De inch! van po SCO II
Van Beroemde
Bekeerlingen
De Revolutie in Rusland.
KATHOLIEK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
Zondag 15 Mei 1917
5 centiemen het nummer
71«' Jaar W 4755
W eek - Ka l e nder
Uw Lied...
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 irank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKER-UITGEVER
Van de Putte-Goossens
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1^5 tr.
Gewone annoncen o,i5 de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,30 da regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Aalst, den 12 Mei 1917.
MEI
Evangelie van den Zondag
Jesus leert hoe men moet bidden.
Joann. XVI.
13 Zondag, 5. na Paschen. H. Servatius, bis.
van Tongeren.
14 Maandag, Kruisdag, H. Bonifacius.
15 Dinsdag, Kruisdag, H. Joannes Baptista
de la Salie, b.
16 Woensdag, Kruisdag. Vigilie. H. Ubal-
dus, b. b.
17 Donderdag, O. H. Hemelvaart.
18 Vrijdag, H. Venantius.
19 Zaterdag, H. Petrus-Celestinus.
Gelijk de vogel kreeg zijn vlerken om te vliegen
Do visch zijn vinnen om te zwemmen in den vliet
De zon haar gouden licht om 't heelal te bestralen
Zoo kreegt tot zingen, dichter, gij uw heerlijk lied
Waarom door weeke smart het in den boezem smoren
Wanneer uw teere ziele staat in vlammcnglood
Waarom uit schuchterheid het voorn zelve kweelen
Waarom een schat van liedren bergen in 't gemoed
Hef aan Hef aan Laat het dan galmen hoog en
[blij,le
God schonk de gaaf van 't lied God wil dat gij het
[zingt
En 't dringe lijk een lichtstraal in de harten binnen,
Dan adelt het u zelf en 't zegent waar het klinkt
Fons Van de Maelk.
Henri Lacordaire.
2e Vervolg.
Invloed van moeder. Persoonlijke herin
neringen. Eerste studiejaren. Bitter
heid en ongeloof.
Zooals wij zegden, deed de moeder van
Lacordaire een uiterst verzorgde geestes
opvoeding aan hare zonen bezorgen.
"Vrouw van groote verstandelijke ontwik
keling, las zij hen zelf de werken voor
van Corneille, Racine en andere beroem
de klassieke schrijvers. Gelukkige kin
deren die aldus de schoonheid van kunst
en poësie, samen met de taal der waar
heid en der liefde, van de moederlippen
mochten hooren vloeien I
In zijn prachtige herinneringen
welke hij eenige dagen vóór zijn dood
met een bewonderenswaardige helder
heid van geest en ziel dicteerde, heeft
Lacordaire ons de eerste indrukken zijner
jeugd geschetst. In die bladzijden, waarin
hij een krans van de zuiverste liefdeblom-
men rond het beeld zijner moeder vlecht,
vernemen wij de eerste roerende lijdens-
klankon eener uitgelezen en fijnvoelige
ziel, aan 't kampen met de bitterheid des
68 Mengelwerk. Nadruk verboden
in 1812.
Groot Historisch Verhaal.
(Getrokken uit het vermaard boek van
Graaf Philiep de Ségur, Generaal, die
den veldtocht meegemaakt heeft).
Het was slechts den 14 November
dat het groote leger dat nog alleen
uit zes en dertig duizend strijders be
stond, Smolensk verliet om den af
tocht voort te zetten.
De oude en de nieuwe garde telden
toen nog nauwelijks negen a tien dui
zend bajonnetten en twee duizend
ruiters Davoust en het eerste korps,
acht a negen duizend Ney en het
derde korps, vijf a zes duizend prins
Eugeen en het leger van Italieën, vijf
duizend Poniatowski, acht honderd;
Junot, de Westfalieërs, zeven hon
derd Latour-Maubourg en de rest
der ruiterij, vijftien honderd de lich
te ruiterij bedroeg nog duizend man-
nan, en men was er in gelukt nog vijf
honderd ontzadelde ruiters te verza
melen.
