It 5/
HET GEHEIM
Réparation judiciaire.
Nummer 12 (168)
4de Jaar.
Zondag 24 Maart 1889,
■BW#"
-^8
ïts
m Is
Abonnementsprijs
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR DE
5 fr. voor de stad.
voorop betaalbaar.
J 5 fr 50 voor den puiten,
PRIJS PPR NUMMER 10 CPJST1MKN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad,
.70, Vooruitgangstraat 10, Aalst.
Nee
HET ARRONDISSEMENT AALST.
n Gewone, 15 centimen
Prijs oer Annoncenper drukrege
Rekiamen, 75 centimen M
Vonnissen op de derde Hadzijdefrank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
metu.
AALST 23 MAART.
Nous Leopold deux, Eoi des B lges, a to us
présents et a venir faisons sa voir
La Cour d'appel de Gand,deuxièrne chambre
civile, a rendu l'arrêt suivant
En cause de M. Louis Van Branteghem,
éditeur du journal De Dendergalm, et M.
Modeste Luycx, ouvrier-cordonmer, tous deux
domicilies a Alost, le premier défendeur et Ie
Becond intervenant en premièrelinstance, app ;-
lanis d'un jugement du tribunal civil de
première instance de Termonde, en date dix-
neufMai 1888, enregistré, ayant avoué Maitre
Ernest Fierens, plaidant Maitre Emile De l^e
Court, avocat
Contre
1* Jean Francois Claus,docteur en médecine,
2* M. Alphoase Teurrekens, sacristain et son
épouse Marie Ceuteiick, sans profession et
3° M. Joseph Pyck et son épouse Octavie
Sanders, uégociants, tous domiciliés a Alost,
demandeurs en première instance, intimés sur
l'appel, ayant avoué Maitre Van de Rostyne,
plaidant Maitre Victor Begerem, avocat.
Attendu que les demandes originaires sont
cènnexes; qu'elles sont portéos devant la Cour
par un acte d'appel et qu'il échet de stnttn r
entre toutes les parties par le inême arrêt
Attendu que le premier juge ayant statué au
fond sur tout le débat,'il n'y a point lieu a
évocatiou
En ce qui concerne l'interveution de Luycx
Attendu que sur les poursuites intentées a
l'éditeur du DendergalmLuycx se porta
intervenant a l'audience du tribunal de Ter
monde, soutenant qu'il était l'auteur des
articles incriminés
Que d'autre part, sur le mérite de cette
intervention, l'éditeur Van Branteghem conclut
a sa ini8e hors de cause
Attendu qu'il leur incombait tout d'abord de
prouvèr. le bien fondé de la.demande en inter
vention, le législateur n'ayant point dérogé en
eet te matière a la regie actori incombit pro-
batio
Que l'affirmatioii pure et simple de Lnycvx ne
cónstilue point cette preuve, non plus que les
ullégations faites d'ailleurs saus offre de preure
par Van Branteghem et d'oü celui-ci infère que
Luycx a réellemeut la capacilé nécessaire pour
écrire seniblables articles; ajoutnnt qu'en fait il
en a éent précédemment dans \e Dendtrgalm
sous le titre Aie, aie, aie
Attendu que dans une instance ou les deman
des en léparation s'élèveut a des sommes énor-
mes, l'intervention d'un simple ouvrier cordon
nier inaolvable et sans relations jusbifiées avec
le journalisme, loin de devoir êtro présumée
sincère jusqu'a preuve du contraire, advient
éminemment suspecte et doit être écartée
jusqu'a preuve compléte desa sincérité;
Que faute par les appelants d'avoir fait ou
offert cette preuve, les demandes en interven
tion et en mise hors de cause ne sauraient être
accueillies dansl'espèce;
Au fond
Attendu que si les intimés ne sont pas
désignés nominativement dans les articles
incriminés du 30 octobre 1887, il est certain
que grace aux particularités accumulées par
81.
VAN DEN BANKIER.
X. De Holle boom.
Het was in den avond voor den '2o Maart, de
dag wiens nadering door Clara Westford en
hare kinderen met zooveel vrees werd te gemoet
gezien de dag Waarop zij voor altijd uit
hunne gelukkige woning gebannen zouden
worden.
