Eii Avant Oersj
Godsdienst en Zeden.
Kip-Kap.
ne ooren als een zoet muziek en aan den pas
geboren Heiland schonken zij hunnen mantel,
omdat hij naakt was en bibberde.
Maar Jeius werd groot, en gedreven door
zijn* liefde voor heel het mensch dom, doorliep
hij het land en predikte eene leer van genegen
heid en opoffering, eene leer van vrede en
liefde.
Wij zijn allen kinderen van denzelfden Va
der zegde hij, en verder Bemint elkander
als broeders hebt uwe vijanden liefvergeef
het kwade dat men u heeft aangedaan.
Hij zegde tot de priesters Weidt mijne
schapen gaat onderwijst alle volkeren die
zich verheft zal vernederd worden gij zult
mijne herders zijn en op mijne kudde waken
enz. Woorden van zuivere menschenhefde
vloeiden van zijne lippen en hij onderrichtte
het volk zeggende de mensch moet ernaar
streven gelijk te worden aan mijnen Vader
die daar boven is.
Dosh de Goddelijke Jesus, wilde niet dat
zijne dienaren zich met politiek bemoeiden en
toen zekere phariseer hem vroeg Heere moe
ten wij den cijus betalen antwoordde hij
geelt God wat aan God behoort, en geeft Cesar
wat aan Cesar toekomt. Hij zegde van de
schijnheiligen dat volk vereert mij met de
lippen, niet met het hart, Pij nam eene zweep
en dreef de woekeraars uit den tempel.
Dat was te veel, dat was te veel I De pries
ters hitsten 't volk op, kochten de rechters om
met geld en beloften en bedreigingen. Jesus
werd gevat, geslagen, afgebeuld en gekruisigd.
Stervende aan het kruis was nog zijn laatste
zucht Heere vergeef het hen want ze weten
niet wat ze doen 1
Eeuwen en eeuwen zijn heengevaren sedert
het Kruis gerecht werd op Golgotha, en sinds
zijn de herders van den Kerstnacht zeer veran
derd.
Niet alleen dragen ze zijden kleederen, met
ïilver, goud en diamanten bezette sieradei
maar ook naar den geest zijn ze herders gewor
den, die de woorden van Jesus hebben verge
ten.
Ohindien ze de schoone leering, geheel
bevat in de woorden Bemint elkander als
broeders, aanpredikten en zelf beoefenden
indien zij tot de volkeren zegden Vrede aan
de menschen die van goeden wil zijn, gij zijt
allen kindren van denzelfden Vader indien
zij goede herders waren, in plaats van betaal
de huurlingen indien zij eenvoudig waren in
plaats van zich titels te geven: heilig, hoog
waardig, eerwaardig enz. indien zij als Jesus
liefde, broederlijkheid, eendracht en vrede ver
kondigden, hoe zouden ze niet bemind en ge
zegend worden.
Maar dat alles is voorbij, sinds jaren en ja
ren voorbij. Gelijk de Joodsche priesters die
Jesus deden geeselen, omdat hij bunnen hoog
moed had gelaakt, willen zij ook de politieke
macht in handen hebben, willen zij in den
politieken strijd op den eersten rang staan der
voorvechters, om hunnen hoogmoed te voldoen.
Leest de gazetten door de Priesters op ce-
steld hoor de sermoenen gewoonlijk door hen
uitgesproken zie hunne wegen na, hunne da
den, hunne handelingen. Zie, hoe zij elkander
behandelen en voor Judassen uitschelden en
zeg me dan, wat er van zulke herders moet
verwacht of verhoopt worden.
Neen we kunnen niet gelooven, dat Jesus
zijn staf aan zulke herders heeft toevertrouwd.
We waren in de Kerstmis. De heele kerk schit
terde van licht en sieraden, heerlijke muziek
klonk door de gewelven Vrede aan de men
schen die van goeden wil zijn.
Maar toen ik, de met kauten en jnweelen be
hangen priester» aan het altaar zag, prijkende
vol glorie, dacht ik aan Jesus, die geen steen
had omzijn hoofd op te rusten, ik dacht aan
de politiek dier priesters, aan hunue onder
linge twisten, aan hunne woede tegen andereu
aan de rapenvelden, aan de straattooneelen'
aan sommige katholieke bladen en meer andere
zaken... Ik verliet haastig de kerk.
