Turnclub Help u zelve
Kosteloos Concert-Voordracht
Zitting van den Gemeenteraad
LokaalConcordia Schoolstraat.
Op Zondan 25 Maart 1906, zijnd* Halfvas
ten Groot Gemaskerd en Verkleed Dausfeest
den vrienden en kennissen aangeboden.
Na middernacht, uitloting van eene Koste-
looze Tombola.
De nummers tot de trekking recht gevende
zullen uitsluitelijk aan gemaskerde of ver-
klee ie person-n. bij hunne intrede, door het
Bestuur overhandigd worden.
Er zullen ook nog schoon© prijzen gegeven
worden
1 prijs voor de schoonste groep
1 hot koppel
1 b den schoonst verkleeden Heer
1 b de b Dame
Voor het Bestuur
De Schrijver, De Voorzitter,
Reim. Steleman. Corn, van Rranieghem.
Ingericht door het Willemsfonds
Graaf van Egmont, Zondag 1 April
1906, ten 6 uren 's avonds.
Kosteloos voor iedereen.
Zang en Muziek.
Voordracht, door Pon ANRI, letter
kundige te Gent. Onderwerp Het ver
plicht Onderwijs.
van 16 Maart 1906.
Orde van den dag
1. Gemeentekas. Driemaandelijksche reke
ning.
2. Gemeentebelasting Rollen 1906.
3. Grondrente Aflossing.
4. Spaarkas Rekening 1905 Begrooting 1906
5. Kerkhof Grondafstanden.
6. Waterloopen. Verlegging van een deel
vau den waterloop N° 30 en overvouting aan
den Brus8elschen steenweg.
7. Openbare Vervoerdienst door Automo
biel tusschen Aalst en Geeiaardsbergeu.
.8. Burgerlijke Godshuizen. Verkooping van
boomen. Aflossen van rente. Verkoop van
grond in Kerrebroeck aan den Staat.
9. Bureel van Weldadigheid. Verkoop van
grond in Kerrebroeck aan den Staat.
10. Kerkfabriek Rekening 1905.
11. Lager Onderwijs Inrichting School
reglement. Toevoeglijke lijsten van leerlingen
rechthebbende tot de kosteloosheid.
12. Wegenis. Aanwerving voor de verbree-
ding van den Kleinen Bolleweg.
13. Openbare Worken. Kasseiding en stich-
ton van voetpaden.
De heer Burgemeester opent de zitting ten
5 1/4 uren 's avonds.
De Sekretaris geeft lezing van 't ve:
der vorige zitting 't welk zonder opmerkingen
wordt aangenomen.
M. de Bethune. Geeft verslag over de veri-
rificatie der driemaandelijksche rekening van
het 4e kwartaal van 1905 (goedgekeurd).
M. de Bethune. Verklaart dat er door M. Da
Blieck een factum is uitgedeeld over het ver
slag door spreker rondgezonden op voorstel
van den Raad. Hij zegt dat M. Do Blieck veel
misgingen heeft begaan en om de gansche
zittiug over dit punt niet te moeten innemen,
stelt hij voor daar in andere zitting op te ant
woorden. Ook verklaart M. De Blieck in dit
factum dat mijn verslag op stadskosten is ge
drukt, dat gebeurt bijna ieder jaar en dit is
door de meerderheid van den Raad goedge
keurd geweest.
M. De Blieck. Ik houd mijne cijfers en be
weringen staan en heb niet willen bedoelen in
mijn factum dat uw verslag op stadskosten
werd gedrukt aangezien het door Rechterzijde
tegen linkerzijde was gestemd, maar de redo-
voering door u nadien uitgesproken was er
bijgevoegd, dit is niet zeer behendig handelen
maar ik twijfel aan de woordeu niet van den
H. Schepen en ik hoop dat men nauwkeurig
de kosten der beiden factums zal scheiden.
