NI N O V E.
Betooging te Mechelen.
Naar Jerusalem
Politieke Eerlijkheid.
MOORSEL.
De groote Magazijnen van Nieuwighe
den van den Bon rvi:iv<-lió,
Nieuwstraat, Brussel verzenden koste
loos van alle kosten hunnen Algemeenen
cataloog voor den zomer en Stalen die
hun gevraagd worden.
Alien aankoop te beginnen van 20
franken is 'Vraelitvrij verzon
den.
Yan alles wat.
oen naprodrukt ia van dikkoppen of
popelinnekens en bijgevolg visch.
Maar om de hel te vermijden hebben
de eters, voor alle zekerheid de pui-
tenbillekens van kant gelaten.
Om nog meer boetvaardigheid te
doen hadden de vrienden, van oen
vrouwken een half slecht brood ge
kocht, echt armeu-boetebrood.
Wij hopen, dat de man met de ge
keerde informeerkazak nu genoeg zal
Weten, om zijne verheveue polemiek
voort te zetten. Indien hij echter meer
inlichtingen verlangt zijn we bereid,
die te bezorgen.
Vertrek uit Aalst langs Brussel Zon
dag, 22 April ten 12 u. 44. Vergade
ring van het Muziek op de groote
markt.
Coo8tantinopeI, 10 April 1906.
Waarde Dendergalm
Mijn Kameraad Jefo alleen liet u, tot nu toe
nieuws van ons geworden. Naar ik vernam,
vertelde hij niet veel goeds van me. Advokaat,
kwade rede, kwade raad 'k Wil ik, Gust, er
mij heden zelf wat mee belasten.
'k Beken 't, ik ben op zee niet wel van pas
geweest. Maar we vaarden de voorhaven van
Constautinopel binnen, gezond en blijgezind.
Die stad met hare dunne moskeetorens en
koepelvormige daken, gelijkt van ver aati een
moestuin met aspergiën en pronkappels be
plant.
Wij werden daar onthaald door Suleyman,
portier van den Grooten Vizier van Abdul-Ha-
mid, met wien ik destijds te Leuven gestu
deerd heb. Ik meen uit zijne brabbeltaal ver
staan te hebben dat bij heden de sleutels der
Ottomansche Poort bewaart. Een man van
aanzien, zoo ge ziet 1
Door hem zijn we hier aan eenen ge wissen
dood ontsnaptVerbeeld u, wij vroegen aan
een postkantoor naar onze correspondentie uit
Ninove. Daar was niets dan een nr van Recht
en Vrede.
Dit was genoeg om ons op staanden voet,
voor Russische Nihilisten te doen aanhouden.
Politiemannen in burgerkleediug hadden vast-
gestold dat de Vesuvius zijn boeltje maar be
ginnen scheren is kort na ons bezoek aldaar.
Wij moesten uitleg geven. Ik heb aau maar
rechuit bekend dat op zeker oogenblik mijn
paternoster uit mijDe levende handen iu den
krater was govalien.
't Is het gewijde kruisken, dat midden de
duivelen is terecht gekomen, dat hun heden,
in de ingewanden vau den Vesuvius, al dat ru
moer doet makeu Daar ik zonder kwaad in
zicht gehandeld had, zijn wij er met de hulp
van Suleyman goed afgeraakt.
Wij kregon dau ook Recht en Vrede terug.
Deze heeft ons teleurgesteld, door geen regel
verslag mee te deelen over 't schoone feest in
den kling, ten voordeele der Belgische over
stroomden Wij hebben sedert de redon daar
van vernomen, 't Was M. Clément die 't feest
bestuurde, en'De Kegel, die de pjogrammas
drukte! Weet ge wat Jefo daaruit doet be
sluiten De Niuoofsche katholieken zei hij,
worden voort naar den Zege ol naar de maan
gezonden, volgens het drukwerk van Kadod-
der of Kegel komt 1
Suleyman heelt ons dan den gauschen dag
door vuile smalle straatjes geleid, waarin
de turksche zwijnen een smakelijk voedsel
vonden vuilniskarren ontmoetten wij daar
niet.
