LIEFDESAVONTUREN
Ie Jaar.
Zondag 25 April 1886.
Abonnementsprijs 6 fr 60 vool, don bult8n, j voorop betaalbaar.
Prijs per nummer .- io c, entimen.
Wij verwittigen onze nieuwe
abonnenten dat hun abonne
ment begint te loopen met den
1n van eiken trimester.
Al de verschenen nummers
van dien trimester zullen lmn
toegezonden worden.
Buitënlandsch politiek nieuws.
Liberaal-Socialist.
van eenen Geleerden.
Het lager onderwijs in de vereenigde
Staten.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
i 5 fr. voor de stad.
Men abonneert zich
op alle postkantooren voor den buiten voor de stad,
40, Korte Zoutstraat, 40, Aalst.
•i.
ten kantoore van het blad,
HET ARRONDISSEMENT AALST.
Gewone, 15 centiman
Prijs der annoncen per drukregel.
Reklamen, 75 centimen r
Vonnissen op de-derde bladzijde, ">Q centimen.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST, 24 APRIL.
Deze week meldden reeds de dagbladen
dat de grieksche troepen met d«e turken
handgemeen waren geweest. Gelukkig-
lijk wierd dit gerucht gelogenstraft.Ech
ter valt er erg te vreezen dat de vijande
lijkheden eerstdaags zullen losbarsten
Griekenland zet zijne wapeningen voort
en dagelijks rakken versche troepgjunaar
de grenzen. De Europeesche Jdogendhe-
den hebben, zoo het schijnt, besloten eene
laatste vermaning {fan de Grieken te
zenden zij hebben ook het inzicht, ten
einde de vijandelijkheden op zee te ge-
moet te. komen, de grieksche. vlo.otj.en
haven in te sluiten i in dezen ïaatsten
maatregel zou Frankrijk nochthans niet
mededoen. Wat Rusland aangaat, zijne
inzichten zijn niet meer verbórgen. Ik)
tzar zal als bondgenoot van Griekenland,
tegen Turkije, optreden, ten einde als
dan meester te zijn van den toestand in
het Balkaansche Schiereiland en den
prins Alexander van iTulgarië, wien hij
eenen onverbjddel ijken haat heeft toe-
gezworen, tè kunnen afzetten. De Tzar
bevind zich voor het oogenblik te Liva-
cfia, in den Rrim, waar hij vandaag eerie
bijeenkomst heeft met. zijnen zaakgelas
tigde bij liet Grieksche Hof en eenige
hooge Iégerambtenaren.- Wat zal eruit
dien krijgsraad voortspruiten
Volgens de .berichten deze week ont
vangen vindt Mr Gladstone meer om meer
bijval met zijn ontwerp ten voordeelq
van lerlancLi het scheen in den-beginne
niet zoo te zullen zijn. Mr Chamberlain,
het Hoofd derradikale partij, en die zich
op de Iersche kwestie, van Mr Gladstone
gescheiden had, heeft verklaartdat hij,
mits eenige wijzigingen (die n->g' al be
langrijk zouden zijn,) het wetsontwerp
aannemen zou. Zelfs betuigt het volk
zekere genegenheid voor Gladstone's
plan een zijner partijgangers is met
groote meerderheid teBradfort gekozen.
De fransche Kamer van Afgevaardig
den heeft deze week het wetsontwerp
aangenomen waar bij in 1889, ter gele
genheid van de verjaring der fransche
Omwenteling, eene Wereldtentoonstel
ling te Parijs wordt opgericht.
-Argus.
Dit is de titel vaneen artikel van onzen
konfrater den Denderlode, waarin hij
wilt bewijzen dat liberaal en socialist een
Naar het Fraïtscb.
III.
Mijnheer, gaf Alice hem tot antwoord,
ik schat uwe voorzichtigheid zeer hoog, en ik
weet dat gijin de Gemeenten-kamer, wel op
uwe plaats zoudt zijn. Mijn vader zegt het en
voorzekor spreekt hij in kennis van zakert.
