HET GEHEIM
bgoven.
Nummer 45 (210)
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
5 fr. voor de stad.
voorop betaalbaar.
Abonnementsprijs
5 fr 50 voor den buiten,
PRIJS PER NUMMER 10 C EN TIM EN.
Men abonneert zich: op alle postkantoren voor den bui een voor de stad, ten kantore van het blad,
10, Vooruitgangstraat 10, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
Prijs der AnnoecenQ6wone' 16 "«Urnen j
Roklamen, 75 eentimen
per drukregel.
Nee spe nee metu.
T onnissen op de derde bladzijde, 1 frank.
Men maakt melding ran elk werk waarvan een exemplaar aan het bad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST, 14 DECEMBER.?
De personen die een abon
nement nemen aan DE
DENDERGALM voor het jaar 1890,
nullen de nog vèör Nieuwjaar verschij
nende nummers gratis ontvangen.
WerkmanskringVooruitgang door'tWerk
I)e liberale jongelingen onzer stad worden
vriendelijk verzocht, de lessen, welke des zon
dags om 9 ure 's morgens, iu de zaal Concordia,
tot bereiding voor het kiesexaam gegeven wor
den, bij te wonen.
De lessen zijn vei plichtend voor de bescherm-
lingen van den Kring.
J3ii.iteiilancl.scli politieli
overzicht.
Frankrijk. Er wordt in de Kamer
eene zeer werkzame propaganda ten
voordeele des handelsbeschermingstelsel
gemaakt, en de neigingen van de nieuwe
Kamer veropenbaren zich in dien zin op
de klaarblijkelijkste wijze. Een groep
van volksvertegenwoordigers, zoo onge
veer 300, heeft zich onder den naam
van landbouwkundige groep gevormd.
M. Méline is er voorzitter van benoemd,
en de graaf van Juigné en M. Develle,
oud-minister van landbouw, en beiden
van „de onversaagdste aanhangers van
het beschermingsstelsel, ondervoorzit
ters.
De Kamer der Volksvertegenwoordi
gers heeft, na hevige en lange woorden
wisseling, d kiezing van M. Joffrin in
de 2* omschrijving van het 18* arron
dissement van Parijs goedgekeurd. Men
weet dat M. Boulanger er gekozen was
geweest met eene meerderheid van meer
dan 2000 stemmen. Hij werd door de
Kamer van kant gezet omdat hij vol
gens de wet niet kiesbaar was.
Spanje. In de gemeentekiezingen
van Spanje bemerkt men eene over-
groote meerderheid ten voordeele der
liberale monarchistische gedachten,eene
merkelijke minderheid voor de monar
chistische konservatieven en eene klei
nere minderheid voor de republikeinen.
Italië. De Kamer der Volksverte-
enwoordigers heeft het adres in ant
woord op detroonredege3tomd. Men mag
^ggen dat heel deKamer zijne afkeuring
v ropenbaard heeft voor de haatdra
gende staatkundige akten, sedert eenige
jaren door M Crispi tegen Frankrijk in
het belang des driedubbels verbonds uit-
69.
VAN DEN BANKIER.
Heel goed, mompelde hij, mrs, Beckson
zal niets vreemds aan de koffie proeveu.
Hij nam de kop en schaal op en begaf zich
laarmeê naar de ziekenkamer.
Ziedaar nirs. Beckson sprak hij. Als gij
nat uitgedronken hebt, geloof ik niet dat gij
og lust zult hebben om te slapen.
Hij gaf haar de koffie over. De oude vrouw
had reeds in haren armstoel zitten knikkebol
len, eer hij kwam maar zij opende nu heel
wijd hare oogen en trachtte zich het voorko
men te geven van heel goed wakker te zijn.
terwijl zij deu kop koffie uit de hand van haren
heer aannam.
Rupert Godwin verliet haar vervolgens en
begaf zich naar het benedengedeelte van het
mis. Zijn eigen vertrek de kamer, die alleen
'oor zijn gebruik bestemd was, was de biblio
theek. Daar bewaarde hij de sleutels van den
noordelijken vleugel in eene brandkas, waarvan
hij altijd den sleutel hij zich droeg.
De sleutels van de deuren in den noordelijken
vleugel waren derhalve voor ieder 'ander niet
te verkrijgen dan door de ijzeren kas te ope
nen.
Maar het was een van die sloten, waarvoor
de fabrikant instaat, dat het door geen valschen
sleutel geopend kan worden.
