HET GEHEIM
Nummer 44 (208)
Zondag 3 November 1889.
4de Jaar.
Abonnementsprijs
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
5 fr. voor de stad.
6 fr 50 voor den buiten,
voorop betaalbaar.
PRIJS PER NUMMER 10 C EN TIMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buitenvoor de stad, ten kantore van het blad,
10, Vooruitgangstraat 10, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
o Gewone, 15 eentimen
Prijs der Annoncenper drukreqe
Reklamen, 75 centimen y
Vonnissen op de derde bladzijde, frank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het bad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST, 2 NOVEMBER.
Buiteiilandscli politiek
overzicht.
Duitschland. De wet tegen de soci
alisten houdt de algemeene aandacht
gespannen. Het gouvernement wil eene
wet bekomen, macht gevende, de socia
listische bewegingen, welke van tijde
lijk voortdurend zijn geworden, besten
dig te kunnen beteugelen. De wet van
1867 schenkt aan het gouvernement die
volmacht maar voor twee jaar en na dit
tijdverloop moet het zijne aanvraag tot
bemachtiging vernieuwen. Daaruit vol
gen gewoonlijk beweging en onlusten
en het is om zulks te vermijden dat de
wet voorgesteld wordt. Men denkt dat
zij dan ook een krachtiger uitwerksel
zal hebben.
In Afrikagaathet met deDuitschebelan-
gen niet ten beste. Men moet er met ge
weld der wapens voet voor voet het
grondgebied innemen dat door den Sul
tan van Zanzibar werd afgestaan.
Hongarië. De kwestie der Tcheken
houdt gansch Oostenrijk in onrust. De
zittingen in den landdag van Bohemen
zijn zeer woelig. De jonge Tcheken heb
ben een adres aan den keizer gestemd,
hem verzoekende zich als koning van
Bohemen te doen kronen, namens de
voorvaderlijke rechten der Tchekeni-
sche bevolkingen. Mr. Gregr in eene
redevoering die veel indruk gemaakt
heeft, vergt de herstelling van het Bo-
heemsche koningrijk, met al zijne oude
rechten,welke deVorst bij zijne kroning
moet zweren getrouw te blijven. Dit
ontwerp van adres is naar eene kom
missie tot nader onderzoek verzonden,
't is te zeggen dat het voor altijd ver
daagd is.
Griekenland. Het huwelijk van
prinses Sophia, zuster van den keizer
van Duitschlan 1, met den hertog van
Sparta, erfprins van den Griekschen
troon, is te Athene met den grootsten
luister gevierd.
Turkijen. Men spreekt veel van het
bezoek dat keizer Willem II bij den
Sultan gaat afleggen. Het wordt ver
schillend beoordeeldeventwel is het
algemeen gevoelen dat men Turkijen,
zoo niet werkelijk bij het driedubbel
verbond toch ten minste in den kring
wil trekken, waar men het programma
van dit verbond voorstaat.
Engeland. Volgens loopende ge
ruchten zoude groote Gladstone betrek
kelijk de Iersche kwestie van zin zijn
verklaringen af te leggen welke van
53.
VAN DEN BANKIER.
Onmogelijk, mrs Westford, riep bij uit,
RupertGodwin bekleed eene aanzienlijke plaats
in de samenleving. Hij zou zich schuldig maken
aan zulk eene misdaad, eene misdaad die een
maal ontdekt moet worden en waarvoor hij
geene enkele geldige reden kan aanvoeren.
En ik zeg u, Gilbert, er is geene laagheid,
geene misdaad, waartoe Rupert Godwin niet in
staat is. Ik ken hemik ken de slechtheid van
zijn hart. Hij is een man zonder geweten, zon
der medelijden. Waarom zou zulk een man
aarzelen eene moord te begaan
Do zeeman bleef nog altijd ongeloovig. Het
valt een edel karakter moeilijk, aan demoge
lijkheid van eene misdaad te gelooven.
Het een of ander ongeval zal den kapitein
overgekomen zijn, sprak hij; hij zal misschien
nooit het kantoor van den bankier bereikt
hebben.
Als hem een ongeluk overkomen was, is
het toch bijna zeker, dat ik er van gehoord zou
hebben, antwoordde Clara op beslissenden toon.
Gilbert Thornleigh, ik geloof dat gij een vriend
van mijn echtgenoot waart.
