De Ion van [QOSGOO
Van Beroemde
Bekeerlingen
KATHOLIEK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
- Zondag
4 November 1917
5 centiemen het nummer
72sle Jaar N° 4780
Van de Putte-Goossens
Week-Kalender.
Aan onze Lezers.
Henri Lacordaire.
in 1812.
De bladeren vallen...
In Italië.
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKER-UITGEVER
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,45 Ir.
Gewone annoncen o,i5 de regel.
Vonnissén, sterfgevallen, enz. 0,5e de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkodrd.
Aalst, den 3 November 1917.
NOVEMBER.
Evangelie van den Zondag
i Jesus geneest de dochter van Jaïrus.
Matth. IX.
4 Zondag, 23 naSinxen. H. Carolua-Borro-
meus.
5 Maandag, H.H. Zacharius en Elisabeth.
6 Dijnsdag, H. Foillanus, biss.
7 Woensdag, H. Willibrordus, biss.
8 Donderdag, H.H. 4 Gekroonden Mrs.
9 Vrijdag, H. Theodorus, mart.
10 Zaterdag, H. Andreas Avellinus, b.
Niettegenstaande het aanhou
dend stijgen der prijzen van pa
pier en andere voortbrengsels,
benoodigd in onze nijverheid,
hebben wij sedert meer dan 3 jaar,
dan wanneer al de andere bladen
reeds lang hunnen verkoopprijs
hebben verdubbeld, onzen ouden
prijs behouden.
Het is ons thans niet meer
mogelijk voortaan ons blad aan de
oude conditiën te leveren. Om de
reden hooger aangehaald, zijn wij
verplicht ons blad 10 centiemen te
vcrkoopen. Die prijsvermeerde-
ring is voor ons maar eene kleine
schadeloosstelling, zij ontlast ons
slechts van eenige geringe onkos
ten.
Wij zijn overtuigd dat onze
trouwe Lezers zich dien kleinen
opslag zullen getroosten. De Re-
daktie van De Denderbode heeft
zich geene moeite gespaard om
zijne gewaardeerde Lezers en Le
zeressen week om "Week Accrzamrcr
en boeiendelectuur te verschaffen.
Dus van af Zondag 11 November
wordt De Denderbode 10 ctm. verkocht.
De Redaktie.
19* Vervolg.
Lacordaire en Rome. Bitterheid van j
Lainennais. Antwoord van den Paus.
Hij ontvangt hen in verhoor. Ver
trek van Lacordaire.
De houding van den Paus is hier klaar
afgeteekend daar hij niet goedkeuren
kan, verkiest hij te zwijgen en aldus aau
de drie reizigers eeu genadige vermaning
te geven want hij is deze dappere doch
roekelooze verdedigers der Kerk recht
zinnig genegen. Lacordaire alleen begrijpt
dit stilzwijgen cq vat er de volle draag
wijdte van. Hij vooral met zijn gaaf en
frisch priestergemoed begrijpt den geest
van Rome. En Pater Ghocarne, zijn uit-
muntendste biograaf, mag hier terecht
schrijven
De kalmte der waarheid die betrou
wen heeft in zich zelfdie schijnbare
slaap van Christus' stadhouder te
87 Mengelwerk. Nadruk verboden
midden van het tempeestkortom die
grootheid van het christelijke Rome
waren een openbaring voor Lacor
daire. Terwijl de verblinde en kop
pige meester (Lamennais) zich door
zijn hoogmoed liet ketenenwerd de
ootmoedige leerling verlost van een
der schrikkelijkste verdrukkings
machten, deze van den geest. Iïij
had gestreden met een genie dat hem
overmande, en hij werd overwonnen
doch hier was het niet met hel genie
van den menschmaar met dat van
God in zijn zichtbaren vertegenwoor
diger dat hij in aanraking kwamen
verheugd boog hij het hoofd voor deze
vorstelijke en stille majesteit. Dit ging
niet zonder strijd, noch zonder kennis
gemaakt te hebben met de kwellingen
van hel geweten dat legen het genie
worstelt, zooals hij zich toen aan
zijn vritrjd uitdrukte. Doch de macht
van Rome welke hij thans beter besefte
stond hem bij en verloste hem.
