Godsdiensten Godsdienst.
Volkszaken.
Voorzorgen bij Gnweder.
Wat zullen ze doen.
LIBERAAL "WEEKBLAD VOOR
5 fr. voor de stad.
Abonnementsprijs 5 fr 50 voor den buiten,
PB IJS PER NUMMER 10 C ENTIMEN.
voorop betaalbaar.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 een timen
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voor de stad. ten kautoore van het blad.
40, Korfe Zoutstraat, 40, Aalst.
Prijs der annoncen Reklamen, 75 centimen
Vonnissen op de derde ld ad zijde, SO eentimen.
per drukregel.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST, 12 SEPTEMBER.
Die vraag stelt men zich heel natuur
lijk wanneer men de artikels der kleri
kale bladen leest, wanneer men de over-
groote meerderheid der klerikalen, in
de Kamer in aanmerking neemt.
Eene meerderheid die het getal 50 te
boven gaat, eeue meerderheid die meer
dan de twee derde deelen der gansche
Kamer overtreft, is wel geschikt om de
redelijkste hoofden op hol te brengen en
dan wijsten minister dwaasheden te doen
begaan
Aanhitsingen om tot dwaasheid over
te slaan ontbreken aan onze klerikale
meesters niet, de kolonnen der klerikale
gazetten zijn er vol van.
Die bladen vragen eene herziening der
kieswetten in den klerikalea zin, 't is te
zeggen het middel om. als vroeger,hon-
derde kiezers te falmiekeeren bij middel
der mixte paarden en van het derde
grondlasten, bij middel van ingebeelde
schouwen en vensters. Ja, zij willen
eene kieswet die, op den buiten gansche
legioenen valsclie kiezers zal doen ont
staan waardoor de kieskorpsen der ste
den verplet zullen worden. Zij achten
die kieswet noodig omdat zij bewust zijn
op welke zwakke grondvesten hunne
ontzagelijke meerderheid ïust, een een
voudig kaartenhuisje dat bij het minste
windjen omverre vallen moet,
Het lager onderwijs hebben de kleri-
kalen, bij hunne aankomst aan het be
wind, zoodanig ondermijnd, mishandeld
én afgebroken dat men zich afvragen
moet of er nog inderdaad een lager on
derwijs in ons Vaderland bestaat. Daar
zijn de klerikale heethoofden niet te
vreden mede ook het middelbaar on
derwijs moet vernietigd. Veel te veel
middelbare scholen bestaan er in België,
het belgische volk is al te zeer onderwe
zen dan dat men nog zooveel middelbare
scholen zou behouden men zal «r, om
te beginnen, den helft van afschaffen
later °zal men zien of er geen middel
om ze allen te vernietigen.
De onderwijzer, omdat hij aan zijnen
plicht getrouw bleef, willekeurig vau
zijn ambt beroofd, gaf men, om hem niet.
van honger te laten sterven eenige
honderde franken wachtgeld. Het. groot
ste oetal onder hun, verhaastte zich
omdat werken, voor die mannenaantrek
kei ijker is dan niets doen. eene plaats
of een ambt te bekomen, al was hunne
jaarwedde nog geringer dan hun wacht
geld. De andere vonden geene plaats en
bleven armzalig leven van hun mager
wachtgeld. Dit wachtgeld, die rechtvaar
dige bezoldiging van arme, vanhunambt
ontstolene onderwijzerswillen en
zullep zij afschaffen zedelijk, meer
nog dan stoffelijk hebben zij den on-
gelukkigen onderwijzer getroffen hij
moet nog meer vernederd en vernietigd
worden, zij zullen hem verplichten de
hand tot eene aalmoes uitte steken.
De verdoemde hoek, dit schandelijk
voortbrengsel der hatelijkste dweepzucht
moet wettelijk ingericht worden en, in
afwachting dat men het reeds bij t leven
der burgers doe, zal het rif van anders
denkenden aan smaad en oneer overge
leverd -worden.
De inkomsten van den Staat zal men
aan kerken en kloosters verbruiken de
geestelijkheid zal de schatkist van den
Staat als hare eigene aanschouwen en,
zooals op het eind» der verledene eeuw,
zullen machtige kloosters en abdijen ge
machtigd worden de laatste levenskrach
ten der natiën uit te zuigen
Men spreekt veel van een verplichtend
wereldlijk ouderwijs de ultramonta
nen die onze ministers naar willekeur
leideu willen het tegenovergestelde.
