Turnciub Help U Zelve,,
NINOVE.
STAD AALST
Zondag 1 Juli GROOT TURNFEEST
met persoonlijke prijskampen, onder
bescherming van het Stedelijk Bestuur
en met de medewerking der Fanfaren
Les Amis Constantsop het Esplana-
plein.
Negen premien zullen uitgelot worden
tusschen de kringen die fen minste met
eene afdeeling van TWAALF TURNERS
aan al de deelen van het feest meededen
en minstens twee bezondere uitvoeringen
i/oorbrachten.
Het volledig programma deelen wij in
ons volgend nummer mede.
Naar Jerusalem
Zedenleer.
Leert ze lezen.
In 1 9 0 6.
zeker, de mensch raoet ontspauning
hebben, dit lijdt geen twijfel.... Maar
tegenwoordig is er eene meer dan recht
matige zucht Daar genot en naar weelde.
Hij heeft geen gedacht van sparen,
die zich een huis bouwt van 6000 fr.
als een van 4000 fr. voor zijnen staat
en zaken voldoende was. De handelaar,
die alzoo te werk gaat, zal zelden rijk
worden. Hadde hij het geld, dat hij
nutteloos aan een voor hem te groot
huis verkwistte, in zijne zaken gesto
ken, hij mocht zeggen dat hij spaarde.
Een werkman, die zich een verbeterd
werktuig aanschaft, spaart.
Een landbouwer, die eene landbouw-
macbien koopt, die geld uitgeeft om
zijnen akker en veestapel te verbeteren,
«paart, en deze besparing is oneindig
veel beter dan zijn geld op eene bank
uit te zotteu. Immers, de worktuigen
doen arbeid ontzien en tijd winnen, en
dat is eene ware besparing. Time is
money (tijd is geld), zeg met recht de
EngelschmaD.
Doch sparen is altijd niet zich het
goedkoopste aanschaffen tegen het du
re. Neen, goede koop is allicht dure
koop. Is een kleedingstuk, welk op
eenige weken versleten is, niet duurder
dan een ander, dat wel een weinig meer
kostte, maar drie- viermaal langer
duurt En dit is dikwijls eene kwaal
bij 't volk het veel koopen voor wei
nig geld. Neen, beter ééQ goed stuk dan
drie prullen.
Bij 't sparen dient dus niet alleen re
kenschap gehouden van het verzamelen
van geldstukken, maar ook van vele
andere factoren
Wij doolden, eenige weken geleden, in deze
kolommen verscheidene brieven mede, ons ge
zonden uit het Oosten. Zij waren genaamtae-
kend Gust en Jefo; n en wij dachten niet
beter of zij werden ons gestuurd door de twee
kristen bedevaarders, onze achtbare stadsge-
nooten, aldaar op plezierreis.
Een katholiek vuilpapierken van Ninove
komt heden meteen nieuw verhaal voorden
.dag over de reis naar Palestina. Het is getee-
D* V. alsof het van den Heer Doktor Van der
Haegen uitging. Tot hiertoe spreekt dit ver
haal het onze niet tegen.
Wij denken nochtans te mogen vaststellen
dat een der twee briefwisselaars, Gust of Dr V,
zijne lezers voorden aap houdt. Ziehier waar
op wij onze meening steunen, wanneer wij be
weren dat onze Gustde echte en de waar
achtige is
De Gust van Dendergalm sprak, als de Heer
Doktor Van der Haegen, eene rondborstige,
goedzakkige prozaïsche taal. Ze droeg op alle
punten don stempel der openhartigheid en der
waarheid.
Do Dr V. uit het katholiek papierken
spreekt niet die vrije en vranke taal van den
oud-leerling onzer Middelbare School. Hij
vertelt veeleer deo wijwaterachtigen priet
praat van een paterken n uit het Collego.
