19 13.
Siska bij Menheer Petris.
Vrij Katholiek, Vlaamsch. Volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst. Geen rijker kroon,
IJZER EN WEG.
ALCOHOLISME
POLITIEK OVERZICHT.
Sfliamlaal in Jat verwereKhijKi
gasifiuls ie Lorieni (Fr.)
'T EEN EN 'T ANDER
ZONDAG 4 JANUARI 1914.
5 centiemen hel nummer
67sle Jaar 4616.
Dit blad verschijnt den Zater
dag van iedere week onder
dagteekening van den volgenden
dag. De prijs ervan is voor
de Stad 3 frank met den Post
verzonden 3.50 frank 's jaars.
voorop te betalen. De inschrij
ving eindigt met 31 December
De onkosten, der kwittantiën
door de Post ontvangen zijn ten
jaste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij VAN DE
PUTTE-GOOSSENS, 31, Korte
Zoutstraat en in alle Postkan
toren des Lands.
DENDERBODE
Geen Taal,
Geen Volk
Annoncen, per drukregel Ge:
'vone 15 centiemen Kleine
Aankondigingen fr. 0,60 (3414
regels,; Reklamen fr. 1,00; Von
nissen op 3e bladzijde 50 centie
men. Dikwijls te herhalen
'bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften
"vorden niet teruggestuurd.
Hcercn Notarissen worden
riendelijk verzojht hunne in
zendingen te doen,uiterlijk tegen
[den Vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertenticn uit
vreemde landen zich te wenden
ten bureele van dit blad.
Dan eigen schoon
t.t. q.c. DenderleeuwBrussel (Noord)
3,53 4,02 4,14 5,07 5>26 5,39 6,12 6,46 *7.31 7,43* 8,54* *9,26
9,20 10,01 11,50 *12,48 14,05 14,33 I5>30 lerv. 16,16 *10,50
17,37 *18,10 *19.00 *19,32 2i,08 *22,20
Denderleeuw, Ninove,Geeraardsbergen, Lessen, Ath, Bergen:
5>39 7>44 10,01 11,50 14,33 16,28 17,37 *8,55 2x,08
Erpe-Meire, Burst, Herzele, Sottegem, Ronsse, met aanslui
ting te Sottegem en Ronsse voor Kortrijk
*3,23 4,17 7.4° 8,59 11,54 i4»4o *17,42 *gaat tot Sottegem.
Moorsel, Opwyck, Londerseel, YVillebroeck, Boom, Ant
werpen, met aansluiting te Londerzele naar Mechelen
*4,02 3,45 9,02 11,55 l8>o° *i9,5o (*naar Opwyck)
De treinen met een of eenr aangeduid zijn rechtstreeks.
Vertrekuren uit Aalst naar
Hofstade, Gijsegem, Dendermotide, Lokeren, Moerbeke,
Eecloo, met aansluit, te Denderm. naar Antwerpen (Mid.st.):
3,32 4,01 6,13 7,37 8,27 1050 14,42 15,20 17,44 I9,i3 21,10
Gent (Zuid)
r7,44 r8,i4 8,38 9,oo 10,24 12,06 12.19 I4,34 ri5,t5
16,26 ri7,46 18,09 18,44 19,38 20.41 (Z. n.) 21,08 22,10
■■22,57 ro,39*
Lede VVettéren
6,40 8,38 "-10,24 12,06 ri2,19 14,34 "76,26 18,09 ""18.44
19,38 20,41 (Z. n.) 22,10
Brugge Blankenberghe r6,o8 7,44 10,24 15,15 17.0418,38
18,44
Brugge Heyst 6,08 7,44 10,24 *SiP5 17,04
18,44
BUURTTRA1I.
Aalst (Koophandelstinaar Oordegein
Aalst (Zeebergbr n. Affligem, Assche
7,32 8,55 11,55 15,20 19,12
8,25 11,55 14,24 16.45 20,14
Vertrekuren uit de
volgende
Brussel Denderleeuw 4,41 "-5,40 5,58 6,14 7,00 7,07
7,45* r8,25 9,32 10,44 11,40 '12,09 13,24 ri4,42 15,57 16'.2b
16,32 *17,13 ri8.o8 18,14 20.00 20,40 20,57 r22.2i 23,55 0,57,
Bergen, Ath,Lessen, Geeraardsbergen, Ninove, Denderleeuw:
4-42 5-I6 6.43 8.45 ix.41 13.47 17.23 18.30 19,50
ij|l Ronsse, Sottegem, Herzele, Burst, Erpe-Meire met aanslui-
lSig|| ting te _Ron3se en Sottegem van Kortrijk naar Aalst
(Zaterd. v. Sottegem 5,36) 6,24 10,23 11,45 15,33 (19,43 tot
Sottegem) 21,34 van Sottegem.
