DE
De siaOaTSalerloa
Zondag 6 Juni 1915
in oorlogstijd 5 centiemen het nummer
68»" Jaar IV" 4656
KATHOLIEK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
Bede voor 't Vaderland.
PARLEMENT.
Op Zondag 18 Jool ibis.
OORLOG
in Belgie en in Frankrijk
DENDERBODE
onnementsprijs 3 frank 's jaars DRUKKER-UITGEVER Kleine één 1°!'n™®Sïl j,V Ir.
Men schrijft in te Aalst VAN DE PUTTE-GOOSSE VS S''., Je re,
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31 Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Zangwijze 0. L. Vr. van Vlaanderen.'
Woorden van Muziek van
Jef Crick. Lod De Vocht.
I.
Wijl do Vrede zoet en lavend
Zweeft om 't bloeiend zomerland, j
En de vogels in den avend
Lustig kweelen fallen kant
Zijn ginds ver naar 't oorlogsveld.
Vaders, zonen Tioengesncld
Goede Jezus, eindloos teeder.
Blik erbarmend op ons neder (bis).
H.
Belgio bleef door alle tijden
Steeds uw Harte toegewijd,
'tKomt U, luid ziju trouw belijden
In dees bangen. bloedgen strijd.
Ach, hoe vreeslijk inaait de Dood
'I Volk verkeert in angst en nood
Goede Jezus, enz.
III.
Wat al moeders houden d'oogen
Smeekend op uw beeld gericht
Wie toch kan de tranen drogen
Glinstrend op elks aangezicht
Gij alleen hebt heul en troost
Voor den rouw van ieder kroost.
Goede Jezus, enz.
IV.
Noen, uw Hart zal nooit godoogen
Dat ons vaderland verga
Zegen het van uit den hoogen
Met een straal van uw gena
Laat zijn legeren zijn vlag
Glanzend rijzen uit den slag
Goede Jezus, enz.
Bode
Wablieft
k-U\ Vertel ons nu eens hoo
ir^L gij het gemaakt hebt op uwen
^nieuwen tournée
Excellent, beste vrien
den i Overal hartelijk ont
vangen Aan vele oude ken
nissen flink de hand geschud, en goed-
onthaald met mijn portofeuilleken...
Ja Bode die oorlogskronijkj-s
zijn belangwekkende on nuttigo lectuur.
In dezenernstigen tijd mag men wel*
eens iets ernstigs lezen.
Zoo is 't Het doet nooit kwaad van
te welen wat er vroeger, in den tijd
onzer voorouders zoo al is gebeurd. Dat
leert ons een beotje de geschiedenis ken
nen, en men ziet daarin dan dat de ge
schiedenis zicli altijd herhaalt, omdat de
menschen ook altijd dezelfde blijven...
Wat wil je zeggen - Bode
Er is in de laatste eeuw veel «nieuws»
uitgevonden mekanieken en electriciteit
hebben den wereld van aanzicht veran
derd, maar de mensch is toeh altijd de
oude mensch gebleven met al zijn
driften en wreedheid die hem, spijts al
zijne schitterende uitvindingen zoo klein
en zoo blind van geest maken...
Bode ge spreekt als een orakel
Ons landje dat voor dezen afgrijse
lijken oorlog zoo bloeiend en zoo golukkig
was heeft in 't verleden ruim zijn paart
gehad van oorlogswee en revolutiëen.
Onder 't Oostenrijksch bewind was het
Keizer Jozef don II, die door al zijne
dwingelandij hier het oproer deed los'-
breken...
Jozef II Die naam is ons niet
vreemd...
Daar werd reeds over gesproken in
onze kronijkjes. Toekomende week van
gen wij hier een nieuwe en zeer zeldzame
kronijk aan die al de gebeurtenissen in
Belgie, tijdens zyn rijk voorgevallen,
trouw weergeeft. Bericht aan de lief
hebbers
Dat gaan we lezen, «Bode-. En
wat misdeed die keizer alzoo
Hij wilde baas spelen over allés,
ook over kerk en geestelijkheid. Hij ver
nietigde daarbij al dc instellingen en
grondwetten, gebruiken en feesten waar
aan de volksgeest zoo gehecht was.. En-
de Brabantsche revolutie barstte uit.
