Licht.
Vriendjes.
Groole advokaten.
De groote leugenaar.
Ons Proces.
en bezoedelt, enz. Spreker geeft verschillige
uittreksels van de Stad Ninove, van de Gazet
van 'Aalst, van den Denderbode, uittreksels
walgend van verwijt, en die eene groote op
schudding verwekken.
Noch M. Woeste, noch de Commissie der
hospitalen hebben out tegen die schandige ar
tikels van hun gazetten geprotesteerd. Zelf M.
Woeste schrijft dat Denderbode het groot
beivarend orgaan is van 't land van Aalst.
En nogthans in al zijn gazetten doet men niets
dan verwijten men bespreekt persoonlijkhe
den, geen gedachten.
De Commissie van 't hospitaal zijn politieke
maunen, mannen die gemjngd zijn aan den
polilieken strijd van Aalst. Ik moet u dus van
dien strijd spreken. Doch wees gerust, ik zal
Noë niet ontd"kken. Wij zullen zijnen mantel
aanlaten. M. Woeste heeft ons gezegd dat men
priester Daens getroffen heeft als priester,
omdat men hem niet kon treffen als represen
tant. Zoo handelen de bewaarders van Aalst
altijd. Priester Daens heeft noch geld noch
fortuin dat zij hem kunnen ontnemen maar
hij heeft zijn priesterlijk karakter daarin
willen de bewaarders hem treffen, lijk zij van
den anderen kant den broeder van M. Daens
treffen in ziju stoffelijke belangen, in zijnen
handel
M. Petrus Daens verdedigt sinds 25 jaar de
katholieke volkszaak en hij heeft van hoofd
mannen der Kerk en Staat de schoonste brie
ven van aanmoedigingen ontvangen.
Maar zoodra die man zich aau de Kristeue
Volksbeweging heeft overgegeven, is men be
gonnen met hem te vervolgen en zoo mogelijk
uit te hongeren. Er verschijnt te Aalst een
schotschrift, De Volksstem, waarin sc'iandiee
tweespraken wekelijks verschijnen, tweespra
ken, waarin de familie van M. Petrus Daens
ongehoord wordt onteerd. En wekelijks vraagt
de ongelukkige zich af, welke nieuwe eerloos
heid men zal uitvinden om hem ts doen lijden.
En zeggen dat er advokaten zijn, die zich ach
ter dat schandig schotschrift schuil houden.
Ehwel, wanneer mén niet protesteert, tegen
zulke doenwijze, dan heelt men geen recht pro
cessen lijk dit in t6 spannen. (Toejuichingen).
Gij zijt de verfijnde beul die er op uit zijt
uwe tegenstrevers te vernietigen en uit te hon
geren
Ik betreur dit proces, niet voor ons maar
voor de Commissie. Waarom al dien strijd van
Aalst. Om de alleenheerschappij van een klein
komiteit te behouden. Maar is het daarom toe
gelaten een priester te vervolgen
M. Woeste. Waarom niet gesproken van
uwen artikel dien gij schreeft V
M. De Voorzitter. Als de spreker buiten
de kwestie gaat, zal ik, M. Woeste, er hem toe
terug roepen.
M. Woeste. Dan zwijg ik.
M. Eenkin. Wat 1 gij maakt ons uit voor
lasteraars', M, Woeste, en gij zoudt ons willen
beletten ons te verdedigen. Zoover zijn wij nog
niet gelooft mij. M. Daens ik zeg het recht
zinnig weg, 'is een man die veel te eenvoudig
is. Hij is beginnen het volk te bepreêken, en
hij heeft niet gezien dat zijne propaganda
noodlottig den invloed en de belangen van eene
kleine kieskliek moest in gevaar brengen. In
alle geval had hij gedacht dat zijne tegenstre
vers zijn priesterkleed zouden eerbiedigd heb
ben. Hij was mis.
Sinds het begin van den strijd heeft men hem
als priester willen treffen en dooden. Dender
bode, Stad Ninove en andere verweten en be-
leedigden hem in zijn priesterlijk eer. Er kwa
men schandige printen, die ik bij de stukken
van het proces bijvoeg, en waarin Priester
Daens. verbeeld wordt dansende in een danskot,
tusschen een.:vrijdenker en een losbaudigen
socialist. Dat print was gedrukt bij den uitge
ver der Stad Ninove.