Antwerpen (Zuid), Boom, Willebroek, Londerzele, Opwyck,
Moorsel, met aansluiting van Mechelen naar Aalst
4,55 6,126,42 8,14 9,49 (10,05 over Denderm.) 11,22 13,40
15,22 17,04 19,04
Statiën naar Aalst
CUIQI K SUUM.
Oordegem Aalst
Affligem Aalst
Eecloo, Moerbeke, Lokeren, Dendermonde, Gijsegem,
Hofstade, met aansluit, van Antwerpen (Middenst.) n. 'Aalst
5.11 8,12 10.02 11.38 13.27 16.52 19.05 20.38
Gent (Zuid).
4.42 "-5,42 "-5.50 7.09 ""8.22 "-8.43 '-9.28 10.55 rI2,l8
"13,32 13.40 "75.00 lerv. "-15.47 >-16.24 17.42 18.05 18.59
20.10 "-21.50 21.53
WetterenLede.
4.59 6.18 7.26 ""9.44 11.22 X4.07 18.26 "-19.15 20.37 22.18
BlankenbergheBrugge,
5-5° 6.53 ""8.28 10.53 I4Ó3 17-20 18,37 20.04
Heyst Brugge.
5-33 r6-36 10.36 13.56 "77.03 19.47
5,15 8,14 11,11 14,20 18,25
6,56 11,17 13,18 15,56 19,41
Assche (Staatsstatie) Aalst 6,30 10,53 13,18 15,30 19,15
UURTABEL van den 1 Oct. tot den 30 April 1914.
Aalst, 3 Januari 1914.
W eek-Kalender.
JANUARI.
De zon gaat op ten 7 u. '15 m., onder ten 3 u. 47.
Van 1 tot 31 lengen de dagen I u. 3 m.
Eerste kwartier den 4, om 1,09 's middags
4 Zondag H. Gregorius, bisschop. H. Titus, bis.
II. Pharaildis, maagd.
Maandag H. Telesphorus,paus. I-I. Simeon Sty-
lites, belijder,
Dijnsdag HH, 3 Koningen, Gaspar, Melcliior en
Balthazar.
7 Woensdag H. Ducianuc, priester. II. Tillo. bel.
8 Donderdag H. Gudula, maagd, beschermhei-
heilige van Brussel.
9 Vrijdag H. Marcellinus, biss. H. Petrus van
Sebasta.
10 II. Agatho, paus. H, Domitianus, bisschop.
Uurtabel der Zondagmissen in Aalst.
St-Hartinuskerk 5, 6, 7, 8, 9, 11 ure. Lof 4 u.
Sl-Jozefskerk5 1/2. 7, 8 1/2, 9 1/2, llu.Lof4 u.
0 /-. Vrouwkcrk, Mijlbeek 5. 6 1/4, 7 1/2, 9 u.
Kerk der EE. PP. Jesuïten 1 1/2, 5 1/2, 6 1/2.
7 1/2 ure. Lof 5 ure.
Kerk der EE. PP. Capucienen 5, 6, 7 1/2, 9 u.
of om 5 1/2 ure.
VIII.
De gevolgen er van Ontaarding
van den heelen mensch, door
a) Lichamelijke verzwakking
b) Geestesverzwakking c) Ach
teruitgang van 't zedelijk leven.
Erfelijkheid pakt niet alleen het
heden doch ook de toekomst aan.
Waarin bestaat het nadeel, dat door
liet alcoholisme wordt aangericht
Hierin, dat het eigenlijk,meuschelijke
omlaag wordt gehaaid.
- L'aiooW: est essentie"!tement noroicme»
heeft minister Beernaerl kort en juist
zegd, de alcohol is uitteraard
mensch=doodend,
mensch-onteerend, want de electrische
centrale van heel ons mensch-zijn is ons
centraal zenuw stelsel, en de wetenschap
heeft bewezen, dat do alcohol niet alleen
niet voedt en versterkt, maar een schok
geeft aan ons zenuwstelsel, waardoor de
normale werkzaamheid van al onze orga
nen min of meer belemmerd of ver
stoord wordt. Zoodra derhalve het ge
bruilt verder gaat dan de natuurlijke
elasticiteit onzer zenuwen gedoogt, zal
met physische noodzakelijkheid het licha
melijk, verstandelijk en gemoedsleven
min of meer achteruit gaan.
misbruik minder, dan blijft wel het leven,
maar er volgt toch ziekte een lichame
lijke, geestelijke en zedelijke verarming,
een verlaging van het gansche tnensch
zijn.
