Ontploffing van een
poerfabriek. Etc.
Wie is de moordenaar
Groot Parlement
OORLOGSBERICHTE!
Zondag 19 December 1915
5 centiemen het nummer
70ste Jaar N° 4684
KATHOLIEK NIEUWS» EN AANKONDIGINGSBLAD
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31. KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKERUITGEVER
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
AANKONDIGINGEN
Kleine éi 11 inaal 0,75 fr.twee maal 1,25 ir.
Gewone annoncen 0,15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. <>.50 fr. de regel.
Dikwijls te lierhale - volgens akkoord.
Aalst, den 18 December 1915.
III
BELEG.
De nacht ligt over veld en steê,
tor wallen waken wachteu,
doch zien die stille werkers niet
die wroetelen in de grachten.
De zonne schingt op veld en steè,
ter wallen waken wachten
des vijands kamp ligt stil. Wat wroet
die manschap in die grachten
De nacht ligt over veld en steê,
ter wallen waken wachten...
Alarm het weerlicht over 't veld,
het dondert uit die grachten.
En brandend spuwen ze op de steê
die bofte met haar machten.
Zij stort, bezwijkt. Dat is het werk
dier manschap uit die grachten.
A. Rodenbacii.
(1) Srhingen(west-vl. woord) schijnen, stralen.
(2) Bqffin zich roemen, pralen.
Deze week hebben wij door de bladen
vernomen dat een poerfabriek bij Le
Havre in de lucht is gevlogen. De berich-
ton luiden, kort en wreed meer dan
honderd dooden en honderden gekwet
sten. Daarenboven is er groote schade en
verwoesting aan gebouwen.
Aldus schijnen ook de ongelukken en
de malheuren aan alle kanten samen te
spannen om zooveel monschenlevens mo
gelijk weg te maaien
En nochtans is deze schrikkelijke
ramp, welke in andere tijden eene groote
ontroeringen opschudding zou verwekt
hebben, te midden van al de ijselijkheid
van dezen oorlog, als eene gewone ge
beurtenis haast onopgemerkt voorbijge
gaan.
Vroeger, toen er eene ontploffing in
't poerfabriek van Wetleren plaats had,
of ergens eene koolmijn-instorting zich
voordeed, of een schip verging op zee,
waren dat groote drama's die het mede
lijden en den schrik der volkeren opwek
ten, en de kolommen der dagbladen eeu
week lang vulden.
Want dan was één menschenleven nog
edel en kostelijk in de oogen der wereld.
En nu
Dagelijks worden er met duizenden
van die levens vermoord, alsof zij geen
chik tabak waard waren.
Meu moordt op 't slagveld.
Men moordt op zee.
(9® Vervolg.)
Er werd op de deur geklopt eu de
huishoudster trad binnen met eene
schaal, waarop verschillende geneesmid
delen stonden.
Zij zette haren last op de tafel en sprak
cenige woorden tot den bediende in de
taal van het land. Bemerkende dat hij
haar niet verstond, naderde zij het bed.
Mijnheer, zegde zij, ik heb u een
en ander gebracht, dat uwe pijnen zal
lenigen; beveel uwen bediende u die
middelen naar belmoren toe te dienen,
ik ben verzekerd, dat zij u oogenblikke-
lijk zullen verlichten, Zoodra gij wat
beter zijt, zal ik u het avondmaal bren
gen-
De jonker dankte haar minzaam en zij
ging heen.
Philippe zette zich aan 't werk en in
derdaad, zijn meester gevoelde zich wel
dra merkelijk verlicht.
Een half uur later kwam de vrouw
terug, beladen met een kostelijk avond
maal, waaraan de graaf zich te goed
deed; geen wonder, na zooveel ontberin
gen in de laatste weken te hebben door
Toen men de tafel kwam afnemen,
werd Alfred bericht, dat de heer des
huizes verlangde het genoegen te hebben
met hem kennis te maken.
Men moordt in de lucht.
Men moordt onder den grond.
