Ontrouw en Wraak.
LI
3d® Jaar.
Nummer 11 (115)
Zondag 11 Maart 1888.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs
6 fr. roor de stad.
6 fr 50 voor den buiten,
voorop betaalbaar.
PRIJS PER NUMMER 10 GEN TIMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore Tan bet blad,
40, Korte Zoutstraat, 40, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
Gewone, 15 oentimen j.M|,rnnni
Prijs der AnnoncenReklameil) 75 centimen per drukre9el'
Vonnissen op de derde bladzijde, 50 centimen.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST. 10 MAART.
Buitenlandsch politiek
overzicht.
Be Bulgaarsche kwestie. Uit W ee-
nen wordt aan de Times gemeld, dat
indien het waar is dat Rusland vast be
sloten is, aan geene oplossing zijne toe
stemming te geven, welke niet op on-
dubbelzinige wijze zijn overwicht in
Bulgarië erkent, men te "W eenen den
toestand hoogst ernstig zou achten, daar
Oostenrijk's buitenlandsche politiek als
grondslag heeft de onafhankelijkheid
der Balkanstaten.
Van andere zijden wordt uit Bulgarië
vernomen dat prins herdinand te Wee-
nen heeft laten weten, dat hij onmidde-
lijk Sofia zal verlaten indien al de mo
gendheden eensgezind den wensch daar
toe uitdrukken.
De Keizer van Duitschland. Men te
legrafeert uit Berlijn, 7 Maart Zelfs de
berichten uit San-Remo staan thans op
den achtergrond, wegens de vrees om
trent den toestand des Keizers. Hij heeft
een slechten nacht gehadnadat reeds
eergisteren namiddag de pijn in liet
onderlijf was toegenomen en er zich bij
hem eene aanmerkelijke vermindei ing
van krachten vertoonde, ien einde hém
verzachting en rust te verschaffen, heelt
men hem morphine ingespoten, hetwelk
slechts eene voorbijgaande werking
deed. Heden voormiddag scheen de toe
stand zoo ernstig, dat Bismarck, Moltke,
de minister van oorlog en prins Wilhelm
zich naar het keizerlijk paleis spoedden.
Bismarck is aldaar vier uren gebleven en
des namiddags ten 3 ure heengegaan,
toen de Keizer voor het eerst weder
eenig voedsel wilde gebruiken. In den
Rijksdag heersclite groote ontsteltenis.
Niet minder was dit het geval tei Beur. 6
Ongelukkig is het niet enkel eene licha
melijke storing door de verkoudheid
en de blaaskwaal, die op den toestand
des Keizers invloed heeft, want nog meer
dan daardoor heeft hij te lijden onder
den indruk der berichten uit San-Remo,
terwijl hij zich ook het overlijden i an
zijnen kleinzoon, prins Lodewijk van
Baden, in hooge mate aantrekt, waarbij
nu nog komt eene verergerde oogziekte
zijner geliefde dochter, de Groothertogin
van Baden.
In weerwil van het zeer gure weder
heerscht er in den omtrek van het kei
zerlijk paleis voortdurend een groot ge
drang van menschen, die allen trachten
iets naders te vernemen. Ten einde geene
verdere onrust teweeg te brengen, heb
ben de uitgevers der dagbladen nog
geene buitengewone bladen doen ver
schijnen niet tegenstaande de toestand
des Keizers erger schijnt dan vroeger
onder dergelijke omstandigheden, ien
5.
De drie heeren begaven zich opvolgend in de
verschillige vertrekken, terwijl de greffier de
meubelen en kamers opteekende die men zou
verzegelen.
Nauwelijks waren zij in hel kleine salon terug
of zij hoorden de straatpoort openen en schier
onmiddelijk trad mevrouw Seynave binnen. De
aanwezigheid der drie vreemdelingen sloeg
haar een oogenblik met verbystering. Zij her
nam echter spoedig hare tegenwoordigheid van
geest en zich tot den oudsten der drie heeren
wendende, sprak zij, op gansch natuurlijken
toon Heer Vrederechter, ik meende mij zoo
aanstonds naar uwe woning te begeven ten einde
ute verzoeken hier de zegels te leggen. Ik zie
dat mijn schoonbroeder mij die moeite gespaard
heeft. En zij boog zich voor Roland terwij
een spottende blik in hare oogen schitterde.
"Wij zijn inderdaad gekomen om, op verzoek
van den heer Seynave, de zegels te leggen en
wijl gij daaraan geen beletsel stelt, zal de zaak
geene moeilijkheden opleveren. Gij hebt een
testament niet waar, Mevrouw vroeg de
rechter.