De Brabantsche Revolutie
Zij werd aangovoerd dpor een be
roemd man, een vent naar den tand van
't volk Baron Van der Noot die zijn
kasteel had te Moorsel..
En
Onze patriotten (zoo heetten de
belgische soldaten) versloegen de Oosten
rijkers te Turnhout.
In welk jaar
I11 1789 Groot was de vreugde van
onze voorouders, maar 't en duurde geen
jaar of we lagen weer aan band
Wat go zegt Bode Hoe kwam
dal toch
Er bestond oueenigheid onder de
belgische koppen die aan '1 bestuur zaten.
De eenen wilden de zaken houden volgens
den ouden leest Van der Noot stond aan
hun hoofd. Do anderen hadden trek naar
't nieuwe..: En als twee paarden aan een
wagen trekken, en het een naar links
en bet ander naar rechts wil, dan gaat
hot niet vooruit vrienden De karro
schokt en kraakt, de wielen bollen er af,
en ten slotte komt heel 't gerij in een
gracht terecht. Waar er geen eendracht
is, daar is 't van den manken hennen.
Het is zoo waar als evangelie-
En zoo kwamen de oosten rij kers
weerom in onzen pap brokkelen, maar
twee jaren later was het weerom al 'nen
changement de décors
Ge zegt 1
In 1792 vielen de franschen hier
binnen, zij klopten do oostenrijkers to
Jemappes, en loen onze voorvaderen
's anderendaags de slaapmuts van hun
hoofd trokken moesten zij eenen nieuwen
meester begroeten, en nu was het Vie
van de franschen.
Seldremontcn Dat waren toen ook
vieze tijden Bode
Ik wil 't gelooven Ons land ver
anderde toen van bestuur gelijk men
van handschoen verandertvandaag wit
en morgen zwart Het wa» toon ten
volle in de fransche republiek en do oor
logen stonden aan 't orde van den dag.
(Men leze onze kronijk over de gebeur
tenissen uit die jaren 1792 en 93. Ver
volg de naaste week). Toen de franschen
hier eerst binnenvielen plakten de men
schen 't vleesch van hun handen kapot
de klokken luidden, er weiden vrijheids-
boomen op de markten geplant, en daar-
rond werd er gedanst en gesprongen, en
't klonk ovej de daken Leve onze ver
lossers Maar...
Is er hier weerom al een maar
Eenigen tijd nadien was 't een
andore peper Onze nieuwe overheer-
schers maakten het hier al te bont, en de
menschen begonnen alweder te verlan
gen naar het vorig bewind der Oosten
rijkers En hun wensch werd weldra
vervuld.
Wonnen d' Oostenrijkers weerom
Ja's De franschen zaten hier pas
eenige maanden aan 't schotelken, toen
zij te Neerwinden eene daverende klop
ping op hunne republikeinsche broeken
kregen. En 't was dan weer al een ver
andering van dékor de vrijhèidsboomen
werden verbrand, het keizerlijk wapen
van Oostenrijk kwam weer in eere voor
zoolang als 't duren zou maar schoone
dingen duren niet lang, vrienden
'T en is toch geen waar zeker dat er
weer al....
Verandering gebeurde? 't Doet
In 1794, 11a hunne zegepraal te Fleurus
kwamen do republikeinen hier nogmaals
aangeland met trommel en fluit, en thans
gingen zij hier voor twintig lange jaren
den baas spelen
Bode Bode 't Eu is maar
dat ze toen voor de nieuwigheid waren.
Alzoo alle twee dagen van meester ver
anderen
E11 ge kunt peizen hoe onze voor
ouders daarmee gediend waren Telt
maar eens als ge kunt, de slagvelden op
waarop hier toen gebaUerd wordTurn
hout, dan Jemappes, dan Neet-winden,
dan Fleurus, zonder al 't andere te
rekenen dat tusschen de plooien valt
't Moesten harde noten zijn om
kraken, voor de volkeren
En toch, spijts al dat knecht en
meesterschap is België vrij gekomen en
zijn eigen geworden.