En als er dan bij ongeluk hier of daar
een poerfabriek in dé lucht vliegt, en
honderden menschen wellicht atgrijselijk
worden verbrand en in stukken ge-
schourd door de razende kracht van liet
dynamiet, dan wordt de ontzettende
knal dier ontploffing, en al 't gekerm en
't gehuil dier ongelukkigen bijna niet
gehoord te midden van het ander lawaai
en moord rumoer dat over héél Europa
is aan 't woeden.
Do bladen, gansch in beslag genomen
door het reusachtig drama dat als een
hel over de landen is ontketend, hebben
den tijd niet om lang bij dit ongeluk
stil te staan, en wijden er eenige regelen
aan.
En de oorlogsmannen spreken er ook
eenige woorden over
Mijn generaal, ik verneem zooeven
aan den telefoon dat er een poerfabriek
te X... is ontploft.
Wat een tegenslag Juist op 't
ooeenblik dat wij zooveel munitie noodig
hebben Is er veel verloren?
Mijn generaal, 'l schijnt dat heel de
fabriek in gruis ligt.
Wat een tegenslag Enfin, niks
aan ledoen. Wij moeten maar zien dit
te boven te komen. Er mag geen minuut
gewacht worden. Munitie Munitie
Altijd meer munitie is er vandoen
't Is zoo, mijn generaal.
Punt. Andere lijn.
Over de verongelukten wordt er niet
gesproken.
Ten andere, is 't wel de moeite waard?
l)ie menschen waren bezig mol gela
den bommen en granaten te verplaatsen,
die moesten dienen 0111 andere menschen
naar 't pierenland lo zenden.
Nu die granaten en bommen zijn te
vroeg ontploft en hunne makers wei-den
gedood.
't Is fataal, 't is droef, maar niks aan
te doen zegt de oorlogsman.
O tempora O mores
O tijden O zeden
Als men tegenwoordig de menschheid
aan'l werk ziet, die menschheid, welke
zooveel schoone woorden van Bescha
ving, van Liefde, van Vrede op de lippen
had, zou men dan soms niet van danige
schaamte diep onder den grond willen
kruipen gelijk een mo!
Wij zullen dit kapittel later voortzet
ten voor wie er belang mag in stellen.
Jeremias.
AGENDAS- ZAK-AGENDAS
SCHEURKALENDERSVOOR I9lf»
te verkrijgen ten bureele van De
Denderbode. Aalst.
Haast U, de voorraad geraakt
uitgeput.
Een oogenblik later trad mijnheer
Lepage binnen.
Bij het zwakke licht in de kamer zag
de graaf dadelijk dat zijn gastheer een
man uit de groote wereld was, maar hij
merkte tevens op, dat diens gelaat de
sporen droeg eener diepe droefgeestig
heid. Ook vermoedde hij dat hij geen
Griek was
Mijnheer Lepage naderde den vreem
deling, gaf zijn medegevoel en belang
stelling in diens treurigen toestand te
kennen en deed dit in de taal van 't land.
Alfred Beaucourt bedankte hem en zeg
de, dat hij hoopte niet gedwongen te zul
len worden de gastvrijheid te misbruiken,
welke hem zoo minzaam aangeboden
werd.
Gij zijt bij mij geheel welkom, mijn
heer, sprak Sofie's vader hartelijk; maar
ik ben slechts een arme kluizenaar,
wiens naam en bestaan ik u zal verzoe
ken te vergeten, zoodra gij den drempel
mijner deur weder gezond en wel zult
overschreden hebben.
Intusschen, beveel hier alsof gij ten
uwent waart, al mijne bedienden zijn
ten uwen dienst, en als gij vertrouwen
wilt stellen in de geneeskundige erva
ring mijner huishoudster, beloof ik u,
dat gij weldra zult hersteld zijn.
Dat wil ik ook gaarne, zegde de graaf,
zijn best doende een zwaren zucht te
onderdrukken, veroorzaakt door eene
vinnige pijn, die zijne spieren samentrok.
Over den aftocht van Mos-
cou, in 1812.
(9® Vervolg.)
Op weg naar Smolensk
Het vervolg van den kal
varieweg van het fransche leger.