Buiten was het koud en donker. Donker zoo
als achttienhonderd zes-en-negentig jaren ge
leden, toen Jesus naakten verlaten lag in het
stalleken van Betlehem, en de arme herders
hunnen ruwen mantel boden, om ziju leden te
bedekken.
Ach 1 hadde ik een dier herders kunnen
ontmoeten, ik hadde hem volzalig aan het hart
gedruktde anderen hebben door hun gedra"
een ideaal uit mijn boezem gerukt. Doch
üeuren wil ik emiet'om, want de leering van
Jesus is beter.. bemint e'kander als broeders
gij zij t allen kinderen van denzelfden Vader!
Kerstmis Kerstmis Hooger, veel hooger
is het ideaal dat Hij heeft aangewezen Alle
menschen zijn broeders. O, ja, als ik, dat alles
bedenk wordt het mij licht aan 't harte en
eensklaps weerklinkt als een hemeische mu
ziek, die mijne ziel verkwikt de woorden
Vrede aan de menschen die van goeden wil
*i)n.
Ongelooflijk.
Veertien dagen geleden hoorden wij
te Erembodegem een Houtemmenaar
vertellen, dat de pastor der parochie
geene mis had willen doen voor het mu
ziek der demokraten en den zondag na
dien fel op die christenen had gepre
dikt. We wilden er niets van zeggen,
omdat wij meer zekerheid over zulk
ongehoord feit wilden hebben.
Hoewel ons van vele priesters niets
moet verwonderen, gaat dit toch alle
alen te boven. De pastor van Dender
aatena, weigerde niet alleen eene mi.
te doen voor het muziek, maar in zijn
sermoen noemde hij volgeus Klokke
Roeland, de leden der maatschappij
Mannen die alle eergevoel verloren heb
ben, vuile Roelanders, bokken slechter
dan liberalen en socialisten, huichelaars,
mannen die aan de communiebank hun
ne moestache fribbelen.
Men diene in aanmerking te nemen
dat al de muziekanten brave menschen
zijn en goede christenen, zegt Klokke
Roeland. Hunne eenige misdaad is de-
mokraat te zijn, dus tegenstrevers van
den groenen paus waarvan Denderbode
het groot orgaan is.
Welnu diezelfde priester, heeft na
zulke feiten met Kerstmis even als al de
anderen drie missen gedaan en luid
keels gezongeu Vrede aan de menschen
op aarde die van goeden wil zijn.
Wel wel waar zal dat eindigen, en
wanneer zal eens het Hosannah veran
derd worden.
Hoe willen de priesters dan toch eer
bied vragen voor eenen godsdienst, die
hen zulke dingen laat begaan en eer
bied voor hun ambt als zij zich derwijze
door haat en wrok laten vervoeren.
Arme godsdienst.
De Vermaarde Pillen Depratere.
genezen altijd de krankheden die afhangen van
de gal, de hardlijvigheid, de hoofdpijn, de wal
gingen het zuur, de jicht, het rhnmatismus
enz. enz. zij bezitten drie groote hoedanighe
den zij genezeD zeker, zij genezen ving, eu
zij genezen zonder smart.
OPGEPAbi. Dat u de Pillen Depratere eu
geene andere gegeven worden. Overal 1,50 de
doos Alg. dépot Aph. Depratere, Oostende.
In twee voorgaande artikels hebben wi) aan
getoond hoe zeer het volk de loting 'eu de
plaatsvervanging verafschuwt. Werkmm en
burger zien met benepen hart den rampzaligen
lotiugsdag naderen werkman en burger ver
achten de plaatsvervanging en de zielkooperij,
als het ellendigste stelsel door onze wetgeving
gehuldigd.
Iu algemeenen zin mag men zeggen dat de
lezers nuttelooze inrichtingen zijn die de lan
den uitputten eu eene onophoudelijke bedrei
ging zijn tegen den wereldvrede, de koopUau-
del, de nijverheid en het stoff.dijk en moraal
welzijn der geneele samenleving. De oorlog is
slechts moorderij in 'tgroot, een afschuwelijk
nalatenschap van de barbaarsche eeuwen welke
het menschdom heeft doorworsteld.
