QUO VADIS
Franciscus' Zonnezang.
Oorlog en Zedelijkheid
Voor de SiaafswerKiiedeo.
Eene verklaring van lord Dertiy.
OORLOGSBERICHTEN.
IN RUSLAND.
Week - Kalender.
KATHOLIEK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
WÖÖOOOÖOOOOO© ©©©©©©©©©©©©q©
G©Ö©©Q©©©©©©©©©©- -©©©©©©©©QQ©©Q
Belangrijk bericht
aan onze lezers.
Weergevonden
In België en Frankrijk
Aalst, den 7 September 1918.
Zondag 8 September 1918.
5 centiemen het nummer
SEPTEMBER.
Evangelie van den Zondag
8 Zondag, 16 na Sinksen. 0. L. V. Ge
boorte.
9 Maandag, H. Gorgonius, mr.
10 Dinsdag, H. Nicolaus van Tolentyn, b.
11 Woensdag, H. Vinciana, mg.
12 Donderdag, H. Naam van Maria.
13 Vrijdag, H. Guido, b.
14 Zaterdag, H. Kruisverheffing.
Deoderbode
Abonnementsprijs: 3 frank's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31.
den VRIENDE JULES DELAFORTERIE.
Franciscus had gebeden heel den nacht
terwijl de starrenhemel ruischloos blaakte
ten visioen van s Heeren liefdemacht.
Totdat de dag in prillen glans ontwaakte
En nieuw gezang in al de boomen bracht
De leeuwnk steeg met forsche melodijen
Die druppelden in zilvren klankenpracht
Over de wazig lichtende valleien.
De zon klom traagen trillend uit de kim.
Het koren wuifde feestlijk in de verte
ver de beken liep een goud-geglim.
nntrn'SHUS ^k^'i 6611 vreugdevlam in 't herte,
Ontroerd en bleek voor 't morgen-rood verschiet
DRUKKER-UITGEVER
VAN DE PETTE-GOOSSENS
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal i,5o fr J twee maal 2,50 tr.
Gewone annoncen 0,30 de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Toen sprong uit zijne
29-8-1918.
ziel
zonnelied
Jozef CRICK.
- OORLOGSJAMMER de zoo
boeiende feuilleton die voorzeker
vele lezers zullen verslonden heb
ben. is thans geëindigd. In afwach
ting geven wij eene kleine boeiende
novelle
Toekomende maand beginnen
wij met bet uitgeven van een
nieuw werk dat al de anderen in
schoonheid overtreffen zal wij
bedoelen den wereldberoemden
roman van den Poolschen schrij
ver Schienkiewitz
Van dien roman die in al de
europeesche talen werd vertaald,
is er voor ons vlaamsch publiek
eene vlottende getrouwe vertaling
bewerkt en wij twijfelen er geens
zins aan of al onze lezers zullen
gretig grijpen naar de gelegenheid
welke hun daarmee wordt gebo
den om kennis te maken met dit
meesterstuk der wereldletter
kunde.
Wij doen meteen een oproep tot
al dezen die ons weekblad genegen
zijn om mede te werken tot zijne
ruimere verspreiding. De nieuwe
en prachtige feuilleton welke ver
schijnen gaat, biedt hen een uit
stekend propagandamiddel.
Wij vragen voort-
verkoopers en uit
roepers.
In een drama van Vondel, geloof ik,
doet zich het volgend schokkend tooneel
voor. In de verte komt de zee aange-
druischd, ziedend en bulderend, met
baren hoog als bergen, om het mensch-
dom te verslinden. De
profeet,
wijzend op de Dood die onmeedoogend
aanrolt, maant het volk aan tot ernstig
gepeins, tot berouw en boete. Doch de
menigte als waanzinnig opgezweept door
het zicht zelf der donderend aandeinende
zee, luistert niet naar de stem van den
Wijze. In dolle rijen danst zij rond op
het strand, en de kreten harer uitdagen
de vreugde worstelen met de woede der
huilende golven. De zee, schuimbekkend,
raast: Dood! VernielingJ De profeet,
tolk van Gods Barmhartigheid, roept en
smeektBoete Bereidt u tot den Dood
Doch het volk, in een roes van al ver
blindenden drift, schreeuwt verwaten
Leve de Vreugd
Leven en Dood bevechten zich daar in
een grootschen en tragischen tweestrijd.
Boven de gapende afgronden klinkt, ont
zettend, een hymne aan de Vreugd
Heden staat de wereld te vuur en te
vlam.