Ja, dat was ik; een vriend, zoo trouw als
er ooit een gevonden kan worden. Ik beminde
hem als een zoon zijnen vader, en geen vader
kan ooit beter voor zijn zoon geweest zijn dan
kapitein Westford voor mij.
aard zouden zijn een aantal afgescheur
de liberalen tot zijnen kant te doen over
hellen. Hij zou een volledig en bepaald
ontwerp voordragen dat aan Ierland de
vrijheid zou geven welke het vraagt
zonder Engeland 's rechten van opper
heerschappij te krenken.
Het driedubbel verbond.
Onze lezers zullen zich wel herinne
ren dat wij in een artikel naar aanlei
ding der gewaande Verhuizing van
den Paus uit Rome, spraken over aan
staande verwikkelingen welke tusschen
Frankrijk en Italië te vreezen schenen,
en dat men toen wel eens het schrikbeeld
voor den dag haalde van oorlog tusschen
Rusland en Oostenrijk. Thans meldt de
Svjet, een russisch dagblad, dat de heer
Crispi vroeger de verbintenis zou aan
gegaan zijn om Frankrijk tot vijande
lijkheden uit te lokken, maar dat de
houding van Rusland deze ontwerpen
verijdeld heeft. Nu dat de keizer der
Russen de hoofstad van Duitschland be
zocht heelt, is er weer van niets zooveel
spraak als van hetgeen dit bezoek in
zich heeft gehad.
Het bezoek van Alexander III aan
Willem II was,gelijk men weet, zeer lang
in twijfel getrokken, en algemeen had
men aangenomen dat, indien de Czar
naar Berlijn kwam, daarin een bewijs
van vriendschap tusschen Rus en Duit-
scher lag. Dat bezoek is thans een vol
dongen feit, maar alles wat uit het ver
blijf van den keizer der Russen bij den
keizer der Duitschers blijkt, is veeleer
vijandschap dan vriendschap.
Streng, jawel, heeft de Czar te Ber
lijn de beleefdheidsvormen in acht ge
nomen, doch niets, hoegenaamd niets
heeft hij daar toegegeven, niets tenzij
toegevingen aan Frankrijk, Duitschlands
gezworen vijand.
Wat erger is, von Bismarck heeft eene
tamelijk lange geheime ond rhandeliug
met den Czar gehad, en duitsche rijks
kanselier, zoo verzekert men, is teene-
maal teleurgesteld en ontgoocheld te
ruggekeerd naar Varzin. Alles wat von
Bismarck aan den Czar voorstelde, werd
door dezen afgewezen zelfs zou de
Czar voor den rijkskanselier zijn mis
noegen over de aanstaande reis van kei
zer Willem naar Constantinopel uitge
drukt hebben Niemand voor Willem II
had ooit gedacht, zou Alexander III aan
von Bismarck gezegd hebben, een be
zoek aan den Turk, den erfvijand van
den Rus te gaan geven
Daar heeft men ook kunnen opmer
ken dat de qusestie van Tunisië het werk
tuig geweest is waarvan von Bismarck
Geef mij een bewijs uwer vriendschap,
sprak Clara met hartstochtelijke opgewonden
heid, help mij het lot van mijn echtgenoot te
ontdekken.
Dat zal 1 riep de jonge man uit, mijn
leven is tot uwe dienst. Ik zal voor geen moeite
of gevaar terugdeinzen in de vervulling van
den plicht, dien ik aan mijnen kapitein schuldig
ben. i
Laat ous dan terstond beginnen. O Gil
bert, ik zal rust noch iluur hebben eer dit
duister raadsel opgelost zal zijn.
De jonge man zweeg en bleef eeuige oogen-
blii-ken in gedachten verzonken. Hij deed zijn
best om het een of ander plan te vormen, waar
naar hij zou kunnen handelen.
Toen kapitein Westford het schip verliet,
sprak hij eindelijk, was hij voornemens zich
rechtstreeks naar het huis te begeven, dat
weet ik zeker. Het eerste wat wij te onderzoe
ken hebben is derhalve of hij ooit dat huis
bereikt heeft. Daarvan kunnen wij ons spoedig
overtuigen, als wij de klerkeu van liet kasteel
ondervragen.
Ik stel niet veel vertrouwen in een enkelen
van Rupert Godwin's bedienden, hernam Clara;
maar laat ons evenwel geen tijd verliezen met
hen te ondervragen. De Voorzienigkeid zal ons
wellicht helpen in onze pogingen om het geheim
te doorgronden van de misdaad van dien man
Spoedig laat ons naar het kantoor gaan.
Gilbert Thornleigh had bijna evenveel haast
als mrs Westford. Hij nam een rijtuig en beval
der, koetsier naar Lombardstreet te rijden. Zij
stapt nu voor de deur van het kantoor uit.