Bij de typeering van het alcoholisme
behoort nog ééne buitengewone eigen
schap, zonder welke zijne beteeken is als
maatschappelijke kwaal volstrekt niet
begrepen zou wornen, te weten de
erfelijkheid.
Het oude spreekwoord dronkaards
verwekken dronkaards» gaat wel is waar
niet altijd op, maar er is iets anders, dat
veel erger is, omdat het zich uil strekt
over een honderdmaal grootcre uitge
strektheid, en dat is de overerving der
physiche en psychische minderwaardig
heid, die aan vele alcoholmisbruikei's
eigen is. M. a. w. Ouders, die door den
drank hun zenuwen verslapten, hun her
sens benadeelden, hun menschzijn in één
woord, verlaagden, deelen die minder
waardigheid vaak als een vloek aan hun
nageslacht mede.
Vroegtijdige kindersterfte, vallende
ziekte, geesteszwak te, idiatisme en aan
leg tot misdadigheid zijn daarvan veel
tijds de gevolgen. Waarhij komt, dat,
wat de natuur bij het kind nog ongerept
of voor verbetering vatbaar liet, door de
slechte huisvesting, gebrekkige voeding
en verwaarloozing, die bij een drinkers
gezin in den regel gevonden worden,
maar al te dikwijls totaal bedorven
wordt.
Zóó bezien, is het alcoholisme niet
slechts een kwaal van het heden, maar j
ook van de toekomst. Zoo wordt het
volksalcoholisme een
xui. aicohcllsrr.c
Ouze brieven uit Congo
Ditunguru 15 November 1913.
Eene ramp.
Niet steeds is de vreugde
Bestendig van duur.
Zoo zong de dichter, en voorwaar l;ij
had gelijk.
'k Was zoo gelukkig, zoo blij, hier te
Ditunguru, alles ging naar wensch, mén
was volop bezig aan 't bewerken van
den grond en ik hoopte een rond getal
hectaren manioc, patatten, boonen én
mais te planten eu zie, daar valt gansr.h
mijne schikking tussclien twee stoelen
in d'assche.
In den nacht tusschen Vrijdag en
Zaterdag 14-15 November brak er et n
onweer los hoven Ditunguru. Warm in
gedoken in mijn bed, hoorde ik den wind
huilen en fluiten 111 de gebindten van het
dak en in de kruinen der boomeu, de
wind zweepte kletsend tegen de muren
en op het dak was het of regimenten sol
daten exerceerden en ik lachtte doe
maar op er kan geen kwaad van en den
regen heb ik broodnoodig.
Doch toen ik des morgonds buiten
trad, 't eerste wat ik zie is het groot
magazijn vóór mijne deur plat op den
grond, 'k I-Iad meer goesting nu om :e
weenen dan om ie lachen en droef én
beteuterd, staarde ik op de verwoesting.
Het werk van 3 weken op eenen nacht
verloren, te niet. Ik kan er mij maar
niet in troosten en wandel grommelen 1
rond de puiiien, wanneer een zwarte 11 ij
nadert en buiten adem Bwana... ach
jumba na gombé.ami kufa.,. lupanp»
ana kufa. bwana. Dat oo.H"
Daar valt dus een drievoudig nadeel te
boeken.
Het le nadeel is de
lichamelijke verzwakking.
Het weerstandsvermogen verslapt. De
statistieken der groote ziekenfondsen
wijzen uit, dat de alcobolgebruikers vier
maal meer ziektedagen hebben dan de
geheelonthouders. Voorts is bekend, dat
de tuberculqse in het lichaam van een
drinker een bijzonder vruchtbaren bodem
vindt en verwondingen bij drinkers
moeielijk genezen.
Het 2® nadeel van alcoholmisbruik is
geestes=verzwakking.
Het geregeld, ook zoogenaamd matig
gebruik, zal vaak eene blijvende depres
sie tengevolge hebben. De puntjes gaan
er af, langzaam maar zeker. Het geheu
gen vermindert, het begripsvermogen
verzwakt, vooral de vatbaarheid om ver
schillende oordeelen rustig te vergelijken
en daaruit eene juiste gevolgtrekking te
maken, krijgt een gevoeligen knak. Hier
past het woord van de schrift Ik dacht
in mijn hart, mijn vleesch van den wijn
weg te rukken, om mijn geest naar de
wijsheid te wenden (Eccles. n, 3.)
Hierop volgt vanzelf als 3e nadeelde
achteruitgang van het gemoeds- of
zedelijk leven.