Een drama bij den overgang
der Woop-rivier. Aankomst tc
Smolensk. Nieuwe tafereelen
van verschrikking.
Menschen lief, zoo zijn we nu ten
volle aan de donkerste bladzijden van
ons verhaal gekomen. Laat ons dus bet
franscho leger volgen op zijnen aftocht
naar Smolensk. Iedere stap die het ver
der doet, komen nieuwe gevaren of
nieuw lijden het tegen. De Kozakken
gewapend met scherpe lansen, gehuld in
dikke warme wintermantels, en gezeten
op vlugge sterke paarden, omringen en
bespieden de franschen aan alle kanten.
Ieder oogenblik, wanneer de arme solda
ten gefolterd door koude en honger, alle
kracht en weerstandsvermogen schijnen
verloren te hebben, komen zij toegescho
ten en overvallen hen. En alzoo trachten
zij op alle manieren het leger op zijnen
kalvariotocht nog meer te verzwakken
en te teisteren Gaat nu niet denkeu dal
daarom al de soldaten van Napoleon
hunnen moed verloren hadden, of geene
krijgstucht meer wilden kennen. De ge
schiedenis is daar die ons zegt dat te
midden van al die beproevingen en ver
oorzaakte wanorde, een groot aantal
soldaten en officieren, en vooral de oude
strijdmakkers van den keizer, eene
kalmte, eene kracht en stalen wilssterkte
behielden die dil kloiué leger nog ont
zagwekkend maakten voor zijnen vervol
ger don rus en opperbevelhebber Kutu-
soff. Ook durfden de Kozakken hen niet
aanranden, doch 'twas op de verstrooide
of verdoolde benden dat zij door sneeuw
en ijs eene gemakkelijke en wreede jacht
konden maken.
En Napoleon, Bode Hoe was
het met hem gesteld
Altijd dezelfde, menschen pal,
vastberaden, onwrikbaar gelijk een brok
rots of een stuk graniet. Hij alleen is een
heel leger waard, en zijne tegenwoordig
heid en do macht van zijn genie weer
houdt gedurig den vijand. Zoo stapt hij
altijd voort, als een man van ijzer, aan
het hoofd zijner soldaten zijn scherpe
blik boort door sneeuw en novel, en
allerlei planueu gaan en keeren door
zijn geweldig brein...
Inlusscheutijd is het vooral de achter
hoede van den hertog van Elchingen.
geleid en bestuurd door kapitein Ney,
die ouophoudend door den rus Platoff en
zijne kozakken bestormd wordt. Op
zijnen tocht van Wilepsk naar Dukkows-
zina, heeft Ney reeds ware mirakelen
van dapperheid moeten verrichten om
met zijne mannen en kanons, onder den
Mijnheer Lepage zag dat zijn gast rust
noodig had, verontschuldigde zich en
nam afscheid.
Dank de goede zorgen van de oude
Sara, had Alfred eenen rustigen nacht,
maarden volgenden morgen waren de
pijnlijke aandoeningen heviger dan te
voren.
Zijn trouwe dienaar, niet wetende wat
hij zou doen, om zijnen meester afleiding
te verschaffen, besloot het ledikant voor
het venster te rollen, in dier voege, dat
de zieke, door de lichte gordijnen heen,
de golf en de houtrijke bergen rondom
het huis kon zien.
De kamer, welke men den zieke had
gegeven, had ook uitzicht op het tuintje,
dat juffrouw Lepage zelve bebouwde en
waar zij gewoon was een groot deel van
den dag door te brengen.
Juist onder zijn venster lag de bloe
mentuin van Sofle Lepage, waar de
schoonste rozen in wonderbare pracht
bloeiden. In dezen tuin bracht Sofie dik
wijls vele uren door; dien dag kwam zij
daar, zonder er aan te denken, dat zij
door haren gast kon gezien worden.
Alfred Beaucourt. die voorovergebogen
in de kussens zat, zag bij toeval even op
en schrikte niet weinig bij 't vluchtig
zien van eene bevallige gedaante, welke
voorbij zijn venster ging.