Gilbert trad binnen, gevolgd door Mrs West
ford.
Een oud man met een zonderling, bijna
wezenloos uitzicht en een scheef gelaat, zat
aan een lessenaar over een groot boek gebogen.
V
zich bediend heeft om Italië naar
Duitschland over te halen.
De ondoordringbare houding van
Rusland, thans de openbare bondgenoot
van Frankrijk geworden, gaat nu zwaar
der dan ooit op de politiek van Europa
drukken. Het driedubbel verboud tus
schen Duitschland, Oostenrijk en Italië
wordt nauwer ingehaald, en Engeland
men kan dit gemakkelijk begrijpen
om zijue vijandelijkheid tegenover
den Rus, is er zeer mede ingenomen.
Nu dat de kans der wapens tegen de
Franschen gekeerd is, en zij op hunne
eigen macht niet vooruitkunnen voor de
gewenschte revanchezoeken zij ook,
door alle looze middeltjes, de vriend
schap te veroveren van machtige rijken
ja, ziet men zelfs de bij uitstek democra
tische Republiek alles aanwenden om
hand in hand te kunnen gaan met het
despotieke Rusland
Zoo staat thans de politiek in Europa,
en zoo zien wij ook geheel de fransche
drukpers in allerhande klachten uitva
ren tegen de redevoering van den itali-
aanschen minister Crispi te Palermo.
Ook, moet het zeer zonderling aan
schouwd worden, dat heden het italiaan-
sche volk van zijne natuurlijke neigin
gen afstand doet om zich met Duitsch
land en Oostenrijk te vereenigen, en
zich staatkundiglijk van Frankrijk te
verwijderen.
Om zoodanig te handelen moeten er
gewichtige redenen bestaan. Hef zijn
juist deze oorzaken welke, ons erachtens,
de fransche pers zoowel clerikale als
vrijgezinde niet wil onderzoeken, er
kennen en aannemen.
Dit onderzoek zou iu twee punten
kunnen aangewezen worden.
Eerstens, waarom wordt Frankrijk de
huidige bondgenoot van Rusland. Is
het door onderlinge toegenegenheid
tusschen de beide volken Neen, zij
kennen eikanderen niet.
Is het uit gemeenschappelijkheid van
staatkundige neigingen Neen, Rus
land is eene autocratie, Frankrijk is
eene Republiek.
Is het uit staatshuishoudkundig belang
Neen, de economische belangen ra
ken elkander geenszins.
HetVerbond echter, bestaat en 't wordt
over 't algemeen in Frankrijk met be
langstelling aangenomen.
Waarom Omdat Rusland en Frank
rijk voor een gemeenschappelijk gevaar
staan :Düitschland, en dat eene geheele
vernedering van Frankrijk seffens eene
dusdanige overmacht aan Duitschland
Hij wierp slechts even een onverschilligen blik
op den zeeman, maar de geheele uitdrukking
van zijn gelaat veranderde, zoodra hij Clara
Westford bemerkte.
Zijne oogen begonnen strak en ernstig te
staren; zijne lippen beefden. Het was blijk
baar, dat de een of andere onverwachte aan
doening dien man tot in het diepste van zijn
binnenste schokte.
Die man was niemand anders dan Jacob
Danielson, do vertrouwde klerk van Rupert
Godwin.
Ik beu gekomen om eene vraag te doen
omtrent iets, dat nu meer dan een jaar geleden
voorgevallen is, sprak de stuurman vau de
Lily Queen. Kunt gij u ook de zaken
herinneren, die dit huis in Juni van het vorige
jaar gedaan heeft?
Misschien, antwoordde de klerk zonder
Gilbert aan te zien, maar steeds de kleine diep
liggende oogen op Clara Westford, die achter
den zeeman stond, gevestigd houdende.
Dat zal veel van den aard der zaken
afhangen, die gij bedoelt. Wat verlangt gij dat
ik mij herinneren zal
De kapitein van eeu koopvaardijschip,
Harley Westford genaamd, gaf in den loop van
die maand eene som gelds aan uwen patroon
in bewaring, eene groote som op eenmaal te
deponeeren, twintig duizend pond sterling.
Herinnert gij u die omstandigheid
Ja wel.
Hij kwam denzelfden dag terug om het
geld weer uit de bank te nemen, of ten minste
hij was voornemens dat te doen. Hij kwam
terug, en mrs. Godwin niet meer hier vindende
vol.de hij hem naar zijn buitenverblijf, Will
mingdon Hall in Hertsfordshire. Ik was daar
toen hij kwam.
zou verzekeren in Europa, iu zooverre
dat Rusland om zoo te zeggen van den
dag af dezer machtelooze vernedering
in Azië zou teruggedreven worden.
