T
tee Win aan lea Ito
I ONS VOLK
Brief uit Engeland.
Vlaamsch Leven.
De Vredeskonferencie.
Mededeelingen.
B. S. A.
Se Bflossing Her Bezeiliiiproepen
Plechtige 11. Communie
zoo goed op de hoogte als hunne
voorgangers in Iersche verdrukkings-
maatrCgclen het werd een opeen
volging van daden van staatkundige
drukking, van bittere onmeedoogendc
vervolging tegenover de Sirin-Feini-
sche leiders, van gevangenissen, die
men vulde met de zoo genaamde
Iersche rebels En dan om dit al
te bekronen, wilde in Maart 1918, het
Londensche parlement den persoon
lijken militairen dienstplicht aan
gansch Ierland opleggen. Krachtig
verzet kon men overal aanteekenen
tegen dezen maatregel, groote pro
testvergaderingen werden gehouden
groote volksscharen gingen stoetsge- j
wijze door de straten van Dublin,
hunne ontevredenheid luidruchtig te
kennen gevend, De oude haat tegen
Engeland werd heviger dan ooit, en
overal kreeg men er uiting van. De
hoogste geestelijke overheid van het
groene Eiland, "verklaarde openbaar
in de hoofdkerk van Cork, dat indien
het noodig ware. men met Iersch
bloed zou bezegelen, den wederstand
tegen England's drukkingswetten.Ook
werd het klaar te London ingezien
dat men het genomen besluit niet kon
uitvoeren, zonder stroomen bloed te
vergieten, en men deed een nieuwen
oproep aan de Iersche jongelingen
tot het vormen van vrijwilligerskorp
sen, om de plaats hunner gevallene
broeders op de oorlogsfronten 111 te
nemen.De oproep werd tamelijk goed
beantwoord, en de Engelschc regee
ring, beïnvloed grootendeels door de
groote buitenlandsche moeilijkheden
en uit-vrees van verdere binnenland-
sche verwikkelingen, aanzag boven
staand gemeld besluit als niet be
staande.' Over het gansche Iersche
land bleef sinds de omwenteling, een
soort staat van beleg, soms zeer ver
zacht,maar op sommige oogenblikken
tot uiterste strengheid gedreven
Ondertusschen waren nu ook veel
van de gevangen genomen leiders te
ruggekeerd. Overal met de grootste
geestdrift onthaald, gal het terugkee-
renvan sommigen, aanleiding tot groote
volksbetoogingen, en rond het einde
Juli van verleden jaar was de toestand
dusdanig, dat het uitbarsten der
tweede phaze van de Iersche revolu
tie als nakend beschouwd werd. Ook
1917 had de eerste triomf van het
Sinn-Feinisine op kiesgebied mede
gebracht, verschillige leiders waren
volk is. Na eene lange lijdensgeschie
denis van vele eeuwen staat Ierland
op het punt volledig recht te verkrij
gen, het heeft duurbetaald, maar de
overwinning die het behaalt is des te
schoonerMarten.
ONTWAAKT f
X de aan iedereen bekende prach-
tige illustratie van vóór den oor-
log zal binnenkort schooner en
X degelijker dan ooit verschijnen. X
X De beste en beroemdste schrij-
vers op allerlei gebied hebben
hun medewerking toegezegd en
X zullen van Ons Volk maken de X
X DEGELIJKSTE
X EN MEEST VERSCHEIDEN X
ILLUSTRATIE VAN BELGIE.
X Vier iaar lang werden er foto's, X
kunstplaten, caricaturen, en aller-
lei wetenswaardige snuisterijen
X verzameld en geordend om X
X ONS VOLK VOORAAN
te plaatsen.
De exploitatie van het blad zal
op groote schaal ondernomen p
wórden. Binnenkort zullen nadere X
mededeehngen omtrent abonne-
mentsprijs en nieuw bureeladres
gedaan worden. X
Inschrijvingen worden verwacht bij
Joris Van de Putte
X Korte Zoutstraat, Aalst. X
Birmingham, 20 Maart IqIQ.
