Napoleons Veldtocht KATHOLIEK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD Zondag 26 Maart 1916 5 centiemen het nummer 70«e Jaar IV0 4698 <ge Week-Kalender. Derde Zondag in den Vaalen- Raadselvrienden. DE DENDERBODE Abonnementsprijs 3 trank 's jaars Men schrijft in te Aalst 31. KORTE ZOUTSTRAAT, 31 DRUKKER UITGEVER VAN DE PUTTE-GOOSSENS ie Aalst, den 25 Maart 1916 M A ART-APRIL. Evangelie van den Zondag Jezus jaagt een stommen duivel uit. Luc. XI 26 Zondag 3Z. v. d. V. Oculi. H. Ludgerus bis. 27 Maandag, H. Joannes Damascenus.Kerkl. 28 Dijnsdag. H. Joannes Capistarano, bel. 29 Woensdag, H Eustasius abt. 30 Donderdag, H. Zozimus, bis. 31 Vrijdag, H. Cornelia, maagd. APRIL. 1 Zaterdag, H Hugo, biss. (Genezing van den Stomme) O Heer. Gij deedt den slomme spreken, dij kwaainl de kluisters breken f Waarmeê de Hooze zijne tong Tot eeuwig droevig zwijgen dwong. Eilaas zoovele inenschen-rnonden Vei zwijgen duist re zonden, Omdat «Ie stomheid hen bevangt. De helsche inachl hen dwingt en prangt. O Redder 1 wil de herten raken, De tongen-boeien slaken. Daar needrige belijdenis Den vrede geeft, verlossing is A. Cuppens Opvoedkunde en Onderwijs Theoretische en Praktische Beschouwingen VI. De Godsdienst als factor in de liefde en het huishoudelijk leven. Wij zagen in ons laatste artikel hoe vader en moeder dienden samen Ie wer ken aan hel opvoeden hunner kinderen. Maar als wii nu de werkelijkheid nagaan, dan bestatigen we alras dat die samen werking in vele huishoudens op leemen voelen slaat en dat de kinderen vaak aanleiding geven lot krakeel en twist tusschen vader en moeder, in plaats van dezen nader tot elkaar te brengen. En de oorzaak hiervan hoeven wij niet ver te zoeken. Zij is van tweeërhanden aard het verschil van karakter en het gemis van godsdienst. 12 Mengelwerk. Nadruk verboden. in Rusland, in 1812. Groot Historisch Verhaal. (Getrokken uit het vermaard boek van Graal Philiep de Ségur, Generaal, die den veldtocht meegemaakt heeft.) Men bevond zich toen in de nabij heid der stad Beszenkowiczi. Prins Eugeen kwam er op den russischen generaal Doctorof te stuiten deze leidde de achterhoede van Barclay. Terwijl hij Barclay van af Polotsk tot aan Witepsk volgde, had hij verken ners vooruitgezonden op den linker oever der Duna-rivier te Beszenko- wiczi, en toen hij er zien terugtrok vernielde hij de brug. Prins Eugeen eenmaal meester van de stad, onder zocht de rivier en deed er eene nieu we brug over bouwen eenige vijan delijke troepen ter verkenning achter gelaten op den tegenoverliggenden oever, trachtten slechts flauwtjes dit werkte verhinderen. Napoleon snelt ter plaatse voor de eerste maal maakt hij kennis met deze rivier wel ke op hare beurt in zijne macht valt. Hij keurt terecht den gebrekkigen bouw der brug af die hem in het bezit der beide oevers stelt. Daarna trekt hij onmiddellijk den stroom over niet uit ijdelen ijver, maar om aanstonds zich zelf rekening te geven over den optocht van het rus sisch leger uit Dnssa naar Witepsk, en over de manier waarop hij het in zijn marsch zou kunnen aanvallen, of het vóórkomen in de laatst genoemde Evenals ieder mensch eigen uiterlijk en eigen gelaatstrekken bezit, zoo heeft ook iedereen een eigen karakter. En raai. en vrouw hebben elk het hunne. Die scherpe, harde lijnen van hun ka rakter kan hun liefde afronden en af stompen, maar zij blijven toch bestaan, zij zullen nooit heelemaal verdwijnen en zij laten zich slechts door wederzijdsche toegevendheid uit den weg ruimen. Nu, toegevendheid is er niet mogelijk zonder chrisle ijke liefde, en christelijke liefde wordt in 't leven geroepen door den godsdienst,. Hel is de godsdienst die aan den mensch zelfbeheersching