Ja, mijnheer, ik zal het u straks overhan
digen antwoordde deze.
In min dan een uur waren de rechterlijke
werkzaamheden geëindigd.
Mevrouw, zegde de rechter op het oogen
blik van het vertrek, wij hebben bij het
4 ure heeft de minister Bötticher in den
Rijksdag medegedeeld, dat er zich toen
een weinig beterschap-vertoonde.
Intusschen zijn de geneeskundigen het
meest bevreesd voor de vermindering
van eetlust, omdat daardoor de mat
heid toeneemt en de Keizer meer geneigd
wordt om te bed te blijven. Dit laatste
wenschen zij zooveel mogelijk te be
perken, omdat daardoor de werking van
het hart vermindert, hetgeen bij den
hoogbejaarden lijder bedenkelijk zou
zijn.
Keizer Frans-Jozef heeft den prins
van Wales benoemd tot eerekolonel over
het 12e huzaren. Hierbij maakt de Neue
Freie Presse de bemerking dat de laatste
emgelsche kolonels in Oostenrijk, waren:
koning Georges IV en de hertog van
Wellington, in 1814 en 1818. Dit was op
een tijdstip toen het verbond tusschen
Engeland en Oostenrijk op het krachtig
ste was.
De kiezingen in Nederland. Men
weet dat dinsdag laatst de kiezingen in
Nederland voor de Tweede Kamer zijn
begonnen. Het is de eerste maal dat vol
gens de nieuwe kieswet, waarbij 't getal
kiezers merkelijk is uitgebreid, gestemd
werd. Te 's Gravenhage waren woens
dag de uitslagen van 74 districten ge
kend. Werden gekozen 22 liberalen,
20 katholieken, 16 orthoxe protestan
ten. Er moeten herstemmingen plaats
grijpen tusschen 18 liberalen, 12 katho
lieken, 10 orthodoxe protestanten, 2
conservateurs en tusschen een radicaal
en den hoofdman der socialisten f)omela
Nieuwenhuis. De uitslagen van tien dis
tricten, Amsterdam er onder begrepen,
waren nog niet gekend. De tegenwoor
dige is ongunstig voor de liberalen.
pogen te benuttigen om hunnen afzon
derlijken toestand te verbeteren en
tegen onspoed en ellende te worstelen.
Doch het is slechts sedert een dertigtal
jaren dat de economisten het in Duitsch
land en in Engeland beproefd hebben
om de samenwerking op groote schaal
in te richten, te verordenen en in werk
zaamheid te stellen, en zulks zonder
tusschenkomst van den staat, zich al
leen steunende op de vrijwillige mede
werking van allen, en teenemaal zonder
de persoonlijke vrijheid te belemmeren.
Men is er in gelukt ze geheel ten voor-
deele van den werkman door te drijven.
De Coöperatieven
Wij hebben ons dikwijls moeten over
tuigen dat onze droeve en kleingeestige
bevolking de schoonste inrichtingen
dikwijls eene hevige tegenkanting en de
domsteminachtingtegengewrorpen heeft,
den. Dit is het geval met de coöpera
tieve genootschappen, eene der meest
democratieve scheppingen der tweede
helft der XIXe eeuw.
Dat men ons toelate in eenige bijzon
derheden te treden over de inzichten
der coöperatieve alleman wil den grond
der zaak er niet van inzien, want zij is
nog iets nieuws op het gebied der huis
houdkundig1. wetenschap, en zeker is
het dat meer dan een denkt dat de coö
peratie den kleinhandel te niet zou bren
gen.
Eendracht haart kracht is onze natio
nale leus. Zij is ook deze der samenwei-
kers van over ouds hebben de men
schen de vereeniging als eene macht
Onder de coöperatieve genootschap
pen onderscheidt men vooral drie bij
zondere 1° deze van verbruiking2° de
ze van crediet. 3° deze van voortbrenging
De genootschappen van verbruiking,
die men reeds in Belgie aantreft en veel
in de naburige landen verspreid zijn,
hebben voor doel
Van den eenen kant, echte en goede
koop- en eetwaren te bezorgen en een echt
gewicht te geven
Yan den anderen kant de verbrui
kers deelachtig te doen worden aan de
besparingen welke op den beterkoop
der eetwaren, vleesch, brood en andere
zaken bekomen worden.
Om dit doel te bereiken
1° De genootschappen koopen in het
groot, hetgeen hen gemakkelijk valt.
door het groot getal aandeelnemers
gewoonlijk al het werkvolk eener fa
briek, koolmijn, nijvei'heidsgesticht
in dit genootschap. Dit laat liun ook toe
over de hoedanigheid der waren streng
te mogen zijn tegenover vervalsching,
en den beterkoop te verzekeren.