Het is dus uit levensnoodwendigheid dat
Rusland de grootheid en de macht van
Frankrijk tegenover Duitschland moet
trachten te behouden, gelijk het uit le-
vensnoodwendigheid is, dat Frankrijk
z;ch gelukkig acht iu de plannen van
Rusland te treden, en op dit rijk met
vertrouwen stemt, en zulks met eene
volmaakte zekerheid ondanks de diepe
strijdigheid van toegenegenheid, neigin
gen en volksbelangen der beide natiën
Maar indien Frankrijk alleen op die
zonderlinge wijze begrijpt dat het zich
met een volk kan verbinden voor wien
het geene bijzondere vriendschap heeft,
hoe begrijpthet dan insgelijks nietdathet
eene qusestie van levensnoodwendigheid
moet wezen welke het van Italië verwij
dert ondanks de lange vriendschap en
toegenegenheid der beide natiën
Al de vragen van dit voorgaande
eerste punt, brengen hier het tweede
punt voor den dag
Waarom, niet alleen in Frankrijk en
in België, maar insgelijks in alle catho-
lieke landen, maakt de clerikale druk
pers met volharding, met bitterheid en
met eene hevigheid zonder weerga zich
de verwijdering ten nutte, die tusschen
Italië en Fran krijk bestaat? Waarom tracht
de clerikale pers zonder ophouden de be
langen van 'tpausdom met deze vanFrank-
rijktevereenzelvigen, zooals zij 't sedert
lang doet met den heer Crispi en de
regeering van koning Humberto als
gezworen vijanden aan te duiden.
Waarom zelfs in de fransche Kamers
wanneer het de catholieke belangen
aangaat, bijvoorbeeld het behouden
eens afgezants bij den Paus, bestaan er
altijd voorbehoudingen, onderduimsche
bedoelingen, juist alsof men den eenen
of den anderen dag zoude moeten afre
kenen tot een feit dat men niet openlijk
bedoelt, maar dat men toch raden laat,
en dat tegen Italië zou aangespannen
wordenindien koning Humberto Frank
rijk bleef tegenstreven
Waarom? Omdat het Pausdom, met
zijn beheer over het gansche christen
dom, dat te Rome zoo werkzaam is in
gericht, altijd een zoodanig groot
inwendig gevaar voor Italië blijft, dat
de regeering van Humberto zich immer
moet strijdvaardig houden tegen dit
bestendig en doodelijk gevaar, en dat
Frankrijk sedert twintig jaar•ofschoon
eene liberale Republiek nooit iets
gedaan hebbende om zijne belangen
klaar en duidelijk van gene van den
En vroeg hij zijn geld terug
'Ja dat deed hij.
En werd aan zijn verlangen voldoening
gegeven
Zoo heeft mijnheer Godwin mij ten minste
gezegd.
Het geld werd alzoo terugbetaald
Ik verhaal u, dat de heer Godwin mij gezegd
heeft dat hij terug betaald werd. Ik verliet
Willmingdon Hall om op den trein van tienen
te komen.
Toen ik vertrok, bevond kapitein Westford
zich bij den heer Godwin. Ik was zoo ongeluk
kig den trein te missen, enkeerde naar Hall
terug. Toen ik terugkwam, was de heer ver
trokken, zonder twijfel zijne twintig duizend
pond meêuemende. Mijnheer Godwin verhaalde
mij dat hij het geld onmiddelijk teruggegeven
had, omdat de kapitein den volgenden morgen
weer aan boord van zijn schip zijn moest,
anders zou het zonder hem vertrekken.
Het zeilde ook werkelijk zonder hem uit,
antwoordde Gilbert Thornleigh, van dat uur
tot op dit oogeublik heeft iemand meer van den
kapitein gehoord of gezien. Hij verdween zoo
spoorloos, alsof de aarde zich onder zijns
voeten geopend had om hem te verzwelgen.
Zonderling, mompelde de klerk peinzend.
Heel zonderling herhaalde de zeeman.
Er moet hier verraad in het spel zijn. Ik zou
niet gaarne in mijnheer Godwin's plaats zijn.
Ilarley Westford is voor het laatst in zijn huis
gez en Harley Westford had zijn geheele
vermogen aan hen> toevertrouwd. Er zijn twee
vragen, die ik op de eene of andere wijze beant
woord wil hebben. De eerste is werd die som
gelds werkelijk teruggegeven De tweede is
van dringender aard heeft kapitein Westford
Paus te scheiden, het daarom aan Italië
onmogelijk blijft niet immer mistrou
wend te blijven tegenover Frankrijk.
