I
21ste Jaar.
Nummer 20
Zondag 20 Mei 1900.
Ij j
ÜS
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs
voorop betaalbaar
HET ARRONDISSEMENT AALST
Annoncenner drukroae*
Volksboekerij.
De Pensioenkas.
B E RICHT
De spreekuren van
M. Jules RENS.
Liberale Associatie
Bureel van Kosteiooze raadplegingen.
De kiezing van Zondag
27 Mei.
De kleinhertige.
De klerikale belastingen.
Wereldlijken of Nonnen.
4 fr. voor de stad
4 fr. 50 voor den buiten
Men abonneert zieh op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van bet blad, Vrijheidstraat, 58 AALST,
Gewone, 15 centiemen
Eeklamen 75 centiemen H y
Vonnissen op de derde bladzijde, frank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan bet blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST 19 MEI.
Wie aangenama avonden wil doorbren
gen met nuttige, leerzame en verma-
kelijko lezingen kan alle zondagen van
10 i/a tot 11 1/2 uren voormiddag kos
teloos boeken bekomen in de Volksboe
kerij van het Willemsfonds, gevestigd
in den Graaf van Egmont Groote
Markt, te Aalst.
Men gaat vrij binnen langs de poort,
Leopoidstraat, de boekerij vindt men
gemakkelijk,eerste deur rechts als men
binnen komt.
De vierde storting van 1906 voor de
Pensioenkas zal deze maand bij uitzon
dering plaats hebben den vierden zon
dag, dus den 27 Mei van 3 1/2 tot 4 1/2
ure namiddag, in De Vier Winden
bij M1 Jaalc Van der Linden, Eerelid
der Maal schappij.
Het Bestuur der Fanfarenmaatschappij,
Les Amis Constants beeft het genoegen
de vrienden te berichten, dat er in het lokaal
der Maatschappij, Zaal Concordia n eene
klas van uotenleer (sollège) geópend is
De lessen worden gegeven den Dinsdag en
Zaterdag van iedere week, telkens van 7 tot
7 1/2 uren 's avonds. Deze lessen zijn gansch
kosteloos
De liberale jonge vrienden, die muziek wil
len leeren, kunnen zich laten inschrijveu ia
Concordia, of bij den secretaris der Maat
schappij
Corn. VAN BRANTEGHEM.
De liberals volksvertegenwoordiger
van ons arrondissement, M. Jules EENS
zal zitting houden
TE AALST den eersten Zaterdag van
elke maand ten 10 uren 's morgends, in
den Graaf van Egmont, lokaal der
Liberale Associatie, Groote Markt.
VAN AALST
Benevens de maandelijksche zittingen van
onzen achtbareu volksvertegenwoordiger, Mr.
Jules RENS, zullen er ten bureele der Libe
rale Associatie, in den Graat van Egmont,
(grauwen steen), grooto markt, alle Zaterda
gen, van 10 tot 11 uren 's morgens, beel
bevoegde mannen in rechterlijke zaken ten
dienste staan van de liberale vrienden van
den buiten en van de stad, om raad en inlich
tingen te geven nopens alle zaken. Iedereen
mag er zich in volle vertrouwen wenden. De
raadplegingen zijn gansch kosteloos.
De kiezing van Zondag 27 Mei eerst
komende is niet alleenlijk zeer belang
rijk voor de provinciën waar het kie
zing is, maar voor geheel het land voor.
geheel het volk in het algemeen, en
voor onze Viaamscho gouwen in 't be-
zonder.
De kansen staan schoon voor de anti
klerikalen, zij hebben niets te verlio-
zen, de dompers in tegendeel alles.
De propagaudisten, die de arrondis
sementen waar het kiezing is hebben
bezocht van stad tot stad en van dorp
tot dorp, hebben kunnen bestatigen
hoe groot de ommekeer is welke heeft
plaats gehad op den buiten en boe zeer
alle mensehen trachten naar den val der
klerikale partij, die geene enkele harer
beloften heeft gehouden en slechts wij
zen kan op vermeerderde lasten, ont
redderde diensten, slechte wetten en
vergoten bloed.
Te vergeefs worden de buitenlieden
door priesters en klerikale gazetten op
gehitst tot gewelddaden tegen de pro
pagandisten, tot moord en doodslag
er is niets aan te doen overal worden de
antiklerikale sprekers met sympathie
ontvangen en worden hunne redevoe
ringen geestdriftig toegejuicht.
De tijden zijn veranderd, de gemoe
deren zijn tot verdraagzaamheid ge
stemd, de oude geest van onafhanke
lijkheid en vrijheid is bij onze Vlaam-
sche bevolking kerontwaakt.
Dat is een onloochenbaar, troostend
feit.
Zij echter, die slechts de vrijheid
dulden omdat ket noodlot heD verhin-
deit ze te worgen, zij die de inkwisitie
uitvonden, zij die den bloedhond Alva
als een held vcreeren zij die tot de
landbouwers roepen Slaat ze dood
slaat ze dood!! zijn het hart in en zien
met doodaugst den 27 Mei naderen.