EhweL, was dat alles niet om M. Daens te
treffen als priester, in zijne hoedanigheid van
vertegenwoordiger van Jesus-Christus
Gij zelf, M. Woeste, wat dorst gij zeggen in
de Kamers van een priester M. Daens zegt
nooit de waarheid. Ik moet hem aan de schand
paal nagelen. Ziedaar uwe galeiboef
M. Woeste, sinds het begin der zitting hebt gij
geweigerd aan een Priester, aan Priester Daens
den titel te geven van achtbaar lid titel, die
gij nooit geweigerd hebt aan de grootste libera
len of socialisten. En dat weigert gij aan een
priester, in aanzien van gausch het land, en
t was een socialist die u tot drijmaal toe tot de
parlementaire deftigheid terugriep
En gij durft ons komen spreken van eerbied
En ziedaar mannen die katholiek zijn Om
dat zij priester Daens als representant niet
kunnen treffen, treffen zij hem als priester.
In wezenlijkheid de beslissing van de Com
missie der hospitalen van Aalst is maar een
schakel van de lange ketting, waarmee gij de
gebroeders Daens wilt verwurgen.
Ik vraag het aan alle ware Kristenen Wat
dunkt u van zulke doenwijze
Is het Heilig Sacrificie der Mis niet verre
verheven boven onze politieke krakeelen Jesus
Christus, God-Mensch, die zich daar op den
Golgotha, den berg der schande, opofferde voor
ons die den laatsten druppel van zijn godde
lijk bloed vergoot voor 't menschdom 1 En 't is
dat zelfde sacrificie dat priester Daens dagelijks
vernieuwt en offert.
't Is voor dat sacrificie dat raenschen en en
gelen zich buigen moeten in 't stof der aarde,
en zulke verhevene zaak zoudt gij willen verla
gen tot eene ellendige bespreking over den
eigendom van muren en lokalen.
De kerk leert in het Concilie van Trenten,
dat Christus zelf de offeraar is in de H. Mis,
dat Christus de plaats inneemt van den priester
aan het autaar. Wij hebben dus het recht van
te zeggen dat wanneer gij aan een priester een
heilig autaar afneemt, dat gij Christus zelf uit
den tempel jaagt,
En dat hebt gij gedaan.
En indien groote mannen, indien de bisschop
van Gent niet waren tusschengekomen, priester
Daens zou geen Mis meer kuunen doen hebben.
Ik ben verbaasd dat de verzoekers, die alle
dagen knielen lijk wij voor het autaar, onze
rechtvaardige verontweerdiging niet begrijpen.
Groote politieke maunen hebben verklaard dat
de doenwijze der hospitiën hatelijk was andere
zijn er tusschengekomen om dien schandigen
maatregel te vernietigen.
O Is een schouwspel dat walgt, die klopjacht,
die gij bewaarders van Aalst hebt ingericht
een ivare klopjacht op een priester, en dat voor
politieke redenen en dat door katholieken.
Ja, wij hebben onze verontwaardiging in
hevige woorden uitgedrukt en wij doen het nog
Wij trekken geen woord, geen letter in.
Voor die groote zaken van onzen Heiligen
Godsdienst, is al de politieke eer maar ellendig
stof 1 Wij Christenen, wij verachten de lage
drijfveeren, de zetel en plaatseujacht... Lacht
maar M. Woeste, dat alles gaat u weinig, ik
weet het.
M. Woeste. Ik lach, omdat gij spreekt
van uw verachtiug voor de zetels.
M. Eenkin. lk zal mij niet verlagen»
M. Woeste, met aan u daarop te antwoorden.
Iedereen kent mij hier; iedereen weet dat indien
ik de kerk dien, ik zulks doe uit diepe overtui
ging, en niet, lijk sommige andere, om er voor
deel uit te tiekken.
De overtuiging van 't gerecht is gemaakt en
de heeren rechters luisterende naar de stem van
hun hert, zullen ons vrijspreken.
Do kliek schuwt het licht, maar nijpt de kat
in 't donker, dat is reeds lang geweten, doch
dat is geene reden om op gevaarlijke plaatsen,
waar (foor rijtuigen gemakkelijk ongelukken
veroorzaakt worden de gas niet bij tijde aan
gestoken worde.
Al de inwoners van de stad die^voertuigen
hebben zijn verwittigd, dat ze in tijris van licht
moeten voorzien zijn als de avond valt.
Als de stad wil, dat de inwoners voorzorgen
nemen, moet zij beginnen met het voorbeeld te
geven en overal waar eenig fgevaar bestaat
maatregelen nemen om de rampen te vermijden
door eene goede verlichting.
