9de Jaar,
Zondag 11 November 189k
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
.Abonnementsprijs^"oor den buiten j veor°l' bctaa1baar
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 10, Vooruitgangstraat 10, AALST.
Nee spe nee metu.
MET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen j_Mi.rAn4L
Prijs (ter Annonces f Eeklamen 75 oentleme„ Pw <rukrel|,t
Vonnissen op de derde bladzijdefrank.
Voor dV.nnoncen buiten de Vlaanderen, zich te wenden tot den AGENCE HAVAS,
Madelenastraat 32, Brussel.
AALST, 10 NOVEMBER.
Bericht.
De gewone zittingen van het hoofd
bestuur van den liberalen Werkmans-
kring zullen te rekenen van 17 Novem
ber geregeld plaats hebben den Zaterdag
••om 8 1 [2 ure 's avonds.
Het Hoofdbestuur.
De kiexing'cn.
In een katholiek weekblad
Vlaanderea treffen wij, een
Ous
artikel
aan, over de kiezing van 14 October 1.1.,
geteekend H. Plancquaert, welk veel
waarheden bevat en dat wij dus volgaar
ne aan onze lezers roede deelen.
De uitslag van 14 October weerklonk
als een donderslag in aller ooren.
Wie had zich aan zulke zegepraal
voor 't socialisme verwacht Niemand.
Rond de 400,ÜOG stemmen voor de
-socialisten
Het Ministerie in gevaar
En deze stemming was geen gevolg
wan grove gepleegde fouten, en nochtans
liberalen en socialisten te samen, had
den gausch het land door maar 27 dui
zend stemmen min dan de katholieken.
De toestand die zich verklaard heeft
den 14 October, is bijgevolg een ware
toestand de toestand van 21 October,
;-is alleenlijk een gemaakte toestand, een
toestand die voor een tijd ontstaan is,
tengevolge van den schrik die de zege
praal der socialisten in 't hart van som
mige liberalen gejaagd heeft en hen al-
-dus heeft doen stemmen voor een mi
nisterie dat zij haatten, maar dat zij om
't wille van de rust van het land, in
dezen oogenblik in de handen niet moch
ten leveren van de socialisten.
Doch de eerste schrik eens voorbij,
-moeten wij noodzakelijk terugkeeren
tot den eersten toestand, 't is te zeggen
dat wij katholieken waarlijk maar met
moeite meer de helft van de bevolkiug
van België uitmaken.
Wie had dat over eenige weken ge
dacht
Was elkeen niet van meening dat de
-eerste toepassing van 't algemeen stem
recht op eene duidelijke wijze zou ge
toond hebben dat verre de meerderheid
der Belgen nog behoorden aan de ka
tholieke partij
Maar helaas wij zijn deerlijk bedro
gen.
Is het liberalismus wat achteruit ge
gaan onder de burgerij, het socialismus
heeft al het werkende volk onzer nijver
heidscentrums ingepalmd, en met de-
massa weegt het zwaar op tegen de
massa onzer katholiek geblevene Vlaam-
sche provinciën.
Er zijn menschen die gaarn het ge
waar verwerpen 't is zoo gemakkelijk
rustig te zijn. Er zijn er ook velen die
zich zullen laten verblinden door den
uitslag der balloteeringen en door de
groote meerderheid der katholieken in
de Kamers.
Doch wat heteekont die meerderheid
als zij niet in verstandhou ling is met
den waren toestand van 't land Als zij
bij de minste fout bedreven door dezen
•of genen onervaren minister, bij eene
toekomende kiezing al met eeus kan
veranderen in meerderheid
Wij bekennen het rechtaf, de toe
stand is slecht, zeer slecht oor ous, ka
tholieken.
