Geschiedenis van If ap ole on
Napoleon's Veldtocht
KATHOLIEK NIEUWS- EN AANK0NDIGINGS8LAO
Zondag 9 Januari 1916
5 centiemen hel nummer
70s,e Jaar IV»-4687
OORLOGS-GEDICHTEN.
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKERUITGEVER
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,25 Ir.
Gewone anno neen 0,15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0.50 fr. de regel.
Dikwijls te herbalen volgens akkoord.
Aalst, den 8 Januari 1916.
V
Op het Slagveld.
Door de kruitwolk en des slagvelds gruwelen
zoekend stapt de Non waar hulp en troost biên.
Bloedig stort alom de krijgsman neder.
Lijk een engel komt zij toegevlogen
knielt, verzorgt hem, biddend of met zoete
woorden hem vertroostend, helpt hem sterven..
Ginder verre donderen de kanonnen,
spuigend. Stervend stort de maged neder.
Ruiters stormen henen, lijken trappelend.
Meer dan eenen name zal men roemen,
meer dan eenen held, na 't bloedig kampen
U niet, Vrouwe, grooter dan de krijgsheld
Och, 't is waar, wie kent uw name, Nonne
en of gij eens armen werkmans kind waart
of der ridders die ter kruisvaart togen
A Rodenbach.
Al dezen die tot nu toe ons
Groot Parlement
Over den aftocht van Ifloscou iu 1813,
hebben gevolgd, zullen met genoegen
het volgende vernemen De geschie
denis van den winterveldtocht van
Napoleon in Rusland, in 1812, is zóó
belangrijk, zóó grootsch en zóó uitge
breid, dat men dit alles onmogelijk
kan weergeven in een Parlement.
Dit hebben wij vooral begrepen toen
wij begonnen zijn met den Aftocht
van Moscou. Daarom hebben wij
besloten over die onsterfelijke ge
beurtenissen in Rusland, over meer
dan honderd jaren, eenen geschied
schrijver aan het woord te laten, die
tevens generaal en ooggetuigene
is geweest.
Wij hebben dan de hand gelegd op
het alom bekende en beroemde fran-
sche werk
en het Groote Leger in 1812,
door generaal en graaf Philiep de
Ségur.
Dit werk heeft destijds ontzaglijken
ophef gemaakt, en ontelbare uitgaven
beleefd. Het werd in bijna al de
Europeesche talen vertaald. Eene
vlaamsche vertaling er van kennen
wij nog niet.
Van heden al dus, beginnen wij in
ons blad, als tweede feuilleton met
het boeiend historisch verhaal
I Mengelwerk. Nadruk verboden.
in Rusland, in 1812.
Groot Historisch Verhaal.
(Getrokken uit het vermaard boek van
Graaf Philiep de Ségur, Generaal,
die den veldtocht meegemaakt heeft.)
INLEIDING.
In de eerste hoofdstukken van zijn
werk, schetst de schrijver de ver
schillende oorzaken welke aanleiding
gaven tot dezen reuzenstrijd, en de
omstandigheden waarin hij werd
voorbereid.
Hoe hoog de troon van Napoleon
ook mochte rijzen in het zuiden en
westen van Europa, zoo schrijft hij,
De schrijver van dit werk, Graaf Philiep
de Ségur (1780-1873) was een der eerste edel-
mannen die zich onder het oproerig vaandel van
Napoleon schaarde. Hij nam een glorierijk deel
aan al de oorlogen van dit tijdvak, en in 181a
werd hij bevorderd tot brigade-generaal. Het is
in die hoedanigheid dat htj insgelijks deelnam
aan den zoo akelig vermaarden VELDTOCHT
IN RUSLAND, waarvan hij aide bijzonderheden
met eene talentvolle pen heeft beschreven, zich
aldus doen kennende als een bekwaam krijgs
kundige en tevens als een begaafde historicus
en schrijver. In 1830 werd hij lid der Fransche
Academie.
Zijn vader, Graaf Louis Philiep de Ségur
(1733-18301 was Groot-officier van Napoleon hij
was tevens insgelijks geschiedschrijver en lid
der fransche academie.
Een der broeders van Philiep, sneuvelde bij
het begin van veldtocht in Rusland, zooals wij
weldra zullen zien.
