Oog in 't zeil
Wie .:e Rechier
Wat de boeren willen,
De Jköiëire i
gonwoordiger ons meester is, dat is valsch jongen, 't is
'ncn werkman van de kiezers, die de kiezers gczament-
lijk op hun kosten naar Brussel zenden om ginder hun
werk te gaan verrichten, en als ze dat werk daar dan
slecht doen,* of tegen hun goestc doen lijk Woeste, ze
sturen ze de markt op, of ook nog, ginder niet en doen
als. hun daghuur opstrijken lijk'de drij ander, wel ze laten
ze 't huis en daarmee is dal punctum.
K. Zie Leonard, 'k zei dat enkelijk .0111 uw gedacht
neu keer t hoorei), en al 't nood doel te kunnen antwoor
den, als ik er zoo nu nog bezig hoor, 'k zal zo rap op
hun plaatse zetten.
t Stond Zondag weêr in een lasterblad van
onze goede bewaarders dat het programma der
Kxistene Volkspartij niet uitvoerbaar is.Gij ziet
het dus lezers, de helde, die zij den kleinen
landbouwer, den stielman en den werkman
toedragen en komt maar tot aan hunnen porte-
monnaie.
Niet verder.Gij zijl dus nog eens verwittigd.Wilt
gij met uw laai. se' niet te huis zitten^ als de
waal met zijn iransv. h overal mag binnen gaan
wilt gij dat er op de gemeenten en in den steden
kozijntjes winkels blijven bestaan en dat met
kromme sprongen met uw geld wordt omge
gaan wilt gij altijd en alleen de belastingen be
talen wilt gij dat de renteniers en de bankiers,
van hunne fortuin geenen cent zetting blijven
geven wilt gij de rechten op den tabak blijven
belaien wilt gij dat de keuring van 't vleesch
door den boer "f den slachter alleen betaald
worde wilt gij dat er boom op boom rond uw
gebruik geplant worde en dat zij met al uw vet
weggaan zonder dat gij volgens de wet eenige
vergoeding in de pachtsom daar voor hebt wilt
gij het graan, den boterham van den werkman
belast zien wilt gij integendeel de vreemde
voortbrengels onbelast zien blijven, als de onze
in andere landen belast zijn wilt gij de boter in
t vervolg met de margarine gelijk in prijs zien
staan t is te zeggen fr. 1,50 als t goede is wilt
gij deYlaarrtsche hop zien vervangen blijven door
slechte bittere stoffen? wilt gij den werkman niet
ondersteund zien door den Staat, als hij, met
al.'l gehjk van de wereld, moet onderdoen voor
de macht van de meesters wilt gij dat er geen
einde gesteld worde aan den eisch van fabrie
kanten en flijveraars, die hun volk 16 uren lang
-.schor-
poos
landen broou en wcik. r z rst v%or o: s
overbevolkt vaderland wilt gij dat 't onder
wijs gedurig te lijden hebben van den willekeur
van nijddragende gemeentebesturen, ol van
wraakgierige wetgevers wilt gij dat er geen
einde komen aan de altijd klimmende oorlogs
kosten wilt gij dat de franschmans nooit aan
verminderden prijs nc.ar Frankrijk rijden wilt
gij dat zij in den vreemde geholpen en be
schermd worden wik gij dat zij nooit te huis
kunnen zijn om te kic/.en wilt gij dit
alles, wilt gij al die misbruiken behouden,
neemt dan de bewaarders. Maar wilt gij dit
alles niet, wilt gij al die onrechten zien verdwij
nen, kiest dan voor de Volkspartij.
Iiilielitingea voor de Kiezers
Ten minste 10 dagen voor de kiezing, ontvangen de
kiezers van wegens het gemeentebestuur een uilnoodi-
gingsbrief, waardoor de kiezers verzocht worden naar de
kiezing te gaan.
De kiezers moeten dien brief met zorg wegleggen en be
waren, want op 14 October moeten zij hem meedragen,
wanneer zij gaan stemmen.
Den uitnoodigingsbriet dus met zorg weggelegd.
Op 14 October is de stemming voor Kamers en Senaatzij
begint van acht uren 's morgends tot 2 ure nanoen; om 2 ure
gaan do deuren vust Hij die voor 2 ure in 't kieslokaal
is, mag nog stemmen hij die om twee ure nog buiten is,
stemt niet meer.
