AAK ONZE LEZERS. Napoleons Veldtocht tocht in Rusland, in 1812. KATHOLIEK NIEUWS* EN AANKONDIGINGSBLAD Zondag 15 Februari 1916 5 centiemen het nummer 70,te Jaar IV0 4692 VAN DE PUTTE-GOOSSENS Week-Kalender. Opvoedkunde en Onderwijs in Rusland, in 1812. ©©©©©©O© Leest en verspreidt De Denderbode ©©G©©QQG©©©©Q©Q Zondagrust. DE DENDERBODE Abonnementsprijs 3 trank 's jaars. Men schrijft in te Aalst 31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31 DRUKKERUITGEVER AANKONDIGINGEN Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,35 Ir. Gewone annoncen 0,15 fr. de regel. Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de regel. Dikwijls te herhalen volgens akkoord. Aalstden 12 Februari 1916. FEBRUARI. 13 Zondag, 6. Na H.H. 3 Koningen. 14 Maandag, H. Valentius. 15 Dijnsdag, H. Faustinus en Jorita. 16 Woensdag, St. Juliana. 17 Donderdag, Silvinus. 18 Vrijdag, H. Simeon. 19 Zaterdag, H. Bonifatius. Nietegenstaande de aanhoudende prijsverhooging van 't papier hebben wij er aangehouden onze lezers met nuttige en leerzame lezing te onder houden en ons blad te bedienen zon der prijsverhooging. De abonnements prijs blijft 3,00 fr. 's jaars. Door de omstandigheden gedwon gen hadden wij op 27 September 1914 de uitgave van ons blad moeten sta ken om dan den 22 Mei van het ver leden Jaar terug te verschijnen. Onze geachte abonnenten bleven w(j thans 3 maanden abonnement schul dig. Om deze schuld te vergoeden heb ben wjj besloten het blad tot en met einde September 1915 te be dienen. Dus eene maand intrest. Wjj zullen dan zoo vrij zgn kortelings ons kwijtschrift te laten aanbieden OVER EEN JAAR EN DRIE MAAND inschrijving op de Denderbode. Gezien de omstandigheden en de moeielijkheden waarmede wjj te kam pen hebben durven wij hopen dat alle onze lezers ons zullengetrouw blijven. Zie hier ook eenige inlichtingen aan gaande de duurte van het papier Gazetpapier: opslag 110 per honderd andere papieren volgens kwaliteit 100 tot 120 per °/0. De groote papier fabrieken van Huy, welke in gewone tijden aan 1300 werklieden beider geslacht werk verschaften, hebben nu nog slechts 150 werklieden 4 dagen per week aan 't werk, bij gebrek aan grondstoffen. De uitgever. Theoretische en Praktische Beschouwingen. I Een woord van Napoleon De wet der erfelijkheid Plicht en verantwoordelijkheid der opvoe ders. Op zekeren dag vroeg iemand aan Napoleon Sire, wanneer denkt ge dat de opvoeding van een kind moet aan vangen - En de keizer antwoordde kortaf Twintig jaar vóór zijn geboorte. Wat al waarheid ligt er niet in die enkele woorden Want het staal onomstootelijk vast dat ieder kind dat ter wereld komt, do lichamelijke en geestelijke hoedanighe den of gebreken zijner ouders of voorou ders overerft. Dit geschiedt voor allen niet in dezelfde maat, maar niemand ont snapt aan die erfelijkheids wet welke eene natuurwet is. Terecht mocht Eduard Drumonlde bekende fransche polemist dan schrijven; Indien gij iemand will kennenin hem lezen als in een open boek, gaat dan na van waar hij komt, zoekt hem I in zynen oorsprong DT Mary Wood Allen in haar prachtig boekje Als een jongen man wordt», dat wij in de haüden van alle opvoeders en opvoedsters zouden willen zien, zegt het nog uitdrukkelijker Als wij onze karaktereigenschap pen en talenten nagaan, zoo zullen ivy bevinden, dat deze eene herhaling van die onzer voorouders zijn. Oogen, haar, mond, kin, vorm en groote van ons lichaam, onze huidkleuronze talentengaven en levensinrichting onze