De DM! van piflSDQü
Van Beroemde
Bekeerlingen
IN RUSLAND.
KATHOLIEK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
De vredeskwesfie rosscnen
Duffscfiianfl en Engeland.
Zondag 23 December 1917
•V centiemen het numr
72,,e Jaar IV0 4787
Week-Kalender.
in 1812.
OPVOEDING.
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
Aalst, den22 December 1917.
DECEMBER.
Evangelie van den Zondag
Bereidt den weg des Heeren. Luc. III.
23 Zondag, 4. v. d Advent. H. Victoria,
m en mrt.
24 Maandag, Vigilie van Kerstdag.
H. Enthymius.
25 Dijnsdag, Kerstdag.
26 Woensdag, 2de Kerstdag. H. Stephanus.
27 Donderdag, H. Joannes, apost. en evang.
28 Vrijdag, HH. Onnoozele Kinderen.
29 Zaterdag, H. Thomas.
Zang van Jozef
Aarde die liefdeloos te sluimren ligt,
Rijs op uit uwen slaap en schouw naar 't licht
Dit in den nacht nu straalt uit alle kimmen
O menschen, die zoolang als droeve schimmen
Gedoold hebt langs de paden van de Dood,
Staat op Nu daagt des Levens morgenrood
O broeders allen, die vergeefs naar Vrede
De handen strekt uit uwe wulpsche stede,
Ziet hier de handjes reiken van een Kind
Dat slechts een kribbe voor zijn wiegje vind
Komt, zieners, die vóór de gestamde nachten
Zoovaak gehuiverd hebt van eindloossmachten,
En zit gebogen, vol van stomme smart,
Over de wrange leegheid van uw hart
Komt, moedeloozen, die langsheen uw wegen
De luchten zwaar van looden leed voelt wegen,
Die drinkt uit al uw bekers bitter wee.
En draagt de wanhoop als uw schaduw meé
Komt en bemint Schooner dan ooit te voren
Gaal nieuwe zon over uw leven gloren
Komt en bemint I Deeszuivre kindermond
Heeft honigzoeten kus voor elke wond
O volk ontwaak, en wil mijn stem aanhooren
Uw menschheid wordt in dezen stal herboren
Uw Minnaar komt die sterven zal aan 't Kruis
Vrede zij u Vrede ieder hart en huis
(Uit het Lyrisch Kerstspel PAX !j
Jozef Crick.
ii.
Henri Lacordaire.
25* Vervolg
Nog de vastenpreeken. Lacordaire en Oza-
nam. Schorsing in 1836.
Wat ook nog krachtig bijdroeg lot den
bijval dier sermoenen, dat was hun
sociale draagwijdte, hun sociaal karak
ter, zoo wondergoed aangepast aan de
behoeften van dien tijd. Lacordaire had
zijn eeuw begrepen, en hij sprak tot die
eeuw met het woord en het gebaar van
iemand die cr ten stelligste van is be
wust dat het christendom balsem heeft
voor alle wonden, verbroedering voor
alle rechtzinnig denkende geesten.
Men begroette dit christendom, zoo
breed, zoo openhartig en zoo sympa-
thielt, waarin d8 mensch en God, de
Kerk en de maatschappij zich terug
ontmoetten om elkaar te beminnen na
een scheiding van een halve eeuw dit
christendom, waarin het geloof en de
rede zich omhelsden gelijk twee zus-
ters, waarin de vrijheid hare eeretitels
terugvond afkomstig van den Calvarie-
berg, waarin alle grootsche en edele
zaken hun aandeel hadden, waarin men
ruim ademen kon, waarin de poësie de
lier van David terugvond, waarin het
vaderland trilde, het leven alom bruis-
te, de jeugd bemind werd, waarin
eindelijk gedurig het wachtwoord
klonk Vooruit en de zegepraal te
beurt viel aan de toekomst, aan het
goede, aan God. - (P. Chocarne)
Deze vastenpreeken hebben een diepe
voor geploegd in het toenmalig kerke
lijk leven van Frankrijk. Met hen ont
staat er daar een nieuwe en sterke
strooming naar het christendom. Aan
den voet van den kansel van den genialen
redenaar begint de verbroedering dor
groote geesten die streven naar een
nieuwe maatschappij. De bekende veree-
niging van St-Viucentius a Paulo, rond
hetzelfde tijdstip ih 't leven geroepen
door Ozanam, is insgelijks een weelderi
ge scheut op den heropbloeienden boom
van het katholicisme. Hier staan zonaast
elkander die
94 Mengelwerk.
Nadruk verboden
Groot Historisch Verhaal.