Er dreigt werkstaking heel Enge
land door f Eêne monsterstaking, die
wel een ramp voor 't land zou kunnen
worden. Waarschijnlijk overmorgen
gaat 't spel aan den gang Niet enkel
de mijnwerkers, maar ook de ijzeren-
wegbedienden en arbeiders der ver
voerdiensten, vragen loonsverhooging
en kortoren arbeidsduur. Deze drie
Unions hebben samen een verbond
gesloten om het werk stil te leggen,
in geval men doof blijft voor hunne
eischen. Bij de mijnwerkers vooral is
als -afgevaardigden der Iersche ge- f]c toestand erg gespannen. Bazen en
westen naar het Engelsche Parlia- werklieden zijn reeds meer dan veer-
ment gezonden, waar ze na overleg tien dagen aan 't onderhandelen en
met hunne partijgenooten verklaar- j ditmaal zijn deze laatsten door behen-
den nooit te zullen zetelen. Deler- dige en gewetensvolle mannen verte
sche nationalistische leider Redmond 1
was gestorven, en aan het hoold der
bestaande nationalistische groepee-
ring door een zijner trouwste mede-
helpers, Dillon, vervangen die dan
ook de eerste verstandhouding tus-
schen Sinn-Fein en Nationalistische
Partij tot stand bracht. Dit samen
gaan was nochtans maar van korten
duur. De oudsten der nationalisten
schrikten zich af van het zoo radicaal
programma der Sinn-Feiners' en wil
den van geene langere aansluiting
meer weten, de jongeren daarentegen
sloten zich aan bij de gedachten van
volledige politieke onafhankelijkheid
en gingen over tot de rangen van het
Sinn-Fein. De oudere partij was nu
gansch dood, hare vroegere sterkte
was in de handen gekomen van de
jongere vereeniging, en de uitslag van
algemeene verkiezingen in December
laatstleden, gaf ongeveer73 zetels aan
de Sinn-Feiner groepcering en enkel
een achttal bleven in de handen der
oude Nationalistische partij. De stem
des volks was zoo algemeen geweest,
dat van de 73 Sinn-Feinische gekoze
nen er 36 in de Engelsche gevange
niskampen opgesloten waren Ier
land had eerst en vooral willen eer en
hulde brengen aan de martelaars zij
ner vrije gedachte
Ongeveer een maand later werd te
Dublin het algemeen Iersch congres
belegd door de Sinn-Feinerschakee-
ring, de Iersche republiek werd er
geldig verklaard en men besloot naar
de vredesconferentie, die te Parijs ze
telde, eene delegatie van gevolmach
tigde afgevaardigden te zenden, om
er de regeling van het Iersche vraag
stuk te eischen volgens de Wilsonfor-
mule zelfbeschikkingsrecht voor elk
klein volk. De algemeene leider der
Sinn Fcinische partij ontsnapte over
enkele dagen uit de Engelsche gevan
genis van Lincoln en verklaarde in
een pers-intervieuw.dat indien de vre
desconferentie geen voldoening geeft
aan de algemeene vraag van het Ier
sche volk, het verplicht zal wezen
door de macht zijn recht te nemen.
Dat het hier weder op een algemeen
losbarsten staat, is klaarblijkend de
oplossing van het Iersche vraagstuk
kan niet langer meer verschoven wor
den, een onmiddellijke poging is noo
dig tot flat doel om aanstaande bloe
dige botsingen te vermijden, en nu is
ook de tijd gekomen, dat zij die zoo
hoog schermden met de gedachte van
recht, volledig recht zouden geven
aan hunne eigen verongelijkte onder
danen.
Voor ons, Vlamingen, ïs uit den
Ierschen strijd veel te loeren. Zeer
veel der hier bestaande wantoestan
den hebben eene zeer goede gelijke
nis met wat men op ginds afgezon
derd Eiland heeft kunnen waarnemen.
Ongelooflijke economische toestan
den, menschen die bij duizenden ver
plicht zijn uit te wijken en op vreem
den bodem onderstand te zoeken,
omdat nadeelige sociale wetgeving
hun het bestaan in eigen land onmo
gelijk maakt. En hoeveel waarheid
vinden we hier met terug als we onze
eigene toestanden beschouwen. Elk
jaar zien we duizenden landbouwers
van het zoo rijke Vlaanderen in ver af
gelegene gewesten onderkomen gaan
zoeken, omdat ze van hunne eigene
regeering niet genoegzamen steun
ontvangen. Hier ook. als in Ierland,
kenden onze werklui de droeve spot-
loonen, enkele centiemen voor een
dag slavenarbeid, en dan waar ar-
moede heerscht, kan een volk zich
niet ontwikkelen. Vlamingen, Ierland
geeft ons voor ons eigen nationaal
streven naar zelfbestuur, de meest
volkomen les, het is een voorbeeld
voor ons van standvastigheid, van
zelfopoffering, van wat liefde tot het
genwoordigd, die niet aarzelen,
openbare besprekingen, de vrekkige
goudwolven te ontmaskeren. De pa
troons hebben dus hun meesters aan
de hand. De regeering, ten volle be
wust van den ernstigen toestand, is
in onderhandeling met het arbeiders-
verbond. Laat ons hopen dat alles ten
beste keere, want ook voor onze Bel
gische werkersbeweging is de zaak
van groot belang. Lloyd George, die
wel meer mirakelen reeds deed,
zal er waarschijnlijk nu ook weer in
slagen den storm te bezweren. Dat
pluimpje zal hij, buiten twijfel, wel op
z'n hoed mogen steken
In Engelsche bladen las ik, dezer
dagen, zeer belangrijke studies over
de Hollandsche kwestie in verband
met België. The Daily News be
handelde de zaak onder den vorm
van interview, die ik gedeeltelijk
volgen laat, hopende dat de lezers
van De Denderbode» ook wel eenig
belang zullen stellen in gezond Bel
gisch nieuws. Hier volgt elk met
spanning het verloop der zaken, waar
bij voor ons Vaderland zeker aller
gewichtigste beslissingen zullen val
len.