Het
lied der Dood
weerklinkt van kim tot kim, en de dagen
herhalen het akelig refrein aan de nach
ten die bijwijlen met een helschen gloed
verlicht staan alsof de weerschijn der
hel op aarde weerkaatste. De Dood met
haar schrikkelijk mysterie dreigt aan
alle kanten. Haar gebied dat reeds de
wereld omvatte, werd door het scheppend
vernuft der menschen nog uitgebreid. De
kanonnen vooren haar uren ver. De
onderzeebooten bouwen haar rijk op in
don schoot van den oceaan. De vliegma-
chienen openen haar het eindeloos ge
bied der luchten. En zie, naarmate een
gordel van ijzer en vuur de menschen
nauwer omprangt en omknelt, steigert
immer driester en geweldiger de
kreet naar Genot.
De Zinnelijkheid viert haar hoogfeest.
Wijsgeeren hebben reeds vroeger er op
gewezen hoe ons wereldje van langs hoe
meer verstoffe] ijkte en het Geweld alom
ten troon zat als een God. De oorlog met
zijn brutale ontketening van menschelijke
krachten in een botsing van Geweld te
gen Geweld, waarvan de aardbol dreunt
en siddert, heeft de lagere instinkten nog
aangewakkerd met koortsigen zweepslag.
Onder de donkere en gedurige dreiging
der Dood krijgt het leven nu voor zoo-
velen plots een geheel andere beteekenis.
Ieder uur, elke dag heeft dubbel gewicht
dewijl de toekomst thans onzekerder is
dan ooit, en de leus der heidensche ge-
notzuchtigen laat zich van her hooren
Kronen wij ons met rozen vooraleer zij
verslensen Laat ons genieten terwijl
wij den tyd daartoe nog hebben
Terwijl de
kanonnen
bonken en het ginder ver een ijselijke
stormloop is van menschen en moordtui
gen, is het in onze steden een stroomiug
naar
cinema
qn theater. Venus, stoutmoediger dan
ooit, wandelt in witte feestkleederen
door onze straten en roept do massa op
naar den disch harer zielsdoodende
vreugden.
Nooit, schreef reeds vele jaren gele
den de beroemde bekeerling Jörgensen,
zag men stralender offer aan het Vleesch
dan in onze eeuw.
Dit geldt vooral in de dramatische
dagen welke wij nu beleven. Een ziel
kundige zou wonderbare en bittere
bladzijden kunnen schrijven over de
geschiedenis van dezen tijd.
Terwijl op het slagveld het arme
menschonlichaam als waardeloos
kanonnenvleesch
wordt opgeofferd, zien wy anderzijds de
hoogste waarde hechten aan het opge
smukt lichaam eener boelin. Als konin
ginnen worden zij gevierd, de ongeluk-
kigen, die hun vleesch verkoopen, en
midden het gekreun en het gekerm van
duizenden rinkelt hun lach als een dui-
velsche muziek.
Wij waren over enkele maanden te
Gent, en dieper dan ooit voelden we
daar do ontaarding van onzen tijd toen
we op een droeven killigen December
morgen door de hoofdstad kuierden. Een
dikke nevel vulde de verlaten straten.
De trams begonnen te rijden, en af en
aan was het langs de elektrieke draden
een geknetter van blauwe vonken die
bliksemsnelle lichtcirkels door den smoor
trokken.
Toen begon daar orgens een klok te
luiden, eentonig en klagend. Het was
niet ver af. Meteen zag ik door den mist
een vaag en rood geschemer. Daar rees
vóór mij, in donkere lijnen, de geweldige
houw eener kerk. Ik trad binnen. Een
zaamheid en kilte sloegen me tegen uit
den wijden tempel waarvan slechts een
gedeelte was verlicht door een drietal
fletsche gazbekken. In de verte, aan een
zijaltaar was het heilig
Misoffer
aan gang, en een belletje tinkelde eens
klaps door de stilte, klaar en vlug. Nu
werden ook aan een ander autaar de
kaarsen twee scliamele vlammetjes
aangestoken, en een priester in zijn gelen
kazuifel trad met den rooden koorknaap
naar voren. Daar zaten een twintigtal
vrouwen en kinderen ook eenige be
jaarde mannen. God's bloed, dat eens de
kruin van Cal varie verfde, vloeide hier
nutteloos in de mystieke Offerande...