En indien het moet mistrouwend
wezen jegens Frankrijk, waar kan het
dan ergens eenen steun vinden tegen het
Pausdom en tegen de altijd te duchten
catholieke terugwerking, tenzij bij een
protestantsch keizerrijk als Duitschland
dat even niets van den Paus te verwach
ten, te bekomen en wat meer is te
vreezen heeft.
Frankrijk, ofschoon republiekeinsch-
en liberaalsgezind, acht zich nog, indien
men het op de keper beschouwt, als
fille atnée del'Églisealtijd gelast met
de catholieke belangen te verdedigen
door de heele wereld. Overal, buiten
Europa, waar die belangen op het spel
staan in China, in Syrië, in Afrika,
komt Frankrijk er tusschen, en zijne
onderhandelingen met het Pausdom wer
den nooit onderbroken. De catholieken
der geheele wereld hebben de blikken
op Frankrijk gericht, en moest er
morgen eene parlementaire meerderheid
aan het bewind komen, of ergens
eens een Boulanger er in slagen den
eenen of den anderen bonapart of mo
narchist op den troon te zetten, wie
weet wat er koning Humberto en het
vereenigde Italië zou te wachten staan.
Indien de fransche Republiek even
morgen door eene volkomen scheiding
van Kerk en Staat, de Kerk aan haar
eigen lot wil overlaten, Italië zal op den
zelfden stond met Frankrijk bevriend
worden, omdat het er niet meer van te
vreezen zal hebben.
Dat de Republiek, zonder zelfs het
Concordaat af te schaffen, morgen alle
onderhandeling met het gouvernement
des Pausen afbreke, en Italië daardoor
langs deze zijde gerust gesteld worde,
dit land zal dan geene redenen meer
hebben om steunen tot bondgenootschap
in Europa te zoeken, desnoods tegen
Frankrijk gericht, zooals het nu liet
geval is.
Maar hetgeen men altijd schijnt te
vergeten, is, dat de geestelijke regeering
des Pausen, ofschoon geen wereldlijk
gezag meer hebbende, toch nog altijd
een zeker gouvernement is, een gouverne
ment waarmede Frankrijk een stilzwij
gend verbond heeft, dat, alhoewel ner
gens geschreven, men overal tusschen
de regels kan lezen.
En zoolang als Frankrijk en het
Pausdom deze gemeenschap van zede
lijke belangen tusschen beiden zullen
behouden belangen welke zich op een
gegeven oogenblik in meer voelbare
belangen zouden kunnen hervormen,
Willmingdon Hall ooit levend verlaten
Jacob Daniëlson zag den spreker met eene
zonderlinge uitdrukking aan.
Bah riep hij uit. Denkt gij dan, dat een
man als de heer Godwin op den loer ligt om
iemand voor de som van twintig duizend pond
t vermoorden De heer Godwin is millioenen
rijk, en wat eeu verbazend groot fortuin in
het oog van den koopvaardijkapitein was, i«
slechts eene kleinigheid voor hem.
De heer Godwin is heden millionair
antwoordde Gilbert Thornleigh, maar als het
algemeen gerucht waarheid spreekt, was dat
het geval op dien tijd niet. Hij had toen juist
groote verliezen geleden, en er liep een ge
rucht, dat hij genoodzaakt zou zijn zijne beta
lingen op te schorsen.
Het algemeen gerucht liegt gewoonlijk,
antwoordde Jacob Daniëlson. Komaan, jonge
ling, dat zijn booze praatjes. Rijke menschen
als dc heer Godwin begaan geene misdaden.
Zoek elders naar uwen kapitein. Wij zijn niet
verantwoordelijk voor zijne veiligheid.
Misschien niet, antwoordde Gilbert, maar
de wet zou u en uwen patroon wel eens zonder
linge vragen kunnen doen omtrent het bezoek
van den kapitein op Willmingdon Hall. Mijn
eerste werk zal zijn de zaak in handen der
politie te geven. Die zal misschien wel in staat
zijn te ontdekken of Harley Westford dat huis
ooit levend verlaten heeft.
Misschien, antwoordde de klerk koeltjes.
De politie is heel knap zonder twijfel maar
zij wordt weieens om den tuin geleid. Dat is
onlangs nog een paar keeren gebeurd. Goeden
morgen Wacht Niettegenstaande uwe onbe
schaamde beweringen zou ik u toch geerne van
dienst willen zijn. Als ik eenige inlichtingen
DE DENDERGALM
BB?