2° Zij doen de waren rechtstreeks van
de opbrengstplaatsen komen, hetgene
zeker een groot voordeel .oplevert daar
geene tusschenhacheraars van tweede
of derde hand meer noodig zijn.
3° Zij verkoopen tegen gereed geld, het
geen hen tegen de verliezen vrijwaart
en de kas der maatschappij altijd in
goeden staat houdt.
46 Zij koopen insgelijks met gereed
geldhetgeen hun de escompte en de
vergoeding doet bekomen welke aan
den koophandel eigen zijn.
In zulke uitzonderlijk batige voor
waarden geplaatst, kan het niet anders
of dergelijke genootschappen doen groo
te winsten. Nochtans, om de kosten
van eerste instelling, het huren der
magazijnen enbureelen, en alle voorziene
en onvoorziene voorvallen te kunnen
voorkomen engoed dekken, verkoopt de
maatschappij aan den prijs van den dag,
dat is te zeggen zoo duur als in andere
winkels of bij andere ambachtslieden.
Maar alle zes maanden wordt de re
kening gesloten,de profijten opgenomen
en openbaar gemaak eene zekere som
wordt bij het algeme«n fonds gebracht
en daarna de profijten of het overschot
verdeeld onder al de leden en naarmate
hunne aankoopenof verbruik gedurende
den verlooper semester.
Hier begint nu de zedelijke kracht
der coöperatieve gemootscliappen door
met niet onder den gewonen prijs
te verkoopen, bespaart de maatschappij
voor elk harer huisgezinnen of leden
eenig centiemen daags, besparing welke
dag aan dag aangroeit, zonder moeite,
zonder het te weten bijna.
Men kan in sommige genootschappen,
wel is waar de sparing trekken of er
buitengewone leveringen voor vragen,
doch het meerendeel der aandeelnemers
laat ee staan om bij het algemeen kapi
taal te gaan woekeren en steeds bij te
winnen. Op eenige jaren worden deze
verzamelde sommen bij de intresten van
elk lid insgelijks als een kapitaal aange
schreven, dat later dienen moet om het
pensioen van den ouden of gebrekkelij-
ken werkman te volmaken. En dat zulks
geen droom of geene hersenschim is,
bewijzen ons de daargestelde uitslagen
welke men in Engeland bekomen heeft,
waar men sedert twintig a dertig jaar
duizenden genootschappen werkzaam
ziet, wier oud-leden een voldoende
pensioen genieten om te leven. Derge
lijke genootschappen zijn reeds in Bel
gie tot stand gekomen, als de Vooruit
te Gent, het Volkshuis te Brussel, en de
werkhuizen te Mariemont en te Morlan-
welz, doch te onlangs ingericht om de
afgewerpen vruchten tot hiertoe te kun
nen berekenen.
de bewerker of het werktuig is hetwelk
Duitschland wist over te halen tot het
bereiken van zijn oogwit.
De conventie zou, natuurlijk volgens
die fransche dagbladen voorwenden
hierin bestaan, dat koning Leopold II,
tegenover Duitschland de volgende ver
bintenis heeft aangegaan
u In geval van oorlog tusschen Duitsch
land en Frankrijk, zal heel het legei van
Belgie worden achteruit 'gebracht naar
Antwerpen, en zal de linie der Maas
worden overgelaten aan de Duitschers.
Deze zouden onmiddelijk hiervan
bezit nemen, ten einde zoo doende te
beletten,dat een fransch leger langs daar
in Duitschland doordrong,
Niet slecht berekend, ongelnkkig be
staat de zoo druk besproken linie der
Maas nog enkel op het papier en zijn al
de verdedigingsmiddelen van Belgie, in
geval van eenen nieuwen fransch-duit-
schen veldtocht, begrepen in en rond
Antwerpen.
Belgie ligt zoo open voor Frankrijk
als voor Duitschland en de geringe leger-
I macht waarover wij beschikken, is nau
welijks sterk genoeg om eenen eersten
schok van een onzer machtige naburen
te doorstaan.
Zoolang dus de linie der Maas niet is
voltooid, vooral zoolang zij niet ie bewa
pen 1 volgens de vereischten onzer dagen
beteekent het alarmkraaien onzer zui
derburen niets.
Wij wenschen uit den grond onzes
harten, zelfs na de voltooiing en bewa
pening der linie van de Maas, den vree-
selijken strijd, den strijd op leven en
dood te zien ontwijken, waarom de on-
geluksprofeten in Frankrijk om zoo te
zeggen roepen.
