lilEfiraF
ZONDAG 15 MAART 1914.
5 centiemen hel nummer
67"e Jaar 4626.
Vrij Katholiek, Vlaamseh. Volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst. Slnne7qenr kroon
IJZEREN W EG. Vertrekuren uit Aalst naar
BUURTTRAM.
Vertrekuren uit de volgende Statiën naar Aalst
W eek-Kalei 1 der.
Politiek Overzicht.
Hel vraagstuk van den
Dender in de Kamer
Land- en Tuinbouw.
IN CONGO
Een Kardinaal
over den Kiesplicht.
Tusschen twee Pinten.
'T EEN EN 'T ANDER
Dit blad verschijnt den Zater
dag van iedere week onder
dagteekening van den volgenden
dag. De prijs ervan is voor
de Stad 3 frank met den Post
verzonden 3,50 frank 's jaars,
voorop te betalen De inschrij
ving eindigt met 31 December
De onkosten der kwittantiën
door de Post ontvangen zijn ten
laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij VAN DE
PUTTE-GOOSSENS, 31, Korte
Zoutstraat en in alle Postkan
toren des Lands.
DENDERBODE
Annoncen, per drukregel Ge
wone 15 centiemen Kleine
Aankondigingen fr. 0,60 13 4
regels,; Reklamen fr. 1,00; Von
nissen op 3e bladzijde 50 centie
men. Dikwijls te herhalen
bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften
worden niet teruggestuurd
Heercn Notarissen worden
vriendelijk verzocht hunne in
zendingen tedoen,uiterlijk tegen
den Vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit
vreemde landen zich te wenden
ten bureele van dit blad.
Geen Taal,
Geen Volk
Dan eigen schoon!
(Ledeganck).
Hofstade, Gijsegem, Dendermonde, Lokeren, Moerbeke,
Eecloo, met aansluit, te Denderm. naar Antwerpen (Mid.st.):
t.t. q.l. DéhderleeuwBrussel (Noord)
3.53 1,12 4,1+ 5,07 5,36 5,39 6,19 6,46 '7.31 7,43* 8,54* *9>=6 r
9,25 io,ot ix,50 *12,ab 14,05 14,33 I5>3° Eerv. 16,16 *16,50 j 3>32 4)QI ",13 7>37 8,27 10 5° *4>42 I>2° >7)44
17,3; *18,10 *19.00 *19,32 21,08 *22,20 Gent (Zuid)
Denderleeuw, Ninove, Geeraardsbergen, Lessen, Ath, Bergen:
5,33 7,44 10,01 11,50 14,33 16,28 17,37 18,55 2Lo8
Erpe-Meire, Burst, Herzele, Sottegem, Ronsse, met aanslui
ting te Sottegem en Ronsse voor Kortrijk
*3,23 4,17 7,40 8,59 11,54 I4)4° *i7.42 *gaat tot Sottegem.
Moorsel, Opwyck, Londerseel, Willebroeck, Boom, Ant
werpen, met aansluiting te Londerzele naar Mechelen
*4,02 3,45 9,02 11,55 *4>48 18,00 *19,50 (*naar Opwyck)
De treinen met een of eenaangeduid zijn rechtstreeks.
21,10
(Zuid)
7,44 '8,14 8,38 9,00 10,24 i2ro5 12,13 14,34
16,26 ri7,46 18,09 18.44 19,38 20,41 (Z. n.) 21.0S
'22,57 '0,39.
Lede Wetteren
6,40 8,38 '10,24 12,06 '12,19 14,34 '-6,26 18,03
19,38 20,41 (Z. n.) 22,10
brugge Blankenberghe '6,08 '7,4410,24 15,15 17,0418,
18,44
Brugge Heyst 6,08 7,44 10,24 15,ï5 17,04
18,44
Aalst (Koophandclslinaar Oordegein
Aalst iZecbergbr n. Affligem, Assche
7,32 8,55 11,55 15,20 19,12
8,25 11,55 14,24 16,45 20,14
Brussel Denderleeuw 4,41 '5,40 5,58 6,14 7,00 7,07
7)45* '8,25 9,32 10,44 11,40 12,09 *3)24 ri4.42 *5.57 16.2b
16,32 *17,13 '18.0818,14 20.00 20,40 20,57 '22.21 23.55 °)57
Bergen, Ath, Lessen, Geeraardsbergen, Ninove, Denderleeuw
4.42 5.16 6.43 8.45 11.41 13*47 X7*23 18.30 19,50
Ronsse, Sottegem, Herzele, Burst, Erpe-Meire met aanslui
ting te Ronsse en Sottegem van Kortrijk naar Aalst
(Zaterd. v. Sottegem 5,36) 6,24 10,23 11,45 15,33 (19,43 tot
Sottegem) 21,34 van Sottegem.