De bankier onderzocht de brandkas. Do
sleutels hingen op hunne gewone plaats alles
was dik bedekt met het stof. dat zich gedurende
gevoerd. Italië begeerende vriendschap
pelijke daden jegens Frankrijk daar te
stellen, denkt den staathuishoudkun
digen oorlog niet te moeten verlengen,
en wil diensvolgeii8 de differentieele
tarieven afschaffen. Het is te zien hoe
deze wensch zal kunnen overeenkomen
met do protectioneele neigingen die zich
in de nieuwe Franse he Kamerveropen
baren.
Luitschland. In Westphaliën zijn
er nog altijd bedreigingen van werksta
kingen onder dat opzicht bestaat er
eene groote ongerustheid in Duitseh-
land. De mijnwerkers hebben besloten
het werk te staken, indien de maat
schappijen de werklieden niet terug aan
vaarden, welke, onder voorwendsel dat
zij de opstokers van de werkstaking
waren, weggezonden zijn geweest.
Holland. In de eerste kamer van
Holland is de wet welke officieelen ou
derstand aan het confessioneel lager on
derwijs toekent met eene meerderheid
van 31 stemmen tegen 18 gestemd. De
nieuwe wet zal met 1 Januari aanstaan
de uitvoerbaar zijn. Alreeds verschei
dene keeren heeft de minister van bin-
nenland8che zaken verklaard dat het
huidig bestuur nooit toelagen zal toe
staan noch aan de vrije middelbare,noch
aan de vrije hoogescholen.
Waar ligt het geld
Moest men de statistiek opmaken der
sommen welke door de huidige regeo-
ring, om het even onder welk voor
wendsel, reeds aan de kerken gegeven
ziju moesten wij daarenboven de som
men kennen, welke door goedgeloovi-
gen aan de pastoors en geestelijken van
alle slag geschonken werden om hunne
zielezaligheid af to koopen dan zouden
wij tot een verbazend getal komen.
Het Staatsblad kondigt wekelijks eene
heele reeks toelagen af aan kerkfabrie-
brieken, enz. ziet dan verder hoe de
kloosters op elk dorp oprijzen, hunne
bezittingen uitbreiden en door alle mid
delen verrijken.
Die feiten zijn te zeer in 't oog sprin
gend dan dat wij er verdere bewijzen
zouden van geven.
Gaat dan integendeel, in de stad zoo
wel als op het dorp, van huis tot buis
en alom zult gij niets dan klachten
tiooren over den slechten tijd. De boer
kan zijne pachten niet betalen de win
kelier verkoopt bijna niets omdat de
verbruiker zich met het streng noodza
kelijke bevredigt en zich zelfs ontberin
gen getroost de fabrikant kan zijne
waren niet aan den man brengen de
een geheel jaar daar opgehoopt had. Rupeit
Godwin was geheel en al buiten staat zich een
denkbeeld te maken van de wijze, waarop
Lionel Westford zijne misdaad ontdekt moest
hebben.
Hoe heeft hij toch mijn geheim uitgevon
den dacht hij. Door welke duivelskunsten is
hij achter de waarheid kunnen komen
De bankier durfde bij dit punt niet blijven
itilstaan, zijn rerstand, zelfs zijD helder en
scherp verstand, werd dof en >erward, terwijl
hij trachtte het duistere raadsel op te lossen.
Hij begaf zich naar de kamer, waar Julia en
mrs. Melville zaten. De wednwe was als ge
woonlijk met haar eeuwigdurend borduurwerk
bezig. Miss Godwin zat met een opengeslagen
boek voor zich, een boek, waarvan de bladen,
voor zooveel haar betrof, even goed van wit
papser hadden kunnen zijn.
Julia, sprak de bankier, ik voel mij vermoeid
van de reis hierheen en zeer ontstemd door die
lastige omstandigheid van de ziekte van uwen
beschermeling. Ik ga naar bed en z >u u aanra
den ook niet. te laat te blijven opzitten. Gij zijt
ook door dit alles vermoeid,
Ja, vader, gal Julia, zonder van haar boek
op te zien, ten antwoord. Ik zal vroeg naar bed
gaan.
Goeden nacht dan beste meid.
Julia stond van haren stoel op en de bankier
drukte zijne lippen op haar voorhoofd. Hij
wenschte vervolgens mrs. Melville goeden
nacht, en verliet de kamer.
Nog geen tien minuten later wierp Julia
Godwin met een verdrietigen zucht haar hoek
van zich.
Och l Wat ben ik moede sprak zij. Goe
den nacht mrs Melville.