Maar toen de dag klaarde, en de zon
de misten verdreven had, toen begon
Gent roezemoezend te ontwaken, op
jacht naar nieuw genot en nieuwe be
dwelming. Krijgsmuziekon speelden
soldaten trokken voorbij in parade*
marsch lach en luchtig woord weer
galmden in de zonnige lucht. Vrouwen
met donkere, vermoeide oogen en wulp-
schen mond, vlindorden over de open
bare pleinen, en in hun zangerige stem
men rilde de schaterlach van den af
grond. Het Vleesch regeerde terug,
oppermachtig,en elke nieuwe dag bracht
het zijn nieuwe hulde én nieuwe offers
gelijk zij. Ook zeggen zij en vele andere
kringen in Engeland, wij kunnen ons doel op
een andere manier bereiken. Daarover zijn
wij het niet eens. Indien wij thans aan den
oorlog een einde willen stellen, dan kunnen
wij de vrienden van Amerika en Frankrijk
niet blijven en een vriendschappelijke bond
met den vijand is een droombeeld. De moei
lijkste kwestie voor ons is de financieele
kwestie de opofferingen, welke wij reeds
in 't belang van Frankrijk gedaan hebben,
zijn zoo groot, dat zij niet grooter mogen
worden. Wij moeten thans een uitweg vin
den wij moeten volhouden met onze ver
bondenen of het einde op een andere manier
zoeken. Lord Derby is er van overtuigd dat
Frankrijk tusschen dit en een jaar de hoop
op de Vereenigde Staten niet zal opgeven en
daarom moet men misschien besluiten de
financieele kwesties nog voor een jaar te
regelen
Alzoo ligt het zielsleven overal doode-
lijk geknakt.
De
ziellooze kanonnen
met hun donderende taal do brullende
bronzen monsters die dood en moord
spuwen naar alle winden, hebben het
rijk der fijngevoeligheid, der edele ideeën
en idealen in duigen doen storten in
Europa 1
Een nieuw rijk daagde een rijk van
wreedheid en geweld, van heidensche
zelfzuchtigheid en beeslige zinnelijkheid 1
De zedelijke en lichamelijke
weerstandskracht
der volkeren werd gebroken. Het stoffe
lijke werd terug god onder de menschen,
en het klinkt weerom gelijk ten tijde
van Nero panem et circenses Brood
en spel Brood en hoerderij
Terwijl de Dood spookt aan alle kan
ten, terwijl allerhande plagen en sraet-
ziekten vervaarlijk dreigen, tiert de
waanzinnige menigte Leve de Vreugd
En 's avonds, wanneer de verre vuur
gloed der kanonnen ten hemel slaat, is
het alsof God's toorn-oogen over onze
moderne Sodoma's bliksems uitwerpen.
Jef CRICK.
Londen, 1 September. Lord Derby
heeft in Londen besprekingen over Engelsch-
Fransche politieke kwesties gehad. Aan
enkele heereji, welke hem in opdracht van
de Lansdowne-vredeskommissie een bezoek
brachten, verklaarde hij Over talrijke kwes
ties betreffend het voortzetten van den oor
log zijn wij het met Frankrijk eens, echter
niet over allen. Wij hebben nog geen duim
Engelsch gebied verloren, daarentegen veel
vijandelijk gebied bezet, terwijl Frankrijk
voor zijn herstel moet strijden. De Vereenigde
Staten hebben beloofd Frankrijk bij de be
vrijding van het land te helpen. Dat willen
wij ook. De groote kwestie is echter wie de
kosten betalen zal. De oorlogsraad der
Entente heeft vóór eenigen tijd besloten alles
in het werk te stellen om den oorlog te ver
korten. Daarom moeten de verbondenen
gemeenschappelijk in Rusland optreden.
Engelsche handelskringen protesteeren thans
reeds bij de regeering dat de konkurrentie
altoos grooter wordt. De regeering ziet het
gevaar in, dat ons bedreigt, indien wij den
oorlog nog enkele jaren moeten voortzetten.
Onze diplomatie kan echter niet meer vrij
over onze doeleinden een besluit vellen. Wij
moeten ons met onze verbondenen verstaan
en stooten dikwijls op tegenstand. Zij zeggen
ons dat wij zoo veel niet te lijden hebben,
72eJaar Nr 4822 Nadere bijzonderheden over den
aanslag op Lenin.
Moskou, 31 Oogst. Gisteravond had
Lenin in eene werkliedenvergadering der
Michelsonschefabriek het woord gevoerd.