(Getrokken uit het vermaard boek van
Graaf Philiep de Ségur, Generaal, die
den veldtocht meegemaakt heeft).
Den ioe December verliet Ney, die
terug vrijwillig de leiding der achter
hoede op zich had genomen, de stad
Wilna, en aanstonds werd deze
overrompeld door de kozakken van
Platoi welke al de ongelukkige solda
ten vermoordden door de joden op
hunnen weg geworpen. Te midden
dier slachting daagde er eensklaps
eene veldwacht van dertig franschen
oi> die terugkeerden van de brug
Wilia waar zij achtergelaten werden.
Op het zicht dier nieuwe prooi snel
len er duizenden russische ruiters
toe die hen met groot geschreeuw
omringen en aan alle kanten aanval
len
Edoch de Iransche officier had
reeds zijne soldaten gerangschikt.
Zonder aarzelen roept hij vuur en
dan, de bajonet in de vuist, doet hij
hen chargeeren. In een oogenblik
vluchten al de lade aanvallers, en de
officier neemt dit oogenblik te baat-
DRUKKER-UITGEVER
Van de Putte-Goossens
twee schoone figuren
der christelijke liefdadigheid Lacor
daire en Ozar.ara. De eene, machtig door
zijn looverend woord dat duizenden be
geestert en als een stroom van vrucht
baren geestdrift over de zielen uitstort;
de tweede, apostel met hel hart, priester
door zijn onuitputtelijke naastenliefde.
Toen de conferencieën in het Stanislas'
Collegia geschorst werd, liet Ozanara
daarover een stille weeklacht hoorep in
zijn brieven, waarin toch tevens zijn
groot en onwankelbaar geloof op den
voorgrond treedt
jlel is mot groot spijt, zegt hij, dat
wij velen onder onze verdwaalde broe-
ders die op het hooren dier machtige
stem (Lacordaire) lót den weg der
waarheid teruggekeerd waren, thans
terug zien verdolen en weggaan. Mis-
schien wil de hemel di! stilzwijgen,
die vernedering der katholieken als
- een sacrificie le meer misschien had-
den wij te spoedig het hoofd opgehe-
ven. Wij stelden onzen trots in het
woord van eon mensch, en God legt
de hand op den mond van dien mensch
opdat wü daaraan leeren zouden dat
wij ons van alles moeten kunnen ont-
doen. behalve van het geloof en de
- deugd (Brieven van Ozanam, 5 Fe
bruari 1836.)
Doch, zooals wij het hooger zagen,
die geliefkoosde stem was niet bestemd
om lang te zwijgen, en galmde weldra
terug op een nieuw en veel grooter
strijd veld. Ozanam juichte er om, en
zijn biograaf deelt ons deze roerende
bijzonderheid mee voor elk der
vastenpreeken
\an Lacordaire kwam hij in de O. L. V.
Kerk een rij stoelen ledig houden ten
gebruike der katholieke studenten, die
wellicht anders den moed niet zouden
gehad hebben gedurende lange uren le
wachten met de woelige volksmenigte.
Deze preeken duurden twee jaren,
en de bijval groeide immer aan De
aartsbisschop zelf, geestdriftig en dank
baar gestemd door dien grootschen toe
loop van menschen, had Lacordaire in
het openbaar begroet met den naam van
nieuwen profeet.
Dan ineens, in Mei 1836, te midden
van al die glorie, staakt de gevierde
predikant zijne sermoenen en kondigt
zijn vertrek aan voor Rome.
('t Vervolgt).
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr twee maal 1,25 Ir.
Gewone annoncen o,i5 de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
De maatschappij staat op den boord
van een peilloozen afgrond, waar zij
noodzakelijk moet in storten, doe men
de oorzaken van haren ondergang niet
verdwijnen. Het verwijderen der moeder
uit het huisgezin noem ik eene der voor
naamste oorzaken, waarin de hoofd
oorzaak het gemis aan godsdienst
besloten ligt.