Gansch anders was het gesteld met
Lamennais. Schampere woorden die de
stormen van zijn hart verraden ontsnap
pen hem. - Ik weet wel, zegt hij tot P.
- Ventura, dat ik in een hospitaal zal
sterven on slechts na mijne dood begre-
pen worden, doch elke groote zaak
y eischt hare slachtoffers en ik ben bereid
- mij voor de mijne te slachtofferen. -
In zijn intieme briefwisseling laat hij
zich onomwonden uit- De Paus is een
- goede kloosterling die niets afweet van
de zaken dezer wereld en hoegenaamd
- geen besef heeft van den toestand der
Kerk en der maatschappij, enz.
Dergelijke en andere uitlatingen luiden
als een dreigende wanklank aan het oor
der beide discipelen, en vooral Lacordaire
schrikt or van op. Later zal hij het aan
zijn vriend herinneren Do gemoods-
gesteltenis van M. de Lamennais uitte
zich duidelijk in al zijno gesprekken,
en scheen aan mij in het bijzonder zoo-
danig zonder wijsheid, welvoeglijkheid
dat een smartelijke verkoeling al het
aangename van ons samenwonen kwam
4 Januari 1834).
De bitterheid en het stijgend ongeduld
van Lamennais bleven niet verborgen
voor het vatikaan. Voor alle antwoord
vraagt Gregorius XVI aan de drie pel
grims een
uitleggende nota
over de leerstelsels van L'Avenir. Lacor
daire gelast zich met het opstellen van
dit wolsprekend stuk dat de Paus gedu
rende verscheidene dagen met aandacht
en genoegen las, indien men moet geloo-
ven wat Montalembert toen in zijn dag
boek aanstipte - De Paus houdt zich
ernstig bezig met onze nota. Kardinaal
- Bernelti heeft aan den abbé Martin de
Noirlieu verklaard dat het voor hem
een ware lekkernij is. (Dagboek, 16
Februari 1832.) Een tiental dagen later,
don Zaterdag 25 Februari, brengt Kardi
naal Paccii het
pauselijk antwoord
dat ongeveer het volgende bevatte
De Heilige Vader, hulde brengend
aan hunne goede inzichten en hun
talent, zag niettemin met misnoegen
dat zij eenige alleszins gevaarlijke
strijdpunten ten berde gebracht hadden.
Hunne .leerstelsels zouden onderzocht
worden, doch dit onderzoek kon lang
duren, en de Paus ried hen aan intus-
schen naar Frankrijk terug te keeren
- waar hij hen ten gepasten tijde zijne
- beslissing zou laten weten.
Dit schrijvon wekte bij don jongen
Montalembert een groote ontgoocheling
waarvan wij den echo in zijn dagboek
terugvinden 't Is de vernietiging van
Groot Historisch Verhaal.
(Getrokken uit het vermaard boek van
Graaf Philiep de Ségur. Generaal, die
den veldtocht meegemaakt heeft).
Boven de eerste brug was een broos
bootje van berkenhout, beladen met
eene moeder en hare twee kinderen,
op het punt te verzinken tusschen het
ijs een kanonnier die met anderen op
de brug aan 't worstelen was om zich
eenen uitweg te banen zag het drama
gebeuren, en eensklaps, zich zelf ver
getend springt hij in den stroom en
gelukt er nog in een der slachtoffers
te redden. Het was het jongste der
twee kinderen, het arm bloedje riep
op zijne moeder met schril ge
schreeuw, en men hoorde de brave
kanonnier zeggen terwijl hij het in
zijne armen wegdroeg dat het niet
meer moest weenen, dat hij er wel
zou voor zorgen en het geen gebrek
a laten lijden, dat hij nu zijn vader
a zijn zou.
