rJt
Weekblad tot verdediging der belangen van Boer, Werkman Staatsbediende
OPVOERING DER PASSIESPELEN TE AALST
Paaschfeest
Derde Jaar, Nultimer 66
27 Maart 1910
5centiemerfhet nummer
Tafereelen DitDe Passiespelen
DE DAGERAAD
Abonnementsprijs voorop betaalbaar:
1 jaar, 2,00 fr.; of alle 3 maand 0,50.
Men schrijft in bij den uitgever en in alle postkanlooren
des lands.
Voor 't buitenland is de prijs 4,50 fr. per jaar.
OPVOEDING
WELZIJN
VAN HET VOLK
VERSCHIJNENDE DEN ZATERDAG
UITQ71VER
Ron>. Vai) NaOwe, Botermarkt, Aalst
GODSDIKXST
MOEDERTAAL
ONDERWIJS-
Annonccnprijs per drukregel
Gewone, 0,15; dikwijls herhaalde, bij overeenkomst
vonnissen 0,50; reklamen 0,75. Alle briefwisseling,
behoorlijk getcckend vrachtvrij te sturen vóór dinsdag,
aan den uitgever.
liet was bij onze goede voorvaderen
de gewoonte, wanneer men bij den hoog--
tijd der Verrijzenis elkander ontmoette,
ter kerk, zich onderling te omhelzen en
te begroeten met de woorden Surrc-
xit Dominus vere. Christus is
waarlijk verrezen Waarop het antwoord
volgdeEl apparuit Si moni;
en Ilij verscheön aan Simon.
Dit gebruik vindt tot heden nog zijne
overlevering in Polen en Rusland.
Onze Moeder de H. Kerk is, do.»r de
eeuwen heen, getrouw gebleven aan die
goddelijke gewoonte, en telken jare bij
Paaschdag weerklinkt in onze. tempels
de vreugdezang hare kinderen tegen
Scimus Christum surrexisse
a mortuis vere
Tu nobis, victor Rex, miserere.
Bij onze godvruchtige voorouders zijn
die kristelijke groeten lang in voege ge
bleven, en 't was met eene godvruch
tige aanroeping in den mond dat men
elkaar bejegende.
Eilaas, de geest van wanorde heeft al
die schoone en stichtende gebruiken groo-
tendeels uit het burgerlijk leven en uit
den huiselijken kring verjaagd.
't Is nog enkel in de echt kristelijke
familiën, dat men elkander op Paschen
met eenen welgemeenden Zaligen Hoog
dag begroet. De jongeren van jaren
schijnen zelfs beschaamd om dien vro
men groet over hunne lippen te laten
komen...
DE DAGERAAD, die samen met zij
ne talrijke lezers, propagandisten en me
dewerkers een uitgestrekt kristelijk gezin
>\>rmt, is echter niet beschaamd aar. ;:.j-
ne godvruchtige gevoelens lucht te ge
ven, en zijne stem te voegen bij de ju
belende klanken van het volza'ig koor
der PASSIESPELEN, dat gedurende den
Heiligen Tij I van den Yas.cn en-gi-n
sche bevolking van toeschouwers in er
rukkin j bracht, om aai z ne r en 'c to
te roepen
-H i! Jesus is verrez >i
Hij lei den doodslaap af!
Kw m levend uit het graf!
Ziji Godheid ;s bew zei
'a, resurre.vit
ll i is verrezen
Het is alsof p dien feestdag der Ver
rijzenis alles een nieuw leven krijgt.
De natuur neemt een ganslh ander
u'tzicht; de mensch zelf voelt zich ge
heel vernieuwd hij is uit de i winter
sluimer ontwaakt, en sch:,nt ook verre
zen.
Nu gaan de .velden zich met groc
de hoven met bloemen to den; de aarde
om hare verrijzenis te vieren, gaat har
schoonste, hare rijksteschatten ten toon
spreiden. De vogelen kecreri weerom en
brengen overal nieuw leven en nieuwe
vreugde...
Daarom is de Paaschdag ons dubbel
dierbaardierbaar als mensch, dierbaar
als kristen...
De Turnafdeeling Steun geeft
Moed, van den Katholieken Weikmin*
kring van Aalst, als voorbereiding tot
het Heilig Paaschfeest van decs jaar.
heeft een buitengewoon goed werk ver
richt, door dc zoo menigvuldige als wel
gelukte en stichtende tafcreelen van het
Lijden Christi voor het voetlicht te bren
gen.