Toen. dit leger uit Moscou terug
keerde, had het nog een sterkte van
honderd duizend man gedurende de
tijdsruimte van vijf en twintig dagen
was het geslonken tot zes en dertig
duizend man. Reeds had de artillerie
drie honderd en vijftig kanons verlo
ren, en niettemin bleven deze over
blijfselen nog steeds verdeeld in acht
legers, beladen met den last van zes
tig duizend achterblijvers zonder
wapens, en een langen nasleep van
kanons en reisgoed.
Men weet niet wat er Napoleon toe
besluiten deed een dag tusschenpoos
te zetten tusschen het vertrek van
iederen maarschalk. Wellicht was
het een al te stout gevoel van veilig*
levens on de kilheid van het droevig on
geloof.
Deze bladzijden werpen een te helder
licht over do jeugdjaren van den ver
maarden predikant, om er Kier niet
eenige kenschetsende brokken van te
vertalen.
Rond den leeftijd van zeven jaren
beginnen mijn persoonlijke herinnerin-
gen zich te ontzwachtelen Twee feilen
hebben dit tijdstip in mijn geheugen
geprent. Mijn moeder bracht mij toen
naar eene lagere school heen voor den
aanvang mijnor klassieke studiën, en
terzei vertijd leidde zij mij bij den pas-
- toor barer parochie om mijn biecht te
i) spreken. Ik doorkruiste het heiligdom,
en in een ruime en mooie sacristij vond
ik den eerbiedwaardigen grijsaard al-
loen, zacht en lieftallig. Het was de
eerste maal dat ik den*prioster naderde;
tot nog toe had ik hem slechts aan het
altaar gezien, omgeven van statigheid
en wierook. Do man Gods hij heette
Deschamps ging op een bank zitten
en deed me naast hem knielen. Ik weet
niet meer wat ik zegde en wal hij zelf
me toen gezegd heeftdoch de herin-
nering aan deze eerste ontmoeting tus-
schen mijn ziel en den rertegenwoordi-
ger van den Heer liet mij een reinen en
diepen indruk na. Iedermaal dat ik na-
derhand inde kerk van Sint Michael
ji terugkeerde, en de lucht ervan inadem-
d«, kwam die eerste biecht mij weerom
- te binnen met het beeld van dien
schoonen grijsaard en den eenvoud
mijner kindsheid.
Toen ik tien jaren lelde, bekwam
mijn moeder voor mij een halve studie-
beurs aan hot lyceum van Dijon. Ik
trad er binnen drie maanden vóór het
einde van het studiejaar. Daar, voor
den eersten keer, pakte de groep van
't lijden mij aan, en wijl het zich aan
mij openbaarde, richtte het mij naar
God met een beweging van groolero
liefde 011 rijperen ernst. Van af den
eersten dag was ik als een speelbal in
de handen mijner makkers. Ik kon
geen stap zetten of hun plompheid wist
mij te treffen. Zelfs zag ik mij gedu-
rende verscheidene weken met geweld
van al ander voedsel dan soep en brood
beroofd. Om aan die mishandelingen te
ontsnappen, trachtte ik onder den
speeltijd de studiezaal binnen te sluipen.
en daar, onder eon bank weggestopt,
bleef ik voor meesters en leorlingen
onvindbaar. Daar, "alleen, zonder be-
scherming en gansch verlaten, stortte
ik voor het aanschijn van den Heer
godvruchtige tranen ik droeg hem
mijn voorbarig lijden als een offerande
op, en vereenigde mij zeer innig met
het kruis van zijn Zoon
Nederigheid en liefde tot den Gekruis
te dit waren de twee deugden die hun
schoonheid zouden uitstralen door het
latere leven van den grooten man, en als
door een wondere voorbeschikking wer-
don zij zoo vroegtijdig door do smart aan
hem geopenbaard.
heid. Wat er ook ran zij, het was
slechts beurtelings dat hij, prins
Eugeen, Davoust en Ney de stad ver
lieten. Ney zou slechts rond den 16 of
den 17 uit Smolensk optrekken. Hij
kreeg opdracht de kanons onbruik
baar te maken, de munitie te vernie
tigen, al de achterblijvers vóór hem
uit te drijven en de vestingtorens der
stad te doen springen.