De kiezer brengt zijnen ultnoodigingsbriel meè heeft
hij dien brief niet meógcbracht, dan 111.) hij" toch nog
stemmen wanneer hij van de personen die aan 't bureel
zitten gekend is.
Nu hoe stemt men
De kiezer krijgt in het lokaal der stemming een, twee ol
drij witlc stembrieven, volgens het getal stemmen die hij
heeft. Hij die daarenboven kiezer is voor 't Senaat, 'tlslo
zeggen al do kiezers van 30 jaar en hoven de 30 jaar, krij
gen nevens de witte stembrieven, nog een, twee, of drij
rooskleurige stembrieven, dit alles volgens hun getal stem
men, dat zij bezitten. De kiezer gaat met die stembrieven
in het afschutsel hij opent de stembrieven, maakt met
het potlood dat er ligt, het wil puntjen zwart dat staal
in het vierkant fiovcn de lijst der kristene volkspartij
bijgevolg op de rooskleurige stembrieven boven don naam
van AI. Van Bunnen en op de witte stembrieven boven den
naun van M. Dacns (let op buveu /len naam); hij vouwt
den stembrief ol de stembrieven elk afzonder toe in vieren,
komt uit het afschiltse! -teekt de stembrieven in de bus
terzelvérlijd, als hij ei Tafschutsel komt, geeft hij aan
den voorzitter don u-.noo.ligingsbrief dien hij van huis
meegebracht heelt, D. uitnoodigingsbriet wordt door den
voorzitter gestempeld
Dan heeft de k 1 ,0 ui en gaat er van door.
De kiezing is voLln kt ■jclmini en vrij111011 kie l op de
gemeente maar do -t, opneming heeft plaats iu de eau-
tonplaatsen te Ni: ie Aalst, te Geerlsbeigeu, te Sot-
legem, te Herzeclc. Luar worden duizende en duizeudo
billetten ondereen go c -ngd en dan nagezien. Nooit kan het
dus uitkomen voor wie. men gestemd heelt.
Alle traktementen vi 01gedurende of na de kiezing zijn
verboden onder zeer - rengo straffen zijn ook zeer streng
verboden, alle bolofim van geld, van plaatsen, alle be
dreigingen van lairf j pakken, of iemand te bcnadee-
ligen, 't is gehjk op .voike manier: zeggen, wij "zullen
uwe herberg, uwen siiei of uwen winkel kapot maken,
wij zullen u niet meer ondersteunen van den arine daar
alles staan grove l oot. op en kot. Eene klacht aan den
prokureur is genoeg j, vervolging in te spannen.
Op te merken 'vjg hut onverschillig is wie trakteert;
ut" moet niet aio een kandidaat zijn; het mag
een andere porsoo .i^ oudra men trakteert ten inzlchto
van de kieziug, ij die trakteert, en hij die gel rak
teert is alle bei g-^tt h
Hel zelfde geldi ij die geld, beloften van plaat
sen doet of aanvadni;
Do eenige roei...lie wij hobbeu is do Bisschop.
Hij, en Hij i!' leeft liet recht ons te vor-
oordeelon.
Nu die verooi h bestaat niet.
Mgr. de Bkschoj van Gent, lijk de Patriatehot
meest verspreidde katholiek blad van Belgie hot
overigens schreef is rikt «npartijdig".
Al de veroordeelingen togen ons door andere
personen uitgesproken zou dus hoegenaamd van
greoneii t<>l r zelfvan wogens du per
sonen die zo d.am" ier rockelooze daad. Do
hooge overheid alle ,00 schrijft Mrg. Do Bis-
schoj) va n Luik, Ju het recht te' veroordoelen
zij zal liet doen, w neer men valsche gedachten
ol ouv<i'ji'zichtJigu st :.sifs vooruitzot.
ooginnen dus n minste iu eono zeer groffe
mivoorzichtigiien!. ..ij. die zich in de plaats wil-
ViiU ®'8SC^°lk 0,1 z'(;h rechten
aan matigen on toek nnen, die huu volst re Kt n iot
l'-liikifLOOxfill.