Wat aangaat de mi3singen die ik weder zou
begaan hebben dit beweert ge wel maar dit
boeft ge te bewijzen Meer als ooit houd ik
volstrekt mijne ziuswijze staan, de cijfers kun
nen niet liegen, de stadskas is in de krot
Iudien ik, in de eene of andere kleine bijzaak
©me missing zou begaan hebben, zult ge dit
ti bewijzen hebben ik wacht. Gedurende lange
jaren behandelt ge zeil die cijfers, gij plaatst
ze waar gij wilt, gij versteekt alles zooveel
mogelijk. Beken dus dat uwe taak gemakke
lijker is dnn de mijne. lu uw antwoord lokt
ge ons uit tot tegenspraak en als wi_; tegen
spreken dan zijn wij domkoppen en kleine kin
deren Ik verwachtte mij aan meer van u ën
gij moet volstrekt zien dat al ernstig antwoord
onmogelijk is om zoo onbehendig to antwoor
den. Onze finantieele toestand is buitenge
woon slecht (De H. Burgemeester schudt ont
kennend) M. De Burgemeester waarom dit
ontkennen, waarom nog langer willen verdui
ken hetgene eenieder klaar ziet. Wat er ook
van zij, ik ben bereid aanstonds de bespre
king weder aan te gaan. M. de Bethune gij
zijtde meester van het debat weder te openen
ik ben aan uwe orders.
M. de Bethune. Zegt ook bereid te zijn en
er iu eene andere zitting op terug te komen.
NI, de Burgemeester. Verklaart dit incident
gesloten en geeft lezing van een brief van M.
Van der Schueren waarin deze verzoekt aan
den Gemeenteraad een wenscb te stemmen
voor het invoeren van het verplichtend onder
wijs. Hij verzoekt dit puut gozamentlijk te
bespreken met punt 11 dat over het lager on
derwijs handelt.
2. punt. Gemeentebelasting Rollen 1906.
3. puut. Grondrente Aflossing, worden zon
der opmerking aangenomen.
4. punt. Spaarkas Rekening 1905. Be-
grootiug 1906.
M. de Bethune. Geeft verslag over de reke
ning en begrooting.
M. De Blieck. Vraagt de rekening te mogen
zien.
M. de Bethune. Ik heb ze juist in 't dubbel.
M. De Blieck. Ik zal ze gaan nazien op het
sekretariaat.
punt. M. Meert Schepen. Zegt dat er
kwestie is van een waterloop te verleggen die
nu dnor de Schietbaan loopt.
M. Leveau. Zou meD dit water niet kunnen
brengen in de beek die daar dicht bij is.
M. Meert. Zegt dat deze er te ver afligt.
De punten 5, 6,7,8,9 en 10 worden goed
gekeurd na de opmerkingen gedaan door MM.
Leveau en Van der Schueren.
M. Van der Schueren. Terwijl er spraak is
van verkooping van grond op Korrebroek aan
den Staat, roep ik de aandacht van 't Col
legia van Burgemeester en Schepenen erop de
wateren te doen verdwijnen, die op Kerre-
broek blijven staan en de oorzaak zijn van
t bederf van het drinkbaar water in die wijk.
Alle jaren breken er iu dit gedeelte der stad,
besmettelijke ziekten uit, die de noodlottigste
gevolgen voor de bewoners na zich slepen.
Hij dringt aan opdat hot Collegie de noodige
maatregelen zou nemen en den Staat haude-
lend zou doen optreden, in 't belang der open
bare gezondheid.
M, De Burgemeester. Zegt dat het Collegie
reeds dikwijls heeft aangedrongen bij den
Staat.
M. de Bethune. Zegt dat de waterloopen
zullen gekuischt worden met 't begin van
t goed weder.
M. Van der Schueren. Waterloopen kuischeu
is niet voldoende, het water blijft onder de
brug staan eu kan niet wegloopeD, de.bruj
zcu moeten verhoogd worden.
M. de Burgemeester. We hebben hetzelfde
doen opmerken en moest de Staat zijn werk
voltooien, hetzelfde zou plaats hebben aan den
Deudermondschensteenweg en Denderstraat,
indien die straten moeten "crlaagd worden.
M. Van der Schueren. Het is dan een plicht
aau te dringen om dit te vermijden.
M. Leveau. Men zou den anderen weg kun
nen beuuttigen die vroeger gediend heeft, met
die helling te doen verminderen. Dan ten
minste zou men die wateren kunnen doen ver
dwijnen die daar nu blijven staan en zou debe-
volking van die wijk alle jaren aan die droeve
ziekten niet zijn blootgesteld. Daar moeten
krachtige middelen voor gebruikt worden en
om die menschen van die ziekten te bevrijden
zou de baau ten minsten 50 centimeters moe
ten opgehoogd worden.