We willen niet terugblikken op het met
bloed besmeurd verleden, we beschouwen deu
huidigen tijd en we zeggen, dat zoo de vorsten,
de opperhoufden van Kerkeu en Staten, de ko
ningen de keizers, depmsen het wilden in
dien ze waarlijk hunne hoogere zending begre
pen, het spoe tig met de oorlogen en de legers
zou gedaan zijn.
Maar dat doen ze niet en voortdurend woedt
de oorlog nu iu dit, dan in dat hoekje der we
reld. Zoo worden de CubaneD schandelijk,
door de Spanjaards verdrukt en verslagen om
dat ze vragen wat de Spaanjaards bezitteu de
onafhankelijkheid zoo werden de Armeuianen
door de mahometanen vermoord omdat ze heb
ben wilden wat de Turken genieten vrijheid
van Godsdienst.
Helaas 1 men houdt congressen, internatio
nale congressen, waarop de staatsbesturen der
gansche aarde vertegenwoordigd zijn, om te
praten over min belaugrijke dingen, over zil
ver of goud enz. Voor het afschaffen van den
oorlog, heeft nog geen enkel vorst een congres
van koningen, keizers en presidenten bijeen
geroepen
De verbetering der moordtuigen, de nieuwe uit
vindingen, welke, eer eeüige jaren verder, den
vijand zullen toelaten een geheel leger van dui
zenden en duizenden te doen in de lucht sprin
gen in min tijd dan er noodig is om deze vier
laatste lijntjes te lezen, zullen wellicht de
moordlust de# volkeren of liever der potenta
ten matigen en allen oorlog onmogelijk maken.
Maar in afwachting, wat onheilen kunnen er
niet geschieden, hoevele millioenen niet ver
spild worden, hoevele steden verwoest, levens
gebroken, menschen in smart en ellende ge
dompeld, hoeveel bloed nutteloos en wraak
roepend vergoten.
Aan onze grens, bekijken Duitschland en
Frankrijk elkander als bulhondeu, gereed om
op leven en dood te vechten eu elkander te ver
scheuren. Beide landen kunnen elk twee mil-
lioen soldaten te been brengen en een oorlog
tusschen hen zou eene wereldramp wezen.
Ons landeken ligt daartusschen 't Is voor
die groote mogendheden maar een beet zeggen
sommigen, edoch die beet zou nog moeilijk ziju
om verteren, indien de Belgen willen.
Indien wij een welingelicht leger hebben,
zal dat leger de overwinning doen overhellen
naai den kant der strijdvoerendeu bij welke het
zich aansluiten zal en de nederlaag toebrengen
aan de mogendheid, die onze neutraliteit zou
schenden.
Duitschland en Frankrijk kunnen twee mil
joen soldaten te been brengen, doch het aan-
vaileger zou niet zoo talrijk ziju 5 de bewaking
der uitgestrekte grenzen, de bezetting der for
ten, de moeielijkheid van vervoer en van den
dienst der mondbehoeften, zouden bet leger
dat te velde kan tot 500000 verminderen en
nog zou het moeilijk zijn, zulke massa langs
een betrekkelijk hekiompen oorlogstooneel
voordeeling in beweging te brengen.
Daarbij moet men in aanmerking nemen, dat
de Maastorten, door welafgerichte manschap
pen bezet een ernstig hinderpaal voor den vij
and zouden wezen.
Het leger, dat in zulke voorwaarden op den
stenn van de Belgische troepen zou mogen re-
keuen, zou met zekerheid de overwinning te
gemoetzien. De Belgen zouden misschien iets
mee te praten hebben in het bepalen der vre
desvoorwaarden hunne onafhankelijkheid be
houden, en de bewoners, voor ondergang, sla
vernij en verwoesting vrijwaren.
Daar is geheel de kwestie. Alle ernstige
mannen, zelfs de hevigste antimilitaristen
denken, dat een leger onontbeerlijk is. Indien
het zoo is moet men het iurichten gelijk het
behoort een ontoereikend of slecht ingericht
leger ware nadeeliger dan geen leger en zou
slechts den val van Belgie verhaasten.