De noodzakelijkheid der lichamelijke
opvoeding door de moeder moet ik niet
aantoonen geleerde deskundigen heb
ben ze bewezen. Hun warme oproep
heeft diepen weerklank gevonden de
jonge vrouwen worden over de heilige
moederplichten ingelicht, kinderkribben
gesticht, wetten tot vrouw- en kinder
bescherming neergelegd doch, wat is
de lichamelijke opvoeding vergeleken
met de zedelijke, godsdienstige opvoe
ding, eenig ware grondslag en steunpi
laar van alle maatschappelijke en zedelijke
grootheid. Het lichaam heeft maar waar
de, omdat het den tempel i3 der ziel, die
zelf den tempel van den H. Geest is.
De moeder bouwt de maatschappij op
of breekt ze af. De moeder, zegt
Fénelon, maakt het vaderland gelukkig
of ongelukkig. Daar kan van geen
waar huisgezin sprake zijn schrijft
Kardinaal Manning, waar de moeder
haar eigen kind niet opvoedt, en waar
geen huisgezin is, daar is ook geen hui
selijk leven, en waar het huiselijk leven
ondermijnd is, daar is het sociale en
publieke leven op zand gebouwd.
Waarom Omdat de moeder, en zij
alleen, den grondslag eener waar-gods
dienstige opvoeding kan leggen, de gods
dienstige opvoeding, waarborg van
onverbreekbare verkleefdheid aan ouders
en vaderland, van eerbied en gehoor
zaamheid, aan vorsten en overheden ver
schuldigd. (Hendrik IV) - Of de man
in later leven zal blijven bidden, lee-
raart baron van Wynbergen, hangt
voor een goed deel hiervan af. of hij het
op den schoot der moeder heeft geleerd,
•la, het gcheelc leven en streven, hel
weten en kunnen, liet doen en laten van
den mensch worden beheerscht door de
eerste indrukken inde eerste levensjaren
door de moeder aan. haar kind gegeven,
de moeder, die de meest wijze opvoedster
der wereld is, omdat zij het voornaam
ste, dat de opvoedkundige bezitten moet,
eene opofferende, toewijdende liefde, in
al hare volkomenheid bezit. Rome
overheerschte de wereld, zoolang de
Romeinsche moeder zelf hare kinderen
opvoedde, doch, het groot-brengen der
Romeinsche jeugd door vreemdelingen,
leverde Rome aan de barbaarsche horden.
De goddelijke, alwijze Voorzienigheid
legde in 't moederherte het vol e besef
van dien heiligsten der plichten. Natuur
lijk, 0111 zeggens onbewust, giet de moe
der drop na drop de heilzaamste lessen
in het vruchtbaar kinder-zieltje. Het
diep-trillend liefde-muziek in «vader
moeder besloten, vloeit over de rozige
engelen-lippekens samen met de gebene
dijde namen van .Jezus en Maria, namen
door de godsdienstige moeder in den
mond van haren lieveling gelegd, in zijn
her te geschreven.
Om zijne eerste grillen en gebreken te
bekampen, beroept moeder zich op het
overal-tegenwoordig zijn van God
Jezuke ziet dat gij niet braaf zijt,
klinkt het zacht-ernstig, terwijl haar
vinger naar een Godsbeeld wijst. Zullen
dat beeld, die woorden, die gezichtsuit
drukking geene liefderijke vrees en
godsdienstigen eerbied in 't jeugdig hert
loggen Vóór en na het eten, terwijl het
kindje godvruchtig zijn kleine handjes
vouwt, zegt moeder, en het wichtje
moet het nastamelen zoo het kan
Danke, Jezuke lief. Bij het opstaan
en slapengaan leert moedor Dag of
navond, vader en moeder, een kruiske
als 't belieft. Heilige en heilzame ge
bruiken, die de ouders tot in 't diepste
der ziel ontroeren.
De onderwijzer of de onderwijzeres
zullen die godsdienstige opvoeding vol
tooien en het ontwakend verstand de
Christus-leer helpen doorgronden. De
gedachte aan God zal zich met het leven
van 't kind als vereenzelvigen, en den
jongeling eene sterkte een schild wezen
tegen de ontsluimerende driften, eene
reddingsplank bij rampzalige schipbreuk.
Moeders gij zijt het volmaakste beeld
van Godsliefde. In name dier grenzelooze
genegenheid, sta toch die eerste opvoe
ding uwer eigene kinderen aan geen
vreeraden af vorm, veredel zelf uwe
kinderen, opdat ze ouders, vaderland en
God beminnen maak er brave kinderen,
goede burgers en geloovige Christenen
van, en gij zult onze diep-geschokte
maatschappij, ons zwaar beproefd vader
land redden. Christ.
