DE VREDESKWESTIE. IN RUSLAND. KATHOLIEK NIEUWS- EN AANKONOIGINGSBLAD TUISCHEN In Duitschland Zondag 29 Juli 1917 5 centiemen het nummer 71-Jaar N° 4766 Week-Ka lender. IN OOSTENRIJK-HONGARIE, DE DENDERBODE Abonnementsprijs 3 trank 's jaars. Men schrijft in te Aalst 31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31 DRUKKERUITGEVER Van de Putte-Goossens AANKONDIGINGEN Kleine één maal 0,75 fr twee maal 1,35 ir. Gewone annoncen o,i5 de regel. Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 de regel. Dikwijls te herhalen volgens akkoord. Aalst, den 28 Juli 1917. JULI Evangelie van den Zondag: Jesus weent over Jeruialem. LUC XIX. 29 Zondag, 9. na Sinxen. H. Martha mgd. 30 Maandag HH. Abdon en Sennen mrs. 31 Dinsdag, H. Ignatius, b. AUGUSTI. 1 Woensdag, St Pieters-Banden, 2 Donderdag, H. Alphonsus-MariadeLigorio 3 Vrijdag, H. Stefanus-Vinding. 4 Zaterdag, H. Dominicus. De avondtrompe. Heur trompe steekt de koe ze is moe Van neerstig om te knagen Van lange, in 't jeugdig grasgewas, Den zwaren eur te dragen Den zwaren eur, die, melkenvol, Albij den grond genaakt Die zwaait, die huer den tred belet, En 't lichaam lastig maakt. Ze steekt de trompe en tuit, om uit Den meersch te mogen komen. Ter melksteê om, ontlaan, voortaan Heur zog te zijn ontnomen Heur zuivel, dat zoo zoet, zoo goed, Zoo zuiver is en dat Voor alle lieden, ate en bate, En drinkbaarheid bevat. De trompe steekt de koe, daartoe Verwekt, aalzoo de menschen, Die tegen avond, lam en stram Gewrocht, de ruste wenschen. De mensch is moe, de koe is moe, En iedereen betracht, Na 's zomers zware werk, onsterk, De zegenvolle nacht. Guido Gezelle. (Uit: Rijmsnoer, Zommermaand.) (1) Spijs. Op die vraag antwoorden wij hier niet hij weet het zoowel als wij. Dat hij zich slechte een wande lingsken riskeert langs de uitwijken en zelf in de kuip der stad en hij zal misschien in de gelegenheid zijn zooals wij iets of wat te vernemen of te ontdekken. Wij weten ook, hoe er voor grof geld wordt kaarten gespeeld. Zoo hoorden wij dat het kaartspel bie den genaamd voor o,25, i mark en meer de 5o punten werd bedreven. Met zulken inzet is het niet zelden dat 25 tot 3o en meer marken in enkele uren worden verkwist. Voor heden weze het genoeg. Doch wij roepen er de aandacht op in van wien het aangaat om dezen noodlot- tigen speldrift te beteugelen. Het is droef om zien hoe in deze jenarde tijden de mindere man met iet geld omspringt. Als wij zeggen de jv nindere man, bedoelen wij sommige 5 ieden uit den werkmanstand die hun zuur gewonnen penningsken aan kans spelen verkwisten. Maar wat nog ineer tegen de borst stuit, is, dat som mige occasie-handelaars, echte bloed- raigers der maatschappij, het harte- )loed van hunnen evenaaste, namelijk de oneerlijke winsten door woekerhan- lel of dergelijke verwezenlijkt gaan rerkwisten in 't eene of andere speel- lol. Wereldvrede-voorstel der Zusters van het Noorden Een vNredeskomileit vanSkandinaafsche vrouwen, die zich de Zusters van 't Noorden 0 noemen, heeft zich met een wereldvrede-voorstel tot den Keizer ge wend. Het vredesadres van het komiteit, dat aan de heerschers der oorlogsvoerende landen overhandigd werd, gaat uit van de hooge ethische gedachten, dat enkel het gemeenzame beste der gezamenlijke menschheid eene waarborg voor een be. stendige toekomstvrede kan uitmaken. Het duidt als oogmerk gelijk recht voor alle natiën, aanspraak van elk vaderland op onschendbaarheid, alge meen welzijn van het geheelo, vooruit gang der menschheid. De «Zusters van het Noorden» vatton hun wereldvredevoorstel samen in de volgende woorden Ons doel is de vereenigde statenbond van Europa, die alleen in staat is, alle