voorhoudt, die hem zachtheid en nederigheid aan predikt, die hem zijne driften leert, brei delen «n beteugelen, die inzonder aan man en vrouw lessen van christelijke naastenliefde geeft en hen de kracht schenkt malkaars gebreken en tekortko mingen te verdragen en aan te vullen. Daarom baart «Ie godsdienst vrede bij den enkelling evenals in de familie, even als in de maatschappij. Waar de liefde niet bij machte is het karakter te versmelten van twee ver schillende meoschen, man en vrouw, die voor héél hun leven, dag aan dag. uur aan uur, dezelfde lasten en plichten dra gen moeten, daar komt de godsdienst helpen met zijn troostende beschouwin gen over de menschelijke zwakheid, en zijn breede gedachten van vergeeflijkheid j en toegevendheid. Daarom is ook hij, zelfs in aardschen zin, den grooteu steun en redder der lief de. De liefde drijft twee wezens tot elkaar gelijk do twee vlammen van een vuur, en deze wilt zij doen ie saam vloeien tot één vlam. De liefde duit geene afstanden noch verdeeling. Zij streeft er steeds naar twee wezens tot één wezen te maken, twee zielen tot één akkoord op te lossen. Een fransche dichter zegde dit heel schoon en ook heel ideaal in de volgende verzen On est d'accord sur tout avant de se répondre L'ame de plus en plus aspire a se confondre. Dans un autre soi même oü tout va retentir On se regarde vivre, on s'ècoute sentir. Dans sa vivante image on trouve son emblême. C'est te rayon du del par l'eau répercuté, Qui remonte au rayon pour doubler sa clarté C'est ie son qui revient de l'ècho qui répète Seconde et même voix a la voix qui la jette. enz. Ja, héél mooi, héél dichterlijk, maar eilaas... '1 zijn verzen De liefde evenals de roos heelt hare doornen. En die door- stad. Hij beseft seffens den stand der zaken De richting welke de achter hoede van den vijand inslaat, en het antwoord van eenige gevangen bewij zen hem dat Barclay hem te rap is geweest en dat hij te Witepsk gele gerd ligt Zelfs maakt hij zich reeds gereed tot de verdediging der berg passen welke deze hoofstad beschut ten. Napoleon trekt dan terug binnen de muren van Beszenkowiczi, nadat hij op de rechteroever der Düna slechts enkele overblijfselen der rus- sische achterhoede verkend heeft. Op dit oogenblik, langs de wegen van 't noorden en 't westen, marcheerden al de fransche legers op Beszenko wiczi af. De krijgsbevelen van den keizer waren met zulk eene nauwge zetheid uitgevoerd geworden, dat die korpsen, vertrokken op verschillende tijdstippen en uit verscheidene rich tingen, niettegenstaande de hinderpa len van allerlei aard en eene scheiding van één maand, op een afstand van honderd mijlen van hun vertrekpunt, allen tegelijkertijd, op zelfden dag en uur, hier aankwamen. Ook heerschte er de grootsfe wan orde. Talrijke benden ruiterij, voet volk en artillerie wilden aan alle kan ten in de stad binnendringen; er werd gekibbeld en getwistiedereen, vol moeite en honger, was ongeduldig om ter bestemming te geraken en wat te rusten. Tevens was het in de straten één loopen en keeren van krijgsboden, staf-officieren, dienstknechten paar- dengeleiders en bagage-voerders. Zij doorkruisten koortsig de stad, de eenen op zoek naar eten, de anderen nen het zijn de stekelige kanten en hoe ken van het mensch'-nkarakter welke, zooals wij het hooger schreven, altijd blijven beslaan. ('t Vervolgt.) LANDBOUW Oorzaken die het potaschverbruik in Belgie beperken. I Relgie is hel land, «lat betrekkelijk de grootste hoeveelheden handelsmestsloffen verbruikt, doch zooals wy hooger zagen, slaat het potaschgebruik niet in oven- redigheid m»*t het stikstof- en het fosfoor- zuurverbruik Dit komt grootendeels hieruit voort dat de uitwerkselen