Onderteekening van den wapen
stilstand De vredesonderhande
lingen beginnen.
Berlijn, 16 December.Het wapen
stilstandverdrag is den 15 December
1917, te Brest-Litowsk onderteekend
geworden tusschen de gevolmachtigden
van het Russisch opperbevelhebberschap
eenerzijds. en de hoogere bevelhebber
schappen dor legers van Duitschland,
Oostenrijk-Hongarië, Bulgariö en Turkije
anderzijds.
De wapenstilstand begint den 17
December te middag en heeft geldigen
loop tot den 14 Januari 1918.
Voor het geval de wapenstilstand niet
zeven dagen vóór den vervaldag (14
Januari) opgezegd wordt, wordt hij van
zelf, door die stilzwijgendheid vernieuwd.
De wapenstilstand strekt zich uit tot
al de legerkrachten te lande, ter lucht en
te water van de wederzijdsche fronten.
Volgens de bepalingen vervat in
artikel 9 van den wapenstilstand, be
ginnen dadelijk de onderhandelingen
voor den vrede.
om met dezelfde koelbloedigheid
rechtsomkeer te maken en, zonder
verliezen, de achterhoede te gaan
vervoegen.
Deze was handgemeen met de
voorhoede van Kutusof en trachtte
haren oprfiarsch te stuiten. Te Wilna,
evenals te Moscou, had de keizer
geen enkel bevel van aftocht doen
geven hij wilde onzen vlucht zoo
lang mogelijk geheim houden ten
einde hiermede onze bondgenooten
en hunne ministers volledig te ver
rassen, hetgeen ons toelaten zou van
hunne eerste verbazing gebruik te
maken om haastig door hunne landen
al te trekken alvorens zij zich berei
den konden om met de russen te heu
len en ons op 't liji te vallen.
Met dit doel had hij ze in Littau-
wen allen om den tuin geleid. Zij
geloofden slechts aan onze rampen
toen zij het met eigen oogen konden
bestatigen, en dit blind geloof in de
onwankelbaarheid van Napoleon's
genie was hem hier gunstig. Doch
tevens heerschte er daarmede in
Wilna een volledig veiligheidsgevoel,
en dit was oorzaak dat men er geen
enkel verdedigingsplan beraamd had.
Wilna hield een groot gedeelte in
uit het reisgoed en de schatkist van o
het leger, levensmiddelen, een menig- 1 krachtinspanningen te pletter liepen,
te van reusachtige lourgons beladen j Alles werd hier opgehouden: reisgoed.
met den trein van den keizer, mach
tig veel artillerie en een aanzienlijk
getal gewonden. Onze aftocht was op
die lieden gevallen gelijk een schielij
ken donderslag, en de eenen lieten
zich overmeesteren door den schrik,
terwijl de anderen door een starre
verslagenheid verlamd werden. Alles
geraakte er in de war.
In het volle gedruisch dreven ver
scheidene hooidmannen, buiten de
stad, en in de richting van Kowno,
al dezen vooruit die zij in beweging
konden zetten maar een mijl verder
kwam deze zware en ontstelde kolom
aan de hoogte en den bergpas van
Ponari.
Tijdens onzen triomlantetijken op
tocht had deze beboschte hoogte aan
onze huzaren slechts toegeschenen
als een gunstige terreingolving, van
waar zij gansch het plein van Wilna
ontdekken konden en hunne vijanden
monsteren. Hare steile helling overi
gens werd toen nauwelijks opgemerkt.
Ineen regelmatigen aftocht hadde zij
eene goede positie geweest om hier
stand te houden en den vijand te stui
ten maar in deze wanordelijke vlucht
werden die heuveling en die bergpas
een onoverwinnelijke hinderpaal, een
muur van ijs tegen den welke alle
Herlijn, 17 Dec. De Nordduitsche
Allgomeine Zeitung e meldtNaar wij
vernemen, zal zich dostaatssekretaris v.
Kuhlmann in den loop der week voor de
vredesonderhandelingen naar Brest-
JJtowsk begeven.
j_ Zurich, 17 Dec. Men bericht dat
Neue Zurichcr Zeitung over den
weerslag der Russische vredesbeweging
op het Serbische leger
aanbiedingen van den Raad der Volks-
kommissarissen aan de Duitsche overhe
den, gedaan werden gansch onafhanke
lijk van de overeenstemming of de afkeu
ring der Verbonden regeeringen
In Engeland.
Eene rede van Henderson.