Goeden nacht, lied kind. Wat ziet gij
bleek; gij schijnt door het voorgevalllene g,-
heel en al ontsteld te zijn.
werklieden slenteren in grooten getal»
langs de straten bij gebrek aan werk, in
een woord, alles kwijnt Landbouw,
Handel, Nijverheid.
Groote handels- en bankiershuizen
moeten hunne betalingen staken en ie
dereen vraagt zich af Waar is al liet
geld dat eenige jaren geloden in omloop
was En iedereen antwoordt ook
In de kloosters liggen de schatten
opeengestapeld, daar zijn de rijkdom
men.
De geestelijkheid heeft de macht van
't geld, en voor die macht moet alles
zwichten. Met het geld doet men de
massa's zwijgen met geld vorovert
men het politiek gezag men wordt
meester van het grondgebied en van de
personen.
Het volk verarmt, en hoe armer het
wordt hoe min lust, hoe min kracht het
heeft om zich tegen zijne dwingelanden
en zijne uitbuiters te verdedigen en
hoe zekerder en gemakkelijker deze hun
werk kunnen voltrekken. Doch de gees-
elijkheid vergenoegt zich niet met de
personen en goederen te beheerschen, zij
tracht ook den wil van 't volk, zijne
denkbeelden en zijne overtuiging te
smoren. Wee hem, die dei trotschen
priester weerstaat I Wee hem, die niet
op 'teerstewoord zijnen alles eischenden
wil ten uitvoer brengt
De 16* eeuw is getuige der wreedheid
van de geestelijkheid geweest de on
derwijzers op wachtgeld gesteld voelen
hoeverre hunnen haat zich uitstrekt en
moesten zij thans nog over de wereld
lijke macht beschikken, dan zou men
wellicht het zelfde schouwspel zien her
beginnen.
Gelukkiglijk is de vooruitgang daar.
Kunnen zij banbliksemen, personen
en familiën tot den bedelzak brengen,
toch is er een gedeelte van 't volk, dat
met hand en tand de rechten en vrijhe
den van eiken burger verdedigt.
Komen de werel Ische schatten lang
zamerhand terug in de handen der gees
telijker, toch ziju er mannen die durven
wijzen op het gevaar er aan verbonden.
Zijn er plichten waaraan de geestelijk
heid zich weet te onttrekken, dan roe
pen die mannen Pas op, uw recht is
ook het onze onze plichten zijn de uwe
en die zullen wij u doen vervullen.
Zeker bestonden dergelijke mannen
vroeger ook, maar hunne pogingen wa
ren vruchteloos, of omdat het volk hen
niet begreep, of omdat het zoodanig
stoffelijk ten onder gebracht was dat
het zich niet meer ilierfof kon ver
heffen.
Julia wss maar al te blijde aan het medelij
den van de weduwe te kunnen ontkomen zij
begaf zich naar hare eigene vertrekken, die
tamelijk verwijderd waren van de kamers
welke Lionel Westford bewoonde.
Zij zond hare kamenier weg en verwisselde
haar zijden kleed met een wit morgendkleed.
Niettegenstaande hetgeen zij tot mrs Melville
gezegd had, gevoelde zij geen den minsten lust
om te slapen integendeel, zij gevoelde zich
buitengewoon helder wakker. Ieder harer
zenuwen was tot uiterste gespannen, al hare
zintuigen waren in de hoogste mate opgewekt.
Zij ging naar het venster en wierp het open
maar zelfs de Koude nachtlucht was niet in
staat haar brandend voorhoofd te verkoelen.
De overspanning van deu dag, de ontroering,
die zij ge oodzaakt was geweest te verbergen,
hadden haar sterk aangedaan. Nu, terwijl zij
alleeu was, en zich vrij aau hare gewaarwor
dingen kon overgeven, leunde zij met haar
hoofd togen het vensterkozijnen, en snikte
zenuwachtig.
0, ik bemin hom toch zoozeer, sprak zij
zacht bij zichzelve, en toch kan ik hem niet
redden. Ik durf zelf niet vragen ot het beter of
slechter met hem gaat.
Lang bleef Julia aau het opeu venster staan,
en staarde in de duisternis van deu zomer
nacht.
Daarop zette zij zich aan een klein leesta
fel tjo, dat met boeken overladen was, neer, en
trachtte te lezen.
Meer dan een uur lang zat zij met het boek
in de Land. Hare oogeu dwaalden over de blad
zijden, (lie hare hand werktuigelijk omsloeg
maar zij kon geene de minste aandacht wijden
aan den inhoud van het boek. Haar geest
dwaalde gedurig af naar Lionel zij kon aan
niets anders denken dan aan het gevaar, waarin
hij verkeerde.
