Groot Parlement A
Wie is de moordenaar
KHTH0LIEK NIEUWS* EN MNKONDIGINGSBLftD
KHTH0LIEK
NIEUWS* EN MNK0ND
IGINGSSLftO
OORLOGS-GEDICRTEN,
Kronyke
Gedenkt onze
Krijgsgevangenen.
Zondag 5 December 1915
5 centiemen hel nummer
70"e Jaar IV0 4-682
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs: 3 frank 's jaars. -DRUKKERUITGEVER Klein* één
Men schrijft in te Aalst Gewone annoncen 0.15 fr. de regel.
WAM Pk IT Dl ITTr.^nnCCFNQ Yenissen, sterfgevallen, enz. <>,50 tr. ;.e re,:!.
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
-DRUKKERUITGEVER
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,25 tr.
(ïewone annoncen 0,15 fr. de regel.
Wnnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de re ,e!.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Aalst, den 5 December 1915.
I
Veldslag.
Uit beider kimme rol een heir,
ontelbaar oorlogstij.
Elk legerhoofd rolt in den kop
eene reuzige schaakpartij.
Eens morgens vangt hel spel aan, bij
het schettren der klaroenen
en, is het schaakbord uren wijd,
daar staan millioen pioenen.
Dan dondert elke verte. Een wolk
spreidt stikkend over 'l veld,
en duikt hetgene een ijselijk
gerucht der wereld meldt.
Soms scheurt de wolk. Een bende tiegt.
I-Ict hagelt uit de verten.
De bende sluit, verdund, en stormt
vooruit al lijken terlen.
Ofwel, nog schrikkelijker 't is
een bots van schaar op schaar
die blinde worsteling samenwriugl
en smeiert op elkaar.
Soms jaagt in wilde vlucht voorbij
een aanval van schadronnen,
of rolt al over 't daverend veld
een droeve vracht kanonnen.
't Gerucht versterft. De wind verdrijft J
de kruilwolk, en daar strekt
een uronwijde vlakte, met
verwoesting overdekt.
Tot gruwclik doof rumoer versmelt
de klacht van duizend smerten.
Uit 't oosten rolt de kille nacht
en laait in allo verten.
Albrecht Rodenbacii.
1) al terten al vertredend
2) Smeiertplettert
Over den aftocht van Mos- jJH/
cou, in 1812. - jMja?
(8* Vervolg-) BBBag
De strijd voor het bezit w
van Smolensk. Nieuwe Jp
slachtingen. Het sneeuwt Het
blijft sneeuwen Vreeselijk lij
den van het Groote Leger.
Het franscli leger in aftocht, richtte
zich dus naar Smolensk. InUisschontijd,
onder veel andere droeve dingen, ge
beurt nog deze spijtige zaak voor Napo
leon: spijts de stipsle bevelen is zijn
generaal Schwartzemberg voor den ad
miraal Tchitcliagofl' achleruitgeweken,
en beeft zich laten afsnijden van Minsk,
van Bérésina en van het groot franscli
leger. Nu, het was vooral in de stad
Minsk, dat de keizer met liet oog op den
terugtocht zijner soldaten, reusachtige
winterkwartieren en eetwaren-magazij
nen had doen oprichten. Ten alle p rij ze
moeten die nog gered worden, en indien
Prins Schwartzemberg, geholpen door
de legerdivisie van generaal Durutte die
aanstonds uit Varsovia oprukt, dapper
doorwerkt, kan hij misschien de slad
Minsk nog veroveren... Maar Napoleon
loopt toch erg bekommerd en mistevre
den om al die tegenslagen.
Hij had er ook wel reden toe,
Bode
Onderwijlen heeft de russische
opperbevelhebber, Kulusoff,eindelijk lont
geroken. Hij begrijpt waar do franschen
heen willen, en wil vóór hen, met al
zijne krachten te Smolensk aankomen.
