Napoleon's Veldtocht
KATHOLIEK NIEUWS» EN AANKONDIGINGSBLAD
Zondag 27 Februari 1916
5 centiemen het nummer
70*" Jaar N° 4694
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
Week-Kalender.
ALK0H0LISME
in Rusland, in 1812.
OPVOEDKUNDE
EN ONDERWIJS
LANDBOUW.
1 Belangrijk
Bericht.
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 trank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKERUITGEVER
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,25 fr.
Gewone annoncen 0,15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0.50 fr. de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Aalst, den 26 Februari 1916.
FEBRUARI.
Evangelie van den Zondag Gelijkenis
van het gezaaide zaad Le VIII.
27 Zondag, Sexagesima, H. Leander, bis.
28 Maandag, H Romanus, belijder.
29 Dinsdag, H. Oswaldus, bisschop.
MAART.
1 Woensdag, H. Albinus, bisschop.
2 Donderdag, Gelukzalige Karei de Goede.
3 H- Cunegondis.
4 Zaterdag, H. Casimirus.
Pater Stracke aan het woord.
Zondag en Maandag 11. heeft onze
gunstig gekende vlaamsche conferencier,
Pater Stracke, alhier twee voordrachten
gehouden over Alkoholismeeen vraag
stuk dat de gevierde spreker door en
door kent, waaraan hij tal van jaren
reeds een ruim deel van zijn studie en
werkkracht wijdt, en dat hij dan ook
heeft behandeld met een warmte, een
overtuiging, een klaarheid en grondig
heid van betoog die, laat het ons ho
pen, bij het uitgelezen publiek meer
dan voorbijgaande indrukken zullen na- I
gelaten hebben.
Wij hebben slechts de voordracht van
Maandag kunnen bijwonen. Reppen wij
daarover een vluchtig woord.
Ik begeer nuchter en zaakrijk te
blijven, - zegde de voordracht-gever, en
onomwonden heeft hij dan ook met zijn
kalm, bezadigd en loch forsch-hamerend
woord, het vraagstuk der drankplaag en
drankbestrijding in al zijn naakte, vaak
bittere en ontmoedigende werkelijkheid
vóór ons oogen doen kantelen.
Pater Stracke heeft getracht zoo ob
jectief tezyn als het maar zijn kon. Hij
liet alleen cyfers en daadzaken aan
't woord komen. Hij liet de waarheid
spreken...
Ei, hce dikwerf in 't dagelijkach slen
ter-leven waar politiek, diplomatie en C'\
die niets anders zijn dan de bemanteling
8 Mengelwerk. Nadruk verboden.
Groot Historisch Verhaal.
(Getrokken uit het vermaard boek van
Graaf Philiep de Ségur, Generaal, die
den veldtocht meegemaakt heeft
Een klooster diende tot schuiloord
aan den keizer tijdens de eerste los
barsting van dit on weder. Hij vertrok
weldra naar Kowno waar de grootste
verwarring heerschte. Het gekletter
van den donder liet ons alras onver
schillig al die 'gevaarlijke geluiden
welke boven onze hoofden een helsch
leven hielden, schenen wij niet meer
te hooren. In die groote ramp zag het
leger niets anders dan een natuurlijk
toeval dat te kwader uur was geko
men en verre van ons daardoor te
laten afschrikken van dezen groot-
schen veldtocht, voelden wij ons
hardnekkiger worden en verbitterd
tegen het lot dat ons vijandig bleek
te zijn.
