplaats dier zen
ding. De kees zal hoogst waarschijnlijk vallen
op Konstantinopel
Men had ook gedacht aan Andrinopelmaar
voor die stad was er een groote hinderpaal,
namelijk de verplaatsing van zekere militaire
scholen en militaire inrichtingen.
De grenzen van Zuidelijk Albanië.
Dc Grieksche regeering is van oordeel dat de
grensregeling voor Zuidelijk Albanië merkelijk
de grondgebieden zal verminderen, die nu be
heerd worden door de Grieken, maar het alge
meen gevoelen is dat de huidige moeilijkheden
gemakkelijk kunnen overkomen en dat dc
kwestie der grensregeling van dat gebied spoe
dig zal kunnen in orde gebracht worden.
WAARHEID.
De Volksgazet schijnt op zich genomen
te hebben de helschc zending aan zijne
lezers het Geloof en meteen de goede z»-
den te. ontstelen. Niet meer tevreden
i'i ijijke.achtenswaardige lieden de schan
delijkste beledigingen naar In t hoofd te
slingeren, bezoedelt zij de nagedachtenis
van vrome en groote zielen. Dooden be
lasteren, hoe laag. hoe lafDoch, 't is
niet te verwonderen, de schrijvers van de
Volksgazet hebben geen Geloof, en zulke
mannen kennen geenen eerbied.
Sint Helena, tie moeder van Constan-
tinusden Groote, was de bijzit vanCon-
stanlius Chlorus de wettige eclitgenoote
werd verstooten, de wettige kinderen
Omgebracht." In welke Geschiedenis hebt
ge dat gevonden, moester vervalscher
van de teksten uwer tegenstrevers? in
een boek geschreven van een uwer man
nen, want, vele geschiedschrijvers, onder
andere deze waar uit Larive en Flcury
putten, schrijven juist het tegenoverge
stelde van hetgene gij beweert. Waarom
hebt g' er ten minste niet bijgevoegd, dat
Sint Helena toen nog heidene was, en dat
haar heidensch leven niets te maken
heeft met haar christelijk. Maar dat zou
eerlijk strijden zijn en dat kennen uwe
schrijvers niet, Volksgazet.
«Constantinus de Groote pleegde de
afschuwelijkste gruweldaden zegt gij
Als christen Ge zoudt het willen doen
gelooven, maar 't is een historisch feit,
dat Constantinus tot up het einde van
zijn leven catechumeen of geloofsleerling
gebleven is, en slechts op zijn sterfbed
werd gedoopt, .en dus ook slechts dan
christen word.
Diocleliaa» deed de kerk voor zijn pa
leis weer vernielen tengevolge der onver
draagzame houding der christenen zegt
gij. De vervolgingen dor eerste tijden
ondernomen togen de christenen, waren
du» le wijlen aan dc onverdraagzaamheid
dergeloovigen. Luister Volksgazet: -Men
beschuldigt ons van opstand legen den
keizer wij eerbiedigen de hoofden, maar
weigeren ze goden te noemen, omdat wij
niet willen liegen. Ten andere onze ge
trouwheid kan niet geloochend worden,
als men ziet hoe geduldig wij de vervol
gingen lijden. Het volk steenigt ons en
verbrandt onze huizen, wij worden ge
pijmgd en gedood. Hebben wij ooit ge
tracht ons te wreken over zooveel 011-
rechlveerdigheid Zoo schreef Tertul-
liaan aan de Romeinsche keizers, aan het
Romeinscho volk, en wie heeft die plei
dooi ooit weerlegd
En dat noemen de liberalen Eene
bladzijde uit de Geschiedenis der Mensch-
heid.» Leugen van 't begin tot 't einde.
Waarom de christenen vervolgd wer-
den?Omdat het christen Geloofde losban
dige zeden en barbaarsche gebruiken van
het heidendom veroordeelde Waarom
de godsdienst nu vervolgd wordl Om
wille van het Gc en 7r gebod, niet waar
mannen R. v. d. V.
Tijdens den schooloorlog van 1879,
vonden de liberale armenverzorgers der
stad Borgworm niets beters d m liet offi
cieel onderwijs verplichtend uit te roepen
voor de arme ouders, 't Is heigeen ze te
kennen gaven door de volgende plakbrief
of alfiche, den 14 December 1879 op de
kerkdeur aangeplakt
-De ouders die kinderen hebben van
minstens 6jaar oud
zijn verplicht
ze vóór Dinsdag aanstaande naar de
gemeentescholen te sturen of hunne
beweegredens bekend te maken bij het
wefifadigKeutSbitreèldatdien dag
moet vergaderen. Indien zij het niet'
doen zullen zij voor altijd geschrapt
worden van de lijst der behoeftig en
door gezegd bureel beschermd. -
Hoe edel Rechtuit.