Zij willen een verplichten bro«rkens -
en nonnenonderwijs ten einde ons volk
op te kweeken tot «en ras, zooals Zuid-
Amevjkaer ops een staaltjjen van geeft,
dat den feestdgg van het H. Hart als
eeqep nationalen feestdag zou uitroepen,
aan de bisschoppen de koninglijke eer
zou doeij bewijzen, de 11. Inkwisit.p
weêr zou inrichten en de niet gelooyigen
uit zijnen schoot zoo verbannen.
De pauselijke macht zouden zij willen
verheven zien boven de wereldlijke
macht en, wanneer de Kerk, in hare
kortzichtigheid, de echtscheiding zou
doemen, zou de echtscheiding ook uit
het burgerlijk wetboek moetengeschrabt
worden
Wat de ultramontanen willen is Bel
gië te herschapen in een land van dweep
zucht waar de geestlijkheid ook de
wereldlijke macht zou uitoefenen, waar
de theocratie, samen met de aristocratie,
den staf zou zwaaiën.
En om die plannen uit te voeren
hebben de ultramontanen eene allesver-
mogende meerderheid van meer dan 50
stemmen.
Zullen zij het durven uitvoeren
Wat zullen ze doen?
J. J.
onze verkwezelde stad Aalst.
Heeft dan de godsvrucht onzer over
tuigde katholieken geenen invloed Zoo
kunnen wij dau toch niet aaneenknoo-
pen waarom het Land onze burgerij aan
ziet voor eenen hoop zwetsers, die arid
weken lang kermis viereneiken zondag
lexers, om te drinken en te krassen. In
Aalst trekt men 't volk naar d'herberg en
naar den drank
Wie nu die naar d'herbergt rekkers
zijn, het Land noemt ze niet, maar daar
mede bedoelt hij wellicht de mannen
uit het vrijdenkershoeksken, de francma-
qous wier lijst hij gaat afkondigen -
ventjes zonder tel die een socicteitje hebben
van eenige teêgloopers
O Landwat zijt gij onvriendelijk
voor uwe meesters, met te beweren dat
onder hun heilig bestuur Aalst in een kot
in eene algemeen e kroeg herschapen is.
De Denderbode disCht zijnen lezers een
ellenlang artikel op, door een vrijmoedig
liberaal schrijver opgesteld en welke tot
het .besluit voert dat de godsdienst
noodzakelijk is tot het bestaan der maat
schappij
Wij willen hier geenszins den welda-
digeu invloed van den godsdienst op de
zedelijkheid der volkeren betwisten.
Wij gelooven dat elke godsdienst,
welke n-vx-n hij ook drage, een stevige
grondzuil der maatschappelijke samen
leving is, op voorwaarde dat die gods
dienst eene leering predikt van liefde en
verdraagzaam heid
Wij twijfelen er geenszins aan dat de
kristelijke godsdienst in het begin veel
meer goed dan kwaad gesticht heeft.
Toen zegde men Uit het bloed der
martelaars groeien nieuwe volgelingen
op
Toen was het Bemin God boven al
en uw naasten lijk uw zeiven.
Toen was het nog de menschlievende
leering van Kristus welke men naleefde,
doch sinds dien tijd heeft er eenen gan
se hen ommekeer plaats gehad.
De Kerk door de romeinsche Keizers
vervolgd werd, heeft later de rol van ver
volgster zelf gespeeld.
Zij, van wien haar Hoofd gezegd had:
mijn rijk is van deze wereld niet zfl
heeft eeuwen op ee iwen gewerkt om
niet alleen met haar geestelijk gezag
maar ook met hare wereldlijke macht
overde volkeren als meesteres te gebie-
den.
De geschiedenis is daar om het te be
wijzen0; de uitroeiing der Vaudois en Al-
bio-eezende StBartholomeusnacht en
de°Inkwisitie zijn er onwrikbare getui
gen van.
Tot op'onze dagen blijftdiestrijd onaf
gebroken voortduren, tot heden blijft die
ïveerschzucht werkzaam zijn.
De godsdienst van kant gestoken, heeft
plaats gemaakt voor eene staatkundige
zending, de priester denkt meer op het
stadhuis dan op de kerk.
Welnu, dat willen wij nietdat strijdt
met de belangen van den waren gods
dienst, belangen welke door onze poli
tieke onderpastoors op onze dagen schrik
kelijk worden onder de voeten getreden.