Het Serbische ofliciöcle blad Srpspe I Borne, io December. Arthur Hen-
winnen «i^on zegde
schatkist, gewonden.
Geld en eer, en het laatste beetje
tucht en kracht dat er ons nog kon
overgebleven zijn, gingen hier teloor.
Voermannen en soldaten putten zich
hier vijftien uren lang uit om de wa
gens vooruit te krijgen, doch intus-
schen zagen zij koning Murat met
zijn vluchtelingen kolom wegtrekken
langs de flanken van den heuvel elk
oogenblik kwam het bulderend kanon
van den vijand dichter bij, en zelfs
Ney zagen zij met zijn drie duizend
man wijken achter de hoogte als
dan, om zich heen starend, en heel
den berg bedekt ziende met wagens
en verbrijzelde oi omver gebuitelde
kanons. met neergevallen paarden cn
menschen die bezweken, dachten zij
er niet meer aan iets te redden maar
de plundcrzucht van den vijand te
voorkomen met zich zelf aan plunde
ringen over te leveren.
Een caisson der schatkist die in de
woeling openbrak, was als het sig
naal tot dien roof iedereen liep op
die rijtuigen toe, beukte hen in en
maakte zich van de kostbaarste voor
werpen meester. De soldaten der
achterhoede welke voorbijkwamen en
dit spektakel bemerkten; wierpen
hunne wapens weg om zich met buit
te beladen, en de goudkoorts greep
hen zoo geweldig aan, dat zij niets
Novine bevat strenge waarschuwingen
van den minister van oorlog tegen de
lal rijke deserties, alsook edikten tegen
talrijke oorlógsonlustigen die zich in het
hui ten land bevinden. Ook talrijke officie- I
ren werden wegens vredelievende strek-
kingen of wegens hoogverraad uit het j
leger verwijderd.
De vredesonderhandelingen
in Brest Litowsk.
De Duitsche, Oostenrijk-Hongaarsche,
Bulgaarsche en Turksche regeeringen
zullen binnen enkele dagen met Rusland
in vredesonderhandelingen treden.
De afreis van den Duitsche gevolmaeh-
tigde is nakend.
Niet verbindelijkc vredesbesprekingen
zijn reeds tusschen de vertegenwoordigen
der beide regeeringen, te Brest-Litowsk,
in gang.
Kaledin aangehouden
Het Kopenhaagsche blad Sociaal-
demokraten meldt uit Stockholm De
Bolschewickische gezant te Stockholm.
Warowski, kreeg telegrafisch het bericht
dat Kaledin in de nabijheid van Moskow
zou in hechtenis genomen zijn.
Den 15 December had er in den
Kaukasus een verbitterd gevecht plaats
tusschen inlanders en Kozakken. De
korrespondent van de Djen deelt medo
dat Kaladin weigert hulptroepen aan de
^kozakken te sturen. De ernstige toestand
van Kaledin maakt het hem onmogelijk
troepen te missen. Denzelfden korres
pondent, die met Kaledin sympathiseert,
verklaart dat het kritiek oogenblik voor
Kaledin zeer nakend is.
Het staatsbankroet.
J De - Times verneemt uit St-Peters-
jhurg De regeering heeft aan de banken
de uitbetaling verboden aan het buiten
land dër intresten vervallende op 1
Januari. Daarmede is het staatsbankroet
wel niet officieel verklaard maar toch
reeds praktisch tot gelding gekomen.
Hervorming van het leger.
Reuter meldt uit St-Petersburg
De troepen van het garnizoen van Sint
Petersburg zijn reeds bezig met liet kie
zen van nieuwe officieren. Het hoogste
maandgeld van eenen officier zal in
't vervolg de 250 roebels niet te boven
gaan. Alle kenteekens van rang, epau
letten. koorden, orden, enz. worden
afgeschaft De staf van het 22* leger werd
in hechtenis gehouden.
Het geschil tusschen de Russische
Regeering en de Entente.
St-Petersburg, 17 December. Ver
scheidene Gezanten hebben het nazichts-
merk voor de paspoorten der diplomati
sche koeriers van den volkskommissaris
van buitenlandsche zaken geweigerd
als reden gaven zij op dat de regeering
der Werklieden en Soldaten niet als rc-
gcering erkend is.