Antwerpen (Zuid), Boom, Willebroek, Londerzele, Opwyck,
Moorsel, met aansluiting van Mechelen naar Aalst
4,55 6,12 6,42 8,14 9,49 (10,05 over Denderm.) 11,22 13,40
15,22 17,04 19,04
Eecloo, Moerbeke, Lokeren, Dendermonde, Gijsegem,
Hofstade, met aansluit, van Antwerpen (Middenst.) n. Aalst
5.11 8.12 10.02 11.38 13.27 16.52 19.05 20.38
Gent (Zuid).
4.42 '5,42 '5.50 '7.09 '8.22 '8.43 '9.28 10.55 '12.18
'13,32 13.40 '15.00Terv. '15.47 '16.24 I7-42 18,05 18.59
20.10 '21.50 21.53
W etterenLede.
4.59 6.18 '7.26 '9.44 11.22 14.07 18.26 '19.15 20.37 22-i8
Blankenberghe Brugge.
5.50 6.53 '8.28 10.53 14.53 17.20 18,37 20.04
Heyst Brugge.
5.33 '6.36 10.36 13.56 '17.03 19.47
CU IQ II*: SUUIM.
Oordegem
Affligem
Aalst
Aalst
5,15 8,14 11,11 14,20 18,25 Assche (Staatsstalie) Aalst 6,30 10,53 13,18 15,30 19,15
6,56 11,17 13,18 15,56 19,41 UURTABEL van den 1 Oct. tot den 30 April 1914.
Aalst, 14 Maart 1914
MAART.
Dfl zon gaat op ten 6 n. 28 m., onder ten 5 u. 22 ir
Van I lol 31 lengen de dagen 2 n. O m.
Laatste kwartierden 18, o
K. v. d. Z. Jezus jaagt ecm
7,39 u. 's avonds.
stommen duivel uit.
Luc. xi.
Zondag 15 Oculi. H Longinus, krijgsm. H. Zacha-
Maandag lti H. Heribertus, hiss. II. Rusohia,abdis.
II Juliana uit Cilicië, mart. 11. Abraham,
kluiz., en zijne nicht Maria,
Uijnsdag 17 H. Gertjudis, maagd. II Patricius, b.
Woensdag 18 II. Gabriel, aartsengel. H, Rduanl,
koning van Engeland. 11. Cyrillus van Jeru
zalem, hiss, en kerkl.
Donderdag 19 Plechtige gedachtenis van den Hei
ligen Jozol', bruidegom van Maria. H, Landoal-
dus, pr. H. Amantius, diaken.
Vrijdag 20 H. Wulphranus, h.
Zaterdag 21 H. Benedictus, abt. II. Serapion, abt
H. Lupicinus. abt.
Uurtabel der Zondagmissen in Aalst.
St-Martinuskcvk: 5, 7, 8, 9, 11 ure. Lof 4 u.
St-Jozefskerk: 5 1/2. 7, 81/2.9 1/2, 1111. Lof 4 11.
O. Vrouwkerk. Mijlbeek 5. 61/1,7 1/2, 9 u.
Kerk der EE. PP. Jesuïten 1 1, 2, 5 112, 6 1/2.
7 1/2 ure. Lof 6 ure.
Kerk der EE. PP. Capucienen 5, 6, 7 1/2, 9 11.
Lof 011» 5 1/2 ure.
Liberalen en socialisten.
Recht en Vrijheid het orgaan dor
Aalstersche socialen bespreekt met eene
zekere verbittering de volgende woorden
welke advokaat Paul Michiels op 14 Juli
1912 11 in do« Volksgazetneerschreef
Of nu de klerikalen in het land
eene meerderheid hebben van 16 of
26 zetels, de toestand is dezelfde voor
xoat het niet verwezenlijken van het
liberaal programma aangaat. Alleen
eene zelfstandige en afzonderlijke
werking op kieslerrein kan aan de
oppositie-partijen hunne volle waarde
en hunne ware macht geven. Eene
partij die in stemmen aanwint is
machtig en heeft de toekomst in hei
verschiet.
Die woorden zijn- goud waard voor
ons socialisten schrijft het rood hladjo
verder. Het besluit er uil dat de liboralen
ditmaal geeneu zetel willen veroveren,
maar alleen stemmen aanwinnen, en dat
ze daarom ditmaal geen kartel hebben
voorgesteld.
Dan gaat het voort
Zorgen wij dus, dat ons slemmen-
lal opnieuw stijge, zooals het in alle
kiezingen reecis is geslegen, en clan
lijdt het geen twijfel, of de socialisten
behalen in de volgende hiezing de
zegepraal.
Van den anderen kant hadden de
liberalen op 2 Juni 1912, voor een
groot deel voor de dompers niet ge
kozen, de klerikale regeering lag in
duigen. Wij mogen dus ^gerust zeggen,
dat de liberalen de omverwerping der
klerikale reaeering niet wenschen.
