Van Beroemde
Napoleons Veldtocht
Geschiedkundige Kronijk
KATHOLIEK NIEUWS» EN AANKONDIGINGSBLAD
Zondag 24 September 1916
5 centiemen het nummer
71'" Jaar IV" 4725
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
W eek-Kalender.
MOEDER-GEDICHTEN,
in Rusland, in 1812.
LANDBOUW
Uit Gent.
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 trank 's jaars
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKERUITGEVER
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,25 Ir.
Gewone annoncen 0,15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Aalstden 23 September 1916.
SEPTEMBER.
Evangelie van den Zondag
Jesus verwekt een jongeling te Naïm.
Luc. VII.
24 Zondag, 15. na Sinxen. O- L. V. v. de
Verlossing der slaven.
25 Maandag, H. Gerulphus.
26 Dinsdag, HH.Cyprianus en Justina, mart.
27 Woensdag, HH. Cosmas en Damianus,
mart.
28 Donderdag, H. Wenceslaus, mart.
29 Vrijdag, Kerkwijding van d. H. Michaël.
30 Zaterdag, H. Hieronymus, kerkleeraar.
XII
Zooals ik u toen op dien morgen zag, o neen
Zoo mocht ik nimmer nog, mijn moeder, 11 aan-
f schouwen.
't Was huiten lenteweer. Hoe 't lichtgroen der
[landouwen,
In jongen zonnegloed, met goud doortinteld scheen!
't Was binnen somber droef. Daar laagt Gij.
[stil, alleen,
In blanke doodswil, met de banden saamgeyouwen
En uw gelaat, waarop het blosje ging verflauwen,
Zacht blinkend in den glans der kaarsen om u heen.
En zie, opeens, daar wierp het gouden morgenlicht
Een handel stralen langs uw lieflijk aangezicht
En 0111 uw grijzend hoofd een aureool van glansen.
Gelijk de zaalgen God in 't hemelrijk omkransen
De dood stortte over u een nieuwen levensgeest
En ik begreep, dat Gij een heiige waart geweest.
A. BINNEWIËRTZ.
1
Johannes Jörgensen.
(2e Vervolg)
Daar lag dus Jörgensen in den afgrond,
in de donkere diepten der ontucht waar
de zielen kwijnen en doodgaan. En de
menschisniet gemaakt voor het slijk.
Hij kan daar wel eenige oogenblikken
van schijn-geluk en bedwelming vinden,
zoolang de schreeuw der zinnen de stem
der ziel verdooft, maar dan tenzij hij
alle menschenwaardigheid hebbe afge
schud komt het heimwee naar een
zonniger, reiner leven weerom in hem
37 Mengelwerk. Nadruk verboden.
Groot Historisch Verhaal.
(Getrokken uit het vermaard boek van
Graaf Philiep de Ségur, Generaal, die
den veldtocht meegemaakt heeft).
Napoleon verscheen alsdan op eene
hoogte van waar hij gansch de streek
kon overschouwen met dien scherpen
blik van den veroveraar die alles
terzelvertijd en zonder verwarring
omvat, de hinderpalen doorboort, de
bijboorigheden weet te verwijderen,
en zijn oog slechts op het hoofdpunt
houdt gevestigd gelijk een roerloos-
toekijkenden arend, gereed om met
volle kracht op zijne prooi neder te
storten.
Hij weet dat op één mijl van hem,
te Borodino, het modderaehtig water
der Kologha, waarvan hij reeds ge
durende eenige wersten den loop
heeft gevolgd, eensklaps naar links
afdraait en in de Moskowa uitvloeit.
Hij begrijpt dat alleen een forsige
keten van heuvel-kammen er kan in
gelukt zijn aldus schielijk den loop
van dit water te veranderen. Het
vijandelijk leger is ongetwijfeld in
het bezit dier hoogten en aan die zijde
kan het moeilijk aangevallen worden.
Doch de Kologha die met hare wate
ren het centrum en den rechterkant
dezer positie dekt, laat den linker
vleugel er van blootgesteld staan.