De nacht tusschen den 28e en den
2Qe kwam de ellende nog vergrooten.
al onze hoop, schrijft hy wij moeten
ons nochtans onderwerpen en onze
rechtvaardiging afwachten van God en
van de gebeurtenissen welke Hij be-
stuurt.
Lacordaire. mot zijn-groote geest van
geloof en onderdanigheid, is van oordeel
dat dit antwoord zeer eerbied en gema
tigd klinkt, en wanneer hij Lamennais
met koele koppigheid 5 hoort verklaren
dat hij Rome niet verlaten wil vooraleer
de beslissing van den Paus te kennen,
dan wendt hij al zijn hartstochtelijke
welsprekendheid aan om dit noodlottig
plan van den meester te bekampen. - In
Rome langer verblijven, beweert hij, is
- onze beloften van volkömeno onder-
werping met do voeten treden, het is
ongehoorzaam zijn aan den Paus en
hem tot strenge maatregelen dwingen
waaraan hij niet zou gedacht hebben.
Nochtans de langmoedigheid van Gre
gorius XVI is nog niet uitgeput, en den
13 Maart gewaardigt hij zich de drie
reizigers in verhoor te ontvangen en be
toont hen veel goedheid, maar niet één
woord wordt er gerept éver hunne zen
ding noch over L'Avenir.
Na dit verhoor geeft Lacordaire plech
tig te kennen dat hij geen stond langor
in Rome wil vertoeven, en dit onwrik
baar besluit doet een ware strijd ontbran
den tusschen de heide npezemvrienden
Gij brengt ons in terlegenheid, gij
bewerkt onzen ondergang roept Mon
talembert wanhopig uit.,
Ik red mijne ziel, antwoordt Lacor
daire.
Gij verlaat ons in .ien vollen strijd,
gaat de opgewonden joijge man voort.
Uw vlucht zal ze nu allén keeren tegen
mij-en onzen goeden meffiter en aanvoor-
der, den genialen priester grijs geworden
in den strijd voor de kerk, bewonderd
door gansch do katholieke wereld. Gij
verlaat hem op het oogewlik dat hij zich
zoo ongelukkig gevoelt eji zulk oen storm
draagt in het hart
Doch Locordaire verdedigt zich niet
min heftig en welsprekend
Denkt ge da» A-u :k dit alles niet
weetT"vraagt lïïj, önn.7 daar komen
oögenblikken waarin het geloof en de
rede de bovenhand moeten hebben op
ons hart.
Manoelyko taal, waarin we den klank
hooreu van een krachtig geloof en een
groote ziel. Lacordaire lijdt geweldig
onder zijn besluit, zijn hart scheurt or
van thans zijn meester en vooral zijn
innig geliefden vriend te moeten verlaten,
maar de Paus heeft gesproken en een
maal dat de plicht in de weegschaal ligt,
dan is niets moer bij machte die aan een
anderen kant todoen overhellen. In zijn
brieven aan Montalembert zullen wij
roerende kreten van lijden en liefde
hooron opgaan, hij zal zijn hart daarin
vrij laten uitbloeden, doch intusschen
blijft hij de sterke man die zeggen kan
ik ga, wanneer de plicht hem wenkt, en
don rug toekeeren aan wat hem het liefst
op aarde is.
('t Vervolgt).
De duisternis onttrok de ongelukigen
niet aan het vuur der russiscne kanon
nen. Boven de blanke sneeuw bleef
die zwarte massa van menschen,
paarden en rijtuigen een goed mikpunt
voor de artillerie van den vijand.
Rond negen uren van den avond
groeiden het rumoer en de wanhoop
nog toen maarschalk Victor zijnen
aftocht begon, en zijne divisies zich
met den blanken sabel bij de bruggen
aanboden om een schrikkelijke bres
te maken in die drommen van onge-
lukkigen welke zij tot nog toe ver
dedigd hadden- Nochthans eene ach
terhoede bleef te Studzianka. en de
vluchtelingen, versteven van koude
ofwel te zeer bezorgd met het redden
vanhun reisgoed, lieten dezen nacht
nogmaals verloren gaan. Men stak
tevergeefs, het vuur aan de rijtuigen
om hen er van te verwijderen. Alleen
met het krieken van den dag kwamen
zij terug allen aan den uitgang bijeen
gestroomd, doch dan was het te laat.