(«R. en K.» 8 Maart 1914.)
Wat moeten wé hieruit besluiten
Dat rooden en blauwen die over een
paar jaren
zoo broederlijk
storm liepen tegen do katholieke regee-
ring. nu tegenover elkander staan in een
zeer koele houding. En dal was te ver
moeden. Twee programma's die naast
elkander zoo scherp afgelijnd staan,gelijk
het liberaal program, (monarchisme,
militarisme, meervoudig stemrecht, partij
van aristocraten en groote industricelen)
011 liet socialistisch program, (repuhli-
ketnsche strekkingen, algemeen stem
recht, anarchisme) konden zich onmoge
lijk leenen tot eene langdurige versmel
ting. Wel hebben we gezien dat die par
tijen, gedreven door éénzelfde gevoel
van
godsdiensthaat
en rogeeringszucht, en tot elkander ge
bracht door éénzelfde instinct, dat in
uren van gevaar, de zwakkeren en ver
slagenen als bondgenooten vereonigt,
de strijdlyn hunner legers voor eeni-
gen tijd versmolten om gezamenlijk
tegen den overwinnaar op te rukken,
belust op wraak en triomf. Doch, die ver
broedering duurde maar alleen zoo
lang de hitte van het gevecht aanhield.
Als dan de krijg uitgewoed had, zagen de
bondgenooten
zich opnieuw verslagen, en met de her
haalde ontgoocheling trad ook terug de
verbittering in. De eene zette de schuld
der nederlaag op do rekening van don
andere, en beiden raiekon het besluit van
weer hun eigen weg te gaan, want daar,
meenden ze, lag ook hun macht. (Zie
woorden der Volksgazet hoogcr aan
gehaald Zoo hebben we dan ook gezien
•lat de liberajen steeds meer en racer van
hun pluimen'lieten in het kartel, terwijl
de socialisten van langs om moer over
moedig worden en uit do hoogte neerzien
op hunne vroegere bondgenooten.
Wij zullen met Recht en Vrijheid
niet beweren dat de liberalen de omver
werping dor klerikale regeering niet
wenschen. maar wat we zeker en vast
durven vooropzelt- n dat is dat zij den
triomf van het socialisme indien die
ooit eens mogelijk was - in de versie
verte niet wenschen, want dan ware liet
met hen voor goed gedaan.
De naam van «vrijzinnige», van «libe
raal», die over vijftig, zestig en meer
jaren, klonk als puur tnelaal,heeft sedert
zoo langden doffen 'dooden klank gekre
gen van oud en heroesl ijzer, plalgebeukt
op het
aanbeeld der reactie
door den hamer van den man-met-den-
ijzeron-artn Anseele en Cle.
Die eertijds groote en trolsche partij is
uitgeleefd. Zij is vervallen tol een ge
raamte, dat alleen nog een zekere indruk
geeft van macht, omdat liet een geraamte
is van goud het goud van rijke nijve-
raars. Doch.daar huist geen ziel meer in,
daar lieerscht geen geestdrift meer. Het
heeft geen princiepen meer die nog
vruchtbare wortels
kunnen boren door de aarde.
Aan den anderen kant slaat het socia
lisme, dat als een rivierarm door de
de volksklas stroomt. Maar dit water is
troebel en vuil. Het voert uit het Waal-
sche land donker slijk eti bederf hier heen
wat zon er geworden van de scltoono
vruchtbaarheid onzer velden, moesten
ooit die vuile wateren daarover plassen
In andere woorden wat zou er gewor
den van ons landeke, tnoest het ooit be
stuurd worden door mannen,die zelf door
gematigde en klaarziende liberalen, in
hun verwoed en wanhopig grijpen naai
den stuurboom tegengewerkt worden,
omdat zij heseffen hoe dan de veiligheid
en de nijverheid
eenen onherstelbaren knak
zouden krijgen
(Dan spreken wc nog niet van de Gocls-
dienslbelangen welke, voor ons katho
lieken, van het opperste gewicht zijn).
Tegenover die houding dier twee op
positiepartijen, die vandaag gescheiden
staan, maar morgen waarschijnlijk,
door nood gedwongen
hun kansen op overwinning weerom
zullen bijeen leggen,zal de houding en de
beteekenis ouzer triomfeerende katho
lieke regeering in verdere artikels belicht
worden.
De toestand in de Balkans.
De Grieksche troepen schorsen de
ontruiming van Epirus.
Uit Janina wordt geseind, dat de Grieksche
troepen voorloopig de ontruiming der gewesten
van Epirus hebben geschorst, 't is te zeggen
dat zij tijdelijk de gewesten blijven bezetten,
alwaar de partijgangers der onafhankelijke
autonomie hunne tenten hebben opgeslagen ten
einde te beletten dat deze laatsten heer en
meester zouden zijn in die gewesten.