Verders doet hij opmerken dat de ingenieurs
van den staat zich daarin bedrogen hebben en
vraagt aau de heeren Burgemeester en Sche
penen, of zij de noodige maatregelen al geno
men hebben, om met het Bestuur van Bruggen
en Wegen te onderhandelen over het verbod
van aan de Stadskaai op het Vaartplein nog
te mogen lossen.
Ik woon sinds 40 jaar aan de Vaart en ik heb
nooit gezien dat er langs den kant der loskani
een schip door de brug is doorgevaren en nu
op eeos maakt de maatschappij van den Den
der zich daar meester van en verbiedt er nog
schepen te laten lossen. De stad heeft altijd
het uitbaggeren betaald alsook het onderhoud
der Kaai
M. de Burgemeester. Bevestigt de gezegdens
van M. Leveau en belooft zich met de zaak
bezig te houden.
11. punt. Lager Onderwijs. Inrichting
Schoolreglement. Toevoegelijke lijsten vau
leerlingen rechthebbende op de kosteloosheid.
M. De Hert schepene van onderwijs. Geeft
verslag over een brief door den Gouverneur
gezonden aangaande 't verslag ;hem door het
schoolopzicht overgemaakt en waarin er spraak
is, van eene 3* klas voor de avondschool der
Moorselbaan aan te nemen de klassen goed te
kui8chen voor de openbare gezoudheid.
In de school van M. Van Sioay 25 nieuwe
lessenaars bij te maken en zoo langzamerhand
de oude te vervangen.
In de nieuwe school der drie Sleutelstraat
is er ook eene klas overbevolkt. De deken
heeft beloofd er eene klas bij te voegen, ook
nog 2 klassen in de aaogenomene scholen
der Moorselbaan die ook overbevolkt zijn.
Volgens de geniale schepen van onderwijs
zou meu iu de gomeentessholen het middel
moeten volgen dat men in de aangeDomcno
school gebruikt heeft de hoogste klassen zijn te
weinig en de laagste overbevolkt, welnu men
heeft de laagste laten opschuiven (wat subliem
gedacht hein
llij prijst dit stelsel aan om aan de gemeen
tescholen waar de klassen ook overbevolkt zijn
volgens spreker z*lf geene te moeten bijvoe
gen. De overbevolking der gemeentescholen is
te wijten aan zekere magonieke werking.
Vaantjesman. Door dwang door de liberalen
M. de Schepen. In de school van Juffsr Van
Geeteruyen zouden er drie klassen moeten bij
gevoegd worden, maar de school is te oud,
men zou drie klassen kunnen maken voor de
bewaarschool laugs den kant van het stads-
magazijn, nnar men krijgt geene subsidien
voor bewaarscholen en het gedacht van ons
ware langs den kant der Houtmarkt een twee
de io te richten, Hij stelt voor dit te verzenden
naar de sectie. Wil de minderheid niet komen.
M. De Blieck. Zult ge de sectie bijeenroe
pen, dan zal het de eerste maal zijn sinds wij
hier zijn dat er eene sectie bijeen kom.
NI. De Hert. Er is nog niets belaagrijks ge
weest om eene vergadering der sectie te hou
den.
M. De Blieck. Zegt maar rechtuit dat er
geene gehouden worden. Gij verwijt ons naar
de sectie niet te komen en ge bekent zelf er
geene te houden.
Af. De Hert. Do school van M. Van Sinay
is ook overbevolkt, de minderheid weet wel op
welke manier.
Er zijn nu al 9 klassen en er nog bij maken
dat ware te veei. Men zou de stad in twee om
schrijvingen kunnen verdeelen. De eene van
den overkant des Denders (over de vaart zou
den Daar de Binnenstraat gaan, de andere
naar de school der Kat.
Af. De Blieck. Is dat wettig
Af. De Hert. Ja dat gebeurt j)ok elders.
Af. Leveau. Dat is niet waar. Dat ware de
menschen dwingen hunne binders naar scho
len te zenden tegen huu gedacht.
Af. De Blieck. Zoudt ge niet willen zoeken
naar de oorzaak beer Schepen, waarom de
ouders van neven de school der Binnestraat
hunne kinders naar de Kat zenden, 't is wel
omdat ze daar een beter ouderwijs ontvangen
dan bij M. Van Renteghem.
Af. De Hert. De school verbetert.
Vaantjesman. Indien er geenen dwang ge
pleegd was, zouden de ouders hunne kinders
naar die school zenden.