Het was acht uren van den morgen en
generaal Eblé, de russen ziende
naderen, deed de bruggen aan de
vlammen overleveren.
Het onheil had thans zijn toppunt
bereikt. Eene menigte rijtuigen, drie
kanonnen, verscheidene duizenden
(Uit Sonnetten ter pers
De bladeren vallen in 't nevelig licht
Dat bevend-rood een wijl nog hangt te
[doornen
In 't bruine woud, en wentelend komen
Ze ruischend gebezen ter lucht, zoo licht.
Ze vallen zoo langzaam alsof zij schromen.
Te gauw te sterven moeten. Vochtig ligt
Hun krakend goud rond de stammen der boomen
Waarop de zon haar laatste stralen richt.
En weemoedsvol zweven thans al mijn droomen
Naar verre dagen, toen schitterend blauw
De zomer bloeide in de trotsche landouw,
Toen 't leven bedwelmde met duizend aromen,
En, ach, in der boomen geurende schaüw
Uw zoenen mij zwoeren eeuwigen trouw
October 1917. Jozef CrIck.
Ontslag van het Kabinet.
Uit Rome wordt gemeld Het Kabinet
is afgetreden.
Boselli verklaarde in de Kamer, dat
het ministerie tengevolge der stemming
afgetreden is. De ministers blijven voor-
loopig op hun post, voor het regelen der
loopende zaken en tot het handhaven der
algemoene orde. Het ministerie zal intus
schen van zijne volmachten gebruik
maken en zoo noodig, de noodige verant
woordelijkheid, met het oog op do oor
logsvoering, op zich nemen.
Hulp voor Italië.
Zwitsersche bladen vernemen van de
Fransche grens Reizigers die uit Italië
te Lugano aaDgekomon zijn, melden dat
sterke afdeelingen Engelsche en Fransche
troepen, artillerie, luchteskaders, pant
serwagens, enz., naar het Italiaansch
front vertrokken zijn. Men gelooft dat
deze troepen bestemd zijn om te helpen
tegen het Duitsch-Oostenrijksch offensief.
In talrijke steden bevinden zich troepen
afdeelingen uit andere Ententelanden.
Aan het Italiaansch front antwoorden
5000 kanonnen op het vuur van don
vijand. Ongeveer 500 Engelsche en Fran
sche vuurmondeu namen doel aan den
slag.
Havens gesloten.
Zwitsersche bladen vernemen van de
Fransche grens Sinds Dinsdag midder
nacht zijn alle Italiaansche havens der
Adriatische zee gesloten.
De redevoering van Sonnino.
Lugano, 27 Oktober. De katholieke
pers valt Sonnino scherp aan, wegens
zyne redevoering, Vrijdag in de Kamer
tT^fP rr1'
De Corrière dTtaiia - brengt een
ergerlijk gecensureerd kommeutaar voor
en de Osservatore Romano kondigt eene
lange offleieuse wederlegging af.
De Paus heeft geen gereedgemaakt
vredesverdrag willen voorleggen en moest
zich beperken bij aansporingen en voor
stellen, welker praktische doorvoering
aan de oorlogsvoerenden werd overge
laten.
Deze moeten zelf de middelen vinden
om het algemeen gewenscht scheidsge
recht en de ontwapening in wezenlijkheid
to brengen. Voor de rechten van België
heeft de Paus met opzet uitzonderingen
voorzien aan de algemoene regelen.
Ten slotte is do Paus opgetreden als
bemiddelaar en niet als rechter, en heeft
hij derhalve het binnenrukkenin België
niet kunnen veroordeelen.
De Belgische regeering overigens ver
klaarde zich tevreden over de Pauzelijke
nota.