De vergadering verlaten hebbende werd hij
door twee vrouwen staande gehouden, die
hem inlichtingen vroegen over het laatste
dekreet nopens de levensmiddelen. Binst
dien tijd vielen drie schoten welke door een
meisje uit den hoogeren stand afgevuurd
werden. Het meisje werd aangehouden. Lenin
werd door twee kogels getroffen, welke
inwendige bloedstortingen veroorzaakten.
Door minister Swerlow werd een oproep
tot werklieden afgekondigd dat de sporen
van den moordaanslag zullen voeren tot de
sociaal-revolutionnairen en huurlingen der
Engelanders. Op de aanslagen tegen hare
kopstukken, zegt de oproep, moet de wer
kende klas met het schrikbewind antwoorden.
Het meisje dat den aanslag op Lenin
pleegde, weigert hare medeplichtigen te doen
kennen zij wil ook niet zeggen wie haar
het geld gegeven heeft dat men in hare zak
ken vond. Reeds werd ze tot dwangarbeid
veroordeeld om in Kiew een aanslag gepleegd
te hebben. In de gevangenis had zij zich bij
de sociaal-revolutionnairen der rechterzijde
aangesloten. Korts geleden is zij uit den
Krim te Moskou aangekomen.
Een aantal personen moeten aan den aan
slag deelgenomen hebben. Eerst werd Lenin
door een student, een weinig later door de
twee vrouwen aangesproken.
Op de daadster heeft men vergiftigde
sigaretten gevonden.
Londen, 2 September (Reuter). Vol
gens een telegram uit Kopenhagen is Lenin
aan de gevolgen overleden. Volgens een
telegram uit Moskou bevindt hij zich integen
deel buiten gevaar.
Berlijn, 2 September. In het Russisch
gezantschap heeft men den laatsten nacht
een telegram ontvangen, verzekerend dat
Lenin voortdurend aan de beterhand is.
De personen die den Bolschewiki-mi-
nister Uritzki doodde, heet Leonid Akimo-
wilsch Kannegietzer, en is van Joodschen
oorsprong.
In de laatste dagen had Uritzki een aantal
doodsbedreigingen ontvangen, doch er geen
acht aan gegeven. Eenige maanden geleden
werd tegen hem een aanslag gepleegd, doch
toen kwam hij er met eene oorkwetsuur
van af.
De toestand van hoofdminister
Nadat de kogel uitgehaald werd, zoo zegt
een telegram uit Moskou, is de toestand van
Lenin merkelijk gebeterd en mag op eene
spoedige herstelling gehoopt worden.
Een ander telegram integendeel, even
eens uit Moskou, meldt dat zijn toestand
voortdurend ernstig blijft,
Het eerste telegram is echter later verzon
den dan het tweede.
Aanhoudingen.
Als gevolg der gepleegde aanslagen wer
den talrijke aanhoudingen bewerkstelligd. In
een nacht werden te Sint Petersburg alleen
500 personen aangehouden. Daarbij zijn
vele vrouwen. De bisschop van Njaesma
werd eveneens aangehouden. Te Moskou is
het rustig.
De Amerikanen overal.
Berne, 2 September. Een Amerikaan-
sche afvaardiging is uit Frankrijk naar Algiers
gereisd, om daar een verbetering in de voort-
brer.gst van levensmiddelen in te brengen,
waardoor scheepsruim in den Atlantischen
Oceaan zou bespaard worden.
Volgens uit Washington gemeld wordt,
heeft de Grieksche gezant aldaar den wensch
uitgedrukt, dat ook naar de Balkans Ameri-
kaansche troepen zouden gezonden worden.
Uit Duitsche bron.
BERLIJN, 4 September. Uit het groote
hoofdkwartier
Legergroep van den Duitschen kroon
prins en von Boehn. Beiderzijds de Lcie
heeft de vijand zich in voortdurende gevech
ten met onze voortroepen vooruitgewerkt tot
in de linie Wulvergem, Nieppe, Bac St. Maur.
Laventic, Ricliebourg. Onze gemengde afdee-
lingon hebben hem in deze kleingevechtcn
merkelijk benadeeligd en hem door vooruit-
stoot en aanval gevangenen ontnomen.
Aan het slagfront tusschen de Scarpe en
de Somine verliep de dag rustig.
Wij hadden tijdens den voorlaatsten nacht
onze troepen achteruitgenomen in de lijn
Arleux, Moeuvres, Manancourt. Reeds sedert
eenige dagen voorbereid, werden deze bewe
gingen volgens plan doorgevoerd, zonder
stoornis vanwege den vijand. Deze is maar
's namiddags aarzelend gevolgd.