Ik voeg er een paar uittreksels bij
rakende het Iersche vraagstuk, dat in
vele opzichten zoo duidelijk overeen
stemt met het programma der Vlaarn-
sche beweging.
Hoor de berichtgever van The
Daily N ews
M. Camille Huysmans, die heden
avond deel neemt aan eene protesta-
tie tegen den aanhechtingsgeest,welke
in dit land gekweekt wordt, door het
O Comité de politique Nationale
heeft mij liet volgende verklaard
li Ik ben tegenstrever van elke aan
hechting van vreemd grondgebied
"door België. Mijne denkwijze daar
over is in overeenkomst met de be
slissingen, genomen door de Werk
liedenpartij - in December laatst.
Rekening houdende van bijzondere
gevallen, hebben b. v. de ingezetenen
vanhet Groot Hertogdom Luxemburg,
die verlangen Belg te worden, zulks
maar te zeggen. Daar heb ik hoege
naamd niets tegen, maar ik ben tegen
alle gedwongen handelwijze in dien
zin De kwestie der kleine dorpen, in
het distrikt Malmédy," is eerder eene
wijziging van grenzen dan eene 'aan
hechting maar ik zou toch eerst de
zienswijze van het volk willen raad
plegen. Indien zij hun inzicht klaar te
kennen geven Belg te willen worden,
omdat hunne moedertaal Fra?tsch is,
en zij niet verlangen bestuurd te wor
den door eene Duitsch sprekende
republiek, kan ik daar niets tegen
inbrengen.
Het Scheldevraagstuk.
Betreffende het aanhechten van
Zeeland en Limburg, stel ik histori
sche en militaire argumenten als
waardeloos ter zijde. Deoeconomische
toestand kan enkel internationaal ge
regeld worden, en niet tusschen Hol
land en België alleen, daar gansch
Europa er belang bij heeft. Met het
oog op het gebruik van havens en
stroom, vragen wij hetzelfde als Oos
tenrijk en Polen -- niet algesneden
te worden van de zee. Dit vraag
stuk moet internationaal beslis.t wor
den, zoodanig dat er geene mogelijk
heid weze de ontwikkeling onzer
nijverheid te hinderen.
i) Onderzoekende of het Schelde
vraagstuk er geen is, waarvoor eene
betere oplossing mogelijk ware, moe
ten wij voor den geest houden, dat
Antwerpen zich reeds ontwikkeld
had. Wij vragen dus enkel verbete
ring, en dat kan heel gemakkelijk te
Parijs bewefkt worden, door eene
overeenkomst met Holland, en nadien
met de andere machten. De aanhech
ting van Zeeland is geene oplossing
van het vraagstuk. Het moet inter
nationaal opgelost worden. Het is
eene gerechtszaak, en daarom zien
wij met genoegen eene wijziging van
het verdrag van 1839 tegemoet, niet
met het doel van meer -grond aan te
winnen, maar ten einde eene betere
organisatie in onze binnenlandsche
waterwegen te verwezenlijken
De Reactionnairs.
Dit is de houding der socialisti
sche Werkliedenpartij, en ook de
mijne. De aanhechtingstocht in dit
land spruit voort uit het voorbeeld
der Fransche Chauvinisten. Het wordt
niet gevolgd door het volk. Het is
alleenlijk ondersteund door het reae-
tionnair element (reactionnaire groep)
dat het vredelievende Europa van
morgen niet verstaat, en nog altijd
met hersenschimmen in een gewapend
en dreigend Europa voortleeft. Deze
beweging, die kunstmatig werd op
touw gezet, heeft nadeel teweegge-.
bracht en vijandschap uitgelokt tus
schen ons en Holland, voor de ko
mende tien jaren.