VOLKSGAZET
een woordeken als 't u belieft over het
geval der studenten van de Brussclsche
Vrije Hoogeschool, go weet wel, de aan
randing der vrouw en dochter van den
Engelschen gezant tc Brussel.
Goed gelapt, proficiat R. d. Z.
Veertiendaagsche
Werkzaamheden.
De meeste winterwerken zijn gedaan. Hier
en daar blijven er nog kleinigheden te ver
richten en welhaast eindigen wij alle kuituur
bewerkingen met het uitvoeren der versleten
broeilagen en het keeren der composten.
Daar moet voor gezorgd worden want
mestaarde en kompost hebben we nooit te
veel. Immers, hoe zou men er kunnen aan
denken de meeste onzer vervroegde teelten
te kweeken en hierin te gelukken zonder over
eenen goeden vruchtbaren grond te beschik
ken Wie zou anders vroege selder, porei
radijzen, salade, enz. kunnen winnen
Ook houden wij er aan de teeltaarde wel te
verzorgen door dikwijls te keeren, te begieten
met vloeimest en te mengen met scheikundige
meststoffen, als met zwavelzuur ammoniak
b. v. van 1 1/2 k. tot 2 kgr. per kubieke
meter.
Verder verwaarloozen wij niet op tijd en
stond een bezoek te brengen aan de planten
die onder glas of in den groentenkelder be
waard worden. Men houde ze zoo luchtig
mogelijk en verwijdere regelmatig dc ver-
slensdeen rottende plantendeelcn.
Wortelen, rapen, schorsoneeren en alle
min of meer harde planten, die niet gauw
vervriezen en die gewoonlijk in greppels of
voren overwinterd worden, zullen maar eerst
bij vorst gedekt wordenZorgen wij vooral
dat het overtollige vocht verwijderd worde.
't ls nu ook tijd om het aanjagen van wit
loof bij gedeelten door te drijven. Men dekke
daarom goed af met paardenmest.
De landbouwer en tuinier benuttige de
lange winteravonden om boeken en vakbla
den te lezen en te bestudeeren hij denke
eens goed na of berekene welke vruchten het
best gelukt zijn geweest en het meeste profijt
hebben toegegeven hij spore desgevallend
de oorzaken van mislukken op, hij make een
plan van verdeeling en opvolging der gewas
sen voor het volgende jaar, en vergete vooral
niet zijne bestellingen van zaad en scheikun
dige meststoffen in tijdstedoen.
En ten slotte, niet alleen door zelfonder
richt, maar ook door het bijwonen van allerlei
voordrachten, die gedurende den wintertijd
zoo talrijk gegeven worden, trachte hij zich
in zijn vak te volmaken.
FRU1TTUIN EN BOOMGAARD. We
zijn thans volop in den tijd gekomen van
planten en verzetten.
Niet alleen degrondbereiding, maar ook de
keus der bruitboomen is van groot belang om
wel te lukken Men verwijdere onmecdoogend
al wat niet jeugdig, kloek en gezond is
ls dc schors aangetast door schurft, o{ zijn
er slecht of half geheelde wanden aanwezig,
zoo verwerpt men zulke plan Ie ti immers,
na korte jareu zijn die b iomen gansch ver
kankerd of in zulkcn toestand, dat ze maar
den brandstapel waard zijn, en dan zouden
wij al onze kunst, onzen tijd en ook ons geld
er nutteloos aan verspeeld hebben.
Bij het planten mogen ze noch te diep,
noch te ondiep staan.
Anderzijds verkiezen wij desgevallend den
steun te plaatsen vooraleer de wortels te be
dekken of aan te vullen, ofschoon dit in de
meeste gevallen, om niet te zeggen altijd, bij
de oningewijden later gedaan wordt. Onze
doenwijze heeft drie voordeelen 1terwijl
de boom in den put staat en de wortels nog
niet bedekt, kan men den steunstok tusschen
de wortels steken en men is zeker deze niet
te kwetsen 2. vermits de put toch gemaakt
is, kan men den steunstok met weinig moeite
des te vaster zetten 3. eens den steun
geplaatst en den boom er lichtelijk aan ge
bonden, hoeft men bij het aanaarden zoo niet
standvastig heen en weer te loopen, om te
zien of de boom recht staat, of hij nog alttjd
in rij blijft, enz.
