LIEFDESAVONTUREN
Ie Jaar.
Nummer 15
Zondag II April 1886.
Wijverw ittigenonze nieuwe
abonnenten dal hun abonne-
ment begint te loopen niet den
I" van eiken trimester.
Al de verschenen nummers
van dien trimester zullen bun
toegezonden worden.
Buitenlandse!! politiek nieuws.
LIBERAAL WEEKBLAD YOOR
5 fr. voor de stad.
Abonnementsprijsvoorop betaalbaar.
r 5 fr 50 voor den buiten, r
PIIIJS PER NUMMER 10 CENTIMEN.
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voor de stad, ten kantoore van het blad,
40, Korte Zoutstraat, 40, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
- Gewone, 1-5 centimen
Prijs der annoncen J Beklamen_ 76 centim8n Per drukregel.
Vonnissen op de derde bladzijde, oO centimen.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST, 10 APRIL.
De toestand in het Oosten blijft nog
altijd even duister. Deze week zijn de
Europeesche Mogendheden in Constan-
tinopel bijeen geweest en hebben er het
Turksch-Europeesch protocool getee-
kend, waarbij prins Alexander van Bul-
garië, Gouverneur van Rumelië benoemd
wordt, maar slechts voor een tijdperk
van vijf jaren hij, integendeel, en het
Rumelische volk, willen zijne benoeming-
zonder tijdsbepaling. De prins protes-
teerd hevig tegen de beslissing der Euro
peesche Mogendheden, maar hij zal er
toch eindelijk moeten toe besluiten zich
aan den wil van Europa te onderwerpen.
Groote feesten hebben, verleden maan
dagge Sofia, ter gelegenheid van 's prin
sen verjaardag plaatsgehad.
Meer en meer toont Griekenland zich
oorlogszuchtig het denkt dat de prins
van Bulgarië zich naar het protocool niet
zal schikken en dat Rusland van die
weigering zou gebruik maken om Bulga
rië te bezetten. Daaruit zou natuurlijk de
oorlog tusschen Rusland en Turkije
voortspruiten alsdan zou Griekenland
Turkije in den rug vallen en met meer
kans van gelukken den strijd kunnen
aangaan.
Verledene week had het ministerie
Garaschanine, in Serbië, zijn ontslag
gegeven. Koning Milan had M. Risties,
Rusland aangekleefd, met het maken van
een ministerie belastdeze heer is daarin
niet gelukt de Koning heeft alsdan M.
Garasclianine weder met die taak belast
hij is er in gelukt, zoodat de Serbische
politiek, die scheen naar Rusland over te
hellen, Oostenrijksch gezind zal blijven
De Tzar en de Tsrarin van Rnslant
houden thans hun verblijf te Livadia, in
den Krim.
In de kiezingen die verleden zondag-
in Spanje hebben plaats hebben gehac
zijn gekozen 310 ministerieëlen en 120
afgevaardigden der oppositie.
De duitsche kanselier gaat onverbid
delijk voort met het germaniseeren der
poolsche provintiën en wordt daarin,
door den kroonprins van Pruissen aan
gemoedigd wij verhopen dat de onge
lukkige poolsche natie de slagen von
Bismarck zal weten te weder staan.
De Fransche Kamers houden zich met
de bespreking der leening bezig de
werkstaking te Decazeville wekt nog
immer de aandacht van Frankrijk op
nog is er geen bloedige opstand los
©borsten, maar toch zijn de gemoede
ren in gisting. Twee dagbladschrijvers,
volksmenners, zijn aangehouden.
Het valt te betwijfelen of M. Gladstone
er wel zal toe kunnen geraken zijne Ier-
sche plannen te doen doorgaanhij zal
bezwaarlijke een meerderheid vinden om
zijne ontwerpen aan te nemenzelfs zijne
oudste en trouwste partijgangers keereu
hem den rug toe.
Argus.
van eenen Geleerden.
Naar het Franscli.
I.
Ja, zei Quaterquem, zijne pen op de tafel
neerleggende, het vraagstuk is opgelost en de
luchtbal zal vliegen als de zwaluw en alle andere
vervoertuigen vervangen.... Ik zal millioenen
bezitten.... (God wat is dit brood hard!) De
dochters der grootste adelijke huizen zullen mij
ten huwelijk toegeworpen worden.... (die smee-
rige Auvergnaat zou mij ook wel zuiverder
water kunnen bezorgen). Aan mij de wereld
A propos, wat ga ik er mede doen
Daa
ar trad de poortier binnen.