Maar men mag hier niet te vies vallen
Suleyman had ons uitgenoodigd voor 't avond
maal. Eu kunt ge 't gelooven Jefo had hart
zeer vóór hij begon en ik dacht weer de zee
ziekte te krijgen, zoo lekker was 't Bij 't na
gerecht ging het wat beter. De wijn had ons
wat opgewouden, en weet gij wat Suleyman
ons vroeg Dat we zeker nieuwsgierig waren
eens zijn harom te zien Jefo likte aan zijno
rosse knevels 1
Het harem, moet ge weten, is het verblijf
der vrouwen. Men neemt hier zooveel vrou
wen als men maar wil. Suleyman heeft er acht
en veertig 1
Zoudt ge de polygamie of de veelwij
verij in de zeden van uw laud niet willen in
gevoerd zien vroeg Suleyman
Oh, die is er reeds ingevoerd, verklaarde
Jefo, alleen men doet er in België nog wat
doek8kons aan
Oh, doeken doen wij er ook aan, zei onze
gastheer elk onzer vrouwen heeft eene soort
gordijn voor 't gelaat hangen, dio alleen eene
opening vóór de oogou laat en nooit vóór do
vreemdelingen mag opgelicht worden. Na
tuurlijk vaudaagis er uitzondering
Wij trokken dus door 't paleis tot aan eene
kleine deur door eeneu zwarten euuuk be*
waard. Die man, die geen mau meer is, liet
ons binnen.
Denk niet dat we op dit oogenblik van on
zen bedevaartweg zijn afgedwaald Het kau
toch geene zonde zijn de Almacht van den
Schepper te gaan bewonderen in het schoonste
zijner werken
Ik zal maar bekeDnen, dat ik geenszins op
mijn gemak was. Die spiegels, die kussens,
die reukeu, die lichte en korte kleederen de
den Jefo kiekeuvieosch krijgen. Wij werden
voorgesteld aan al die damen, die ons met
vreugdekreten onthaalden. Jefo was dan spoe
dig thuis. Hij bood cigaretten aan die damen
die al zijne zakken met nougat opvulden.
Op bevel van Suleyman vielen de doeken
van 't gelaat der damen en bij sommigen ble
ven er weinig doekskens aan I
Een leest werd ingericht. *t Was volle mu
ziek on dans. Ze danseu hier zonder de voe-
teu van den grond te lichten. Alleen de navel
buik, door zonderlinge samentrekking der
buikspieren, ondergaat, op maat der muziek,
cirkelvormige bewegingen, die bij Jefo zoo
zeer iu den smaak vielen, dat hij onmiddelijk
den dans heeft willen meemaken.
Zijn bijval was onbeschrijflijk Hij had
alle moeite om zich tegen al de blijken van
bewoudering van een halt dozijn turksche
schooucn te verdedigen Eu ik durf zelf niet
verzekeren of hem do noodige wilskracht is
bijgebleven om aan zooveel kwade bekoringen
en aanlokkingen tot zonden te weerstaau
Wat mij betreft, ik heb Jefo in die hel gela
ten en ben met Suleyman heengegaan. Wat er
met Jefo gebeurd is Ik weet het niet. Toen ik
'e anderdendaags zijn Lotaboekje doorblader
de, heb ik als reisindrukken van dien avond
niets dan uitgeschrabde woorden gevonden.
Met moeite heb ik hier en daar nog een woord
kunnen ontcijferen, als u kabinet., kandelaar.,
champagne.... paternoster.... al het overige
was onleesbaar.
Gelukkig dat we, binnen eenige dagen, te
Jerusalem ouzen Paaschen kunnen houden en
alles ons toch zal vergeven zijn
Dezen avond schepen wij in.
Tot later
Een handdruk van
Gust.
Men kan thans ^geen klerikaal blad
in handen nemen ol bet is doorspekt
met schrikaanjagende artikels tegen
een liberaal goevernement. Dat de reli
gie er de hoofdrol in speelt hoeft wel
geon betoog, er bet Combisme of de
vervolging der geestelijke orders in
Frankrijk geeft aanleiding tot ijzing
wekkende voorspellingen.