Maar om godswilverslijt uwe kostb.ire wel-
sprekenheid niet voor eene kleine lichtzinnige.
De engelsche natie zou er te veel hij verliezen
en ik zou vreezen er niet genoegzaam bij te
winnen. Laat mij lachen en zingen naar harte
lust, ten minste zoolang ik uwe vrouw niet ben.
Later zullen wij zien.
Alice, kwam de moeder er tusschen, op
slrenge wijze.
Lieve moeder, zei Alice, de hand harer
moeder, nemende, waarom komt de heer Har
rison mij bij elke gelegenheid met zijne sermoe
nen in den weg. Denkt hij misschien dat ik niet
weet welke de eischen zijn der betamelijkheid
en dat het volkomen misstaat door gebaarden of
door woorden zijne gewaarwordingen te doen
en hetzelfde zijn, en hij haalt een paar
uittreksels uit liberale bladen aan, om
die bewering te staven, uittreksels waar
van hij gansch den zin miskent en op
zijne wijze uitlegt. Een staaltje liet
o-gaaji der Brusselsche liberale Associa
tie, a.La Réforme ondersteunt openlijk
de Socialisten liet keurt zelfs hunne
geweldenarijen, brandstichtingen, dief
stallen en rooverijen goed. De liberalen,
zegde LaRéforme moeten begrijpen dat
de werkstakers immers toch gelijk hebben.
Verstaat gij daaronder, geachte Lezer,
dat de liberalen diefstal, roof en moord
goedkeuren Ik moet bakerTnen dat ik
zoo 'n schrander vernuft niet heb, en
kan er alleen dit uit op maken' dat de
werklieden gelijk hebben van hun werk
te staken jen geenszins dat ze gelijk heb
ben te rooven en te moorden. Of ze gelijk
hebben het werk ste' staken, wij geven
het.toe, valt te betwisten, althans in den
huidigen toestand der nijverheid, wan
neer het aan de nij veraars onmogelijk is
hen een liöog loon te betalen.
Maar nu, dit doet niets ter zake bo
vengemelde aanhaling is eene bijzondere
opvatting van den toestand der zaken,
aan de Réformeingeboezemd door een
diep gevoeld medelijden voor de zoo zeer
beproefde werkende klas. Maar daaruit
blijkt met hoeveel goede trouw de Den-
derbode dejvoorden uitlegt zijner tegen
strevers, wanneer die woordeil uit hun
nen samenhang verplaatst, eenigzins
vreemd kunnen klinken. Was het noch
thans de Denderbode n niet die van trou
weloosheid sprak
Verder zegt hij onder de oproer
makers in hef Walenland heeft men een
liberalen schoolmeester aangehouden,
terwijl een tweede liberale schoolmees
ter Socialistische propaganda mankte
door 't aanprijzen en verspreiden van
den zoogezegden Volkscatechismus, het
schandig werk van den treffelijken Defuis-
seaux. Wij zullen^aan den DentTèrbode
doen opmerken dat het Walenlandzoo
groot is en dit gezegde onduidelijk
klinkt om dobr een dagblad vooruitgezet
te-worden dat gedurig zijnen tegenstre-
veren de heusche woorden leugen, laster
naar hot hoofd werpt. Nu, het is misschien
maar een leugen om beterswil ten voor-
deele der zaak welke hij bepleit
Ongerijmdheid tóch van zijne lezers
met zulke dojnmigheden te willen paaien:
er mocht zich wel onder hen een bevin
den die dienzelfden Volkscatechismus
gelezen lieert. Welnu dan heeft die lezer
in denzelfden Volkscatechismus, waar
mede de Denderbode eeh liberalen onder
wijzer doet uit 't leuren gaan, aan het
hoofd der -k' les dit aangetfbffen
1Wat is een liberaal
A. Een liberaal is een man die zijne
zaken maakt te verzorgen ten nadeele van
de Staatskist
Hoe vind ge de klucht, geachte Lezer,
dat de socialisten op dergelijke wijze
hunne zoogezegde bondgenoten zouden
overboord smijten
Misschien heeft de Denderbode zelf den
Volkscatechismus niet gelezen Welnu
kennen. Dat is heel wel in Oxford streetmaar
wij zijn te Parijs en niet meer te Londen wij
zijn in den schouwburg en niet in den tempel,
en ik heb geeji uitstaan met de sermoenen van
M. Hai •isson. ii
I)ie redevoering, die niet lang was,voltrok de
verovering van Quuterquam. Er komen zidke
dagen dat de geleerde verliefd word even als de
onwetende. Dezen dag was het de beurt van on
zen vriend. Het geviel nu juist dat zijn bait
beschikbaar was, want de weten *c hap is eene
jaloersche minnares, die naast haar geene me
dedingster duit, en sinds twee ja ir leefde Qua-
terquem, ganich verslonden door zijne opzoe
king rakende de lucht bal', ons, als een kluize
naar in de woestijn.
