KATHOLIEK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
Napoleons Veldtocht
Wal moeten wij mei
ons fruit noen
Koïlie van tarwe, rogge of gerst.
Zondag 25 Juli 1916
5 centiemen het nummer
70ste Jaar IV0 4715
Week-Kalender.
MOEDER-GEDICHTEN.
IWEIN VAN AALST
van Dr isiaoor Bauwens
DE DENDERBODE
o tranl/ 'c- too-c I A ANIfOMn
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKERUITGEVER
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal .0,75 fr.twee maal 1,25 Ir.
Gewone annoncen 0,15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Aalst, den 22 Juli i916.
JULI.
Evangelie van den Zondag
Jesus spijst vier duizend menschen
Matt. VIII.
23 Zondag, 6 na Sinxen. H. Apollinaris.
24 Maandag, H. Christina, maagd en m.
25 Dinsdag, H. Jacobus, apostel.
26 Woensdag. H Anna, moeder van 0. L. V.
27 Donderdag, H. Christiana.
28 Vrijdag, H. Nazarius en Celsus, mart.
29 Zaterdag, H. Martha, maagd.
IV u "II'int'
Moeder.
Ik zag in den dróóm mijne Moeder van nacht
Het was, of zij levend daar stond,
Met die oogen zoo gloedvol en minnelijk zacht,
Met dien hemelschen lach om haar momL
Zij kwam naar inij toe en ik vloog tot Haar heen
Door 't lieve gelaat als verrukt
Toen heelt zij inij zacht, onder juichend geween,
Aan 't hijgende harte gedrukt.
O heerlijke omhelzing Wat hemelsche lust
Heelt toeu heel mijn ziele doorgloeid
lk heb aan de horst mijner Moeder gerust
Ik ben met Ileur tranen besproeid.
Helaas... het was droomen. De donken- nacht
Omhulde mijn oog... Zij verdween
En hoe ik ook uitbrak in biddende klacht,
Ik bleef zonder Moeder... alleen.
A. Binnewiertz
Opvoedkunde
en Onderwijs
Theoretische en Praktische
Beschouwingen.
XIX
Bladzijden van een Wijsgeer uit de
vorige eeuw.
Geest en smaak. De geest bij
de vrouw. Geestelijke verhou
ding tusschen mannen en vrouwen
in de wereld.
Door vernuft en talent wordt de smaak
gevormd door den smaak gaat de geest
allengskens open voor de begrippen van
het schoone op alle gebied, en ook voor
de zedelijke begrippen welke er mede in
verband staan.
Dit is misschien oen der oorzaken,
waarom het zedelijkheidsgevoel vroeger
ingang vindt bij de meisjes dan bij de
jongens want diegene welke zou raee-
nen dat zij bet vroegtijdig ontluiken van
dit gevoel te danken hebben aan de les
sen hunner opvoedsters, zou den bal
deerlyk misslaan en bewijzen dat hij
Wanneer wij weldra zullen handelen over
kunstopleiding als/'actor in de opvoeding, zal het
ons klaar blijken hoe belangwekkend het is den
smaak aan te kweeken en te vormen.
28 Mengelwerk. Nadruk verboden.
in Rusland, in 1812.
Groot Historisch Verhaal.
(Getrokken uit het vermaard boek van
Graaf Philiep de Ségur, Generaal, die
den veldtocht meegemaakt heeft).
De russen behaalden bijna zooveel
roem met hunne nederlaag, als wij
met onze zegepraal wij van onzen
kant triomfeerden, doen anderzijds
was de overwonnen vijand er in ge
lukt zijne artillerie, zijne bagage en
zijn reisgoed te redden. Een der vij
andelijke generalen, alleen achterge
bleven op het veld der slachting,
trachtte te ontsnappen door het her
halen van fransche bevelen doch bij
de klaarte van het geweervuuf werd
hij erkend en gevat. Andere russische
generalen waren gesneuveld, maar
ons leger werd nog erger begroeid.
Bij den overgang van de slecht her
bouwde brug der Kolowdhia, was
generaal Gudin, een dappere en koel
bloedige krijger, van zijn paard ge
stapt om het Water over te steken, en
op hetzelfde oogenblik vloog een bom
rakelings langs den grond en verbrij -
zelde hem de beide beenen. Wanneer
de keizer dit nieuws vernam, stond
geenzins weet hoe die lessen er gewoon
lijk uitzien en hoe de menschelijke geest
een eigen natuurlijke lijn volgt om tot
ontwikkeling te komen.