interestsferen te vereenigen en de bescha ving dc best mogelijke ontwikkelings middelen te verzekeren. De duur gekocht zustergezelschap dei- natiën is het die alleen eiken afzonderlij ken staat soeverein onschendbaar zeifbe stem mi ngsrecht biedt. Zijne Majesteit de Keizer heeft met oprechte voldoening kennis genomen van dat adres dat bezield is met den geest van edole menschenliefde on aan het komiteit zijnen dank laten uitspre ken door den Koninklijken Deenschen gezant. Een kleine bengel, langs de straat j Over de rede van den lan 't dossen, wordt nu en dan wel eens op de vlucht gedreven en ook al :ens opgeleid, wij zijn het eens, dit spel moet ook beteugeld worden, Fant wij weten maar al te wel wat er van tuischen voortkomt, wij hoeven lechts te denken aan enkele voorval- en onzer jongelingsjaren, om te weten ioe sommige tuischers gevaren zijn; - naar speelholen waar groote sommen ;elds op de speeltafel worden ge vaagd, blijven onverhinderd. Doch laat ons recht op ons doel af 'aan. Bewijzen dat tuischen leidt tot iet tuchthuis, ja zelfs tot de galg, noeten wij hier niet aanhalen.'t Weze illeen een wenk aan wien het behoort. Dezer dagen hoorden wij in eene >traat der stad 't volgende gesprek usschen personen, waarvan één ons :eer wel bekend is. Onnoodig er bij voegen, dat wij met bovengenoemd cansspel Anker en Zon bedoelen Êhwelhoe zijt gij gisteren ge- men 't Heeft mij nogal tegengeslagen ij den eerste was het spel nog al gun- tig, maar op 't einde... was 't miserie. Jef Van... (de naam hebben wij aiet goed verstaan) heeft ook nogal verloren, naar ik vernamten minste 'ijftig marh. Ja maar, Zondag heeft hij wel achtig mark gewonnen, dat kan hij twijgen, hé Er was Zondag nog al veel ver- ics onder de zetters, 't magazijnlje \eeft zijn hoeft gezopen. 't Mag zoet eens zijn't moet altijd niet verliezen, enz. En zoo liep het gesprek maar altijd verder over winst en verlies. Ver schillende personen werden genoemd vaarvan de eene 5o, 60 en zells 100 mark in eenige oogenblikken hadden verloren. Is dat niet wraakroepend in deze :ijden van ontbering, nu dat zoovele ieden met moeite in hunnen nood druft kunnen voorzien, zulke gesprek ken te moeten hooren. En waar wordt dat duivelsspel ge speeld vraagt mij de nieuwsgierige lezer. Rijkskanselier. Een Engelsch oordeel. Rotterdam, 21 Juli. «De Nieuwe Rot- terdamsclie Courant meldt uit Londen. De reden van den Rijkskanselier zal de mee- ningsverschillen over de verandering van den Kanselier moeilijk gansch op klaren. De meeste bladen aanzien de rede als een stuk echt militarisme, dat geene zinnenwijziging herkennen laat, hetwelke vredesonderhande lingen mogelijk maakt. De «Pali Mall Gazette» toont aan, dat het militarisme in Duitschland blijft triom- feeren. Daarentegen bemerkt de half officieele «Westminster Gazette» daarin eene verande ring in de tot nu toe gevolgde houding van Duitschlandin het algemeen neemt de Kanselier eene gematigde vredesformuul aan, maar hij gebruikt wendingen, welke de al-Duitschen konden overtuigen dat hij dien» oorlogsdoeleinden den rug niet heeft gekeerd; hun geliefd woord garantiën neemt eene bcscheidene plaats in de rede in, maar de Kanselier verklaarde het met de vredesreso- lutie voor vereenigbaar. Het blad houdt de groote meerderheid van de resolutie voor beteekenisvol, om de regeering tot eene ver klaring uit te noodigen, dat hun oorlogsdoel binnen de grenzen der resolutie omvat kan worden. Het blad zegt verderOok wij hebben de overtuiging, dat een ekonomischen oorlog na den militairen oorlog een ongeluk voor de wereld zijn zou. Maar het zal wezenlijk daarvan afhangen, dat de vrede eene werke lijke verzoening