Tot nu toe had de bankier niet8 van zich
laten hooren maar Clara wist, hoe weinig
genade zij van hem te verwachten had, en zij
had vast besloten, hare kinderen het onaan
gename eener vernedering te sparen.
Zij wildeniet wachten tot dat Rupert Godwin
goedvinden zou te handelen. Zij wilde niet uit
haar gelukkig huis verjaagd worden door den
manwiens verpe-to" den invloed hare jeugd
bedorven had. Zij besloot derhalve de buiten
plaats, vroeg in den morgen van den 25 te
verlaten.
Toen zij echter aan Violette haar voornemen
meêdeelde, betoonde het meisje de grootste
verwondering.
Waarom zouden wij zooveel haast maken
met deze lieve, oude woning te verlaten? riep
Violette uit. Die mijnheer Godwin kan nooit
zeer goed zijne aanspraken op dit huis doen
golden. Zij zeggen dut hij schatrijk is, mis-
schien zou ïiij zeer blijde zijn, ons tot hum ders
te hebben. Of mogelijk staat hij ons wel toe nog
eenigen tijd hier te blijven wonen, lieve moe-
l'auteur sur les personnages qu'il y a mis en
scène, leur identité est rendue facilement recon-
naissable pour la généralité des lecteurs du
Journal
Attendu que les diverses indemnités récla-
mées s'élevaient ensemble a la somme do
78,000 fr., mais que leur exagération outrce,
après avoir été constatée par le jugement a quo
est recounue par les iutimés eux-mêmes qui ne
les reproduisent point en appel
Attendu que los articles incriminés ne por
tent nullement l'affirmation precise d'un
commerce adullère cle l'intimé Claus avec Tune
ou l'autre de ses deux co-iutimées;
Qu'a eet égard ceux-ci ne sout pasrecevables,
en vue d'augmenter la precision et la gravité
des énonciations réellemeut contenues dans
lesdits articlesd'argumenter de certaines
publications parues uue dizaine d'années aupa-
ravant dans deux autres journaux, concernant
d'autres faitset qui ontdonné lieu a des pour
suites et a des condamnations judiciaires a
charge de tiers
Que cela est d'autant plus vrni daus la pré
sente instance que les intimés u'out ni piouvé,
ui offert de prouver qu'il existerait ou qu'il
aurait jamais existé des rapports entre l'appo-
lant Van Brantoghefn et les journaux et les
tiers dont il s'agit
Attendu,tout fois, quo les articles incriminés,
bien qne rédigés daus la forme de badinages
vu! aires et de plaisanteries de mnuvais aloi,
a'eu contienuent pas moius une série d'insinua-
tions assez precises pour attirer vivement sur la
vie privée llesdits iutimés l'attentio spéciale
des lecteurs et pour fournir en méme temps a la
malignité publique matière a des deductions
haui.ement injurieusesdiff'amatoires et de
nature a porter une atteinte grave a leur hon-
ueur et a leur considération
Que tel ayant été Ie but réellement vise par
1' auteur des écrits, cela sutfit pour engager sa
responsabilité
Attendu que ni en première instance, ni en
appel, les iutimés n'ont justifié d'une cause
exception die ie préju lice
Que L'iippréciatiou du dommage tant moral
que materiel peut done, dès ore3, être faite
d' après l'ensemblu des circoustances acquises
au procés
Attendu que les'articles incriminés ont paru
en temps d'élections locales qu'ils sout mani-
festemeut eu correlation avec les qn'ereiles que
ces élections avaieut provoquées dans la presse,
puisque dans le méme n°, le Dendergalm
reproche a un autre journal de la loealité de
publier contre certains libéraux les insinuations
les plus diff'amatoires
Qu'en semblahle occurrence le public sait
généralement faire la part large aux écarts de
la presse, si bien quo ie plus souvent le verita
ble résultat de ces écarts est de ne porter des
attcintes graves qu'a la considération de ceux
qui s'en rendent coupables
Que cela est vrai surtout lorsque, comme
dans l'espèce, il s'agit d'uu journal dont la
clientèle est limitée a une categorie de lecteurs
qui sont le mieux a même d'apprécier ce que
valenties élucubrationsmanifestement inspirées
par de mespuines nvalites de personnes
Attendu que par des raisons analogues, il
n'échet point de donner aux publications ci-
dessus prescrites a titre de réparation, une pu-
blicité dépassant celle donnóe a l'outrage, et
que les intimés n'ont point allégué que les arti
cles incriminés auraient été insérés dans d'au-
der, totdat gij wat beter en sterker zijt en meer
geschikt om de wereld in het aangezicht te
zien.