Dien dag kwam nog een bijzonder
onheil ^ich bij de andere ongelukken
voegen. Boven Kowno, tempeestte
Napoleon tegen de Wilia rivier, waar
van de Kozakken de brug hadden
vernield, en aldus den doortocht van
generaal Oudinot belemmerd. De
keizer schijnt dezen hinderpaal te
minachten, evenals hij alles minacht
wat hem in den weg staat, en hij geeft
bevel aan een Poolsch eskadron zijner
garde, zich in de rivier te werpen,
zonder aarzelen springen deze uitge-
lezene en vastberaden mannen met
hunne paarden in den stroom
Eerst ging alles in goede orde, en
toen de grond onder hen begon weg
te zinken, verdubbelden zij hunne
krachten. Dan bereikten zij zwem
mend het midden der golven Doch
daar begon de strooming heviger te
worden en stuwde hen uiteen. Hunne
van diep-gewortolden ikzucht, ten troon
zitten en de balans houden, zagen we
weemoedig hoe men daar omsprong met
de waarheid, hoe daar gekonkeld en ge
kuipt werd, en heel knusjes met zalfjes
en lapplaasters gewerkt, in plaats van
eens moedig en flink de scalpel in de
wonde te zetten
En meermaals vroegen we ons af of
alle idealen en hoogere betrachtingen in
dit leven, dan toch wel gedoemd waren
het somber pessimisme der volgende re
gelen te beamen
Hel land is niet te helpenniet te
redden door hen die edele impulsies
hebben, want de banaliteit en de
baatzucht zullen altijd de baas blijven
altijd zal het eigenbelang regeeren
die compacte Majorilat» van Ibsen's
meesterstuk.
(- Anna de Savornin Lokman io:
- Vragensmoede -)
En daarom verheugde het ons zoo, oen
man, een kloosterling, met dien beziel-
don geest van durf en pak-aan te zien
optreden, en hem groote, harde en moe
dige waarheden to hooren zeggen uit
- Caritaleuit liefde tot God en tot
ons volk.
Want ja, en de spreker bewees het
ten overvloede de kwestie der drank
bestrijding is vooral een kwestie van
liefde, van toewijding en opoffering
geworden iets dat diametraal tegenover
ikzucht ea eigenbelang komt te staan.
Waar bij monde van een onzer hoogsL
geschatte katholieke voormannen werd
verklaard dat geen enkele partij
hel aandurfde, dè verantwoordelijk
heid van den strijd tegen het Alkoho
lisme op zich te laden waar dus
eens te meer is gebleken dat de alkohol-
plaag wezenlijk tot eene maatschap
pelijke plaag is gewassen, vermits zij
de maatschappij-leidende krachten lam
heeft gelegd daar dient men er de liefde
en de belangstelling bij den enkelling in
te krijgen opdat hij na eene grondige
studie van het kwaad welke hem over
tuiging en wilskracht schenken zal,
mede helpe ingrijpen tegen die drank
pest die, om hem heen, in het lijf en de
ziel van honderdduizenden woekert.
Koning Alkohol heeft in zijnen dienst
paarden verschrikken, drijven weg en
worden meegesleept in den draaikolk.
Zij zwemmen niet meer, maar stroo
men verstrooid mee. Hunne ruiters
strijden en worstelen tevergeefs ont
moedigd en krachteloos wachten zij
dan gelaten hun dood af. Hun onder
gang is zeker, maar 't is voor hun
vaderland, 't is ten aanblik van het
leger en hunnen verlosser dat zij zich
opgeofferd hebben. En op het oogen-
blik dat de rivier hen gaat verzwelgen
keeren zij hun gelaat naar Napoleon
en roepen uit Leve de Keizer 1 Men
bemerkte er vooral drie, die reeds
den mond vol water hadden en dien
kreet nog herhaalden, en aanstonds
daarop in de diepte zonken. Heel het
leger sidderde van afschuw en be
wondering.
Wat Napoleon aangaat, hij gaf aan
stonds met klem en juistheid de noo
dige bevelen om het grootste getal
der drenkelingen te redden Verders
scheen hij niet ontroerd. Misschien
sproot dit voort uit zijne gewone zelf-
beheersching, of was hij van oordeel
dat het hart geen zwakheid kennen
mag onder den krijgsmantel, en dat
hij daarvan het voorbeeld geven
moest. Misschien ook voorzag hij in
de toekomst andere rampen waarbij
dit ongeluk maar kinderspel was.
Het duurde niet lang of daar was
eene nieuwe brug over de Wilia ge
worpen, en langsdaar trok Oudinot
aan 't hoofd van het tweede korps, af
op Keydani. Intusschen trok de over
schot van het leger nog altijd over
den Njemen. De overtocht duurde
drie volle dagen Het leger van Italiën
marcheerde er slechts den 29® Juni
over, vóór Poliny. Het leger van den
koning van Westlalen rukte slechts
den 3oe Grodno binnen.
Van Kowno begaf de keizer zich in
twee dagen tot in dc nabijheid der
bergpassen die het plein van Wilna
beschutten. Daar wachtte hij de
nieuwsberichten zijner voorhoede af.