De landkaarten zijn ontoereikend
nochthans uit het feit, dat de grond
noodzakelijkerwijze af helt naar den
bijzondersten waterloop, die zijne
boven. De mensch die geschapen werd
om hiernamaals eeuwiglijk God te aan
schouwen is bestemd voor het geluk,
hij heeft honger en dorst naar geluk,
doch dit geluk waarheen hij zich met al
de zwaartekracht zijner onsterfelijke
ziel voelt gedreven, is eene bloem die
niet bloeit op de droeve wegen der zinne
lijkheid en der zonde. En daaruit volgt
de nare droefheid en de mistroostigheid
onzer eeuw die, beroofd van alle gods
dienstige idealen, ploetert en wentelt in
de modder der stoffelijke genietingen.
Fierens-Gevaert in zijn boek La
Tristesse Contemporainebekroond
door de Academie van moreelo en poli
tieke wetenschappen, heeft daarover
krachtige bladzijden geschreven. Daar zij
zoo innig verwant zijn met het onder
werp dat wij hier thans behandelen,
kunnen wij aan den lust niet weerstaan
er een paar van te vertalen
Geleerdeningenieurs, indusiri-
eelen, werktuigkundigen van alle
slag hebben 'een wigden horizont
voor het aardsch vreugde-leven ge-
opend. Doch al die uitvindingen
hebben niets anders uitgewerkt aan
de ménschheid nog feller op te zwee-
pen in hare koorts naar genotzucht
Welke rnoreele wet is voortaan nog
j> bij machte den springvloed onzer
driften in te dammen De gods-
dienst kon dit vroeger. Door zijne
bescherming van de familie en
zijne wijding van de liefdedie de
opperste drijfveer van ons beslaan
uitmaakt, stuurde hij ons de eeuwi-
ge wegen der natuur in, en weerde
y van ons de sombere ontmoediging
- welke over de verlatene zielen neer-
zinkt. Thans is er eene reactie legen
- den godsdienst en tegen de natuur
gekomen. De drie zwaarmoedige
zangers onzer moderne wijsbe-
geer te, Leopard i, Schopenhauer en
- Nietzsche, hebben door hunne god-
delooze blasphemieën en hunne
scheidschriften over de vrouw, de
twee groote ilfusieën vernietigd,
welke eertijds het menschdom ge-
leidden het geloo f en de lie fde. En
terwijl de wetenschap aldoor meer
wonderen doel, en ons leventje
steeds behaaglijker en gerieflijker
wordt ingericht, zien wij den gees-
telijken horizont ver van ons vlie-
den, waar wij, gedurende zoovele
eeuwen, de oogen hadden laten rus-
- ten in eénen engelachtig en droom,
en wij voelen den brozen tempel
bedding het diepst heelt gegraven,
leidt hij af dat de ravijnen die er heen-
vloeien langhaam moeten dalen en
zich effenen naarmate zij zich van de
Kologha verwijderen.
En de handelwijze van den vijand
strookt gansch met deze opvatting
van Napoleon. Immers, op het een
trum en hunnen rechterkant hebben
de russen schier geene voorzorgen
genomen, maar op hunnen linkervleu
gel hebben zij eene massa troepen
opgesteld, en alles toont aan dat zij
ons daar de minste verhevenheid van
het terrein met verwoedheid zullen
betwisten, zij hebben daar ten andere
ook eene ontzaglijke verschansing
opgeworpen aan dien kant moeten
zij dus het zwakst zijn vermits zij zich
daar het meest versterken. Het was
daarbij nevens de groote baan en het
leger dat deze wijkschans oprees
derhalve moest zij ten allen prijze be
machtigd worden om te kunnen voor
uitrukken.
De keizer gaf het bevel tot den aan
val. Aanstonds bestormde men de
dorpen en de wouden links en op het
centrum waren het het leger van Italië,
de divisie Compans en Murat die in
het vuur gingenrechts Poniatowsky.
De bestorming was algemeen, want
het leger van Italië en het Poolsche
leger rukten gezamentlijk vooruit aan
de beide vleugels der groote keizer
lijke kolom. Deze drijvoudige aan-
valsmassa's wierpen de russische
achterhoeden terug op Borodino, en
dit werd hier het brandpunt van
gansch de worsteling.