De vredesonderhandelingen
Londen, 18 December. De Mor
ning Post 11 meldt uit St-Petersburg De
Regeering deelde Donderdag aan de Ge
zanten mede dat de bepaalde vredeson
derhandelingen op 28 Dec. zullen begin
nen. De deelneming van de Entente-ge
zanten is afhankelijk gesteld van de
uitbreiding van den wapenstilstand op
alle overige fronten.
Londen, 18 December.—«Daily News»
meldt De Rumeensche Gezant 'in Lon
den kreeg door eene onzijdige Mogend
heid te Jassy vertegenwoordigd, het be
richt van de Rumeensche regeering dat
de Rumenon op 2 Januari met hunne
onderhandelingen over den wapenstil
stand zullen beginnen.
Trotzki aan Buchanan
Basel. 18 December. De Handels-
agenlttr 1. meldt uit St-Petersburg in da
tum 14 December Een mededeeling van
den Kngclschen gezant Buchanan beant
woordende, verklaarde Trotzki dat, de
1 op 12 Decomber, in eene
rede te Londen, dat zijns inziens de oor
log op zijn laatste gaat. De meerderheid
van hot volk is van meening, dat, nadal
de oorlog reeds zoo lang geduurd heeft,
deze niet vroeger zal eindigen dan wan
neer Engeland de zegepraal behaald
heeft, die het herbeginnen van oorlogen
voor altijd onmogelijk zou maken. Of
de zegepraal door militaire of politieke
diplomatische middelen bereikt wordt,
zal enkel do tijd leeren, docli het ware
vreeselijk, indien de oorlog, tengevolge
van misverstand of door le kort komen
van vrijmoedige verklaringen, een dag
moest verlengd worden.
Daarom begroet hij do voortreffelijke
wending in de rede van Asquilh en hoopt
dat1 regeering bij de eerste gelegen
heid zal verklaren, in hoever zij het
daar lede eens is. De regeering van
Groi -Britanië en de Verbondenen zou
den verklaren dat hunne oorlogsdoelein
den van zedelijken en niet van stoflelijkcn
a; j ZÜ", dat zij voor een groot princiep
strijden en niet voor Mesopotamia of
andere gebiedsvermeerderingen.
Bij de aanstaande vredesonderhande
lingen zou er van geene Belgische kwes
tie spraak zijn, gezien de herstelling van
België natuurlijk is. De verklaring van
den eersten minister over dit punt en
nog andere kwestiën zullen door do
natie hoopvol opgenomen worden.
Brief van Beresford.
Berne, 17 Decomber. Morningposl
maakt den volgenden, veelbeteekenuen
brief van den admiraal Beresford open
baar Wij zijn aan de oorlogskrisis ge
komen. De toestand is vol van innerlijke
en uiterlyko gevaren voor den Staaf. De
toekomst der wereld berust op den uit
slag van den reuzenstrijd tusschen liet
Brilsche en het Duitsche Rijk. Wie hel
van deze twee het langst uithoudt zal
overwinnen. Eene moet verliezen. In dit
beslissend oogenblik schijnt eene bron
van twijfel over het land te loopen, die
versterkt wordt door don brief van
Landsdowrie. In vorige dagen bevonden
wij ons in moeilijkere toestanden, doch
de onbuigzame geest van ons ras tegen
over onoverwinnelijke gevaren werkt er
ons door. Ook in dit geval zal het einde
hetzelfde zijn, wanneer wij inzien, dal
de oorlog aan ons moet zyi, indien liet
Britsche Rijk blijft beslaan. Daarom zal
do geest dezelfde zijn, als ter zee 0! in de
loopgraven, anders zouden de vreeselijke
offers dor beste onzer mannen te ver
geefs zijn.
Vredesstemmen in Engeland.
Amsterdam, 15 December. Volgens
de Londenschc berichtgever van het
«Algemeen Handelsblad» meldt had er
inde -Nalionalklub- te Looden een ver
gadering plaats, waarin Lord Buck mas
ter, minister van justicie in het ministe
rie Asquilh en de Uuionist Lord Parmoor
zich over den Volkerenbond uilten.
Lord Buckmasler zegde, dat alles moet
in 'l werk gesteld worden om een Vol
kerenbond tot stand te brengen. Het
moet het bijzonderste punt Van de
vredesvoorwaarden zijn. De Europeesche
diplomatie heeft in 't geheim gewerkt,
en uit dien hoofde is reeds sedert lang
mistrouwen en verdachtmaking ont
staan die aanleiding gaven tot den oor
log. De Volkerenbond moet daaraan eeu
einde stellen. Hadden alle diplomatieke
onderhandelingen in 't openbaar plaats
gehad, nooit ware deze oorlog uitgebro
ken. Geen enkele natie, zelfs Üuitschlaml,
mag uit dien Volkerenbond gesloten
worden.