't Tiopen i liunnodwaling oj> tijd zul
len inzien Voor on oiiristene volksjongens, wij
gaan moedig vooree. -.i volle gerustheid van
geweten, steunend. waarheid ou christene recht
vaardigheid.
l is Nlooi'ssol.
Wat de boeren willen. 0.0 is eerst er. vooral, eene wet
up de margarine.wcrJ er iu Belgie omstreeks
25 millioe» kilogi-BHHkrgarine verbezigJ. Bijna al deze
margarine dient olBflifeiatuurboler te vervalschen. Hier
door is de prijs Ier iajttr, jaar in, jaar uil, een frank
per kilo gedaald. 'YVi rdeu er geene ernstige maatregelen
genomen, eer vijfflS^wiloopen, zal de prijs der boter
vallen tot de waarde jptn de goede margarine. 'I is te
zeggen tot 1,50 fr. de kilo. Dat is da val van de land
bouwer, de °"derM$P"i stad 011 dorp. Wonderde smeek
brieven naar de hebben op dezen netelachtigen
toestand gewezen11 ulp der wetgeving afgesmeekt.
Men had vod den 'jd, zich daarmede bezig te houden
Allons done maanden werden vefspceld in
hairklieverijen en a« vok.den gevechten. Maar om den
landman te helpet®, was er geen uurketi over Ik bedrieg
mij Men heelt bns ov. r de hall'deur, een almoes, een
accijnsrecht van iO .eiBemen per kilo margarine willen
toewerpen, en da van beweegreden die een bit-
tore spot zijn ..a ren, Ehwel, he.-ren der Kamers,
do boeren will n ene aalmoes, zij eisehen iveni op
leven. Zij willen g.j.n iiJ\cenlieó>en, zij eisehen een frank
accijusreuhlten Knju de'hindhouwers in andere streken
met honig/pet .^yr.uen/.augeti in slaap te wiegen, hier
in het larfd van Ad 1 is dat s^Iloken uit, en uit voor
eeuwig
Wat dè^fc^eren wilKn, dat is eïhijï wijziging dertswettop
de keuring van la vleesch. Hel shMfsbefluur zbrnj ons
keurders tegen wil Mi dank, dal het staatsübstuiif'ïtie ïribn-
Scbenplagers II' Mak
Wat de boeren wlleu, is dat er volle schadelooslelling
worde betaald voorde beesten die in naam der openbare
gezondheid worden m den grond gedolven 1
Wat de boeren wilLi. i dat de wet op de Vvcrvalsching
der mestoSkn enz. gewijzigd woiiNj In dezen zin, dat hel
vaststellen iN-r v. ils.'!iing niet op den'nek vallo van den
boor (dal kos! «jma:Al en geld,) imiar toevertrouwd
worde aan .ie biLmidoro agenten van - den slaat. Deze
zouden ten alls ló vocht hebben staleiKlé nemen hij
fabrikanten en uirorkobpers.
Wat de boeren willen, is dat men de wet op den tabak
afschafte, opdat de boer 's avonds een pijpje zou mogen
rooken op zijn gernak.
Wat de boeren willen, is dat men de grondlasten ver-
mindere, cn eens gingjjA kloppen op de brandkast dor
millionnairs.
Wit de boeren willen, is dal uien de du Ischuld af ohaf-
l'e iu rechte hjn. Uw vador ui moeder sterft. -Veel on
kosten aan Ijk, uitvaart, dukloir.. Jaivu cu jaren liebbeii
uw oudcis g.izwo.g.l gespaard voir ecu slukje grond.
Hot is aan tl denkt j nee. 1 cn K.-rst hola!. 11 ..f
niet erven
Wat de boeren willen, dat is dal men niet meer soldaicn
eische, als er volstiekt noodig z jn tot 's landsverdediging,
en bij voorkeur degene nemen die er goesting voorheb
ben. E11 ook dat men de jongens in den spantijd van
het werk naar huis zende, in plaats van de verlofgangers
dan juist op te eisehen, zooals dees jaar hun doen uit
t raukrijk te komen 0111 hier of daar, een comediespe
te gaan vertooncn.