Nog slechts tweemaal zal dit godde
lijk Drama te berde komen, namelijk op
Paschen en Tweeden Paaschdag, telkens
om 3 uren namiddag.
Zooals het geschikt is met al het ver
gankelijke van deze wereld, zijn reeds
de zes eerste opvoeringen der Passiespe
len, waarnaar zoo zeer getracht is ge
weest, den kolk der tijden binnengetre
den, en wellicht, vooraleer wij nog wat
verder het leven in zijn, zal er nog wei
nig of niet van deze beroemde uitvoe-
rigen gewaagd worden.
Wij meenden een volledig verslag te
geven over die godvruchtige tooneelen.
doch onze confraters, wier meening wij
in onze vorige nummers meedeelden, de
den het te smaakvol en te volledig, op
dat wij het nog zouden wagen.
Wat wij hier enkel willen doen, is
nog eens ons werk van verdediging van
Boer, Werkman en Staatsbediende, waar
voor ons blad in het leven werd geroe
pen, onderbreken, gedeeltelijk ten min
ste, om hier den lof te zingen van al
dezen, die iets bijbrachten om de Pas
siespelen van Aalst te doen lukken: om
ze in het openbaar eenen luidruchtigen
dank toe te sturen voor al hunne opof
feringen, welke zij zich getroost hebben
om den meesten luister mogelijk aan dit
Verheven Spel bij te zetten, tot roem
niet alleen van hunne geliefde moeder
stad maar tevens van hunnen heiligen
Godsdienst
Wij schreven het reeds meermaals en
zelfs nog niet lang geleden, als het te
pas kwam over het zoo gewenscht mo
nument voor den te vroeg ontslapen Ba
ron Leo de Bethunc, waar onze bevol
king sedert zijne dood naar tracht, lijk
in zijn leven naar zijne zoo tallooze als
bereidwillige diensten Laud emus viros
gloriosos. Wat men in Aalst maar al
te gemakkelijk vertaalt met het vanouds
gekende spreekwoord
Geen zand
ieprezen in zijn land.
Het oud vooroordeel moet voor immer
veroordeeld zijn, en onze verdienstelijke
mannen moeten gekend worden, evenals
hunne werken. Zij moeien uit hunnen
schuilhoek waar hun eenvoud h.n maar
al te dikwijls verborgen houdt, te voor
schijn komen, voor de glorie van hunne
geboorteplaats, als voorbeeld aan hunne
medeburgers.
De Dageraad, zo-.als zijn naam het
uitgeeftaltoos- jeugdig en frisch, aan
gezet door nieuwe gedachten, wil van
daag ontwerpers en uitvoerders der Pas
siespelen voor PBO doen schitteren bij
den eersten zonneglans van het ontwa
kend Paaschfeest.
Hulde roepen wij toe aan den ge waar
deerden Voorzitter van Steun geeft Moed,
M. Karei De Wolf, aan wiens onfaalbare
vlijt wij die reeks van godsdienstige
kunstavonden zijn verschuldigd, en tuin
wiens wijs bestuur op gebied van pro
paganda wij de tallooze menigte van toe
schouwers, die" zich bij elke uitvoering
in onze stad verdrongen, hebben te dan
ken. De heer Karei De Wolf i> begaafd
met een geest van breede opvatting, van
s*erk vooruitzicht en doordringende ze
kerheid, voegt daarbij zijne onbeschrij
felijke orde, zijne onvergelijkbare werk
en waakzaamheid en persoonlijke mede
werking, dit alles legt u dadelijk dc
stoutheid zijner ondernemingen uit, wel
ke hij meermaals reed-- aan den dag
legde, bij vroegere feestelijkheden, tn
bijzonderliik tiidens de gouw- en bonds
feesten der Turners z o luisterrijk in
onze stad over eenige jaren gevierd.
Wij geven aan 't hoofd van ons bja i
zijn afncsldsei.jpciat <.nziA*-le'/:r ca
wij zullen ons nv»eten overtuigen, dat
zij in nauw verband staan met ontelbare
gebeurtenissen in or./e stad. in onze to
neelkringen, onze koormaa (schappijen en
andere instellingen.