liefde en haat, onze gebreken zoowel als onze deugden, alles is eene herhaling van hen, die voor ons wa renen die evenals wij slechts mazen vormden van het groote netwerk van het bestaande leven. Als wij niet op vader en moeder gelijken, aan toch misschien op groot vader o f overgrootvader. Zijn wij niet eene nauwkeurige herhaling van één onzer voorvaderen, zoo gelijken wij misschien op een phgtographische samenstelling van verscheidenen. En al vinden wij in ons zelf geen enkele familiegelijkenis, zoo hunnen we toch verzekerd zijn, dat onze eigen schappen van het een of ander ons onbekend familielid afkomstig zijn. Wij hebben slechts le denken aan de 6 Mengelwerk. Nadruk verboden. Groot Historisch Verhaal. (Getrokken uit het vermaard boek van Graaf Philiep de Ségur, Generaal, die den veldtocht meegemaakt heeft.) Hoofdstuk III De Overtocht van den Njemen. Napoleon was tevreden. Zijne pro clamatie tot zijn leger luidde als volgt Soldaten, De tweede oorlog in Polen vangt aan. De eerste werd beslist te Friea- land en te Tilsit daar zwoer Rus land eeuwige trouw aan Frankrijk, en afbreuk met Engeland. Vandaag ver breekt het dien eed. Rusland wordt door het noodlot meegesleept, en 't zal er mee ten onder gaan. Denkt het dan dat wij ontaard zijn Dat wij niet langer meer de soldaten van Aus- terlitz zijn Het laat ons hier kie- De onsterfelijke veldslag van Austcrlitz, die geleverd werd op 2 December 1805 (verjaar dag vau zijne kroning tot keizer van Frankrijk,; is een der schitterendste triomfen van Napoleon geweest. Daar werden de legers van Oostenrijk en Rusland totaal verslagen, en de keizers dezer twee landen, waren op de omliggende hoogten van het strijdveld, de machtelooze getuigenen van die verplettering hunner krijgsmacht. Be halve de kolossale politieke gevolgen die deze zegepraal had. was de buit als volgttwintig duizend russische gevangenen; veertig vaandels waaronder diegene der russische keizerlijke gar de; twee honderd kanons en al de voertuigen, enz. zen oneer of oorlog. Aangaande dien keus kunnen wij geen oogenblik twij felen Vooruit dan, trekken wij den Njemen over, en doen wij de kanon nen bulderen op zijn grondgebied. Deze tweede oorlog zal voor de fran sche wapens even glorievol als de eerste eindigen: maar de vrede dien wij gaan sluiten, moet ons duurzame waarborgen leveren daarmede dient er voor goed een einde te komen aan den noodlottigen invloed dien Rus land sinds vijftig jaren op de zaken van Europa uitoefent. Deze woorden, welke met eenen profetischen klank in onze ooren klonken, waren goed aangepast aan dezen haast fabelachtigen veldtocht. Het was inderdaad noodig het nood lot in te roepen en te betrouwen in zijne gelukstar, wanneer men zooveel volk en glorie op het spel kwam te zetten. Czaar Alexander richtte ook eenen oproep tot zijne soldaten, maar 'twas in gansch andere termen. Zijn leger bestond uit drij honderd duizend man. Van op de boorden van den Weich sel, van in Dresden, ja zelfs van in Parijs, had Napoleon een helderen kijk op den stand van het russische leger. Hij wist dat het centrum daar van, aangevoerd door Barclay, zich uitstrekte van af Wilna en Kowno, tot aan Lida en Grodno, steunende rechts op de YViliar-rivier, en links op den Njemen. Deze stroom dekte het front der Russen, door den draai dien hij maakt van af Grodno tot aan Kowno: veelheid van bronnen, waaruit onze eigenschappen voortvloeien, en ons te herinneren hoeveel woorden uit de 26 letters van het