tot stand brengt die de Rijkskanselier wenscht, en of de vrede eene ontwapening en eene vreedzame handelwijze tot bijlegging van internationale twisten als gevolg hebben zal. Terwijl de tot den oorlog aanhitsende chauvinistische Engelsche pers over dc rede van den nieuwen Duitschen rijkskanselier niet goed te spreken is en in den sedert drie jaar aangewenden toon er op los schimpt, publiceert de Manchester Guardian» onder staande interessante uitlating In de rede van Michaëlis is het belang rijkste, dat hij zich zelf bij de motie van de socialisten, vrijzinnigen en centrum heeft aangesloten. Het blufferig gedeelte van de rede en de verdediging van Duitschland's rol in het begin van den oorlog, zijn slechts dingen die men kon verwachten, maar drie andere punten in de rede zijn van belang 1) Zoolang Duitschland als zijn doel alleen zelfverdediging vooropstelt, kan de wereld tegen dat doel geen bezwaar hebben 2) de uiting dat het grondgebied van Duitschland onaantastbaar moet zijn. In dit stadium kunnen wij niet verwachten, dat een Duitsch minister minder zr u zeggen. Hij zal naar de vredeskonferentie gaan met de ver klaring dat hij over sommige dingen niet zal parlementeeren, maar als hij er eenmaal is, zal hij misschien handelen naar de later geuite woorden van «geven en nemen» 3) indien er sprake kan zijn van een duur zaam vergelijk, dat Michaëlis zeide te wenschen, dan kan de kwestie van Elzas- 'Lotharingen niet op zijde worden geschoven. De «Guardian» is van oordeel dat Duitsch land heel wat verder gaat dan in de vorige kanseliersverklaringen cn besluit Lloyd George's laatste reden was bedoeld om Duitschland eene verklrring omtrent zijn oorlogsdoel te vergemakkelijken. Duitschland heeft dat gedaan het heeft zich tegen inlijving verklaard en op oen vërgelijk aange drongen. Het ligt nu op dén weg der Entente te zeggen, dat zulk een vi-rgelijk op zekere voorwaarden mogelijk is. Dan zal Duitschland kunnen overwegen of de voorwaarden zóó zijn, dat bespreking ervan aanvaard kan worden. De partijleiders bij den Keizer. Vrijdag avond heeft in de gebouwen van het ministerie van binnenland te Berlijn, een samenkomst plaats gehad die als eene ge schiedkundige gebeurtenis mag worden be schouwd. De leiders der verschillende partij- groepen waren uitgenoofligd geworden tot eene intime samenkomst met Dr Helfferich, rijkskanselier Michaëlis, de afgevaardigden van den bondsraad, de leden Yan het Prui sische staatsministerie en !de voorzitter van den Rijksdag. Rond 6 »ur 's avonds ver voegde de Keizer de vergadering die tot ongeveer 9 uur duurde. De Keizer deed zich voor de eerste maal sedert zijne regeeriny am al dc aanwezige partijleiders voorstellen, de sociaal-demokra- ten niet uitgezonderd. Hij sprak ongedwongen over verschillende episoden van den oorlog die hij heeft mede gemaakt, maar over de politiek in den wer- kelijken zin van het woord werd niet gespro ken. Verscheidene aanwezigen stelden aan den keizer eenige vragen, namelijk over de uitslagen van den duikbootoorlog, enz. Naar de Berlijnsche bladen beweren, heeft de eerste samenkomst van den Kroonprins met de partijleiders plaats gehad, om de kennis making van den Keizer met die leden te vergemakkelijken en voor te bereiden. Het gesprek werd na enkele oogenblikken algemeen en zeer ongedwongen. De keizer onderhield zich met verschillende leden zon der dat er eene groepeering van partijen bemerkbaar was. Hij sprak vooral zijne vreugde uit over de jongste oorlogsgebeurte nissen in Galicie. Met de sociaaldemokraten onderhield hij zich opvallend lang, en sprak met hen over de samenkomst te Stockholm. Al de aanwezigen waren opgetogen