Op 2 November is het fransch leger nog
slechts één dag-marsch van Wiasrna ver-
wijderd de voorhoede ten minste, en
de andere afdeelingen volgen kort op
elkaar. In Wiasma moet de hertog van
Elchingen blijven om den prins van
Eckmühl in den dienst der achter-hoede
af te lossen, want Napoleon oordeelt dat
do marsch van dezen laatsten generaal
te traag is voor oen zoo dringend oogen
blik als dit. Hier gaat er dan weer, voor
het bezit van Smolensk, een verschrik
kelijk gevecht geleverd worden. Ncy.
de vermaarde kapilein. bezette eene
gunslige stelling nabij Wiasma. Eens
klaps wordt hij aangevallen door de
troepen van den rus Miloradowitch die
dank aan een spoedige en behendige
marsch er in gelukt was hem voor te
zijn, en er stellig op rekende hem te
verrassen. Doch Ney was geen kat om
zonder handschoenen aan te pakken. Van
zoohaast hij zicli aangevallen zag, was
zijn plan gemaakthij deed zijne solda
len halt houden, maakte zich meester
van de hoogten van waar men den
vijand in den rug kon aanvallen cn ging
hem te gemoet langs den grooien weg
die naar Smolensk voerde. Terzelvertijd
snelt de divisie van generaal Compans
vooruit om den doortocht voor Nuy's
troepen vrij te banen. Die eerste schok
werpt de russen achteruit, en zij trekken
zich terug achter liet bosch waarop hun
linker-vleugel was gesteund. Thans
kunnen de franschen hun strijdmacht
gansch ontplooien, en 'l begint er warm
le worden De cavallerie van den rus
Miloradowitch doet outstuimige ehargon,
en bijgestaan door een ander generaal,
wil hij Ney met volle geweld op Wiasma
terugduwen. Ncy blijft pal gelijk een
rots te midden dor schuimende golven, en
niettegenstaande zijne veel kleinere
gelal-slerkte kan hij nog een regiment
uitzenden dal in wilden galop Wiasma
doorvliegt, en de russen in hunnen ach
terflank komt aanranden. Na vijl uren
van een verbitterd en helsch gevecht,
moest de rus zijn matten rollen en laat
hij de franschen meester van liet slag-
veld. Eens te meer, hadden de soldaten
van Napoleon, door een klaar wonder
van moed en dapperheid, een veel ster
keren tegenstander overwonnen Thans
kon het fransch leger zijnen aftocht
naar Smolensk weer voortzetten. De
Kozakken kwamen dicht als hagel wol
ken, de achterhoede onverpoosd overval
len, rnaar Kapitein Ney die daar kom-
mandee.rde, wist hen steeds a' le weren.
Rode die franschen waren toch
flinke en laaie jongens.
Och ja mensehen, daar zijn houder
den heldendaden geschied, maar wat
kon dat almaa) baten Het leger van
Napoleon ging naar zijn ondergang. Nog
drie dag-marschen was het nu van Smo
lensk verwijderd, en miserieën van allen
aard teisterden en gecselden het. De
sneeuwDc verraderlijke, koppige,
onoverwinbare sneeuw Hij viel met
heele stortvloeden. Daarbij blies een ge
weldige, ijzige wind voortdurend over
die vlakke, doodsche streken, en de
gezichteinder lag verdronken 111 een dik
ken, donkeren mist... En 't sneeuwde
altijd... Een voor een bezwijken al (ie
paaiden. De ruiterij moei te voet gaan.
De kanonnen kunnen niet meer gei rok
ken worden. Daar ging dan dit arm
leger van helden, weerloos tegen de ont
ketende natuurelementen.. De eenen,
gansch verkleumd en bevrozen, geven
toe aan moeite en slaap', en sterven onder
den sneeuw. Anderen die nog willen
vechten on voortgaan, voelen al hun
krachten rooven door den honger, en
bijtenden koude die hun handen zoo
hard on stijf maken als blauwe steenon...
En de/.en die nog een geweer kunnen
vasthouden en dooo fsohiéten. moeten
"gedurig, dag en iiacht gereed staan om
de Kozakken te verdrijven... E11 't sneeuw
de maar altijd voort Moest de kloek-
sto soldaat daaronder niet bezwijken, en
inoest de strengste tucht hiermede niet
verloren gaan
t Is zoo Bode Dal moet mij
daar een kalvarie-weg geweest zijn.
Zoo kwam er dan ook een groote
wanorde in dit leger dat eens zoo schit
terend en zoo krijgshaftig, onder 't kom-
mando van den Grooten Man de
russische pleinen was binnengerukt.
Overal zag men uitgehongerde en uitge
mergelde mannen loopen, zonder wapen,
zonder verweer, gelijk een kudde die naai
de slachting trekt Die ongelukkigen
doolden langs alle kanten op zoek nam
een dak en een korst brood. En dan wer
den zij door de Kozakken verrasl, en
met lanssteken of bijl-kappen afgemaakt.