Napoleon's Winterveldtocht
in Rusland in 1812
Daarin geven wij de schoonste uit
treksels van het fransche werk, niet
in eene slavelijke vertaling, maar
weleer in eene vrije bewerking, los
en eenvoudig, zoodat iedereen ze kan
verstaan en genieten.
Diegenen welke tot nu toe ons Par
lement hebben gelezen, zullen met
des te meer belang en nut dit nieuw
mengelwerk volgen en bewaren.
Voor de andere lezers is het thans
eene goede gelegenheid, om eindelijk
eens over die groote historische en
uiterst dramatische gebeurtenissen,
eenen klaren en volledigen kijk te
werpen.
Aldus hoopt De Denderbode -
die niets verzuimen wil om aan zijne
talrijke lezersschaar nuttige en aan
gename lectuur te kunnen yerschaf-
fen, ook iets bij te dragen voor de
geleerdheid en de ontwikkeling van
ons volk.
Het Volkspark.
Maandag 11. zijn wij eenen kijk gaan
werpen in het park. 't Was rond den
noen alles verlaten en stil. Groote don
kere regenwolken, waar de zon hier en
daar een bres van zilverwitte klaarten
in sloeg, dreven aan den hemel, en in
dit schemerend huiverig winterlicht lag
daar voor ons héél die wijde vlakte open
waar reeds breede wandelbanen in loo-
pen, en donkergroene sparrenboompjes
staan geplant. Te midden, onder forscli-
zweepende winden die hier met ruwen
blaas doorvaren, kabbelen en rimpelen
de waters der machtige vijvers.
Een vijver is de ziel van een park
Met waren lust dwaalt de blik over
dit glashelder water waar zachte golfjes
weg en weer stuwen, en tegen den kant
komen te pletter rollen met een vroolijk
gefazel. Héél ver daarachter, tusschen de
rilde boomenstammen, onder de zwaar-
gevlaagde luchten rijst het donkerrood
ommuurd kerkhof van Erembodogem.
Alles zwijgt.
Alles is vrede.
En staande op de kleine houten brug,
waar de stroom met een heftig dringen
en wringen doorspoelt, omruischt en om-
zoefd door frissche winden, droomen we
van de toekomst...
Park, Vreugde-Park, wat zult ge
prachtig wezen, als eens die zwakke
boomkens zullen opgeschoten zijn in
feilen groei en bloei, en in de frissche
schaduw hunner krachtige kruinen een
speelzieke jeugd zal komen stoeien
Dan zullen de wateren als zuivere
spiegels te blinken en te tintelen liggen
tusschen een weelde van groen en bloe-
toch zag de keizer den noordelijken
troon van Alexander (den tzaar van
Rusland) steeds dreigend tegenover
hem staan, gereed hem te overheer-
schen.
Op die ijzige toppen van het Noor
den, waarvan zich weleer zulk een
stroom van barbaren had neergestort,
zag hij al de elementen voor eene
nieuwe overrompeling in wording
komen.
Tot nog toe waren Oostenrijk en
Pruisen daartegen voldoende bolwer
ken geweest, maar hij zelf had die
grenspalen omvergeworpen of omneer
gehaald hij stond dus gansch alleen
als de verdediger van al de bescha
ving, van al den rijkdom en de weelde
der zuidelijke volkeren, tegenover de
wilde zeden en de driftige begeerlijk
heid der arme noordsche stammen
en tegenover den eerzucht van hunnen
keizer en van zijnen adeldom.
Frankrijk was zóó groot geworden
dat het geen vrienden of mededingers
meer kon hebben, maar alleen onder
danen allen moesten het dus onder
danig zijn, ofwel moest het zelf
onderdanig zijn aan allen.
Alzoo kwam N apoleon op het reus
achtig denkbeeld alleen meester te
blijven in Europa hij zal Polen ont
rukken aan Rusland, en Rusland ver
pletteren. Reeds hield hij Europa met
de meeste moeite in bedwang, en het
scheen hem aan alle kanten te willen
ontsnappen.