Inderdaad, zijne Cantate ter gelegen
heid der inhuldiging van het •'«asthuis
herinnert zij ons niet aan Je gebeurte
nis-en dier vreugde Pile dagen, toen die
prachtige stoel de straten onzer stad
doi trtoog
Zijn melodrama Iwein van Aalst",
de tallooze vervair'Jigdi muziekstukken
voor "De Vi>schers van Blankenberghc
"Een Vrouwenhart". Ilaar Hart ont
waakt". "De Dochter van Roeland",
"Miss Topsy "De Goudhoei", 'Blau
we Schenen", "Riik gew«>rden", Tante
Klara enz. schilder n /.j ons nkt voor
oogen liet roemrijk verleden van ons Ko-
nirfklijk I-and \.m Riem waarvan
Meester Pape jaren cn jaren de ver
dienstelijke bestuurder en een voorbeel
dig lid was?
Het ontzaglijk getal koren, zooals 1 >e
Lente", "De Nachtegaal', 'Waar de
Dender vloeiten het nog onlangs' zoo
veel bijval genietende Ik weet een
lampke staan", too re ren zij ons niet on
willekeurig voor onze oogen de instel
lingen die ze uitvoerden; herdenken zij
niet aan de prachtige concerts onzer ste
delijk" muziekschool, waarvan Meester
1'ape, Goddank, eeai/e jaren geleden het
bestuur waarnam.
"Ifel Liedder w>ngc Wachten", bij
I oorzittel
VV If
Turn of dee ling
7 Y.ocit -
M. Jan Thumas
Turn leidei van c Steun geeft Moed en
Bestuurder der zirirvbeeldige gi or pen
v rienden hem mochten kernen e.i w
d eeren
Aan zijne zijde laten wij d beeb.eii-
prijken der beide steunpilaren die
.erezen ter grondvest nwaüelb.a
door de taaie werkkracht van de.i heer
De Woll gelegd, het reuzen ge welf,
waarop de Passiespelen zich zouden ont
rollen. moesten onderschragen en in
e v e nvviclit houden: Meester Gustaal
PA PK en Bestuurder [an TH I'M AS.
MEESTER GUST AAI-" PA PI-;, dc toon
dichter onzer gezalfde spelen, dier over-
schoone muziek, welke een vijftal jaren
geleden weerklonk in het verre Geneve;
in 190j de Gentenaars in verrukking
bracht, en aan een harcr beoordeelaars
M. J. Cardon, de volgende lijnen erover
ontrukte
Wij honden eraan hulde te brengen aan de
gelukkige bezieling van den toonzetter De par
tituur waar de melody overheerscht, iseen soort
van mosaiek, samengesteld ait talrijke hoofd
denkbeelden gansch onafhankelijk het een van
het ander, doch met kunstbeleicl benevens el
kander geplaatst. Deze bedraagt geen leit-motiv
noch onder-themas, geschikt om de bijzonderste
personagiën te herinneren, of te verwittigen bij
hunne terugkomst ten tooneele. Die werkwijze
bezielt het werk van M. Pape den vermaarden
Aalsterschen toondichter met een karakter
van edele eenvoudigheid, waarmede de taferce
len geput in het Heilig Schrift moesten omgor
den. Dank nog aan die manier van te werk te
gaan wordt de toehoorder op geen enkele plaats
van het mysterie afgezonderd door orkestrale
moeilijkheden noch spitsvoudigheden van har
mony gansch zijne aandacht blijft door het tno-
neel geboeid. En wat de XIV en XV tafcreelen
betreft te weten na de Passiespelen eigenlijk
dan ontvouwd de toondichter al den luister
eener welluidende orkestratie om met lof de
Verrijzenis en Hemelvaart te vernieldende
toehoorder als wakker geschud uiteen vroom en
zoet overdenken, draagt van de muziek eenen
inzamelenden indruk mede. Dien indruk is het
zekerste kritiek van een volksgezind drama lijk
de Passiespelen en de beste blijk der waarde en
der verdiensten van het werk.
MEESTER PAPE, dit onwaardeerbaar
talent, dat in onze stad, sinds jaren en
jaren zoo onmisbaar is geworden telken
male er op muzikaal of to< meel kun dig;
gebied ieLs grootsch moet weerklank vin
den.