Op eenige oogenblikken tijds ontvlamd»
weêr het vuur, zoolang verdoofd en deed het
hart van den armen werktuigkundigen gloeiën.
Welke waanzin, dacht hij, dit meisje te
beminnen die reeds verloofd is aan eenen ande
ren. Ik zal verteereu in het nastreven van dien
droom en aan het toeval eene ontdekking
overleveren die wellicht eene gansche omwen-
teliing in den toestand der wereld zal te weeg
brengen
Die overweging was even onnuttig als wijs
Qauterquem door het hevig gevoel medegesleept
dacht op niets anders meer dan tot eene toena
dering met. de engelsche juiïer te komen. Maar
hoe de hinderpalen uit den weg geruimd op
welke wijze inbreuk gemaakt op de eischen der
wat komt hij dan praten van schandig
schrift
Bij het spreken van die schoolmeesters
uit het Walenlandijdele bew ering waar
niemand de oprechtheid van kan nagaan,
spaarden wij den Denderbode iets dat
beter de puntjes op d'is zet te Moustier-
sur-Sambre, den zondag- na het afbranden
der glasblazerij Baudoux, klimt de pas
toor ten stoel der waarheid, en roept uit
dat de nijveraars met hunne werklieden
als met honden handelen en ze niet
genoeg betalen omdat ze geenen Gods
dienst hebben Met dit schandelijk feit
is het parket bemoeid. Dit, Denderbode
hebt ge uwen lezers niet medegedeeld.
Dit geschiedde nochthans ook in het
Walenland. Zou die pastoor ook een
socialist zijn? En wanneer in 1877 te
Luik, op een kongres waar het Hoofd der
radikalen en dit der socialisten spraken,
de Heer Coomans optrad en zetelde
nevens het hoofd der Internationale, zeg,
Denderbodewas hij dan een ^socialist, de
Heer Coomans die zich in dó Kamer
onlangs roomde van op de twee wangen
gekust geweest te zijn door de grootste
vrijmetselaars van Antwerpen I)e Heer
Coomans is zeker toch geen liberaal,
Denderbode? Of is hij wellicht, naar uwe
uitdrukking
Een ellendig katholiek komediant?
Neen, hoezeer het ook de wensch des
volks zij, hoezeer zich ook de drang
naar gelijkheid doe gevoelen, het kleri
kaal ministerie dat aan Het hoofd der
staatszaken staat zalvóór de wetgeven
de kiezingen van Junij aanstaande het
wetsontwerp, den verplichtenden dienst
plicht daarstellende, niet invoeren. Het
wantrouwt zijne kiezers, zijne Groot-
kiezers, wel te verstaan, de adel en de
geestelijkheidmet de gedwongen dienst
plicht verdwijnt ook weldra het voor
recht der seminaristen dat hen van den
soldaten dienst vrij stelt de klerikale
nobiljons gaan liever duiven schieten en
de lichte kooien naloopen, zij laten lie
ver den last aan hunne mindere me
deburgers dan zelve, in persoon, den
vaderlandschen tol te betalen Waf zou
den zij soldaat willen zijn, zij die liever
van woonst veranderen, lichaamsgebre
ken doen kennen, de eene of de andere
drogreden gebruiken om zelfs geen bur
gerwacht te moeten zijn
Het klerikaal ministerie zal den per
soonlijken dienstplicht niet invoeren
omdaf, zeggende klerikale gazetten, De
Denderlode onder andere, zulks gevraagd
wordt door de liberale bladen, door libe
rale afgevaardigden in Kamer en Senaat.