't Is waar ook Vertel dat eens ver-
dor Bode
Neen, menschen lief. dat is voor 'n
volgend parlement Nu moet ik voort.
Adieu, en '11 flinke greep hoor
Van 's gelijken, en de goede reis
Geschiedkundige bijzo jderheden.
Na den slag. De indruk te Brus
sel. Het vervoer en verplegen
der gewonden Het verhaal van
een ooggetuigene.
(Vervolg en slot).
Maendag, 19 Juny, smorgends
heel vroeg, is den prins van Oragnje bin
nen da stad gearrivoert, symio. gebles-
seert, denwelcke heeft doen aenplackon
eene bulletin geteeckent van den selvon
morgend 3 uren, iu dewelcke hy aan
kondigde de nederlaege der Fransche, en
de victorie die de troupen hadden behaelt
op de selve, en dat sy waeren verdreven
met het verlies van hondert stucken
canon. (1)
Om 9 uren begonslen alle de klokken
van de stad te luyden in parseelen tot
savonds toe, en den selvon avond wiord
geviert door de stad. Van dien dag. synde
den 19 Juny, en sag men niet als wae-
gens en andere rytuygen met gebles
seerde inkomen, en hetsolve duurde vele
daegeu. Alle buylenmannen met waegens
en carren moesten te been om de gebles
seerde naer het slagveld te gaen haelen
alle burgers van Brussel die voorsien wa
ren van eenig ryluyg ofpeerd.dio wierdon
van wegens den meir aenzocht van zich
te begeven naer Waterloo om de ge
blesseerde te gaen haelen. Vcele brou
wers met tonnen bier en waeter reden
daer naer toe om de geblesseerde te gaen
laeven, soo dat men nooit dusdaedige
droefheyd in Brussel heeft gesien, want
het getal der geblesseerde, soo wel van
den cant der geallieerde als van de Fran-,
sclie, was soo groot dat men hot niet
soude kunn«n gelooven tensy men hel
(t) Dit bulletijn - het vijfde dat men tijdens
en na den slag te Brussel deed aanplakken
luidde als volgt Z K H dc prins van Oragne
is te Brussel aangekomen. Het kostbaar leven
van dien held, die zooveel heeft bijgedragen tol
de zegepraal van gisteren, en zoovele nieuwe
titels tot onze liefde en onze dankbaarheid komt
te verwerven, is gespaard gebleven niettegen
staande het voortdurend gevaar waaraan het
blootgesteld stond. Nochtans, rond 8 uren van
den avond, werd Z. K. H. getroffen door eenen
kogel die den linkerarm aan den schouder heeft
doorboord De wonde is niet gevaarlijk, en de
gezondheid van Z. K H. heelt er niet onder
geleden De slag is bloedig geweest en de uitslag
schitterend. Het leger van den veldmaarschalk
hertog van Wellington heeft zich met roem
overladen. De zegepraal is volledig geweest
voor onze wapens De vijand werd verpletterd
en op de vlucht gedreven. Hij verloor meer dan
honderd kanons. Maarschalk prins Blücher
heeft den hertog van Wellington vervoegd en
hunne legers zitten den vijand op de hielen bo
ven Genappe.
Brussel, den 19 Juni 18x5, om 3 uren van
den morgen.
De Staatssecretaris,
Baron van CAPELLEN.
Hierop volgde een zesde bulletijn dat de aan
komst in Brussel van den overwinnaar, hertog
van Wellington, aankondigde.
sag en geer.e hospitalen genoeg 1 synde,
soo syn er veele geleid by de burgers en
in eenige onbewoonde huysen"de mild-
lieyd dor burgers is groot geweest, soo
ten opsiclite van ons geblesseerde als van
die der Fransche gevangenen. (2)
De heeren pastoors on onderpastoors
Ier stad .déden mei eenige bysondere
juffrouwen van hunne parochie, den om
gang, soo tot het bekomen van almoesen
als van pluck en lynwaet.