De kunst van te spreken is een hoofd-
vereischte om te kunnen behagen, en
't is door haar alleen dat men eenen
nieuwen glans kan bijzetten aan de
uiterlijke schoonheid welke onze zinnen
gewoonlijk aanlokt en streelt, 't Is de
geest (onze letterkundigen zouden hier
zeggen de fijngeestigheid die niet
alleen het lichaam verlevendigt, maar
het als het ware herschept 't is door de
afwisseling en schakeering van gevoe
lens en gedachten dat hij het gelaat
bezielt, en het telkens weer eene nieuwe
uitdrukking geeft en 't is door de ge
sprekken welke hij in 't leven roept, dat
hij de aandacht gedurende langen tijd
aan een en 't zelfde onderwerp weet te
binden.
Ik geloof dat het om al deze redenen is
dat de jonge meisjes zoo vroegtijdig een
aangenaam gebabbel bezitten, dat zij
reeds eenen toonval weten te geven aan
hunne woordjes, alvorens dat zij die
begrijpen, en dat wij er een zoo vroeg
tijdig vermaak in scheppen naar die
kleine pratertjes te luisteren, zelfs voor
aleer dat wij met hen kunnen kouten.
De vrouwen hebben eene losse tong
zij spreken eerder, vlugger en aangena
mer dan de mannen. Men yerwyt hun
ook dat zij meer spreken dan wij: dit
moeten zij doen, en ik zou volgaarne dit
verwijt willen verandoren in lof. De
tong en het oog werken hij de vrouw
gelijktijdig en om dezelfde reden. De
man zegt hetgeen hij weet, de vrouw
zegt hetgeen haar beval! om te spreken
heeft hij wijsheid en kennis van noode,
do vrouw bezit daartoe haren smaak
hij klapt voornamelijk over nuttige on
derwerpen en zij over de aangename. De
gesprekken van beide geslachten moeten
slechts in dit punt overeenkomen dat
zij waarheiden rechtzinnigheid behelzen.
Deze waarheid en rechtzinnigheid is er
gemakkelijk in te krijgen bij de jonge
meisjes.
Ik merk in 't algemeen op voor wat
den maatschappelijken omgang betreft,
dat de beleefdheid der mannen een meer
hoffelijk karakter draagt, terwijl die der
vrouwen meer streelend is. En dit ver
schil is weerom gansch natuurlijk. De
man schijnt er meer naar te streven u
gedienstig te zijn, terwijl de vrouw zal
trachten u aangenaam te zijn. En daaruit
volgt wat men overigens ook moge
zeggen of denken van het karakter dei-
vrouwen dat hunne beleefdheid min
gekunsteld is dan de onze, omdat zij hij
hen, gezien hun natuurlijken aanleg om
te behagen, schier instinktmalig is. Doch
wanneer een man veinzen komt dat hij
myn belang stelt hoven het zijne, dan
mag hij zijn woorden nog zoo warm en
overtuigend maken, zij blijven niettemin
leugenachtig.
iedereen er bedrukt en terneergesla
gen, want tegen een dergelijk verlies
kon onze victorie bij Valontina niet
opwegén.
Gudin werd naar het hospitaal van
Smolensk vervoerd waar hij' de eerste
zorgen van den keizer ontving, doch
zij konden :fliet baten, en weldra
stierf hij. Hij werd begraven in de
citadel der stad.
Het toeval wilde dat hij op waar
dige wijze vervangen werd Gérard,
de oudste brigade generaal der divi
sie, nam zijn kommando over, en de
vijand die niets gewaar werd van ons
verlies, kon ook geen profijt trekken
uit den schrik kei ij ken slag dien hij
ons kwam toe te brengen.
De russen, verbaasd omdat zij
slechts frontsgewijs aangevallen wa
ren, dachten dat al de militaire bere
keningen van Murat, er zich bij be
paalden hunne groote baan te volgen.
Zij noemden hem spottend den gene
raal der groote wegenhem aldus
beoordeelend volgens de gebeurtenis
sen die vaak bedriegen.
