KHTH0LIEK NIEUWS" EN MNK0NDIGINGSBLHD
Napoleons Veldtocht
Correspondentie.
Oppmazemielii Mj de Konijnen-
Zondag 50 Juli i916
5 centiemen het nummer
70"® Jaar IV» 1716
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
W eek-Kalender.
Opvoedkunde
en Onderwijs
in Rusland, in 1812.
MOEDER-GEDICHTEN.
Hoendereholera
Avond-Zang...
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 trank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKERUITGEVER
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,25 fr.
Gewone annoncen 0,15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr, de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Aalst, den 29 Juli 1916.
JULI.
Evangelie van den Zondag
Mt kent den boom aan zijne vruchten.
Matth. VII.
30 Zondag, 7. na Sinxen, HH. Abdon en
Sennen, martelaren.
31 Maandag, H. Ignatius van Loyola, bel.
AUGUSTI.
1 Dinsdag, Sint Pietersbanden.
2 Woensdag, Portiuncula. H. Alphonsus-
Maria de Ligorio.
3 Donderdag, H. Stephanusvinding.
4 Vrijdag, H. Dominicus.
5 Zaterdag, O. L. V. ter Sneeuw.
Theoretische en Praktische
Beschouwingen.
XX.
Bladzijden van een Wijsgeer uit de
vorige eeuw.
Indien het eene uitgemaakte zaak is
dat men nooit toelaten mag aan een jon
gen onbetamelijke of onbescheidene vra
gen te stellen, dan mag men dit nog veel
min toelaten aan de jonge meisjes die
met hun nieuwsgierigheid en hun vlug
gen geest aanstonds gewaar worden
wanneer men hun iets verbergen wil, en
zoo handig zyn om eene verborgene zaak
te ontsluieren.
29 Mengelwerk. Nadruk verboden.
Groot Historisch Verhaal.
(Getrokken uit het vermaard boek van
Graaf Philiep de Ségur, Generaal, die
den veldtocht meegemaakt heeft).
Hoofdstuk IX.
Droevige toestand van het leger.
Toen dan Borrelli, onderoverste
van den staf van Murat, hem bericht
kwam geven van de botsing bij Va-
lontina, aarzelde hij hem te ontvan
gen en hij was zoodanig verdiept in
zijn werk dat hij dezen officier slechts
tot hem wilde inlaten nadat een zijner
ministers daartoe bijzonder had aan
gedrongen. Het rapport van Borelli
ontroerde den keizer «Wat zegt gij
riep hij uit. Dat gij met geen volk
genoeg zijt Is de vijand daar met
zestig duizend man t Maar dan is
daar een echte slag aan den gang ge
weest en hij viel hevig uit tegen
de ongehoorzaamheid en ae onwerk
zaamheid van Junot, wanneer Borelli
hem de doodelijke verwonding van
Gudin mededeelde. De smart van
Napoleon was heftig, zij luchtte zich
in allerhande ondervragingen en bit
tere uitroepen daarna met die wils-
V
Hoe zal ik U beminnen.
Hoe zal ik U beminnen, die geboren ben
Uit uwe liefde. Hoe mijn eemvgen dank U wijden,
Die van uw needrig leven slechts uw liefde ken.
Uw zuivre goedheid en uw scliroom geborgen lijden.
Oschoone hoofd,hoe leel'tge steeds in mijngedachten,
Dat in mijn vreugd opeens, me een hooger vreugd
[ontroert
En door de stilte der gestemde zomernachten
Mij weer in de armen van mijn goede moeder voert.
0 Itoenikaanuw veilge borst mijn hoofd mocht vlijen,
En ge om mijn hals do vrede van uw armen wondt,
Werd 't al weer goed en daar gij zelve gingt aan
[*t schreien
Om mij, beefde een ontroerd gezoen op heider mond.
Uw adem hoeft h«t «or.it mijn jonge leên bewogen.
Er leeft iels in me voort van uwe vreugde en smart,
Iets in mijn oogen van uw zachte inoederoogen,
Iels van uw moederlijke goedheid in mijn hart.
Ik ben en blijf uw kind en voel ik naar de pracht
Vanandre vrouwebeeld,mijnzoetstverlanggedrevrn
Gij blijftdesimpel-sehoonc droom van mijn gedacht
Mijn liefste Moederken, U draag ik door mijn leven.
AUG. VAN CAUWELAERT.