alpabel ontstaan kun nen, om te zien, dal wij moeilijk de krachten van zielen lichaam kunnen bepalen, die door erfelijkheid ons deel worden. Sommigen zullen misschien oenigzins verrast opgekeken hebben bij het lezen van dien naam van DrMary Wood Allen, eene amerikaansche schryfster, welke nochthans eene beroemdheid is op het gebied der moderne paedagogie. Om hen gerust te stellen, laten wij hier dan aanstonds een tekst volgen van Pater Guiberl S. J. (uit zijn vermaard boek Reiner Leven een tekst die zich gansch bij de vorige aanhalingen aansluit. Ziehier - Hoe hel ook staan moge mei de jeugd van thans, wij komen allen Ier wereld met zware ketenen ten gevolge van de zonden onzer vaderen onver biddelijk gaan wij gebogen onder dien last en hellen wij over naar wat laag is. Treurig klonk het woord van den propheet Onze vaderen hebben groene druiven gegeten, en daar van hebben wij sleeuwe tanden gekregen. 't Is ons alter lot niet alleen de zalige rusl der eerste on schuld verloren te hebbenmaar bo vendien erfelijk belast te zijn met booze neigingendie enkel te wijten zijn aan de nawerking van de zonden onzer voorouders. De schrijver handelde hier vooral over de neigingen tol het kwade waarmede iedere mensch, uit den aard van zijn naluur-zelf, ter wereld kom».- Doch al deze aanhalingen bestatigen eens gezind hetzeMe feitde wet der erfelijk heid die zich slaal-vast doet gelden bij de voortzetting der geslachten. Zij ver klaren ons nader het rake woord van Napoleon, die niet alleen een buitenge woon veldheer was, maar tevens bewe zen heeft een buitenge wonen zielkundige en paedagoog te zijn. Wat moeten wij uit het voorgaande voorloopig besluiten 1*) Dat de hoedanigheden en neigingen goede en slechte, geestelijke en physieke, waarmede ieder kind geboren woidt, den grondtoon zullen vormen van zijn we zen, van zijn karakter. 2°) Dat ouders en opvoeders aan wie de taak opgedragen is dit karakter te drillen, met de vorming en ontwikkeling van geest, hart, wil, enz. dienen reke ning te houden van dezen er/elijken in vloed. In andere woorden dat elk kind eene eigene persoonlijkheid ter wereld want het is slechts tusschen deze tweesteden dat de Njemen in de richting van het Noorden liep, tot grens dienend aan Littauwen. en zich dwars tegenover onze aanvalslijn stel lend. Vóór Grodno,,en na het verla ten van Kowno, loopt hij naar het westen. (N. D R. men zal dit alles gemakkelijk kunnen volgen op de oorlogskaart, die wij voornemens zijn bij de maandelijksche afleveringen van dit verhaal te laten verschijnen.) Zuidwaarts van Grodno, stond de generaal Bagration met vijf-en-zestig duizend man opgesteld nabij Wolk- wiski noordwaarts van Kowno, was het Wittgenstein, die daar met zes- en-twintig duizend man eenen muur van bajonetten vormde om aldus die natuurlijke grensscheiding te vervan gen. Terzei vertij d werd er een ander russisch leger, een zoo genaamd reserven-leger van vijftig duizend man, verzameld te Lutsk in Volhy- nia, onder het bevel van Tormasof. Czaar Alexander, en zijn oorlogs minister Barclay de Tolly, leidden al deze strijdkrachten Zij waren ver deeld in drie legers: twee westerle- gers, onder het bevel van Barclay en Bagration; en het reserven-leger on der Tormasof. Twee andere korpsen waren in vorming, het eene te Mozyr in de omgeving van Bobruisk en het andere te Riga en te Dünaburg. De reserven stonden te Wilna en Swent- ziany. Eindelijk, vóór Drissa, in eene bocht der Düna-rivier rees er een machtig