Naar aanleiding van eenige onzer laat
ste artikelen, vraagt men ons of wij ook
socialist geworden zijn Socialist
wel waarom niet. en om zoo maar met
de deur in huis" vallen, ziehier wat wij
door ons socialismus zooal begrijpen
daar waar het volksverbetering geldt
door eerlijke en vrijzinnige middelen,
zijn wij er bij, en ginds waar het volks
misleiding betreft door fanatismus, baat
zucht en schijnheiligheid, doen wij niet
mede. Integendeel, wij zullen er de lei
ders van bestrijden in al onze krachten.
Land van Aalst, zijn wij hierin t'ak
koord Zoo ja, laat ons dan geheel bui
ten onzen liberalen en cjericalen penue-
strijd waarin wij het nooit eens
kunnen worden den maatschappelij-
ken toestand onzer bevolking eens gron
dig nagaan, den oorsprong en de oorza
ken er trachten van op te speuren en de
middelen te onderzoeken welke het
arbeidersenk west ons eenigermate aan
gewezen heeft, en nog wel op grooter
schaal verleden week in de parijzer
volksconferentie in betrekking met de
verschillende gewesten van Europa.
Trade's Unions bloot te leggen, deze
ontzaggelijke genootschappen, wier
hoofdrol is zich immer tussohen de bazen
en de voortbrengers te stellen om deze
tegen gene te beschermen, en te beletten
dat men ze verdrukke.
I)» Trade's Unions hebben van hun
Parlement eene wet verkregen tot be
schutting der vrouwen, en hun aanzien
lijke invloed geeft hun een aandeel van
gezag in de stadsbestuurzaken. Wat
hunne grootste kracht is, is hunne sa
menwerkende inrichting over het gansche
rijk.
Terwijl de volksklassen uit andere
landen lijden en kwijnen, heeft heden de
engelsche werkman een betrekkelijk
goed loon en een ordentelijk bestaan
wat meer is, hij leeft gelukkig, zegde
John Bernett. Dit is grootendeels aan
de Trade's Unions toe te schrijven, of
schoon men meer dan eens het met de
zer maatschappijen in twijfel getrokken
heeft.
terheerschappij, met eene verkleefd
heid die Gij vruchteloos zoeken zoudt
tusschen Uwe ultramontanen.
Zij doen de rechtzinnigste wenschen
opdat Uwe regeering en Uw leven lang
genoeg zouden duren om de herinne
ring uit de wisschen van het ongeluk
dat zoo zwaar op hen drukt.
Aan Leopold II Aan de Koninklijke
Familie
Bij die conferentie lieeten wij het
volksmisleiding wanneer men het ideaal
van het hedendaagsch socialismus be
trachten wil in een algemeen bondge
nootschap der volkeren onder het re
giem eener wereldrepubliek.Wij noemen
de algemeene republiek eene hersenschim
der socialistenleiders en de redevoerin
gen over de volkszaak, in de parijzer
conferentie gehouden, hebben dit klaar
doen zien ondanks de uitgebreidheid
der betwistingen over de werkende lands-
lcrachten, heeft de tegenovergestelde
iuvloed der rassen er zich ras voorgedaan
en is aanstonds de vergadering in per
soonlijke beweringen zeer uiteengeloo-
ien. Engelsclimans zijn daar aan de
Juitschers eene oneerlijke concurrentie
comen verwijten, en de Fransclièn, mis-
s'liien nog in aandenken vair 1870-71,
hebben er de redevoeringen van John
Bernett toegejuicht welke deze tegen
het ras van Bebel hield,
Deze maatschappijen vergeten ook het
zedelijke leven van den werkman niet
zij dringen tot in het diepste der huis
houdelijke noodwendighedenalles door
onderwijs en opvoeding, nooit door
dwang.
Hun socialism heeft tot doel de verbe
tering, de verze lelijking der lagere
standen door de ontwikkeling van eene
gezonde en goed begrepen vrijheid waar
bij alle geestelijke qusestiën ontweken
worden. Met het uitvoeren van dit wijs
programma hebben de Trade's 1 nions
eenen verbazenden uitslag bekomen. In
geen enkel land, zelfs niet Frankrijk,
heeft de werkman zulkevreedzame over
winningen tegenover de algemeene cri
sis behaald dan in Engeland. Nergens
ook geniet de werkman meer aanzien.
Het is dus om den wille van volksver
betering dat onze socialisten de inrich
ting der Trade's Unions zullen bestudee-
ren, en dit onderzoek, wij hopen het, zal
ook wel iets bijbrengen tot lenigings
middelen onzer alles ontberende en
werkzame volksmenigte. Zulk socialis
mus beamen wij alleszins de Engel-
schen kunnen ons hierin veel leeren, en
ons eenen te volgen weg aanwijzen.
