De Oude Garde.
Liberale Werkmanskring.
Over de Nederlandsehe
Iloogesehool.
Een grove Misslag.
De Hunnen.
Waarschuwing.
In Memoriam.
De Liberale Eendracht.
LICHT.
D8 Liberale Fanfaren-maatschappij
Les Amis Constants of Ou le Garde
viert haar Ceciliafeest den 6, 7 en 13
Januari 1901. Algemeeme Vergadering
en Uitstap den 6n 's vooriniddags, 's a-
vonds ten 5 uren Banket, den 7" avonil-
maal en uitstap met
Concert en Bal.
muziek, den 13"
Te beginnen van 30 December zal het
Hoofdbestuur alle Zondagen zitting
houden in het lokaal Concordia ten
3 uren namiddag.
(Getrokken uit een verslag opgemaakt door
d' Julius Mac Leod, lesraar aan de Hooge-
school van Gent en geteekend door de heeren
Bol de Mout, Max Rooses, Obrie, Sabbo, Jan
Van Rysvryck, en andere geleerden).
Veel wordt er gesproken over het nut, door
sommigen, over de onvvenachelijkheid door
andereu, eener Nederlandsehe Hoogeschool.
Er is een groote propaganda op touw gesteld
om te Gent de vervlaamschiug te bekomen
der vier faculteiten te weten 1° Wetenschap
pen, 2° Geneeskunde3° Wijsbegeerte en Let
teren, 4° Rechten. Maatregelen zou len geno
men worden om zulks trapsgewijze tot stand
te brengen en in een zeker aantal jaren te vol
trekken. Wat de technische scholen betreft,
hier zou een volledige vervlaamsching zeer
moeilijk zijn, daar de studenten ervan, groo-
tendeels VValen en Vreemdeliugen zijn ook
worJt dit door de propagandisten, voor het
oogenblik, niet gevraagd.
Als bezonderste argumenten, doen ze, onder
andere, gelden
1°) In den loop der negentiende eeuw heb
ben de levendé moedertalen overal het doode
Latijn verdrongen. Slechts in drie streken van
Europa werd het Latijn als voertuig van
't Hooger onderwijs niet vervangen door de
moedertaal, maar door een andere vreemde
spraak in Russisch-Polen, in Roemeensch-
Hongarië en in Vlaamsch-België.
2®) In Vaamsch-België is de omgeving van
het hooger onderwijs (dit wil zeggeu het volk)
Vlaamsch opdat het hooger onderwijs meer
in gemeenschap zou treden mat zijn omgeving,
moet het in de taal van het volk geschieden.
3°) De talrijke gediplomeerden die ieder
jaar de Hoogeschool verlaten staan door hun
ne kennis en hunne algemeene ontwikkeling
boven de middelmaat van de bevolking. Het is
niet alleea door het bouwen van bruggen,
door het verzorgen van zieken, door raadge
vingen in gerechtelijke zaken dat zij aan do
bevolking diensten bewijzen. Ook door hun
dagelijkschen omgang met minder bevoorrech
ten oefenen eij een heilzamen beschavend en
invloed uit en dragen zij bij tot de versprei
ding van de kennis en van den wetenschappe-
lijken geest dien zij uit de Hoogeschool hebben
medegebracht.
4") De jonge lieden, die onze Hoogescholen
met h«t diploma van geneesheer, apotheker,
advocaat, notaris of ingenieur verlaten, en
hunne intrede doen in het practisch leven, on
dervinden weldra dat er een afgrond bestaat
tusschen de Fransche fictie,waarin zij geduren
de hunne studiejaren hebben geleefd en de
Vlaamsche werkelijkheid, waarin zij daarna
tot over de ooren gedompeld worden, want
aan de Hoogeschool was alles Fransch, daar
na is schier alles Vlaamsch.