Intusschen wachtte de rus Ivutusof
ons met gansch zijn strijdmacht op
eenige mijlen buiten de stad, en al
deze zwakke en verstrooide leger-
deelen zou hij een voor een aanvallen
en trachten te vernietigen.
Het was dus den 14 November
rond vijf uren van den morgen, dat de
keizerlijke kolom eindelijk uit Smo
lensk oprukte. Zij marcheerde nog
vastberaden, doch somber en stilzwij
gend gelijk de doodsche en barre
natuur welke haar omringde.
Dit stilzwijgen werd slechts onder
broken door het geklets der zweep
slagen waarmede men de houterige
paardenrompen overlaadde door
korte en heftige vermaledijdingen
wanneer, in de duisternis, mannen
paarden en kanons uitgleden op eene
verraderlijke helling van ijs en op
elkander vielen. Deze eerste dag-
marsch reikte vijf mijlen ver. De
artillerie der garde had twee en twin
tig uren van noode om dien afstand
al te leggen.
Nochtnans geraakte de eerste ko
lom, zonder al te groote verliezen on
dergaan te hebben, tot aan Korythnia,
en Junot met zijn westfaalsch korps
dat op een dag honderd man min
telde, ging nog verder. Een voorhoede
drong zelfs tot aan Krasnoë door.
Gewonden en verstrooide soldaten
hadden bijna Liady bereikt. Koryth
nia ligt vijl mijlen van Smolensk af
Krasnoë ligt vijf mijlen van Korythnia,
De schrijver gaat voort als volgt
Groot gekweekt door eene christene
en moedige moeder, was de godsdienst
- uit haren boezom in den mijne 0 verge-
vloeid als een reiieoii zoete melk.
De mishandelingen waarvan ik het
voorwerp was hulden op met het einde
van het studiejaa.-, en rond ditzelfde
tijdstip verscheeD er op het lyceum als
leeraar eener lagere klas, een vijf en
twintig jarige jongeling die uit de nor-
maalschool afkomstig was. Alhoewel
ik tot zijn leerlingen niet behoordo,
kwam hij toch in aanraking met mij
en vatte genegenheid voor mij op. Ge-
- durende driejaren gaf hij mij kosteloos
een reeks van letterkundige lessen. Hij
hield veel van letterkunde en trachtte
mij denzelfden smaak in te planten als
een rechtschapen en eerlijk man legde
hij er zich op toe mij zacht, kuisch,
openhartig en edelmoedig te maken, on
mijn onstuimig ey weerbarstig gemoed
te breidelen. De godsdienst was hem
vreemd hij sprak er mij nooit over en
ik repte hem ook nimmer een woord
desaaugaando. Indien hij die kostbare
gaaf niet gemist hadde, dan zou hij den
beschermer mijner ziel geweest zijn,
evenals hij den goeden leidsman van
mijn verstand w^s doch God die mij
in hem een tweeden vader en een dege-
lijken moester sc ,011k, liet in zijn won-
derbare voorzienigheid toe dat ik naar
den afgrond van iet ongeloof daalde,
- om later des le Bi ter de schittering van
het veroponbaarce licht te waardeeren.
Ik gleed dus m%t mijn andere mede-
leerlingen de behing af naar het onge-
loof, doch mijn leidsman hield mij op
- do toppen der letterkunde en van het
eergevoel waarop hij zelf zijn leven
gegrondvest hadi
Ik deed mijn eerste communie in
1814, op twaalfjarigen ouderdom het
was mijn laatste'godsdienstig geluk en
de laatste lichtstraal die de ziel mijner
moeder over de irijne afzond. Weldra
verdikte do duisternis rondom mij een
kille nacht omgU mij aan alle kanten
en God wekte ge enkelen levensklank
meer in mijn geweten.
('t Vervolgt.)
Een der meest woeste veldsla
gen van gansch den oorlog
Basel, 7 Mei. Barzini telegrafeert uit
Amiens
De vierde slag bij Arras moet als een dei
grootste, wildste en bloedigste veldslagen van
gansch den oorlog betiteld worden. Van het
slagfront, eener breedte van 25 kilometers,
waren er 15 kilometers open vechtterrein
zonder loopgrachten, met een onnoemlijk ge
tal van machiengevveren.