Hoe weinig het socialismus nog voor
uitgang doe, 't zij in de Walen, 't zij in
de Vlaamsche provinciën, waar hij in
onze kleine steden en bij de lagere klas
sen onzer dorpsbevolkingen zulken goe
den grond vindt om te bewerken, wij
worden minderheid tegenover liberalen
en socialisten, van zoodra dezesamen-
spannen.
En zijn wij wel ingericht om van nu
af aan reeds het socialismus tegen te
houden
Ik verklaar opentlijk t neen.
Onze partij zit nog-in handen van ou
de mannen met oude gedachten zij zit
nog in handen van ware klieken, die
aan hunne kozijntjes hunne .plaatsekens
overlaten, al waren deze kozijntjes lijk
of't ongelukkiglijk maar te dikwijls bet
geval is, de onbekwaamste en de be-
krompensto meuschen van hun arron
dissement.
Wij hebben weinig mannen met voor
uitstrevende gedachten, wij hebben
weinig echt volksgezind mannen die
zich jonnen onder 't volk, lie zi;ne nei
gingen en zijne behoeften kennen, en
die een eerlijk gevoelig harte hebben
voor den werkman»
Weinige onzer volksvertegenwoordi
gers mogen steunen op de liefde van 't
volk, op 't vertrouwen dat hun karak
ter, hunne goedheid, hunne rechtvaar
digheid aan 't volk inboezemt, omdat
men de godsdienst kwestie te hunnen
dienste stelt. Indien onze priesters zich
met de kiezingen niet bemoei en, er
zouden na twee jaren weinig van die
maunen overschieten. De verachting die
't volk voor hen gevoelt, zou lmu weU
dra wegkuischen, en is eene partij door
zulko mannen aangevoerd, wel instaat
de socialisten met al hun geweld, hun
nen geestdrift,hunnen propagandegeest,
tegen te houden
Wij twijfelen er sterk aan.
©ok, wil men verdere och. 'ilen vermij
den, men moet op eene railikale wijze
onze partij hervormen
Ofwel men zal eene breode. plaats ma
ken voor het jong, het vurig element
met zijne nieuwe gedachten en zijne
edelmoedige opvattingen.
Ofwel onze partij zal het lot onder
gaan der Franseae katholieke partij die
altijd onder de leiding stond van mil-
lioenairs en edelen, en die nu op zulke
schandelijke wijze, gevallen is, het
sclioooe-Frankrijk ren prooi -latende aan
radikaleu en socialisten.
Doch zullen onze groote mannen van
nu edelmoedigheid g-noeg hebbeu om
eene opoffering te doen, voor het behoud
van den godsdienst
Dat is iets anders. Want ongelukkig
lijk vele van die mannen, voor wie ons
katholieke Vlaamsche volk in name van
den godsdienst heeft moeten stemmen,
hebben zelve volstrekt geenen gods
dienst, en't zal zeker wel moeilijk val
len voor hen, die slechts hun eigen zelve
als huu God herkennen, om 't wille van
den godsdienst plaats te maken voor
jongere mannen die dan nog volksge
zinde princiepeu belijden die hen tegen
't hoofd stooten-.
On« gevoelen.
Nu de kjezingen voer de-K-mers en de Pro
vincie iiier voorbij zijn, en wij eenen blik te-
j rugwerpen op cF middelen door beide tegen-
ov r elkander staande klerikale pai tijen aan-
1 gewend, dan maakt een uubbel gevoel zich van
ons meester. Langs den eenen kant, bewonde
ring eu eerbied voor de chrislene volkspartij
jong van iiirichtinp, zónder invloe I of gezag,
bestaande uit 'eenige nederige vnlkjongens
die zich in de.en kamp met onberispelijke def
tigheid gedragen en zich van eerlijke wapenen
bedieiuf heeft. Lanes den and ren karvt, de
oude machtige klerikale partij, met hare pres
tige van het verleden, met gausch haren alge-
meemm staf van ve: kleefde, belanghebbende en
invloedrijke hoofdmannen, maar die zich door
hunne koppigheid en baatzucht, door iniune
miskenning van a'le waardigheid en vrijheid
aan het nieuwe kiezerskorps, door huil eng en
uitsluitend politiek van alles en nietsdoor het
verbreken van plechtige beloften, door hunnen
kwetsenden overmoed zooveel misnoegdheid,
veibittering en trgenstand verwekt hadden,
■dat zij het noodig gevonden hebben de
de hulp eener peis in te roep ui, die voor altijd
het schandaal der Iviesworstelingon van 1894
blijven zal.