Doorloopen wij zijne gewrochten, cn
M. Frans Van Erivelde
Ondervoorzitter A'tr Turnafdeeling
Steun geeft Moed -
vertolker der rol van Christus
zegepralende, dagen door onze jeugd met
volle longen uitgegalmd, en het meesle
pend "Gezang on/e< Aalster-ohe Pom
piers", dat -jaarlijks bij het feest hunner
schutsheilige, weerklinkt in het midden
dier braven; 'De lubelcnntate ter gele
genheid van liet gulden feest van M. li
Van itterbeek", die zoo treffend wijst -.p
het jarenlang bestaan .«nzer zoo heilvol
le Zondagschool, evenals de/- die ii<-i
zilveren getij herd nkt onzer Ware Vla
mingen, gewagen die niet beurtelings
van het leven, van de Verstandhouding,
het goede werk, de kunstoefening in al
die kringen betracht
Wij spreken dan nog niet van de aan
gename muziekstukken door den Aalster
schen Kunstenaar getoonzet, wier heer
lijke muziek onze «oren komt streden,
bij zoele zomeravonden, wanneer zij on
der 'zijne kundige leiding, 'tzij dom de
muziekufdeeling der Brandweer, of an
dere kunstkringen worden ten uitvoer
gebracht... en... moe-ten wij dan eens
liet burgerlijk leven van talrijke stadge-
nooten mogen binnentreden, hoe menig
maal zouden wij Jbij ceno 11. Eerste Com
munie, eene troypviiizegening, een naam
feest, geen liedje hnoven dreunen, waar
van de verrukkelijke klanken het genie
van Meester Pape vu raden... lfo«- me-
nigwerf neuriet de jonge moeder het
stroofje niet van het .langeboden huwe
lijksdicht, waarin haar den 'bleuzcnden
kapoen" wérd gewenscht, die ze daar
in 't wiegje schommelt... en wie weet,
I jent je - Wiegelied
itv ering der Rubc
nze jongst kermisfe
ourige leiding, staat
untate' tijdens
m, onder zijne
Wal nu gezegd
groepen, waaraan c!
THUMAS zoo 'tu!
n de zinnebeeldige
naam van den heer
sainengcklonkcn
Wij geven hier sommige meen
ons geuit door kenners van zaken
Bij de levende tooneelen weet
niet wat meer te bewonderen, -i
.dc
ring
'fwel het onbeweeg
lijk volhouden der verschillende ruien
gedurende twee a drie minuten, .(li-
van kinderen die nog de "tien jaar niet
bereikt hebben.
Een andere onzer vrienden drukt zich
uit a Is volgtIedere groep ma .kt een
gansch één uil, alsof ll i uit een o\ tr-
groot stuk marmer dOor behendige kun
stenaarshand ware gebeiteld.
Een geestelijke, die in onze om <c ing
zat. zei over de plastieke afhc-Ms.-ls?
1 e s« bikker dier meestorstukken heelt
in die eentonige plaasteren beelden, we-!
ten leven te steken, alsof hij beschikt
had over de bontrijkstc kleuren.
Vooraleer een woord te reppen over
het Draina zelve, houden wij s i! bij de
namen van Mev rouw an K e r c k -
h o v e. Juffrouw B u v e n s en onzen
uitgever M Rom. Van II au we.
't l> een meesterlijk Trio.
i1
M. Gustaaf Pape
gunstig gekende Gentsche kunstzangeres,
't Is hei klingelend beeklokje onzer vel
den. voorbode van 't vallend duister, die
den landman bidden doet, dat zijne zoet
luidende tonen in de vette aftcekent op
het plechtig gebrom dat bij hooggetij
neer bonst uit de hooge torengalen onzer
basilieken.
Onze confrater l.e Patriote van IS
Maart 11. deelt mede dat Juffr. Buyens.
wier' talent wij hier móchten schatten,
geroepen is om op 3 \pril a. s. het
muzikaal drantU G o d e 1 i e v van Ti-
nel, te Doornik te gaan helpen opvoeren
en nog onlangs verwierf /ij ten herhaal
den bijval te Brussel, op' een artistiek
concert, dat -gegeven werd door den
kiing L'Emulation -, met het aria uit
het tweede bedrijf .van "Samson en Da-
lila.
Hen bijzonder dankwoord valt hier ten
beste voor het gemengd koor, d.u zoo
welwillend zijne medewerking verleende
tot opluistering van het kun-tgewrocht,
voor wiens opvoeringen niet alleen onze
landgenooten uit alle standen verbaasd
stonden, maar tevens vreemdelingen uit
onze geburenlanden bewondering afdwon
gen. Daarom nogmaals dank voor uwe
opofferingen cn bciangloozc medewer
king.^
Blijft n..g de t<> meetkundig. kant der
Passiespelen. In korte woorden geven
wij ons gedacht.