Eenmaal dat het eerste terrein
schoon gevaagd was, ontdekte men
de eerste russische wijkschans. De
vijand echter had deze te ver van den
verbrokkelen die oihie heiligste ge-
voelens beschutte, i
Het mystiek ideaal is uitgestor-
ven. Daar blijft ons nog alleen eene
vage vrees over voor. het onbekende,
want de gedachte aan God kan nooit
geheel uitgevaagd worden. De drif-
ten steigeren geweldig, hel even-
wicht ligt ten allen stonde verbro-
ken, en indien de maatschappelijke
rampen niet meer uitbarsten met
dezelfde heftigheid als voorheen,
dan is dit enkel te wijten aan het
feit dat de wetenschap en het gelei-
delijk teloorgaan van gansch ons
geloofsleven, ons onizenuwd en ver-
kracht hebben. Eene,vileeds zwartere
droefheid omhult de wereld de
mensch, in zijne dwaling, meent
dat de vrijheid van den ikzucht hem
geluk baren zal. En midden dit
orkaan van hoogmoed en oproer,
staat hij zwakker dan ooit tegen-
over hel leven. (Bik. 7-3).
I ('t Vervolgl).
Het snijgraan.
Het eerste groen voeder, waaraan de
landbouwer in de lente komt, is do sny-
roggo, een gezond en voedzaam voeder,
dat oenen voordeeligen invloed heeft op
de melkgaaf, en verschilige hoofdvruch
ten voordeelig voorafgaat
Het snijgraan mag op eene duchtige
versche stalmestbcmesting gezaaid wor
den, doch het blijkt steeds noodig met
eene goede hulpbemesting handelsvetten
te vol ledigen.
Tijdons de omploeging van den grond,
werkt men 600 tot 800 kgr. kaïniet en
500 tot 600 kgr. slak per hectare onder
onmiddellijk vóór de zaaiïng egt men eene
greep zwavelzuren ammoniak in, of bij
gebrek daaraan, beert men eens duchtig
eenige dagen voordat het zaad uitgewor
pen wordt. Men kan ook eene mengeling
maken van 600 tot 800 kgr. kaïniet of
150 tot 200 kgr. chloorpotasch, 500 kgr.
superfosfaat, en desgevallend een hon
derdtal kilogrammen zwavelzuren am
moniak, die men een paar dagen vóór do
zaaiïng oppervlakkig onderploogt of
duchtigt inegt.
Na snijgraan wordt nog al veel tabak
geplant of beetwortelen gezaaid, twee
potaschplanten bij uitmuntendheid. Wij
weten dat de aaneigenbaarheid der mine
rale meststoffen, kaïniet en slak, begun-
linkerkant zijner positie moeten op
bouwen om er veel voordeel uit te
trekken de oneffenheid van het ter-
réin had hem daartoe gedwongen.
Compans wist daar behendig ge
bruik van te maken die hoogten
dienden tot plat- form aan zijne kanons
waarmede hij de verschansing bom
bardeerde, en tevens vond het voet
volk daar eene schutplaats om zich
in aanvalskolom op te stellen. Het
6ie marcheerde het eerst, en de wijk
schans werd in éénen stormsprong
met de bajonnet bemachtigd doch
Bagration stuurde versterkingen die
haar terug bemeesterden.
Drie keeren ging zij over in de han
den der franschen en der russen,
maar eindelijk bleef zij toch in het
bezit van het 6le regiment dat gansch
verhakkeld was en tot op den helft
verminderd.
Toen de keizer des anderdaags de
revue van dit regiment deed, vroeg
hij waar het derde bataljon verbleeL
en de kolonel antwoordde hem zij
is in de verschansing. Doch het
bleef daar niet bij. In een naburig
bosch krioelde het nog van vijandelijke
scherpschutters, en elk oogenblik
kwamen zij uit hunnen schuilhoek te
voorschijn om opnieuw aan te vallen,
en die aanval werd gesteund door
drie divisie's. Eindelijk" werden zij de
worsteling moede, en de ruiterij van
Murat vaagde het plein schoon. Het
was vooral de hardnekkigheid van
een spaansch regiment dat de russen
ontmoedigde, en ten slotte bleef deze
wijkschans, die hunnen voorpost uit
maakte, in onze handen.