der potasch minder het oog voelden De uit werkselen der stikstof laten zich spoedig zien, daar zij op de uitwendige ontwik keling der plant werkt, terwijl de potasch voornamelijk op de hoedanigheid en het gehalte aan drooge stoffen invloed heeft. Daarbij, vele landbouwers stellen zich nog allyd te vredeii met middelmatige oogsten, alswanneer eene duchtige po- taschbwnosling de opbrengst merkelijk kan verhoogen, en hebben verscheidene slecht gedane proeven de landbouwers in dwaling gebracht, doordien eene mindere opbrengst niet zelden aan het gemis aan stiksiof of fosfoorzuur, in plaats van aan potasch toegeschreven wordt. Ook, doordien de potasch, rechtstreeks op groeiende planten toegepast, schade lijk werken kan. werden soms verkeer- delijke besluitselen getrokken. Er dringt zich bijgevolg eene oordeelkundige keus der zouten, van het tijdstip en de wijze van aanwending op. Teveel nog worden sommige gronden als rijk genoeg aan oplosbare potasch verondersteld alleen ernstige proefne mingen kunnen ons tot richlsaderdienen. En hoe rijk ook sommige gronden aan potasch wezen, toch geeft eene recht- streeksche toepassing van opneembare zouten in de meeste om niet te zeggen in alle gevallen, loonende uitslagen. Eindelijk wordt er niet genoeg reke ning gehouden dat alle planton niet dezelfde potaschbehoefte bezitten, en dat zij een zeer verschillend losmakend ver mogen voor de potasch van den grond hebben. Zoo b. v. zijn de beetwortelen en de klavers potasch planten, terwijl de graangewassen nog euiigszins gedijen in potascharme gronden de aardappelen benuttigen tamelijk gemakkelijk en onop losbare potasch van den grond, terwijl de rapen dezelfde moeilijk losmaken, 't is te zeggen zich aaneigeuen. i'ra.ktijker. AANKONDIGINGEN Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,35 tr. Gewone annoncen 0,15 fr. de regel. Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de regel. Dikwijls te herhalen volgens akkoord. Vergeet niet dat de GROOTE RAADSELPRIJSKAMP uitge schreven door onze Almanak en Dagkiapper voor I9I6 op 31 MAART eerstkomende gesloten wordt. Diegene er begeeren aan deel te nemen stellen dus niet meer uit hunne oplossingen met 0,15 c ten bureele van De Denderbode te bestellen. naar voeder, anderen nog naar loge ment al dat volkje drumde en stootte tegen elkaar, en daar de strooming nog steeds geweldiger werd, geleek het weldra op een krielend mieren nest. Hier waren het adjudanten, dragers van dringende bevelen, die zich vruchteloos een weg door die massa wilden banen de soldaten hangen de dooven uit voor hun aandringen en bedreigen. Vandaar komt er krakeel, geroep, en bij dit alles paart zich het lawaai der roffelende troms het ge vloek der voermans, het gedaver der rollende poeder-wagens en kanons, en 't luid kommando der officieren. Hier en daar, aan de woningen wordt er zelfs gevochten tusschen de solda ten die er reeds hunnen intrek hebben genomen, en de later aankomenden die er insgelijks een plaats willen ver overen. Eindelijk, vóór middernacht, neemt al dit geloop en geharrewar een einde. Het grootste gedeelte der troepen is uiteengestroomd in de richting van Ostrowno, en op al dit oorverdoovend geraas volgt de diepste stilte. De snelheid waarmede al deze le gerkorpsen hier saamgetrokken wer den en zelfs nog in den nacht hun aangeduide stelling gingen innemen, liet genoeg vermoeden dat er den vol genden dag zou slag geleverd worden. Inderdaad, daar Napoleon den vijand niet kunnen voorkomen had in Witepsk, zou hij hem daar nu gaan overrompelen Maar de Russen, na de hoofdstad binnengerukt te zijn langs den rechter-oever der Düna, hadden haar doorkruist, en kwamen thans de franschen tegemoet om tegen