Tegen bovengezegde hervorming werden
verscheidene Deden kingen geoppord. De te-
genstrijders der vervlaamsching zeggen
1° Het ware onmogelijk, of althans uiterst
moeilijk, een voldoend aantal geschikte perso
nen te vinden, bekwaam om in het Neder-
landsch te doceerën
2* Ouders en leerlingen willen van geen
Nederlandsch onderwijs weten en het ver-
vlaam8chen der Hoogeschool zou een aan
zienlijke vermindering van het aantal stu iea -
ten na zich slepen
3® Er bestaat geen wetenschappelijk Ne
derlandsch
4" De eenige, officieëele tekst van de wet
boeken is Fransen. Dus is het noodig die
wetten in het Fransch te bestudeerea en uit
te leggen
5° Door het stichten eener Vlaamsche Hoo
geschool zou men de vervreemding van Vla
mingen en VValen doen toenemen en 's lands
eenheid in gevaar brengen.
Op het eerste zicht en wanneer men de tiak
slechts oppervlakkig beschouwt, schijnen bo
venstaande tegenwerpingen nog al ernstig
doch, voor iemand die de iiervormiu grondig
ontleedt en van nabij inziet, verdwijnen ze
spoedig om tot de wenschelijkheid eenerVlaam-
sche Hoogeschool te besluiten. Daarop komen
we later wel eens terug.
R. D. VV.
Indien gif eksteroogen aan de voeten
hebt die ursel doen lijden,gebruikt de Balsem
vau DrNoël welke ze in twee dagen zal doen
Terdwijnen 1 fr. de doos.
Het ministerie der zeven lapzalvers
wordt nog enkel aaneengehouden bij
middel vau een versleten Cousebant.
Vrijdag 22 december konden de libe
rale volksvertegenwoordigers dat nie
tig bandje met een enkelen vingerknip
breken en 't ministerie doen uiteenval
len. Zeven liberalen hebben dat knip-
ken niet willen geven zij hebben een
groven mislag begaan.
Zeven liberalen hebben het slechtste
klerikaal ministerie gered, dat ooit
Belgie onteord heeft. Hat hoofd van dat
ministerie is de kazakkeerder De Smet-
De Naeyer, gewezen liberaal, die uit
eerzucht zijne, partij verried. Dit is ge
noeg gezegd.
Het ministerie der zeven lapzalvers
beijvert zich gelijk zijne klerikale voor
gangers, alle besturen en't gerecht te
klerikaliseeren, het openbaar onderwijs
te vernietigen, onze geldmiddelen te
verspillen aan domperswerk, 't leger te
ontredderen, het aanzien en de faam
vau ons land bij de vreemde mogend
heden te verdelgen.
Het ministerie van den Cousebant
weet in zake van krijgsdienst niet waar
aan zich te houden. Het contingent
moest gestemd worden en om zich te
redden werd de comedie der gemengde
commisie uitgedaeht.
Over zijne plannen betreffende het
leger wou generaal Cousebant geene
enkele nitlogging geven, geene enkele
voldoening aan de linkerzijde, die een
parig tegen de plaatsvervanging of
zielkooperij is, zooals de liberale lin
kerzijde in haar manifest-programma
verklaarde. v«rdiende zulk ministerie
dan nog zeven liberale stemmen Dank
dus aan zeven liberalen zal het dom
persministerie zijn werk der vernieling
van 't onderwijs en van klerikaliseering
ongestoord kunnen voortzetten.
Eene weigering om het contingent
te stemmen kon in dit geval niet aan
zien worden als een teeken van vijand
schap tegen het leger, maar als eene
stemming van wantrouwen, als eene
protestatie tegen de houding van het
ministerie die in de legerkwestie echt
schandelijk is.
Er was maar een middel om het mi
nisterie omver te werpen of het tot her
vormingen te dwingen namelijk tegen
de lichting te stemmen. Zeven liberalen
hebben het niet gedaan, wij zullen hun
ne namen aan onze lezers bekend ma
ken, het waren de volksvertegenwoor
digers Bauduin. Braun,Hymans, Huys-
mans, Lepaige, Mullendorf en Tournay.