Hij hoopte dat czaar Alexander om
een leger van stokers, brouwers, kapita
listen. Die compacte Majorilat waar
van Ibsen sprak, die geldmacht is het,
die de regeeriDg bindt, en haar verlamt
in haren strijd tegen de alkohol-kwaal.
Wat zullen wij zetten tegenover die
kolossale macht ran het geld
De Liefde I
Evenals Christus, de groote, de on
overtrefbare Volksvriend, om zich heen
een schaar van maagdelijke zielen dood
opstaan om de heidensche wulpschheid
der wereld te bevechten, evenzoo moet
de liefde tot Christus die zich oplost in
de liefde tot het volk, thans een schaar
van matigenvan geheelonthouders in
't leven roepen om duizenden ongelukki
ge!) uit het slijk der dronkenschap op te
trekken.
In dien zin sprak Paler Stracke.
Hij toonde verders, en bewees door
statistieken en feiten
dat er jaarlyks in ons landeken met
honderden miljoenen worden verbrast
en verzopen, terwijl dit geld ten prof ij te
van de gemeenschap, aan zoovele nuttige
en schoone werken zou kunnen besteed
worden
dat do Alkohol de groote leverancier
is van onze gevangenissen, hospitalen,
krankzinnigengestichten, enz. diejaar-
lijks ook zoo schromelijk veel geld kos
ten aan ons gouvernement
dat de Alkohol (ook in bier, wijn, enz.)
een vergif is voor alle jonge kinderen
een pest voor alle jongelingen en jonge
meisjes een vijand voor iedereen daar
hij voornamelijk het zenuwgestel aan
tast, en den dronkaard of den drinker,
traag maar zeker, naar ziel en lichaam
ondermijnt.
Over dit alles handelde de moedige
Jezuiët redenaar anderhalve uur, in
een streng wetenschappelijke en gedo-
kumenteerde voordracht, waarvan wij
in dit verslag nauwelijks de hoofdlijnen
kunnen schetsen.
Met den Heer Dokter Hoorens, die den
spreker bedankte, drukken wij den
wensch uit nog meer dan eens den be
gaafden vlaamschen conferencier in ons
midden te zien optreden.
Hier te Aalst is Pater Stracke in zijn
element
het bezit dier hoofdstad zou strijd
leveren. Het geknal van enkele ge
weerschoten verheugde hem reeds,
toen men hem kwam melden dat de
stad verlaten was. Bezorgd en mis
tevreden zet hij dan zijnen weg voort.
Hij beschuldigt de generalen zijner
voorhoede het leger der Russen te
hebben laten ontsnappen. En 't is aan
generaal Montbrun, een der ijverig-
sten, dat hij dit verwijt toetstuurt; hij
doet hem zelfs dreigementen. Doch
dit alles bleef zonder uitwerksel, en
in een man van zijn gehalte was die
gramschap veeleer opmerkenswaar
dig dan laakbaar, want zij bewees
wat al prijs Napoleon aan eene spoe
dige zegepraal hechtte.
Intusschen wist hij toch behendig
te werk te gaan bij zijne intrede in
Wilna. Hij deed zich voorafgaan en
volgen door Poolsche regimenten.
Om de dankbare en bewonderende
ovatie's der Littauwers geeft hij bitter
weinig, en in volle haast trekt hij door
de stad, want de aftocht der Russen
bekommert hem en hij snelt naar zijne
voorposten. De beste soldaten van
het 8e Huzaren-regiment, dat zonder
versterking in een bosch handgemeen
was geworden met den vijand, kwa
men er te sneuvelen onder de slagen
der Russische garde Ségur (*i die
hen aanvoerde, werd na een wanhopig
verweer, met ontelbare lansen-stooten
neergestoken.
De vijand had bruggen en magazij
nen verbrand hij vluchtte langs ver
schillende wegen die echter allen in
de richting van Drissa liepen. Napo
leon deed datgene verzamelen wat het
vuur gespaard had, en de verbindin
gen herstellen Hij duwt Murat en
zijne ruiterij vooruit op de hielen van
den czaar terzelfdertijd werpt hij
Ney in zijnen linkerflank om Oudinot
te steunen die dienzelfden dag, den
rus Wittgenstein van ai Develtowo
tot aan Wilkomir achteruit smijt.