Op do onderbreking van een aanwezi
ge, die van eene bijtreding van Duitscli-
land niet wilde welen, antwoordde Lord
Buckmasler: Zou Amerika ooiteen der
gelijke Volkerenbond kunnen bijlreden,
zonder zijne grondbeginselen prijs te
govon En zal Duitschland dat zich. naar
meer hoorden van de schuifelende
kogels en het gehuil der naderende
kozakken. Men vertelt zelfs dat de
kozakken zich bij hen mengden zon
der bemerkt te zijn, zoodat geduren
de eenige stonden, franschen en tar
taren, vrienden en vijanden in eenzell-
den plunderingsroes vereenigd wei
den. 1 ien miljoen goud-en zilvermunt
verdwenen in hunne handen.
Maar naast die afschuwelijke da
den, zag men ook schoone gebeuren.
Daar waren mannen die alles verlie
ten om op hun schouders ongelukkige
;ekwetsten te laden en alzoo te red-
ten anderen, die hunne gewonde en
vervroren makkers niet konden mee
nemen. stierven aan hunne zijde.
Op den steilsten en meest bloot
gestelden flank der hoogten, wist een
officier van den keizer, kolonel graal
Eurenne, de kozakken tegen te hou
den, en niettegenstaande hunne razen
de kreten, deelde hij onder hunne
oogen den bijzonderen schat van
Napoleon uit aan de wachten die
zich in zijne nabijheid bevonden.
Deze brave lieden verdedigden zich
met de eene hand, en met de andere
verborgen zij het geld. Veel later, toen
alle gevaar geweken was, brachten zij
trouw den schat terug die hen toe
vertrouwd werd, en daar ontbrak geen
enkel goudstuk aan, ('t Vervolgt'.
de gehoor!e.statistieken dd*^
jaren bewijzen veel eer f
andere oorlogsvoerende na
kan z(jn, in mnnnoykracht zal 1
zich daar dan niet onverhoopt
tegen verzetten
Meent gij dat g(j Duitsche opv|
Duitsche weienschap, Duitsche op
oojt vernietigen kunt
Buckmasler waarschuwde don
\oor een okonomfscbon oorlog
Duitschland. De oorlog hoeft geloo
•laf vooral na den oorlog den vrijhaiuL
noodwendig is. Do bladen meenden dat
de vrede niet le vroeg mag komen, maai
hjj, Buck master, beweerde dat de vrede
die de oorlogsdoeleinden, waarvoor En
geland strijdt, verzekert, niet te~vr©C{
kan komen. Engeland kan meer ontbc
ringen doorstaan, nog meer offers op
financieel gebied brengen. Maar wat
heteekent dat alles eigenlijk Ik zeg, de
kern onzer jeugd is vernietigd; ik zie do
vrouwen alles wat ze lief hebben verlie
zen 011 ik protesteer tegen dc theorie dat
een spoedige vrode moet ver-oordeel.'
worden. Ik beweer, dat een vrede, die
tot verwezenlijking onzer oorlogsdoel
einden leidt, niet te vroeg kan komen.
Na Lord Buck master sprak Lord
Parmoor, die verklaarde dat liy het ten
volle eens is met elk woord die lore
Buckmastei- uilgesproken heeft. Er zou
den meenings verschillen kunnen bestaai
over den aard en do manier waarop hol
doel zou kunnen bereikt worden doch dc
Volkerenbond moet komen, gelijk Lord
Buck master hem uiteengezet heeft. Lorn
Parmoor verborg niet, dat hij, ofschoon
hij reeds vóór den oorlog een beslissend
tegenstrever van den \rijhandel geweest
is, nu tol 'e volle overtuiging gekomen
is dat de ekonomischo kwosties met
helderen blik moeten nagezien worden
en dat de eerste waarborg van den Vol
kerenbond moot zijn de bewaring van
het grondbeginsel'van den vrijhandel.
Is het. werkelijk noodzakelijk dat al die
rampspoed lot den laatston man en tot.
den laatste» penning voortgezet orde
Iedere poging, om don vrede tegen te
houden, die het Engelseho dool verwe
zenlijkt, is volgens hem een afschuwelij
ke misdaad.