M. Huysmans om die stemming uit
te leggen verklaarde Wij geven het
goevernement nog een jaar krediet, die
houding is ons voorgeschreven door on
ze bekommering voor de nationale be
langen
M. Huysmans slaat den bal mis. De
nationale belangen eischen, dat we ten
spoedigste van het Consebanten minis
terie zouden verlost zijn. Het leger zelf
zou graag die rare ministers aau de
deur zien vliegen om plaats te maken
voor een zakenministerie, dat de voor
naamste hervormingen ten goede zou
brengen.
We weten wel, de krijgskwestie is
geene partijkwestie, maar het was den
plicht van al de liberalen eene stem
ming uit te brengen ten voordeele van
den persoonlijkeu dienstplicht en een
ministerie omverre te werpen dat stel
selmatig al de punten van het liberaal
programma van kant schuift.
Denzelfden avond donderde M. Huys
mans tegen 't doinpersministerie, dat
de heerschappij over het onderwijs ge
heel in de handen wil leveren van po
litieke priesters en een paar uren te
voren had hij dat ministerie gered, toen
hij het kon doen vallen, 't Is mooi
We raden de liberale vrienden van
Gent, Brussel en elders aan, wanneer
er kwestie zal zijn de kandidateu bij
eene volgende kiezing aan te wijzen,
goed te onderzoeken, hoe hunne geko
zenen hun mandaat hebben vervuld.
De Zeven redders van ff dompersminis
terie hebben wel niet hunne partij ver
loochend, maar zij hebben eenen slech
ten dienst bewezen aan hun vaderland
en aan de demokratie. 't Kan goed zijn
het niet te vergeten
Dat die fout hun licht weze. Wij
schatten ze naar waarde
Het zal wel de eerste maal niet zijn, als we
zeggen dat alle oorlogsondernemingen of ge
wapende ontdekkingstochten gedaan onder
voorwendsel ran Deschaving, juist het tegen
overgestelde zijn.
Waarom die schijnheiligheid De Spanjaar
den overweldigden Amerika, van de vroegere
bewoners blijven er maar eenige duizenden
moer over ze zijn omtrent van den aardbol
geschaafd, ten behoeve, der zoogezegde be
schaving, de negers gaan denzelfden weg op,
de geelhuiden zullen volgen.
Was de tocht naar China dan toch zoo brood-
noodig Ja, er waren eenige slachtoffers geval
len van het fanatism, eeDige geloofsprechkers
waren met hunne geloofsgenooten om 't leven
gebracht omdat zij eene leer predikten strijdig
met de wetten, de gebruiken en de zeden vau
't Chineesche volk. Doch was dat wel de reden
vau den oorlog door de vereenigde mogead-
heden gevoerd tegen China, was dat voldoende
om de gruwelen te wettigen door de blanken
in China geploegd.
O schijnheiligheid Uit afschuw voor 't
bloedvergieten worden nog meer grovere mis
drijven gepleegd Maar als dat zoo is waarom
hebben diezelfde beschaafde natiën geene
troepen gezonden om het bloedvergieten te be
letten in Armenie, in Kreta in Afrika en elders?
Zijn daar geene Europeesche slachtoffers ge
vallen. Schijnheiligheid dus en roofzucht.
Roofzucht, ja. Generaals, kapiteins, soldaten,
bedienden en knechten, allen rooven en stelen
iu Chiua, als behoorde daar alles aan hem die
er de hand op legt. De openbare gebouwen
worden geplunderd, de schatten ingepalmd, de
kostbare voorwerpen gereofd en gestolen, de
kunststoffen, tapijten, geweefsols, huisraad,
enz. gekaapt.