De broeder van Philiep de Ségur, de
generaal-schrijver wiens werk wij hier vertalen.
Hier had hij vroeger ecnen werkkring
waarin hij nog oneindig veel goeds en
schoons zou tot stand gebracht hobben.
Waarom werd de schryver van Arm
Vlaanderenzoo vroegtijdig uit zijn
geliefde Aalstersche arboidsfeer wegge
roepen
Wij weten het niet, maar met het ver
dwijnen dier groote kracht is er hier een
groote leegte, een betreurenswaardige
leemte blijven gapen.
En wij hielden er aan, ter gelegenheid
dezer voordrachten, aan Pater Stracke
te herinneren dat hij hier in Aalst nog
vele vrienden en bewonderaars telt, die
zijn heengian hartgrondig bejammeren..
Mochto het woord van den geleerden
Jezuiët, met zijne klii.kklaar-vlaamsche
volksziel en echt apostel-hart, vruchten
dragen, en het edel werk der drankbe
strijding hier met niouwon ijver doen
doordrijven
VERSCHOVEN tot toeko
mende week het vervolg on
zer artikelen over
De gezuiverde of verdichte potaschzouten
zijn de volgende
Chloorpotasch.
zij bevat: nr 1 .-90-95 °/0 chloorpotasch
Chloorpotasch-KCI. 91,7%
Zwavelzure magnesia-SOMg. 0,2
Chloormagnesia MgCl. 0,2
Chloorsodium-NaCl. 7,1
Onoplosbaar 0,2
Water-H*0. 0,6 100
't zij gemiddeld 57,9 gewaarborgd
56,8 °/o waterwije potasch.
Nr 2.-80-85 chloorpotasch
Chloorpotasch-KCl. 83,5
Zwavelzure magnesia-SOMg. 0,4
Chloormagnesium MgCl. 0,3
Chloorsodium-NaCl14,5
Onoplosbaar 0,2
Water-H'O. 1,1-100
Daarna komt de keizer in Wilna den
post bekleeden dien Alexander had
verlaten.
Daar wacht alles op hem zijne
uitgespreide oorlogskaarten, de mili
taire rapporten, en een menigte van
officieren die zijne bevelen komen
ontvangen. Hij bevindt zich hier ten
volle op het strijdtooneel en honder
den zaken roepen zijne aandacht in.
Hij moet dringende en belangrijke
beslissingen nemen, krijgsmanoeuvers
voorschrijven, hospitalen, magazijnen
en operatie-lijnen inrichten. Hij moet
ondervragen, lezen, ziften, in een
woord naar de waarheid tasten en
polsen te midden van al die tegen
strijdige berichten en rapporten.
En dat was nog alles niet. Napoleon
had te Wilna een nieuw keizerrijk tot
stand te brengen, en van hier uit
moest hij de politiek van Europa, den
oorlog van Spanje, en het bestuur van
Frankrijk leiden. Zijne politieke,
militaire en bestuurlijke briefwisse
ling welke hi j sinds eenige dagen had
laten saamhoopen, mocht niet langer
blijven liggen.
Na allen gehoord en ondervraagd
te hebben, kwam hij dan weer binnen,
en strekte zich op een rustbed uit,
niet om te slapen, maar wel om kalm
en eenzaam te kunnen nadenken en
overwegen Weldra was hij weer te
been, en dikteerde vlug de verschil
lende plannen en orders welke zijn
vernuftig brein had uitgebroeid.
In Pruisen hadden de legers, vol
gensvoorschrift van den keizer.slechts
voor twintig dagen eetvoorraad mee
genomen. Dit was juist genoeg om
Wilna te bereiken en daar slag te
leveren de victorie zou dan voor het
overige zorgen doch met de vlucht
van den vijand was die victorie op de
lange baan geschoven. De keizer kon
zijnen voorraadstrein verbeiden,maar
met de Russen te verrassen had hij
hen uit mekaar geworpen hij wilde
dit voordeel met verliezen, noch zijne
prooi een oogenblik lossen. Hij doet
't zij gemiddeld 52,7 gewaarborgd
50.5 °/o waterwije potasch.