Men mag deze christelijke opvoering
niet vergelijk, n aan de dramas welke,
hoe welverzorgd ook, zoowel op zedelijk
als op stoffelijk terrein altijd hun eigen
standpunt behouden. Zoekt gcene effcct-
jadit in dit goddelijk treurspel, neen
slechts kunst in hare schooaste uiting
aanschouwt men hier.
kunnen verbeterd wordea Dit ontbrak
er nog. t lladdc heter geweest, had
in de hoofdrollen, uitgezonderd deze en
eene. goede liefhebbers en aetricen
van beroep genomen. Die opmerking kan
iet- gegronds bevatten, ma.tr waar wij
niet duiven vooi in-i.i.in Z«»u het spel
dan den eenvoudigen trant niet missen,
waarvan het nu zoo diep is doordrongen,
die zoo keurig omlijst wordt door eene
schatrijke "mi-c-cn ncv'. welke al die
•paos .inde kleinigheden onder haren
Wij willen geenc uitzondering maken
tusschen al de medewerkers. Wij schik
ken ze allen op een n rang. daar zij
allen met den/elfden icver hunne rollen
oetUcht brachten.
Nier
veil hel
ben voor het Goddelijk Figuur van den
Zaligmaker; zoo kundig nis onberispelijk
voorgedragen dcor den nooit volprezen
kunstenaar M. 1- ran- a n E r i v e 1
tj e, wiens beeltenis wij hier in-geliik-
in - nzen k->l<> urnen nfpreni.-n. li.ii Je
leidsman van .i! dc taicreolen waar hij
in voorkomt. Zijne verhevene speel wiizc
beheerscht het -gcbeele. Ziet hem na bij
de intrede in Jerusalem, hm- zijn o. .g
glanst van luister en opgeheven he iii; eens
dat hij verschijnt, staal het overige in
hetduistcr. Aanschouwt hem bij het zoo
roerend afscheid in Bctaniün, dat z.«i
menige traan van. kristelijke ontroering
rollen doet en men wordt er nog meer
van overtuigd; wijl zijne stilzwijgendheid
voor zijne rechters Caïphas en l'ilatus,
en nog meer voor Hemdcs. in grootere
mate nog bijdragen tot den roem dien
hij verwieif in het vervullen van zijne
moeilijke roL De smart van tien Heiland
is ..n;\--ch rijf lijk; gebukt onder den 1 t-i
v an den erlos-er i- eene uiting van
bitier lijden, en slechts de nederige na
tuur van onzen gevlerden Frans a.»
L'zinJen Pater Bauwens hadden van
ingers. dat meerendoel der partijen
Die omzetting van dc
ndcre is in-gel ijk- door
ren slotte drukken wij den wcnsch
uit dat het de laatste ma.il niet zal zijn
dat onze godvruchtige Aalstcnaars du-
Wit zelt weten niet of het gerucht
waarheid bevat, doch men verzekert ons
dat onze geachte heer Burgemo -ter den
tvCnsch heeft uitgedrukt, de Passiespe
ten, lijk in het Tvrolerland, alle 1 jaur
ia onze geboortestad te zien opv«K-ren.
De Dageraad sluit zich uit ganscher
harte bij de uitdrukking van onzen bur
gervader aan cn drukt dc h..op uit als
i God belieft. i nog zien get uig aan te
M<>cht de fleer ons gezond laten, dan
opnieuw zullen wij de eerste zijn om
met nog meerdere krachten bezield het
onze hij te dragen tot de verwezenlij
king van dien wensch opdat het Ylaam-
schc Obcramttiergau tot r«»em en oObeu-
stad.
DE I) AGEUAAl.
-♦ o-
t Rij" het Ier pers leggen vern^
men wij, dat de Z. E. H. Groot-
Cantor, Kanunnik Thujsbaert, als afge
vaardigde van Z. H. Mgr Stillemans, bis
schop van Gent. maandag aanslaande de
opvoering der Passiespelen zal hijwonen.
Dit is voor Aalsl een groote eer.
oo
INTREDE TE JERUSALEM.
Wuivende palmen, blijde kreten
groeten den God, die onijgereclt-n
komt in de verte, wanr luid gezang
stijgt uit bont-vvcmelcnd feeatgrdrang.
Heldert? stralen van goddelijk licht
vallen van hooge op Zijn aangezicht,
zegenend helt hij de zachte hand
over de joden geknield in t zand.
t