Wij lezen in liet Nieuws van den Dag
van Brussel
In het lokaal der Logie, Peterselie
straat, heeft woensdag een banket plaats
gehad, M. Buis aangeboden door de vrij
metselaars, ter herriunering aan den 7
september 1884.
Het Nieuws van den Dag weet dat dit
eene leugen is, maar voor de clericalenis
liegen geen zonde.
Neen, zegt het Land van Aalst, de we
tenschap alleen kan geene goede burgers of
deftige lieden voortbrengen. De Godsdienst
alleen kan dit
Indien er wel eene at ad is, waar de
kerken en kapellen altijcj vol zitten w aar
kloosters, paters en ponnen, congrega
tiën en patropagiën bovenarms hunne
macht laten gevoelen, dan is het wel in
Gezel Anseelcvervolgt het Land, is te
Parijs allerhande leugens gaan vertellen
tegen de gentsche fabrikanten, opreedde
teugens
Het Land zegt niet aan zijne godvree-
zonde lezers waarin die leugens bestaan.
Wij hebben hier de zienswijze of de
socialistische utopieën van Anseele niet
te verdedigen maar wij moeten hem
dank wijten over de woordenwisseling
die hij als voorzitter der derde zitting uit
gelokt heeft eu waarin hij opkwam tegen
den strijd van de werkers van verschil
lende rassen. Als een echte diplomaat
heeft hij daar menig misverstand trach
ten te rechte te brengen, en met eene
vaste hand de banden willen berk noppen
die verbroken zijn tpssehen het soeiali-
stiaphe Dultsehland en het Trade's uni-
onische Engeland.
Doch is Anseele niet geslaagd, en de
woordenwisseling is tot zekere bitter
heid overgegaan-
Deze conferentie had overigens veel
goeds in zij heeft toegelaten aan de
Engelsclimans de inrichting hunner
Een Toast op het Onderwijzerscongres.
Het Onderwijzerscongres, welke op 5,
6 en 7 dezer te Namen werd gehouden,
is als alle jaren met een banket besloten.
Dit banket werd voorgezeten door M.
Ronvaux, schepene van het openbaar on
derwijs van Namen, die bij het nage
recht den volgenden toast aan den Ko
ning deed
In alle werkelijk vaderlandsche, na
si tionale vergadering, zegde hij, wordt
de eerste heildronk altijd gedaan aan
jZ, M. den Koning.
Bij het brengen van dezen toast aan
Leopold II zal ik deze beroemde woor-
den uit de oudheid herinneren Ave
Cesar, morituri te. salutant (Cesar, zij
die gaan sterven groeten u,) welke de
,i martelaren uitspraken toen zij den cirk
r binnentraden, waar zij gingen geslacht-
offerd worden.
Ik geloof uw aller getrouwe tolk te
v ?ijn, met luidop de vaderlandsliefde
uit te roepen van al de onderwijzers,
van al de onderwijzeressen, hunne ver
kleefdheid aan de dynastie.
Sire
De Belgische onderwijzers, die het
slachtoffer zijn der waarlijk wraak-
n zuchtige aanrandingen van de reactie
en der vijanden vau hel licht, groeten
U
Sire
De afgestelde, verjaagde, gemartel-
x de en door uwe ministers getroffene
onderwijzers, omdat zij Uwe wetten
gehoorzaamd hadden, groeten I
Sire
De ouderwijzers en onderwijzeres-
gen, tot de uitroeiing veroordeeld, om-
dat zij met eere en getrouwheid hunnen
eed gehouden hebben, groeten U
n Morituri te salutant
x Zij groeten met eene reehtzinnig-
heid van harte, die Gij nooit aantref-
fen zult in uwe omgeving van pries-
Wat moet men doen om bij on weder niet ge
troffen te worden Dit is zeker eene vraag,
waarvan het antwoord velen welkom zal zijn,
vooral nu wij nog in het jaargetijde leven,
waarin de meeste onweders losbarsten. Laat
ons, om de zaak ordelijk te beschouwen, eerst
nagaan, wat het veiligste is binnenshuis en
daarna wat men doen moet wanneer men bij
onweder buiten is.
Vooreerst is het geheel nutteloos de ramen en
deuren te Guiten dat kan alleen goed zijn om
de stortregen buiten te houden, doch gevaar
levert het openstaan der ramen volstrekt niet.