Maar om Rusland in het hart te
gaan treffen, moet hij aiover Oosten-
men. Hoog straalt en lacht de zomerzon-
ne en schatten van geuren vloeien uit
met de schatten van haar licht over de
hel groene graspleinen, de bont-getinte
bloemen perken, en de blonde wegen
waar het krielt van wandelaars.
Onder 't geboomte gonzen blijde, klare
stemmen op. Daar bewegen kleurige
toiletten en zonneschermen. In 't gras
rond de vijvers, waar de zomerhemel
als een blauwe afgrond in diept, spelen
bloem-mooie meisjes on knapen, en hun
vreugdegeschater hangt in zilverige gal
men iu de lucht.. Fier zitten de ouders
hen na te lonken, van op hun zitbank
in de koel-blauwe lom inerte. En door
eenzame dreefjes waar liet vreugde-ru
moer met flauwen echo tot hen door
dringt, zwerven verliefde paarljes...
Dan is alles Vrede
Dan is de Oorlog lang vergeten
Dan zijn al de wonden van vroeger ge
heeld, en lang, lang liggen ze roed^ in
hun graf de helden die vielen in verre,
vergeten hoekjes...
Dan rijst allo Leven met nieuwen
drang naar geluk, naar liefde, naar het
licht der toekomst.
Want dat is de geschiedenis van
't menschdotn con eeuwig herbeginnen
Wat do vaderen hebben gehaat en ver
nield, dat zullen de nageslachten lief
hebben en weer opbouwen.
Oorlogen woeden, en smijten alles in
gruis dan komen de nageslachten, en
geduldig, steen voor steen, wordt alles
weer opgericht, en waar eens meuschon-
bloed heeft gevloeid, groeien de bloemen
van her, geuriger en fleuriger dan ooit..
Volkspark.
Vreugdepark,
Mocht gij eens tot vollen luister ge
dijen, en aan de nageslachten vertellen
hoe de vaderen, te midden van al de
stormen die boven hun hoofden ontke
tend waren, zoo levenstaaien kloekhar
tig zijn gebleven dat zij de handen ineen
sloegen om uwe lusthoven voor hun
nakomelingen aan te leggen
Eu mochten eens het gemurmel uwer
vijvers, hot geruisch uwer dreven, het
lied uwer vogelen, als een zoet concert
van Liefde en Vrede weerruischen in
aller harten, opdat daar nooit meer de
wreede Haat die thans Europa uitmoordt,
zou ontbranden
Dat droomden we.
Zal die droom ooit eens waarheid wor-
den God geve 't
AGENDAS- ZAK-AGENDAS
SCHEURKALENDERS VOOR 19IG
te verkrijgen ten bureele van De
Denderbode. Aalst.
Haast U, de voorraad geraakt
uitgeput.
rijk dwars door Pruisen trekken, en
tusschen Zweden en Turkije in op-
marcheeren. Het is dus noodig met
die vier landen een offensief bondge
nootschap aan te gaan. Oostenrijk en
Pruisen had hij overwonnen met de
wapens hij wist die twee volkeren
alras meê te sleuren in den kolossalen
oorlog waarvan de toebereidselen
héél den bodem van Europa deden
dreunen.
Het verdrag dat Pruisen moest
onderteekenen, luidde als volgt een
dertigduizendtal mannen en het groot
ste getal zijner vestingen en maga
zijnen.
Het had voor dien oorlog te leve
ren tien miljoen kilogrammen rogge;
één miljoen twee honderd duizend
kilogrammen rijsttwee miljoen fles-
schen bier twintig miljoen kilogram
men tarwe twee en dertig miljoen
vijf honderd duizend kilogrammen
strooi zeventien miljoen vijf honderd
duizend kilogrammen hooi zes mil
joen schepsels haver vier en veertig
duizend ossen, vijftien duizend paar
den, drie duizend zeshonderd gespan
nen met hunne geleiders, en dragende
elk vijftien honderd pond eindelijk,
moest het nog hospitalen gereed
houden voor twintig duizend zieken.
Pruisen had dit alles te leveren ter
afkorting van de oorlogsbelasting
waarmede de fransche overwinnaar
het had geslagen.
Maar verders mislukten al de po
gingen van Napoleon om Turkije en
Zweden voor zijne zaak te winnen.
Het droogleggen
der Zuiderzee.