Luistert hoe hij zich uitdrukt
v lk stond sprakeloos die schoonheden der
n natuur te bewonderen, toen wij eensklaps
eenige priesters het schoone loflied Ave
n Maris Stella hoordeu aan heffen, en ieder-
n een vol aaudoening en vol bewondering
voor Gods heerlijke schepping, knielde ne-
r der en smeekte bijstand at van Josus' Moe-
n der, de machtige Beschermster der zee, voor
d de verre ondernomene reis. Do priesters zwe-
gen en de laatste toonen van den prachtigen
n lofzang verdwenen over de baren der rui-
schende zee.
Die artificieele poezij is niet de taal van
onzen Lamme Goodzakkigen Doktor
Ten andere, van de eer9to woorden af steekt
do vogel, die Dr V teekent, zich in den zak
Eenige vrienden beweert hij hebben mij
n aangespoord om mijne indrukken over de
n reis naar bet Heilig Land aan de lezers van
Hechten Vrede mede te deelen. NU wij de
kiezingen achter den rug hebben, wil ik aan
dit verlangeu voldoen.
Dus de kiezing vóór alles De kiezing vóór
den godsdienstEerst onzo kiesknooierijen
en dan de becfevaarten van het H. Land 1
O kracht der natuur O macht der gewoon
te Dat is le petit bout d'oreille van den op
steller van katholieke vuilvlekjes. Voor zulke
ketterij kennen wij den Heer Van der Haegen
niet bekwaam 1
Zegt me nu verder
Wie zag er ooit, buiten de zaak van het
Burgemeesterschap, Gust zonder Jefo of
Jefo zonder Gust
Zij waren vereenigd in het loven, en ik
kan ze niet scheiden in mijnen geest I
Welnu, de Dr V. uit de vuilklad, schijnt de
reis alleen te hebben gemaakt. Geeu woord van
Jefo 1
T Was dus den 17 Maart 1906, zegt hij,
dat ik Napels verliet en eigenlijk de reis
li naar het Oosten begon.
Zóó, tot het einde toe, is 't altijd Ik, ik
Wordt de arme Jefo dan verloochend
Wordt de lotgenoot ovor boord gesmeten
Heeft hij zich, in do oogon van den gezalfden
correspondent dan zóo plichtig gemaakt door
zijn avontuur iu den harem van Konstaniino-
peldat men hem onwaardig acht aan de zijde
van Dr V. nog verder voort te paternosteren
In werkelijkheid hebben ze zij aan zij da
reis voleind. Dat getuigt dus ook voor (Ie au
thenticiteit vau onzen Gust
De schalksche Dr V voorzag dat hij ziju
schrijven niet gemakkelijk voor ernstig zou
kunnen doen aannemen, na het publiceeren
van de briefwisseling van Gust en Jefo
in Dendergalm.
Daarom vindt hij niets beters dan onze
briefwisselaars uit te maken voor combisten.
Van het begin af zijner reis, legt hij den
Heer Van der Haegen do volgende woorden
in den mond
Eu ik dacht ook aan de laffe schrijvelaars
ti die wanen felle mannen te zijn, wanneer ze
van eene reis naar het Heilig Land gebruik
v maken om hunnen smaad en hoon uit te
n braken tegen het katholicismus aan de
tl mannen, die vau den godsdienst ij iets weten
n daD hetgeen zij dagelijks opslorpen uit
tl hunnen ouzijdigeu Soir en hunnen Petit
ti Bleuen die hunne grondige kennissen, iu
t, moniteurs van ongeloof geput, trachten
8 weer te galmen in bladjes van tiende orde.
Bladjes van tiende orde 1
Dr V. spreekt hier weer als een gekruinden
jaloerschen dagbladschrijver.
Hij sluit aldus het eerste deel van zijn ver
haal
En bet schip zette zijne vaart voort naar
n het oude Griekenland, naar het land van
n Périclés en Phidias, en ik bekommerde mij
n niet verder met de vuige lastertaal van twee
8 ofdrij uanmlooze pennoschurken.
Dat is de gewone schrijftrant der kristene
vuilvlekjes.