Meer gevaar brengt een rookend vuur aan
wanneer een dikke kolom rook zich boven den
schoorsteen verheft, is het mogelijk dat deze
den bliksem naar 1 tinnen lijdt en daarom doet
men verstandig bij hevig onweder het vuur uit
te dooven geeft bet niet veel rook af dan is die
voorzorg onnoodig. Men vermij de verder een al
te groote vereeniging van menschen m een
klem vertrek, omdat door de uitwasemingen
van veel personen de lucht meer geleidend
wordt gemankt, zoodat de bliksem bij inslaan
gemakkelijker van hot eene voorwerp op bet
andere en dus ook op personen kan oversprin
gen, terwijl het gevaar nog vermeerdert, als de
kambr daarenboven met rook gevuld is.
De onveiligste plaats in een vertrek is in de
nabijheid van den schoorsteen. Daar deze ge
woonlijk het hoogste punt van een huis uit
maakt eu daarbij soms voorzien is van een
windwijzer, die 't gevaar voor inslaan nog ver
groot, zal deze gewoonlijk eerst getroffen wor
den de bliksem komt dan langs het roer naar
beneden en slaat in het vertrek over de voor
werpen welke hij het eerst ontmoet, indien het
goede geleiders zijn, en hieronder komt onge
lukkig genoeg ook ons lichaam.
liet liefst trekt liij op metalen voorwerpen en
daarom wachte men zich om nabi j ijzeren of
koperen gereedschappen te gaan staan, die zich
in het vertrek bevinden daardoor zou het
kunnen gebeuren, dat bij den overslag naar die
voorwerpen, door or.sheenging, wat allicht den
dood of verlamming, ten gevolge zou hebben
dit gevaar bestaat echter niet, als wij door me
talen voorwerpen geheel omringd zijn zoo zou
men zich bijvoorbeeld kunnen beveiligen door
zich geheel in een metalen wapenrusting te
steken omdat dit eene betere geleiding aanbiedt
dan ons lichaam, zoe de bliksem daarover zijn
weg vervolgen zonder ons te deren. Eveneens is
het niet gevaarlijk in een ijzeren bed te slapen,
omdat de bliksem bij het treffen ook daarlangs
zoude glijden zonderden slaper te raken.
Bange menschen kruipen dikwijls van angst
in de kleerkast, en zij hebben het zoo heel
slecht nog niet voor zij zijn daar betert bevei
ligt dan in een kelder, waar anderen soms
heenvluebten. Hoe meer men in zulke kasten
omringd is door wollen en lakensche kleederen,
des te minder heeft men gevaar te duchten
daarom is men veilig als men te bed ligt en ge
dekt is door een wollen deken, daar men dan
van alle kanten is afgesloten door stoffen, die
electriciteit niet geleiden. Doch wanneer het
onweder hij den dag plaats heeft dan kan men
moeilijk naar bed gaan, of zich inde kleeder-
kast verbergen, zonder zich bespottelijk te ma
ken, in dat geval is de veiligste plaats midden
in de kamer, zoodat men van den sehoorsteen en
van de muren zooveel verwijderd is, als de
ruimte het toelaat. Slaat nu de bliksem in, dan
is het waarschijnlijk dat hij de muren volgt of
op een ander metalen voorwerp overspringt,
zoodat de bewoners met den schrik vrijkomen:
heeft men veel sleutels of andere ijzeren of
koperen zaken van eenig omvang bij zich, dan
is het niet geheel zonder nut deze op eenigen
afstand van zich te leggen. Neemt men deze
voorzorgen in acht, dan kan men gerust zijn
het aantal gevallen van personen die binnen
huis getroffen zijn met doodelijken afloop is
buitengewoon klein en kan gewoonlijk worden
toegeschreven aan het verwaarloozen van de
maatregelen, die hierboven zijn aangehaald:
Het zou echter dwaas zijn, in het nemen van
voorzorgen te overdrijven, en elk onweder als
een gevaar aan te zien. Tot geruststelling moe
ten wij er bij voegen, dat do bewoners van ste
den niet voor den bliksem behoeven te vreezen,
daar hun woningen, zelden getroffen worden,
en derhalve zijn do voorzorgen, die wij boven
voorschreven, ook meer van toepassing voor de
bewoners van hét platte land.
Als men bij onweder buiten is. heeft men er
op te letten, (lat de volgende zaken gevaarlijk
zijn het dragen van metalen voorwerpen, de
vlakte, de onmiddelijke nabijheid van hoornen
en huizen, en eindelijk het water. Zijt ge op
eene vlakte ver van boomenen huizen, dan kunt
gij Dij een hevig onweder geene hetere voorzor
gen nemen dan het metaal dat gij hij u hebt
eenige meters van u af te leggen en u zelfs zoo
mmitm a
DENDER
sjc
Hi
.1 1*
\X
^_i