over de gezelligheid en de ongedwongenheid die bij de samenkomst hebben geheerscht De ver gadering die tegen 8 ure zou afloopen werd tegen de verwachting in, voortgezet tot 9 ure. Men kent algemeen aan deze samenkomst eene groote politieke beteeken is toe daar zij schijnt te wijzen op pogingen tot nauwere samenwerking tusschen de hoogste regeering en de volksvertegenwoordiging, iets wat tot hiertoe in Duitschland nog nooit het geval is geweest Er kan niet geloochend worden dat de evolutie die zich in Duitschland voltrekt van het grootste belang is voor de toekomst van het politiek leven in liet Duitsche Rijk en misschien ook wel in andere midden Euro- peesche landen. Van de Rijksdaglcden waren ter samen komst aanwezigCentrum Fehrenbach, Herold, Erzberger en Mayer. Vooruitstr. volksp.: von Payer, Fischbeck en Mueller- Meiningen. Sociaaldemokraten Scheide- mann, Ebert, Suedekum, David en Molken- buhr. Konservatieven graaf Westarp, von Heydebranden Dietrich; Nationaal-liberalen: Schiffer, prins te Schoenach-Carolath en Stresemann Elzaszers: Dr Ricklin; Duitsche fraktieBerendt en Wormuth Polen Sayda. Atscheid van Bethmann-Hollweg. Berlijn, 23 Juli. Zondag waren de Pruisische ministers, de staatssekretarissen en de beamten der Rijkskanselarijen van het Staatsministerie, ten huize van den Rijkskan selier vergaderd, om afscheid te nemen van den vroegeren Rijkskanselier. De ondervoor zitter van het Staatsministerie, Dr Breiten- bacli, gaf in eenige woorden een beeld van de werking van den scheidenden staatsman en sprak den dank uit van het Staatsministerie aan zijnen vroegeren voorzitter, voor alles wat hij, door zijn wijs oordeel en door zijne zedelijke kracht voor Pruisen en het Rijk heeft gedaan en eindigde met den hertelijksten wensch van geluk voor zijn verderen levens weg. Bethmann-Hollweg antwoordde in eene lange aanspraak met woorden van warmen dank voor de ondersteuning, die hem ver zekerd werd in de jaren van zwaren arbeid, door de staatsministers en de staatssekreta rissen, en gaf de uitdrukking van zijn vast vertrouwen in het gmkkig einde van den oorlog. Hij nam dan afscheid door het hand drukken van de aanwezigen. Kort nadien verliet Bethmann-Hollweg het paleis van den Rijkskanselier, om zich naar Hohenfinow te begeven. Rijkskanselier Dr Michaëlis bracht een bezoek bij Betthmann-Hollweg. De rijkskanselier op reis. Berlijn, 25 Juli. Volgens wij vernemen zal de rijkskanselier Dr Michaëlis in den loop der aanstaande maanden eene reis onder nemen naar de hoofdsteden der groote Bonds staten om zich aan de Bondsvorsten voor te stellen en met hunne ministeries persoonlijk in voeling te treden. Hij zal zich ook naar Weenen begeven om keizer Karei te be zoeken. De evolutie in Oostenrijk. Het Korrespondenz-Bureau uit Weenen deelt mede dat door een aantal parlementsleden en personenen uit de verscliillonde partijen een vergadering is gehouden, om te beraadslagen over het oorlogsdoel. Staatslieden, leden van het Heerenhuis, leden van het Huis van Afgovaardigden en hoogleerareu woon den de bijeenkomst bij. Er werd met al- gemeene stemmen een resolutie aange nomen, waarin wordt geëischt dat de Oostonrijksch-Hongaarsche regeering, die de eerste was geweest om zich bereid te verklaren tof een vredo door vergelijk, op dien weg blijft voortgaan. Want slechts een vredo, die bij geen van de strijd voerende partijen hot gevoel van een nederlaag en van eene vernede ring achterlaat, biedt een waarborg voor duurzaamheid en vormt een basis, waar op de organisatie der wereld als bescha- vingsgeraeenschap is opgetrokken, en waarop de ekonomischo wederopbouw van de Staten alleen mogelijk zal wezen. Oostenryk