Indien Dr V. zooals alles het schijnt te
bewijzen, de Heer Dr Van der Haegen niet is,
waar nestelen dan ie penneschurken
Maar mocht het wezenlijk de Heer Dr Van
dei'Haegen zijn die komt verklaren dat wij
penneschurken zijn die smaad en hoon uitbra
ken tegen het katholicismus, n wanneer wij het
volk waarschuwen tegen de fopperijen van den
klerikaleu winkel, dan zouden we hem zeggen
dat wij eenvoudig handelen in 't belang van al
onze medeburgers.
En even zoo, moest Dr Van der Haegen bij
voorbeeld, als voorzitter der kerkfabriek, bin
nen onze Hoofdkerk eeneu plakbrief laten uit
bangen met het opschrift 11 "Verboden te
wateren dan zou niemand vinden dat hij
daardoor smaad en hoon uitbraakt tegen den
godsdienst, maar zeggen dat hij eenvoudig
handelt in 't belaug van al de geloovigen 1
De kluchtigste senator van Belgis is
priester Keesen, provinciaal senator van
Limburg en in die streek beter bekend
onder den naam pastoor Boesterink.
In den tijd schreef pastoor Boesterink
iu zijne gazet tegen Leopold II, (dan
waren de liberalen aan bet beBtuur) en
dreigde hem zelfs op ongehoorde wijze
later (als de klerikalen aan 't roer kwa
men) ging senator Boesterink bij den
koning zijne voetjes onder tafel steken.
Zoo is de praktische zedeleer van dien
allerpotsierlij ksten pastoor-senator.
Als hij in don Senaat begint te preê-
ken, hetgeen hem alle jaren eens ge
beurt, om de koninklijke familie van
Italië te beledigen, de herstelling van
den paus als koning te eischen eu over
de zedeleer te zeeveren, spreekt hij
fransch met boesteringen-accent, dat
elk een poosje vermaakt, waarna de
vroede senators iu slaap vallen, gelijk
de Aalstenaars destijds in een zomerser-
moen van den ouden deken De Blieck.
De pennewroeters der klerikalen te
Aalst geven hunne bewondering lucht
de zedeleer van den kluchtigen senator
die zegt
Om macht op het geweten uit te oefe
nen, moet de zedenleer van God ko-
men, zij moet duidelijk zijn en zij
moet beloouing of Btraf voor gevolg
hebben.
De zedenleer moet van God kemen
God gebood aan Abraham zijn zoon te
dooden God zegende Jacob die op be-
driegelijke wijze aan zijn broeder zijn
erfdeel ontstool God duldde de veel
wijverij bij zijn uitverkoren volk, do
Isaelieten God liet aan eene heele
reeks Borgia's en andere bandieten,
vergiftigers, ontuchtigaards en bloed-
scbenders toe, zijne plaatsvervangers
zijn op aardeen die waren onfeil
baar
Is het die zedeleer welke de men-
schen in praktijk moeten brengen
of is het de gewijzigde en verbeterde
zedeleer. Wat er van zij, de zedeleer
waarvan senator Boesterink spreekt is
sedert do schepping der wereld veel
veranderd.
Ze moot duidelijk zijn, verklaart de
zonderlinge zedenprediker nog. De kle
rikale zedenleer kan niet duidelijk zijn
want hunne loering is liet ook niet, zij
is integendeel duister cp vela plaatsen,
en hunne zedenleer is even duister.
Eindelijk en in hoofdzaak de zedenleer
moet belooning of straf voor gevolg hebben.
Daar is geheel do klorikale zedenleer,
volgens die leer moet men het goede
doen om beloond te worden en bet
kwaad schuwen om de straf te ontgaan.
Wie braaf is zonder hoop op belooning
en zonder vrees voor staf is volgens se
nator Keesen een zedeloos mensch. Oh 1
die bewonderenswaardige zedenleer,
der klerikalen.
In 1879 keurde koning Leopold II
de schoolwet goed vloek over hem, hij
was een vorst zonder zedeleer on al de
priesters preekten tegen hem. In 1906
blijven de klerikalen het bestuur hou
den, de kociug is nu een braaf mensch
en pastoor Keesen, senator geworden,
gewaardigt zich van 's konings talel te
eten.