versterkt legerkamp op. meebrengt, die de opvoeder moet eerbie digen en bestudeeren. Een potbakker kan wel honderden figuren naar denzelfden vorm gieten, maar een onderwijzer mag er niet aan deuken zooveel jonge hoof den en harten, die allen hun eigen ik hun eigen toon en lijn bezitten, volgens een gestereotypeerd model te kunnen boetseeren. Dat ware een kind vermin ken, in plaats van het te ontwikkelen 3°) Dat het werk dor opvoeding niet le hoog kan geschat worden, als men bedenkt dat in iedere knaap, in ieder jong meisje het zaad der toekomst ligt en dat hun jeugd haar terugbots hebben zal op de jeugd der nageslachten, welke eens uit hen spruiten zullen. Daarover schrijven wij in de volgende nummers van het blad. ('t Vervolgt) Napoleons Winterveld- Zie den Feuilleton. Nu eerst gaat het belangwekkend en boeiend worden om lezen. Thans vangt het eigenlijk verhaal van dezen schrikkelijken veldtocht aan. LANDBOUW De Potaschmeststoffen. De potasch is eene loog, en gelijkt wel aan keukenzout Zij heeft de eigenschap de vetvlekken weg te nemen, en is oplosbaar in water. Men treft ze aan in de asch der plan ten 5 tot 10 o/o verbonden met an dere voedende bestanddeelen verbonden met chloor of zwavelzuur vormt zij chloor- of zwavelzure potasch, en dient tot voedsel der planten. Vroeger werd de potasch uit de houtasch geloogd voor den wasch. De benaming potasch wordt niet zelden vervangen door de benaming kali Potasch is eene verbinding van potas&ium, beter ge zegd kalium en koolzuur De eigenlijke pot asch is bijgevolg potasch- of kaliumcarbo- naat, of koolzuurpotasch. De kali daarente gen is eene verbinding van kalium en zuurstof - kaüumoxyde en wordt volledi ger door de planten opgenomen dan de potasch. De kalium is een week, grijsachtig metaal, een metaloïde, dat smelt aan 62°,5C Zij is zeer licht zij weegt 860 gr. zeer inetend, maakt de huid week en vernietigt ze, en is gevaarlijk om behandelen. De potasch speelt eene voorname rol in de plantenvoeding zij verhelpt de werking van het bladgroen, dus begunstigt de suikervor- De fransche keizer oordeelde dat deze positie der Russen achter den Njemen noch offensief, noch defensief was; en dat zij evenmin gunstig opge steld waren om desnoods hunnen af tocht te doen. Hun leger, verspreid op eene lijn van meer dan zestig mij len, kon, volgens hem, verrast en verstrooid worden; en zulks is inder daad geschied. Hij voorzag insgelijks dat de linkervleugel van Barclay, en héél de strijdmacht van Bagration, ontplooid te Lida en te Wolkowiski, vóór de moerassen der Berezina, zouden kunnen achteruitgeworpen in die moerassen, en daar in de klem ge bracht. Ofwel, dat een onverwachte en rechtstreeksche aanval tegen Kowno en Wilna, hen zou vermogen af te snijden van hunne operatie-lijn, welke door Swentziany en het ver sterkt kamp van Drissa aangeduid werd. Daarom splitste Napoleon zijne krachten in vijf legerkorpsen. Tusschen onze twee uiterste vleu gels, de linkervleugel was aange voerd door generaal Schwartzem- berg, de rechtervleugel door Macdo- nala, zooals wij vroeger gezien heb ben) rukten wij dus in drie gesplitste massa 's op naar den Njemen. De koning van Westphaliën met zijne tachtig duizend man marcheerde op Grodno af; prins Eugeen, met vijf en zeventig duizend man trok af op Pilony; en Napoleon, met twee hon derd en twintig duizend soldaten, ging naar Nogaraïski, eene plaats die drij mijlen boven Kowno is gelegen. ming in de beetwortelen, de vorming^van het zetmeel