Doch, zonder hen deze vragen toe te
laten, zou ik willen dat wij zelf hen veel
ondervroegen om hunne tong en hunnen
geest los en lenig te maken, om hen aan
genaam, vloeiend en verstandig te leeren
klappen. Deze gesprekken met wijsheid
en doorzicht gevoerd, en waarin steeds
de toon der vroolijkheid heerschen zou,
zouden uitstekend bevallen aan de jonge
meisjes, en wellicht waron zij een middel
om in die ongerepte en onschuldige har
ten het eerste en blijvende zaad der zede
lijkheid te storten. Want onder den vorm
van een aangenaam en aantrekkelijk ge
sprek, zou men hen aldus stilaan kunnen
inplanten waariu later de ware glorie en
het waar geluk eener deftige vrouw is
gelegen.
Het vorstand der vrouw is van prak-
tischen aard. Het is zeer behendig om de
middelen te vinden waarmede men een
bepaald doelwit moet bereiken, doch het
vinden van het doelwit zelf ontsnapt aan
zijnen pak.
De maatschappelijke betrekking van
beide geslachten (hot huwelijk) is in dit
opzicht bewonderenswaardig. Uit die be
trekking wordt er één enkel moreel
wezen geboren waarvan de vrouw het
oog en de man den arm uitmaakt, en
beiden blijven tevens tochderwijze afhan
kelijk van elkaar, dat het den man is die
de vrouw leert zien, en de vrouw die den
man leert uitvoeren. Indien de vrouw
evenals den man stijgen kon in do sfeer
der princiepen en gedachten, en indien
de man haren scherpen kijk op al de
bijzonderheden bezat, dan zouden die
twee, niet langer afhankelijk van elkan
der zijnde, in voortdurende oneenigheid
lovon an in dio orocleindigheden -rraic «11c
samenwonen Qnmogelijk. Maar met de
harmonie die thans tusschen hen beiden
heerscht, streeft alles er naar een zelfde
doel men weet niet wie er het meest
toe bijdraagt zij drijven elkander aan
zij gehoorzamen aan elkander en bevelen
ter zelfder tijd.
Zijn de vrouwen geschikt tot eene
sterke redeneer-kunst Is het noodig dat
zij die kunst beoefenen En zullen zij
haar met well ukken beoefenen Is die
geestelijke kuituur vereischt voor de
taak welke zij te verrichten hebben, en
strookt zij met den eenvoud die hen past?
Al deze vragen vinden hunne oplossing
in de eene of de andere richting, al naar
gelang de eenen de werkzaamheid der
vrouw streng bepalen binnen de grenzen
van het huishoudelijk bedrijf, of de ande
ren haar daarbuiten aanmatigend willen
doen optreden met hetzelfde recht op
ontwikkeling en intellectueele bediening
als de mannen.
De redeneering welke den man tot het
besef zijner plichten brengt, is niet zeer
ingewikkeld, en deze welke aan eene
vrouw hare plichten leert kennen en
opvatten, is nog eenvoudiger. Zij behoeft
slechts te denken aan de onderdanigheid
en de getrouwheid welke zij aau haren
echtgenoot is verschuldigd, aan de liefde
011 de zorg waarmede, zij hare kinderen
moet omringen, en deze plichten vloeien
zoo gansch natuurlijk en noodzakelijk
voort uit haren maalschappelijken stand,
dat zij geenszins de oogen daarvoor sluiten
kan, tenzij dat zij de stem zelf van haar
innerlijk gevoelen wilde loochenen en
versmachten.
('t Vervolgt).
kracht welke hem eigen was, wist hij
zijnen angst te overmeesteren en zijne
droefheid in te toornen, en zich heele-
maal terug in zijn werk verdiepend,
stelde hij zijne bekommernis voor het
gevecht tot den volgenden dag uit,
want de nacht was gevallen. Doch
dan kwam weerom de hoop in hem
op een gevecht te kunnen aangaan,
en nog vóór de dageraad het oosten
kleurde stond hij reeds op het slagveld
van Valontina.
De soldaten van Ney en dezen der
divisie Gudin, welke hunnen generaal
kwamen te verliezen, stonden er ge
rangschikt op de lijken hunner mak
kers en dezen der russen, te midden
van half verbrijzelde boomen, op eene
omgewoelde aarde, doorploegd van
de obussen en de bommen, bezaaid
met stukken van wapens, verscheur
de kleederen, militaire benoodigheden
en omgeworpen wagens, want het
zijn daar de lauweren van den oorlog!