M. Venizelos verdedigt zijne politiek in
het Grieksch parlement.
M. Venizelos heeft Woensdag in de Grieksche
Kamer geantwoord aan de aanvallen der
oppositie en te zclfder tijd de politiek der 1 egee-
ring verdedigd in zake Epirus-kwestie.
Hij verklaarde dat de belangen van twee
groote mogendheden in strijd waren met die
van Griekenland en dat dit laatste land gedwon
gen was geweest zich te onderwerpen aan de
Beslissingen der mogendheden.
Ik ben ook verplicht, zegde hij, aan de bewo
ners van Epirus aan te raden niet te volharden
in hunnen weerstand, want zij kunnen er niets
bij winnen,maar integendeel veel door verliezen.
Antwoordende op eene zinspeling gemaakt
door de oppositie, verklaarde M, Venizelos, dat
Griekenland de suprematie in de Egeezee heeft
gehad, nog heeft en haar hoopt te behouden.
Hij bekende verder dat hij de vorming niet
belet heeft van de geheiligde bataljons in Epirus,
maar hij voegde er dadelijk bij, dat hij niet
heeft bijgedragen tot het lot stand komen
derzelve.
Het Grieksche volk, vervolgde hij, heeft de
noodzakelijkheid begrepen, in 't belang van
Griekenland, Epirus af te slaan aan den nieuwen
Albaneeschen staat, en het maakt er de Griek
sche regecring geene grief van, verre van er
haar verantwoordelijk voor te maken.
Venizelos drukte ten slotte de hoop uit dat
het Grieksche volk moedig die verschrikkelijke
opoffering zal aanvaanden.
M. Theotokis, verklaard hebbende dat de
regeering moest trachten eenen meer positieven
steun te bekomen van zekere mogendheden,
verklaarde M. Venizelos op plechtigen toon dat
Rusland warm de Grieksche belangen heeft
voorgestaan, niet alleen vroeger, maar vooral
tijdens de twee laatste oorlogen.
Sprekend over het tot stand komen van den
Albaneeschen staat, zegde hij, dat, niettegen
staande de oncenighcid bestaande tusschen
Griekentand en Albanië, uit hoofde der grens
bepaling, dat laatste land zeker mag zijn steeds
een ware en echte vriendschap aan te treffen
bij Griekenland en Servië.
De eerste Albaneesche minister, Turkhan
Pacha, heeft verklaard aan eenen opsteller van
de Zeit dat hij persoonlijk den nieuwen
Vorst van Albanië niet kent.
Hij verklaarde verder vooraleer mijn pro
gramma op te maken, zal ik mij moeten in be
trekking stellen met de Albaneesche personali
teiten mijn eerste pogingen zullen evenwel
strekken om het openbaar onderwijs te ont
wikkelen en de middelen van verkeer uit te
breiden, door het aanleggen van groote en
gemakkelijke steenwegen, groote ijzerenwegen
en zelfs verkeerwegen bij middel van trams,
Albanië bezit in overvloed rijke mijnen en
weelderige bosschen, welke kunnen geëxploi
teerd worden en dan ook den grootsten rijkdom
van het land zullen uitmaken.
Aan den vertegenwoordiger van het Frem-
denblattheeft Turkhan Pacha zijn volledig
vertrouwen uitgedrukt in de toekomst van
Albanië de vorming van het ministerie zal
eene gemakkelijke taak zijn, voegde hij erbij,
want Albanië beschikt over een zeker getal
bekwame personen, die bezield zijn met liet
rechtzinnig verlangen het nieuwe vaderland
trouw en eerlijk te dienen.
Een flink Franschman vraagt de herstef-
ling der betrekkingen met het Vatikaan.
Het Fransch Kamerlid. Francois Delonde.
heeft Woensdag in de Fransche Kamer ge
vraagd dat de betrekkingen met het Vatikaan
zouden hersteld worden.
Hij besloot met de woorden Indien Frank-j
rijk niet alles wil verliezen in het Oosten, is het
noodig de betrekkingen met het Vatikaan te
herstellen.
M. Denvs-Cochin steunde die vraag.
Verleden week hebben ouzo achtbare
Volksvertegenwoordigers Heeron Woeste,
Moeyorspen en de Bóthune deze belang
rijke kwestie, tijdens de bespreking der
begrooting van Landbouw, te berde ge
bracht
Ziellier volgens 't Beknopt Verslag bel
antwoord en de redevoering van den
lieer Moeyersoen, welke wij verleden
week wegens plaatsgebrek niet konden
meededen. De redevoering van den heer
de Bclhun 1 verscheen in 011s vorig num
mer.
Gezien de gewichtigheid dor zaak,
meenou wij liet nuttig, deze aan onze
lezers mede tedeelen.