Voor eenige weken meiddon de nieuws
bladen, dat de Hollandsche regeering, bij
de Kamer van Volksvertegenwoordigers
een wetsvoorstel kwamen neer te leggen,
betreffende het droogmaken der Zuider
zee
De Zuiderzee ontstond in het jaar 1292.
alswanneer eene buitengewoon geweldi
ge branding der Noordzee de wateren van
den Oceaan met ontstuimig geweld over
het land joeg tot in het Flevomeer, wel
ker wateren hierdoor met deze der
Noordzee vereenigd wierden. Het Fle vo
meer mag bijgevolg als de wieg der
Zuiderzee aanzien worden.
In de XVIe en XVIie eeuw dankten
verschillige steden en dorpen een weer-
galoozen voot spoed aan de Zuiderzee
Enkhuizeu telde 40,000 inwoners - thans
nog 7800 - en bezat 400 haringbooten
Stavorn was van in de XIII® eouw een
belangrijk handelsrnidden, doch verviel
van in de XV* eeuw, ten gevolge van
verzanding; Hoorn was de hoofdplaats
van West-Friesland; Harderwijk bezat
eene hoogeschool afgeschaft in 1811, enz.
De meest gekende eilandjes der Zuider
zee zijn Wieriiigen, Marken, Urk en
Schokland Deze verdwijnen door de
drooglegging, daar zij met het vasteland
verbonden worden.
De kwestie der droogmaking van de
Zuiderzee werd reeds van over vele jaren
als mogelijk aanzien; zoo wij ons niet
bedriegen, dagteekont hel eerste ontwerp
van onder de regeering van Louis-Napo-
leon, in het begin der jaren 1800.
Daar de omstandigheden ons niet toe
lieten van het wetsvoorstel der Holland
sche regeering kennis te nemen, onllee-
nen wij over de kweste der droogleg
ging van de Zuiderzee eenige belangrijke
gegevens aan de merkwaardige studie
daarover verschenen in het Friesch
Weekblad van Landbouw van 22. No
vember 1913, onder handteekening van
Baron Th. van Weideren Rengers.
Volgens het plan der Staatscommissie
van het jaar 1892, wordt de Zuiderzee
afgesloten met eónen zwaren dijk, die
van Ewijksluis naar het eiland Wierin-
gen loopt, en vervolgens van af Wieriii
gen naar Piaam. De lengte van dezen
dijk bedraagt in het geheel 29,300 m.
Door de afsluiting wordt een meer
gevormd met eene oppervlakte van on
geveer 357,000 hectaren, waarvan
211,830 hectaren droog gemaakt worden
in vier raaien
eenen Noordwestelijken polder met eene
oppervlakte van 21,700 hectaren
eenen Zuidwestelijken polder met eene
oppervlakte van 31,520 hectaren
Aldus verloor hij den steun van zijne
beide legervleugels.
Het Poolsch leger met den held-
haftigen generaal Poniatowsky aan
het hoofd, waarvan wij nog veel zul
len hooren, stelde zich met lijf en ziel
ten dienste van den franschen keizer.
De Polen, dappere en vurige solda
ten, beschouwden dezen oorlog vooral
als eenen vrijheidsoorlog en alhoewel
N apoleon van af den beginne hen zeer
teleurstelde en hunne begeestering
verkoelde, hebben zij toch het zwaard
getrokken met onwrikbare getrouw
heid en grenzenlooze dapperheid.
Aldus verliepen de eerste maanden
van het jaar 18:2 in koortsachtige
toebereidselen en rustelooze onder
handelingen. In de omgeving van
Napoleon begreep men al de zwarig
heid dezer ontzaglijke onderneming,
maar tot op heden had de geluksstar
van den grooten kapitein in vollen
luister geschitterd, en dit pleitte te
zijnen gunste, zoodat allen toch vast
geloofden in de eindzegepraal, want
de onmogelijkste dingen schenen bij
hem mogelijk. Ten andere, er viel
niet meer te trutselen een leger van
meer dan zeshonderd duizend man
stond marschvaardig voor dien ein-
deloozen tocht door Rusland, hon
derden mijlen ver, en wachtte onge
duldig op het signaal om op te ruk
ken.