Ziedaar de schoonheid van een zege
pralend slagveld
De bataljons van Gudin geleken
nog slechts aan pelotons zij waren
er des te fierder om dewijl hunne
rangen zoo gedund werden in hunne
nabijheid was nog de reuk der ver
brande kardoezen en van het poeder
dat alles doortrokken had en hunne
aangezichten geheel zwart gemaakt.
De keizer kon hun front niet voorbij
gaan zonder op gekromde of ver-
Deze rake beschouwingen van onzen wijs
geer over de manier waarop man en vrouw,
door het volgen van hun beider aanleg, elkan
der in het geestelijk en praktisch leven steunen
en aanvullen, strooken lreelemaal met wat wij
hier reeds vroeger over hetzelfde punt, dooi
den mond van den bekenden katholieken peda
goog Jules Pavot, verklaard hebben.
Het is niet van belang ontbloot, daarover nog
even een anderen opvoedkundige in haast de
zelfde bewoordingen te hooren spreken
De jonge huisvrouw houdt er gewoonlijk
j niet veel aan meesteres'te spelen in het rijk der
gedachtcn. Zij is zeer gevleid omdat ze aan het
hoofd staat van het huisgezin, en omdat zij van
zich zelf getuigen kan zonder gevaar van tegen
spraak, dat zij in al die huishoudelijke zaken
veel knapper en behendiger is dan den man,
maar zij begrijpt overigens genoeg dat zij op
het gebied van het geestesleven zijnen steun
niet ontberen kan. Zij vindt er een half lui en
half zoet genot in hare gedachten te laten op
sleeptouw nemen door ae zijne, en hem den
echo zijner gesprekken terug te sturen, want
die gesprekken bevestigen zijn niet betwist
meesterschap op het terrein der 'verstandelijke
ontwikkeling een meesterschap dat zij ver
worven hebben alleen reeds door het feit dat
zij over beminde lippen komen. Uit dit alles
vloeit voort hoe gemakkelijk het denken van den
man dat der vrouw kleurt en beheerscht.
Ook al volledige vette
Eenigo dagen geleden ontvingen wij
van een landbouwer uit den omtrek van
Gent, een staal volledige vette, met de
bemerking dat men in twijfel verkeerde
over de vruchtbaarinakende waarde dier
koopwaar. Men had er eenige honderdon
kilogr. van gekocht, aan eenen tusschon-
handelaar uit de buurt, die er in de streek
reeds tamelijk veel bij de kleine land
bouwers van schijnt afgezet te hebben.
Wij zonden het staal naar het Land-
bouwlaboratorium van den Slaat te Gent,
waar het aan een scheikundig onderzoek
werd onderworpen en waarvan hier de
uitslag
Stikstof Geene
Potasch Geene
Fosfoorzuur oplosbaar in
water of in citroenzuren
ammoniak Sporen
Fosfoorzuur oplosbaar in
sterke zuren 1,15 t. h.
Verder aanwezigheid van pleister
(zwavelzure kalk) in groote hoeveelheid.
Ziedaar alles. Eene vette dus die nau
welijks de kosten waard is van vervoer
naar het land en van uitstrooien, want
een zoo onbeduidend gehalte fosfoorzuur,
strooide bajonnetten te loopen en
tegen de lijken aan te stooten.
Maar al die afgrijselijkheid bedekte
hij met zijne glorie. Zijne verkenning
herschiep dit doodenveld in een vela
van eer, waar gedurende eenige uren
alleen de verzadigde glorie en eer
zucht heerschten.
Hij begreep dat het tijd was zijne
soldaten aan te moedigen met zijne
woorden en zijne belooningen. Nooit
te voren waren zijn blikken zoo
streelend en teederlijk als nu, en zijne
woorden luidden als volgt deze
slag was het schoonste wapenfeit
onzer militaire geschiedenis met
zulke soldaten kon hij werelden ver
overen, en de gesneuvelden stierven
eene onsterfelijke dood. In dien zin
sprak hij, wel wetend dat het vooral
te midden dezer verwoesting is dat
men gaarne aan de onsterfelijkheid
denkt.
Hij was bewonderenswaardig in
het toekennen van decoraties en gra
den, vooral aan de regimenten van
Gudin. Tot nog toe marcheerde het
I27e zonder arend, want te dien tijde
moest men zijn vaandel op het slag
veld veroveren om aldus te bewijzen
dat men het er naderhand zou weten
te behouden.