Aan bruggen, kaaien, hoeken, enz. moet bij
de eerste schemering licht btanden, en dat
gebeurt niet. De Zeebergbrug (de teiteu hebben
liet bewezen) is eene der gevaarlijkste plaatsen
van Aalst. Welnu meermaals gebeurt het, dat
do lantaarneu in de kuip der stad reeds een
uur branden als die brug nog immer in de
zwartste duisternis is gedompeld.
Reeds meermalen hebben wij de aandacht
van den heer scbepene daarop ingeroepen.
Hij kan zich gemakkelijk van de waarheid
onzer beweriug overtuigen en we zijn zeker
dat hij niet aarzelen zal aan dien ellendigen
toestand te verhelpen.
Verleden Vrijdag, 14 februari, was hot open
bare zitting vau den gemeenteraad. Het vijfde
punt van het orde vau den dag behelsde
Armbureél-Verkooping van Boomen.
Toen dit ter bespreking kwam, vroeg de
heer Bruyndonckx het woord en sprak in de
zen zin Welke notaris zal overgaan tot de
verkooping der boomen van het armbureel
Tot heden zijn de verkoopingen en verpach-
tingen ten verzoeke der stad, der hospiciën
en bureel van weldadigheid altijd gedaan
door Mter De Gheest, thans schepen van den
burgerlijken stand, terwijl er in onze stad
nog vier andere notarissen zijn...»
De heer burgemeester onderbrak den spre
ker hem tevens opmerkende dat deze vraag
diende behandeld te worden in geheime zitting,
daar er aaugeduide personen in betrokken
waren.
De weinige woorden van den heer Bruyn
donckx doen ons begrijpen waarvan er spraak
is en wettigen eenige bedenkingen
Waarom moet men in de stadszaken lieve
kindjes maken Zorgt een goed huisvader niet
het geluk van al zijne kinderen te bewerkstel
ligen, en moet een rechtvaardig bestuur ook
zoo niet handelen ten opzichte van degene
waarop het zijn gezag uitoefent De lasten
drukken even zwaar op alle stadsgeuooten en
daarom is het ook billijk, wanneer er eenig
voordeel te genieten is, dat allen op gelijken
voet gesteld worden.
Wat de uit te voeren werken, leveringen enz.
ten voordeele der stad aangaan, moet elke
stadsgenoot dezelfde kans hebben ze te verkrij
gen, zooniet houdt het bestuur op onpartijdig
te handelen. En wee over dat bestuur Het
moet noodlottig verdwijnen
Denderbode noemt M. Renkin, advo
kaat bij 't beroepskof van Brussel, die
zoo meesterlijk in 't proces van de Ju
stice Sociale heeft gepleten dat hij door
de overgroote meerderheid der aanwe
zigen werd geluk gewenscht advokaatje
Benkin.
Geheel Aalst weet inderdaad dat de
advokaten die in Denderbode schrijven
ander kleppers zijn en dat M. Renkin
een kleuter is tegen de grrroote advoka
ten die de Volksstem, de Moniteur dep
onnoozelaars aan eenflansen,
FflPI f wa'Rt> niets dan bij het
lUCl gedacht aan de ricinusolie, aloës,
rhubarber en aan al die slechte purgeermidde-
en. Gezegend zij de pil Walthéry, die ons het
lichaam zoo goed zuivert en ons van al die
slechte drogerijen bevrijdt.
Lollekensmannen
Sterrekensvrienden, watterratten en andere
katten van denzelfden kaliber, meenen slim te
handelen met hunne vergaderingen voort te
zetten. Zulke knepen zullen niet baten, kerel
tjes; al draagt moeder Justicia eenen blinddoek
ze zal zich door geene bokkensprongen laten
misleiden.
Wij hebben 't u reeds gezegd, fe slim deugt
ook niet. Als het inkomen zooveel bedraagt
en de uitgaven overtreffen drie maal het beloop
der bijdragen, van waar zijn dan toch al die
lieve duiten gekomen
Wij zouden zulk problema graag door een
khekman willen opgelost zieii, we verklaren
hem de eerste mathematicus der heele we
reld ja zelf van de heele kliek en dat is niet
weinig gezegd 1
't Zal niet pakken, mannen
Hij moet nog veel leeren.
Ge moet nog zooveel leereu zegde M.Ghee-
raerdts tot M. Bruyndonckx en al de coterie
mannen grinnikten alsof ze dit gezegde zoo
geestig vonden.
Wij moeten allen nog veel leeren, dat is
waar, en wij geven M. Gheeraerdts volkomen
gelijk, doch waarom weigert hij die alles weet
inlichtingen aan hem die niets weet, maar
niet beter vraagt dan ook alles te weten.