Mijnheer, zei hij, wij zijn vandaag den
15n April.
Dat doet mij plezier. Is 't warm huiten
Ja, tamelijk zoo, Mijnheer. Ik breng u het
kwijtbrief jen....
De bladeren beginnen zeker reeds te
schieten
Ja, Mijnheer. De eigenaar....
En de vogelen zingen ia het woud
Dat denk ik wel, Mijnheer. Ik was geko
men....
O krachtige natuur, altijd schoon, altijd
lachend in uwe onsterfelijke jeugd
Wij lezen ia de Flandre Libérale
De concurrentie der kloosters.
De Chronique komt terug op de kwes
tie der oneerlijke concurrentie onze vrijë
werkmeisjes aangedaan door de klooster
orders.
Wanneer deze niet werken waarbij
leven zij
Van het werk van andere. Zooals
alle bedelaars.
Wanneer eene nonnengemeente eene
nijverheid in hare sterkte opricht, be
taalt zij hare werksters een belachelijk
loon Het is dus nogmaals op het werk
van andere dat zij leeft, met e.ene woeste
ikzucht, gewoonlijke vrucht van het
onder eene strenge tucht gebrachte
godsdienstig gevoel.
Die vormen van het vraagstuk worden
heel graag door de schrandere Staathuis
houdkundige van den Bien Public niet
bemerkt wij zullen de vrijheid nemen
aan die heeren nog eenige kleine opmer
kingen te onderwerpen.
De nonnen die zich bezie houden met
den linnennaad, bij voorbeeld, betalen
geen hoegenaamd patent.
Zij betalen schier niets aan hunne
werksters die zij als kleine negerinnen
doen werken.
Zij hebben geene huishuur te betaler,
daar godminnende zielen overgroote ge
bouwen ter barer beschikking stellen.
Zij hebben geenen familielast, hoege
naamd, want zij zijn niet getrouwd en
leren buiten den wereld aan denwel
ken zij verzaakt hebben.
In één woord zij hebben met geenen
enkelen der lasten, die op gewone han
delaars of handelaarsters drukken, af te
rekenen.
Op hunne duizend gemakken dus doen
zij aan die lieden ©ene doodende concur
rentie, omdat zij het werk aan eenen
spotprijs kunnen leveren en voor haar
alles winst is.
Ook doen de meeste onzer groote lin
nenhandelaars hun werk in de kloosters
af maken.
En het klaarblijkendste gevolg daarvan
is, dat onze vrijë werksters, getrouwd of
niet, bijna geen werk meer vinden of wel
moeten werken aan een loon dat haar
niet toelaat eerlijk door den wereld te
komen
Van daar alles wat wij weten en alles
dat wij niet weten.
Van daar de verschrikkelijke uitbrei-
Mijnheer, het is twee honderd franken....
Dat gii mij brengt? Welkom, vriend. En
wie is de milde man....
Mijnheer, 't is de eigenaar....
Die ze mij zend? Oh waardig man...
Neen, Mijnheer....
Wat,uw eigenaar is geen waardig man?...
Dat zeg ik niet, Mijnheer.
Maar gij hebt het mij gezegd.
Mijnheer, neem het niet kwalijk, maar ik
heb het niet gezegd.
Dus heb ik gelogen riep Quaterquem
rechtspringende.
Dit ziende ojiende de poortier de deur en
deinsde achteruit tot aan den trap.
Mijnheer, stamelde hij, om Gods wil toch
maak u niet kwaad. Ik wilde alleenlijk u zeggen
dat mijn eigenaar mij tot u zend niet om u twee
honderd franken te geven, maar om ze u te
vragen.
Oef <*ed Quaterquem. En ter welker
gelegenheid, a's 'tu belieft? Is 'tvandaag zijn
feestdag
ding der prostitutie, of ten minste van
het slecht gedrag tusschen de meisjes der
volksklas, die aan de ontucht de hulp
middelen moeten vragen die zij door het
werk niet vinden kunnen.
Dit alles dank zij de kloosters.
En wat waar is voor den linnenhandel
is evenzoo waar voor een aantal andere
vrouwelijke bedrijvigheden.
Zagen wij, destijds, zich niet, aan de
poorten van Brussel, een klooster vesti
gen waar men zich met het linnenwaschen
belastte
Men houd zich, op onze dagen, veel
bezig om tot de oplossing van het sociale
vraagpunt te komen.