In de Kamer.
Parijs, 28 Oktober. Over het aftre
den van het kabinet meldt de Petit
Journal - uit Rome Afgevaardigden van
verschillende partijen hebben in de kamer
het verrasend voorstel gedaan, dat de
kamer zou besluiten, in geheime zitting
niet alleen de oorlogsminister maar ook
generaal Cadorua over den militairen
toestand te doen spreken.
De Kabinetskrisis in Italië.
Rome, 29 Oktober. Gorriore della
Serra zegt dat den koning op hot laatste
oogenblik aan Orlando het samenstellen
mannen, vrouwen en eenige kinderen
werden op den vijandelijken oever
achtergelaten. Men zag hen in jam
merklagende groepen langs de boor
den van den stroom dwalen. De eenen
trachtten er over te zwemmen, ande
ren waagden zich op de blokken ijs
die het water voortstuwde in zijn
bedding. Daar waren er die zich
blindelings te midden de vlammen der
brandende brug wierpen, en dan in
den vloed ploffen waar zij, bedekt
met brandwonden, weldra tot ijs be
vroren, en aldus in twee tegenstrijdige
tormenten den dood vonden. Weldra
zag men een hoop lijken op het water
drijven en tegen de stellingen der
brug slaan. De overigen wachtten de
komst der russen al. Wittgenstein
verscheen slechts een uur later op de
hoogten, en zonder de overwinning
behaald te hebben oogstte hij er de
vruchten van.
Terwijl die catastroof volvoerd
werd, vormden op den anderen oever,
deoverblijtselen van het Groote Leger
nog slechts een verwarde massa die
in de volledigste wanorde naar Zembin
aftrok. Gansch deze streek bestaat
uit een uitgestrekte beboschte berg
I vlakte waar de wateren, aarzelend
van hot kabinet epgedragen heeftdeze
wil geene nieuwe mannen in het kabinet,
doch zou veeleer de samenstelling van
het kabinet verdagen. De koning zou
onmiddellyk terugkeeren naar het front.
Lugano, 27 Oktober. De koning
kwam zondagmorgen te Rome aan en
begaf zich onmiddellijk naar Savoye,
waar hy eerst Giardina den minisier van
oorlog en dall'Olio den rmmitieminister
en eindelijk den afgetreden ministervoor
zitter Rosselli ontving, 's Namiddags
ontving hij don voorzitter van het Senaat
Manfredi en nogmaals Boselli. Om 6 uur
begaf de koning zich naar het Parlement
en later ging hij zelf bij Marcozu, voor
zitter van bet Senaat, die thans aan
influenza lijdt.
Afstelling van Italiaansche
generaals.
De Roomsche bladen melden Gene-
raal-luitonant Brusati, eerste veld-adju-
dant van den Koning, en generaal-luile-
nant Zupelli zijn van hunne kommandos
ontheven.
Brusati ging roeds voor den oorlog
door als openlijk Duitsch-vriendelijk.
De reden der afstelling van den vroe-
geren minister van oorlog Zupelli is on
bekend.
Generaal-Majoor Zeltamini werd tot
eersten Veld-adjudant van den Koning
benoemd
Verder treden nog 11 andere generaals
uit den werkzamen dienst.
Keulen, 29 October. Aan de Köl-
nische Zeitung - wordt van de Italiaan
sche grens gemeld: De Italiaansche grens
is sedert Zondag avond om 10 ure ver
sperd. Alle personen, post en spoorweg
verkeer is volledig onderbroken.
Berichten van over de grenzen inge
komen spreken van eene algemeene
groote terncergeslagonheid onder de
Italiaansche bevolking tengevolge van
het nieuws door de vluchtelingen uit de
oorlogsstreek verspreid.
De Italiaansche overheden hebben aan
do burgerlijke bevolking van Udine be
volen deze stad te ontruimen. Dat was
reeds sedert eenige dagen geschied te
ei«i.l-iln fffrinn'" fln
Parijs, 29 October. De ministerraad
is samengekomen onder voorzitterschap
van Poincaré,om den militairen toestaud
te bespreken en een besluit te nemen no
pens de medewerking der Rondgenooten
op het Italiaansche front.