Hoe zal men nu het leger coed inrichten
door de loting die is schandelijk en onrecht
vaardig. Door do plaatsvervanging die wordt
door het volk verafschuwd.
Weinige plaatsvervangers verkoopen hun
vel voor 1600 franken er zonden er nog mia
zijn voor dei tig franken in de maand.
In een volgend artikel komen we daarop
terug.
De eene en de andere zijn goed, maar de
eene is de andere niet. Inderdaad de Fastil
Walthéryis bet beste der middelen tegen den
hoest, terwijl de Fil vYalthêry dit zacht pur
geermiddel is dat men met zooveel bijval ge
bruikt tegen alle onpasselijkheden.
Is de godsdienst de eenige hinderpaal
tegen de zedeloosheid zooals de klerika-
len het uitbazuinen. Misschien zou bij
wel een hinderpaal wezen, indien zij
die als zijne dienaren en verdedigers op
treden hem verkondigden naar deu
geest.
Bekijk eens goed wie er in Aalst den
Godsdienst verdedigt primo, Dender-
bode het orgaan van Woeste, Godsdienst,
Huisgezin eu nog veel ander dingen
seconde, een kuddeken draaiers moe
van papen en nonnen vreten; tercio,
een troepje schijnheiligen, die meenen,
dat de godsdienst alleen bestaat in het
trouw navolgen van uiterlijke vormen.
De Denderbodezegt van de demokra
ten, waartoe priesters behooren, dat ze
werk verrichten van den duivel. Er zijn
dus priesters, die dagelijks mis lezen en
duivelswerk verrichten. Denderbode, eu
ge durft dan nog vragen, dat we zulken
godsdienst zonden eerbiedigen
Zeg eens Denderbode, welke priesters
verrichten duivelswerk en welke engelen-
werk Er zijn er die meetingen houden,
gazetten schrijven, twisten, kijven,
met zingende wallebakken langs de
straten loopen. Wie kan er nog weten
waar de goede of de slechte priesters
zijn
Ook heeft de godsdisnet in Aalst geen
invloed gehad op de zeden. Aalst heeft
nochtans vele priesters, congregatiën,
genootschappen, sectien, katholieke
scholen, kwezels en kwezelaars, broe
ders, nonnen, paters van alle ordenen
regels.... toch heeft dat alios tot nu toe
niets gebaat, de zeden zijn ruw en slecht
gebleveu, en Aalst komt voor hetgeen
de zedelijkheid betreft op den laatsten
rang der Belgische gemeenten.
Pilaarbijters, fanatieke kinkels, ge
kend voor hunne godsvrucht, die bid
den, knielen op de borst kloppen, biech
ten.... eu politiek maken naar den
wensch dergeneu, die op den eersten
rang staan der politieke onverschrok-
kenen, laten het soms maar vuil liggen
en doen veel van zich spreken, met wei
nig lof, dat is waar.
De godsdienst dient zulke kerels, tot
dekmantel hunner ondeugden zij vinden
daarin gemakkelijke vergiffenis voor
euveldaden, die door iedereen als
wraakroepend worden bestempeld.
Zulke rekels gebruiken den gods
dienst ook als een wapen, om in de poli
tiek hunne vijanden te bevechten eu in
de oogen der bevolking hatelijk te ma
ken en zoo wordt de godsdienst een
werktuig van vuige driften, van politie
ken haat in piaats van een onderpand
van vrede en zedelijkheid.
Menig voorbeeld zouden wij kunnen
aanhalen om zulks aan te toonen, doch
wij maken geen jacht om schandehisto-
riekens en willen ons daarom van ver
dere bespiegelingen onthouden.
De godsdienst zonder opvoeding, de
godsdienst zonder oprechtheid, de gods
dienst zonder kennis, strekt <r t d*
lijkheid niet tot oordeel, zieda m
uit dit alles volgt.
Oprechte godsdienstzin zou v<v
gunstigen invloed oefenen. Ma* zoek
die eens Gaat in eene kerk, naar -eene
groote mis, en ziet eens rond <u a te
vergewissen, hoevele aanwezig; i rl
bidden uit oprechtheid des b m
eenen komen er uit gewoonte, a a it
ren uit schijnheiligheid, dezt >mtf*
ze moeten, genen omdat ze huicbo u
velen om haar toilet te toon :c en
van andere te zien, nog mee or r
kennissen te ontmoeten....