Tooneel-kronijk Beste Jongen, Gij schrijft mij dat het u zoo'n spijt deed de tooneel-opvoeringen onzer vereenigde tooneelliefhebbers niet te hebben kunnen bijwoonen. Ja, 't reizen gaat op heden niet zoo gemakkelijk, he Anders kerel, voor opvoeringen als deze, zoudt ge voorzeker graag een twintigtal kilometertjes afgeketst hebben. Jongen, jongen, wat was dat mooi Wat hebben we daar eerst stonden van diepe emotie, en daarna stonden van onbedaarlij- ken lach-lust gehad 1 Mij dunkt ik zie u van hier een gezicht zetten, waar de nieuwsgie righeid duimen dik opligt I Uw spijt en uw vraagachtigheid moeten thans ook in de hoogste mate geprikkeld zijn I Troost u Ik ga u gauw relaas geven over die opvoeringen. Zooals ge weet, stond er op het program een dramatisch éénaktertje van Heyermans Het Kind De inhoud van dit stuk laat zich in eenige woorden samenvatten Dokter Larsen heeft, na drie jaar wachten, eindelijk een kind gekregen, een ventje om te stelen met zijn prachtig blauwe oogskens, maar eilaas... 't is blind Frida, zijne vrouw, leefde eenige weken in zalige onwetend heid, zij wist niets af van dit schrikkelijk ongeluk, tot zij op zekeren dag met haar kind bij den photograaf was Deze nam eerst een rinkelbel, dan een pop om de aandacht van den zuigeling te wekken, maar de zuige ling zag niets, hij was... blind I Verbeeld u de smart dier moeder In haar wanhoop gaat ze zelfs zoo ver dat ze 't op zeker oogenblik uitgilt liever haar kind te zien sterven, dan het als een arme stumperd te zien groot groeien. Maar aan haar man zelf zegt ze niets. Zij beiden kunnen hun wee niet luch ten. Zij kroppen het op. Larsen zit met heele nachten bij zijn lamp te waken. Hij kan niet meer slapen niet meer lachen... nog veel min bidden... Hij heeft opeens een voor liefde gekregen tot de studie over snelwer- hen de uitgestrekte bergpassen te erdedigen die Witepsk beschermen. Den 25* Juli trok generaal Murat met zijne ruiterij op Ostrowno af. Op twee mijlen afstand van dit dorp, be gaf het 8e huzaren-regiment zich vooruit in kolom, langs een breede baan aan beide kanten omzoomd en verdoken door hooge berken-boomen. Deze huzaren stonden op het punt de kruin te bereiken van eenen heuvel, waarop zij slechts eene zwakke macht bespeurden, samengesteld door drie ruiterij-regimenten der russische gar de en zes stuks kanon. Daar was geen enkele scherpschutter onder hen te zien De geleiders van het hooger ver meld 8e der huzaren dachten dat zij voorgegaan werden door twee regi menten hunner divisie die, rechts en links van de groote baan, dwars door de velden marcheerden, doch het ge boomte langsheen den weg onttrok hen aan hun gezicht. Zoo kwam het dat deze twee regimenten reeds lang halt gemaakt hadden, terwijl het 8* nog altijd voorwaarts trok, in de vaste meening dat de russische regimenten welke men op honderd vijftig passen door de boomen kon ontwaren op het hoogste van den heuvel, hunne eigen mannen waren welke hem vóór nen kwamen te bestijgen. Intusschen hielden de russen zich daar zoo stil als een muisje, en lieten de franschen zonder argwaan nade ren, zoodat de leiders van het 8* regi ment niets k.vaads vermoedden. Ook dachten zij dat er een misverstand moest bestaan, toen zij bevel kregen dien heuvel te bestormen zij zenden eenen officier voorop om den troep kende vergiften... Mijn vriend begrijpt ge reeds waar dit naar toegaat Die vader staat op het punt den moordenaar te worden van zijn eigen kind. Hij stelt zich voor dat het een weldaad ware dit ellendig bloedje met een pijnlooze inspuiting te verlossen van een leven zonder licht, zonder zon, zonder blau we lucht en bloemen een leven dat altijd nacht zijn zal En dan komt het verplet