TO eT PETRUS
Van Beroemde
KATHOLIEK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAI)
Onder de Linden.
IN
Week - Kalender.
SINT FRANCISCUS m ASSISI
door Pator Valerius piaDy 0. F. pi.
Zondag 3o Juni igi8.
5 centiemen het nummer
72' Jaar Nr 4812
De Denderbode
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31.
DRUKKER-UITGEVER
VAN DE PXJTTE-GOOSSENS
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal i,5o fr twee maal 2,50 Ir
Gewone annoncen 0,30 de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
te tillen naar hoogere luchten, te heffen naar
de zon, naar al wat schoon, en rein en goed
In de jongelingsziel zag hij een afstraling
van Christus zelf, en met teere schroomvolle
vingeren raakte hij die aan, zooals een kun
stenaar omgaat met een kostelijk broos
snaartuig, en hij tooverde daar uit een schat
van fijne en zoete harmonieën.
Wij hebben gezien hoe hij vroeger het
slachtoffer was van het zoogenaamd
onzijdig onderwijs,
dat alle bovenaardsche vergezichten sluierde
en de jeugd struikelen liet langs wegen van
twijfel en zingenot.
Met des te meer hartstocht trad hij thans
in den leeraarstoel op als een. onversaagde
christen, en zijn vurig woord dat zulke
schoone triomfen behaalde in kerken eu
kathedralen, vond hier gereedelijk en diep
echo in harten die hem begrepen en lief
hadden. Met niet min zorg dan weleer be
reidde hij hier zijn sermoenen voor de
studenten, en dezen trokken daar immer
heen als naar een uitgelezen festijn een
festijn voor geest en gemoed.
Geen wonder of onder de leiding van zulk
een meester, kreeg Sorezo aldra zijn ouden
roem terug, en binnen de inuren dezer ver
maarde abdij werd daar een leger van jonge
lingen gedrild die door het leven gaan zou
den met hooge gedachten en stralende
idealen.
('t Vervolgt).
Zwaait l.r>»en mij, met
uw heilig gelilaart',
Diclitertn zijn u-
wen zegin wel waard
't Is of ge, linden,
mij liederen strooit
Wuift als ik kom en
verzwijgt ze mij uooit.
Mei 1917. Albrecht Baktbns.
Wuift over mij met
uw vrome geblaart',
I.indeu, die trischheid
noch schaduwen spaart.
Onder uw wijd, 111e
beschermende groen,
Kom ik gritac 's morgens
een wandeling doen.
Wandelend droom ik,
en droomend een lied,
Straalt er mijn ziel in
een wijder verschiet.
Zogent mij met 11-
wen zilveren dauw,
Eer hem de zonne
ontsteelt al te gauw.
Straal door de blaren
dan mild op mij neer,
Zalige zonne,
gij, licht van den Heer.
Zon op mijn hoofd is
het niet of er viel.
Licht van den morgen
en dauw in mijn ziel
Waait door de linden,
en nimmer te moe
Winden der Lente
mij zachtekes toe
Suizen en ruisclien,
hun twijgen dooreen,
't ls als een preevlen
van verre geheèn.
Vogelen al, die
daar springende zijt,
Is hier niet alles
Zoo vi'Qpm en gewijd
Fluit uwe deuntjes
in 't looi hoven mjj,
Duurt ze uiet langer,
de Lente is zoo blij
Kunstnieuws
Is verschenen en te verkrijgen
op ons bureel
SO N NETTE N
van JOZEF CRICK, een bundel
prachtige verzen, met puiken
kunstomslag van J. V. Malderen.
Prijs 4,60 fr.
Van denzelfden schrijver is nog te
verkrijgen ten bureele van De Den
derbode
MONDSCHF.IN-SONATE 2" druk,
aan 0,50 fr.
PAX (Lyrfech Tooneelspel) aan
1,25 fr.
De kabinetskrisis.