De eerlijkste, braafste, verdraagzaam
ste mensch moet voor eeuwig den ketel
in van Satan, indien hij geen geld geeft
aan de politieke priesters, om betaalde
vriendschap, betaalde gebeden, betaal
de zangen, betaalde missen, betaalde
vanen en betaalde kruisen te bekomen
want hij volgt do zedenleer niet van
Keesen en consoorten.
De vuigste kerel, de grootste kra-
wat, die armen beeft verdrukt, kinde
ren hoeft bedorven, erfenissen onrecht
vaardig beeft ingepalmd, meer beest
dan mensch is geweest, gaat naar den
hemel als hij maar afdopt voor al wat
den winkel betreft voor jaargetijden,
kaarsen, oremussen, wijwaterkwispels,
novenen ene. enz.
Oh die sclioone zedeleer
Welnu de echte zedeleer ligt in do
werken en niet iu de woorden. Een
mensch die do ongelukkigen bij staat,
die medelijden beeft met de rampzali
gen, die goed van hart is en deugdzaam
is een goed mensch hij weze katholiek
of jood, of Turk of vrijdenker.
Hij die zijnen evennaasten vervolgt,
die de weduwo en weezen verdrukt,
die onrechtvaardig is, in ontucht
leeft, kinderen en vrouwen ongeluk
kig maakt, is een schelm, al zate hij al
le dagen uren lang te bidden dat zijn
tanden klapperen.
Wie matig is wegens ziekelijkheid en
eerbaar uit machteloosheid, heeft geou
recht zich te beroemen op matigheid
of eerbaarheid.
Wie de deugd beoefent uit winstbejag
(voor de belooning) en de ondeugd ver
mijdt uit vrees voor straf, heeft bet
recht niet trotseh te zijn op zedeleer
dat is geene goddelijke zedenleer, zelfs
geene menschelijke, bet is de zedenleer
van mijnen Azor Voor een brokje sui
ker danst hij voor mijn kind op de ach-
terpooten en uit vrees voor de zweep
laat hij het stukje vleesch liggen, waar
in hij nochtans veel zin heeft, mijn
Azor prakkezeert de klerikale zeden
leer.
Dat is ook de zedenleer van pastoor
Keesen en consoorten, van de dompers
van Aalst die deugdzaam vinden al wat
hun profijtig is bedrog, plundering,
vervadsching enz., en slechts het kwaad
vermijden waarvoor ze de straf niet
zouden kunnen ontgaan.
De uitslag dor laatste wetgevende kiezingen
bevestigt eens to meer dat de zetel der kleri
kale macht bij de landbouwbevolking ligt.
In de steden en znlt3 in de gemeenten waar
eenige nijverheid is, verliezen de katholieken
terrein daar immers komen de kiezers met
elkaar in btfcrrkking, daar lezen zij en daar
worden do daden der regeering besproken,
in een woord daar komt intellectueel leven
dat tot ontvoogding, tot het iiberaüsme leidt.
Gansch anders is bet gestald met de bevol
king, die uitsluitend van den landbouw leeft.
Ze werkt op het veld of op de hoeve en komt
slechts in uitzonderlijke gevallen in gemeen
schap met andere personen ze hoort éénmaal
per week iemand spreken over iels anders dan
iet bedrijf de pastoor ia zijn sermoen.
Voeg daarbij dat op het dorp gewoonlijk geen
onkel blad komt dan een klerikaal centen
blad, dat opzettelijk de Waarheid verdraait,
al wat klerikaal is ophemelt «n bij de land
lieden oenen heiligen schrik onderhoudt voor
alles wat uaar vrijheid zweemt.