De keizer duidde terzelvertijd aan
ieder korps zijne plaats aan het
overige van het leger trad meteen in
stigd wordt met deze meststoffen gerui-
men tijd vóór dat do planteu ze moeten
benuttigen toe te dienen, zonder dat zij
aan verlies blootstellen. Op die gronden
waar men bijgevolg na snijgraan tabak
of beetwortelen voornemens is te verbou
wen, raden wij aan 800 tot 1000 kgr.
kaïniet, voor tabak 600 tot 700 kgr. slak
en voor beetwortelen 800 tot 1000 kgr.
slak per hectare toe te dienen.
Beschikt men niet over zwavelzuren
ammoniak, men beert desgovallend eene
tweede maal 3-4 weken na de zaaiïng.
Praktijker.
Een bladzijde uit den Besloten Tijd
en den Boerenkrijg.
iUit een handschrift, opgesteld door
Karei Jozef Verhulst, schoolmeester
en organist te Berlaer, bij Lier)
1796. In dees maend (February)
kwam er eene requisitie van 30 peerden,
alsook eeno executie voor de geldcontri-
butie. Op 29 dito plaetslen se tot Berlaer
den boom van vrijheid. Zij deden luyden
met de groote klók, enz. Op 29 Meert,
ouden stiel (tijdrekening) 10 germinal,
nieuwen stiel, wird geordonneert do klok
te luyden, de agenten wirden geinstalleert
en kregen ider eenen sluyer van 3 cou-
leuren.
1796. Daer kwam eene wet, de-
welcke verbiedt dat de priesters met
overrok ofte enz. zouden buytcn do kerk
gaen voor alle publieke bedieningen,
zelf geen doode te begraven.
Daer wird woer gevraegd zekere con
tributie genaemt emprunt forcé.
Op 14 Juni wirden geroepen alle pu
blieke amptenaren van het canton, allen
dc schoolmeesters en notarissen den
eed te. doen der fransche maer hij wierd
zeer deftig gewoygert de commissair
deed alleen zijnen eed, on schreef tot last
van ons oen proces-verbael naer Ant
werpen
1796. Op 7 July wierd afgoleezen
van geen waepens meer te laten, 't zij
op kasteelen, kerken, ofte enz.
Een ander besluyt dat er geene Thien-
dens meer en mogten yerpagt wordon
ófte opgehaelt.
Eenen areté dat de municipaliteyt
Megedeeld door den E. HP. F. Gebruers,
in zijn groot geschiedkundig werk Eenige
aantecKcningcn over den Besloten Tijd en den
Boerenkrijg in de Kempen.
de vuurlijn, en een algemeen geweer-
geknetter, onderbroken door eenige
kanonschoten, ving het spel aan. Dit
duurde totdat elkeen zich zijn strijd
gebied afgebakend had, en de nacht
net geweervuur kwam onderbreken.
Een regiment van Davoust trachtte
toen in de eerste linie rang te vatten.
Misleid door de duisternis, schreed
het te ver, en kwam te recht in het
midden der russische kurassiers.
Dezen bestormden het, wierpen het
dooreen, en maakten drie kanons buit.
Bovendien verloor het drie honderd
man aan dooden of gevangenen. De
overigen vormden aanstonds een pe
loton, aan alle kanten bezet met ba-
jonnetten en geweren, waar de vijand
niet langer binnendringen kon, en op
die wijze konden zij het hun aange
wezen gevechtsterrein nog bereiken.
Napoleon kampeerde achter het
leger van Italië, links van de groote
baan de oude garde schaarde zich in
een vierkant omheen zijne tenten. Van
zoohaast het geknetter der geweren
ophield, werden de nachtvuren overal
aangestoken. De vuren der russen
vlamden schoon en helder op in eenen
ruimen halfcirkel aan onzen kant
flakkerden zij slechts bleek en wan
ordelijk, daar onze troepen laattijdig
en inderhaast aankwamen, op een
onbekend terrein, waar er niets bereid
was, en waar het hout ontbrak, vooral
op het centrum en aan den linker
vleugel.