Dat men de nijverheidskloosters, die
het handwerk in de huisgezinnen doen
verkwijnen en vergaan, aan de verplich
tingenvan hetgemeenerecht onderwerpe.
Dat men een einde stelle aan de uitbui
ting der kinderen in de kloosters.
Ik zeg niet dat alsdan het sociaal
vraagstuk volkomen zal opgelost zijn
maar het zal eenen goeden stap voor
waarts gedaan hebben.
Elkeen die eenen aandachtigen blik op
den toestand onzer buitengemeenten
slaat, zal de gegrondheid van dit schrijven
herkennen moeten. De talrijke vrouwen
kloosters die sinds eenige jaren in het
land van Aalst oprezen leggen zich, op
groote schaal, op handel en nijverheid
toe en doodden reeds menigen klein han
del, reeds menig klein nijverheids ge
sticht zij zijn er in gelukt zich den bijna
uitsluitelijken .alleenhandel der kant-
nijverheid toe te eigenen, naar wij ver
nemen maken zij zich meester der meka-
niekkoussenmakerij die, met deze tijden
van krisis, zooveel lijden en zooveel
ellende heeft verzacht.
ITet is op de dorpen meest, waar het
onderwijs de geestesontvoogding nog
niet heeft kunnen te weeg brengen, waai
de mensch nog immer onderworpen
blijft aan den invloed van enkelen, dat
nijverheids kloosters hunne bedrijven
uitoefenen. Werksters krijgen zij zooveel
zij maar begeeren, want de boer zou niet
durven weigeren zijne meisjes aan de
klooiter zusters toe te vertrouwen; en
wat winnen die kinderen in die kantfa-
brieken, op die winkels van naaiwerk
Eenige centen daags, die, ten einde dei-
week in de handen der zusters terug-
keeren, want in het klooster is een win
kel waar de kantenwerkster, waar de
naaister zich alle hare benoodigdheden
moeten aanschaffen.
tijd, aan het hoofd van machtige ka
pitalen die,aan de circulatie onttrokken,
de bezittingen der doode Hand komen
verm eederen.
De kostgangers, worden aan den veld
arbeid gebruikt, het klooster moet geen
graan, geene aardappelen, geene groen
ten aankoopen uit de stallingen komen
boter en melk het klooster brengt geen
hoegenaamd voordeel aan den handel,
wel integendeel.
Meer nog. Niet zelden gebeurt het,
en deze week nog deed een buitenmensch
ons daarover bittere klachten, dat per
sonen die als kostgangers in zulke kloos
ters treden, nog eenige honderde fran
ken overhouden. De familie denkt daar
zal ik later nog eens wel meê zijn. Ja,
maar zij rekenen zonder den waard zij
krijgen oom of moei moeiëlijk te zien,
en, wanneer het hun eindelijk gelukt bij
hun familielid te geraken, waken er al
tijd twee kristelijke oogen om te belet
ten dat de kostganger eigenhandig zijne
overgeblevene oordjes aan zijne familie
leden overlevere of een testament ten
hunnen voordeele sclnijve.Wanneer oom
of moei sterft zullen de erfgenamen best
zich alle moeite sparen om in bezit van
zijne erfenis te komen 't ware toch te
vergeefs.
feestdag
Neen, Mijnheer.
Of die zijner vrouw met haren gebakken
kreeftkleurigen neus
Neen, Mijnheer 't is....
Denkt hij dan dat ik geld leen op wek
lijksche afkortingen?
Mijnheer, gij zijt hem eenea termijn huis
huur verschuldigd.
lteeds
Ja, Mijnheer, gij zijt hier den 15 Januarij
Op weinige jaren ook veranderen som
mige kloosters in groote boerderijen.
Die kloosters hebben zich als kost
huizen ingericht. Mits eene zekere som,
eenmaal gestort, en die men vaststelt
naar den ouderdom en den maatschap-
pelijken toestand der kostkuisgangers,
worden deze voor hun gansclie leven
in het klooster onderhouden. Zoo be
vinden zich die kloosters, op weinigen
Onze buitenlieden, onze ambachters
weten genoeg wat nadeel de nijverheids
kloosters, de kloosters-kosthuizen hun
berokkenen, inwendig vervloeken zij
diein stilte weenen zij over het verlies
dat zij hun deden ondergaan. En toch,
in 't openbaar ondersteunen en bescher
men zij die; wanneer een vrijzinnig blad,
den vinger in de wonde stekende, hunne
oogen tracht te openen en hun tot eene
meer redelijke handelwijze aanzet dan
wordt dit blad van kant, in het vuur ge
smeten, omdat de pastoor het op den
waarheidsstoel als slecht afschilderde en
er de lezing van verbood.