Maar ook hoe kan het anders, de
katholieke gazetten schimpen dt v
ters op elkander en in plaats vt
ren godsdienstzin te verwekke' d- za
den te verbeteren, tot broeder!ikheid
onder al de menschen aan te ^aaaen,
vrede en eendracht te brengen, pis c*
van eene goddelijke zending te vi vu -
len maken ze politiek, eene pc
vol haat en w rok, die de harten bit
tert en de karakters vervormt.
In zulke voorwaarden kan ës gods
dienst de zeden niet veredelen, o< -t
volk tot het ware besef leiden he
gene goed en kwaad is.
Aan de zwakke persouen is het gebruik a
Ijzerhoudende Pil vau doktor i
ten ze.rste aaubevolen. Het is, sci. »i mi,
een wonderbaar geneesmiddel tegen ^la-
moede, zwakheid, uitputting, hartkloppingen
opz. enz.
Moord.
Te Meire werd een mensch wreed r* 00 t.
Wie mag dit gedaan hebben?Dat fai-
een framasson, of een liberaal geweer
Voor Taal en Vrijheid
Heden avond, ten 6 l/'2 uren, Luiaterr
Vertooning in stadsschouwburg. Men zal
voeren De Kinderdoktor, drama in
ven.
Drukfout.
Denderbode schreefwij hebben bij v
gezegd: de ongelukswet van 1884 1.
verstaan hebben 1879.
We denken dat de kribbelaar van ert s
nog zoo weinig gewend is katholiek te
ven, dat hij nog steeds nit gewoonte,
wet van 1884,ongelukswet noemt.
Deuren.
Dank aan Dender galm, zijn aan
nen der nieuwe kerk deuren aangebrs
De vrouwen, die meer ter kerk gaa
mannen vragen, dat ook voor hen eei
zor gd worden.
Liberale Werkmanskrit
Zondag, 3 Januari 1897, Luisterrijk vc\
feest, door de Tooneelafdeeling Po
en de Symphonie Door Eendracht
Denderbode bespreekt in zijn laatst ■:.-»(
nen nummer de zoogezegde brutale h>-•-* v
tirannieke afzettingen van stadsbeai et
stad Mechelen, gepleegd door de po
schelmen, de hertelooze menscbei -
kers die in den gemeenteraad zetelen.
Zonder anders de feiten te bepalei
leiding tot die afzettingen hebben geve.,
zegt Denderbode, dat de eerste diet vtf
ambten is afgedankt voor een feit buit nez
dienst gebeurd, en dat zijnen oors. rot
eene afschuwelijke leugen van eene vt
leurster heeft gezondeu. De tweede z
lijk eene borrel gedronken hebber
Alcazar Hij voegt erbij Aalstecaaf.
daar wat wij nier ook zonden zien ge'
bobben, indien de liberalen endoncl r i -
meesterschap hadden behaald.
Heeft Denderbode vergeten dat het j
rikaal bestuur van Aalst, na het st:
hebben veroverd, menigvuldige stac cea. b
tenaren heeft op straat gesmeten, a<>een 01
dat zij liberalen waren, en verscheidenet t -
gezinnen broodeloos heeft gesteld. V
meeutebestuur heeft verleden jaar ee nu
op straat geworpen omdat zijn zoon demc'
is. Denderbode zou de historie van dei
en den balk moeten overwegen en ziji> *t
van meuscben'ievenheid aan zijne eige
den mogen toesturen.
Een portret.
In de vitrien van M. Van Nuffel,
van Ve Volksstem prijkt het pirtre
W oeste met eene kleeding gansch ii
Is dat nu bet nieuw gewaad van den v
ken paus 71
Een vraag.
De Denderbode, spreekt van de fer wtöB dis
te Parys hebben plaats gehad ter eei s can <i-
tooneelspealster Sarah Bernhardt. I s
deze veruiaatde kunstenares eene s
welke op alle groote theaters heef
Waar hebben de kribbelaars van J
ooit Sara Bernhardt hoeren zingen.
Hij spreekt schande over de hi
beroemde Sarah gebracht, maar
over 'tLa»4 van Kiem dat toch c
'IÜ-üHHBU