Bij het aanvullen der wortels, zorge men
voor fijnverkruimelde aarde opdat ze goed
tusschen de wortels rijze en deze in geen
holten staan. Bij de bovenste aarde, ter
diepte van 10 tot 15 centimeters, menge men
eene goede dosis scheikundige meststoffen,
als zwavelzure ammoniak, superfosfaat en
desgevallend een potaschzout. Men geve b.v.
per boom eene mengeling van 3/4 kgr. zwa
velzuur ammoniak, 1 kgr. superfosfaat en
1/2 kgr. cloorpotasch.
LUSTTUIN Einde der maand moet
alle planting gedaan zijn, wil men, zooals
wij reeds vroeger zegden, na den winter
geene te groote leemten vinden. De winter
harde planten, zooals madeliefjes, verdragen
zelfs geene te late planting.
Men vergete niet den grond waar rozelaars^
staan goed te bedekken met stalmest, blade-
reiTöf'anöeffeft afval. ten' eindende wortels
tegen groote vorst te beschutten WIlliam.
Het staat vast, het onderwijs moet
gepaard gaan met dc opvoeding.
't Is in de opvoeding, dat liet kind de
gezondheid en do lichaamskrachten vin
den moet.
't Is in de opvoeding, dat het kind de
middelen putten moet om op lateren
leeftijd in zijne ondernemingen te lukken.
Sterkte en behendigheid moeten samen
gaan met verstandsontwikkeling.
't Is uit de opvoeding, dat de mesch
een deugzaam leven trekken moet, bene
vens het geluk in deze wereld en in de
andere. Het is de opvoeding, die den
monsch den vrede des herten liet natuur
lijk gevolg der deugd schenken moet, en
dit is voorzeker de hoofdzaak.
Maar hoe moet
de opvoeding zijn om haar zoo hoog en
verheven doel te bereiken
Zij moet eerst en vooral godsdienstig
wezen, en daarbij volledig, natuurlijk,
gepast en onafgebroken.
Eerst en vooral godsdienstig, zeg ik.
De godsdienst moet als grondslag dienen
in de opvoeding van een volk. Het geloof
is het licht, dat do rnensch in staat stelt
de raadsels van den tijd en van de eeuwig
heid op te lossen. Zelfs is er zonder dat
licht geene deugd, geen geluk, geen troost
hier op aarde. Zonder den godsdienst
mislukt het werkt der opvoeding nood
zakelijk. Geen beter middel ter opvoeding
dan den godsdienst. Hij is een wezenlijk,
onfaalbaar en almachtig middel, dat op
alles in het leiden der jeugd zijnen invloed
uitoefent en dat tevens ook zijn eigen
invloed bezit, evenals het onderwijs en
de regeltucht. Het is de godsdienst die
bijzonderlijk geroepen is om het hert en
het geweten van den rnensch te vormen.
Door het geloof veropenbaart hij aan den
rnensch dezes opperste, bovennatuurlijke
bestemming, die het einddoel van 's men-
schen leven uitmaakt. En, als wet, als
gezag, gebiedt hij den rnensch wat er te
doen valt om zich tot zijn eeuwig, boven
natuurlijk einde te verheffen en 't is
langs dezen weg, dat hy 's menschen
geweten vormt, aangezien hij hem met
zekerheid de keunis van het goed en van
het kwaad veropenbaart en hem do liefde
lot het een en den haat tot het ander
inboezemt.
Daardoor ook
vormt de godsdienst het hert van den
rnensch en versterkt er die edele en
zuivere gevoelens, die de bron zijn van
de deugdelijke genegenheden. Terzelf-
dertijd vormt hij 's menschen karakter,
door hem aan het standvastig en geduldig
beoefenen aller deugden le hechten. En
eindelijk schenkt godsdienst, die ook
liefde, gratie en goddelijke bijstand is,
al de middelen om het prachtige doeleinde
van 's menschen leven te bereiken.
Zoo groot, zoo uitgebreid is de macht
en de werking van den godsdienst in de
opvoeding der jeugd. Al wie eenig door
zicht heeft in zake van onderwijs en
opvoeding zal zelfs aanstonds bewerken,
dat it geen boter middel kan uitgepeinsii
worden om do leerlingen in tie studiën
teil snelste vooruit le helpen. \y.