Hoofd en hart, vers'and en wil zijn
immers nauw verbonden. Waar dus alco
holmisbruik 't verstand zwakker maakt,
daar moet ook de zedelijke wil in bet.ee-
kenis en waarde verminderen. Vandaar
een dubbel verschynsel
a) minder wilskracht, die 'n mensch
toch zoo noodig heeft vooral in den
struggle for life strijd voor 't le
ven onzer dagen
b) minder adel van gemoed minder
levenserust en verantwoordelijkheids
gevoel, minder gevoel voor al wat goed
en schoon en edel is. De huisvader ver
waarloost zijn zaken zonder wroeging.
Van kostwinner wordt hij kostganger,
een lastpost, een alleronaangenaamst
wezen voor vrouw 011 kinderen. Dat ziet
en voelt iedereen, behalve... hij zelf Hij
is blind geworden, allerèerst ten aanzien
van zichzelf.
Het eigenlijke nadeel van het alcoho
lisme is dus
ontaarding
van den mensch. Wordt do alcohol ge
bruikt op buitensporige wijze, dan volgt
de dood .- de drinker sterft 111 delirium,
wordt krankzinnig of misdadig, Is het
j waarlijk nog aan. De groote koest.-;I
een kwciai namelijk, die de kiemen be- I 30 meierslang, 7 hoog en 6 breed, door
derft, en daardoor een ontaarding van vriend God l'roid met zooveel moeite
het ras met zich meebrengt.
('t Vervolgt).
De toestand in de Balkans.
De DuitsGhe militaire zending
te Konstantinopel.
De Russische bladen kondigen een telegram
af uit Konstantinopel, meldend dat generaal
Liman von Sanders de volgende waardigheids-
titels zal voeren 1) Lid van den hoogeren
krijgsraad 21 Opziener der militaire scholen
3) Groote militaire raadsman van den minister
van oorlog.
Het opperbevelhebberschap van het leger
korps van Andrinopel zou toevertrouwd worden
aan eenen anderen Duitschen generaal,
Duitschland heeft eene maand uitstel ge
vraagd voor de toepassing dier overeenkomst
Rusland evenwel wenscht dat die overeen
komst dadelijk in werking trede, maar de regee
ring van Keizer Willem is van gevoelen, dat
het haar moeilijk zou vallen dadelijk eenen
tweeden generaal aan te duiden voor het opper
bevelhebberschap van het garnizoen
Andrinopel.
De houding van Turkye.
De Porte heeft Dinsdag aan de vertegenwoor
digers van Turkye in den vreemde eenen om
zendbrief gezonden, waarin zij verklaart geen
bijzonder regiem te kunnen aannemen voor de
eilanden welke nu bezet zijn door Italië, maar
welke binnen kort wéér aan Turkye zuilen
komen. Zij wil voor die eilanden geen ar.dei
regiem erkennen dan datgeen bepaald in he
verdrag van Lausanna
De Porte kan of wil ook niet aannemen dat ei
een verband-beginsel bestaat tusschen de kwes
tie van de suzereiniteit der Porte over Albanië
en het lot der eilanden, bezet door de Grieken,
gelijk Sir Edward Grey het voorstelt.
In de offlcieele Turksche kringen zegt men
vlakaf dat Turkye niet mag noch kan aannemen,
dat de belangen van Oostenrijk en Italic- in
Albanië bevoordeeligd worden ten koste van
Turkye, door aan die twee landen toe te laten
naar goeddunken te beschikken over de eilanden
der Egeezee.
Servië bestelt kanonnen aan
het Duitsch huds Krupp.
Volgens een Weener-blad, heeft de Servische
regeering op 21 December een kontrakt gesloten
met de groote Duitsche kanonnenfabriek Krupp
voor het leveren van een groot aantal snel-
vurende kanonnen.
Turkye koopt een pantserschip
Turkye heeft bepaald het Braziliaanse!)
pantserschip Rio de Janeirogekocht. Drie
dagen geleden zond de Porte haar jawoord aan
de Braziliaansche regeering.
Dinsdag namiddag hebben de bankiers van
MM. Armstrong O eenen wissel ontvangen
ten bedrage van 1.200.000 pond sterling, welke
hem toegezonden was door de bank Perrier.
De overige 1.140.000 pond sterling zullen in
twee betalingen in de voigende maanden gestort
worden.
De Turksche regecring heeft daarenboven
eene groote hoeveelheid ammunitiön gekocht
voor een beloop van 250.000 pond sterling.
Afpaling der Grieksche grenzen.
De Bulgaarsche en de Grieksche regeering
hebben gezamenlijk beslist al de hangende
kwestiën, in betrekking staande wat de afpaling
der nieuwe Grieksch Bulgaarsche grens in
Thracie aan de scheidsrechterlijke uitspraak van
Frankrijk te onderwerpen.