Het ontslag van het kabinet Seidler is,
volgens de berichten der laatste dagen over
den binnenlandschen toestand van Oosten
rijk, geene verrassing maar eene natuurlijke
zaak geworden. Het is het noodzakelijk ge
volg van de verhouding tusschen de regee
ring en de partijen, die het den minister-
voorzitter onmogelijk maken het parlement
bijeen te roepen, hetgeen sinds weken be
loofd werd en door de gansche openbare
meening van 't Rijk geeischt wordt. De hoi»
ding van den Polenclub moest hiervoor den
doorslag geven, li: zijne zitting van Zaterdag
besloot de PolencLb, de besluiten genomen
in de konferentie van Krakau, te bekrachti
gen toch verklaarden de Polen zich in prin
ciep bereid met de «Staatsnoodwendigheden»
in te stemmen, en zegden bereid te zijn met
de andere partijen te willen onderhandelen
0111 eene meerderheid te vormen, doch zij
stellen als voorwaarde dat den minister-
voorzitter moet aftreden.
In besluiten door de Polen genomen komen
als bijzonderste voor de tegemoetkoming
tegenover Oekraine, wegens de Cholmstreek
en het afscheuren van het Oostelijk deel van
Galicië, door de Ruthenen (Oekrainers) be
woond.
Na zulk besluit was het den heer von
Seidler onmogelijk eene meerderheid te vor
men in 't parlement voor de ontwerpen der
regeering, zelfs niet voor de minste voor-
loopige begrooting. Er bleef hem niets over
dan Keizer Karei, die Zondagmorgen van
het Tyrolerfront terugkeerde te Weenen,
het ontslag aan te bieden van het gansche
kabinet.
Nu blijft er af te wachten of, zooals van
verschillige zijden aangekondigd wordt, de
Keizer de samenstelling van het nieuw ka
binet opnieuw zal toevertrouwen aan Dr von
Seidler. fn zulk geval zou men eene feitelijke
omkeering der rggeering en zelfs, volgens liet
Wiener Fremdenblatt de ontbinding van
den Rijksraad mogen verwachten. Door zulk
besluit zou natuurlijk een ganschen nieuwen
toestand geschapen worden.
Oostenrijksche Kroonraad.
Weenen, 24 Juni.De keizer nam heden
morgen kennis van de gewone verslagen en
ontving de leden van de hoofdkommissie der
Duitsch-nationale partijen. Waldner en Taufe
en ook den hoofdman van de Polenclub Ter-
tin, in bijzonder verhoor.
Weenen, 25 Juni Hedennamiddag had
een Kroonraad plaats, onder het voorzitter
schap van den keizer. Al de leden van het
kabinet von Seidler namen er deel aan. In
deze Kroonraad zouden al de botsingen ter
zijde geschoven worden die bestaan tusschen
d? meeningen der ministers en van den
minister-voorzitter over eene parlementaire
regcering. In 't algemeen zegt men dat Bau-
bans, de minister van ijzerenwegen, als de
man van vertrouwen van al de partijen, aan
j het hoofd van het nieuw ministerie zal komen,
i hetgeen als een overgangsmaatregel aanzien
wordt.
Weenen, 25 Juni. Volgens de dagbla
den heeft de meerderheid der ministers, zich
in den ministerraad van gister, uitgesproken
tegen het Paragraaf 14 stelsel (liet land
regeeren zonder bijeenroeping van 't parle
ment). Zij wezen op het gevaar van het stel
sel 0111 zonder parlement, onder de tegen
woordige moeilijke omstandigheden, te
regeeren 't was hierna dat besloten werd
het ontslag van 't kabinet aan te bieden.
De Polen drukten de hoop uit dat keizer
Karei het ontslag zal aannemen en dat een
nieuwen man zal gelast worden met het
samenstellen van het kabinet. Zij zeggen dat
de benoeming der ministers wel het uitslui-
telijk recht is van den monark, maar dat de
partijen ook liet recht hebben den minister
voorzitter af te keuren. Van dit recht hebben
de Polen gebruikt gemaakt.