Berlijn, 29 October. Aan den Berli
ner Lokal Anzeiger wordt uit Karlsruhe
gemeld De Italiaansche regeering ver
klaarde het Oostelijk gedeelte van boven
Italië met inbegrip van de streek Trevisa
en Venetië, gevaarlijk gebied. Het pri-
vaat-spoorwegverkeer Trevisa-Udiue is
geschorst.
De eerste vluchtelingontreinen uit Fri-
oul zijn reeds Donderdag en Vrijdag te
Trevisa en Venetië aangekomen. Do
vluchtelingen verhalen dat de overheden
verrast werdon door het vooruitrukken
van den vijand, en het dreigende gevaar
veel te laat inzagen. Sedert Vrijdag mor-
gend hoort men in gansch de vlakte van
Frioul dreunend kanongebulder zooals
men het sinds het begin van den oorlog
nog niet vernam.
Het komiteit der katholieke volksver-
eeniging was samengeroepen om te pro
testeeren tegen de redevoering van Son
nino, edoch wegens den ernst van het
oogenblik werd er van do vergadering
afgezien.
De indruk.
Lugano, 28 Okt. Om den treurigon
indruk te koer te gaan te weeg gebracht
door het bericïit van Cadorna, dat het
vloeiend tusschen twee hellingen, een
wijd moeras uitmaken. Het leger
schreed er over, met schrik en blijde
verbazing tevens, langs drie achter
eenvolgende bruggen van drie hon
derd vademen lengte.
Deze prachtige bruggen, vervaar
digd uit nartachtig dennenhout, lagen
eenige wersten ooven Studzianka.
Tchoplitz had ze gedurende ver
scheidene dagen bezet. Gevelde boo
men en heele stapels brandhout aan
hunnen ingang neergelegd, lieten ge
noeg het inzicht van den rus ver
moeden. Een vonk uit de pijp van een
der kozakken hadde voldoende ge
weest om deze bruggen door het vuur
te vernielen. Alsdan zou gansch ons
leger, met zijnen keizer aan het hoofd,
hier tot een weerlooze en onontwijk
bare overgaaf gedwongen geweest
zijn.
Doch de russen deden slechts alles
ten halve in dezen verbitterden en
ongenadigen reuzenstrijd waarin de
ondergang van gansch Frankrijk ge
zworen werd. Kutusof kwam slechts
aan den Dnieper toen Napoleon reeds
de Berezina bereikt had. Gedurende
dien tijd liet Wittgenstein zich in de
klem houden Tcnitchakof werd over
wonnen, en Napoleon gelukte er in
zestig duizend menschen op tachtig
duizend te redden.
Tot op het laatste oogenblik had hij
stand gehouden op die akelige boor
den der Berezina, nabij de puinen van
Brilowa, aan het hoofd zijner garde
waarvan er een derde ten onderging.
In den dag nam zij de wapens op en
stond slagvaardig des nachts biva
keerde zij in een vierkant rond haren
keizer. De oude grenadiers stookten
gedurig hunne vuren aan, en men zag
nen op hunne ransels zitten, de elle
bogen op de knieën en het hoofd in de
handen, dicht tegen elkander inslui
merend om minder van de koude te
lijden.
Gedurende deze drie dagen en drie
nachten, met den blik en het gedacht
op drie plaatsen tegelijk, verbleef
Napoleon aanhoudend in hun midden.
Hij ondersteunde het tweede korps
met zijne bevelen en zijne tegenwoor
digheid, beschutte het negende korps
en den overtocht met zijne artillerie,
en hield generaal Eblé om zooveel
mogelijk van den algemeenen onder
gang te redden. Eindelijk geleidde hij
zelf de overblijfselen van zijn leger
naar Zembin waar, prins Eugeen hem
voorafgegaan was.
('t Vervolgt).