Het geschil aangaande de nieuwe CTrieksch-
Servische grens in den omtrek van Gueygueli,
zal rechtstreeks geregeld worden door dé kabi
netten van Belgrado en Alhenen.
Het antwoord van 't Drievoudig
Verbond op de Engelsche nota.
De «Tribuna verzekert dat Italië, Duitsch
land en Oostenrijk, gisteren rechtstreeks hun
antwoord hebben laten geworden aan Foreign
Office, te Londen. Het waren hunne weder-
zijdsche gezanten die het antwoord persoonlijk
aan sir Edward Grev gingen overhandigen.
gericht, evenals de omheining der bo<j -
derij, in bamboesriet, insgelijks als e&n
kaartenhuis ineengi smeten.
Zonder te denken dat ik nog barre
voets ben in mijn sletsen loop ik naar de
plaats der ramp. Goede hemel Daar
ligt na de schoone koestal, dc trots vai'.
vriend Godèfroid, een hoop balken, bam
boes, riet en puinen, alles dooreen en
daaronder de koeien, stieren en ossen.,
jammerend en klagend. Wat een aan
blik, en hoe weemoedig greep hel mij
in 't harte.
Doch er is geen lijd om te jammeren,
de dieren hoeven, zoo er middel is ver
lost te worden. Al de zwarten worden
opgetrommeld en hij 't rozig morgend
licht, wordt bet reddingswerk aangevan
gen. Goddank, na 2 uren naarstigen
arbeid zijn de dieren verlost en ik heb
noch dooden noch zwaar gekwetsien te
betreuren
De omheining in bamboe die de
stallen omsluit, 3 meters hoog, is op eene
lengte van 20 meters gansch weggesme
ten en ligt ter aarde.
50 werklieden zullen ten minste 2
maanden noodig hebben om de schade
te herstellen in één enkelen nacht, op
ééne halve uur, veroorzaakt.
't Is een zwaar verlies, dat de andere
werkzaamheden gevoelig zal vertragen,
ja zelfs gansch stilleggen, en nochtans
zoo de werkzaamheden op 't land nu
niet gedaan worden, moet allen land
bouw verschoven worden tot de naaste
jaar, met het nieuwe regenseizoen.
Ge ziet ik zit maar in vuile lakens,
't een of 't ander moet opgeofferd worden
ten ware men mij uit Pweto werklieden
stuurde om de gebouwen herop te
richten, hetgeen de beste oplossing
ware.
'k Geef daarom echter den moed niet
verloren met- vlijt en hoop terug aan
't werk, alles kan hersteld worden, uit
genomen den vervlogen tijd.
1913 zal zoo goed als voorbij zijn
wanneer dezen brief in België zal toe
komen en 'k maak er gebruik van om ai
de lezers en lezeressen van De Dcnder-
bode van uit mijne kluis van Ditun
guru, hartelijk en gemeend toe te roepen
Zalig en gelukkig Nieuwjaar
Petrus Cosy.n.
feit verzwegen werd en vooral dat de
bestuurster in haar ambt bleef
Maar Madame weduwe Godin, van
haren kant, beschuldigt, door geleekende
geschriften, personen die van het Beheer
wel gekend zijn, en zonder vergelding,
fijn linnengoed voor hen in het gasthuis
bestelden.
Zoo erg is het schandaal, dat de Raad
de zaak door het gerecht zal laten be
slissen.
En dan durven dwaze kerels, welke
ook hun maatschappelijke toestand weze,
nog aandringen om de kloosterzusters
uit de gasthuizen te verwijderen
Weg met zulke onmenschen
Petrus. Komt binnen Siska en
weest gezeten want na de gansche dag
geslaafd te hebben, moet ge vermoeid
zijn, ik zal wat recht staan, geheel den
namiddag heb ik in Brussel op de kus
sens van de komers gezeten welk is
na de reden uwer komst Siska
Siska. Menheer Petris, mijne Jan
heeft in den groenen hond lest een val
ling opgedaan en ha zilj na te koeke
loeren thuis achter zijn stoof, mor hij
liet mij nie gerest of ik moest U eens
komen vragen wanneer ha moet begin
nen propaganda te rnoken veur de
kiezing van Mei, wa da 't program zal
«ij 11
Over de kinjekes nor den Congo te
zenden om opgefret te worden en moet
nu niet meer gesproken werren, da woar
na erremen roas, moar 't schijntj toch
uai'er "lor nogal goej affairekons te
maken zijn ver ons vrienjekes, in wijnen
en fijnolie, da ge na onder de floere
broeken deed, Menheer Petris, da geloof
ik zol 11e goejen artiekel zijn ver die
zwarte mannen uit den Congo
Petrus. Mor Siska z'en drogen dor
geen broeken ze loopen dor gelijk ze
van den Heer geschapen zijn.