verlangt niet alleen naar het einde van dezen vreesolijken oorlog, het verlangt ook een nationaliteitenvrede in hel binnenland. Een Oostenrijk, dat zijn nationale in dexing heeft erlangd, zal bij do vredes onderhandelingen in staat zijn, met suc ces zijn belangen te verdedigen en voor zijn beschaviugstaak mot kracht op te komen. De vergadoring draagt daarop aan degonen, dioliaar hebben saamgeroepen, op, om onmiddellijk een organisatie te scheppen, welke tot taak zal hebben, de openbare meening te winnen voor den eisch, dal Oostenrijk nieuw worde geor ganiseerd op een grondslag van ware domokratie en ware rechtsgelijkheid (voor de nationaliteiten). Een kabinet Beek. Frankfort, 21 Juli. Over do moge lijkheid liet bepaald kabinet te doen samenstellen door don gewezen minister voorzitter vrijheer von Beek, verneomt de Frankf. Ztg uit Weenen Beck die in den laatsten tijd herhaaldelijk door den Keizer in bijzonder verhoor is ont vangen geworden, had daarbij ook de gelegenheid aan den keizer zijne inzich ten te doen kennen, over de mogelijkheid van een hervorming der grondwet en bestuur van Oostenryk, langs parlemen tairen weg. Beek ontving nog gcene zending van den keizer, doch kwam in onderhande ling met enkele partijleiders, om zich met dezen te verstaan over de grondves ten eener dergelijke wijziging. De wer king schijnt voorloopig geëindigd, gezien Beek intusschen verschillige weken te Karlsbad en te Oastein zal overbrengen. Intusschen overwegen de parlementaire middens de mogelijkheid van een kabinet Beek. De opening der Kamerzittingen. Frankf. Ztg meldt uit Weenen Volgens in parlementaire kringen gezegd wordt zal het afgevaardigdouhuis naar alle waarschijnlijkheid, binnen korten tijd, vermoedelijk in dc oerste helft van Augustus bijeenkomen. De Ministerverandering. St-Petersburg, 23 Juli. Ministervoor zitter vorst Lwow werd ondervraagd over de reden van zijn ontslag, en verklaarde Ik geloof op het tegenwoordig oogenblik geene reden te kunnen inededeelen over mijn aftre den. De regeering is nog niet samengesteld, cn alleen wanneer de krisit zal opgelost zijn, zal men kunnen spreken over de bijzonder heden. In alle geval behoud ik nog de leiding der werkingen tot mijn opvolger benoemd is. Ik zal aan dezen geheel en gansch mijne macht overdragen. Zulks zal waarschijnlijk binnen een of twee dagen zijn. Volgens mededeelingen van de regeerings gezinde zijde is het aftreden van vorst Lwow te wijten aan meeningsverschil met de meer derheid de regeeringsleden over grondkwes- tiën, volgens dewelke vorst Lwow zou deel maken van de wetgevende vergadering. Vorst Lwow stelde Kerenski voor als ministervoor zitter, deze zou terzelfdertijd het ambt van oorlogsminister behouden. Kerenski naar 't Front. Geneve, 23 Juli. Reuter meldt uit Sint- Petersburg Op verzoek van de middencom missie van den Arbeider- en Soldatenraad werd de bemanning der Oostzeevloot, die aangehouden was, terug in vrijheid gesteld. De «Borsenzeitung» deelt mede dat afvaardi gingen van het Preobrastiensregiment en andere legerafdeelingen aan het front den wensch te kennen hebben gegeven Kerenski onmiddellijk volledige volmacht te verleenen. Kerenski is zaterdag naar het front vertrok ken. Generaal Gutow afgezet. St-Petersburg, 23 Juli. Generaal Kor- nilow, vroegere militaire gouverneur van St Petersburg, is benoemd tot opperbevel hebber van het Zuidwestfront, in de plaats van generaal Gutow. Maatregelen tegen de Verraders. St-Petersburg, 23 Juli. De Soldaten- en Officieren raad aan het Roemeensch front, heeft aan Kerenski en den Arbeiders- en Sol datenraad een telegram gezonden waarin de voorloopigc regeering aangezet wordt, in