Merken wij vooreerst op dat het juist
die personen zijn welke belofte hebben
gedaan van volkomens gehoorzaamheid,
die het moest iu opstand komen tegen
de wetten van hun land en dat het juist
is omdat zij zich aan de wetten niet wil
len onderwerpen dat zij vrijelijk het
Fransch grondgebied vaarwel zeggen
om zich voor net grootste deel iu ons
gezegend landeken te komen neerzet
ten.
Daarenboven verschillen onze instel
lingen te veel met die onzer zuiderbu
ren. Onze grondwet, voor de klurikalen
in sommige gevallen eene vuilniskar,
in andere do geroemdste aller keuren
waarborgt de vrijheid der eeredionsten
en de vrijheid van godsdienst.
Wat verlangen de kloosterlingen nog
meer om nevens de overige inwoners
voor hun dagelijks brood en voor de za
ligheid huuner ziel te zorgen
En in de veronderstelling dat libera
len, socialisten en christen demokraten
de heimelijke begeerte koesterden die
vrijheden uit de grondwet te schrabben
dan is eene meerderheid noodig, welke
de oppositiepartijen onmogelijk kun
nen bereiken.
Dat weten de klerikalen, maar zijn
niet eerlijk genoeg het te bekennen.
Wie eenige jaren achteruitblikt, naar
1879 tot 1884, en zonder vooringeno
menheid den schoolstrijd herdenkt zal
wel moeten bekennen dat de katholieke
geestelijkheid zulkeu schrik niet heeft
van de liberalen. Er was dan een libe
raal bestuur en geen Zondag ging voor
bij of dit bestuur, de ministers en de
koning zelf werden aangerand en bele
digd van op den predikstoel de bevol
king werd tegen de ouderwijzers opge
hitst door personen die ambtenaars, uit
de kassen van den Staat betaald werden
en dit wreed liberaal goevernement
heeft geen enkel van die lasteraas en
ophitsers gehangen, noch naar den
brandstapel gestuurd, noch zelfs ver
volgd.
Doch die schrikaanjaging heeft maar
een doel de kiezing van 27 Mei. Nie
mand evenwel zal er zich laten aau ver
schalken, want al dat geschreeuw over
Frankrijk dient maar om eene afleiding
te zoeken en de fouten eener 22 jarige
klerikale regeering te doen vergeten,
Aalst, 19 April 1906.
Heer Uilgever,
Ik ontving gisteren namiddag, 18 April de
volgende postkaart.
Mr. Van Opdenbosch,
Naar mij uit goed (sic) bron verzekerd wordt,
zoudt gij op do protestatie meeting bij L. Fou-
cée, gezeid hebben, dat er inde jongensschool
der Mourselbaan ongediplomeerde onderwij
zers zijn.
Ik hoop, Mijnheer, dat gij zoo goed znltzijn
de namen kenbaar te maken der onderwijzers
van deze school, welke niet, na volledige stu
die. hun diploma verworven hebben in eene
normaalschool aan staatstoezicht onderwor
pen.
In afwachting, bied ik U, Mijnbeer de uit
drukking mijner gevoelens van hoogachting.
(get.) J. Pieyns.
Wees zoo goed, heer Uitgever, mijn
antwoord aan dien heer, dien ik niet
ken, zoomin als een zijner onderwijzers,
mede te deelen.
M. Pieyns, vernam verleden week
van een lid van ons komiteit, dat de
woorden welke hij wraakt noch door
mij, noch door iemand op de meeting
werden uitgesproken. Zijn goed bron is
dus zeer slecht en van de goede houdt
hij geene rekening.
Wat wil die man van mij In een fac
tum van 5 April door hem oudertee-
kend en als strooibrief in heel de stad
uitgedeeld, worden de inrichters der
meeting, MM. De Windt, De Blieck,
Van der Schueren, F. Podevyn, Marcel,
Bocqué, Nichels en ik, afgeschilderd
als knechten van de frnmassonsloge, als
lieden in staat tot alle boosheid.