Siska. Escuzee, Menheer Petris,
zooveer ben ik nio geleerd.
Petrus Spreken wij dor niemeer
van, maar nu zullen wij moeten caloen
geven op de sadoten-wet en zeggen dat
nu gedaan is en per-tojoer met de boer
derij.
Siska. Adjieu bloemkolen, ajuin,
patatten,, persenokels en geheel den
huchepot.
Petrus Dat 'nes nog nie genoeg
Siska. Op de Schoolwet moeten wij ook
afgeven, alhoewel wij allemaal over
tuigd zijn dat er geen beter wet kan
veurgedregen werren, waarin iedereen
kan handelen volgens zijn gedacht, con-
sjenche en oevertuiging. afin ik zal
uwen Jan wel op d'hoogte zetten. In de
komers, Siska, stem ik tegen alles, alzoo
bi ijk ik vrij om te mogen kritekeeren.
Siska. Dat es slim g'handeld,
Menheer Petris, mijn Jan zei liet zoo
dikkols, dat gij zóón verstandige» bol
hebt en dat gij voor 't gelik van 't volk
zoo kloek en gezond blijft.
Petrus, Ja maar, Siska. mijn ver
stand igen hol gaat al stillekens aan den
hol op. E11 dan mijn boenen beginnen al
ie i'looijen onder mijn lijf door het over
bodig werken en loopen voor 't volk,
want ik leef maar voor 't volk.
Siska. Ja Menheer Petris en g'hedj
de goeje manier van leven en ge moetj
gij zoowel als ik krom Manowelleken
de gersliep gekendj hebben die hing nog
door zijn knienen en ha es toch
straat, ze verkoopen ook geera een
glosken bier en na werren alle mannen
van dienen kant in 't groen hol binnen
gelokt, zoo zeggen ze ten minstjen,
Menheer Petris, en ze zeilen het onlha-
ven met de kiezingen.
Petrus. Hum Hum Siska daar
tegen is alles weer vergelen, ik zal hen
alles wel weten wijs te maken en te
beloven. Hum, hum
Siska. Alla Menheer Petris, na
gaan ik dat alles zeggen aan mijnen Jan
en lolj ons mor altijd in hanen werkman
weten wa da ge toch zoowel in de
komers kentj zeggen over hongerloon
en werksloven.
Petrus. Ja Siska en tot ziens, in-
tusschen zorgt bij al de kennissen voor
den slrijdpenning, zonder geld is liet
bernik.
Erge feiten zijn gepleegd in het ver
wereldlijkt gasthuis van Lorient, Giste
ren avond vergaderde de gemeenteraad,
en de meier, heer Esvelin, moest uitleg
verstrekken, gezien de opgewondenheid
die onder de bevolking heerschte.
De meier verklaarde dat de commissie
besloten had de bestuurster, Madame
weduwe Godin, weg te zenden.
Over twee maanden werd een 8jarigc:
knaap voor een onbeduidend geval in
mi hok gesloten, met water begoten en
ishandeld Hij zat in dat hok van des
middags tot 3 ure 30 en was gansch
naaktiiij bibberde van koudeen bloedde
uit den neus wanneer men hem er uil
liet.
Verscheidene gemeenteraadsleden druk
ten hunne verwondering uit dat zulk erg
zoo oud gewerren, en azoo hopen wij U
ook lang te bewaren.
Mag ik ha 11a nog iet vrogen, Menheer
Petris Is 't waar dat d'heeren uit de
komers uit vrees wegloopen als ge
begint te spreken, 't is genoeg zeggon
ée dat ge uw erretnen omhoog steekt of
ze zijn de gaten uit, dat zijn mij een troep
mazetten. en ha woorden zijn pertan
ikostelijk, z'hemmen mij wijsgemaakt en
.daverde vaste waarheid dat een uur
klappen in de komers 2700 frank kost
en dan nog nie willen luisteren, 't ,is
iongepermeteerd.
Petrus. Ja Siska 't is zoo maar
j't volk en verliest er niet by mijne groote
(redevoeringen staan wekelijks in mijne
(gazetten,
Siska. En a propos, Menheer Petris,
-worom en zijde nie gaan eten bij de
péni 11 k Ze zeggen als ge daar gevraagd
a'ijt lat het onbeleefd is niet te gaan.
Petrus. Laat ze maar zeggen Siska,
inaar ze hadden in 't Hof een affront
aangedaan aan mijn beste vriendj pastoor
L'onteyne met hem niet te vragen en ik
j|Ou daar ook een beetje gegeneerd
gezeten hebben,ik hom soms nogal drollig
geschreven over de Kónink en zijn
.Madameken.