Die bladen, die afgevaarden zooken, zoo
zegt men, liet ministerie aan te zetten
eenen maatregel te nemen waardoor het
de volksgunst zou verliezen.
Nemen wij voor een oogenblik aan dat
liet volk zijne volle gunst aan het minis
terie Beernaert-Thonissen heeft geschon
ken, dat de persoonlijke dienstplicht
den afkeer van het volk verwekt. Stel-
britsche welvoerelijkheid
Intusschentijd liep de lusschenpoos te einde,
reeds verv'ttlderi de toeschouwers de zaal zijn
vernuft iuspannenite vond hij de yolgende
vraag
«Verschooning, Mejuffer, voor mijne stout
heid noeindet gij daar niet M' Harrison
De jonge juffer aanzag hem met verwonder
den blik.
Ja, Mijnheer, sprak ze.
De engelschman wierd rood tot achter de
ooreu Qnaterquem was va)t besloten het niet
te bemerken.
Mijnheer, zoo wendde hij zich rechtstreeks
tot hem, laat mij toe u te vragen of gij niet
mijn kozijn James Harrison zijt, uit het graaf
schap Devon.
Ik heb geen kozijn iu Frankrijk en ik ben
niet van hst graafschap Devon maar wslvan het
Lancashire, was des engelschmaus tamelijk ver
waand antwoord.
Lanscashire of Devonshire, dat is om het
even. Overigens, ik wensch er u geluk om,
want de kozijn waar ik van spreek is, naar
men zegt, een nog al slecht opgebracht heer
schap.
De engelsche juffer schoot in eenen lach en
M. Harrison fronste den wenkbrauw.
Goed, dacht Quaterquem, daar zijn de eerste
hinderpalen uit den weggeruimd en ben ik aan
de juffer voorgesteld. Overigens, Mijnheer, ver
volgde hij op luideu toon, de familie Harrison
len de liberalen zich dan niet evenveel
bloot de volksgunst to verliezen, met aan
hunne bladen toe te laten, op alle moge
lijke tooneu, den persoonlijken dienst
plicht als eenen hoogst noodigen maatregel
aan te-prijzen. Zijn het de liberalen niet
die, met de aanstaande juiiijkiezingen,
gevaar loopen de meeste verliezen te
ondergaan; hangen de liberale afgévaar-
digden, die, in de Kamers, slag leverden
ten voordeele ran den verplichtend en
persoonlijken dienst., niét evenzeer van
de stem hunner kiezers af dan de andere?
Ja, de klerikale gebruiken een .schijn
heilig uitvluehtsel om niet te moeten
toegeven aan de eischen van hunnen'tijd
zij willen van den persoonlijken dien'st
niet omdat er geestelijkheid en adel
bij te-verliezen heeft, en*-niet oimdat zij
vreezen daardoor, met de kiezingen van
Junij, de gunst der kiezers te verliezen.
Zij zeggen ook dat de persoonlijke
dienstplicht anti-demokratisch is Jaar
lijks doen zich ongeveer 1600 .jongelin
gen bij het leger* vervangen moest de
plaatsvervanging afgeschaft worden dan
zou het getal dpr werkeloozen jaarlijks
met 1600 vermeerderd worden. Wij de
den reeds zien, in ons laatste nummers
welk slag van jongelieden, buiten eenige
uitzonderingen, als plaatsvervangers op
treden, wat misbruik zij maken van hun
rempla^anten geld.