terend tragieke Larsen, het spuitje in de hand, werpt de deur open der kamer waar de zuigeling in zijn wiegsken ligt. Hij luis tert als een dief in den nacht Hij aarzelt... Hij doet als een dronken man... Wat gaat er gebeuren Die enkele oogenblikken duren lang, lang als een eeuwigheid en zij zijn vree- selijk om er bij te rillen Zie daar doet hij een stap... nog een... maar eensklaps staat Frida achter hem, de moeder die in één sekond het inzicht van den vader peilt, en haar stem scheurt door zijn opschrikkend geweten als een bliksemstraal door de don kere luchtLarsen I wat doet ge daar Wat wildet ge bij de wieg Dit is de ontknooping, Beste. Het is de triomf der moederliefde die het zwaarste lijden en de grootste beproevingen zegevie rend torsen kan, en daar waar de liefde van den vader niets anders dan de dood zag als redding voor zijn kind. blijft zij nog hopen en gelooven in de schoonheid van het leven en van de toekomst, omdat gelijk een schrij ver het ergens zegde een moeder haar kind, ook vol ellende of schuld, naamloos liefhebben kan En nu hoor ik u vragen, mijn jongen Werd het stuk mooi gespeeld Ik zeg u maar dit het was prachtig. Alleen betreur ik het dat men niet een samenvatting van dit meesterwerkje op de programma's heeft mee gedeeld, want er is veel aan het, publiek ontsnapt Heyermans is niet altijd gemakke lijk om volgen. Zijn stijl is gansch bondig en gedrongen, hij Iaat zijn personage's geen woord meer zeggen dan er strikt noodig is, en ik wil u eerlijk bekennen.dat ik het drama eerst twee, drie maal heb moeten lezen alvo rens ik er mij heelemaal inleven kon en het totaal genieten. Goddank, daarmede heb ik de opvoering goed kunnen volgen. De hoofdrol (Dr Larsen) werd aangrijpend en krachtig vertolkt door Emiel Van Lierde. Een echt en diep gevoel doorzinderde al zijn woorden en gebaren zijn spel was waarlijk vol lijden, vol passie, en 't verried onloo chenbaar een kunstenaarstemperament. Me- juffer Claeys beeldde de rol uit van zijn vrouw (Frida), en zij ook deed meer dan eens mijne oogen vochtig worden dat kwam uit 't hart I De rol van Dr Stein R. Van Hauwe) werd met zorg ingestudeerd, en de genoemde akteur leverde daarin puik en gedegen werk. Zijn taak was anders ook niet gemakkelijk. te verkennen die daar in positie ligt, en gaan te goeder trouw maar steeds vooruit. Doch eensklaps zien zij dien offi cier neersabelen en gevangen geno men, terwijl het kanon van den vijand hunne huzaren onder vuur neemt. Dan aarzelen zij niet meer, en zonder tijd te verspelen aan het ontplooien van hunne troepen onder dien schroot- regen, galoppeeren zij tusschen het geboomte recht naar de vijandelijke batterij om haar te bemeesteren. Met een sprong hebben zij de stukken in hunne macht, zij werpen het regiment omver dat in het midden stand houdt, en verpletteren het. In de verwarring van dien eersten zegepraal, zien zij, rechts, het russisch regiment dat zij komen voorbij te rennen, als aan den grond genageld staan van verbazing zij vallen het langs achter op het lijf, en hakken het insgelijks in de pan. Terwijl zij daarmede bezig zijn be merken zij, links, het derde vijande lijke regiment dat, gansch uit zijn lood geslagen, stilletjes trachtte af te drui pen door een behendig manoeuver inderhaast hunne krachten samen trekkend, komen zij het overvallen te midden van zijnen aftocht, en jagen het ook over de kling. Aangevuurd door dien triomf doet Murrat de russen deinzen naar het bosch van Ostrowno. waarin zij schenen verscholen te liggen. Hij wilt er op zijne beurt binnendringen, doch hier stoot hij op eenen forschen te genstand. ('t Vervolgt),

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1916 | | pagina 1