Arm Vlaanderen wanneer zult gij uwe
oogen openen, en inzien dat de kloosters
u de tering op het lijf halen.
J. J.
1859 gekomen dat i-i vandaag drij maanden.
Drij maanden Hoe snel toch vervliegt de
tijd.
La vie est un vase fragile
Le hriser, hélasest facile.
Het leven, mijn arme vriend, is een muur
gelijk waarin men van afstand tot afstand, eenen
spijker sla tDie spijkers zijn de dagen van
goluk. Van verre schijnen zij ontelbaar trek
ze uit den muur en gij zult er nog geen handsvol
hebben. Weet gij wie dat gezegd heeft
Neen, Mijnheer.
Het is Bossuet. Hebt gij Bossuet reeds
gelezen.
Neen, Mijnheer.
Zooveel te slechter. Het was een groot
man, een prachtig genie, een arend van Meaux.
Mijnheer, ik ben haastig, indien gij mij
wildet....
Bèta'en Of ik het wil Welmijn beste
toch Waarom spreekt gij niet eerder.
Quaterquem trok den sleutel zijner geldlade
uit den zak. Op het punt hem in het sleutelgat
te steken, keerde hij zich om, wijl de poortier
van ongeduld beefde.
Zijt gij wel zeker, vroeg hij, dat wij den
15 April zijn.
Mijnheer, ziehier den almanak.
Gij kent 't liedje
Almanak,
Leugenzak.
Ik mistrouw de almanakken.
Ziehier de courant van dezen morgend.
Het lager onderwijs in de vereenigde
Staten.
Wij zagen in ons nummer van zondag
laatst over welke middelen het openbaar
onderwijs in de Vereenigde Staten be
schikken kan Wij zullen nu nog eenige
inlichtingen geven over de manier waa
rop het is ingericht.
Het boridschappelijk bestuur, dat is te
zeggen de eigenlijke Staat, heeft buiten
eene geldelijke tusschenkomst niets te
zien in het daarstellen of besturen dei-
scholen. Nochtans, is de krijgsschool
onder zijn hoog toezicht geplaatst dit
is de eenigste uitzondering.
In 1870 wierd een nationaal bureel
vau 't onderwijs ingericht, dat alleen
lijk gelast is met het inwinnen van Staat
huishoudkundige en andere inlichtingen.
Er bestaat geen bondschappelijk mi
nisterie van onderwijs maar iedere der
Staatskundige verdeelingen heeft in de
Vereenigde Staten eene inrichting van
onderwijs. Ieder Staat der Vereening
heeft zijn bureel van onderwijs (State
board of education).
Daarna komt het graafschappelijk bu
reel '(Country board) dan het plaatselijk
bureel, in de steden City loard, in de
groote landelijke gemeenten school board
genoemd. Ook bestaan er in sommige
Staten distriktbureelen (district school
board).
Het Staatsbureel heeft het toezieht
over alle openbare scholen van den Staat.
Het heeft het bureel der normaalscholen
die van den Staat afhangen. Het regelt
het programma van de examen der on
derwijzers. Het bestuurt de erfelijke
grondgoederen der scholen.
In de Vereenigde Staten bestaan twee
soorten van scholen :1° degene die ver
scheidene trappen van onderwijs bevat
ten, 2° degene die geene trappen van
onderwijs hebben (ungraded schools).
De graded schools of gewone scholen
bevatten meestal drie trappen
1° De lagere school (primary school)
2° De middelbare school (grammar
school)
3° De lioogere school (high school).
Ieder van deze trappen telt drij school
jaren; dus zijn er aan den leerling twaalf
jia-en noodig om al de trappen te door-
loopen
Eindelijk wordt het lager onderwijs
bekroond door do (normaalschool).
Tegenwoordig wordt de kwestie van
de vakatiën veel besproken de Ameri
kanen hebben reeds 1 mg het vraagpunt
in eensn verstandelijken zin opgelost
bij hen begint het schooljaar op le Sep
tember en eindigt op 30e Junij want
zij hebben nooit gedacht dat het aan den
leerling mogelijk ware iets goeds te ver
richten binnen de lieete dagen van Julij
mi Augustij. In Belgenland waar wij na
genoeg hetzelfde klimaat hebben is men
altijd aan 't ernstig bespreken van de
kwestie.
