DE
Zondag 5 September 19 lö
In oorlogstijd 5 centiemen het nummer 68sle Jaar X°46fi9
KATHOL1LK VILLUS- E.\ AANKOMHG1NGSBLAD
VAK DE PU I I E-GOOSSE\S
I)e Heldendaden
van een Loopjongen.
EEN BEETJE WETENSCHAP
VOOR IEDEREEN.
Kronyke
VAN ALLES WAT.
DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKERUITGEVER
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0, -5 fr.twee maal 1,25 fr.
Gewone annoneen 0.15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Aalst, den 4 September 1915.
Amerikaansch verhaal).
(9e Vervolg en slot).
De hoofdopsteller van het dagblad X
nam de spreekbuis van den telefoon, en
riep Nog altijd niets - als antwoord
op eene vraag welke do vormopmaker
hem minstens reeds vijfmaal had gestold
tijdens de laatste twintig minuten.
Met een ongeduldig gebaar haakto hij
de buis weer aan en klom don trap op.
Toen hij do Jiedactie-zaal ([voorbij ging,
bemerkte hij dat de reporters daar nog
waren, op stoelen en op tafels gezeten.
Zij wierpen hem eenen ondervragenden
blik toe; en de chef van den inlichtings
dienst vroeg hem
Nog geen nieuws
De hoofdopsteller schudde bet hoofd.
Irr hun werkhuis stonden du letterzet
ters met gekruiste armen
Hu wel vroeg de vormopmnker.
llewel, zei de hoofdopsteller, ik
denk niet dat wij langer mogen talmen,
niet waar
Wij hebben reeds een halve uur
vertraging, wedervoer de andere; indien
wij nu niet ter pers gaan zullen wij met
de uildeeling der gazetten voor de buiten
wijken te laat komen. Het ware dwaas
van onzentwogo langer ter/toeven alles
laat vermoeden dat de - boksmatch niet
heeft plaats gehad, ofwel dat Hade niet
aangehouden werd
E11 noclilhans misschien, indien..,
bracht de chef nog in. Maar ik denk niet
dat zulks nog mogelijk is. Indien er
eenig nieuws was, .Man zou Dwyer liet
ons reeds aangebracht bobben.
En zijn blik bleef ten gronde gericht.
Welnu! zei hij ineens en hij zuchtte
even. Laat ons niet langer wachten. Gaat
ter pers.
De vormopmaker gaf de noodige be-
velen.
Op dit oogenblik steeg er van benedon
een dof rumoer op. Verscheidene stem
men lieten zichhooren.
Men onderscheidde daaronder de slem
van don chef van den inlichtingsdienst,
die aan iemand bevool - van aanstonds
een beetje brandy 1*j te gaan halen bij
M.adden.
In het werkhuis werd alles stil. Maar
instiuktmatig begonnen de letterzetters
die reeds vortrekkensvaardig waren,
hunne overjassen weer af te leggen.
Aller oogen waren op de deur gevestigd.
Deze werd dojr een schop van builen
geopend en men zag eenen huurkoetsier
verschijnen, en den chef van don inlich
tingsdienst.
Zij ondersteunden eenen knaapde
arme kleine was doortrokken van 't nat
en zager zeer ellendig uit. Do gesmolten
sneeuw druppelde af van zijn kleudingen
vloeide te saam tot kleine waterplasjes
op den ingelegden vloer.
Maar, liet is Gallecher riep de
hoofdopsteller op den toon der grootste
ontgoocheling uit.
Gallecher liet dezen die hem onder
steunden slaan, en trad met wankelen
den tred vooruit, terwijl zijne verkleum
de vingers pijnlijk worstelden 0111 de
knoppen van zijn ondervest los te maken.
Mijnheer, zeido hij met zwakke stem
en eenen vreosachtigeu blik tot don
hoofdopsteller opslaande, M. Dwyer is
aangehouden; en ik heb niet eerder kun
nen aankomen omdat zij mij gedurig
wilden tegenhouden., en daarbij, zij
Brandewijn.
hebben mijn rijtuig genomen... maar...
en hij haalde het notaboekje te voor
schijn waarvan de omslag heolemaal
doorweekt was van den regen, en hij
reikte het aan den hoofdopsteller - wij
hebben Hado gevangen genomen, en zie
llier de kopij van M. Dwyer.
En dan. meteen vreemde stem, waarin
tevens angsl en hoop trilde, vroeg hij
Kom ik intijds, mijnbeer
De hoofdopsteller nam het notaboekje
en wierp het aan den vormopmaker die
or do bladen uitscheurde, en ze aan zijne
mannen uitdeelde met al de vlugheid van
eenen kaartcn-gever.
Dan neigde hij zich over Gallecher,
nam hem op in zijne armen, zette zich
neer, en begon de kleine doornatte en
beslijkte bottienen los te maken.