We begrijpen dat M. de burgemeester een
door en door geleerd man is en hij niets meer
te leeren heeft. Juist daarom diende hij op zij
ne wetenschap en kundigheden min gierig te
zijn. De Goddelijke Jesus heeft gezegd Gaat
ouderwijst alle volkeren eu M. Gheeraerts
snauwtik geef geene lessen.
Wat meer is al de klerikalen weten nog meer
dan M. de Burgemeester die alles weet. 't Zijn
allemaal wonderen van geest, kunde en be
kwaamheid, wij hebben het ondervonden en
iedereen zal daarover weldra met ons 't ak
koord zijn, want eer 't drie maanden verder is,
gelijkt Aalst aan een luilekkerland.
Hoe dikwijls hebben wij Denderbode
met zijnen neus in zijne schreeuwende
leugens niet moeten wrijven, maar het
schijnt dat dien volbloodigen Woestist
daar niet om geeft en van week tot week
de waarheid al meer en meer te kort
komt. Weldra zal men in dit blad niets
anders meer vinden dan wat gemeene
verwijtingen tegen socialisten, liberalen
en christene demokreten en verder eenen
hoop feiten valsch, dubbelzinnig en be
drieglijk voorgesteld. Liegen ie bij hem
eene tweede natuur geworden hij kan
niet anders meer en voor niets is hij ver
legen. Ziehier weer een staalken van
zijne eppi[spi8ipnmA\. Drij leden van
eene schuttersmaatschappij van Brussel
waren naar Aalst gekomen om de ijzeren
wip van St-Sebastiaan alhier eens te zien.
Met de Heeren Michiels Gustaaf en Van
den Broeck Camiel waren zij dezelve
gaan bezichtigen. In het Hotel des Arca
des teruggekeerd zijnde en daar eenen
almanak met de portretten van de bij
zonderste hoofdmannen van de christene
volkspartij ziende hangen, gaven de
Brusselaars het verlangen te kennen er
zoo elk eenen te bezitten. Men trok sa
men naar den boekhandelaar M. De Ga-
lan in de Molenstraat om ze te koopen
waarop men een boksken bij We De
Grauw ging drinken.
Ziedaar de historie in gansch hare
eenvoudigheid.
Luistert nu wat Denderbode van Zon
dag 16 Februari er over schrijft
AALST. Maconniek bezoek.
Donderdag brachten drij vreemde
logiebroeders opgeleid door twee Aal
stersche broeders een bezoek aan
pater Jabonus Svucisle zijner wonint
Molenstraat. Het onthaal moet in alle
geval droog zijn geweest, want na
't verlaten zijner woning trok de ma
connieke vijfde in een naburig iiberaa
lokaal om den dorst te lesschen.
Welnu, wij vragen het eens aan alle
rechtzinnige en deftige meuschen of da
niet kolossaal is
En van zulke leugens staat de katho
lieke, de christelijke, de waarheidslie-
vende Denderbode alle weken vol 't is
om niet te gelooven.
En M. Woeste noemt dat het groot
blad van de bewarende partij van Aalst
Hij is er wel mee, met dit kwakzalvers
orgaan Verwonderen doet ons da
eventwel niet M. Woeste zelf word';
voor de rechtbank te Brussel als gepa
tenteerde leugenaar uitgemaakt, welnu
als de meester het is waarom zou de lakei
het dan niet wezen
Sinds lang is het onze gewoonte de razende
iroza der pekensgazeften tegenover de veront
waardigd artikels der christene gazetten te
plaatsen om onze lezers te laten oordeelen hoe
de goede geloovigen elkander beminnen en met
ielde bejegenen.
Zoo lieten we zonder eenige opmerkingen een
art. verschijnen uit het blad La Justice Sociale
van Brussel, dat den bestuurraad der hospiciën
hevig hekelde toen het priester Daens belette
mis te lezen in de kapel van het Gasthuis.
De Bestuurraad daagde La Justice Social
De Dendergalm en andere bladen voor de
rechtbank vau Brussel. In de eerste zitting van
10 Februari laatst werd de heer Woeste duch
tig geklopt en liet er deerlijk van zijne klerikale
pluimen.
Verleden maandag werd die zaak ten tweeden
male opgeroepen. Ziehier den beknopten inhoud
van de
Pleitrede van M. Galle.
Na de pleitreden welke uitgesproken werden
zal men licht begrijpen, dat een liberaal blad
vööi de rechtbank den grond der zaak niet wil
pleiten. Het proces is ingespannen door de com
missie der hospiciën van Aalst en de redactie
van La Justice Sociale. Overigens, andere con
fraters hebben de taak op zich genomen te be
wijzen, dat het artikel werkwestie geene aan
leiding kan geven tot veroordeeling. Wij heb
ben het artikel overgenomen, afgekondigd door
het blad. Waarom Omdat het betrekking heeft
op feiten die te Aalst plaats grijpen en onze
lezers een levendig belang inboezemen.