De zon was achter de bergen gedaald
en Sofle had haren hoed afgezet, welke
zij aan den arm droeg. Hare prachtige
gedurigen overval van den vijand, over
de besneeuwde en bovrozen wegen te
geraken. Niettemin heeft hij den rus
steeds verslagen, doch hij verloor meer
dan twaalf honderd paaiden in de ijs
vlakten en dit verlies vertraagt groote
lij ks zijnen marsch.
Alzoo komt Platoff vóór hem te Duk-
kowszina aan. Ney had bevolen eene
brug te werpen over dp. Woop-rivier,
maar de wal eren staan noog gezwollen
en de brug kan niet gebouwd worden.
Deze rivier, modderachtig en ingesloten
tusschen twee steile hoogten, ligt daar
als een niet te overwinnen hinderpaal,
en de Kozakken vallen onverpoosd aan.
Wat gedaan Ney roept tot ziji.e
garde Alleman in 't water Wij gaan
er doorwaden En dit manoeuver ge
schiedt spijts al den tegenstand van den
rus. Onderwijlen zijnde franschen er toch
in gelukt een soort van hout-vlak over
den stroom te legeen, en daarover trekt
het zwaar konvooi der artillerie en der
bagage... Almeleens doet zich een schrik
kelijk gekraak hooren, en alles stort in
de diepte... E11 de nacht valt in. Het leger
is nu in tweeën gescheiden op den
eenen oever is do garde, met twee regi
meuten en een deel der artillerie gesuk
keld; en op den anderen boord blijft
't overig- van de manschappen... Een
akelige nacht
Eindelijk na ongehoorde folieringen
en heldendaden geraken allen over do
rivier. Maar het is reeds den 10® van No
vember geworden, en meer dan zestig
kanons en een massa reisgoed is iu den
modder-slroom verzonken. En 't is in
dien toestand, schier ontbloot en beroofd
van alles, dat die dapperen eenen nieu
wen en woester) stormloop van verschei
dene duizenden kozakken voorzien van
veel geschut, moeten afslaan. Eu toch
moei de rus weer wijken.
Bode - de franschen van dien lijd
waren zeker soldaten van staal
't Waren martelaars en helden
menschen lief... Eiudelijk bereikt men
Smolensk Heel het leger is er verza
meld, behalve do achterhoede van Ney
die zonder rusten de Kozakken moet be
vechten
En to Smolensk, - Bode
Nieuwe ellende en wreedheid I Dui
zenden uitgehoiigerden bestormen de
eetwaren-magazijnen. Er wordt geplun
derd, ondereen gevochten eu geworsteld
voor een brok eten, en al de krijgstucht
der audere soldaten kan die gruwelijke
wanorde niet tegenhouden of verhelpen.
To Smolensk rust men vier dagen, en
dan...
Dan
Dan vooruit naar nieuwe tormenten,
tnenschemnoorderijen en... heldendaden
('t Vervolgt.)
Leest en verspreidt
De Denderbode
haren golfden langs hare schouders en
haar bekoorlijk eu zacht gelaat was ten
halve gekeerd naar hem, die haar met
bewondering beschouwde
De graaf herkende onmiddelijk het
edele en moedige meisje, dat in het hol
vaa Leondari was doorgedrongen, om
hem en zijne medegezellen te redden.
Philippe, riep hij fluisterend, kom
hier.
De bediende gehoorzaamde.
Wie is die jonge juffrouw vroeg
ziju meester met geestdrift.
De aangesprokene zei, dat hij het niet
wist.
Hij bleef Sofie met vurige bewondering
in hare bewegingen naoogen, zijne
lichamelijke pij non vergetende bij den
aanblik van hare bevalligheid en schoon
heid.
Ga terug, Philippe, zij mag niet
zien, dat wij acht op haar slaan. Ik
denk dal zij de dochter van onzen gast
heer is. Zij heeft helzelfde uiterlijk. Wie
zouden zij zijn dit edel paar, zoo vol
waardigheid, zoo afgesloten van de ge-
heele wereld
Toen het meisje den tuiu verliet met
eenen tuil van rozen in de hand, welke
zij geplukt had, liet Alfred, afgemat,
zich in zijne kussens terugvallen.