11 Ik ga toekomende week naar Hol
land, om te zien hoe deze inlapdsche
kwestie der waterwegen kan geregeld
worden tusschen België en onze
Noorderburen. Wij hopen dat het
Engelsch gouvernement geene aan
hechtingsplannen zal ondersteunen.
Met genoegen hooren wij M. Lloyd
George, de kleine natiën waarschu
wen tegen het koesteren van aanheclr-
tingsplannen, die tegenstrijdig zijn
met den geest van het programma van
President Wilson, hetwelk ons onder
steunt en de grondslagen legt 'eener
nieuwe democratische samenleving.
Of de Belgische socialisten alleen,
er zulke gezonde redeneering op na
houden, zal zeker niet het geval zijn
Die mannen, nu ze in de regeering
vertegenwoordigd zijn, schijnen inder
daad een nog al aanmatigende toon
aan te slaan! Ik ben overtuigd dat
het christen Vlaamsch volk, wel erg
misprijzend de schouders ophaalt
voor al die bluffers en an next ion -
nisten en liever met al de kracht die
in zich is, worstelen zal voor eigen
recïït en zelfstandigheid, die het zich
al te lang in eigen Vaderland ontzegd
zag.
(Vervolg toekomende week).
Aalst. Christen
Vlaamsch Verhond.
Op Maandag verleden, 24 dezer,
had het Verbond een Voordracht
avond belegd, die goed bijgewoond
werd. Door een ongelukkig toeval
kon de uitgenoodigde spreker met
optreden, en moest op het laatste
oogenblik een jeugdig maar talentvol
lid van 't verbond de spreekbeurt
overnemen. Zoo kon de vergadering
doorgaan en dit nog wel in heel aan
trekkelijke voorwaarden.
De spreker zette het programma
van het Vlaamsche Front in eene
kernachtige rede uiteen zelfbe
stuur voor Vlamingen en Walen.
Zelfstandigheid in de wetgeving
Vlaamsche aangelegenheden bevor
derd door de Vlamingen alleen in
Bestuur in Vlaamsche aangele
genheden uitvoerende macht toever
trouwd aan Vlaamsche ministers en
beambten;in het onderwijs: een
Vlaamsch nationaal onderwijs 111 alle
graden, met inbegrip deronmiddelijke
vervlaamsching der Hoogeschool te
Gent; in de rechtsmacht: volledige
vervlaamsching van 't Gerecht in
Vlaanderen in het Leger Vlaam
sche en Waalsche regimenten, met
gewestelijke indeeling.
Zoolang wij het zelfstandig Vlaan
deren niet een wezenlijkheid maken,
zullen wij als minderwaardigen, als
vreemdelingen in ons eigen Vaderland
staan, en worden voor onze natuur
lijke en nationale gevoelens aan ver
volging, broodroof en bestraffing
blootgesteld de Vlaming wordt
in Vlaanderen verdrukt. Zoo toch
bevestigde staatsminister Van de
Vyvere, voorwaar geen heethoofd,
verleden week, op eene vergade
ring te Thieltgedurende den oorlog,
bekende hij, leden Vlamingen vervol
ging in het leger omdat zij Vlaming
waren
De gloedvolle spreker werd meer
maals door luide toejuichingen onder
broken als besluit stelde hij ver
scheidene moties voor, welke met
geestdriftige toejuichingen van al de
toehoorders aangenomen werden.
De heer Herssens, voorzitter, zegde
een woord van dank tot den gemoe
delijken redenaar, en verklaarde in
korte woorden de werkzaamheden
van 't Bestuur gedurende de verleden
weken.
Eene aanstaande voordracht door
Dokter Goosenaerts werd aangekon
digd.
Op wetenschappelijk gebied kende hij
enkel lauweren. Schitterend slaagde hij
de uuiversitairo proeven. Gepromoveerd
tol doctor in de wetenschappen, trad hij
als laureaat uit den Iloogeschoohved-
strijd. Eenige jaren doceerde hij do plant
en dierkunde aan de Normaalschool te
Brugge. Reeds befaamd om don weten
schappelijke!) ernst van zijn werk, werd
hij in 1887 geroepen om als hoogleeraar te
docoeron aan de Gentscho Universiteit.