overeenkomst met den Arbeider»- en Solda tenraad, de scherpste maatregelen tegen de ophitsers te gebruiken. Rusland republiek Keulen, 23 Juli. Van de Zwitsersche grenzen wordt aan de Koln. Zeitung ge meld Volgens de Roomsche bladen uit Parijs melden heeft de Russische ministerraad besloten tot het onmiddellijk uitroepen der republiek. Een bepaald besluit zou genomen worden van zoohaast de voltrekkingscom missie van den Arbeiders- en Soldatenraad over het voorstel t'akkoord is. Een Ministerraad. Weenen, 23 Juli. De Korrespondenz Rundschau meldt uit Kopenhagen De eerste ambtswerking van Kerenski, als minis tervoorzitter. was het bijeenroepen van een ministerraad, waarin hij buitengewone vol machten kreeg. Hij heeft het inzicht ook het ministerie van Buitenlandsche Zaken voor loopig over te nemen, om de Russische buitenlandsche politiek in de eerstkomende uren eene vaste en bepaalde richting te geven. Kozakken bezetten St-Petersburg, waar nu rust is. Daarentegen duren de onlusten voort in Kroonstad, Sebastopol, Reval en Odessa, zoodat Kerenski in eene bijzondere procla matie deze steden aanzet, zich te onderwer pen. De Ministerieele Veranderingen. St-Petersburg, 23 Juli. In de zitting van den ministerraad heeft de voorloopige re geering kennis genomen van het aftreden van vorst Lwow van zijn ambt als ministervoor zitter en minister van binnenlandsche zaken, en het aftreden van den minister van finan ciën, Schingarew, den minister van verkeer, Rekrasow, den minister van onderwijs, Man- nilow, den minister van openbare welvaart, vorst Schechowskoi en den minister van justicie, Perewerksew. Deze ontslagen werden aangenomen en Kerenski benoemd tot minis tervoorzitter, met behoud van het ambt van oorlog en marine. Nekrasow werd minister benoemd zonder portefeuille en met de ver vanging gelast van Kerenski als minister voorzitter, in dezes afwezigheid. Tscherestelli werd minister voor 't binnenland benoemd, terwijl hij voorloopig het ambt behoudt van minister van postwezen. Het ministerie van onderwijs zal waarschijnlijk opgedragen wor den aan den tegenwoordigen minister van landbouw, Tschernow. In alle geval bleef deze kwestie hangend. Ook werd de zaak der overige ambten tot de toekomende zitting van den ministerraad uitgesteld. De toestand te St-Petersburg. Frankfurt, h M., 24 Juli. Volgens mel dingen uit Stockholm is de staat van beleg uitgeroepen te St. Petersburg. De straatge vechten herbegonnen na het aankomen van verschillende duizenden matrozen uit Kron- stadt met eenige regeeringsgetrouwe regimen ten, die In alle haa»t van het Noorderfront naar St- Petersburg werden gevoerd. Kerenski bevond zich sinds donderdag te St. Petersburg. Volgen» bijzondere tele grammen uit Stockholm is de toe»tand onbe schrijflijk de massa loopt van den eenen leider naar den andere De woede der menigte wisselt zich af tegen den Arbeidsraad en tegen Lenin. De Arbeidersraad, die zich tot hiertoe beslist verzet heeft tegen de aan houding van Lenin, besloot tot een onderzoek tegen Lenin en zijne aanhangers wegens hoogverraad. De aanklachten steunen op de gegevens van den vroegeren socialist Alexinski, die beweert dat de Ukrainsche be weging ook door Lenin bewerkt geworden is. De Russische Republiek. Parijs, 24 Juli. Volgen» Hava» meldt is de proclamatie van dc Russische republiek aanstaande. Eene verklaring der regeering over de reden tot dezen stap zal de procla matie voorafgaan. Eene verklaring der Voorloopige Regeering. St-Petersburg, 23 Juli. De voorloopige regecring heelt eene verklaring openbaar gemaakt, waarin o. a. gezegd wordt

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1917 | | pagina 1