Gallecher deed eeno zwakko poging
om zooveel eer af te wren, eene zeer
zwakke poging, want zijn hoofd viel
van lier zwaar neer op don schouder van
zijn meester.
Hel selicen hem dat do lichten om hem
heen draaiden en met allerlei kleuren
brandden de gezichlen der reporters
welke voor hem ncergozeton waren en
hem handen en voelen verwarmden,
nevelden weg in een wolk en ver vreem
den hcelemaal. E11 het gedruisch der
groote persen onder hem, kwam als van
héél ver, gelijk goruisch van do zee...
Dan, ocnklaps, begreep bij weer helder
waar bij zich bevond en wal er omge
gaan was.
Flauwtjes glimlachend verhief hij zijn
oogen tol li» t gelaat van don hoofdopstel
ler.
Gij dankt mij niet meer af fluister
de hij.
De hoofdopsteller antwoordde niet
aanstonds Met gebogen hoofd bleef bij
nadenken, en hij wist niel te zeer waar
om, aan eenen anderen kleinen jongen,
aan zijnen jongen die op «lil uur in zijn
bed sliep.
Dan zeide bij met kalme slem
a Neen; ditmaal niel Gallecher. -
Gallecher vleide zijn hoofd weer lek
ker neer op den schouder van zijn mees
ter. En met zijnen slimmen lach bekeek
hij do gezichten der omstanders.
Dat ware thans niet.mogelijk ook,
zei hij mot een likje van zijn stoutmoedi
ge vrankhoid van voorheen, want wij
gaan héél do stad van ons doen spreken. -
Vrij naar Engelsch van Richard Harding Davis.
EINDE
Bliksem en Onweders.
(le Veryolg.)
Proeve van Franklin
Eene maand later, ging de Amerikaan
Franklin, reeds bekend door zijne schil
terende uitvindingen op hel gebied der
oloctrieiteit, eene andere proef op touw
zetten welke nog heel wat meer afdoende
zou zijn.
Ilij waclillo toen, om te gelukken,
naar de voltooiing van den opbouw van
eenen hoogen toren welke men le Phila
delphia bad opgericht, toen een geniaal
idee door zijn kop ging.
Inderdaad, vermits het er ten slotte
toch maar hier op aankwam een voor
werp in de luchtstreek van den donder
te brengen, 'l is le zoggen, liet eene
tamelijk groote hoogte le doen bereiken,
dacht Franklin dat de draak, waarmede
de kindors spelen, hem oven goed kon
dienst doen als een toren, al ware die
nog zoo hoog.
Hij maakte dus twee slokken gereed
welke bij kruisgewijs plaatste, eenen
zijden neusdoek, eene voldoende lange
koorde, en, van het eerste 011 weder partij
trekkend, ging bij in hel veld zijne proef
doen. Een enkele persoon vergezelde
hem zijn zoon. Uit vrees voor de lachers
welke niet nalaten met de mislukte
proeven den draak - te steken, zooals
hij liet eenvoudig zegt, had hij aan
niemand een woord van zijn plan willen
reppen.
De draak werd dus uitgeworpen. Kcne
veelbelovende onweerswolk werkte
nochtans niets uit. Doch weldra daagden
er andere orkaanbuien op, en ditmaal
kon Franklin uit bet uiteinde der koorde,
reeksen van vonken trekken.
Voor de eerste maal, speelde liet genie
van den mensch met den bliksem, deed
bet vuur des hemels naar beneden komen
en verraste het verholen geheim van zijn
bestaan.
Deze vermaarde proef werd in al de
geleerde landen nagedaan en overal met
denzelfden bijval.
Een Iransch magistraat, de Romas,
zonder kennis to hebben der werken van
Franklin, had ook don draak verzonnen
in plaats van de ijzeren staven, en later
(1757) bekwam hij tijdens een onweder
wonder-grooto vonken.
Het was een gevaat lijk spel en professor
Richinann van St. PehTsburg ondervond
het op eene maar al le noodloltige wijze.
Door eene. betreurenswaardige ver
strooiing werd hij morsdood gebliksemd
tijdens oen zijner onvoorzichtige proeven.
(T Vervolgt)
ofte Merckweerdige geschiedenissen
't sedert het jaar 1780
inhoudende het bezonderste voorgevallen
ten tijde der Brabantsche en Fransche
Revolutiën. etc
(2C Vervolg.)
2'le Edikt van Jozef II nopens de
kerkhoven 3de Edikt over het
huwelijk.
e-1784. Den 26 Juny is van wegens
den voorschreven Kysor een edict uit
gegeven waorvan ik eeirige besonderste
artikels zal schrijven (*i
Art. 1 Niemand van welcken
staal, conditie, rang of weonligheyd het
zoude mogen wezen, 't zij weiieldlijcke
of geestelijcke, seculiere of reguliere, van
het oen of het ander geslacht, on zal in
t toekomende meer mogen bograeven
worden in eene kerclt, capeile, bidplaets
of ander bedeckt geitouw, 't zij in do
sleden of daer buyten.