Ofwel laten zij hen gansch naakt in den
sneeuw liggen, totdat de dood gelijk een
wroede roofvogel over hen zal neerko
men
- Bode houd er mee op 'lis al
te wreed om hooren
En dit alles is toch nog maar een
vlugge schets menschen lief Ja, de oor
log is een geesel, en al het lage. al liet
dierlijke, al liet bloeddorstige doet hij in
den mensch zegevieren. Is 't zoo niet
Tot toekomende week dus.
ft Vervolgt.)
>ft''SIP*- Belangrijk
Bericht.
Binnen kort komt van de pers onze
Jaarklapper
Almanak voor den Vlaamschen
Haard voor het schrikkeljaar O. H.
Jesus Christus 1916,
op schoon kloek papier gedrukt, ruim
100 blz.. inhoudende en die verkocht
wordt aan 2.5 centiemen.
Hij is bijzonder puik opgesteld en
houdt eene menigte van ernstige en
luimige verhalen in, die de lange win
teravonden aangenaam en kort zullen
maken. Een weerkundige die jaren
lang, de zon en de maan en de sterren
heeft bestudeerd, heeft zich dit jaar
gelast met de weer-voorspellingen in
den «JAARKLAPPER - die door
iedereen graag zal worden gelezen.
Bericht aan de liefhebbers Er is
ook gezorgd voor keurige gedichten
en de raadsel-vrienden zullen insge
lijks hunne gading vinden in den
GROOTEN R A A D S E L P R IJ S-
KAMP
Men zal er ook eene prachtverza
meling van allerlei schoone en wijze
spreuken in aantreffen, welke ont
leend zijn aan de beroemdste geleer
den, schrijvers en wijsgeeren van
oude en latere tijden. Een echte
goad mrjn-vnrrlevcns w ij siietd
Kortom, al wie onzen almanak
koopt, zal daarmee eenige prettige
en gezellige uurtjes weten door te
brengen
Men vraagt verkoopers in alle
gemeenten.
ofte Merckweerdige geschiedenissen
't sedert het jaar 1780
inhoudende het bezenderste voorgevallen
ten tijde der Brabantsche en Fransche
Revolutiën, etc.
(9- Vervolg.)
List van Keizer Jozef II en zijn
generaal Muray Valsche belof
ten aan de Staeten Generaal. -
Onlusten door de Kyzerlyke Solda
ten teweeg gebracht. Burgers
die de brabantsche kokarde dra
gen worden aangerand.
De dry orders van don Slael hegao-
ven zich by den luitenant, gouverneur er.
eapileyn generael ad interim, om hem
do opgevatte vrees des volcks kenbaer te
maoken, maer desen versekerde hun dat
de troupen die verplaets zouden worden,
in geenen deele zouden gebruykt worden,
om iemand wie 't zyn mogt, eenige
moeyto. of nadeel toe te brengen, en dat
or oock geen hoegenaemd ontwerp voor
handen was, het geene in eeniger wyse
des land-grond wet zou kennen kwetsen.
De Majesleyt zelf versekerde, dat zoo
men hem voldoening gaf in deze nood-
zaekelyke verplaetsing der troupen, deze
in de Nederlanden niet zouden inkomen
dat aen de burgerwagten de waek der
politie toevertrouwd zou blyven op den
selvon voet. En den luitenant, gouver
neur generaal par interim bekragligdo
dit alles met syn woord van oer.
De dry orders van de Staeten raed-
plegende de gevoelens van opregtigheyd
die de natie aangeboren is, aennemeude
met eerbied de beloften van den Kyser
en betrouwende op het woord van eer
van synen luitenant, gouverneur gene
rael, stemde toe in de versaemeling
dertroupen.
Eylaas uyt de gevolgen bleek wo-
derora dat zy liet slagtoffer hunner goede
trouw, en op een lage wyse bedrogen
waeren. Desedan zoo afgesprokono ver
saemeling was nog niet uytgevoerd, de
troupeu waeren nog op hunnen aontocht,
wanneer do fytelykhodën en de gewelde-
naryen tegen de burgers reeds begonnen,
want eenige derselve wierden door de
soldaeten mishandeld.