Tutil, de hoofdman van den Polenklub,
verzekerde aan den afgevaardigde Waldner
dat de Polen bereid zijn, eene meerderheid
te vormen met de Duitsch-nationalcn.
DOOR
PETRUS VAN NUFFEL.
21® Vervolg.
Ook de Paus, het Opperhoofd der
Kerk, is in alle landen vervolgd de
Zouaven trekken niet meer de wacht op
aan het Vatikaau de Heilige Stad is in
rouw de II. Vader is gevangen, en het
volk verdringt zich niet meer op den
Corso, om hem toe te juichen en zijn
zegen te vragen...
En nochtans, voor zijne vrijheid gaf
Engeland het bloed van Wats-Russel en
Collingridge Duilschland het bloed van
Saueren Haburg oostenrijk het bloed
van ParteiIerland het bloed van Eurrv
Polen hel bloed van RacriuskiSpanje
het bloed van Rins de Torralba Italië
het bloed van Giarla en Mimmi Zuid-
Amerika het bloed van Sevilla Noord-
Amcrika het bloed van Murray en Laro-
que liet Zwarte Afrika het 'bloed van
Fenech België, Holland, Frankrijk.
Aalst,'den 29 Juni 1918.
JUNI.
Evangelie van den Zondag
Jesus spijst vier duizend menschen.
Matth. VIII.
30 Zondag. 6 na Sinxen Plechtigheid der
H. H. Apostelen^Pebus en Paulus.
1 Maandag, Dierbaar Bloed O. H. J. C.
2 Dijnsdag, O. L. Vrouw bezoeking.
3 Woensdag, H. Hyadnthus, in.
4 Donderdag, h. Odon, bis.
5 Vrijdag, H. Antonius Maria Zacharia bel.
6 Zaterdag, H. Godelieve, maagd en m.
Moeders Kruiske
Mijn moeder wilt
Eens raden nu
Wat ik het liefst
Verlang van u
Dit is voorwaar
Geen geld of goed,
Al wenschte ik graag
Wat overvloed.
'k Stap 's avonds stil
Uw huisken in
Dat ik met heel
Mijn ziel bemin.
Gij kijkt en zwijgt
En denkt gewis
Dat het voor mij
Iets wonders is.
Niets wonders ook
Toch is het iet
Waarvoor ik heel
De wereld liet I
Het is wat zorg
E11 kwaad verdrijft
Als gij het op
Mijn voorhoofd schrijft.
Uw kruisken is 't,
O moeder mijn
Dat immer zal
Me een zegen zijn
Fons Van de Maele.
Henri Lacordaire.
41e Vervolg
In Sorezo. Leeraar. Zijn liefde voor
de jongelingen.
Grootseh en vredig gelijk een zomerschen
zonsondergang, zoo heeft Lacordaire de
laatste jaren van zijn leven gesleten in
Sorezo. Over vele eeuwen, bloeide daar
onder het beleid der benedicfijnën, een
onderwijs dat schitterde aan de spits der
fransche opvoedingsgestichten. De benedic
tijnen brachten het zoover met hun collegie
dat, het, onder het bewind van Lodewijk
XVI, den titel verkreeg van Koninklijke mili
taire school. Toen kwamen er jaren van
tegenspoed en verval, totdat Lacordaire, in
1854, het op zich nam met de medehulp van
eenige verkleefde mannen het oude Sorezo
te doen verrijzen en heropleven tot nieuwen
bloei.
Hier kon hij naar hartelust, gelijk een
allerfijnst begaafd kunstenaar, de ziel der
jongelingschap boetseeren en kneeden, en al
aanstonds deed hij zich gelden als een ideale
leeraar. Liefde en geestdriftmet die twee
woorden kan men zijn onderwijs samenvat
ten.
De ziel van den mensch, schreef Saba-
tier, laat zich niet wekken tenzij door
dezen, die haar edei genoeg schatten om
haar tot de hoogste toppen te verheffen.
Wie had de ziel der jongelingen lief zoo
als hij Tot hen voelde hij zich getrokken
met al de passie van zijn priesterliart, en het
was zijn droom die jonge geesten en zielen
Letterkundig Mengelwerk
Verboden nadruk.