Tot dien ondergang schijnen wij
thans ook te komen indien de krisis niet
ophoudt op ons te drukken.
Den stoffëlijken toestand der werken
de klassen en met haar dien der bur
gerij verbeteren,moet ons streven wezen,
willen wij met eenige hoop het zedelijk
peil des volks verhoogen. In de steden
en nijverbeidscenteis is dien staat ee-
nigszins beter dan in afgelegen dorpen
daar is het onderwijs meer doorgedron
gen, en dat is de lichtstraal die ons in de
verte toeschittert en die ons leeren moet
dat we door eendracht en krachtbetoon
alleen zegepralen moeten.
Wie herinnert zich niet die bange
kampen, die bloedige tooneelen op on
zen geboortegrond gebeurd on waarin
de geestelijkheid eene rol gespeeld heeft,
welke niet ter hare eere strekt
Welke ware Belg zou dien strijd wil
len zien hernieuwen Daarom zal het
kiezerskorps naaste jaar aan de klerika-
len, die de uitvoerders zijn van de plan
nen der geestelijkheid, doen verstaan,
dat hunne plaats aan 's lands bestuur
niet is, omdat zij enkelverken ten voor
deele eener sekte wier hoofd te Rome
woont.
De kiezers zullen hunnon plicht be
grijpen, ons van onze meesters ontma
ken en aldus eeuen vaderlandschen akt
plegen.
Iemand, die door een eenvoudig middel van
23jarige doofheid en van geruisch in de ooron
genezen is zal de beschrijving van dat middel
in het Hollandsch gratis een ieder op aanvraag
zenden J. H. Nicholson, 4, rue Drouot, Pa
rijs.
Inkomende rechten.
Verleden week schreven we Da kle-
rikalcn hebben reeds eene belasting op
de betevleesch van den werkman gestemd
nu willen zij er nog eene op den boterham
leggen.
Wij raden die uithongeraars aan van
eens de redevoering te lezen welke door
dengrootsten9kouomist van Duitschland
en misschien van Europa, M. Broemel,
nopens de inkomende rechten werd
uitgesproken. Over die kwestie hande
lende worden de woorden van M. Broe
mel als Evangelie en zijne cijfers en
statistieken als echt en ontegensprekelijk
door vrienden en vijanden aangenomen,
zoo wel kent hij die zaak.
V elnu die heer bewijst dat Duitsch
land met zijns inkomende rechten het
duurste brood eet van gansch Europa.
Zij herinnerde zich wat de doctor omtrent
zijne ziekte gezegd had. Als hij niet goed be
waakt werd, kon hij wellicht de eene of andere
waanzinnige daad bedrijven. Er waren voor
beelden van mensehen, die in koortsen, zooals
de zijne, zichzeiveu van het leven beroofd
hadden.
Geene woorden zijn in staat den schrik uit
te drukken, welka deze gedachte haar inboe
zemde.
Inde eerzaamheid en stilte van den nacht
namen die angst en schrilc met ieder'oogenblik
toe.
Indien nu de personen,die den zieke bewaak
ten, eens iu slaap vielen,dacht zij. Mrs Beckson
was een oude vrouw en het was niet onwaar
schijnlijk, dat zij aan hare slaapzucht zou too-
geven. Thomas Marrison kon wellicht zijnen
post aan het ziekbed verlaten.
De penduul op den schooi'steenmantel sloeg
elf ure, half twaalf,twaalf ure, en nog zat Julia
met een angstig gevoel over dit alles te peinzen.
Afschuwelijke spookgedaanten rezen voor ha
re oogen op. Zij zag Lionel met bloed bevlekt,
stervende, met eene gapende wonde aan den
hals. Ieder oogenblik verwachtte zij een waan
zinnigen gil te hooren, die in de stilte van den
nacht door het huis weerklonk.
Eindelijk kon zij d ze gedachte niet langer
uitstaan haar angst 3teegten top. Julia begon
de kamer op en neer te loopen.
Het was nu kwartier na twaalf uren.
Ik kan die onzekerheid niet danger uit
staan I riep zij eindelijk uit. Ik wil in elk ge-
va! weten, of hij goed opgepast wordt. Een en
kele blik in zijne kamer geworpen, zal mij
overtuigen of mrs. Beckson waakt of slaapt. Als
ik maar weet dat hij zijn lijden beter kan ver
dragen.