Hef kan den yplksjongen niet schee-
len, -voegen zij er nog bij, wie neveiïs
hem in de gelederen staat, of bet. M. X.
zij of dezes plaatsvervanger. Die beves
tiging is wel wat te gewaagd. Wie eenig
zins met ons leger bekend is én een wei
nig in de kazernen heeft omgegaan, zal,
wel bemerkt hebben dat, zelfs door ne
derige fabriekwerkers of boerenjongens,
die als lnilitiaan phder de wapens zijn
gekomen, de plaatsvervangers veracht—
misprezen worden, De klerikale bladen
klagen gedurig putt en in de aarde over de
1 onzedelijkheid diein de kazernen lieerscht
Wij zullen niet zeggen dat er niets van
waar is wij weten uit ondervinding daj:
hei peil der zedelijkheid in de kazernen,
helaas diep gedaald is maar wij ziju
tevens overtuigd dat een der oorzaken
daarvan de plaatsvervanging is, dat het
redmiddel de persoonlijke dienstplicht
is. Nu, op jeugdigen ouderdom, zonder
grondige opvoeding, zonder een dege
lijk onderwijs genoten te hebben wordt
het volkskind aan den behoedzamen in
vloed des liuisgezins ontrokken en aan
zich zeiven overgelaten, de slechte drif
ten,de slechte neigingennemendeboven
hand dien zelfden toestand vindt hij
bij zijne makkers. Integendeel, ware hij
omringd van jongelieden wier opvoeding
meer volledig is, die iu de kazernen de
beschaafde manieren zouden brengen
die zij in hunnen huiskring hebben aan
geleerd, hij zou aangemoedigd worden,
niet om-dieper en dieper in onbeschoft
heid en onzedelijkheid te zinken, maar
om zich te verbetereu en te beschaven.
Men klaagt wel dikwijls over de wille
keurige handelwijze van officieren en
met de welke ik verwant ben is eene zeer goede
familie, aan dewelke ieder eerlijk man zou mo
gen lier zijn toe te behooren. Mijnemoei, misshes
Margaret Harrison, was eene der schoonste
vrouwen van Engeland.
Ik heb hare beeltenis gezien, door Lawrence
geschilderd 't is een oprecht meesterstuk. Wat
mij het meest verwondert i< dat het zoo volko
men aan juffer Alice gelijkt men zou zeggen
hare moeder ö'f hare zuster.
Dit alle» wierd in eenen adem en op de een
voudigste wijze afgegeven. Juffer Alice gliui-
lachtte minzaam.
Hare moeder luisterde naar dsn frauschman,
zonder een woord te spreken, zonder zelf» »«ut
den oogachedel te veroeren men zou gezogd
hebben het beeld dar Preutschheid. Alleen Har
rison, opgewonden als een doghond, stikte van
woede geeuen twist te kunnen zoeken met zulk
eenen beleefden persoon.
i- Mijnheer, kwam Alice er tusschen, die ver
maak had met Harrison den spot te d ijven,
zijt gij van engelschen oorsprong
Niet heel en al, antwoord# Quaterquem,
mijn vader was uit Lager Bretanje, alsook mij
ne moeder, maar eene nicht mijns vaders in dan
vijfden graad, huwde rond 1801 eenen en-
gelschman die Harrison heette en vandaar komt
het dat wij verwandt zijn met al de Harrisons
uit Lancashire.
In Bretanje zijn de kozijns van kozijns allen
kozijns ondereen.
onderofficieren, men zegt dat zij to bru
taal en te onbeschoft met hunne man
schappen omgaan. Ja, sommige oversten,
omdat zij te doi n hebben met nederige
onwetende soldaten, gebruiken in de
kazerne eene taal en eene handelwijze
die zij elders niet zouden durven gebrui
ken maar moesten rr in de gelederen
jonge lieden staan die aan den beschaaf
den wereld toebohoori n en met wien de
officieren, in burgerkringen geroepen
zijn bij tijds te vorkeeren, zij zouden wat
nader toezien vooraleer zich wat al te
barsch, wat al te onmenschelijk te too-
nen.