ALS DICHTER
(Uil de onuitgegeven kopij van Excelsior).
(9e Vervolg).
Nog één voorbeeld, ditmaal uit Franciscus
zelf.
Wat is de gehoorzaamheid Om dit nauw
keurig te kunnen zeggen, zou ik goed moeten
nadenken, alle woorden der bepaling juist
wikkend en wegend Luistert naar Francis
cus
Lammeke Gods sprak hij een> tot broeder
Leo, ge inoet in de handen uwer oversten
zijn als een lijk. Handel met een lijk naar
believen, nooit spreekt het tegen neem zijn
hand. het geeft ze laat die los, ze valt terug
en toch wordt niet geklaagd. Zet het op een
troon, het blijft er zitten, maar buigt nederig
liet hoofd slaat een purperen mantel om
zijn schouders, het laat geworden, maar
schijnt nog bleeker en doodscher te wezen in
zich zelfLammeke Gods wees 'n lijk in de
hauden uwer oversten.
Wat is nu eigenlijk de volmaakte gehoor
zaamheid Nog kennen we de bepaling niet,
maar toch heeft Franciscus ons een zeer juist
en treffend beeld ervan gemaakt. Dat is
poëzie, Mevrouwen en Mijne Heeren Ik
hoop dat eenieder inziet dat ze wat beters
mag heeten dan ijdel phantasiespel zonder
zin of inhoud
De grootheid der dichters moet, naar mijn
bescheiden meening. vooral gemeten worden
naar hun mindere of meerdere macht in
't scheppen van oorspronkelijke beelden.
Neem en lees den grootsten aller dichters uit
alle landen en tijden. Dante Alighieri. Zijn
Goddelijk Spel van den eersten zang af
tot den honderdsten, inbegrepen, mag ge
noemd worden één galerij vol heerlijke beel
den. Neem en lees daarna die wonderbare
Zeesymphonieën van onzen Oorda, met
die verpletterende grootschheid van beelden
pracht, en gij zult bekennen les grands
génies se ressemblent
En Franciscus Die neemt plaats tusschen
die grooten. Hij voelde, meer misschien dan
iemand ooit, een geheimen onweerstaanba-
ren drang om gansch zijn inwendig leven te
belichamen in uiterlijke vormen, zijn gevoe
lens, zijn gedachten en begeerten, zijn liefde
en zijn toorn, zijn heele volle diepe ziel.
Nog eenige klare en korte bewijzen daar
voor, niet waar Denkt maar op den kerst
nacht te Greccio. Franciscus' harte smolt in
teerheid voor den kleinen Bethlehemschen
koning I Maar hij wilde hem aanschouwen
met zijn oogen, hem voelen met zijn handen,
hem drukken tastbaar tegen zijn hart. Hij
timmerde dan, te midden van een bosch, een
echt leemen stalleken op met een houten
krib waarin een wassen kindeke en waarvoor
gebonden lagen een levende os en ezel.
Gansch het tooneel van Bethlehem werd tot
in zijn kleinste omstandigheden vernieuwd
een mis werd er gezongen en de Gloria in
excelsis Deo der Engelen Italiaansche boe
ren kwamen te middernacht uit den omtrek,
met brandende fakkels, om de herders te
verbeelden.
Zoo werd in de beboschte vallei bij Grec
cio, door de eigen hand van Vader Francis
cus. het allereerste kerststalleken opgericht,
dat later werd nagemaakt in bijna alle ker
ken der katholieke wereld. Rond die kribbe-
kes zijn ontsproten die honderden verrukke
lijke kerstmelodieën waarin de naieve volks
ziel der middeleeuwen zich uitzong als in een
soezend wiegelied voor den nieuw-geboren
Emmanuel. Wij hebben dien schat op de
eerste plaats te danken aan onzen heiligen
Dichter uit Ombria. Een ander feit, u allen
overbekend. De hebzuchtige koopman dien
hij voor vader had, dagvaardde hem voor
den bisschop van Assisi om zich te hooren
onterfd verklaren van alle have en goed.