Vliegtuigen vielen onophoudend, van een
hoogte van 400 meters de vooruitrukkende
infanterie aan. De strijd leverde wisselvallig
heden op van welke men zich geen denk
beeld kan vormen. Men bemerkte groote
Duitsche massas achter het front.
De Engelsche oorlogskorrespondent in het
en Liady vier mijlen van Krasnoë.
Twee mijlen rechts van de groote
baan, van Korythnia naar .Krasnoë,
vloeit de Borysthena.
Het is ter hoogte van Korythnia dat
een andere weg, deze van Élnia naar
Krasnoë, de groote baan nadert.
Dienzellden dag bracht deze weg ons
Kutusof aan hij bedekte hem heel en
gansch met negentig duizend man.
Napoleon was om zoo te zeggen
heelemaal ingesloten, en langs ver
schillende zijwegen zond de russische
opperbevelhebber zijn voorhoeden
uit om aan onze afgezonderde leger
korpsen den aftocht af te snijden.
Eene dezer voorhoeden verscheen
terzelvertijd als den keizer nabij Ko
rythnia, en werd teruggedreven Eene
tweede ging post vatten, drie mijlen
vóór ons, nabij Merlino en Nikoulina,
achter eene ravijn die den linkerkant
der groote baan zoomt en daar, in
hinderlaag opgesteld, wachtte zij den
doortocht onzer troepen het was
Miloradowitch met twintig duizend
man.
Op hetzelfde oogenblik bereikte
eene derde Krasnoë, waar zii des
nachts binnendrong, doch waar 'gene
raal Sebastiani haar terug uitjoeg.
Eene vierde voorhoede eindelijk,
was nog verder doorgedrongen tus
schen Krasnoë en Liady, en maakte
op de groote baan verscheidene gene-
ralen en andere militairen gevangen
die afzonderlijk marcheerden.
Tezel vertijd vatte Kutusof met het
gros van zijn leger achter deze voor
hoeden post, in verbinding met hen
allen. De oude rus juichte reeds om
het welgelukken van zijn lang bestu
deerd en stipt uitgevoerd manoeuver,
en hij dacht nu terecht dat het met
Napoleon gedaan was. Inderdaad
onze toestand was akelig, doch de
ouderdom van Kutusof die op het
oogenblik der beslissende handeling
hoofdkwartier, Giblos, -bericht onder andere
De strijd in de streek van Drocourt en Que-
ant is zoo vreeselijk dat de Engelsche sani-
teitsmanschappen niet bij machte waren, al
hunne gekwetsten te verplegen. Zoo lag een
man sedert den 23 April, dus 10 dagen lang,
op dezelfde plaats zonder hulp te krijgen.
Een officier die aan den buik door granaat
splinters was gekwetst, lag vijf dagen lang
in denzelfden granaattrechter.
De ie Meibetoogingen te
Sint Petersburg.
Stockholm, 6 Mei. De Djen beti
telt de groote Eerste Meibetooging te Sint-
Petersburg, als de meest beteekenisvolle
uiting van den strijd van het Russische volk
voor den vrede.
De wijdste kringen hebben de proklainatie
van den arbeidersraad, ten gunste van den
vrede, aan alle volkeren gericht, aangeno
men. De overgroote meerderheid van het
Russische volk wenscht en verhoopt den
vrede.
Alle pogingen om dit feit te loochenen is
niet slechts tot mislukken gedoemd, maar
leidt zelfs tot het verkeerde uitwerksel wijl
daardoor de vredesbeweging nog meer scher
pe vormen aanneemt.
Zonder twijfel maakt die beweging een
kruis over al de krijgsdoeleinden, aan welker
vervulling, zonder eenen langdurig voortge-
zetten strijd niet te denken valt.
Gelukkiglijk is er geen lange strijd meer
van noode om aan Rusland zijn onverdeeld
landbezit en zijne vrije ekonomische ontwik
keling te verzekeren.
De menschelijke zenuwen beginnen te ver
lammen, de hartstochten beginnen te verkoe
len en het gezond verstand herwint stilaan
zijne vroegere heerschappij.