Nr 3 -70-75 chloorpotasch
Zwavelzure potasch-SO'K1. 1,7
Chloorpotasch-KCl 72,5
Zwavelzure magnesia-SOMg. 0,8
Chloormagnesium-MgCl. 0,6
Chloorsodium-NaCl. 21,2
Zwavelzure kalk-SO'Ca. 0,2
Onoplosbaar 0,5
Water-H'O. 2,5—100
't zij gemiddeld 46,6 gewaarborgd
44,1 waterwije potasch.
't Is vooral het tweede zout dat in België
gebruikt wordt, als potaschmest en ter ver
vaardiging der samengestelde handelsmest
stoffen
Zwavelzure potasch.
De zwavelzure potasch of potaschsulfaat
wordt door dubbele ontbinding tusschen de
chloorpotasch en de zwavelzure magnesia
vervaardigd, en ook uit kaïniet getrokken,
zij bevatnr 1.-96 zwavelzure potasch
Zwavelzure potasch-SO'K1. 97,2
Chloorpotasch-KCl. 0,3
Zwavelzure magnesia-SOMg. 0,7
Chloormagnesium-MgCl. 0,4
Chloorsodium-NaCl. 0,2
Zwavelzure kalk-S04Ca. 0,3
Onoplosbaar 0,2
Water-H'O. 0,7 100
't zij gemiddeld 52,7 °'o gewaarborgd
51,8 */o waterwije potasch.
Nr 2.-90 °/8 zwavelzure potasch
Zwavelzure potasch-S04K*. 90,6
Ch loorpotasch - KCI 1,6
Zwavelzure magnesia SOMg. 2,7
Chloormagnesium-MgCl. 1,0
Chloorsodium-NaCl- 1,2
Zwavelzure kalk-S04Ca. 0,4
Onoplosbaar 0,3
Water-H'O. 2.2—100
't zij gemiddeld 49.9 gewaarborgd
48.6 o waterwije potasch.
't Vervolgt. A- S.
Alle mededeelingen, ad verton lies enz.
moeten voor de opname in Db Dender-
bode, ten allerlaatste den Donder
dag voormiddag ton bureele, 31,
Korte Zoutstraat. besteld zijn.
dus vierhonderd duizend mannen in
het spoor van den vijand oprukken,
met een eet voorraad Van twintig
dagen, in een land dat schraal en zan
dig was en niets opleverde
Gemis aan vooruitzicht was het
niet, want een kolossale toevoer van
ossen volgde het leger, ingericht in
kudden, ofwel aan ae eetwaren-wa
gens aangespannen. Hunne geleiders
waren verdeeld in bataljon Doch
dezen, ontmoedigd door de traagheid
dier zwaarlijvige beesten, doodden
hen of lieten hen onder weg van hon
ger omkomen. Nochtans zag men nog
een groot getal ossen te Wilna en te
Minsk eenigen zelfs bereikten Smo
lensk, maar te laat zij konden slechts
voor de reserven-troepen dienen die
ons volgden.
Anderzijds hield de vesting van
Dantzig zooveel graan in dat zij alleen
héél het leger haade kunnen voeden
zij bevoorraadde Koenigsbergen. Hare
levensmiddelen waren in groote sche
pen de Pregel rivier opgevaren tot
aan Vehlau lichtere schepen vaar
den tot aan Insterburg. De andere
zendingen te lande geschiedden van
af Koenigsberg tot aan Labiau, en
van daar, langs de Njemen en de
Wilia, tot aan Kowno en Wilna. Maar
met het droog-worden der Wilia-rivier
werd dit vervoer weer gestuit, en dan
moest men zijn toevlucht tot andere
middelen nemen.
Napoleon die een hekel had aan
alle trafiek, bevool aan de administra
tie van het leger littauwsche wagens
te verzamelen. Men verzamelde er
vijfhonderd, doch die wagens waren
zoo smerig en vuil van uitzicht, dat
de keizer ze niet meer wilde zien ge
bruiken. Alsdan liet hij toe te onder
handelen met de joden die de eenige
handelaars in deze streken zijn. Ein
delijk kwam het eetwaren-konvooi,
dat te Kowno opgehouden werd, in
Wilna aan maar het leger was reeds
verder op marsch,den vijand achterna.
Vervolgt;.