Aan het front tusschen Moislains en
Péronne heeft de vijand gister zijn aanvallen
niet herhaald.
Beiderzijds van Noyen voerde de Fransch-
man sterke aanvallen aan, die zich bijzonder
richtten tegen het hoogeland tusschen Cam
pagne en Bussy. De vijand, die hier in den
voor- en den namiddag vier maal te vergeefs
aanstormde tegen de beproefde 23 le infan-
terie-divisie, werd evenals aan de overige
aanvalsfronten geheel afgewezen.
Aan de Ailette verkenningsgevechten.
Vooruitstooten van den vijand tegen Coucy-
le-Chóteau mislukten. Tusschen de Ailette
en de Aisne zette de Franschman, in ver-
eeniglng met Amerikanen en Italianen, na
sterkste vuurwerking tot nieuwe aanvallen
aan zij werden afgewezen, veelvuldig na
verbitterd lijfsgevecht.
Eene nieuwe circulaire der Bank van Voor
schotten brengt aan de bedienden en werk
lieden ter kennis, dat in 't vervolg de vol
gende wijzigingen met toestemming der
Duitsche overheid aangebracht worden
70 van het normaal dagloon met het
bestaande minimum van 45, 60, 80 frank.
(Tot hiertoe kreeg men maar de 60 °/0, tenzij
diegenen welke als bedienden de 150 fr. of
als werkman de 100 fr. niet bereikten.Dezen
krijgen, zooals vroeger, 80 met het bo
venstaande maximum van 150 en 100 frank).
Deze verhooging tot 70 is niet toepas
selijk op jongmans of weduwnaars zonder
kinderen deze krijgen, zooals vroeger 50'
ten honderd.
De duurtetoeslag welke aangenomen was
voor de agenten die arbeiden, is verhoogd
als volgt
1Ongehuwden of weduwnaar zonder kin
deren 35 fr. per maand.
2. Gehuwden of weduwnaars met 1 kind
50 fr. per maand.
3. a) Gehuwden met verscheidene kinderen
50+12 fr. per kind.
b) Weduwnaars met verscheidene kinde
ren 50+12 fr. per kind, te beginnen van
het tweede kind.
Rekening wordt gehouden met al de kin
deren, nochtans zullen de zonen die aanzien
worden in hun eigen onderhoud te kunnen
voorzien, tenzij zij den 20jarigen ouder
dom niet overschreden hebben, niet in
aanmerking komen.
Een bijzondere schikking zal later getrof
fen worden voor de soldatenvrouwen.
AI deze beschikkingen zijn toepasselijk
zoowel op de agenten die voor het Duilsch
beheer werken, als voor de anderen. Vrouwe
lijk personeel wordt niet met het mannelijk
gelijk gesteld.
De schikkingen zullen van 1 Juli 1918 in
rekening gebracht worden.
Later zal men beslissen over het punt of
en in welke mate zullen medegerekend wor
den in het inkomen van vredestijd A) De
opvolgende verhoogingen welke periodiek
aan het personeel toegestaan worden, krach
tens de verordeningen van het beheer op de
bevordering B) de opvolgende vergeldingen
door het beheer vergund onder den vorm van
allerlei premies als voor regelmatigheid, enz.
OOSTENRIJKS HERVORMING.
Weenen 31 Aug. Door Tschechische
bladen was onlangs de melding verbreid,
dat een aantal hoogstaande personen bezig
waren met de uitwerking van plannen betrek
kelijk een hervorming van Oostenrijk tot den
vorm vaneen Statenverbond. (Federatie van
Staten).
De regeering heeft die melding geloochen-
straft In parlementaire kringen wordt thans
gezegd, dat feitelijk de uitwerking van zulk
ontwerp behandeld wordt door een aantal
personen, die echter vreemd zijn aan het
eigenlijk politiek bedrijf. Het initiatief daar
van-is uitgegaan van Hofraad Dr Lamasch.
De regeering is op deelhebberschap aan dat
werk niet ingegaan.
Bij de besprekingen, welke tot hiertoe
plaats grepen tusschen Duitsche parlements-
mannen en den hoofdminister, heeft deze zich
op geenerlei wijze uitgelaten over een grond
wettelijke hervorming.
De aanslag op hoofdminister
Lenin.
Londen. 31 Oogst. Lenin werd door
twee kogels getroffen, één in eiken schouder.
De longen zijn geraakt. De beste heelkun
digen staan hem bij. Voortdurend is hij bij
kennis gebleven.