Maar de Gentsche Hoogeschool was
niet naar zijn hart. Hij begreep dadelijk
dal eene Hoogeschool, met eene vreemde
taal als voertaal, hare sociale roeping
ongetrouw bleef. De taal der Universi
teit moest de volkstaal ziju;de goleorden,
dienaars van hot volk. I)e vervlaamsching
der Gentsche Universiteit was zijn
droom. Daarvoor spaarde hij geld, noch
tijd, noch moeite. Naast do bestaande
Fransche cursus in do Botanica, richtte
hij een vrije Nedorlandsche leergang in.
In het Kruidkundig Jaarboek verza-
melde hij het werk zijner leerlingen.
Ten jare 1897 trad hij als stichter op van
het 1° Vlaamsch Na^iur- en Geneeskun
dig Congres. Hij was tevens een der
verdienstelijkste leden der 1° Hooge
schoolcommissie. Hij weigerde herhaal
delijk lid te worden van de Koninklijke
Academie voor Wetenschappen zoolang
onze taal er niet werd geduld.
Mac Leod was.de grondvester van do
wetenschappelijke Vlaamsche Beweging.
De Vlaamsche Beweging moet gewon
nen worden op uwe studeerkamer
riep hij uit op eene vergadering van
Vlaamsche studenten, vóór een twintig
tal jaren. Wie zal zeggen hoeveel jonge
ren, door zijn opwekkend woord, er toe
gedreven werden, met noesten arbeid
Vlaamsche geleerden te worden
Den triomf zijner gedachte mocht hij
niet beloven. Doch zijne Vlaamsche ziel
loeft voort in al die hem gekend hebben.
Allen zullen dubbel hunne krachten in
spannen om ons volk op to wekken, om
het driemaal heilig Recht van Vlaande
ren te veroveren.
Hij ruste in vrede
Brand.
f IS VERSCHENEN EN
I VERKRIJGBAAR:
De lange strijd in
Yearn e-Ambacht
Vaderlandsche tafereelen
uit den Wereldoorlog
als hulde aan hel dapper Bel
gisch Leger in Vlaanderen.
Eerbiedig opgedagen aan Zijne
Majesteit Albert 1 Koningder Belgen
Iedere weck verschijnt eene afle
vering aan 50 centiemen, met de
post 55 centiemen, betaalbaar op
voorhand per reeks van 10 aflev.
Inschrijvingen worden aangeno- I
I men bij Van de Putte-Goossens, I
hl 31, Korte Zoutstraat, te Aalst. A
iOlETr
De diplomatieke toestand.
De vier regoeringshoofden, Wilson,
Lloyd George, Clémenceau en Orlando
hebben 's morgens eene samenkomst ge
had in 't kabinet van den heer Wilson,
en 's namiddags een andere in dat van
den lieer Clémenceau. De vergaderingen
hebben vrij lang geduurd. Zij zullen ge
regeld plaats hebben lot aan de oplossing
der groote vraagstukken, die aan een
spoedige» vreifo in don weg staan.
In Amerikaansche on Engelsche krill
gen is mon van gevoelen dat. minder
plechtige bijeenkomsten snol tot een
positief resultaat zullen leiden.
Horstel van de oorlogsschade is het
eerste en ernstigste van de vraagstukken,
voor welke de Ministers eene oplossing
moeten vinden. Over verschillende pun
ten is men 't reeds eens geworden, niet
echter inzake hot bedrag der van Duitsch
land le eischen schadeloosstelling.
Do revolutie in Hongarije en haro ge
volgen in betrekking tot don voortgang
van 't bolsjcvisme in Midden-Europa
werdén bestudeerd.
De regecringshoofdon hebben op eene,
voor dat doel geleekonde kaart, met
zorg het voortwoekeren van 't bolsjc
visme nagegaan. Do helft van Europa
moet beschouwd worden als besmet. Do
delegatichoofdon hebben kennis genomen
van do vrij ernstige rapporten over do
wanordelijkheden die zich iedoren dag
méér naar 't Zuid-Oosten uitbreiden
Zoodra de kwestie van 't horstel der
oorlogsschade is afgehandeld, zullen de
eerste Ministers zich bezighouden met
die van de grensregeling tusschen Frank
rijk en Duitschland. Zij wenschen het
verdrag spoedig gesloten te zien maar
zijn do voornaamste kwesties eenmaal
in beginsel geregeld, dan volgt er nog
eene massa redactiewerk.
Drie der kanten van 't eiland werden
gesteund door contreforts van gewapend
beton, 5 meters dik en 72 meiers hoog.
Twee jaar na het bezoek van den ex-
keizer zag men reeds do pantserkoepels
en do dreigende monden dor kanonnon
boven de klippen uitsteken.