Inderdaad, terwijl Ney aanviel
verkende Murat diens flanken met
zijne ruiterij. Deze echter kon tot
den aanval niet overgaan, dewijl zij
zich links door bosschen. en rechts
door moerassen in haar bewegingen
belemmerd zag. Doch terwijl deze
Het kost dus geenszins inspanning aan
de vrouwen om beleefd te zijn, en de
beleefdheid laat zich gemakkelijk aan de
jonge meisjes aanleeren. De eerste les
komt hier van de natuur, de opvoeding
hoeft haar slechts te volgen en naar den
bepaalden vorm te kneden.
('t Vervolgt).
De regen In Juni.
In ons nummer van 9 Juli, nr 4713,
hebben we een kort overzicht gegeven,
van de hoeveelheid regen.gevallen sedert
Oktober 1915, waaruit blijkt, dat er van
1 November lot 14 Juni laatstleden, voor
onze streek niet min dat 1347,5 millime
ters regen is opgeteekend.
Van den 15 tot den 30 Juni is er nog
een beduidende hoeveelheid bijgekomen,
en wel 118,2 millim. waarvan 114,4 mil-
lim. van den 23 tot liet einde der maand,
dus in acht dagen. In 't geheel beliep
derhalve de regen, in de maand Juni,
tot 282,5 millimeters. Wanneer we nu in
aanmerking nemen, dat er in dezelfde
maand, volgens langjarige waarnemin
gen, gemiddeld 63 millim regenwater
valt, dan ziet men al dadelijk, dat voor
do afgeloopen maand de hoeveelheid
bijna vijfmaal de middelmaat heeft be
dragen. Men begrijpt dus genoeg, hoeveel
reden men nu op den buiten heeft, over
zooveel regen te klagen.
Voor onze streek rekent men de jaar-
lyksche hoeveelheid regen, gemiddeld op
720 millimeters. Welnu, van den 1 No
vember tot den 30 Juni laatstleden, dus
in acht maanden, is er 1465,7 millimeters
water gevallen, wat nagenoeg overeen
komt met tweemaal de hoeveelheid die
we anders in een gansch jaar vaststellen,
't Is zelfs iets moer, namelijk 1465,7 2
732,8 millimeters.
Voegt men daarbij de bijna gedurige
overtrokken lucht en 't gebrek aan warm
weer, vorder de onvoldoende of slechte
bemesting, en men hoeft zich er niet
over te verwonderen dat de aardappelen,
de beeten, de voedermaïs, de haver en in
't algemeen allo zomervruchten nu in
wasdom en uitzicht veel te wenschen
laten. Landbouwleven.
Ziehier de vraag welke do fruitteeler
zich stelt bij het naderen van den oogst.
Eertijds leverde de uitvoer naar het bui
tenland eene belangrijke winst op. Sedert
de buitenlandsche fruithandel stil ligt,
houdt deze bron van groote inkomsten
voor de betrokkene kweekers en voort-
verkoopers op.
Aan het benutten van fruit als veevoe
der, ziju vele bezwaren verbonden.
Bij verkoop der vruchten op den
boom, geschiedt liet plukken meestal op
twee generalen frontsgewijs aanvielen
verwachtten zij het uitwerksel van
eene flankmarsch der Westfalieërs,
aangevoerd door Junot.
Van af de Stubna, draaide de groo
te baan links weg, om de verschillen
de vertakkingen van den Dnieper te
vermijden. Zij verwijderde zich aldus
van de kom van den stroom, de hoog
ten oploopend, om er naderhand
terug heen te dalen in een gunstiger
gelegen terrein, men had opgemerkt
dat een dwarsweg rechtstreeks door
die modderachtige diepten heensneed,
tusschen den Dnieper en de groote
baan in, waarmede hij achter de ver
hevene en eflene vlakte van Valontina
in verbinding komt.