Thans is het een zaak van eer voor de
Demokratie in alle landen tot bemiddeling op
te treden, en terwijl de diplomaten nog onder
het gedonder der kanonnen hunne onderhan
delingen aanvangen, al hare krachten in
't werk te stellen opdat de zin van het woord
vrede zonder annexatieszich kunne
doen gelden.
Het inwendig konflikt.
Hamburg, 9 Mei. Het Hamburger
Fremdenblattverneemt onrechtstreeks uit
Sint-Petersburg
Miljoekof ontwikkelde gisteren in een
nachtelijke zitting van den arbeidersraad de
onmogelijkheid van zonder toestemming der
Verbondenen de geheime Russische verdra
gen bekend te maken. Ze beoogen Europee-
sche grensregelingen volgens nationale ge
zichtspunten en een demokratische organi
seering, die den vrede verzekert; ze veron
derstellen echter nog hevigen strijd. Miljoekof
loochent de tegenspraak tusschen de verkla
ringen en de nota's der voorloopige regeering.
Aanvallen daarop zijn van boossaardigen
Duitscben oorsprong. De arbeidersraad blijft
echter bij een verstandhouding van alle
Verbondenen over een vrede zonder verove
ringen. Engelsche berichten voorzien daarom
zijn fijn uitgesponnen plan gebrekkig
uitvoerde, zou de balans nogmaals ten
onzen gunste doen overhellen.
Hoe gedroeg Napoleon zich intus
schen
Kalm en rustig geherbergd in een
bouwvallig huis dat nog alleen in het
dorp Korythina recht stond, scheen
hij al deze bewegingen van vijandelijke
troepen en ruiters die hem aan alle
kanten omringden, niet te bemerken
of te misprijzen hij zond geen enkel
spoedbevel aan de drie korpsen welke
nog te Smolensk verbleven, en hij zelf
wachtte den volgenden dag af om zich
op weg te zetten.
Zijne kolom zette roekeloos den
altocht voort zij was voorafgegaan
door een menigte van zwervers en
plunderaars die zich haastten om te
Krasnoë aan te komen. In den beginne
ging alles goed, maar op twee mijlen
van deze stad, daagde er plots een
lange rij van kozakken op, die van af
de omliggende hoogten tot dwars over
onze baan geplaatst stonden. Verrast
en verstomd kijken de soldaten op, en
blijven te midden der sneeuwvlakte
staan.
Eenigen, gansch verdierlijkt door
het lijden en de ontberingen, luister
den naar geen enkele vermaning en
gingen als een hoop dwazen in de han
den van den vijand vallen. De anderen
schaarden zich bijeen, en de beide
partijen beloerden elkander. Weldra
komen er eenige officieren toegesneld,
zij doen een aantal onzer schutters
vooruitstormen en dit is voldoende
om de zoo dreigende versperringslijn
der kozakken door te breken.
Onze mannen lachen in hun vuist
om den goeden uitslag van zulk een
vermetel optreden, als er plotselings,
links van den weg. op ae naburige
hoogten, een vijandelijke batterij m
werking komt. De granaten plofien in
onze rangen, en op hetzelfde oogen-
het voortduren van het inwendig konflikt
daar de regeering weigert met de verdragen
af te breken. Volgens de United Press is
de raad van arbeibers en soldaten ook ver
bitterd over het opzenden der regeeringsnota's
zonder er over aan het komiteit der afgevaar
digden kennis te geven, die over den inhoud
van de bondsverdragen medespreken en ze
daarom kennen moet. Geen minister mag
nog over verplettering van Duitschland en
Oostenrijk spreken. De laatste beslissing
over oorlog en vrede behoort aan de konsti-
tuante. De gisting groeit standvastig aan.
Vele mannen uit het volk gaan onlangs be
wapend uit.
Versterking van het
Petersbursch garnizoen.