Bovendien werd het eiland door een
uitgestrekt mijnenveld omringd. Beschut
door dio afsluiting, kon do Hoohsec-
Flolto naar hartelust manoeuvreerèn
Dc tijden zijn veranderd. Wat grillig
spel van 't noodlot De hand der Duit-
schers zal de -keizerlijke versterkingen
sloopon, want geene mogendheid wil zich
met die korvee belasten...
Heligoland wordt weêr 'n rustig vis-
scherseiland, misschien wel '11 badplaats;
en dat kan het blijven lot de tijd^ver.- T
vuld zijn, en zijn broos lichaam mfeiukta»
in den peilloozen afgrond zooals do
hcerschzuchtige drooraen zijner laatste
bezitters.
Volgens den Matin is president
Wilson niet ongenegen verschillende
ammendemonten op het ontwerp van den
Volkerenbond aan te nemen, 0. m. eene
wijziging voorgesteld door deti ex-prefci-
dent Taft.
De heer Morgenthau, voormalig ge
zant der Veroenigde Staten le Konstan-
tinopel, een persoonlijk vriend van
president Wilson en lid der Amerikaan
sche delegatie ter Vredesconferencie,
heeft aan den Matin verklaard dat,
in weerwil van den schijn, Amerika al
zijne hoop stelt op den Volkerenbond.
Aan de oppositie van sommige Staats
lieden moet men niet te veel gewicht
hechten. Op de eerste plaats houdt men
den wil van het volk in 't oog. Wij
hebben, met Taft en andere bekende
persoonlijkheden, geheel Amerika door
kruist en vóór duizenden toehoorders het
woord gevoerd. Volkstemmingen hebben
plaats gehad. E11 de uitslag 8/1 voor het
ontwerp van don Bond Amerika heeft
genoeg vau een isolementspoliliok
De groote firma van Birmingham
heelt het algemeen agentschap van
zijne voortbrengsels motoorwielen,
velos, afzonderlijke stukken, enz..,
aan MT Prosper Plasman toevertrouwd
welke eerlang den zetel dezer belang
rijke handelsfirma," 20, Maurits Le-
monierlaan (herdoopte Henegauwlaan)
te Brussel, zal vestigen, waar men
verzocht is al de briefwisseling, van
heden af, te sturen.
Mr Prosper Plasman laat weten dat-
hij binnen korten tijd eene belang
rijke zending van deze artikels zal
ontvangen, welke hij zal trachten zoo
rechtvaardig mogelijk te verdeden
onder de groothandelaars, voortver-,
koopers en constructeurs, die hem
orders zullen overhandigen Daar hij
in volle inrichtingstijd is, bidt hij de
klienteel hem te willen verontschul
digen voor de ongewilde vertraging
welke.de talrijke vragen om inlichtin
gen en uitvoeren der bestellingen
ondergaan welke hem in den laatsten
tijd toegekomen zijn, en laat haar
welen dat zij binnen enkele dagen
voldocning.zal verkrijgen. Aan de bij
zonderen, laat M. Plasman weten, dat,
ingevolge eener bijzondere overeen
komst gesloten met al de construc
teurs en voortverkoopers van rijwie
len, hij hun geen rijwielen zal kunnen
leveren en verzoekt hun, ..bijgevolg,
zich uitsluitend en rechtstreeks aan
genoemde constructeurs en voort
verkoopers te wenden, die weldra in
staat zullen wezen dc bestellingen uit
te voeren. 4846 3ö. 3. 19. O. P.
Brief uit Gent
Gent, 28 Maart, 1919.
f Prof. D' Jul Mac Leod.
Een groot verlies treft den geest en
het hart van Vlaanderen vóór een paar
weken oycrloed to Gent de oude trouwe
Vlaming prof. Mac Leod.
In gewone tijden reeds,zou liet afschei
den van zulk een hoogstaand mensch
pijnlijk geweest zijn voor Volk en Land
en Wetenschap. Nu is het ons een dub
bele smart. Alle hellemachten schijnen
tegen ons beslaan als volk losgeketend.
I)e franskiljons juichen cn jubelen, in de
blijde verzekering dat de glorierijke
zegepraal, door onze Vlaamsche en
Vlaamscligezindo Ijzer helden behaald,
Vlaanderen's onmondigheid zou besten
digen. I11 deze kritische uur vooral, nu
het gaat om het zijn of niet-zijn van
heel oen stam, nu Vlaanderen weldra
den zege moet behalen of voor eeuwig
uit de geschiedenis verdwijnen, nu alle
krachten broodnoodig zijn om het
contra-offensief door te voeren tegen de
kapitaalkrachtige bastaard - Vlamingen,
is Maq Lood s dood een zware slag. Ilij
was een der uitgelezenen door den adel
van zijn hart, doorzijn fier stambewust-j
zijn, door zijn glanzende geleerdheid.