Af. De Hert. Dank aan magonieke streken.
Af. Leveau. Magonieke streken is altijd
uw uitvlucht8el. Als Voorzitter van den Libe
ralen Werkmanskring zal ik altijd het onder
wijs der gemeenteschool aauprij zen, omdat ik
overtuigd ben dat het onderwijs daar beter
gegeven wordt, dit is mijn recht maar ik oefen
geenen dwaDg uit.
Af. De Blieck. Zegt dat er in de Gemeen
teschool een onderwijzer is die bij het geien
van zijn onderwijs in de avondschool, zegde
a!s er een moord gebeurt ze door liberalen en
socialisten werd begaan. Hij roept er de aan
dacht op in van den heer Schepen en hoopt
dat bovengemelde onderwijzer die waar
schijnlijk een kazakdraaier is en naar een
beter plaatsje dingt zulke stommiteiten aan
zijue leerlingen niet meer zal opdisschen.
Af. Leveau. Dringt nog eens aan en doet
opmerken dat meu het recht niet heeft de
ouders te verplichten hunne kinderen naar
scholen te zenden tegen hun gedacht, dat is
dwang.
Vaantjesman. Sticht ook scholen.
Af. Leveau. Uwe scholen worden door den
Staat onderhouden. De aangenomene scholen
trekken jaarlijks meer dan 8 millioen uit de
Staatskas.
Vaantjesman. Met ons geld.
Af. Leveau. Met het geld van alle man. We
zijn voor het nationaal onderwijs. Ik vraag de
stemming over die verdeeling.
Vaantjesman. Raast voort.
Af. De Blicck. Maar antwoordt toch op
degene Diet, hij meent zeker dat hij hier op
het banket is der Harmonie.
Af. De Hert. Stelt voor een jaarlijkschen
wedstrijd in tc richten tusschen de leerlingen
der hoogste afdeeling der gemeente- en aange
nomen scholen, en daarvoor belooningen aan
de bekroonde leerlingen uit te deelen welke
zouden bestaan in spaarboekjes.
Af. Leveau. Heeft M. de Schepen er aan ge
dacht dat er leerlingen zijn die 2 a 3 jaren in
dezelfde afdeeling zitten en andere maar een
jaar. Zou men deze in geeDe 2 catogorien
kunnen verdeelen.
Het voorstel wordt verzonden naar de sectieD.
Het voorstel over de verdeeling der stad
wordt aangenomen met 12 stemmen tegen 7.
M. Claus stemt met de linkerzijde.
Bij het stemmen zegt de Vaantjesman.
Ik stem zes keeren ja
De heer Leveau Voorzitter van don Libera
len Werkmanskring. En ik stem honderd dui
zend keeren Neen
Af. de Burgemeester. Het woord is aan
M. Van der Schueren.
nieten, omdat ze al te jong de school
verlaten.
Het is voor de ouders een heiligen
plicht hunne kinderen te doen onder
wijzen daar waar de ouders dien plicht
niet vervullen, moet de staat tusschen
komen, de weerspaunigen dwingen
hunne afstammelingen het verstandelijk
voedsel te laten verschaffen, en aldus te
beletten, dat ze opgroeien tot straat-
loopers, bedelaars en soms nog erger.
En 't gebeurt maar al te dikwijls, dat
de kinderen aan zich zeiven overgelaten
tot misdadigen opgroeien. De opgaven
welke meu vindt op bladzijde 288 en
volgende van den Rechterlijken kalen
der zijn daaromtrent welsprekend en
bedroevend.
Aan de linkerzijde, (Gelach).
Vaantjesman. Ja aan dwang.
M. Leveau. Wat wilt gij spreken van dwang.
NI. De Blieck. Op dien kerel moet gij niet
antwoorden laat hem maar zeggen,
Mijne Heer en
Sedert eenigen tijd is er in geheel ons
land een groote beweging ontstaan ten
voordeele van het verplicht onderwijs,
en bij die beweging hebben zich man
nen aangesloten van verschillende par
tijen.
Het invoeren van den leerplicht ware
geene politieke nieuwigheid, maar wel
eene maatschappelijke en nationale
hervorming. Belgie is een der zeldzame
landen van Europa waar het onderwijs
niet verplicht is.