Lloyd George over Lansdown's
brief.
Bij 0011 banket to London tor eere van
dc leiders van den luchtvaartdienst,
zegde Lloyd George onder andere
D' nieuwe verschrikkingen door het
nieu wapen van den luchtvaartdienst
in di oorlog goh-acht, zullen in de we
reld 11 m tegenzin leen toenemen legen
eenen nieuwen oorlog.
Het is derhalve gewicht ger dan ooit,
dal de vrede oen rechtvaart ige, eervolle
en weldoende vr< de wezo. vort goleden
heeft een, hoog in aanzien staande edel
man, die den staat onder "ele oogpunten
uitstekende diensten heeft bewezen, do
nalie opgeschrikt door eenen brief'die
eene aanmerkelijke vrees deed or.tslaan
bij le.:e wier hoofd vol bczorghcid is dat
•leze oorlog met eenen duurzamen vrede,
en niet met oene vernederende neerlaag
zou eindigen.
Ik weet thans dat al onze bezorgdheid
wegens don brief ongegrond was, daar
Lansdowne doorgaansweg in overeen
stemming was mot president Wilson, en
slechts nauwkeurig datgene wilde bepa
len, wat de president zegde in Gjne kor
telings uitgesproken groote redevoering
in het kongres.
Zooals de regeering volkomen 't ak
koord is met die redevoering, zoo is het
ook buiten twijfel met deEngelsche natie
gesteld, en daar ook Lansdowno ver
klaarde met dezelve overeen to stemmen
neem ik aan dat de uitlegging dio Lans-
downe's brief gevonden heeft, niet alleen
bij de strenge aanhangers der zaak van
de bondgenooten, maar ook hij hare
tegenstanders in ons land, in Amerika
Frankrijk en ook in Duitschland on Oos
tenrijk. niet in het tninst overeenkwam
met hetgeen Lansdowne wilde zoggen.
Ik won sell goenen strijd uit te lokken
waar er geen bestaat. Lansdowne wilde
eenvoudig hetzelfde zoggen als president
Wiison, en het is een groot ongel-ik dat
hij dat voornemen niet heeft ten uitvoer
gebracht. Ik bovoud my op de konfereii-
cie der bondgenooten te Parijs, wanneer
do brief verscheen. Hij werd daar met
smartelijke verbazing opgenomen.
Lloyd George wees verder op eene
woelende minderheid in hot land dio
arglistig en hardnekkig hare zinswijze
poogt to verspreiden, met het inzicht, het
land tot eenen voortijdigen vrede van
onderwerping te dwingen.
Het gevaar is niet vervolgde Lloyd
George, de uitorste pacifist. Dien vrers
ik niet edoch ik raad de natie aan voor
éénen man op (ie hoede te zijn, namelijk
voor dien die meent dat er een tusschen-
weg is tusschen overwinning en neder
laag.
Er is geen tusschenweg tusschon zege
praal en nederlaag. Er zijn lieden, die
golooven dat de oorlog thans door een
soort van zoogenaamd vredesverdrag kan
geëindigd worden, door de instelling van
eenen bond der naties, mot sehoidge-
recht, ontwapeningen een plechtig ver
drag tusschen alle naties, dat zij hetzelve
niet alleen zouden in acht nemen maar
hetzelve ook doordrijven togen de vol
koren die zouden wagen hetzelfde te
schenden.
Dal is de ware politiek 11a Jen oorlog,
edoch zonder overwinning ware zulks
een steek in 't water.
Berlijn, l:i December. Volceus
Reuterbericht uil I.omlon. dal tot thans
toe enkel als persbericht voorligt, |i(.c.fi
sir Balfour op de vraag van eenen afge
vaardigde, of de Brilsche regeoring van
1 11 ce?'r?a'-mo8en'U'«don vredesvoor
stellen had ontvangen, en of do regocring
daarover eene verklaring kon geven
geantwoord
Daar do volkskotnmissarissen in Sint-
Petersburg goed gevonden hebben een
vertrouwelijk bopicht van den Russischen
gevolmachtigde te konden bekend to
ma.ven, belet er niels ineor too te geven
dat de reg .criug zijner Brilsche Majesteit
in Septcmour Inn, vanwege Duitaohlnnd
door bemiddeling van oenen neutralen
diplomaat de mededeeling ontving dat
hot aan do Duitsche regeoring genoegen
zou doen. aan de Engelsche regeering
eene mededeeling over don vrede over te
maken.