Wat de boeren willen, dat is eene wel op de bieren. Ik
heb de oude representanten op hunne kiesronde hooren
bollen, dal zij over vijf, zes jaar eene wet gemaakt heb
ben, gaosch in het voordeel der brouwers. Dat zij nu
eeue wet stemmen ten voordode der boeren, dat zij de
brouwers verplichten eene zekers hoeveelheid hop per
ton te gebruiken, dan zullen wij op de gezondheid der ka-
raerheeren e.me lekkere pint kunnen drinken.
Wat de boeren willen, is daler in alle besturen toezicht
zij, 'lis te zeggen de vertegenwoordiging der minder
heden in staat, provincie en vooral gemeentebesturen. Op
vele gemeenten zouden er dan misschien veel min soupee»
keus gegeven worden.
WaN^le boeren willen, is dut pien onze naburèir me te met
de maaN\yaarmede zij ons nieteXN Bij voorbeeld,\de duil-
schers stelh»ninkom rechten op onTtaJiop. DoenSdj op
onze beurt ile ouU^chc hop betalen 1
Wat de boeron willen, "is dat men liet kleed des priesters
eerbiedige. Dat de biadcu onzer conservalours, wat min
zouden liegen cn lasteren, want nog nooit hebben liberale of
socialistische gazelten, ruiken lagen toon, zulken vaart»
kapoenenlasler jegens een priester uitgebraakt, als zoc*
gezegde katholieke schimpbladen, als e«» Standaard, een
Klepel, eene Stad Ninove of een Zondagblad. E11 dat heeft
de.pretenlie den katholieken Godsdienst te verdedigen!
Achteruit, Pharazeërs, achteruit belovers.
Wat do boeren willen, Is dat de Sieeman's ophouden de
boeren ie beschimpen. Gij riekt naar den koestal snauwen de
heeren in hunne gazellen onze volksjongens in liet we
zen! Gij riekt naar den koestal. Wél. wel, heerkens, en gij
durft onze stem komen vragen Zullen oiy.e stembriefjes
soms naar den stal ook niet rieken kiest gij, voor
welriekende heofen wij hoeren voor vijfde stal do hoog
moed is en hot leven. Wij nemen mannen die rieken-
naar den stal...
Moor.;rl, *2'i September 1894.
Een Volksjonckn
De grootste reden, waarom de Kristene Volks»
partij en bijzonderlijk Klolckc Roeland, zoo he**
vig en zoo razend bekampten bevóchte'n wordt
is dat zij aan het volk (ie waarheid, de zui
vere waarheid, durft spreken. Er bestaan in
de tegenwoordige samenleving oneindig vele
misbruiken. Die misbruiken zi/n alleen hieraan
te wijten dat de kleine man vroeger niets te
zeggen had.
liet waren de cijnskiezers die meester wa
ren en alles schikten naar hun eigen belang.
Stillckens aan ontstond er hier en daar on
der 't volk een man, die den toestand dorst
onderzoeken. Aanstonds vielen de oude be
waarders op hem en zij benamen hem voor
lang de gcfestinl om nog luide te spreken. Mij
wierd weggezonden, zijn land of zijne kalan-
disie afgepakt cn hij moest, hij, zwijgen, wil
len of niet.
Doch langzamerhand brak het vuur door
de assche. Z. H. de Paus schilderde den toe
stand in zijnen Rerum Novarum ai*. De volks-
gezinden sprongen op cn vrij van alle banden,
bekenden zij aan het volk dal er vele mis
bruiken bestonden.
Waar er onrechtvaardigheid bestaat is 't na
tuurlijk dat er een en is, die te veel heeft. Nu
de hoogcre standen hebben te veel gunsten,
hebben te veel op de schouders van den klei
nen belegd. Zij zijn bevoordeeligd, dat moet
iedereen bekennen. Maar dat juist maakt de
rekening van die gasten niet. Zij willen bewaren}
De olkspartij wil ieder 't zijne geven en
omdat zij ziet hoe wrckachtig de bewaarders
aan hunne voordcelen houden, heeft zij al eens
de ruwe zweep moeten bezigen. Dat heeft de
bewaarders zéér gedaan. En vandaar hunne
helsche gramschap. Doch 't spreekwoord zegt:
da! degene, die zich kwaad maakt, ongelijk
heeft, 't Is nu aan 't volk van daarover le oor-
declen.
Druïde. Kr. S l'Ellüv, Ninove (bureel van Klokke Roeland).