Aan de hand van den franschen
schrijver, Generaal de Ségur, gaan
wij dit leger nu volgen in zijn glorie
en in zijn lijden, die beiden even
eenen Zuidoostelijken polder met eene
oppervlakte van 107,760 hectaren
eenen Noordoostelijken polder met eene
oppervlakte van 50 850 hectaren
't zij 194,410 hectaren klei-en zavelgron
den. en 12,790 hectaren veen- en zand
gronden, uitnemend voor den landbouw
geschikt, terwijl het overige voor dijken,
wegen en vaarten bestemd is
Eens de droogmaking tot stand geko
men, blijft er eenen plas over van
145,000 hectaren, het IJsolmeer, dat
zoetwaterhoudend zoude worden, wat
van groot belang ware voor de aanpalen
de provinciën.
Door Wieringen's Oostelijk punl wordt
een groot sluis gegraven, dat bij de slui
zen 1000 m. breed is. Vijf stellen van
zes uitwateringssluizen, te zameD dus
30 sluizen met eene gezamenlijke wijdte
van 300 ra. moeten het water van het
IJselmeer loozen.
De commissie stelde voor de uitvoering
van het pian als volgt te regelen
In de eerste 9 jaren wordt de afsluiting
gemaakt wellicht in 5 of 6 jaren wan
neer er van betonijzeren bakken gebruik
gemaakt wordt
in het 8® jaar wordt met do uitdijking
van den Noordwestelijken polder aan
vang genomen
in hel 11' jaar met de bedyking van
den Zuidoostelijken polder
in bet 21® jaar met die van den Zuid
westelijken en in het 25° jaar met die
van den Noordoostelijken polder
De geheele uitvoering van het plan
zoude ongeveer 3" jaren vergen, en de
beirrooting van de kosten van alle wer
ken te zamen bedroeg in 1894. zonder
byberekening van rente, 18» millioen
gulden, 't zij ongeveer 397,900,0(10 fr.
A. Suys.
LANDBOUW.
De boomgaard-weiden.
Alle landbouwers zijn genoegzaam
overtuigd van du economie der boom
gaardweiden rond de hoeve De fruit
teelt is zeer winstgevend, en do graslan
den zijn den vooruitstrevonden landbou
wer onmisbaar. Toch worden nog to
veel hoeven aangetroffen, in welker on
middellijke nabijheid eene weide ont
breekt, of waar do weide gemakkelijk
in eene boomgaard-weide kon herscha
pen worden.
Om waarlijk in de fruitteelt, gepaard
met de weixlobouw te slagen, moeten do
fruitboomen op eenen behoorlijken af
stand geplant zijn: 12-15 m. afstand van
elkander in elke richting, immers de
fruitboomen mogen door hunne kruin
ontwikkeling het zonnelicht niet belet
ten tot op bet gras door te dringen,
groot zijn geweest, 't is te zeggen
onmetelijk.
Thans geven wij het woord aan den
schrijver.
EERSTE DEEL.
De Optocht.
Op weg naar de glorie.
Hoofdstuk I.
Napoleon te Dresden.
Den 9 Mei 1812, verliet Napoleon,
die tot dan toe steeds de overwin
naar was geweest, zijn paleis waar
hij als een verwonneling zou terug-
keeren.
Van Parijs tot aan Dresden was
zijne reis een voortdurende triomf.
Hij moest eerst het oostelijke gedeel
te van Frankrijk doorkruisen. Uit ge
deelte van zijn rijk was hem zeer ver
knocht daar was hij slechts gekend
door weldaden en zegepralen. Tal
rijke en schitterende legers, bekoord
door het vruchtbare Duitschland,
trokken door deze streken zij
droomden van eene spoedige en ze
kere zege en strooiden er het geld
rond. In dit land had de oorlog immer
een rechtvaardig karakter gehad.
Later, toen onzeeerste overwinning-
bulletijns hier toekwamen, ontvlam
den die volkeren in geestdrift, als ten
tijde van Austerlitz en Ièna de koer-
riers werden door talrijke groepen om
ringd, hunne woorden met dronken
vreugde beluisterd, en al$ men uiteen
ging klonk het uit al die monden
Leve de Keizer
('t Vervolgt.