Wij koesteren de vaste hoop, dat het
klerikaal rijk ten einde is wij hebben
de vaste overtuiging, dat na de kiezing
van zondag de blauwe vlag ten teeken
van triomf en verlossing wapperen zal
over het geheele land.
De adem van het liberalism is over
de keele wereld gegaan In Holland,
Engeland, Spanje, Frankrijk enz. werd
het klerikalism verpletterd, en in Rus
land zeil veropenbaart het zieh onweer
staanbaar en heeft het einduur der auto
cratie geslagen.
Wat zullen we na de zegepraal heb
ben.
Eerst en vooral, de afschaffing der
drie en vier stemmen voor de gemeente
en provincie, en toepassing der Even
redige Vertegenwoordiging.
Dat wil zeggen, ontbinding van al de
gemeenteraden en provinciale raden,
de dompers geklopt in al de steden van
eenig belang-Aalst in begrepen, de min
derheid vertegenwoordigd in de raden
der kleinste, zoowel als der grootst"
steden.
Herinrichting van het onderwijs en
invoering van den leerplicht, scliool-
kantienen, herinrichting van een athe
neum te Aalst.
Men beseft welken ivvloed de spoe
dige verwezenlijking dezer twee punten
van het antiklerikaal programma op
onze bevolking zal oefenen door
het besof zijner eigen waarde, bij de er
kenning der gelijkheid aller Belgen
voor hot stemrecht zal het volk opge
beurd worden, het zal vertrouwen krij
gen in 't bestuur des lands, het zal niet
langer meer den speelbal zijn eener
schandalige wetgeving.
Door de uitbreiding van het onder
wijs, zal het volk zich zelve bewust
worden en het zal door aanmoediging,
door opgelegden plicht en door het ge
mak het kroost ook zonder kosten eene
hoogere opleiding te laten genieten,
zich den weg banen tot alle bedienin
gen, tot alle standen in de samenleving.
We zullen daarna de herinrichting
hebben van het leger, de afschaffing
der plaatsvervanging, den persoonlij
ken dienstplicht.
Daarop zal volgen do wet op de ou
derdomspensioenen enz. enz.
Is het te verwondoren, dat de klori-
kalen beangstigd zijn voor den uitslag
der kiezingen van 27 Mei.
Twee en twintig jaren alle macht heb
ben gehad, alle meesterschap hebben
uitgeoefend, alle voordoden hebben
ingeslokt, alle plaatskens aan de krea-
tnren hebben gegeven, de plaats moe
ten ruimen, ja, ja, dat is erg 1 zeer erg 1
Io een artikel getiteld Hoogmoed zond een
onzer medewerkers ons het konterfeitsel van
zeker soort politiekers, welke Picard eenigen
tijd geleden zoo meesterlijk schetste in Le
Peuple van Brussel. Meedoogloos hield hij
den aap met de schreeuwers zijner eigen par
tij, die er maar op los razen zouder te weten
wat ze eigenlijk willen, woordeu gebruiken en
uitdrukkingen die ze zelveu niet begrijpen,
theorien definisseeren waaraan ze zei ven noch
kop noch staart krijgen bazoef-politiekers.
't Artikel van Picard, verwekte veel rumoer
onder hoogepriesters, die aan den socialisti
sche outer officieeren ons artikel schijnt hier
ook niet in den smaak te vallen van iedereen.
Dat's de schuld van den zocialist Picard,
overigens laat ons 't lawaai onverschillig, als
iemand 't schoentjen aantrekt 't is dat het
hem past.
In tegenstelling met den hoogmoed^0»
geven wij u heden beste lezers het portre*van
den kleinhartige.
Hoogmoed is altijd eens ondeugd, teinhar-
tigheid is het dikwijls ook, maar iV?ms 0a~
kei een gebrek bij gemis aan oj^1 aan
wilskracht, aan gezondheid ook y®'*
De kleinhertige ujt ondeugd^P0C,l'eei'
leen op voordeel, op profijt, op e^0n haat en
intrest hij is gelijk te ste^J met c'°
hovelingen en vleiers, die d01' 1 verloochenen
van elke eigen meeuiug, d gunst der poten
taten zoeken te wiuneu •!,or eeDQ l*®9 onder
werping aan grillen ereuve^eH,*
Wat uur is't vt<!8 e0n^ Fransche koning
aan een zijner cou^18aD? deze antwoord
de het uur dat het sire zal believen I Die
hoveling is de lyP0 van ^0Q kleinhertige uit
berekening.
Sommigen zij/0™ kleinhartig uit eerzucht,
om<'at in hunjar^ ^ie ondeugd de overtuiging
vers ui ac ut. hun boe/.em datgene doodt wat
er nog tn bestaat, ze worden valsch,
nijdig gelijk 't zijn de renegaten die voor
góed dunne ov rtuiging onder de bank bob
ben geBtoken en des te slechter zijn dat ze
bandoliu zonder overtuiging en alleen om
aangenaam te zijn aan heden, die hen in
't d.^pete der ziel verachten.