Sint-Petersburg, 7 Mei. (Petersb. tel.
ag.) Generaal Kornilof, opperbevelhebber
van de troepen van het gebied van Sint-Pe
tersburg, heeft een dagbevel bekendgemaakt,
waarin gezegd wordt
Om een nieuw machtig leger te vormen,
dat onze hoofdstad tegen den buitenlandschen
vijand verdedigen en de door Rusland's ver
kregen vrijheid bevestigen kan, beveel ik de
heroprichting der reservenverbonden van het
gebied in overeenstemming met aanwijzingen
die ik gegeven heb en beveel, zonder een
oogenblik te verliezen met de belangrijkste
inrichtingen van de bonden te beginnen.
Deze heringerichte verbonden zullen te Sint-
Petersburg blijven, moeten in overeenstem
ming met de verklaring der voorloopige re
geering en bereid zijn, de burgerlijke vrijheid
te verdedigen en in geval van een beweging
van den vijand tegen Sint-Petersburg tegen
hem oprukken om hem van de hoofdstad
verwijderd te houden.
Naar de erkenning eener
Joodsche natie.
Amsterdam, 8 Mei. Het Joodsch Kor-
respondentiebureau verneemt uit Sint-Pe
tersburg, dat in den loop eener vergadering
van afgevaardigden der verschillende Jood
sche partijen, besloten werd van de nieuwe
regeering de rechten eener natie voor de
Joden te eischen.
Buchanan gevlucht
Keulen, 7 Mei. Naar uit Kopenhagen
aan de Kölnische Zeitung gemeld wordt,
geven de laatste berichten uit St-Petersburg
geruchten op, dat de gezant Buchanan uit de
Russische hoofdstad zou gevlucht zijn. Ter
wijl eene ongehoorde volsmenigte, bestaande
uit soldaten en burgers, voor het Engelscte,
gezantschap tegen Engeland vijandelijke
betoogingen op touw zetten, zou Buchanan
volgens die geruchten heimelijk met een
klein gevolg het gebouw langs eene achter
deur verlaten en zijn reeds lang goed voor
bereide vlucht uit St-Petersburg aangegaan
hebben.
Die geruchten schijnen bevestigd door een
telegram, dat heden vroeg uit Bergen aange
komen is. Volgens dit is Buchanan daar
gister toegekomen, om zich met de eerste
scheepsgelegenheid naar Engeland te be
geven. De Petersburger bladen schijnen
eveneens die melding te bevestigen, want zij
berichten dat aan een vertegenwoordiger der
voorloopige regeering, toen hij zich eenige
blik vertoonen er zich in dezelfde
richting een dertigtal russische eska-
dronnen.
Het westfaalsche korps werd er
door bedreigd en was zijn ondergang
nabij, toen het dank aan de heldhaf
tigheid van een nederigen en gewon
denofficier, die de aarzelende soldaten
wist te begeesteren en mee te slepen,
gered werd.
De vijand, in bedwang gehouden
door deze vastberadenheid en stout
moedigheid, durfde het hoofd onzer
kolom niet te lijve gaan, en hij hield
zich te vreden met haar van ver te
beschieten met zijn kanonnen. Wij
lieten de obussen achteloos boven
onze hoofden schuifelen. Wanneer het
de beurt was aan de grenadiers der
garde om door dit vuur te marchee-
ren, verdrongen zij zich als een leven-
de forteres rond den keizer, cn zij
waren fier hem te mogen beschutten.
Hunne fanfaar drukte deze fierheid
uit. In het heetste van het gevaar liet
zij dit welbekend aria hooren Waar
kunnen wij toch beter zijn dan bij
onze beste vrienden Doch de
keizer die op alles lette riep tot de
muzikanten dat zij een ander aria
moesten spelen Waakt op voor het
heil van het keizerrijk Dit was
inderdaad beter bij de omstandighe
den aangepast.
Daar de kanonnen van den vijand
op dit oogenblik te hinderlijk werden,
deed hij ze tot zwijgen brengen. Alleen
het zicht van Sebastiani en de eerste
grenadiers die Napoleon voorafgingen
gelukte er reeds in de russische infan
terie achteruit te drijven. Twee uren
later deed de keizer zijn intrede in
Krasnoë.
('t Vervolgt),
Men weet dat dit zoo volksch geworden
lied afkomstig is uit een opera van den beroem
den toondichter Grétry (1741-1813) te Luik, in
België, geboren.