De aflossing der bezettingstroepen
welke in Duitschland gekantonneerd
zijn begon den l8n Maart en zal tot
2n April toekomenden, voortgezet
worden. Achtereensvolgens zullen de
4e en 5e legerdivisies, welke sinds het
begin van December in de Rijnstre
ken zijn, door de iste en 6de legers-
afdeelingen, welke van Brussel en
Brugge komen, vervangen worden.
Het grootste gedeelte der cavalerie
divisie zal in Duitschland blijven
eene brigade is te Aken, eene andere
te Creef, de derde zal waarschijnlijk
binnen kort naar België weder keeren.
Tusschen i8n Maart en 2n April
j zullen riötreinen de aflossingstroepen
j naar hier brengen. In de statie Aken
(West) is er heel wat beweging. Al de
treinen stoppen hier en de manschap
pen genieten er een eetmaal. De
eerste treinen, die den i8n 's avonds
van Brugge vertrokken waren, zijn
met troepen der 7de infanterie-divisie,
den i9n 's morgens hier aangekomen
en hebben hunne reis naar Geldern,
Gefrath en Nieuwkerk voortgezet.
Te zelfder tijd, maar in tegenover
gestelde richting, vertrekken de 4de
en 5de legerdivisies. De treinen
komeriHe van Kempen, Nieuwkerk,
Buderick, Kevelaer enz., kruisen de
andere welke er naartoe gaan.
Vervolgens kwamen drie treinen
van Gent, zij gingen naar Buderick.
Altijd komen er nog treinen van
Eekloo, Oostende, Brussel en Etter
beek, deze rijden naar Kevelaer,
Bonnighardt, Munchen - Gladbach,
Haardt, Crefeld, Neuss, enz... Er
valt nog op te merken dat de treinen
over Tongeren, Visé en Aken rijden,
een spoor dat door de Duitschers
voor ons gemaakt werd. De soldaten
zijn zeer goed gestemd en nieuws
gierig te zien hoe het in Duitschland
zoo al om gaat. Voor hen zooals voor
•degenen die in December kwamen is
dit een begin, van versche indrukken
en nieuwtjes.
Aan de halten roepen de soldaten
malkander toe. De nieuwelingen vra
gen inlichtingen over het land en de
bewoners, deze worden natuurlijk
uitbundig gegeven.
In kantonnementen waar afiossings-
troepen verwacht worden is alles
klaar voor de ontvangst. De centrums
voor vermaken hebben voor alles ge
zorgd in de zalen staat de warme
chokolade gereed om in tassen gego
ten te worden, op dp toonbanken
staan bergen lekkernijen, de phono-
graafs laten een deuntje hooren en de
kinemas geven prachtige vertoonin
gen. De bedden, want hier hebben de
soldaten een bed in plaats van strooi-
zak, zijn met versch linnen voorzien
I en wachten om in bezit genomen te
worden.
Welkom aan de Belgische soldaten
die wacht houden aan den Rijn.
Het Broeksknoopje
van Bismarck
Niemand wil Heligoland
De Vredesconferentie zit met de han
den in 't haar. Wieu zal men Heligoland
geven Niet eene mogendheid wil 't heb
ben, en 't is niet gemakkelijk, een eiland
af te zetten, als zich geene liefhebbers
voordoen.
Maar Heligoland is dan ook geon ge
woon eiland... In minder dan twee
eeuwen is zijne oppervlakte met meer
dan een derde afgenomen. En iederen dag
moet het aan de woedende zee, die zijne
flanken geeselt, een stukje van zijn
lichaam afstaan... totdat het eindelijk
geheel in den schoot der golven vordwe-
nen is.
I11 1807 hadden de Engelschen Heligo
land afgepakt van de Denen. In 1890
kwam lord Salisbury, in naam van kó
ningin Victoria, het zieke eiland aan
Duitschland present geven... en kreeg in
ruil Zanzibar. Een goed zaakje voor
Engeland. Maar wat 'n lawaai in de
Duitsche pers En de ex-keizer werd
ruim bedacht, kreeg meer dan hij ver
werken kon. Bismarck kreeg 'n nieu
wen aanval van razernij en verklaarde,
dat Duitschland, in ruil voor 'n mooie
broek, een broeksknoopje kreeg
Men trachtte niettemin, zooveel moge
lijk partij van de aanwinst te trek
ken. De scheiper ach tige massa werd om
sloten met een gordel van graniet en
ijzercement, die het eiland moest bescher
men, niet alleen tegen de aanvallen der
zee, maai- ook tegen het zware geschut
der pantserschepen. Duizenden tons
cement verdwenen in de scheuren en
spleten der brokkelige rots.