Welnu ofwel M. Pieyns gehoorzaamt
aan een bevel en dan beklaag ik hem,
ofwel hij handelt uit eigen bewegingen
dan is zijne handelwijze gemeen en ge
tuigt, dat hij eene misselijke opvoeding
heeft genoten.
Had de M. Pieyns mij in een gesloten
brief ophelderingen gevraagd, over het
geen men hem verkeerd overbracht, ik
hadde hem bereidwillig geantwoord.
Maar acht dagen nadat hij uit goede bron
vernam wat er van de zaak was, zendt
hij mij een open kaart, dat is lompe on
beschoftheid, die men slechts verwachten
kan van klerikale opvoeders.
Een enkele spreker heeft op de mee
ting een enkele maal de school der
Moorselbaan genoemd, het was om te
bewijzen, dat de scholen, zoogezegd
onderhouden door de klerikalen, aan de
stad Aalst, jaarlijks meer dan 90 dui
zend franken kosten en dat hij, die ons
op gemeene wijze in een strooibrief uit
scheldt betaald wordt met onze centen,
zoowel als de officieele onderwijzers.
De handelwijze van M. Pieyns, laat
ons oordeelen over wat de opvoeding
zijn moet in de scholen waar zulke
meesters de plak voeren. Zijne houding
tegenover zijne collega's der officieele
Echolen volledigt het bewijs.
't Zal hem wellicht niet meer ver
wonderen, dat de aangenomen volks
scholen zoo weinig het vertrouwen be
zitten van de ouders die beseffen wat
opvoeding is.... doch hij heeft mis
schien van opvoeding en wellevendheid
eene andere opvatting daD men er tot
heden plag van te hebben.
We kennen de aannemingsvoorwaar-
den der Staatsnormaalscholen, On
derwijsgestichten die in alle opzich
ten meer waarborgen opleveren dan de
andere even als het volledig program
ma der studiën we weten ook hoe
ernstig de uitgangsexamen er zijn.
We weten daarenboven, dat do in
gangsexamen der aangenomen, klerika
le normaalscholen later plaats hebben
dan die der officieele narmaalscholen en
dat degenen die in de eerste mislukken
bij brieve verzocht worden zich aan te
bieden iu de andere met de verzekering
erbij, dat de examen zoo moeilijk niet
zullen zijn.
Of de volledige studiën en het einde
examen ook zoo ernstig zijn is ons on
bekend, maar indien de studiën zoo vol
ledig zijn, als de opvoeding waarvan M.
Pieyns blijk geelt, ziet het er jammer
lijk uit.
M. Pieyns vindt echter die bronnen
goed, zoo goed als de bron waaraan hij
zijne inlichtingen over onze meeting
heeft geput, en ik acht ze beide ook
even veel vvaard,
Van Opdenbosch,
Als antwoord op zijn schrijven kreeg Heintje
van den correspondent van 't Volksstemtneije
de volgende uituoodigiug
Indien Heintje en het naamloos groot ver
stand uit Dendergalm ons over hunne artikels
in genoemd blad wat uitleg willen komen ge
ven zullen wij hun het woord verleenen.
Wij, Heintje en Noo gingen dus naar het
aangeduid lokaal. Daar ODtmoetteu wij een
vijf en twintigtal werkbroeders in algemeeue
vergadering vereenigd, verders den heer Bur
gemeester en Pie Machien. Wij dachten er
kennis te kunnen maken met den persoon die
zooveel belang stelt in Heintjes geweten. Doch
mispataterOns herhaald vragen, naar dit
belangrijk persoonaadje bleef' zonder ant
woord. Niemand durfde vooruit komen om
zijn geweten tegen over dat van eenen werk
man aan de vergadering bloot te leggen. Wel
hoorden wij er de heer Burgemeester eenige
gedachten vooruuzelten die bij den katholie
ken Bond als grondwet dienen moeten. Het
verwonderde ons grootelijks, dat de zoolang
verwachte standregels die den heer Minister
zenden moest, uitkwamen op het drinken vau
eenige pinten bier door den heer Burgemees
ter aangeboden. Gelukkige maatschappij on
dersteand door de gemeente overheid (zie hua
schrijven).