Den 20e September (1787) vergae-
derde wederom de Staeten, alle do vry-
willigers waeren van wege Muray ver-
sogt van tecoinpareeren op hetstadhuys,
maer souder waepens of stokken dan,
gmr.k ile. spraek onder hul, VOlC.k,dak zo
heri allen souden gevangen genomen
hebben maer in plaets van sonder
waepens ofte stokken, verschenen sy
met hunne gewoonelyke waepens. Nae
den middag begonnen de kyseilycke
(soldaten) opnieuw de burgers aen te
randen langst alle canton sag men de
piketten der dragonders ryden, en de
burgers die sy kwacmcn le ontmoeten met
de brabantsche cocarde, die sloten sy in
hun midden en dwongen deselve met den
sabel over liet hoofd, de voors. cocarde
onder hun voeten te stampen.
t Vervolgt.)
Met eene kleinigheid kunt gij ze
helpen.
En hoe dat
Spaar al de postzegels van Belgie
en andere landen, bestel ze franco ten
Bureele van De Denderbode. Wij
gelasten ons met ze ten gelde te
maken.
(7C Vervolg.)
Als men deze indrukwekkende ver
schijning, dit verstandig gezicht be
schouwde, dan verwonderde men zich
ongetwijfeld hoe een man, die er zoo
zeer toegeroepen scheen eene uitnemende
plaats in do hedendaagsche samenleving
te bekleeden, er toe gekomen was, zich
in dit afgelegen oord te begraven wat
hem bewogen had, om de wereld den
rug toe te keeren en het leven van eenen
kluizenaar te leiden.
De schaduwen van den avond werden
dieper. Dc witte schemering van hot
water verdween, de oranjebosclijes
werden donkerder cn lieten in de verte
slechts eene zwarte massa zien de schijf
van de maan verhief zich stralend boven
de boomen en overgooi liet landschap
met een tooverachtig licht.
't Is wonderlijk, dat zij niet terug
komt, mompelde de vreemdeling. Ik heb
verkeerd gedaan haar zooveel vrijheid te
laten; 't was nauwelijks middag toen zij
uitging. Als haar iets ware overkomen!
Ik ga de dienstboden last geven haar op
te sporen.
Hij meende hieraan gevolg te geven,
toen hij eensklaps een meisje te paard in
galop zag aankomen
Het was het moedige cn bekoorlijke
kind, dal Alfred Beaucourt en zijne ge
zellen bevrijd bad.
Een oogenblik later wipte zg vlug de
trappen der woning op, en wierp zich
om den hals van haren vader, terwijl de
poney naar zijnen stal liep.
Hier ben ik terug, vader, zegde zij
in T Fransch en op vroolijken toon ik
ben zoo hongerig alsof ik eene jachtpartij
had medegemaakt. Kom ik te laat voor
het avondmaal 'l
Een geheel uur le laat, Sofle riep
mijnheer Lepage. Ik begon ernstig onge
rust worden. Gij moet niet meer alleen
gaan wandelen, mijn kind; bedenk toch,
als gij eens eenige dier roovers ontmoet-
tet, van wier laatstgcpleegde euveldaden
wij gehoord hebben Zij zouden u
gevangen nemen, gelijk die ongelukkige
reizigers, waarvan het dagblad ons gis
teren alles verhaalt. Dus, kind lief, niet
meer zoo ver van huis, niet waar
- Neen, vader, ik zal uwe waarschu
wing onthouden.
Ga u nu herkleeden, Sofic; ik ga
mij bereiden voor het avondmaal.
Mijnheer Lepage volgde zijne dochter
met de oogen, zoolang totdat de slanke
en lichte gestalte van Sofle in een zijka
mer verdween.
Het was gemakkelijk te zien dat al de
toederheid zijner groote en edele natuur
vereenigd was in eene diepe vereering
van zijn kind, want zij was het eenig
wezen, dat hij in de wereld te beminnen
had.
Ook had hij, sedert hunne komst in
Griekenland, nu vijftien jaren geleden,
zich ten taak gesteld haar gelukkig te
maken, te onderrichten, en over haar te
waken, gelijk het eene moeder zou ge
daan hebben Hij had haar onderwezen
in de verschillende talon welke hij ken
de, in het leekenen en de muziek
Toen zij veertien jaar oud was gewor
den, had hij haar eene Fransche goever-
nante gegeven. Gedurende de vijl' jaren,
welke deze in de eenzame woning van
mijnheer Lepage verkeerde, had zij een
wezenlijke genegenheid voor hare kwec-
kelinge opgevat. Bij haar vertrek was
Sofle door haren vader aan het hoofd dei-
huishouding gesteld, waarin zij als vrouw-
des huizes regeerde, op dusdanige wijze,
dat de minste barer verlangens als eene
wet was voor allen die haar omringden.