De keizer rustte weinig. De gene
raal Caulaincourt keerde terug uit de
veroverde wijkschans Hij deelde aan
Napoleon mede dat er geen enkele
gevangene in onze handen was geval
len. Dit verwonderde hem grootelijks
en hij vermenigvuldigde zijne vragen
moest de registers hebben zoo van 't doo-
pen als trouwen en begraeven. 't Wird
in de kerken ook toegelaeten, maer op
zegels te annotteeren, intusschentijd
kwam de outfanger van Lier inspectie
nemen enz.
November. De commissarissen
die vallen overal in de cloostors en de
abdyen, jaegen met geweld de roligieusen
en priesters uyt hunne cloosters, en mis
handelen se in zommige cloosters leelijk,
enz.
('t Vervolgt).
Het zestigjarig priesterjubel van
Z. D. H. Mgr. Stillemans, den
volksgeliefden Bisschop van Gent,
is Woensdag plechtig bedacht geworden
door een groot deel der bevolking van
de stad Gent.
Lang voor het gestelde uur was reeds
oene groote menigte volk onder de ge
welven der machtige kathedraal van St-
Baafs vergaderd en om half twaalf waren
de raiddenbeuk, kruisbeuken en koor
letterlijk stampvol.
In het koor werd van weerkanten het
gestoelte ingenomen door de Z. E. HH.
Kanunikken van het kapittel, met Z. E.
H. groot vicaris De Baets, voorzitter van
het groot seminarie. Vooraan zetelde
Mgr Hebbolynck, oud-rector der hooge-
school van Leuven, en langs de linker
zijde op een bijzonderen bidstoel Z. II.
Mgr Christiaens, van de orde der Minder
broeders.
In het middenkoor zelf, links de eerw.
hoeren pastoors en onderpastoors van de
stad en omliggende, benevens vertegen
woordigers der verschillende mannen
kloosters van de stad. Rechts eene dichte
menigte leoken.
De plechtige dankmis werd opgedragen
door Z. D. H. Mgr van Rechera, titeivoe-
rend bisschop van Garpasia, wijbisschop
van Z. D. H. Mgr Stillemans priester
assistent Z. E. H. De Bock, groot-vica
ris diakeu: Z.E. H. Kanunik Standaert;
sub-diaken Z. E. H. Kanunik Lejour.
De kapel voerde uitmuntend eene
plechtige mis van Perosi uit, met de hoe
ren Ferdinande en Verniers als solisten.
Na de bisschoppelijke benedictie, welke
het Heilig Misoffer besloot, werd het
Te Deum in gregoriaanschen zang uitge
voerd, wat wol de indrukwekkendste
zang is dien men hooren kan.
- Heelt onze ruiterij dan niet tege-
paster tijde gèchargeerd ?Zijn de rus
sen dan besloten te overwinnen of te
sterven De generaal gaf hem ten
antwoord dat de russen gefanatiseerd
door hunne kopstukken en gewend
van te oorlogen tegen de Turken die
hunne gevangenen afmaakten, zich
liever tot den laatsten man lieten doo
den dan zich over te geven. De keizer
verzonk dan in diepzinnige gepeinzen,
hij was van oordeel dat de artillerie
hier het beste werk zou kunnen ver
richten, en drong er op aan om zon
der talmen al de batterijen te doen
aankomen welke nog achtergebleven
waren.
Dienzelfden nacht begon er een
fijne, killige regen te vallen, en dé
herfst deed zijne intrede met eenen
guren wind. Dit was eenen vijand
te meer waarmede er af te rekenen
viel, vooral omdat dit nieuw jaarge
tijde zooveel invloed had op de ge
steltenis van den keizer.
Wat al beroeringen bracht deze
nacht niet voor ons mede Bij de sol
daten en de officieren was het de
bezorgdheid om hunne wapens gereed
te maken, hunne kleederen te herstel
len en de koude en den honger te
bekampen want hun leven was een
aanhoudende strijd. Bij de generalen
en zelfs bij den keizer was het de
vre.es dat de vijand, na onzen bijval
van den voorgaanden dag, weerom de
plaat zou gepoetst hebben,begunstigd
door de duisternis. Murat vooral zat
vol schrik verscheidene malen dacht
hij de vuren van den vijand te zien
verbleeken of het gerucht van hun
vertrek te vernemen. Doch het was
slechts de dageraad die de russische
bivakken doofde. ('t Vervolgt).