Wat al schurkerijen zi n er tegen de nieuwe
volkspartij niet gepleegd geworden -?...
■Eerste schurkerij M. Daerrs en zijne vrien
den afgeschilderd als Volkfifoppers.
Tweede schurkerij De brieven van priester
Garnier door de Woostepers uitregeveu om de
cbristene demokraten den doodslag te geven
en di i hëtiperd door M Garnier zelf he-
vestigd, valsgh, TGTAAL VALoCH waren
3" Schurkerij De kiesraani-festui door da
oude Be.voard rs uitgegeven waani i de ptrtij
Daeus iii de kolom 3, op Ie p a its der socialis-
teu gezet werd, om alzo het kiegersserps te
he-lri gen.
4* Schurkerij De valsclio plakbri fnitepne
katholieke drukkerij vau Brussel gekomen, en,
als van de libéralen uitgaande, deze aanraden
de tegen D tens te stemmen.
5' De laster, teren M. Danns, uitgebracht,
door persoueii die liet eerste zoude moeten zijn
hebben oui bovenal zijn priesterkleed te eer
biedigen.
Daar zij i er nog and r w turover wij in een
volgend zullen spreken
Welnu, wanneer wij na dit alles, de mach
tige, rijke partij Woeste door een viertal arme
volksjongens zien gekl-i.pt worden, wanneer wij
de ouden ;n het aroom issemeut Aah.t», waar zij
dachten overiieerscbend -te zijn, in balloteering
zien komen met kandidaten over weinige we*
ken oog onbekend, dan b -sluiten wij dat het
voik van een rijk van overmoed, ge wetens ver
druk king, -rechtsmiskenning en bedrog einde
lijk verzadigd is en dat het ver egenwoórdigl
wil worden iioor mannen, di de verzuchtingen,
de behoeften en de noodwendigheden van het
volk kennen, en die bovenal zich p'eclitig ver
banden van voor en met het Voik te
leven en de3zelfa belangen en die van het
alg'meen boven persoonlijken -intrest of fami
lievoordeel te stellen-
Verdraagzaamheid, recht en rechtvaardig
heid voor al'en en in alles, dat moet de leus
vau eiken w- ldenkendeu burger wezen.
stellas nieuwe uitvindingen te doen, tot
geluk en welvaart van de maatschappij,
soms tot redding van legioenen lijder»,
die weldoeners van 't mê tschdom be
schimpen en belasteren, dat is van vrege
de klerikale bladen eene ingewortelde
gewoonte geworden.
Die verwenschte geuzendie gevloek
te joden, wat zouden die wel voor het
volle, voor de menschheid durven of
kunnen doen
En het zijn nogthans mannen zoo als
een Romy, De Naeyer, Montefiore, "Wa-
rocqué, Solvay, enz. allen liberalen, die
reeds honderden duizenden gegeven
hebben om de schoonste menschlievende
werken te verrichten.
Wat al goeds hebben deze edele harten
niet reeds verricht en voor den deftigea
arbeider, en voor den ouden werkman-,
en voor de verlatene weezen, en voor
het onderwijs, en voor de wetenschap,
en voor het lijdende menschdom.
Gaat zien te Leuven, Willebroeck,
Luik, Brussel, enz. enz. en overal zult
gij instellingen, gestichten., werken vin
den die van hunne groote edelmoedig
heid en van hnnne oprechte menscben-
liefde getuigen. Hoed af voor zulke man
nen, die meer dan eens klerikale vuil-
blailen hebben willen bezwadderen.