in de zaden, de vruchten en de knollen, de ontwikkeling van blad en stam, der knollen en der wortelen, dus verkloekt de weefsels, geeft meer stevigheid en ver hoogt het gewicht zij is eene krachtige base voor de ontzuring, en bevordert de brandbaarheid van de tabak. De potasch is zeer gewichtig bij de teelt van wortel-, knol- en peulgewassen en in de fruitboomteelt zij geeft schooner en fijner fruit, meer gesuikerde druiven, en twijgen met korter geschakelde'oogen. Vele onzer gronden zijn rijk aan potasch, doch deze is grootendeels onoplosbaar door de planten, die, om deze reden, zeer dank baar zijn voor eene bemesting met oplosbare potaschzouten. In het algemeen lijden de zand- en kalkgronden gebrek aan potasch zekere gronden, zooals oude weidegronden, zijn soms uitgeput door de opvolgende oog sten, en dus bijzonder potascharm. De potasch oefent nog eenen overwegen den invloed uit op het dierenvoeder zij be spoedigt de vetwording en vermeerdert mer kelijk de opbrengstkoeiën, gevoed met planten voortkomende van potascharme gron den, geven weinig en vetarme melk. Potaschgebrek in den grond bestatigt men aan het wit worden der bladranden, het kwijnen der klavers, het geel blijven der graangewassen in gezonde, uitgewaterde gronden, nadat eene behoorlijke stikstofbe mesting toegepast werd, het afsterven der bladeren, als bij de beetwortelen, het ineen krimpen en geel worden van het aardappel loof, aan het los, week weefsel der planten, de geringe opbrengst der wortelen in even redigheid der bladeren, enz. De planten hebben een zeer verschillend aaneigeningsvermogen voor de potasch van den grond de aardappels, de suikerbeeten en de tabak, zonderen gemakkelijk de pot asch af de klavers daarentegen slecht. De potasch wordt getrokken uit den grond, uit het zee- en moerwater, uit de planten- asch varechasch en andere en uit den afvalstroop of de melasse der suikerfabrie ken de asch, uit deze laatste getrokken, wordt overhaald, verdbmpt en verbrandt, en in de zeepziederijen verwerkt. (Wordt voortgezet.) A. S. Van 's middags tot middernacht, eenige dienstdoende apotheek, Zondag 12 Febr. M. Gyssolinckx, Molenstraat. Den 23 Juni, vóór den dag. bereikte de keizerlijke kolom eindelijk den Njemen, doch zonder den stroom te ontwaren. De zoom van het groot pruisische woud van Pilwilky, en de heuveling welke op de boorden van den stroom rijst, dekten nog het reu- zig leger dat hem ging overschrijden. Napoleon, die tot nog toe per voi- tuur gereisd had, steeg te paard om twee uren van den morgen. Hij ver kende den russischen stroom, zonder zich te vermommen gelijk men val- schelijk heeft beweerd, doch gebruik makende van de nachtelijke duister nis om deze grens over te trekken. Vijfmaanden later zou hij ditzelfde scheidingspunt, dank aan dezelfde duisternis, weerom kunnen over schrijden. Op het oogenblik dat hij vóór den oever stond, deed zijn paard eens klaps een val en wierp hem in 't zand. Eene stem riep toen a Dit is een slecht voorteeken een Romein zou niet verder willen gaan Nadat hij deze verkenning had ge daan, gaf de keizer bevel, bij den ondergang van den volgenden dag, drie bruggen te werpen over den stroom nabij het dorp Ponjemen. Ver volgens trok hij zich terug in zijn kwartier, waar hij héél den dag ver bleef, nu eens in zijn tent, dan weer in een Poolsch huis, loom uitgestrekt in de zware hitte, en geen rust vin dend. ('t Vervolgt).

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1916 | | pagina 1