Eu dat alles voor de beschaving. Een enkel
bewijs is voldoende om aan te toonen, boe ge-
wetenleos de beschaafde beschavers in China
te werk gaan. De fransche generaal Frejr, zond
als geschenk aan den Voorzitter der Fransche
Republiek verscheidene koffers kostba»rheden,
welke natuurlijk in China gestolen waren.
Voor de beschaving is dus de schijnheiligheid
en Willem II van üuitschland wist het wei toen
hij zijue soldaten bevel gaf zich in China als
Hunnen te gedragen. Vandoben.
Er zijn altijd lieden, welke van de
liefdadigheid misbruik maken ten na-
deele der wezenlijke behoeftigen. Wij
waarschuwen al onze stadgenooten te
gen die bedriegers.
Zoo zijn we te w.iet gekomen dat
sommige personen die volstrekt geen ge
brek lijden en enkolijk geld trachten te
bekomen om te brassen zich bij mensch-
lievende medeburgers aanboden, eene
gausche leugenbistorie op lisebton over
hunne ellende en die van hun huisgezin,
en om hunne gezegden te bevestigen,
de naam noemden van een ol meer
voorname inwoners, door welke zij
volgens hunne bewering aan de mild
heid der welstellende burgers zouden
aanbevolen zijn.
Nu de nood immer dringerder wordt
dient er meer gezorgd dan ooit gezegd
te worden, dat alleen degenen onder
stand ontvaügen die werkelijk gebrek
hebben en dezen rijn talrijk genoeg.
Men mistrouwe dus al degenen die zich
aanbevolen noemen, zonder daarvan
een schriftelitk bewijs to kunuen too
nen.
Van bet armbureel willen we thans
niet spreken, de kwaal is er ingekan
kerd, ougelukkigen die in armoede ver-
keeren worden er verstooten, bedelaars
van stiel en renteniers gaan er met de
vetste brokkeu weg. Een onpartijdig
bestuu" zou daar orde weten in te bren
gen, nu moeten wij geene verandering
verwachten.
Dat onze medeburgers dus geven,
veel geven wij doen een beroep op al
degenen die iets kunuen doon voor de
ongelukkigen hoe weinig het ook zij
maar dat zij slechts geven wanneer ze
weten dat hunne gift waarlijk zal be
steed worden oin behoeftigen te helpen
die het verdienen.
M. Pieteb DE KEUSTER, vau La Hulpe,
schrijft
MVincent apotheker
Grensstraat, 33 Brussel.
Ik was reeds sedert eeoigen tijd voornemens
u den meikwaardigen uitslag te schrijven, ver
kregen door uwen Elixir tegen Jicht en Rhu-
matism, maar ik had nog eeuige pijnen in de
de gewrichten.
Nu het geheel gedaan is, bedank ik u van
harte. Uw Elixir heeft mij verlost vau mijn
rhumatism en heeft me de gezondheid weerge-
schonken.
Pieteb DE KEUSTER
G7, Geraeonteplaats 67 te La Hulpe
3 fr. de flesch. Dépot te Aalst, Apotheek
Callebaut.
De saucissenbestuurders waren in buitenge
wone vergadering bijeen geroepen, om te be
slissen over hetgeen men doen zou om het af
scheid aan de negentiende eeuw te vieren. Ziet
eens, in andere steden worden er feesten gege
ven, worden monumenten opgericht enz. enz.
Een der vroede saucissenmanneu neemt het
woord en zegtFeesten, feesten, och wa dem-
men dormee, als 't verbij es, es 't gedoan,
ijdelheid, der ij del heden, heeft de profeet ge-
zeid en dat 's ooik mijn gedacht.
Lotj ons 'n brooid geven on allemoa d'öarm
meensjken, oppert een tweede.
Na, na, na, zegt de derde, ons êêrm m6nsj-
ken krijgen a genoeg,
'k Hem et gevonden, roept de baas van 't kot
De negentiendje eeu trekt er van deer en wat
ze achterlotj zijn veel vuil oommisjes, woriu
damme wijer ook ons poart vinden.