De heer Moyersoen. Ik houd er aan.
eens te meer de aandacht van den heer
Minister te vestigen op de klachten van de
binnenscheepvaart en op het vraagstuk van
den bevaarbaren Dender. Verleden jaar
reeds, bij de behandeling van de vraag om
uitlegging van den heer Devèze betreffende
de ontoereikendheid van onze waterwegen,
heb ik gezegd hoezeer onze schippers klagen
over de moeilijkheden die zij op den Dender
ontmoeten. De vertragingen, die zij onder
gaan, zijn buitensporig. Het gebeurt dat
schepen voor Dendermonde tot zes, zevenen
acht dagen moeten blijven liggen.
De klachten van den landbouw zijn niet
minder hevig dan die der scheepvaart. De
grachten hebben geen alloopen meer.
De langs den oever liggende eigendom
men gelijken enkel nog op onvruchtbare
moerassen.
't Is nu reeds veertigjaar dat de afgevaar
digden van Aalst zonder bijval klagen.
Wij hebben nochtans talrijke oplossingen
voorgesteld.
Ik zou graag vernemen of er sedert Juni
1913 iets gedaan werd voor de-studie van een
voorstel, dat toen werd ingediend. Eene
vierde oplossing zou zijn...
De heer Tibbaut. Vreest gij niet met
een voorstel in te dienen, de verwezenlijking
der drie reeds bestaande, in gevaar te bren
gen
De heer Moyersoen. Het zal moeilijk
zijn ons te verstaan met de stad Dender-
1 monde, die brugrechten eischt. Doch ik
hoop dat de achtbare minister onze klachten
genadig zal aanhooren.
Ik vestig zijne aandacht op de noodzake
lijkheid van den steenweg, die loopt van
Geeraardsbergen op Sint-Nikolaas, op het
grondgebied van Aspelare, te herstellen,
't Zou mij hoogst aangenaam zijn te verne
men dat dit werk dit jaar nog zal worden
ondernomen.
De heer Hblleputte, minister van land
bouw en openbare werken. De heer
Moyersoen sprak mij van de verbetering te
brengen in den steenweg van Geeraardsber
gen op Sint-Niklaas. Werken zijn op voet
om in aanbesteding te worden gelegd.
De heeren Moyersoen, de Béthune en
Woeste spraken ons over den Dender.
De heer Hoyois. En wij steunen ze
De heer Helleputte, minister van open
bare werken.De Dender boezemt iedereen
belang in.
Het vraagstuk betreffende den Dender is
aan eene commissie onderworpen...
De hherBorginon. Koopt den Dender
af en iedereen zal tevreden zijn.
De heer Helleputte, minister van land
bouw en openbare werken. Daar hebt gij
het mis. Het komt er op aan te weten waar
de Dender moet vloeien en op dat punt loo-
pen de meeningen uiteen.
We staan voor drie oplossingen alle drie
bewaren aan den Dender zijn karakter van
gekanaliseerde rivier.
De heer Cavrot. Gij hebt er een handje
van al lachend wijwater te werpen.
De heer Helleputte, minister van land
bouw en openbare werken. Toen men mij
het ontwerp voorlegde om van den Dender
een rivier met getij te maken tot Aalst meen
de ik stellig dat zulk ontwerp een ernstig
onderzoek waard was en dat het aan een bij
zondere commissie moest onderworpen wor
den. Merk wel op, dat, benoem ik eene com
missie, zulks des te spoediger tot een oplos
sing zou leiden.Dat is beter dan een ontwerp
van bureel tot bureel te verzenden,van dienst
tot dienst, zoodat het soms nutteloos vele
reizen aflegt.
De commissie zal, hoop ik, gedaan maken
voor 1 Juli. Dan zullen wij een oordeelkun
dige keus gedaan hebben tusschen de ver
schillende ontwerpen. Ik bid dus mijne col
lega's wat geduld te oefenen.
Ernstige Menschen
Ernstige menschen zijn er steeds mee
bekommerd den waren levensweg te
kunnen bewandelen. Voor hunne ziel
willen ze al verkrijgen wat haar goed
doelen met zorg vermijden ze wat haar
hinderen kan. Ook het welzijn van hun
lichaam,nemen ze in gepaste male in aan
merking.Daarom trachten ze op de hoogte
te zijn van deze allergewichtigste vraag.
Ze streven er naar ze alzijdig te doorgron
den en daarom zoeken ze het gedacht van
ontwikkelde en wijze raadgevers le ken
nen zonder uit dwaze eigenliefde aan even
dwaze vooioordeelen verkleefd te blijven.
Behoort gij tol deze soort lieden Dan
gaal ge Zondag 15 Maart, legen 6 uur
naar 't BELFORT om den heer Cyr. Van
Goethem te hooren spreken over Drank
misbruik.
Het is immers niet goed onbewust in
den ouden slenter voor ite strompelen.
Wie oprecht ernstig is hoort geerne erns
tig over levensvragen handelen.