Dynsdag20 dito,is op den middag,
ten 12 uren, in al de kerken gesongen
den Te Deunt Laudamus om do Alder-
hoogsten te bedanckeu (Hier haalt de
krónijkschryver verder aan den naam
van al do hospitalen, kerken en. kloosters
.waar de gewonden verzorgd werden).
Uyt het menigvuldig groot getal gebles
seerde kan jnen dencken hoe groot dal
moet geweest syn het getal der doodeu
van beide kanten.
Den 23 Juny, waeren de toebereyd-
sels voor den oorlog soo groot dat men
dusdaenige nooit hadde gesien, want op
dien dag wierd de vaart te klein voor de
schepen van d'Engelscho die gelaeden
kwamen met canons, inet hallen en al
ander gerief voor den oorlog, en als de
selve schepen waeren ontlost, wierden sy
gelaeden met geblesseerde en andere ge
vangene van de Fransche.
(Kronijk van Galesloot).
121 Het edelmoedig gedrag der Brusselaars
werd algemeen trelooVrt en pcpcezeri. In de
ALGEMEENE NEDERLANDSCHE COU
RANT (welke door koniriklijk besluit van
i Juni iSiS kwam gesticht te wordcnlliet de
meier van Brussel eene proclamatie verschijnen
waarvan wij het volgende" uittreksel geven
De meier van Brussel, kamerheer van Zijne
Majesteit de koning der Vcretnigde Nederlanden,
aan zijne medeburgers
Inwoners van Brussel, uw verheven en
edelmoedig gedrag in deze laatste tijden, gaf u
recht op de algemecne bewondering; maar eene
getuigenis welke nog aangenamer is aan uwe
harten, die van eene goede vader jegens zijne
kinderen, in een woord de goedkeuring van
onzen hoogwaardigen vorst was u voorbehouden
als de schoonste belooning voor al het goede dat
gij hebt gepleegd Enz. •-» Dan volgde de
Kopij run den brief aan den meier van Brussel
gestuurd door Zijne Majesteit de Koning der
Nederlanden
Mijnheer de Meier, na de vaderlandsliefde
en de zelfopoffering welke onze dappere sol
daten aan den dag hebben gelegd op het slag
veld: heeft ons niets meer voldoening verschaft
dan het edelmoedig gedrag der inwoners van
Brussel» en hunnen ijver om allerlei vertroos
ting en hulp te schenken aan de slachtoffers van
den oorlog Ik weet lat de onvermoeibare vlijt
van hunne, magistraten hun tot voorbeeld heei't
gediend, en ik voel behoefte den zegel mijner
algeheele goedkeuring te hechten aan diesamen-
werking van alle deugden. Ik geel U de toela
ting van de eerste dc Deste gelegenheid gebruik
te maken om aan uwe medeburgers mede te
deelen dat zij zich voor altijd mijne vaderlijke
liefde en mijne hoogachting hebben verworven
DEN HAAG, den 26 Juni 1815.
Geteekcnd WILLEM
In het zelfde blad verscheen eene andere
dankzegging tot dc inwoners van Brussel, van
wegc den maarschalk Blücher.
üuitsche Berichten
van het Groot Hoofdkwartier.
Westelijk krijgstooneel.
BERLIJN, 29 Mei ('s middags) Dc
Franschen die wij, in de nabijheid van
Angrcs, achteruilgeslagon hadden, een
zeker getal hunner krijgsgevangen ma
kende,hebben gisteren eenen tegenaanval
beproefd, met sterke effeklieveu,- ter
lengte van den weg van Belhune naar
Souchez. Zij werden op gansch de linie
achteruilgeslage», gevoelige verliezen
ondergaande.
's Nachts hebben wij, zonder dat do
vijand !i<*t bemerkte. liet klein gelal sol
daten, die zich op liet Oostelijk gedeelte