Mrs. Westford schudde het hoofd.
Neen, Violette, antwoordde z j met vast
heid, ik wil geen uur langer onder dit dak
blijven, als hel aan Rupert Godwin zal toebe-
hooren.
Moeder, gij spreekt alsof gij dien mijnheer
Godwin keijdet.
-1weet ten minste dat hij eeu der slecht
ste meuschen is, die men vinden kan, gaf mrs.
Westford ten antwoord. Vraag mij niet verder,
Violette, mijn besluit staat vast, en geloof, dat
ik niet anders handelen kan. Schrijf nu aan
uwen broeder, en verzoek hem ons morgen,
ten een ure, aan de Waterloo-statie te wachten,
Lionel had de laatste weken in Londen
doorgebracht met pogingen om op het een of
andere handelskantoor eene betrrekking te
bekomen. Maar de jongeling, hoe goed opge
voed hij ook zijn mocht, vond bij uitstek
moeilijk eeno betrekking, hoe nederig ook, te
vindeu.
Zijne opvoeding aan de hoogeschool was hem
van weinig nut. Het scheen in Londen te
wemelen v.rn bekwame ieverige jongelingen,
allen zwoegende en slavende om hun dageüjksch
brood te verdienen Het hart ontzonk hem
eindelijk, toen hij bevond dat al zijn zoeken te
vergeefs was, en hij overal zijn hooi i stootte.
Voor elkbetrekking waarvoor hij zich
aanbood, scheen het alsof er wel een honderdtal
mededingers waren, en negen-en-negentig van
die hoaii rd moesten natuurlijk zich het ver
driet van niette slagen, getroosten.
Lionel had aan de Surrey-zijde van den
Theems eene zeer goodkoope en nederige
woning gehuurd, waarin hij de noodige schik
kingen gemaakt had om zijne moeder te
kunnen ontvangen.
tres journaux que le Dendergalm
Attendu que ce journal n'est qu'une feuille
hebdomadaire, créée en vue des intéréts d'uu
arrondissement et par conséquent d'une publi-
cité restreinte
Attendu qu'il u'a été causé d'autre prejudice
aux maris des deux iutimées que celui résu'tant
de l'atteiute portee a la considération de leur
épouse respective d'oü il suit que ce prejudice
sera pleinement rép.iré par les condamnatious
prononcécs au profit de cos dernières
Attendu que pour les diverses considerations
qui précédent', les sommes ci-dessous ailouées
jeintes aux publications prescrites constitueront
une léparation suffisanita du dommage moral et
matérie] réellemeut causé
At endu qu'il y a lieu de garantir le recou-
vrement integral de ces condamnations
Bar ces motifs
La Cour,
Ouï M. l'avocat-génóral de Pauw en son avis
conforme rehrti vein ent" a la contrainte par
corps
Maintenant la jonction des causes, met a
néant le jugement a quo et statuant a nouveau
entres toutes les parties, toutes tins et conclu-
jjsions conti aires écartées, dit Luycx non fondé
Sen son intervention, ni VaïTfRfnteghem ën ses
conclusions aux fins d'etre mis hors de cause
dit les articles imprimés dans le Dendergalm le
.30 octobre 1887 sou3 les ti tres Samen
spraakDitjes en Datjes injurieux
diffamatoires et préjudiciables, pour les inti
més Claus, Sanders et Ceuterick coudamne
de ce chef Van Brantegheml°a payer a, chacun
d'eux a litre de dommages-Tutéiêts 'Ia sómme
de T,00Ö IV'2" a insérer dans son intêgraliEé
le prés'êht, arret dans les deux plus prochains
numéros-de son journal de Dendergalm
a la première pnge en ciractères ordinaires,
sous la rubrique réparation judiciaire ce
a peine de 50.fr. par jour do retard ou d' omis
sion depuis la mise en demeure etjusqua l'in-
serton effectuée
Dit que ces divers s condamnations seront
recrouvrabies par voie de la contrainte par
corps dont la durée est limitée pour chaque
somme de 1,000 fr a deux mois
Dits les intimés Joseph Pcyk et Alphonse
Torrekens non autrement fondés en leur de-
mande et les en debouto
Coudamne Van Branteghem aux frais des
'deux instances, sauf ceux occasionnés par l'in
tervention, lesquels resteront a la sharge de
l'intervenant.