Art. 2. Wij verklaeren bovendien
dat men nae den eersten November van
bel tegenwoordig jaer, niet meer en zal
mogen begraevon in de kerekhoven ofte
andere plaelsen, al waeren die zelfs open
en onbedeckt. gelogen in do sleden,
vlecken ofte borgten.
- Art. 3. Daer zullen buyten den
omtrek der steden kerekhoven opgericht
worden, in dewelcke alleen liet zal ge
oorloofd wezen te bograeven.
Tot dien eynde moesten de parochiöns
ieder een erf buyten de stad koopen,
lot liet maekon van nieuwe kerekhoven.
E11 welcke plaelsen daertoe gewijd wier
den alsoock moesten zij doen maeken
dood-waogens oin de lijeken uaor buyten
te voeren.
Benige maenden daernae zag men
binnen Brussel afbreken hot kerekhof
van den H. Gaugericus, 0111 de doods
beenderen naer buyten Le voeren, alwaer
nog lagen lieele geraamten, lielgone
akelig was om zien.
Diu m.iutre^el aangaande de kerkhoven was
eeu goede en nuttige maatregel. Voltaire van wiens
philosophic Keizer Jozel' II heelemaal doordrongen
was, had er Ie dien tijde reeds meermaals de aan
dacht op ingeroepen.
Den 28 September gaf denselven
Kijser een edict uyt in helwelck waeren
58 artiekels, den eersten aldus luydende
het huwelijk beschouwd wordende als
oen civiel contract, teenemael houdende
van de civiele oppermacht, diensvolgens
do decisie en kennis der geschillen too-
behoorondo aen de wereldlijcke tribu-
naelen diensvolgcns verbiedende (is
het dusvolgcns verboden) aen alle geeste-
lijcken rechters van eenige keunis te ne
men Ier qnestie van validiteyt of nulli
teit (geldigheid of ongeldigheid) van liet
huwelijk, op pene van absoluete nul-
li ley t. 1
('t Vervolgt)
Over de Starren De Zon De snel
heid van 't licht, enz.
Zijn de starren bewoond
De beroemde Italiaansche sterrekun-
digo, de Jezuïet P. Secchi (1818-1878)
beantwoordt die vraag niet anders dan
bevestigend, waar hij zegt
Eindelijk wat moeten wij denken
van die starren welke ongetwijfeld,
evenals onze zon, centrums zijn van licht,
van warmte, van bedrijvigheid, en ge
roepen om evenals zij, het leven van
eene menigte van allerhande schepselen
'te onderhouden Wat ons aangaat, wij
zouden het als aartsdom aanzien die
uitgestrekte streken te beschouwen als
onbewoonde woestijnen. Zij moeten be
volkt zijn met verstandige en denkende
wezens, bekwaam 0111 bunnen schepper
te kennen, Ie huldigen.cn te beminnen
en misschien zijn die starren-bewoners
getrouwer dan wij aan den plicht welke
do dankbaarheid hen oplegt jegens Hem
die hen uil den niet heeft getrokken.
Wij durven verliopon dat er zicli onder
hen geeno van die rampzalige schepsels
bevinden die hunne fierheid plaatsen in
de verloochening van het bestaan en de
macht van Deze, aan wien zij hun eigen
bestaan 0:1 hun besef van al die won
deren te danken hebben.
Hoe ver staat de zon van ons af
Do zon, die rondo warme schijf waar
van do mcnschen zoo naïef zeggen dat
zij opslaat en - slapen gaat, - is
200,000 maal dichter lot ons geplaatst
dan elke andere star.
Zij is nog de bagatel van 150 millioen
kilometers van ens verwijderd.
Hare oppervlakte bedraagt 12000 maal
dio van onzen aardbol. Haar gewicht
324,000 maal. Moest men dit gewicht in
kilogrammen willen uitdrukken, dan
heeft men het cijfer 2, gevolgd van
dertig zero's 2000000enz. enz.l
Ziehier nog eenige andere beschou
wingen daarover
1) Een reiziger die 8 mijlen por dag
aflegt, zou 10 000 jaren van noode heb
ben om do zon te bereiken
2) een trein die 100 khn. doet in het
uur, 170 jaren
3' een kogel, die 1 kim. per sekond
doet, 5 jaren.
Nochtans komt hel licht der zon in
ruim <9 minuien tot ons, doch men moet
welen dat liet licht met eene ongelooflijke
snelheid van 300,000 kim. per sekond
gaat.
Om de grootheid der zon in tegenstel
ling met onzen aardbol te iloon uitkomen,
halen de geleerden nog de volgende ver
gelijking van plaatst één enkele
graankorrel naast een zak graan van
100 kilogrammen.
Die graankorrel verbeeldt onze aarde,
en die zak de zon