T Klinkt er op eiken regel van geuzen, fra-
massons, Combisme, kerkvervolging en moer
andere woorden waarmede zo hopen vrees te
kunnen inplanten bij kortzichtige en onwe
tende lieden.
lederee i is er van overtuigd dat daarin de
oorzüak ligt dut onze denkbeelden en nog
niet genoeg vinden en dat de klerikale par
tij er zoo vast blijft. Het meervoudig stem
recht geeft er aanleiding tut bedrog, maar
zelfs mot zuiver A. S. moeten de buitenlieden
in de klauwen van hunnen pastoor blijven
indien wij or niet kmnen lezen.
Eenige mannen van goeden wil zullen hier
vruchtbaar werk kunnen verrichten en wij
geven de zaak ter overweging aan onze lei
ders.
De Bond voo! liberale propaganda Lal dia
taak wellicht op zich kunnen nemen en ten
goede brongen.
Met een wezenli jk genoegen kondigt
do Moniteur der Kliekeen artikel af
genomen uit Le Peuple artikel waar
in de socialist M. Bertrand zijne mee
ning uitdrukt over de kiezingen in 1908-
"We nemen het hier ook op.
Wanneer alles goed gaat, indien hst car-
tel tot stand komt tusschen liberalen en so-
cialisten in de arrondissementen Iloei-Borg-
worm, Zoningen, Luik, Atb-Doornik en
Charleroi, is het mogelijk vier of vijf zetels
aan de clericalen af te nemen.
b Maar
n Maar zal het cartel tot stand kunnen ko-
ti men te Luik, te Charleroi, enz. Nu reeds
7i zeggen de gezaghebbende liberale bladen
dat bet cartel niet gegeven heeft wnt men
ervan verwachtte en zij erkenneu dat de
Ti liberale njjveraars de socialisten haten. Men
ti haalt Mechelen, Thienen en Nijvel aan als
8 voorbeeld.
j De liberalen hebben getriomfeerd te Ant-
8 werpen en te Brussel, zonder cartel, en men
besluit daaruit dat de liberalen best alleen
n strijden.
s De vijf zetels in 't Walenland zullen niet
gemakkelijk te winnen zijn, met den go-
n moedstoestand waarin de liberalen verkee-
7i ren. Daarom zeg ik tot mijne vrienden
8 nan 't werk van heden af, om ze desnoods
Ti alleen te veroveren.
n Maar als er middel is om die vijf zetels te
winnen, is het niet te vroezen dat de libera-
n len een deel zullen vorliezon dergenen, die
8 zij twee jaren geleden veroverd hebben, het-
geen hunne hoop gevoed heeft in de herle-
8 ving van het liberalisme
b Te Bergeu, Gent-Eecloo, Aalst, Dender-
r monde, 8t. Nicoluas en Hasselt hebbende
n liberalen zetels outnomen aan de clericalen.
b In die drie laatste arrondissementen ge-
8 beurde zulks met de hulp der socialisten.
8 In deze zes arrondissementen is het aan-
n tal stemmen, door de clericalen verloren
met betrekking tot het cijfer vau het quo-
8 rum, niet zeer aanzienlijk,
n Men oordeele
Verloren cleri- Quorum
kale stemmen.
Bergen 11,485 12,707
Gent-Eecloo, 8,416 10,873
Aalst, 8,714 9,480
Dendermonde, 8,155 9,052
Siut-Nicolaas, 8,222 9,48T
Hasselt, 6,954 8,625
8 Vergelijkt goed deze cijfers en gij zult
8 met mij 't akkoord zijn, om de vraag te
8 stellen of de oppositie geen gevaar loopt,
8 verscheidene zetels te verliezen.
8 En dan
Wol nu, alhoewel de klerikalen onop
houdelijk het schandalig meervoudig
stemrecht exploiteeren, de kiezerslijs
ten ver valse hen en bedrog plegen op
alle wijzen mag het mallonjig orgaan
der misgrepen er een kruis over maken.
Sedert jaren houdt het aangroeien
van het getal liberale kiezers zijn stand
de aanhangers der rechtzinnige, onbe
wimpelde en practische demokratische
politiek worden van jaar tot jaar talrij
ker eu 't is door het programma niet
van Woeste Bewarenuitbreidenver
beteren dat ze zullen verminderen.