In drankmisbruik is een levensvraag.
Gij moet weten dat een sterke vijand uwe
ziel en uw lichaam bedreigt. Ge moet dus
leeren dien vijand bestrijden en overwin
nen waartoe U vriendelijk uitnoodigt.
Volksgeluk,
Werkzaamheden in Maart.
1. Het oogeDblik van haver te zaaien is
aangebroken, en men weet dat de goede
uilslag min of meer afhangt van het
vroegtijdig zaaien en bemesten.
Derhalve zal men op den omgewerk-
ten akker,zonder uitstel, 400 kgr. super
fosfaat, 150-200 kgr. chloorpolasch -en
200 kgr.zwavelzuur ammoniak strooien,
alles goed onder elkander vermengd, en
daarna zorgvuldigd ingeëgd.
2. Men zal ook niet langer dralen voor
het planten van vrooge aardappels als
Duitsche muisjes »,- Victor of Eer
stelingen die, met overleg gekweekt
en bemest, veel opbrengen.
Hier geve men 300-100 kgr. superfos
faat, per hectare, 200-300 kgr. zwavel
zure potasch en 200 kgr. zwavelzuur
ammoniak. Al deze meststoffen worden
insgelijks dooreengemengd, regelmatig
uitgestrooid en voor het planton goed
ondergewerkt.
3 De graanvelden die eenigziiis van de
koude geleden hebben, behooren wel ver
zorgd te worden-.
Men zal dus niet aarzelen, zonder ver
deren uitstel, 100 150 kgr, zwavelzuur
ammoniak per hectare aan te wenden en
daarna in le eggen.
Zoo de winlerbemesling niet sterk ge
noeg is geweest is het zelfs noodig. bij
het zwavelzuur ammoniak nog 100-200
kgr. superfosfaat en 100-150 kgr. cliloor-
potasch le voegen on zoo vroeg mogelijk
zorgvuldig alles in te eggen.
4. Aan dc koolzaadpianters raden wij
ook aan een oog in 't zeil le houden, trou
wens vele planten hebben van de koude
geweten, er; behooren opgewekt Ie wor
den eéne doelmatige bemesting het zal
derhalve noodzakelijk zijn 150-200 kgr.
zwavelzuur ammoniak te gebruiken en
met de hak onder le werken.
5. Landbouwers vergeet uwe boom
gaarden nietZoo ge veel en goed fruit
en gras wilt bekomen is het hoogst nood
zakelijk 500-600 kgr. superfosfaat. 300-
350 kgr. chloorpotasch en 300 kgr. zwa
velzuur ammoniak aan te wenden, en na
uilslrooiing zorgvuldig in te eggen.
6. Zoo dc bemesting der weiden in Fe
bruari verwaarloosd werd, strooi dan
zonder verderen uitstel op gemaaide wei
den 300-400 kgr. superfosfaat, 150 200
kgr. chloorpotasch cn 100-150 kgr. zwa
velzuur ammoniak.
Op gegraasde weiden zijn 200 kgr.
superfosfaat, 100 kgr. chloorpotasch en
100 kgr. zwavelzuur ammoniak vol
doende. Willy.
HEILIGE JOZEF.
O Bruidegom der zuivro Maged,
Vóór uwe voelen neergeknield,
Verheffen wij tot U ons hert
Door warme liefde en hoop bezield,
Rn smeckon U voor 't dierbre strand
Aan uwe hoede toevertrouwd,
Het Christen Belgenland
O Jozef, voorhoeld aller deugden
Gij die in 't huis van Nazareth
In heilgen vrede uw leven sleet,
O maak dat steeds de liefdewet
In land en htiiskring zij bewaard.
Dat bloeien de oude zeden weer.
En 't heil van eigen haard.
O Jozef, Gij die 't Kindje Jezus
Omgaf niet zorg en liefde teer,
Rn aan Ilerodes woede onttrok,
Zie ook op onze kleinen neer
Geleid ze steeds met tecderheid
Onttrekt hun ziclken engelrein
Den klauw der godloosheid.
O Jozef, Oij die de Onheylekte
Besehermen mocht hier op dees aard,
Behoed ook onze Vlaamsche jeugd
Opdat zij blijft der vaadren waard
Getrouw aan vrome deugd en eer,
Verachtend vreemden tooi en zwier,
Rn dartle zedenleer.
O Jozef, Gij die zacht en vreedzaam
Ontsliept, door Jezus liefde sterk,
Wees onzen steun in 't stervensuur
En na dat wij aan land en Kerk
Steeds hebben geest en kracht verpind.
Bekom ons 't ioon der dapperheid
Iu 'l tlemelsch vaderland.
Julia VAN RERTH.
door Petrus Cosyn.
XII.
Op de Luapula.
Dc nood, doet mijn oud wijf nog loo-
pen zei de man en do nood maakt van
mij een... stuurman.