J. J.
Er blijft ons eindelijk nog een woord
te reppen over een gewichtig onderwerp
en *sen kiesch onderwerp met een de
gemeenschappelijke opvoeding beider
kunnen. Voel is de zaak reeds betproken
geworden, redenen voor en tegen zijn
opgeworpen geweest. In ons land heeft
men het met zulk onderwijs in het alge
meen weinig op. De geestelijkheid vooral
is er altijd tegen geweest. In 1870 ver
klaarde de aartsbisschop van Mecheleu
dat de scheiding der beide geslachten de
beste gevolgen had. De bisschop van
Doornijk uitte zich in den zelfden zin, en
debisschop van Gent aanzag de gemengde
scholen als gevaarlijk voor de zedelijk
heid. En ongerijmdheid toch onder de
wet van 1879 bestonden er 1756 zulke
scholen nu. onder de wet van 1884,
onder een katholiek ministerie, zijn ze
ten getalle van 2209, waaronder slechts
407 aangenomen scholen. De geestelijk
heid rekent op den afkeer van het volk
voor zulke onderwijsgestichten om zo
door de leerlingen te doen verlaten.
Maar is die afkeer van het volk voor
de gemengde school redelijk? Dat is eene
audere zaak, en zonder een beslissend
oordeel te vellen zullen wij ons bepalen
met de gedachten te ontleden daarover
door den Heer Tassy in zijn verslag
geuit.
De gemengde school heeft niet altijd in
Amerika bestaan en is er neg niet alge
meen, maar jaarlijks neemt het getal dier
scholen toe. De tegenwerping dat dit
onderwijsstelsel voor de zedelijkheid
mocht gevaar aanbieden, is den Ameri
kanen niet afdoende gebleken. Men
vindt liet niet slecht dat de jongelieden
elkander vroeg leeren kennen, en de
ondervinding heeft bewezen dat de best-
gelukte verbintenissen die waren welke
$n de school begonnen daar immers
/heeft men de gelegenheid elkanders
karakter, elkanders waarde te onderzoe
ken is er een beter behoedmiddel tegen
(le kortstondige meêsleeping die de onge
lukkige verbintenissen veroorzaakt
In de laatste jaren is er een onderzoek
gedaan geweest in de verschillige Staten
nopens het nut en liet voordeel die uit
de gemeenschappelijke opvoeding kun-
Hebt ge nooit M. James Harrison, uwen
kozijn gezien vroeg juffer Alice.
- Neen, maar ik zal hem gaan bezoeken
zoohaast ik mijne groote onderneming ten uit
voer, zal gebracht hebben.
Vergeef mi j mijne nieuwsgierigheid, Mijn
heer, hernam Alice verder, welke is dsn die
groote onderneming die u belet »in bezoek te
brengen aan M. James.
Alice, kwam de moeder er tusschen, haar
met eenen gestreugenblikaanziend», de nieuws
gierigheid is zeer onbetamelijk.
Oh mevrouw, daar is geeue nieuwsgie
righeid in golegen, verhaastte zich Quaterquem
te antwoorden. Eer eene maand verioopen is
weet gausch de wereld waarvan er spraak is.
Ik wil aan Frankrijk de wereldheerschappij
bezorgen.
Oh riep de oude engelsche dame uit, gij
zult er toch wel een ded van Engoland laten.
Ik, antwoordde Quaterquem in verukking
gebracht door den goeden uitslag zijner poging,
ik laat aan Engeland gee enkel vasteland,
geen enkel eiland, yeeu enkel graafschap.
Mijnheer, lachte Alice, gii komt mijne
moeder zoodanig te verontwaardigen dat zij
franseh spreekt, wat zij uit vaJerlandschliefde
gezworen had nooit te doen.
Qua'erquem verontschuldigde zich op beleefde
wijze.
Wordt voorij]e*tit
DE DENDERGALM
k
tj
YlAAMSCHE JONGEN