Dorom stel e kik veer een woater-cloos te mo-
ken over de negentiende eeuw en om dasse 't
wol zou weten zemmen er met gauve letters
opzetten Please adjust your dress before lea
ving doed a broek toe eer da ge weg gotj (toe
juichingen.)
Met eenparigheid wordt bet voorstel aange
nomen, het nieuw Engelsch waterloshuis zal ge
plaatst worden iu 't kwartier der waterratten.
Rigolo.
Klerikale en socialistische bladen heb
ben met verkropte woede de verklaring
en het manifest-programma der liberale
linkerzijde begroet, in dolle artikelen
geeft hun spijt zich lucht en moesten wij
die bladen gelooven dan zou de eenheid
der liberale partij eene onmogelijkheid
wezen, omdat er in die partij mannen
zijn de eenen meer vooruitstrevend dan
de andere.
Stil, jongskens, stil gij ziet den
splinter in ff oog uws buurmans, maar
bemerkt niet eens den mast in uw eigen
oog. Kijkt eens bij de roodjes, hebben zij
ook hunne doktrinairen, en radikalen
niet, gaat eens de ladder op van M.
Hector Denis tot Anseele,Van de Velde,
Demblon, Defuisseaux en de opstellers
der socialistische Bataille van Namen,
de afstand van de eerste tot de laatste is
veel grooter, dan die van M. Lepage tot
M. Jansou.
Er bestaat bij de socialisten zelfs gee
ne eensgezindheid over de bezonderste
princiepen, over de grondbeginselen
welke de reden zijn van ff bestaan eener
partij. Wat willen ze, collectivism,
communism, of wat geen twee hunner
hoofdmannen zijn hot daarover eens.
De Liberalen hoe gematigd of vooruit
strevend zij ook zijn, stemmen overeen
over de princiepen van het libera
lism Vrijheid van geweten, vrijheid
van onderzoek, verdraagzaamheid, onaf
hankelijkheid der burgerlijke machten,
strijd tegen het klerikalism, het mani
fest-programma is daarvan het bewijs
we dagen Le Peuple uit een manifest
af te kondigen b. v. in dezen zin, we
willen collectivism of wij willen geen
collectivism eu die verklaring geteekend
te krijgen door twintig socialistische
kopstukken.
We zijn zeker, dan de stichting van
de groep der liberale linkerzijde, met
een minimum-programma als ff gene
werd afgekondigd de best9 gevolgen
kan hebben. Ware de liberale groep 14
dagen eer gesticht geweest in plaats
van daags voor de stemming van ff con-
tigent, de liberaleu zonden zich over die
stemming hebben ff akkoord gesteld,
gelijk zij het eens zijn voor den per-
soonijkeu dienstplicht, zeven liberalen
zouden dat contigent niet gestemd heb
ben en het ministerie ware om zeep ge
weest.
Ziedaar waarom de stichting van de
liberale groep noodzakelijk was. De
aanvallen van kleriko's en socio's zullen
daaraan niets hinderen en de eenheid
van liberale senateurs en volksvertegen
woordigers zal de eenheid bespoedigen
van de liberale partij in geheel het land.
Wij hebben in september 11. gevraagd de
Dendermoudscben steenweg t« verlichten,
dit werd dan ook gedaan wat we met voldoe
ning in een onzer vorige nummers aankondig
den. Maar de lantaarn welke aan het kapel
leken rechtover het oud kerkhoi staat, heeft
slechts eenmaal gebrand. Waarom Deze
plaats dieut nochtans verlicht te worden, en
wij hopen dat maatregelen in dien zin zullen
genomen worden.
Op den Tragel ook is licht noodig daar
waren vroeger lantaarns, klein in getal wel is
waar, maar toch er was iets, nu is er in het
geheel gesn licht meer. Waarom zijn deze