Uit Hofstade.
Hoe men onze helden bedankt
Mot vele woorden wil men onze solda
ten beloonen met daden niet.
Gisteren nog hebben de oud soldaten
zulks kunnen beslatigcn. De gemeente
raad had te stemmen over de benoeming
van een gemeente secretaris.
Drie kandidaten stellen zich voor
M. L. Moerenhout, naar 't schijnt
kandidaat van den Eerw. Heer pastoor
en den heer arrondissementscommissaris.
M. L. Gravoz, gewezen student op de
Vlaamsche Hoogeschool van Gent.
Eu M. De Smedt, Belgisch soldaat
verminkt (hij heeft in den strijd den
linkerarm verloren) drager van vier
frontstrepen en vereerd met het oorlogs-
kruis ridder in de orde van Leopold II
en vereerd met de militaire raedalie.
Weet ge nu hoe de stemming afliep.
,M. Moerenhout bekwam 5 stemmen.
M. Gravez, 2 stemmen.
Onzen heldgeen en nochtans
was hij zoo wel als de anderen in zijn
exaam geslagen. E11 zulks gebeurt te
Hofstade en zulks gebeurt te Aalst
en zulks zal overal gebeuren. Ook sol
daten behoeven zich te vcreenigen in
sterko bonden.
Oud Soldaat.
Nergens vindt men rijker
en grooter keus van Kerk
boeken, Paternosters, TL
letten, Beeldekens om te
drukken, Porte-monnaies,
■Saco'chen, Brieftasschen
en Briefzakjes, aan de voor-
deeligste prijzen dan bij
Y0H DE PÖTTE-SOOSSEHS,
3i, Korte Zoutstraat,
66
Niemand zou Ursus durven weerstaan zelfs niet de verschrikkelijke
worstelaar van uit het triclinium, hij zou het niet kunnen Maar 't mocht
in de gedachte van Vinicius komen haar te halen met een groot gevolg en
daarom moest Ursus onmiddelijk naar den bisschop Linus om hem hulp en
raad te vragen. De bisschop zou de christenen bevelen haar bijstand te ver-
leener. men zou haar redden, desnoods met geweld. En dan zou Ursus
wel een middel vinden om haar aan de romeinsche heerschappij te ont
trekken.
En haar aangezicht was beroosd een glimlach speelde om hare lippen.
Zij viel om den hals der vrijgemaakte en haar de wang zoenend, fluisterde
zij
Ge zult ons niet verraden, Actea Neen
Bij den geest mijmer moeder, neen, 'k zal u niet verraden. Bid uwen
God, opdat Ursus middel vinde om u te redden.
Ursus schouwde vlak voor zich uit, als wou hij zaken onderscheiden,
dingen al lang in het verleden, verblauwd en mistig, heel ver-afzijnde din
gen. Hij zegde zacht
Naar onze bosschen... Ah, die wouden... die hoornen... die bos-
schen...
Maar hij schudde de visioenen van zich af.
Hij zou maar onmiddelijk naar den bisschop gaan, en wanneer het avond
\ycrd zich in hinderlaag leggen met honderd man, geduldig wachtend op
het draagbed. Zelfs soldaten van de pretoriaansche wacht mochten er bij
zijn Hij raadde niemand aan onder het bereik zijner vuisten te komen 1
Een eerlijke vuistslag op een helm en och arme toch, 't hoofd doordien
helm bedekt I nog enkel moes 1
Lygia hief den vinger op en met strenge en terzelfdertijd kinderlijke
weerdigheid, zei ze
Ursus, ge zult niet dooden I
De Lygiër plaatste zijn arm, die op een mokerhamer geleek en op een
gewéldigen knots, achter zijn hoofd en morde wat woorden, terwijl hij ver
veeld zijn hals wreef..., hij moest haar toch redden... haar... zijn klaarte...
zijne koningin... zooveel mogelijk... zou hij natuurlijk zijn best doen...
maar als nu toch eens heeletnaal zonder het te willen Hij moest haar
joch redden, niet Welnu, als er een ongeluk moest gebeuren, zou hij