Het getal ongeletterden is verschrik
kelijk, maar kan het anders? 130 000
kinderen bezoeken geene school, ont
vangen geen onderwijs, en van degenen
die ter school gaan, zijner 80 °/0 die
maar een zeer gebrekkig onderwijs ge-
Alle kinderen hebben recht op onder
wijs wat meer is, onder de armen vindt
men zoowel als onder de rijken, zeer
begaafde geesten, die thans voor do sa
menleving verloren gaan, omdat ze
door de schuld van nalatige ouders, de
eerste ontwikkeling, het eerste onder
wijs moesten missen. Waarom die be
gaafde geesten niet aanmoedigen en de
baau der toekomst voor hen niet vrij
maken.
We zien in naburige landen, daar
waar het verplicht onderwijs bestaat
kinderen van werklieden en armen
door hunne geleerdheid den hoogsten
trap bereiken in de samenleving en de
hoogste waardigheden bekleeden het
is noodig dat ook in Belgie dat middel
ter beschikking worde gesteld van de
duizenden die nu van alle onderwijs be
roofd blijven.
We weten wel, dat niet allen zich
verheffen kunnen tot de hoogere stan
den, maar het onderwijs is het krach
tigste middel om de ongelukkigen op te
beuren uit de zedelijke en stoffelijke el
lende, waarin zoovelen door de onwo-
tendheid zijn gevallen.
Daarom M. M. heb ik de eer de vol
gende dagorde neer te leggen, welke ik
u voorstel aan de wetgevende Kamers
te zenden
De gemeenteraad van Aalst drukt
den wensch uit dat de wetgevende ka
mers zoo spoedig mogelijk eene wet
zouden stemmen waardoor de ouders
verplicht zouden worden hunne kinde
ren het eerste onderwijs te geven of to
laten geven, 't zij ten hunnen huize, het
zij in eene school naar hunnen keus.
Reeds vele gemeenteraden van Belgie
hebben dergelijken wensch gestemd, en
talrijk zijn de katholieke raadsleden die
er ziek bij aangesloten hebben»
In ons arrondissement zelve is het
goede voorbeeld ons gegeven, door de
raadsleden der gemeente Idegem waar
de wensch ten voordeele van het ver
plicht onderwijs, met den heer Van der
Taelen burgemeester en bijgevoegde
volksvertegenwoordiger, aan net hoofd
de eenparige toetreding bekwam.
Ik hoop dat wij hier in Aalst het ook
allen eens zullen zijn over deze belang
rijke hervorming.
Af. Moyersoen. Wil doen uitschijnen dat de
beweging die ontstaan is voor het verplichtend
onderwijs voorkomt van liberalen en socialis
ten. Hii is het eens met M. Van der Schueren
dat 't onderwijs moet goed ingericht worden.
Het verplichtend onderwijs zou den school
dwang voor gevolg hebben, er zou geene vrij
heid meer bestaan, het onderwijs zou ongods
dienstig zijn ten men zou alle subsidiën aau
de katholieke scholen ontuemen. Daarom
is hij tegen het verplichtend onderwijs dat het
middel niet is om de ougeleerdheid uitte
roeien. Spreker valt uit op hetgene in Frank
rijk gebeurt.
Kan het verplichtend onderwijs hier toege
past worden zonder de ouders bloot te stellen
aan gevang of boete, neen. In Duitscbland kan
dit zijn maar in Belgie niet.
Verder handelt hij over katholieke scholen
hier te Aalst gesticht en doet weer eigen lof
stinken.
Hij stelt tegenover de dagorde van M. Van
der Schueren eeue andere.
Af. Van der Schueren. M. Moyersoen be
grijpt mijne dagorde niet. Hot heelt voor doel
de verplichting van het ouderwijs, maar niet
een bepaald stelsel. Uw doel is het volk in do
onwetendheid te laten. M. Moyersoen spreekt
van ongodsdienstig onderwijs. Welnu in al de
gemeentescholen wordt godsdienst aangeleerd.
Hij heeft dus het recht niet te beweren dat er
in Aalst goddelooze scholen bestaan. Ook heb
ben de ouders het recht het onderwijs aan
hunne kinderen te laten gaven in eene school
naar hunnen keus.
Af. Moyersoen. Vraagt aan M. Van der
Schueren ot hij voorde subsidien aan katho
lieke scholen verleend zal st'mmcu iu geval
hij als volksvertegenwoordiger wordt be
noemd.