Maar Franciscus was nog ijveriger om te
geven dan zijn vader om te eischen. Ach I
hoe zou hij krachtig genoeg vermogen uit te
drukken hoe gewillig hij van alles afstand
deed, hoe onthecht van allen rijkdom zijn
harte was? Op een plotsen inval, rukt hij zijn
rijkemanskleeren af en werpt ze met dezen
uitroep zijn vader te voetnu mag ik met
recht en met waarheid zeggen onze Vader
die in de hemelen zijt I....
Ik zeg, dit is overbekend. Wat volgde is
het minder. Dienzelfden namiddag schonk<le
bisschop hem een alledaagsch werkmana-
kostuum van zijn hovenier. Met dank aan
vaardde de vroegere koning van Assisi's
jeugd Nochtans, nog altijd overweldigde
hem het gevoel dat hij, door zijn eigen vader
verloochend, dus op bijzondere wijze de zoon
van God moest zijn, en daar gaf hem dit
kleedsel geen sprekende getuigenis van.
Toen hij 't bisschoppelijk paleis verliet, en
heenstapte over het groot plein daar juist
voor, waar men bezig was met bouwen,
bemerkte hij een stapel ongebluschte kalk.
Hij aarzelde nietgreep een witten klomp
er. zooals de kruisvaarders zijner dagen het
kruis waarvoor zij streden naaiden op hunne
borst, zoo beschreef hij een groot wit kruis
op zijn gekregen kleed en riep in vervoering
uit ik ben de heraut des grooten konings
En dan,, zingend luide liederen, trok hij langs
eenzamen weg naar een bosch, waar hij
zooals een vogel ontsnapt uit het net zijn
eersten nacht zou overbrengen onder het dak
van zijn Vader, den klaar-bestemden hemel
koepel. Zijn hart en zijn mond liepen over
van geluk daar hij dc tweede was om te
mogen zeggen de vossen hebben holen, de
vogeltjes vinden hun nest, maar ik heb geen
steen in eigendom om mijn hoofd ter rust te
leggen
('t Vervolgt).
gaven liet hunne uit Holland kwamen
er drie duizend om Pieter Jong en zijne
gesneuvelde makkers te vervangen tien
duizend gewapenÖe mantien schaarden
zich eens rond den H. Stoel.
Hoe komt het toch, dat dc heldendaden
dezer edele kampioenen nu in den ver
geethoek geraken dat de geestdrift voor
de Pauselijke vlag bij de jonkheid onzer
dagen zoo zeer verflauwt dat men zich
rangschikt aan den kant van den sterk
ste dat de Tijdelijke Macht des Pauses
voor velen een middeleeuwsch monster
schijnt, voor hetwelk hetonnoodig schijnt
iets te vragen En dit terwijl de aarde
naar den afgrond zinkt
O, wij, zonen der onsterfelijke Zoua
ven, verliezen wij geen hoop Wanneer
alles verloren schijnt, juist dan toont
God Zijne Almacht Drie dagen na den
dood was het de Vorrijzenis de instel
ling van den troon der Pausen trotseerde
de eeuwen, en zulks zal waar blijven tot
hel einde der wereld....
Romagna is genomen nadien vallen
Ombrië later de Marken vervolgens
het Patrimonium van den H. Petrus, en,
ten slotte, Rome. Er blijft ons nog enkel
het Vatikaan, en de Paus is maar Koning
meer achter de Bronzen Poort. Maar
daar is en blijft hij Koning, vermits
hij er gewapend blijft, vermits hij er ge
zanten ontvangt vermits de Souvereinen
er liera bezoeken, vermits hij er heerscht
als Vredesbemiddelaar der wereld. Al
hoewel de Paus beroofd is van de States,
die zijne voorgangers elf eeuwen lang
bezaten, is het karakter van het Paus
dom niet veranderd of zijn krachtdadig
heid niet verzwaktalhoewel 'de Paus
gevangen is, blijft hij Bisschop van
Rome.