De keizer schonk het een arends-
vlag uit zijne handen hij stelde ook
het korps van Ney tevreden. Al die
weldaden wist hij nog te verhoogen
dan nog alleen oplosbaar in sterke zuren,
als hier voorhanden, dat is toch van
geenen tel. En voor zulke vette, eenvou
dig bestaande uit slechte pleister, betaalt
men 25 frank de 100 kilogrammen 1 Daar
voor vindt men altoos onder de landbou
wers koopers genoeg, die blindelings
alles aannemen wat men aanbiedt, zelfs
zonder naar inhoud of waarborg te vra
gen, ja zonder aleens bij de levering eene
faktuur te eischen, die nochtans door de
wet is voorgeschreven. Meu moet het
zien en gedurig ondorvinden, om te ge-
looven met welk gemak de landbouwers
zich laten bedriegen, niettegenstaande al
de waarschuwingen die tegen den woeker
van vervalschers en bedriegers gedurig
in 't openbaar gedaan worden, om alle
landbouwers, bij aankoop van meststof
fen en voedermiddelen, tot de grootste
omzichtigheid aan te manen.
Uandbouwleven.
Aalst, 22 Juli 1916.
Geachte Heer Bestuurder van
De Denderbode.
Mag ik vragen de onderstaande regelen
mee te deelen, en dit ten nutte der bevol
king, in uw geeerd blad van Zondag
aanstaande.
Dank bij voorbaat.
Aan den heer Schepene De Wolf.
Gij hebt reeds al aan zooveel zaken
gedacht, maar W. Cs. in 't Vredepark
waren U tot nu toe ontgaan. Die zijn er
nochtans dringend van noode. Verbeeld
UHl lil' «aai fuuiiinmc Irooreil AUUUUu
trekkingen in den buik krijgen, voortee
kens van zekere bij dringendheid te vol
doen behoeften. Mag het toegelaten
wezen dat eene voorname personnagie,
wellicht Parlementslid, verplicht is ge
weest zóó maar in het publiek van
't park, eene houding aan te nemen, nog
minder stichtend als die van mennekepis
te Brussel 11??! Dat is ongehoord niet
waar? Daarom, Heer Schepene, alras
gezorgd voor een dozijn W. Cs. in
't park en ik ben overtuigt! dat geen
enkele gazetschrijver, zelfs de moeielijk-
ste en de grootste beknibbelaar er niet
eens zal aan denken die W.Cs. met den
naam van Weerwolf-Kemels te betitelen.
Een die Hem Spiegelde.
Deze ziekte is gekenmerkt door plot
selinge sterfte. De aangetaste dieren lig
gen dikwijls dood in het hok of vliegen
bij het eten schielijk mol een geschrei in
de hoogteen vallen dood op den grond.
I11 den beginne looncn ze hevigen
dorst, hebben buikloop met groene, stin
kende uitwerpsels. De ziekte verloopt
door de wijze waarop hij ze uitdeel
de. Hij begaf zich beurtelings vaq
regiment tot regiment; en het was
alsof hij zich daar van eene familie
omringd zag, zoo broederlijk ging hij
met allen om. Daar ondervroeg hij
met luider stem onderofficieren en
soldaten, om te vernemen wie onder
al die dapperen de dappersten of de
gelukkigsten geweest waren, en aan
stonds daarop beloonde hij hen. De
officieren wezen aan, de soldaten
bevestigden, de keizer keurde goed.
Die vaderlijke en gezellige omgang
van Napoleon met zijne soldaten ver
voerde hen. Nimmer was een slag-
veld geestdriftiger van aard dan dit
het geschenk van dit vaandel dat men
zoo wel verdiend had, de plechtig
heid waarmede de militaire bevorde
ringen er geschiedden, het vreugde
geroep en de fierheid dezer krijgers,
die zich ter plaats zelf van hunne
heldenfeiten beloond zagen, hunne
dapperheid die wijd en zijd uitgeba-
zuimd werd door eene stem welke
in héél Europa weerklonk, door dien
grooten en vermaarden veldheer wier
bulletijns hunne namen aan de gan-
sche wereld kenbaar mieken, en bij
zonder aan hunne medeburgers en
hunne geliefden in het verre vader
land dit alles deed hunne begeeste
ring ten top stijgen, en de keizer zelf
liet er zich in de eerste oogenblikken
door meeslepen.
veelal in de 12 tot 24 uren en eindigt
steeds met den dood.