Siska. Na er is nog iet dat ik moet
welen. Menheer Petris. Is 't waar da ge
gesproken hedj voor de speelmans op
d on getueenlera&d I('herbergiers van de
s tad Oshroek klagen bil Ier over de con-
kerenche van hijer lokoal uit de Zout-
Het jaar 1913 zal in het geheugen van
katholieken en Vlamingen eene voor
name plaats biijven innemen met het oog
op verscheidene gebeurtenissen.
Op afgeteekend katholiek standpunt is
ongetwijfeld de voornaamste de indiening
en de bespreking van het school wetsont
werp Poullet.
De kiezingen van 2 Juni 1912, die
hoofdzakelijk op de schoolwet-kwestie
gestreden werden en die de meerderheid
der katholieke partij in de Kamer van
6 tot 16 stemmen deden klimmen, bewe
zen klaar en duidelijk den uitdrukkelijken
wil van het kiezerskorps, de gelijkheid
der huisvadèi s op onder wijsgebied te
zien invoeren.
Het indienen eener schoolwet werd
aangekondigd in de ministerieele ver
klaring van 12 -November 1912 en het
wetsontwerp Poullet werd neergelegd op
20 Juni 1913
Alle pogingen der oppositie, om ouder
de openbare denkwijze eenige strooming
te verwekken tegen dit ontwerp, zijn op
de ellendigste wijze uitgebrand.
Men weet hoe de linkerzijde in de
maand Juli alle. regelmatige bespreking
dwarsboomde en er in gelukte van de
regeering die nog de nieuwe lasten
moest gestemd krijgen, door de stem
ming van de legerwet noodig gemaakt
ten slotte de toezegging te verkrijgen de
schoolwet te zien verzenden naar eenen
buitengewonen zittijd in October.
Men weet ook hoe de Kamer sedert
October onafgebroken de schoolwet be
handeld heeft en hoe dé meederheid de
lankmoedigheid zoo ver gedreven heeft,
toe te geven aan al de dwarsdrijverij
der oppositie, in zoover dat de bespre
king over de artikelen over eenige dagen
onderbroken werd en verzonden tot na
het nieuwjaarsverlof.
Wij hopen dal men op de banken der
meerderheid oordeelen zal dat het nu
eindelijk tijd wordt er een beetje meer
speed achter te zetten en de maand
Januari niet zal voorbijgaan zonder dat
de schoolwel gestemd zij.
yC Onder Vlaamsch oogpunt kunnen wij
als gewichtige feiten aanhalen de stem
ming der wet op het gebruik der talen
in het leger, die wel eene overwinning is
geweest voor do Vlamingen, met welke
kleinachting enkelenor ook over spreken
en die in alle geval het maximum was
dat verkregen kon worden, met liet oog
op de verdeeldheid in het Vlaamsche
kamp over het vraagpunt de Vlaamsche
en Waalsche regimenten.
1( En ten tweede de miskenning onzer
taalrechten in de wereldtentoonstelling
van Gent, die aanleiding gegeven heeft
tol verscheidene incidenten, dewelke in
de geschiedenis der Vlaamsche beweging
eene voorname bladzijde zullen uitmaken.
f Deze tentoonstelling die geopend werd
op 26 April en gesloten in het begin van
November werd door do ieveraars voor
de verfransching en door hunne mede
werkers van over de grens op de meest
onbeschaamde "wijze aangewend als een
oorlogstuig tegen het Vlaamsche volk en
tegen de vorvlaamsching der hoogeschool
van Gent.
J. De legerwet, die zooveel voeten op
aarde bracht, en die gelukkiglijk zon
der scheuring in onze rangen !e veroor
zaken - door de kamer werd aangeno
men, heeft haar volle uitwerksel nog
niet bereikt en het is dus voorbarig
gevolgtrekkingen te maken.
Ten slotte dienen wij nog te vermelden
het volslagen fiasco der poging tot alge-
meene werkstaking, door de socialisten
op touw gezel om de regeering te dwin
gen het zuiver algemeen stemrecht toe
te staan.
De leiders, die deze dwaze poging zoo
lichtzinnig hadden op touw gezet, waren
gelukkig als kleine kinderen, wanneer
de regeering, door het instellen eener
studiecommissie voor de stemreohtkwestie
hun de reddingsplank 'toestak, «lio hun
toeliet zonder kleerscheuren uit dit
avondtuur terug te keeren.
Niet alleen hebbende slechte herders
het uur der grondwetsherziening door
die onzinnige, op voorhand tot misluk
king gedoemde poging vertraagd, zij
hebben op den koop toe het werkvolk
nutteloos ontberingen opgelegd en mil-
lioenen aan loon doen verliezen.