Het was dien dwarsweg dien Junot
insloeg, na den stroom overgevaren
te zijn te Prudiszy. Weldra bevond
hij zich achter den linkervleugel der
russen, in den flank der vijandelijke
kolommen die terugsnelden om hunne
achterhoede bij te staan. Hij behoef
de slechts aan te vallen om onze
victorie beslissend te maken. Dezen
die aan den frontaanval van Ney
weerstand boden, zouden niet weinig
verbaasd gestaan hebben indien zij
achter hen het kanon hoorden, en
wellicht ware er dan in hunne rangen
eene rampvolle paniek ontstaan. Maar
Junot die als soldaat héél kranig was,
aarzelde als bevelhebber. Het besel
eene wijze welke den boom zelf bescha
digt en daardoor de opbreDgst vau vol
gende jaren in gevaar brengt.
In dit artikel zal de belanghebbende
lezer kennis maken met eene reeks toe
stellen en nuttige aanwijzingen, waaruit
zal blijken op welke eenvoudige wijze
en mot welke geringe kosten van mate
riaal het mogelijk is fruit en vruchten
tot een zeer winstgevend voortbrengsel
te verwerken.
Wij willen ons hier tot de drie een
voudigste en voor den handel meest ge
schikte bewerkingen bepalen, en ons uit
sluitend bezig houden met
f. Maken van Conf turen
2. Vervaardigen van Dranken
3. Bewaren van Fruit en Vruchten.
Confituren Hiertoe wordon hoofd
zakelijk beziën, ook wel appels, peren,
perziken, pruimen, enz. gebruikt. Ze
worden gewasschen, geperst en gekookt,
mot bijvooging van suiker, ten einde de
massa te verdikken en heter te kunnen
bewaren. In luchtdichte doozen gesloten
en daarna gekookt, bewaart de gelei
zelf zonder suiker. Voor doorschijnende
gelei wordt alléén het sap, met de Fruit-
pers uit de vruchten verkregen, in kope
ren schalen met suiker gekookt. De
voordeeligste bewerking is echter het
pletteren van de vruchten met schil en
kern in den Confituurmolen, waaruit
eene brei te voorschijn komt, welke inen
verder als het bovenbesproken sap behan
delt.
Dranken Cider. Appols en pe
ren, gewoonlijk tweede en derde kwali
teit, worden in den Appelbreker vermor
zeld en daarna in de Pers volkomen
uitgeperst. Hot geklaarde vocht laat men
in vaten gisten lotdat het noodige alco
holgehalte bereikt is, en 11a voldoende
opklaring wordt het op flesschen getrok
ken. Hot overschot uit de Pers kan voor-
deelig in beestenvoeder gemengd worden.
Bewaren van vruchten Behalve
door aanwending van koude lucht, welke
alléén door groote en kostbare toestellen,
en slechts voor zeor groote hoeveel lie
den, voordeelig verkregon wordt, kan
men vruchten, appelen, peren, pruimen,
druiven, abrikozen, het best door droo-
gen voor bewaring geschikt maken. Ge
heel ofwel geschild en gesneden, worden
appelen en peren in de Fruildroogers
door verwarming gedroogd, zoodat bij
verdamping der vochtdoelen de smaak
behoudeu blijft en «leze mot het vroeger
uitzicht woderkomt,zoodrii de gedroogde
vruchten -in water wordon te weoken
gelegd.
De verschillende toestellen, voor bo
venbeschreven bewerkingen benoodigd,
zijn verkrijgbaar hij
VAN DE PUTTE, BROEDERS,
29, Korte Zoutstraat, Aalst.
Vraagt katalogus.
zijner verantwoordelijkheid ontstelde
hem.
Nochthans Murat was overtuigd
dat Junot op zijnen post moest aange
komen zijn, en het verwonderde hem
zijnen aanval niet te hooren. De
krachtdadigheid waarmede de russen
Ney bevochten, deed hem de waar
heid vermoeden. Hij verlaat zijne
ruiterij, en bijna alleen de wouden en
moerassen doórloopende snelt hij
naar Junot, en verwijt hem zijne wer
keloosheid. Junot verontschuldigt
zich hij heeft geen bevel ontvangen
om aan te vallen, zijne wurtembergsche
ruiterij is zonder geestdrift, en hij zal
haar niet kunnen in den slag werpen.»