Daar slaan wij nu schoon te schilderen
hè, had Robert gezegd dezen raorgend.
E11 waarom
Wel die fameuze zwarte capita, de
stuurman onzer boot, is ziek. 'k Geloof
echter dat hij zich ziek gebaart om oen
dag langer hier in dit vuil dorp te blijven.
Ge weet de snaak heeft er betrekkingen
en Robert pinkt met het eene oog.
Zoo, zoo. zeg ik denkend en wij kun
nen hier niet weg.
Dat spreekt, zonder stuurman, zegt
Billen.
Is 't anders niet zeg ik zoo achteloos,
span dan maar het zeil, ik ga aan '1 roer
staan en zal u zoo goed als de capila te
Kilwa brengen. Hier op het meer Moëro
ben ik tehuis.
Ha, 't is waar ook, zegt Robert, met
blijdschap, gij hebt langen tijd le Lukon-
zolwa verbleven.
Ja, wees maar gerust vriend, roep ik
hem nog toe, naar het stuurroer gaande,
ik weet Kilwa zoo goed liggen als te
huis onze hesp hangen.
Rechtstaande op het achterdek, het
roer in de hand roep ik Billen toe
Klaar
Yes
Vooruit dan
En weg zijn wij.
Vroeger tijd had ik te Luwa dikwijls
reisjes met de barge gemaakt, en voor
tijdverdrijf mij aan 't roer gezet. Geen
nood dus dat ik de boot den dieperik zal
insturen.
In de verte, op eene hoogte verschijnt
reeds Kilwa, de belgische driekleurvaan,
aan den hoogen mast, badend in eene zee
van verblindende zonnestralen.
Do wind blaast van don gunstigen kant
in het zeil, onze boot vliegt over de
kalme waterbaan in lijnrechte lijn op
Kilwa aan.
Op de reede staat een man de boot af
te wachten in wit costuum en wil ten
helm. De lange baard vormt als eene
zwarte vlek 'onder den helm op de blanke
witheid van het linnen.
Ik lach, spring op den oever en...
Dag M. Vorbeke.
Tiens, tiens, M. Cosyn.
Ja en hier M. Billen, de nieuwe post-
ontvanger van Pweto.
Allo, welkom.
En wij klimmen do steile helling op
die naar het midden van den post voert.
't Was 1 ure cn half en den 9 Augustus.
Twee dagen van aangenaam verblijf
bij mijn ouden vriend Vorbeke,
chef do poste van Kilwa, en die ongedul
dig zijnen plaatsvervanger verwacht om
don weg naar Bulaya België, te
nemen, zijn diensttijd verstreken zijnde.
Den Zondag 10 Augustus, verschijnt de
stoomboot Emile Wangerméo in de
richting van Luwa, die ons morgen naar
Lukonzolwa voeren zal.
(Vervolgt
Door den aartsbisschop van Reims,
Z. Era. Kardinaal Lu<;on is tot de pries
ters en geloovigen van zijn diocees een
vastenbrief gericht,waarin Z.Em..spreekt
over de plichten der Katholieken jegens
de Kerk en Frankrijk.
Z. Em. zet daarbij uiteen, op welke
wijze do Katholieken hun burgerrecht
en speciaal het kiesrecht hebben uit te
oefenen.
Gij moet, zoo zegt de Kardinaal, alle
eerzuchtigen zonder beginselen, die niets
anders zoeken dan hun persoonlijk be
lang, weren, en gij moet alleen uw slem
geven aan mannen, die op de hoogte zijn
van de kwesties, welke zij te behandelen
hebben, aan oprechte en belangelooze
vrienden van liet algemeen welzijn, aan
mannen die door overtuiging do begin
selen zijn toegedaan, waarop de sociale
orde, de vrede en de vooruitgang der
natie rusten.
Gij moet niet stemmen op de candi
date!), die door hun goddelooze, onzede*
lijke of revolutionaire leerstellingen de
levensbelangen van het leger, de finan
ciën, don handel, alsmede het prestige
en den invloed van Frankrijk naar bui
ten in gevaar brengen en gij moet slechts
mannon kiezen, die hun krachten wijden
aan de essenlieele belangen van het land.
Gij moet uw stem niet geven aan Can
dida ten, die zich niet bozorgd maken om
het voortwoekeren der onzedelijkheid,
van het alcoholisme, van de profanatie
van het huwelijk, van de verwoesting
van het familieleven en do systematische
ontvo'king van het land togen le gaan.
doch gij moet kiezen mannen, die vast
besloten zijn om den strijd te steunen
tegen deze kwalen, die de schande en de
ruïne van het volk zijn.