Mijnheer Gerard Lepage had pas aan
tafel plaats genomen, toen zijne dochter
binnen kwam. Zij zette zich recht voor
hem en onderwijl zij smakelijk at, voerde
zij een levendig gesprek, dat haren vader
herhaaldelijk deed lachen.
Zoodra hot. maal was afgeloopen, be
gaven zij zich naar den salon juffrouw
Lcpage zette zich aan de piano en speel
de met veel talent eene heerlijke opera
en zong met hare schoone altostem ver
scheidene liederen.
Kom bij mij zitten, Sofle, zegde
haar vader, toen zij ophield met zingen.
Gij hebt mij uwe avonturen van dezen
dag nog niet verteld, gelijk gij gewoon
zijt eiken avond te doen, en toch zijl gij
lang uit geweest. Hel is niet mogelijk
dat u niet iets is wedervaren, dat stof
levert voor een verhaal voor dezen
avond.
Solie aarzelde een oogenblik maar
daar zij gewoon was niets voor haren
vader te ontveinzen, besloot zij haar be
zoek aan liet hol der bandieten te ver
tellen.
Inderdaad, vader, ik heb een avon
tuur gehad, maar ik moet bekennen, dat
ik liet gezocht iieh en zelfs, dat ik zeer
vermetel ben geweest. Gij herinnert u
Lcondari, dien gewonden zieke, welke
wij verleden jaar hadden opgenomen.
Zeker, en 'L hoofd mij altijd be
rouwd, le hebben toegestaan dat men
dien schurk 111 ons huis bracht maar ik
wist toen niel, met wion ik te doen had.
Welnu, nadat ik gisteren avond in
het dagblad van Athene liet bericht had
gelezen betreffende dc arme Franschen
welke in hunne iiandeii waren gevallen,
is het mij den gebeden nacht onmogelijk
geweest een oogenblik de oogen tc slui
ten en den geheelen voormiddag dacht ik1
aan hen. Dezen middag bon ik naar de
bergen gegaan om daar Leondari te ont
moeten, ten einde hem ten gunste van
die ongelukkigen over te halen.
Sophie wat zegt gij daar l
Maar vader, gij weet immers zeer
goed, dat Leondari mij nooit kwaad zal
doen. Voor hij van ons weg ging, heeft
hij do plechtige belofte gedaan mij zijne
schuld met woeker le zullen betalen
dat waren zijne woorden als de gele
genheid zich ooit voordeed ons ten dienst
te zijn. Ik wist dat hij eene schuilplaats
j inde bergen had. maar...
j —Nooit in mijn leven hoorde ik zulk
een waanzinnig denkbeeld riep haar
vader uil. Sofle, had gij dan uw verstand
verloren t Gij zocht den hoofdman der
bandieten op! Gij wildet eene voorspraak
zijn voor de gevangene Franschen.
En waarom niet vader i Met zijne
belofte voor oogen, kon Leondari mij
mijn verzoek bijna niet weigeren. Ik
wist dat- men hen ging verminken, de
wijl de losprijs niet toegekomen was. Zij
zijn Franschen, die gevangenen, het zijn
onze landgenooten, en ofschoon ik
Frankrijk nooit gezien heb komt het mij
voor dal ik ten minste hen moest trach
ten te redden.
Mijnheer Lepage verbleekte en zijne
stem beefde, toen iiij mot eenige bitter
heid de volgende woorden sprak
- Ja, Solie, ik ben Fransclunan, maar
ik haat zelfs den naam van 't. land, waar
ik geboren ben. Ik kan dus iiiet liet
minste medegevoel hebben met lien, die
gij onze landgenoten noemt. Welaan,
kind vervolg uwe geschiedenis.
Na mijnen poney op een afgelegen
plekje te hebben vastgebonden, had ik
meer clan een uur rondgeloopen, en was
onder de schaduw van een boom gaan
zitten, toen ik op eonigen afslad den
broeder van Leondari zag voorbij gaan,
denzelfden die bier den hoofdman van
de bandieten was komen bezoeken. Hij
scheen zeer gejaagd en had mij niet be
merkt. Ik zag hem weldra achter een
dicht slruikboschjc verdwijnen; ik volg
de hem, zonder de onvoorzichtigheid mij
ner daad te overwegen, (W. voortgezet).