Geen enkele rechterlijke beschik
king, zonder territoriale macht, zegde
Pius IX, zal ons ooit ware onafhanke
lijkheid kunnen bezorgen De toestand,
die men beweert ons te hebben gewaar
borgd, is deze niet die men ons verschul
digd is en die wij noodig hebben. Het is
geen wezenlijke onafhankelijkheid, maar
eene schijnbare, die ons alle dagen kan
ontnomen worden.
Dezelfde verhoudingen van vroeger
behoeven niet hersteld te worden.
Men geve den Paus een vrij kerkelijk
bestuur, eene restitutie, die beantwoordt
aan zijn internationalen toestand.
Hoe dit geschieden kan
Wij. zoo schreef Z. Hoogw. de Ris-
schop van Orleans, wij wenschen een
Pausdom, geniaalst onder de alge-
meene waarborg van al de Europee-
sche Machten, toevertrouwd aan de
liefde der Katholieken een ontwa
pend Pausdom, minzaam en toege
vend, het voorbeeld van den Wereld
vrede, belettende de oorlogen, de
invallen, de omwentelingen.. Wij zou
den de bevolking dor Pauselijke Staten
willen zien geacht, vereerd dooi- al
hare broeders in het Geloof, ontvangende
de hulde van al de Katholieke landen,
zonder zich te moeten beklagen van
nauw prangende grenzen wij zouden al
de katholieken willen aanzien, volgens
de schoone uitdrukking van Fénelon, als
burgers van Rome, in staat van alle
bedieningen te vervullen, in een zeer
Italiaansch en toch universeel Rome.
Wij zouden een Paus willen, wiens eenig-
ste eerzucht deze zou zijn van het Pau
selijk gebied het voorbeeld der Staten te
maken, het voorspoedigste vrij land,
waar zouden bloeien het geluk van een
volk, do wijsheid der Wetten, de Vrij
heid in den Vrede, de vruchtbare macht
der Evangelische Rechtvaardigheid, en
de ontbinding der maatschappelijke moei
lijkheden, waarin de wereld thans wor
stelt, zonder die te kunnen oplossen
dit alles, zooals men nu te Rome gaat
bewonderen de meesterstukken der Kunst,
zooals men er heengaat om den geest te
vormen en tc veredelen. - (1) Verre van
te sterven door de Tijdelijke Macht, zal
de Pauselijke Monarchie een nieuw tijd
perk van groeizaamheid intreden de
dynastie der Koningen-Pausen zal her
bloeien, en eens te meer bewijzen, dat
van Christus alle heil komt (2).
Nu dat de oorlog het menschdom straft,
verheft zich de Pauselijke Grootheid in
glans en majesteit, te midden der puin-
hoopen. die do hartstochten opstapelen.
Moge de huidige wereldramp den hemel
met de aarde verzoenen, en dat de Kerk
recht geschiedde door het verdrag van
Vrede, dat do reuzenworsteling sluiten
zal Dit is de betrachting van al de
Katholieken, de overgroote meerderheid
der lijdende en bloedende Maatschappij.
Neen liet weereischen der Wereld
lijke Macht is geen slag in 't water het
verzet van 200 millioen stemmen, jaar
lijks herhaald en vaster bepaald, onder
breekt de verjaring. Neen de Roomsche
kwestie is geen fait accompli, geen vol
trokken feit. Hoeveel voltrokken feiten
in Europa, waarop men terugkeert,
waarop men teruggekomen is Wij
erkennen liet geweld van het voltrok
ken feit, maar wij erkennen er de wet
tigheid niet van het voltrokken feit.
is onrechtvaardig De Roomsche kwestie
blijft hangend voorde beschaafde wereld,
voor het geweien der volken, vóór de
Rechtbank van God
(iLa Soureraintté pontificale, pp. 638-639.
■2) Mgr Pie Oeuvres completsIII, p. 605.
('t Vervolgt.)