Ainsi fait et prononcé en audience publique
de la Cour d'appel de Gand, deuxième chambre
civile, le Mardi douze Mars mil buit cent
q iatre-vingt-neuf. Présents T Messieurs Coe-
voteï, conseillcr f. f. de président, Van
Alleynnes, Feédékicq, Van Maele, Ver-
bene, Conseillers, I)e Pauw, -avocat-généraI
De Smet, grefficr. (Signé) Coeyoet et Joseph
De Smet.
Mandons etordonnons a tons huissiersa ce
requis de mettre Je présent arrêt a exécution
La iios Procureurs généraux et a nos Procureurs
prés les Tri buna ux de première instance d'y
tenir la main, a nos Commandants et Officiers
de la force publique d'y proter main forte
lorsqu'ils en seront légalement requis.
En foi de quoi le présent arret a été signé et
scelló du sceau de la Cour.
O, welk eene treurige verandering was het
donkere huis in Londen, na de weelderige
buitenwoning, de bevallige tuinen, de paarden
en de dienstboden, de honden, en geweren en
alle dergelijke zaken, waaiop vooral jongelin
gen zoozeet gesteld zijn.
Voor zichzelve beklaagde Lionel zich echter
niet, zijne eenige gedachte was aan zijne
moeder en zu3ter, en vurig wenschte hij in staat
te mogen zijn hen to mogen bewaren voorliet
bittere leed der armoede.
Hij dacht ernstig in over zijne toekomst.
Zijne geleerde opvoeling scheen hem toe van
weinig nut in doztf omstandig mdm to zijn
indien hij ton minste zich niet aan de slavernij
van het schoolonderwijs, wilde overgeven.
Hoezeer beklaagde hij nu de zorgeloosheid
zijner jeugd, het gemis aan kennis van tr. n
bepaald vak, dat hem ten minste iets had
kunnen opbrengen. Hij vroeg zichzelve ernstig
af of Lot misschien nog tijd was een of ander
bèroep to kiezen.
Do geestelijke stand? Ja, maar dan moest
hij minsten twee of drie jaren wachten eer hij
eene plaats van tussérhen de vijftig en honderd
pond verkreeg. De rechtsgeleerdheid Helaas
hij was maar al te goed hekend met de ellende
van zoovele jongelingen, die in ledigheid hun
leven op zolderkamertjes van don Temple
moesten doorbrengen.
Hij had een bestaan noodig, en dat wel ter
stond, on omdat te zoeken, kruiste hij onver
moeid de straten van Londen maar dagen aan
dagen gingen voorbij, zonder dat hij eenigzini
nader aan zijn doel-scheen te komen.
De namiddag van den dag voor don 25 Maart
was somber en onaangenaam. De wind, floot
door de kale takken der hoornen
hemel zag cr droevig en koud uit.
Toch opende Violette op dien kouden en
Propag-aiida.
Terwijl er alle dagen en onder aller
hande voorwendsels nieuwe maatschap
pijen oprijzen, die soms meer gerucht
makendair wezenlijk nut slichten, is er
eene"instelling welke hare vertakkingen
over al de gewesten van Vlaanderen uit
spreidt en met vasten stapzender
kwakzalverij maar op doelmatige wijze
haar veredelend en beschavend werk
voortzet.
Wij bedoelen het Willems-Fonds dat
onlangs zijne veertigste afdeeling in
eenen afgelegen hoek van Vlaanderen
te Avelgem heeft ingesteld. Wij
mogen zeggen dat het Willems-Fonds,
zonder deel te nemen aan de partij
twisten, niet vreemd blijft aan de be
spreking en bekendmaking der belang
rijke vraagstukken opgeworpen door de
maatschappelijke en politieke gebeurte
nissen en welke eenen grooten invloed
op het welzijn der natie kunnen uitoe
fenen.