Dit is in grove trekken het doel der
coöperatie voor de verbruikingIn een
volgend artikel zullen wij handelen
over gene van crediet en van voortbren
ging. In allen is de strekking op stoffe
lijk en zedelijk gebied buiten betwis
ting. Hier in de Vlaanderen aarzelt men
immer. Onze coöperatieven werpt men
den naam van roode socialisten toe,
en men spaart hun geene tegenkantin
gen. Waarom, begrijpen wij geenszins.
J. B. G.
Oelgie en OiritsolilancL,
Ondanks de offlcieele logenstraffing
gegeven door het gouvernement in volle
zitting der Kamer, blijft de lransche
drukpers voortgaan in haar beweren,
rakende eene conventie tusschen Duitsch
land en Belgie.
1 Ditmaal echter wordt het gouverne
ment niet aansprekelijk gemaakt, maar
is het koning Leopold II in persoon die
TVn is er g*olcl.
De koning der rij cmakers, de groot6
Beernaert, heeft zich in de Kamer lau"
weren om de slapen gewrongen. Zijn
wijs bestuur heeft de schatten in Belgie's
Staatskas doen toevloeien. Vergeten
heeft echter de man van Thielt te wijzen
op den aangroei der ontvangsten der
spoorbanen welke toch niet aan het wijs
beleid van den paternosterknabbelaar en
werklieden uithongeraar Peereboom moet
toegeschreven worden. Geen woordje
I heeft hij gerept van het intrekken der
I rijkssubsidiën aan de gemeenten vroeger
toegekend, wier lasten steeds aangroeien.
Over het getal landloopers en broocleloo-
zen in de clericale arrondissementen
heeft de wijze Beernaert ook gesproken.
Een vertegenwoordiger van Kortrijk, die
ook minister van geldwezen geweest is,
de broerkenslievende Tack, hadde hem
kunnen leeren dat de onkosten voor het
I onderhoud van Kortrijksche vagebon
den die vroeger op drie duizend franken
binnenkomen hier op de tafel twee stukken ge
vonden die insgelijks tot de nalatenschap he-
hooren en moeten gehandmerkt worden.
11 1 ij toonde twee b'aden papier, het eene
echte handteeken van Adolf Seynave, het
andere handteeken waarop eene menigte gelij
kende handteekens prijkten.
Dorinde verbleekte. Zich echter spoedig her
stellende, sprak zij koel
Ik zie de noodzakelijkheid niet, heer
Rechter, die stukken bij de papieren der nala
tenschap te voegen. Het eene is een brief
mij weleer door mijn echtgenoot geschreven,
het andere is eenvoudig, een stuk papier
waarop ik, bij het vernemen van zijnen ramp
zaligen dood, in overmoed van droefheid en vol
van zijn aandenken, zijnen naam geschreven
heb....
't Is niet mogelijk, Mevrouw; onderbrak
de rechter. 't Is mijne plicht ze aan den heer
Voorzitter der rechtbank van eersten aanleg te
beha digen.
't Zij dan zoo verklaarde de gewezen
tooneelspeelster, terwijl zij uitgeput in eenen
zetel nederzakte.
Den 6 Juli 1885, heerschte er eeneoDgewone
bedrijvigheid op de plaats die zich voor het
Gerechtshof van Brussel uitstrekt. Van alle
kanten zag men de nieuwsgierige menigte hetzij
te voet, hetzij in huurkoetsen, prachtrijtuigen
of trams toestroomen en zich naar het grootsche
gebouw begeven. Eiken stand, iedere kunne,
allen ouderdom scheen er vertegenwoordigd.
Rijke dainen en sierlijk opgeschikte juffers
j werden verdrongen door gewone burgersvrou
wen; welgekleede heeren op wier borst het
lint der Leopoldsorde prijkte, stapten voort
nevens nsderige werklieden; grijsaards gebukt
onder de lasten der jaren,moesten achterblijven
voorbijgestreefd door vlugge jongelingen pas de
kindsheid ontgroeid. Het was alsof men begreep
dat,, in den weidschen tempel der gerechtigheid,
rijken en armen even veel te zeggen hadden,
alsof men gevoelde dat alle standen der maat
schappij zich daar noodzakelijk moesten ver
smelten in eene volkomen gelijkheid voorde
wet.
Wie echter den vlottenden volksstroom een
oogenblik aandachtig gadesloeg, zou gemakke
lijk bemerkt hebben dat de vrouwen zich in
meerderheid, tusschen de krioelende menigte
bevonden.