Wij waren fier ons in het midden e^niger
werkbroeders (Franschmaos en Brussel wer
kers) te bevinden en er den heer Burgemeester
eens lerm den bol te kunnen wasscben. Wij
vroegen hem om eene openbare on publieke
meeting te beleggen ten einde voor de gansche
gemeente euns eenige gedachten te wisselen.
Dat voorstel werd vau de hand gewezen. Over
eenige jaren zou men den werkman in den hoek
hebben geschoven. Maar nu de tijden veran
derd ziju en de werkman ook spreken heeft,
doet het ons goed aan 't harte met den heer
Burgemeester zoo eens in gesprek te kunnen
komen. Wij dacbteuhem in hel schrijven mis-
schieu beter te huis dan in het spreken en
vroegen hem daarom in een strooibriefje eens
onze zienswijze uiteen te leggen. Bittere te
leur8telliug helaas 1 De heer Burgemeester
moest ous bekennen dat hij zulks niet deed.
De man zijn inktpot was uitgedroogd. Geluk
kige gemeente I
Mijnheer Pie moest het woord nemen daar
hij deel maakt van het bestuur onzer gemeen
te oir. bet lezen van slechte gazetten te ver
bieden. Maar Pie,.joDgen welke gazetten be
doelt gij dan toch. Gij die te Baardegem eerst
katholiek en dan liberaal werd (ter zaliger
gedachtenis der schoolwet van 1879 wanneer
gij uwe familieleden dwongt hunne kinders ter
gemeenteschool te zenden) en te Moorsel des
tijds meeting3keus gaaft voor de Democraten
om te Aalst ook al sociaal te zijn en eindelijk
te Moorsel domper speelt, weet gij goed wat
slechte gazetten zijn? Nu Pie, ge moet het
toch zoo hoog niet op hebben jongen. Ge we t
immers beter dan wij dat het reglement op de
bouwwerken, alleen voorschrijft 8 meter3 hoog
te moeten bouwen. Waarom wilt gij daarna
op het verkochte armgoed een huis van vier
stagiën maken Twaalf meters dat is
schrikkelijk hoog zulle man. Maar Pie, vriend,
zoudt gij niet beter doen uw kleemen hutte
ken van over acht jaar nog wat te plekken
Dus tot slot van rekening Heintje en Noo
moeten bekennen dat de mauk9n hennen een
ander kot gezocht heeft en nu op het dorp
nestelt in plaats van beneden den Berg. Niet
waar Correspondent van 't Volksstemrneken
Mijnheer de Burgemeeeter, gij schijnt bij
zonder belang te stellen in de artikels van
Dendergalm ei gaarne zoudet gij die artikels
hooreu uitleggen.
Hewel Mijnheer, wij hebben daarover de
Commissie bijeengeroepen en met éénparig-
heid vau stemmen is besloten
Aan den prijs vau 1 fr. per les ten voor
deele der onderstaDdskas vau deu Vrijen Bond,
is het den heer Burgemeester toegelaten de
lessen onzer vrije avondschool te volgon met
October aanstaande. Men zal er leeren lezen,
ten einde iedereen in staat te stellen Heintjes
artikeiken8 uit den Dendergalm goed te ver
staan.
Nu, M. de Burgemeester, dan tot later I
Heintje en Noo.
Comiteitsleden van den Vrijen Bond.
Verleden week stapte het parket te Moorsel
af om een onderzoek te doen over het veckoo-
pen van armen-goederen, zegt men.
Zou de welingelichte briefwisselaar van het
Volksstemmeken daar geen verslag van geven
De pater generaal der Jesuieten, piter
Marliu is eergisteren overleden. Hij werd in
1892 generaal gekozen der Socieleit JeBu, of
gelijk men kern in Italië keet tot zwarte paus.
Pater Martin was Spanjaard en hjeld zijp
kof te Kome.