Gij moot de candidaten weren, die
bekend staan als vijanden van den gods
dienst, als aanhangers van die genoot
schappen, welke erkennen, vijandig te
staan tegenover de Kerk, personen, die
reeds van hun macht of hun mandaat
hebben misbruik gemaakt om wetten, of
maatregelen goed te keuren, welke de
Kerk schaden of zooals bij u bekend,
bestemd zijn om de godsdienstvervolging
steeds voort te zetten, om de vrijheid
der Kerk, haar bediening, haar werken
van onderwijs, liefdadigheid of zedelijke
strekking steeds meer te beperken, maar
gij moet mannen kiezen, die besloten
zijn ons deze vrijheid te verzekeren en de
handhaving ervan te waarborgen door
te onderhandelen met hel Opperhoofd
der Kerk.
Dat is een gewetensplichten er bestaat
geen dubbele moraal. Wij hebben geen
twee gewetens, het eene voor het parti
culiere leven, dat zich iu alles moet
richten volgens de wol van God en het
ander voor het maatschappelijk leven,
«lat onafhankelijk zou zijn. De kiezers
plicht is des te meer een gewetenskwes
tie, wijl ze de meest ernstige gevolgen
heeft.
In eene herberg aan de statie, aan eene
tafel zit een heer te praten over scholen
en schoolwet.
Er wordt, zegt hij, geen gebruik ge
noeg gemaakt van de ontslaging van Gods
dienstles. Wildetgij dat er meer inbren
gen, het zou gauw gedaan zijn met de
verkwezeling der kinderen. Ziet. hij rins
heeft mijn broeder het zoo aangelegd
zijn kind is het eenigste dat ontslagen is
van de godsdienstles, en nu mag de mees
ter van die paperij niet meer spreken.
Fijn niet waar
Eu er klonk een stem van de naast-
staande tafel
Dus is die school niet goed meer voor
katholieke kinderen, want de katholieke
ouders willen dat er in de school van
Godsdienst gesproken worde Dus is
ook die school geen openbare school
meer, die voor allen openstaat en toe
gankelijk is, Dus is het onwaar, dat
die school door alle kinderen kan bezocht
worden, en dat alle ouders er hunne kin
deren kunnen naartoe sturenEn gij
beweerd nochtans altijd, gij liberalen, dat
de onzijdige scholen goed zijn voor
allen...»
De prater was gansch uit zijn lood ge
slagen, dronk zijn pint uit en trok er
van onder met zijnen tegenstrever nog
toe te snauwen «Kaloten zullen altijd
stom blijven.»
Maar toch slim genoeg om u te doen
optrekken, hé man kreeg hij achterna
voor die zoo wijs zijn nog wat te
willen bijleeren dat goed is.
- Vlamingen durft Vlaming zijn vast
inuwgeloove, koppig in uw goede zeden,
sterk in uw tale. 't Hangt allemaal aan
een. Dien goeden, gulden raad hoorde
ik uit Biekorf het prachtig en nooit
volprezen tijdschrift,dat te Brugge verschijnt,
bij L. DePlancke.in de Heilige-Clarenstraat;
en ik herhaal hem voor elk en ieder van
onze brave lezers. Ik weet het wel, dat en
zal wederom niet bevallen aan den godde-
loozen aanhang, die in de liberale en socia
listische gazetten schrijft en wrijft, doch die
vieze gasten moeten het maar verkroppen
Wij houden aan de waarheid zij zijn voor
de leugen en de dwaling.
Men vangt geen snoeken
Met droge boeken
zegde Liefke Frot. 't Is daarom dat ik mijn
artikels voor den Denderbode een week of
zeven te weeken leg, aleer ik ze laat ver
schijnen. Harden stokvisch en wil ik de lezers
niet opdienen de menschen zijn voor natte
waren, dat weet ik. 'k En zou zelf geenen
levaard verkoopen, zonder hem eerst goed
te pekelen. Vraagt dat maar eens aan Jan
Moyal en aan de hoogedele liberale
gazetkrabbelaars
Maar, ja 't is waar, iets dat de hoog-
geleide - en weledele blauwe gazetkrab
belaars ook geern eten na hun rijken vleesch-,
dinee, dat is een smakelijk pruimpje. Welnu,
ik ga hun eentje te proeven geven Vol
gens die valsche profeten zou er in ons lan-
dekengeen een andere school mogen bestaan,
dan zulke waar men noch van God noch
Diens gebod ooit spreke... Welnu, in het
ongelukkig Frankrijk heeft het Staatsbestuur,
sedert 20 jaren, gedurig zijn duivelsch best
gedaan om al de scholen zöö te maken. En
wat is er gebeurd onder de kinderen On
der de kinderen, beneden de 16 jaar, is het
getal booswichten geklommen van 6000, ge
lijk het vroeger over 20 jaren was,tot
35000 't Is de bekende heer Alfred
Fouillée, die die statistiek mededeelt e:. .L
man heeft ook uitgerekend, met de grootste
nauwkeurigheid, welk gedeelte van dat getal