Het was omdat dien dag eene vrouw te recht
zou staan, eene vrouw die schier gansch Brussel
weleer toegejuicht had en die thans, zonderlin
gen ommekeer van het lot, als eene misdadige
voor de rechters moest verschijnsu. Dorinde
Tichelare, de schoone, bekoorlijke Dorinde,
was voor het Assisenhof geroepen onder de
ijselijke beschuldiging van schriftvervalsching.
Hare spitsvondigheid en hare aanmatiging
hadden schipbreuk geleden tegenover de scherp-
zichtigheid van den onderzoeksrechter en, on
danks hare listen, was zij er niet ingelukt den
slag af te weren die haar fortuin en hare eer
bedreigde.
Reeds lang voor het uur, tot de opening der
zitting aangeduid, was de groote zaal van het
assisenhof proppensvol en hoorde men aan de
gesprekken der nieuwsgierigen dat het rechts
geding een buitengewoon belang inboezemde.
Om tien ure kondigde de klank der bel de
intrede der gezwoornen aan. Schier onmiddelijk
werd de beschuldigde binnengebracht. Zij was
gansch in het zwart gekleeu en een rouwsluier
iiing voor heur aangezicht. Echter kon men
door het donkere gaas genoegzaam ontwaren
dat heur gelaat vermagerd was en eene doodsche
bleekheid heure vroeger zoo bekoorlijke trek
ken ontkleurde. Zij was de trotsche, hoogmoe
dige vrouw niet meer die, eenige maanden
geleden, «lechts bedreigingen en spotwoorden
op de lippen had. Bevreesd en bijna onhoorbaar
antwoordde zij op de vragen van den voorzitter
en boog dan het hoofd, zonder eenen blik op de
vergadering of op de rechters te durven slaan.
De eerste getuige was Marie, de dienstmeid
welke de beschuldigde zoo barsch weggezonden
had. Hare verklaring maakte eenen diepen
indruk. Het hartvochtig gedrag van Mevrouw
Seynave jegens haar eenig dochterkeu, heure
onverschilligheid bij den dood van beuren echt
genoot hare handelwijze tegenover haren
schoonbroeder, heure alleenspraak wanneer zij
het testament vervalschte, dit alles deed de
verontwaardiging der toehoorders ten top
stijgen en de veroordeeling door talrijkeu als
zeker aanschouwen.
De vrederechter en de greffier werden ook
met belangstellling aanhoord. De verslagenheid
der beschuldigde toen haar de bijvoeging der
moeven van handteeken bij de stukken der na-
Menschap aangekondigd werd, w is een bewijs
tö meer van heure plicktigheid.
Maar de drukkendste getuigenis was die
van den deskundige, met het vergelijkend on
derzoek van het ware en het valsche handteeken
belast. Eerst bewees hij door de helling
van hot schrift, door de scherpheid der letters
en door de aarzeling in het wedergeven van
sommige trekken, dat de handteekens, onder
het testament, oumogelijk door den overleden
gesteld zijn. Vervolgens toonde hij dat dit
handteeken lang, zeer lang, na het testament
zelf gemaakttwashet verschil van kleur in
den inkt, de onduidelijke en nauw vatbare
schaduwen welke de letters, door de ontgoni-
ming van het papier, achtergelaten hadden en
de doortrekking van het handteeken Vip de keer
zijde van het blad waren daarvan ontegenspre
kelijke bewijzen.
De advokuat Delforge mocht den getuige vrij
allerhande opwerpingen doen, deze toonde door
proevenzoo klaar de gegrondheid en de waar
heid zijner gt-zegdeu dat de verdediger het
moest opgeven.
Dan onderzocht de getuige het blad papier
op de tafel der beschuldigde gevonden en de
handteekens, welke zij, volgens hare eigene
bekentenis, er op geplaatst had. Hij toonde de
gezwommen hoe gebrekkig en aarzelend het
eerste dier handteekens was, hoe allengskens
meer gelijkheid en overeenkomst tusschen het
nagemaakte en het oorspronkelijke ontstond,
hoe de hand meer vastheid en zekerheid kreeg
en eindigde met nagenoeg al de takken weer te
geven. Zijn besluit was dat Mevrouw Seynaeve
het handteeken van beuren man onder het tes
tament gesteld had en zulks waarschijnlijk op
den dag, aangeduid op het blad dat haar tot
oefen ng verstrekte.
De pleitrede van den algemeenen advokaat
welke op deze getuigenis volgde was verplette
rend. Hij volgde de beschuldigde van in hare
jeugd; stelde haar voor als zangeres op den
schouwburg van Brussel, toegejuicht, getroe-.
mam