Zoo zien wij dat in verschil lige af dee
lingen van het Willems-Fonds het
vraagpunt van den persoonlijken dienst
plicht zal behandeld worden. Deze
pogingen om het Vlaamseh publiek
bekend te maken met de groote qua'es-
ties, aan d'o.de van den dag, kunnen
niet genoeg geprezen wórden en moeten
de Vlamingen aanzetten om zich talrijk
bij het Willems-Fonds aan te sluiten.
Een bewijs datde beschavende invloed
van het Willems-Fonds wel groot moet
wezen, vinden wij in de hardnekkige
tegenwerking der clericale partij. Deze
steunt hare macht op de onwetendheid
en slaafsclie onderwerping onzer bevol
king. Al wat bij mi hiel van voordrach
ten, schriften en boekon aangewend
wordt tot verheffing des volks, op intel
lectueel en stoffelijk gebied, tracht zij te
verijdelen. Van daar do stichting van
hot Darids-P'onds, van daar den kruis
tocht overal door de geestelijkheid tegen
de concert-voordrachten, de uitgaven en
de volksbookerijen van het Willems-
F onds gepredikt.
Deze feiten mogen de liberalen niet
onverschillig laten. Ook is het noodig
dat niet alleen het getal dar afdeeling< n
van hot Willems-Fonds aangroeie het
getal zijner leden moet versterkt worden
en .alwie belang stelt in de opbeuring
van den Vlaamse heil volksstam, moet
zich aansluiten bij eene vereeniging
welke een zoo groot volksgezind en
vaderlandslievend
heeft.
werk ondernomen
K.
Vaderland
de grauwe
donkeren namiddag, voor de eerste maal na
vele maanden, het tuindeurtje, dat naar het
bosch geleidde.
Sedert hare ziekte had zij den jeugdigen
schilder, George Stanmore, niet meer gehoord
of gezien.
Zij had er vast op gerekend dat hij gedurende
hare lange ziekte naar haar zou hebben komen
vernemen, en zij had liet zelfs gewaagd Lionel
op schijnbaar onverschilligen toon te vragen,
of hij niets van zijnen vriend George Stanmore
gehoord had.
Het antwoord was ontkennen 1 geweest.
George had al zoo ge ene moeite gedaan, de
oorzaak van Violette's afwezigheid van haro
geliefkoosde plekjes in -het bosch te ontdokken.
Deze schijnbare nalatigheid en onverschillig
heid hadden het hart van het meisje .smartelijk
aangedaan.
Zijne voorgewen le gehechtheid aan mij
was niets anders dan eene voor i.inde gril,
dacht zij, en ik zon haast moeten denkon, dat
hij zich vermaakte met mijne dwaisheil, die
mij aan al zijne liefdebetuigingen geloof deed
slaan. Ik kan nu begrijpen, waarom hij er voor
terugdeinsde om mijne moeder een bezoek te
brengen, cn haar ronduit zijne liefde vo >r mij
te beken reu
De gedachte, dat zij het voorwerp vaneen
sentimenteel,'li dro nu geweest was, deed het
gevoelig hart van 't meisje sterk aai. Haar
trots was beier.ligd, on sedert hare herst dling
had zij de bosebpa len opzettelijk ontweken,
vast besloten om elke ontmoeting met haren
George Stanniore te vermijden.
Nu echter, nu zij op het puilt stond de plaats
voor altijd te verlaten,' maakte eea onweder-
staanbare aandrang zich van haar meesi >r, en
zij gevoelde dat het haar niet mogelijk zou zijn
de nabijheid van het bosch te verlaten, zonder
ten minste eene poging aan te wenden om da
Ter herinnering.
Het kan niet genoeg herhaald worden
dat do klerikalen, voor en in 1884, en
heden nog, de onnoozele kiezers om den
tuin 'nebben geleid. Zij schreeuwden
moord en brand toen, in 1883, het libe
raal ministerie nieuwe belastingen in
voerde om het te kort te dekken dat
jaarlijks op de Begrooting van den Staat
voorkwam: wanneer zij, klerikalen, aan
het Bewind mochten komen zouden zij
alle jaren hunne rekening met een batig
overschot sluiten en de belastingen ver
minderen.