Murat antwoordt hierop door da
den. Hij ijlt vooruit aan het hoofd
dier ruiterijmet een nieuwen gene
raal worden het ook nieuwe soldaten,
hij sleept hen mede, doet hen tegen
de russen aanstormen, smijt hunne
scherpschutters in 't zand, komt dan
weer naar Junot en zegt hem Vol
eindig nu Uw roem is daar en uw
titel van maarschalk - Doch dan
verliet hij hem om terug tot de zijnen
te keeren, en toen Junot zich weer
alleen zag bleel hij besluiteloos. Hij
was altijd aan de zijde van Napoleon
geweest, wiens werkdadig genie alles
in 't groote en in 't kleine regelde en
schikte, en daar had hij nooit iets
anders moeten doen dan gehoorza-
De Dender
Vredig vloeit door vlaamsche velden
In een krinkelkonkeling,
Lachend-lief, mijn blanke Dender,
Steeds in stille mijmering.
Op zijn water varen scheepjes
Brengend werk en broodgewin,
Langs zijn oevers gaan de vrijers
Tusschen bloemen van de min.
Onberoerd van woede-stormen,
Macht en grootheid onbewust,
Wandelt hij zijn vredewandel,
Droomende in een kalme rust.
En waar mijn geliefde Dender
In de wijde monding vliet*
Zingt de groote, goede Schelde
Liefdevol een moederlied,
1916. A. Meert.
Ten einde in de duurte en 't gebrek
aan koffie te voorzien, wordt nu veel
graan benuttigd om als moutkoffio te
dienen. Om zulk koffiesurrogaat te be
reiden, moet men het graan goed was-
schen en een paar dagen in zuiver water
laten liggen. Nadat het behoorlijk ge
zwollen is, door verzadiging met vocht,
wordt .het op een klein hoópje gelegd
waarin het na weinige dagen is gekiemd.
Wanneer de kiemen 1 centimeter lengte
bereiken, wordt het mout opengelegd, in
de zon of in de lucht gedroogd, dan in
den oven of op andere wijze volledig ge
droogd, zoodat er alle vochtigheid uit is
verwyderd. Daarbij moet men natuurlijk
zorgen dat het niet verbrand.
Best wordt het aldus bereide mout in
blikken doozen bewaard, om het naar
mate de behoeften, telkens in den koffie
trommel te branden.
Met moutkoffie op die wijze gereed ge
maakt, vooral wanneer ze met de helft
koffie wordt vermengd, kan men uitste
kenden koffiedrank opgieten. Zulk meng
sel heeft het groot voordeel, goedkoop
te wezen, nu bijzonderlijk, wanneer de
koffie door het werk van opkoopers en
woekeraars tot zulke hooge prijzen is
geklommen.
Landbouwleven.
Zondagrust.
Van 's middags tot middernacht, eouige
dienstdoende apotheek, Zondag 23 Juli,
.My Meganck, Leopoldslraat.
Gelegenheidskoop
Lijvig boekdeel van omtrent 450 blz. J
PRIJS 1,50 fr.
Tenbureele De Denderbode
men voor het kommando was hij
niet gemaakt, en daarenboven hadden
de ontberingen en de bekomen wón
den hem vroegtijdig verouderd.
Maar toen de keizer des ander
daags het terrein van den slag kwam
monsteren, toen hij de brug ge
schouwd had waar Gudin sneuvelde,
en daarna zijn vlammend oog gericht
op de positie die Junot had moeten
bezetten, alsdan viel hij tegen dezen
generaal in. de bitterste en hardste
bewoordingen uit. Edoch, zooals het
gewoonlijk gebeurde, eenmaal dat zij
zich in woorden had kunnen luchten
viel de woede van den keizer spoedig.
In het leger vroeg men zich af
waarom de keizer zelf niet dezen slag
geleid had, in plaats van voor een
zelfde doel drij verscheidene hoold-
mans aan te stellen. Napoleon was
echter terug naar Smolensk gegaan,
hetzij dat hij vermoeid was of zich
geenszins aan een ernstig gevecht ver
wacht had. Dit laatste is het meest
waarschijnlijk. Daar verbeidde hem
ook véél en dringend werk dat sedert
de laatste dagen opgehoopt lag. Hij
moest zijn portefeuilles nazien, en al
die achterstallige zaken klaar spin
ney. Hij was daarbij ongeduldig om
den naam van Smolensk te mogen
boven zijne brieven schrijven, het
geen niet weinig zijn eerzuchtig hart
streelde. ('t Vervolgt).