De oorzaak wordt aan besmetting toe
geschreven, door het invoeren van gevo
gelte, dat dikwijls onderweg met zieke
dieren in aanraking is geweest.
Er is gewoonlijk weinig hulp te bieden.
Men heeft wel 't gebruik van yzersulfaat
en zoutzuur,opiumtinktuur en tannalbine
aanbevolen, maar dat alles is weinig ge
schikt om de besmetting bij de aangetaste
dieren met goed gevolg te bestrijden. De
beste behandeling bestaat dan ook in de
voorbehouding, door zoo weinig moge
lijk gevogelte van elders in te voeren en
door de kooplieden de hoenderhokken en
parken niet te laten betreden, want deze
kunnen gedurig met zieke zoowel als
gezonde hoenders in aanraking komon en
aldus de ziekte helpen verspreiden. Voert
men vreemde hoenders in, dan houde
men ze eenigen tijd afgezonderd, opdat
men er zeker van zij dat ze gezond blij
ven, wanneer ze bij de andere hoenders
gebracht worden. Landbouwleven.
De VBiTO boomen zijn van avond-vrede omhangen
Zoo licht,zoo schuchter-blanw op adem-koele lucht.
De landman stapt vermoeid naar 't rustig dorps-
[gehucht.
De dag is uitgejuicht.
Nu ruischenstille zangen,
Jien heerlijk droom-geneur door groene wandel
gangen.
De Lielde waart in 't landen geurt me rein genacht.
Waarom ontroert me zoo het minste wind-gezucht.
Dat er een vreugde-hlos heroost mijn hleeke wangen?
Wie kusle daar mijn lippen tot bedeesden lach
Waarom versnelt zoo plots en bloo mijn harte-slag
f nïoest'zin'gen
Iioo liellijk lonkt een eerste ster, zoo kinder-teer
O, plechtig uur. Ik leef een heele leven weer,
Want ganscli deze avQnd zit zoo vol herinneringen
Mei, 1916. AUGUST MEERT.
Wanneer de konijnen veel versche
klaver, kooien, enz., wreton, worden ze
vaak van trommelzucht of opgeblazen
heid aangetast. De zieke dieren toonen
zich angstig, ademen moeilyk en krijgen
eenen harden, dikken buik.
Het beste middel daartegen bestaat in
de dieren, volgens hunne grootte, 2 tot 3
druppeltjes ammoniak te geven in eenen
soeplepel water. Men weze echter voor
zichtig de hoeveelheid ammoniak niet
grooter te nemen, anders zou men de
leedere mondvliezen der zieke diertjes
met het ammoniakwater verbranden.
Bertor desnoods een tweede maal eenen
soeplepel water met 2 tot 3 druppeltjes
ammoniak ingeven, dan een sterkere
hoeveelheid in eens te doen opnemen.
Men kan ook kalkwater gebruiken,
wanneer men versche kalk bij de hand
heeft. To dien einde roert men eenige
Maar toen hij daarna, eens buiten
het zicht der soldaten, weerom tot
de werkelijkheid werd geroepen door
de zwijgende houding van Ney en
Murat, en door de woorden van den
Poolschen generaal Poniatowsky, die
even vrank en koel-bezadigd sprak in
den raad als hij vurig streed in den
strijd toen al de doffe en zware hitte
van dezen dag op hem had gewogen,
en zijne rapporten hem mededeelden
dat men weerom acht mijlen had afge
legd zonder één spoor van den voort-
vliedenden vijand te ontdekken, als
dan overviel hem gauw de ontgooche
ling. Bij zijnen terugkeer naar Smo
lensk hotsebotste zijn rijtuig van
links naar rechts door allerlei hinder
palen over den weg verspreid het
was er daarenboven eene onafgebro
ken rij van gekwetsten die zich moei
zaam voortsleurden of welke men
heendragen moest. In de stad reden
hem verschillende gruiskarren voorbij
met afgezette ledematen, welke men
buiten hare muren ging werpen, en bij
dit schouwspel, dat al het akelige en
het leelijke van den oorlog onver
bloemd ontsluierde, versomberden de
gelaatstrekken van den keizer van
langs hoe meer. Smolensk geleek nog
slechts aan een reuzig hospitaal, en
het gekerm dat er allerwegen uit
opsteeg, overheerschte het roemdron
ken gejuich dat op het strijdveld van
Valontina weergalmd had. ('t Verv).