Eenige oogenblikken hierna kwam de
oude Sara hem eenige verfrisschinge.il
brengen en tevens eene met rozen ge
vulde vaas op tafel zetten.
In België en Frankrijk
Uit Duitsche bron.
BERLIJN, 15 Dec 1915. Aan het
front gebeurde niets gewichtigs. Een op
de hoogte van La Panne, den 12 December,
gestrande Engelsch stoomschip, werd
gisteren door onze vliegers met goed be
merkt gevolg aangevallen.
De viland, welke verscheidene vlieg-
tuigsmaliieelen tegen Bapaume-Peronne,
naar Lotharingen en op Vfullheim (Ba
den) aangezet hadden, hebben in luclit-
karnp of door ons vuur vier vliegtuigen,
waaronder een groot met twee motoren
uitgeboet.
Uit Fransche bron
PARIJS, 15 Dec. 1915. - Op verschil-
lende deelen van het front tamelijk he
vige artilleriegevechten, welke voor ons
voordeelig verliepen. Onze. batterijen
deden eene vijandelijke afdceling aan de
straat van Villers in de streek van Roye
pringen en beschoten met gevolg eene
ijanilelijke proviandeer-kolonne bij
Thiescourt. In Champagne veroorzaakte
eene welgemikte beschieting ten oosten
des heuvels van Mesnil aan de vijande
lijke schanswerken in de bosschen van
Morteau eone sterke ontploffing en eenen
brand.
In Woevre bij Ours, artillerie-vuur in
de streek van Liney ten zuiden Thau-
court. In de Vogezen, bij Ban-do-Sapt,
beantwoordde^! wij de hevige beschieting
onzer stellingen. Bij FonténSTVè veroor
zaakte de beantwoording onzer artillerie
eene ontploffing iu het munitielager van
Lailre. Heden inorgend wierp een onzer
vliegarsinaldeelen, talriike bommen van
155 en 90 rn/in dikte op Mullheim. Een
andere groep wierp evenzoo granaten
op Hauriaueourl. Eindelijk beschoot een
derde groep vliegers Hainpont in de
streek van Chateau-Salius en Chdteau-
Burtheucourt.
Uit Belgische bron.
Tamelijk levendige artilleriebedrijvig-
lieid aan verschillende punten van het
front. Onze batterijen vernietigden vijan
delijke verbindingsgraven ten noorden
van Dixmuiden en brachten de vijande
lijke artillerie lol zwijgen, die bij Luy-
gliou het vuur op onze stellingen hero
pend had.
Uit Duitsche bron.
BERLIJN, 15 Dcc. 1915.
Wat zijn die bloemen schoon zeg
de de jonker, en wat zijn ze mij dier
baar
De huishoudster bepaalde zich erbij
te glimlachen.
Zeg mij, goede Sara, hoe is den
naam van mijnen waardigen gastheer.
Hij noemt zich heer Gerard Lepage.
Hij is dus geen Griek
Neen, mijnheer de graaf: hij is van
een ver land gekomen, maar men weet
niet van waar.
De jonkman had de huishoudster wel
willen ondervragen over de jonge dame
die hij in den tuin gezien had, maar
kieschheidshalve deed hij dat niet. Den
volgenden avond werd hem tegelijk met
zijn avondmaal een tweede tuil van ro
zen gebracht. Hij wilde de bloemen
nauwkeurig beschouwen, toen hij lief
lijke stem hoorde roepen
Vader lieve vader begeef u toch
buiten in de zachte lucht. De maari komt
boven de golf op I De avond is prachtig.
Sinds gisteren morgen hebt gij u op
uwe kamer opgesloten. Uwe ongestelte-
nis maakt mij bang. Als gij op de varan-
da niet kunt komen, moet ik veronder
stellen, dat gij zieker zijt, dan gij mij
wilt doen gelooven.
Het hart van den jongen graaf beefde
vau verwachting. Het meisje was dus de
dochter van Gerard Lepage.
(Wordt voortgezet.)