Weldoeners van 't mensebdom.
Hoe dikwijls hooren wij de klerikale
bladen niet uitroepen, dat al de libera
lea maar schrokkers en centepieters
zijn.
O, 't is waar, voor de klerikalen is het
niet moeielijk om geld bijeen te trom
melen, 't zij voor de kiezingen., 't zij
voor politieke propagande.
De nieuwjaarsgiften voor den Paus, de
St. Pieterspenning-, hee werk der Chi-
neeskens, enz., enz. hebben reeds mil-
lioenen en millioeuon uit ons land ge
zogen
Daar vindt men altijd geld genoeg
voor.
Maar wanneer kapitalen -ontbreken
om groote menschlievende werken in te
richten, dan doen die klerikalen niet
mede, dan wordt er met geene schalen
of offerblokken geklonken, dan worden
er geene geldomhalingen gedaan Uit
vallen tegen milde liberalen-, 'tegen
menschlievende joden die in eens en
zonder aarzelen duizenden en duizenden
Zooals onze lezers weten heeft D' Roux te
Parijs 't middel gevonden om hét lijdend kin-
dergeslactit te verlossen van die wreede plaag-,
tienmaal gevaarlijker dan de Cholera, dt
kroep die telken jare, hier vier duizend
wichtjes, mi-isjes en knapen, ten grave sleurt...
Het is voldoende den kinderen het serum, of
de van 't water ODtdaan bloedglobulen van
paarden, die voorafgaandelijk werden in
geënt met de toxine van Dr Roux, in te spui
ten in de zijde, oin op weinige uren de keelvlie-
zen te zien verdwijnen en de genezing op weini
ge dagen "to doen volgen.
Doch om bedoeld serum te bekomen dienen
de geleerde bacterologisten de noodige paarden-,
de laboratoriums en de gebouwen te hunner be
schikking te hebben en de staat laat zich wat bij
de ooren trókken, als het er op aankomt toela
gen te verleenen.
Men heeft zich dus tot private weldoeners van
't menschdom moeten wenden om de noodige
gelden hiertoe te bekomen-
Hebben de klerikale aartsrijke fami-
liën, die d'Arenberg, de Merode, d'Ursel-,
d'Gultremont, enz. enz. heoten, iets
verschoten, bannen milden penning bij-
gebracht
Niets, NIETS voor het lijdende volk.
De bisschoppelijke kassen niets, do
dekenijen nietsde pastorijen niets, de
kerken, kloosters en kapellen ni-ets
IViets van klerikale zijdo
Het stond geschreven dat liberale weldoéner»
van 't ïneirechdom de eer zouden dragen hun
naam aan die inrichting te hechten... Het was
niet-tien duizend fr die men noodig had, maar
wel 425,000 fr.
Ui eigen beweging schonk M. Raoül Wa-
rocqué de helft der som, zijnde eene fortuin van
212,500 fr...
M. SoUay de gekende menschenvriend, aan-
moediger der kunsten, der wetenschap, legde
er de overige 212,500 -fr. bij en de som was
gevonden.
M. Montefiore hield insgelijks 100,000 fr. ter
beschikking van het gesticht...
Wij zullen niet verder uitwijden over hot
goede werk door die overtuigde liberals volks
vrienden gepleegd...
Zeggen wij enkel dat binnen eenige maan
den alle geueesheeren van 4t land de beruchte
serum van Dr Roux in hunne offiedno zulle*
hebben en met dit wonderbaar vocht -de
grootste ont lekkiug der eeuw duizenden,
wichtjes aan hunne ouders eu aan 't land bewa
ren zullen.
Burg'rs en Werkliedenwaar zijn éte
storten om de wetenschap in staat te volks- m menschenvrlenden