XRinhertigeu (We laten terzijde de onee-
lukkigen, die voor 't brood van vrouw en kind
bakken moeten onder 't klerikale juk). Klein-
hertigen beeft het klerikalism gekweekt met
de vleet en kleinhertigheid schijnt zelfs eeoe
deugd te zijn geworden.
Men weze klerikaal, liberaal of socialist
maar meu woze het met oprechtheid, overtui
ging en daar valt niets op te zeggen, al wie
eene partij, eene meening met oprechtheid
aankleeft is eerbied waardig.
Maar al wie voor 't bekomen eener gunst,
voor 't verkrijgen eener benoeming of bevorde
ring, voor eenig voordeel zijn vaandel in den
zak steken en verbergen zijn kleinhertigeD
al die schandelijk hunne vrienden verlooche
nen, hun geweten verkoopen, hunne ziel bo-
sm< uren zijn kleinheriigen die bij eene ver-
anderiug van Bes'uur dau toch nog het hardst
zouden roepen.
De kleinhertige is de tegenvoeter van den
grootheidswaanzinnige, deze spreekt overal en
altijd over pc/itiek en over zich zelve, de au-
dero nooit
De kleinhertige veine* wan
neer bi) u ontmoet, hi»-rs5.^e.n 7®°' nie!i 10 f'0
groote herberg -ofiLinderLeid om zich niet
te co^r^etT*RrPP' 111 deoogeu dergoueu die
d ^tcleelers zijn Yan gunst en profijten,
Niets is 7.00 duidelijk als cijfers. Van
3 884 tot 1905 lieeft de klerikale regeer
ring
De grondlasten verhoogd met 18°jr
De personeele lasten met 22f0.
De accijnsrechten met Ift)
De openbare schuld met 97°/o-
Het budjet der geestelijkhetl 48°/0,
De Belgen moeten voor [.crest der open
bare schuld opbrengen 164.757.285 fr.
in 1906 terwijl zij sleets 99.596.792 fr.
moesten betalen in -'884.
De belastingen morden voor 1906 ge
raamd op 258.2"6-285 fr. in 1884 Be
droegen zij 15'-820.571 fr.
De accijrfec'1ten beliepen, in 1880,
op 54.429-'00 fr. of 9,86 fr. per inwo-
nei in 806 worden zij gerekend op
I08,76c00°fr- of 15,45 fr. per inwo
ner.
I> uitgaven voorden eeredionst, die
in 884 beliepen op 4.756.701 fr., be-
dagen voor 1906 7.061.500 fr.
i Na lang wachten heeft naar alla waar
schijnlijkheid eene klerikale schoolvos
in Denderbode gepoogd een soort ant
woord te geven op onze transparanten,,
waarbij wij aan de bevolking kond
maken hoeveel duizenden do katholieke
sclioleu uit 's lands kassen trekken.
De dompers kunnen maar niet verkrop
pen dat er oen einde aan hun bluf ge
steld is en nu luidt het dat het officieel
ouderwijs in verhouding meer kost dan
het aangenome.Wel zeker, en dit spruit
hieruit voort dat de stad gelast is met
de verwarming- en het onderhond der
schoollokalen,evenals zij dit doen moet
voor het staithuis, muziekschool enz,.
Voor het overige staan de katholieke
scholen Op gelijken voet met de offi-
cieele en wij zouden meer dan eea
katholieke schoolmeester kunnen noe
men wiens jaarwedde grooter is dan
die van gemeenteonderwijzers, alhoe
wel ze veel min jaren dienst tellen.
Bedoelt men misschien het meisjes
onderwijs
Er zijn in de stad 24 nonnen die la-
ger onderwijs geven en 16 andere ia
gesubsideerdo bewaarscholen.
Huune jaarwedde is beneden het mi*
nimum door de wet vastgesteld, maar
het geld dat ze binnenvrijven dient
enkel tot verrijking van hunne kloos.
ters terwijl ze buiten huune schooluron
ongetwijfeld ander werk verrichten on
mededinging doon aan de meisjes onzer
burgerij en'werklieden. Waren die 40
nonnen door wereldlijke onderwijzeres
sen vervangen dan konden 40 familiön
er eene bron van welstand door vinden.
Veertig vollcskiudoren zouden ofwel
tot steun hunner ouders dienen of zich
een eigengezin vormoo dat deftig door
de wereld zou komen en die wereldlijke
opvoedsters zouden na hunne taak
geene mededinging doen aan de naais-
ters enz.
Wij betwiifelo- -1"r ,ie ger,.,f,f
Tl", ,8,n8 die nonnenonderwm
zich brengt voor de stadskas, wel e!
geluk of een voordeel is voor de stad.