Over het algemeen is de zaterdag, ver
lofdag. Dan zijn er evenals bij ons ver-
ofdagen op groote godsdienstige of na-
ionale feestdagen, zooals de verjaring
der geboorte van Washington.
De schooluren zijn van 9 tot 12 en van
2 tot 4 uren 's namiddags.
In de Vereenigde Staten is het lager
onderwijs in alle trappen, van de be
waarschool tot de normaalschool heel
en al vrij, en dit onderwijs kan tot 15
schooljaren tellen. De boeken worden
verschaft door de gemeente.
De vakken die onderwezen worden
zijn over 'talgemeen dezelfde als bij one.
Zij bestaan in lezen, schrijven, reken
kunde van de beginselen tc t de wiskunde
algebra en meetkunde in de lioogere
klassen, de spelling in de moedertaal die
het Engelseh is, de spraakleer, stijl en
voordracht, geschiedenis, aardrijkskun
de, praktische en bespiegelende zedeleer,
taatlmishoudkunde, de talen, bijzonder-
WelGelooft gij dan alles wat de kranten
zeggen
Ja,Mijnheer, ik geloof alles wat gedrukt is.
Eb wel, mijn beste, ik ga u een zeker
bewijs geven dat de krant gelogen heeft. Zet u
hier, op dezen stoel, en luister aandachtiglijk
toe. Mijne geschiedenis zal niette lang duren.
Mijnheer, de eigenaar wacht op mij.
Ga, zeg hem dat hij eene flesch Sauterne-
wijn ontkurke,dat zal hemdoen gedu'd krijgen.
Mijnheer....
Ah op het einde begint gij mij te vervo-
len. Wilt gij op mij luisteren, ja of neen
Mijnheer, ik wil betaald zijn.
Wel, ik ben niet doof. Aanhoor eerst mijne
geschiedenis. Zij heeft meer betrek met uwe
vraag dan gij wel denkt. Ik beu geboisn aan de
oevers der Rance, die de schoonste rivier is van
Bretanje en, bij gevolg, der gansche wereld
Mijn vader, die verleden jaar gestorven is, heeft
mij acht a tien hectaren heideland nagelaten
dat ik, voor zes duizend franken, verkocht heb.
Ik verwachtte het geld den 14 April. Nu, het is
nog niet gekomen, dus zijn wij nog den 15 niet.
Ergo, gij moet dus geduld hebben, en torugkee
ren wanneer de 15 April zal gekomen zijn,'t is
te zeggen wanneer ik mijne zes duizend franken
zal ontvangen hebben. Begrijpt ge
Ja, mijnheer en ik ga....
Goeden avond, mijn vriend.
Ik ga bij deu eigenaar.
Bied hem mijne groetenissen aan.
Ja, Mijnheer, en ik zal hem zeggen dat gij
weigert uwe huishuur te betalen, en hij zal u aan
de deur doen zetten.
Wat belieft er u
Hij zal u an de deur doen zetten ja,
Mijnheer, aan de deur, riep da poortier, in
alierhaast weg'oopeude.
Quaterquem achtervolgde hem niet. Met ge
kruists armen, de been n uitgestrekt, vlijde hij
zich in zijnen zetel en zc.nk weg in diepe gepein
zen.
Ja, mompelde hijde toestand eens huuraars
is onverdragelijk. Ik moet mij volstrekt een
huis doen bouwenBah waartoe zou 't mij
dienen Als men, geli k een zwaluw het lucht
ruim doorklieven kan, moet men zich dan, als
eene vink, in eene kooi opsluiten? Maar ho»
kunt ge verstaan dat die notaris mijne zes
duizend franken koude
Onze vriend wierd, in zijne overwegingen,
gestoord door drie tokjes op de deur.
Binnen, riep hij.
Aanstonds vertoonde zich een man met een
zacht en beleefd voorkomen.
Mijnheer, zei hij, den stoel weigerende
dien Quaterquem hem aanbood, het is wel aan
M. Ivo Quaterquem, leeraar in natuur- en schei
kunde, dat ik de eer heb te spreken.
Ja, Mijnheer, aan hem zeiven.
Mijnheer, ik ben wel gevleid uwe kennis
temaken, 't Zijt gij wel die de zeer geleerde
opzoekingen hebt gedaan over de wijze om lucht
ballen te besturen
Ja, Mijnheer, ey die opzoekingen zijn
DE DENDERGALM
O