Wat de kwestie der nieuwe lasten aan
gaat, onze vrienden hebben de verant
woordelijkheid er van tegenover de bur
gerij op hunne schouders geladen wan
neer men de legerwet had gestemd on
wanneer men millioenen kostende maat
schappelijke 'hervormingen in het voor
uitzicht stelt, dan moet men ook voor de
gevolgen uitkomen.
Koken moet kosten en niemand kan
een eierkoek maken zonder eieren te
klutsen. De oppositie maakt wel wijs
dat al de millioenen voor denkloosters
zijn bestemd, maar zij zal hij de kiezin
gen van 1914 bespeuren welke waarde
men nog aan hare boweringen hecht.
De neerlaag van '1912 en de algemeéne
werkstaking hebben voor gevolg gehad
dat bijna allerwege het Cartel verbroken
is en dat in Mei aanstaande liberalen en
socialisten bijna in alle kiesomschrijvin
gen afzonderlijk zullen strijden.
Wij zien met betrouwen den uitslag te
gemoet en 't is in dit betrouwen dat wij
dit verslag over hét afgeloopen jaar
sluiten.
lianque Centrale
de la Dendre.
(SociétéJAnonyme)
Un examen aura lieu le IS -
chain, pour la collation d'emplot de commis
dans les bureaux de la Banque a Aiost. Peur
les conditions d'admission a Pexamen,
s'adresser aux différents sièges de la Banque
a Alost, Grammont, Lokeren, Ninove,
Saint Nicolas, Termonde.
voor die zoo wijs zijn nog wat te
willen bijleeren dat goed is.
Dierbare Vrienden ,'ineer dan eens hoorde
ik den een of anderen van U lieden zeggen,
dat een goed raadgevingje geen kwaad en
kan en daar ik zeer wel weet, dat gij het
onschatbaar geluk geniet te behooren tot de
edele klas van menschen die er mogen op
roemen rechtzinnig en oprecht te wezen, zoo
ga ik mij heden eens een klein raadgevingje
riskeeren. Luistert, als u belieft
En gaat naar Holland niet om te eten
het maalrecht kost er zooveel als het graan.
Noch naar Picardic om te drinken gij
vindt daar niet dan slechten wijn, slechten
appeldrank en slecht bier. Noch naar Pa
rijs om te slapen want daar is 't heele nach
ten een lawijt van de helsche duivels.— Noch
naar Sint-Petersburg om u te kleeden een
kleed kost daar zooveel van maken als van
laken. Noch naar Spanje om te trouwen
als ge van den eersten keer niet en knikt van
ja, wijst men u het gat van den timmerman
en ge zit gij vierkant buiten. Noch naar
Engeland om te sterven om naar den lande
van t hiernamaals te vertrekken, moet men
in Engeland al te hooge rechten betalen.
Noch naar Rotterdam om begraven te worden:
daar is geen aarde genoeg om een grafsteë
te maken...
Deze woorden zijn getrokken uit het
Groot Schoolboek van mijn kozijn, zaliger
memorie. P. A. Bartier, koopman te Dix-
muide.
Oost, West,
T'huis best
Niemand ooit en vond
Ergens 't leven beter dan op onzen Vader-
grond.
Die naar den hemel spuwt, krijgt het speek
sel tn zijneigen aangezicht,zegt een Spaansch
spreekwoord en de schrijvers van liberale
en socialistische gazetten mogen gedenken,
dat het een spreekwoord is dat nooit of nim-
mer faa't God is geduldig, maar hij komt
op zijn tijd. Hoevelen van die goddeloozen
mannen die met God, Kerk, en priesters, en
kloosterlingen den spot dreven, hebben wij
in ons leven reeds zien eindigen op de ellen
digste en schandelijkste wijze En van de
IJselijke straffen, die zulke booze gasten ko-
men treffen, zijn nog de negen-en-negentig
honderdsten onbekend aan de brave men
schen... Die winden zaait, zal stohnen
maaien want de Almachtige God is recht-
veerdig. - Geen goed ongeloond, maar ook
geen kwaad ongestraft.
Geef vandaag een peerd
En morgen een koe
Overmorgen
Hebt ge ondank toe
zie 1 d,at is ce" "irnpje, dat de glerteaards
geerti iiooren, ge weet wel, Vrienden, dat ras
van mensdien, die nooit op iemand anders
peinzen dan op hen zetvcn, en.dic s Winleis
met eens denken, dat er honderden arme
huismoeders zijn, welke tie sclwpjes kolen
m aokU,n mWW maken,
a'mc schaapjes van kindertjes
rond het arme stoof ken met koude zitten.
't Was den vijftienden keerpdai jenever-