Sedert eenigen tijd zijn we getuigen eener
gansche nieuwe politieke beweging. Aalst is om
zoo te zeggen het middelpunt, de wieg der
christene democratie wij hebben de propa
ganda van deze partij gevolgd en beuren won
deren voortgang bestatigd.
Anderzijds stellen wij de vijandigheid van
de conservatieve partij vast. Zij voert tegen de
democratie eenen oorlog zonder rust noch
duur, en richt tegen de leiders der volksparty
eenen strijd waarvan de hevigheid nog nergena
werd geëvenaard.
Te midden eener reeks voorvallen die de aan
dacht van bet publiek opwekken, doet het feit
zich voor van het hospitaal. Personen die on
loochenbaar tot den katholieken godsdienst be
boeren en te Aalst de invloedrijkste conserva
tieve krachten vertegenwoordigen waren het
eens om eenen priester te beletten zijne mis te
doen.
De beslissing van den bestuurraad der hos
piciën (baarde te Aalst eene ontzaglijke op
spraak. Onze lezers badden het ons zeker kwa
lijk genomen indien we hen niet op de hoogte
dezer zaak hadden gehouden.
Toen verscheen het krtikel van La Justice
Sociale als een antwoord van de Christene
Volkspartij op den tergenden maatregel tegen
M. Daens genomen. We hebben dit artikel op
genomen bij wijze van dokument. De Denier-
galm heeft geen enkel oordeel geveld, noch het
gedrag der leden van den bestuurraad bespro
ken hij heeft partij getrokken noch voor da
eene noch voor de andere.
Met zegge nietHet artikel heeft te Aalst
schandaal verwekt, het publiek is es sinds
lang de zonderlinge polemiek van sommige
conservatieve bladen gewoon. Dat men ons een
enkelen Aalstenaar aan wij ze, die door het
artikel ontsticht is geweest.
Het proces, dat de ledeu der commissi»
der hospiciën tegen ons inspunnen, verwon
dert ons te meer, daar we hen nooit hebben
aangerand noch ter gelegenheid van hun be
stuur, noch ter gelegenheid der gemeentekie-
zingen, hoewel een hunner kandidaat was.
Dus vraagt M. Galle dat de rechtbank den
eisch der klagers af wij ze als van allen grond
ontbloot.
M. Woeste
neemt daarna het woord. Het dient gezegd, dat
de man Gods pastoor Daens en de demokraten
een kleedje past, dat niet van de poes is. Pries
ter Daens is de schuld van alles. Geen enkel
Pekensblad heeft persoonlijke aanvallen ge
daan enz. enz. Om te bewijzen, dat priester
Daens het niet eens is met de geestelijkheid,
houdt M. Woeste ondanks de opmerkingen
der verweerders en van den Voorzitter der
rechtbank lezing van eenen vertrouwelijken
brief zonder te weten of de schrijver ecvaa
hem het recht toekent zijn brief publiek to
maken.
M. Braun pleit voor La Justice Sociale
en dient M. Woeste eene geeseling toe waar
van de striemen niet gauw zullen verdwijnen,
Hij toont aan dat tegenover de handelwijs#
van den bestuurraad La Justice Sociale de
palen niet is te buiten gegaan en nog kalm ie
gebleven in vergelijking met hetgeen de Pe-
kensbladen gewoon zijn te schrijven. Hy be
wijst dat al die vasthouders maar ko»pt«i «ja
in Godes tempel. 1
Drie kwaartuurs wordt M. Woeste aldus ep
den rooster gehoudeu. De groene maa komt
er zeer gehavend van tasschec..
Uitspraak maandag eerst* ode.
Ons oordeel over dit
Onze knappe verdediger M Gaïie caoft of
aan gehouden vóór de rechtbank nr. Brswel
te doen blijken, hoe vreemd ons blad ts is
heel die zaak en hoe belangloos. Te recht
heeft hij aangetoond hoe gematigd onze po
lemiek is geweest tegenover de commissie der
hospiciën.
Volgens Le XX* Siècle en de diepzinnige
Denderbode is zijne pleidooi slechts bermher-
tige zeever geweest. De partijdige, razende
kritiek der twee Woestisten bladen zal niemand
verwonderen, men weet van waar ze komt en
kan ze dusvolgens naar hare echte waarde
schatten.