M at de eerste dier beloften aangaat,
die hebben ze misschien verwezenlijkt,
want minister Beernaert roept gedurig
in de, Kamer, dat hij eenige millioentjes
overschot heeft; maar voor de tweede
belofte, dat is wat anders. Zij hebben,
wel is waar, den koffij, de suiker, den
azijn, enz., ontlast; maar al de andere
belastingendie nu, het zij tusschen
haakjes gezegd, miljoenen meer opbren
gen dap uien herekond haddie hebben
ze beluut.den en die brongen nog jaarlijks
12 miljoen in de, Staatskas. Meer nog
h bben du klerikalen eenige belastingen
afgeschaft, zij hebben integendeel de be
lasting op het vee doen stemmen en die
brengt jaarlijks twee miljoenen half op
de verhooging van het aandeel van den
Staat in de belastingen op sterke dran
ken mag op een miljoen twee honderd
duizend franken geseind worden Mi
nister Beernaert en zijne kliek schuifelen
een aanzienlijk deel der uitgaven voor
het onderwijs op den rug der gemeenten
en ontlastten met zoo veel de uitgaven
van dm Staat; dit eerlijk ministerie
verminderde den intrest der actiën op
den Staat en der Obligation der Luxem
burger IJzeren Yvegen en deed aldus
minstens 7 miljoen in de Staatskas
vloeiëD.
Uit deze gegevens, waarvan de echt
heid niet betwist kan worden, blijkt dus
1" dat de lasten van den Staat nu
minder zijn dan wanneer M. Graux mi
nister van Financiën was; 2° dat M.
Beernaert over ongeveer drij-en-twintig
miljoen inkomen meer beschikt dan
M. Graux. Het is dus niet verwonderlijk
dat het klerikaal ministerie zich beroe
men kan een paar miljoentjes overschot
te hebben overschot dat voortreffe
lijke financiers dan nog betwijfelen;
integendeel, het is te verwonderen dat
dit overschot niet veel belangrijker is
en dat niet reeds het grootste deel der
in 1883 zoo zeer vervloekte belastingen
verdwenen zijn.
oorzaak van de koelheid van George te ont
dekken
Kon hij misschien ook niet ziek zijn Of was
hij w,Richt genoo Laakt geworden het bosch te
verlaten
Zij kon bijna alles eerder gelooven dan dat
hij als I; kon zijn.
Zoo gebeurde liet dat de 1 lef le van miss
Violette haren hoogmoed overwon; nog eenmaal
opende zij bet tunifleurtje, dat naar het ge-
liR'.lo busah ge'eidcle, naar de aangename
plek. die haar sedert tiaro ki.ids,:1b eid zoo lief
eii dierbaar' geweest was.
De bosch pin len zagen or op dien guren
Maa'-tselten namiddag somber hit.toch was do
verandering in het uitzicht van het bosch niet
zr o ia hot oog vallend als de verandering die
zij ondergaan had, die thans het kleiue deurtje
doorging.
II t sehilteivnde meisje, wier glimlachend
aangericht vroeger bij den glans der zon te
vergelijken was, zag er nH kil en bleek uit, als
de mistige damp, die in den schemeravond de
toppen der bergen omzweeft.
Met zwakke schreden wandelde zij het met
gras begroeide pad op; want het kloppen var»
haa: h u-r scheen al hare kracht te verlammen.
Zij ging regelrecht naar het huisje, dat de
seniele' bewoond had maar de weg was lang;
end. wing viel bijna, voor zij het onaan-
zienlijk gebouw tu.schen de groote boomén
bereikte.
Hot, schijnsel van het vuur scheen door het
venster mar buiteu in de kille grauwe scheme
ring en er was een zekeren aanblik van huise
lijkheid en gemak in den aanblik van die
eenvoudige woning.
Eene plotselinge steek doorboorde VioletteV
hart, terwijl zij hare oogen vestigde op dht
lieve kleiue huisje met dien netten goed onder*
A i
v
..I—
S^WrVlïiW!
- >~r=
I li