Zj op mde de deur, en wierp eenen blik in
den gang. Alles was donker en stil. Er bestond
weinig twijfel aan of het geheole huishouden
Op 30 November laatst kostte de
tarwe en de rogge bij ons 19 fr. en 14 fr.
de 100 "kilogr., te Berlijn 24.50 fr. en
21 fr.
Volgens M. Broemel moet een Duitsch
huisgezin bestaande uit 5 personen jaar
lijks 12$ franken meer uitgeven voor
brood dan hier in België.
En zulke wraakroepende belasting zou
M. Dumont en zijne kliek hier willen
invoeren
Iu die redevoering vinden wij verder:
Vroeger werden er jaarlijks in Berlijn
94,000 verkens geslachtnu ten gevolge
der vlee8chbelasting nog slechts 77,000
alhoewel de bevolking der hoofdstad
eventwel dagelijks vermeerdert. Inte
gendeel het verbruik van peerden-
vleesch neemt op verbazende wijze toe
en het wordt reeds aau 1.50 fr. den kilo
verkocht. En wat nog meer dient in
aanmerking genomen te worden is dat
de uitvoer van bijna alle inlandsche arti
kelen vermindert naarmate de inkomen
de rechten verhoogen. Voor het ijzer, de
zijden en katoenen weefsels is er vermin
dering van 8, 7 en 11 per honderd
tegen verleden jaar.
V at denkt Denderbode daarover
Varsch ongedierte.
Do republiek van Brazilië gaat zich
van de jesuieten ontmaken en meer dan
waarschijnlijk zullen die roofvogels zich
in België komen nastelen.„Wij hebben
reeds jaarlijks 28000 paters* en nonnen
van alle slag en kleur vet te mesten
dit leger uitzuigers gaat nu nog met 3
4000 nieuwe lediggaugers vermeerderd
worden.
Dagelijks worden arme duivels van
vreemdelingen, zonder middelen van
bestaan, kortweg over de grenzen gezet,
maar de Braziliaansche jesuieten zullen
integendeel met open armen ontvangen
worden. Ons mouchards-min.iste.rie zal
hun niet vragen waarvan zij leven en
hen volkomen gerust laten ziju ze de
baas van 't kot niet
Wij mogen ons dus zekeren morgen
aan dit onaangenaam bezoek verwach
ten Zij zullen komen lijk de Duitsche
jesuieten gekomen zijn ons land is toch
zulk goed melkschaap en waar de eene
den room hebben geroofd zullen de
andere nu nog den wol komen scheren.
Van wat ze leven zullen, dat weet de
duivel alleen.
Zij zullen alles wel zoo goed weten te
vinden dat ze na een jaar of tien hier een
vijftigtal eigendommen zullen bezitten
ter waarde van twee a drij honderd
duizend franken elk.
had zich te.' rist begeven, behalve de beide
dienstboden, die de wacht bij deu zieke hiel
den.
Julia wikkelde zich in een donkerkleurigen
shjal en sloop vervolgens met behoedzame
schreden den gang door.
Zij opende de deur van Lionel's kamer. De
kruk draaide bijna zonder eenige moeite iu ha
re hand om. Zij zag naar binnen, en oen enkele
blik overtuigde haar, dat hareangstige bezorgd
heid niet ongegiond geweest was.
Mrs. Beckson lag met haar hoofd achterover
op de kussens van den armstoel, en hare gere-
regelde diepe ademhaling toonde aan, dat zij
in diepen slaap verkeerde.
Er bevond zich niomand anders in de ka
mer.
De zieke was creneens in slaap verzonken.
IIij lag geheel bewegingloos met zijn gelaat
naar de deur gekeerd waardoor Julia binnen
gekomen was. De ruime gordijnen van het ou-
derwetsche ledikant waren opengeslagen.
Julia trad de kamer binnen met het voorne
men om mrs Beckson te wekken, maar juist op
het oogenblik dat zij den stoel der huishoudster
naderde, schrikte zij vaa. het geluid van voet
stappen in den gang.
Haar eerste gedacht was, zich te verbergen.
Zij vrees Je dat haar bezoek in de ziekenkamer
ontdekt zou worden, omdat dit bezoek een bui
tengewone belangstelling iu het lot van Lionel
Westford moest verraden.
Zij gaf aan dat eerste gedacht gehoor, omdat
haar geen tijd tot nadenken overbleef. Zijsloop
stil achter 't ledikant om, naar de andere zijde,
waar zij het best door d gordijnen verborgen
kon worden.
Van tusschen de rauwe opening dier gordij
nen was zij iu staat alles te zien, wat in de ka
mer omging.
Wordt tvortgetei.)
DE DENDERGALM
