i
D
Maandag 22 December 1930,
Kunstzijde.
Heer Professor Aib. Bouweraerts
Vorming door eigen Cultuur
Vierde Jaar Nr 51
Prijs per numiner 50 eeiitinueri.
Ntnove 21 December 1910
Katholiek Vlmmscti en Volksgezind Weekblad
VOOR HET KANTON NINOVE
ft. LUNfSTEBMAN-L.EMA.lftI
Landbouwbelangen
KATHOLIEKE MIDDENSTANDSBOND
Driemaandelijksehe Algemeene
Aar\ ^df;%asf)rde
Hel L4e£lj$gipfizen.- Üe Krcdielwetlen.
Het Leerlingwezen
KLOKKEKLANKEN.
DAViDSFONDS
Afdeeling NINOVE
Postcheckrekeniny (R Luysterman n- 1862,54)
Abonnementsprijs
3 maande.. fr. 4,00
6 maanden 7,00
1 jaar 13,00
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVE
Handelsregister Aalst n- 1093
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
Aan onze Lezers en Lezeressen een
Vrede op aarde aan de menschen van reine, hoogere vteugd. Op
van goeden will Zoo klonk weleer j dien dag, na 'n bezoek aan ft Krifa-
het gezang der Engelen rond het j beke, voelen de me.ischen zich
Stalleken van Bethleem, waar de beter worden, ze staan dichter bij-
God-mensch was geboren. een nu ze vaster en krachter den
Waarlijk, een gelukkige bood- broederband gevoelen die hen met
schap op dien gelukkigen stond, j den pasgeboren Verlosser en alle
voor alle tijden en voor alle men- menschen samensnoert. Vreugde-
gcjjen j vol zijn ze, van hun verstand stil
Maar helaas, hoever zijn die te houden bij dit ongelooflijke, dat
twee goeden wil en vredein onze j toch waar is. 'n God, mensch ge-
huidige maatschappij te zoeken j worden, en dan nog op zoo'n ma-
in onze samenleving die zoozeer nier 'n God die deelt het lot der
jaagt naar genot en nsar geluk i arme kranke menschen, om ze te
en..,, die spijts al haar smachten heffen uit elle..de en gebiek, naar
en haar pogen nooit te bevredigen i een eeuwig, niet te beseffen ge-
Ink ilst menschen nifr nooit zaï
i lieden en jonge dochters die begeeren een
stiel aan te leeren begrijpt uwe plicht
T.aat staan alle onverschilligheid Sluit
aan bij het Leerlingsecretariaat De pre-
mien en de voordeelen behooren U dan
toe
De bemestingen in den Winter
Het is voldoende gekend, dat de eene
meststof snel, de andere traag werkt.
Hoe trager de werking, boe vroegtijdi
ger de meststof dient toegepast te
worden. Anderzijds weten wij dat vele
gewassen eene versche stalmestbemes-
ting vijandig zijn, en alle goed ontbon
den stalmest verkiezen.
Gedurende het najaar, den d, inter en
de vroege Lente zal men met stalmest
bemesten, bij hoeveelheden die ver-
schiller. met de behoeften der planten
welke in eenen bepaalden grond zullen
verbouwd worden.
Diep omploegen en den grond brok-
- weze de
O wilden de menschen van van
daag eens naar de kribbe gaan,
om daar te leeren hoe ze moeten
bevelen en hoe ze moeten gehoor-
zamen, hoe ze moeten werken en
rusten, hoe ze God moeten bemin
nen en den naaste. Wat 'n geluk
kige verandering zou alras het
aanschijn der aarde vernieuwen
Inderdaad, 'n groote les wordt
ons in 't nederig Stalleken door
dat hulpeloos Wichtje gegeven.
Komt en ziet, hoe een God zich
vernedert uit liefde voor ondank
baren, laaggevallen schepselen,
Gij allen die steeds boven anderen
wilt staan, en er groot op gaat als
de aandacht der wereld op U ge
vestigd is, al ware 't dan ook om
dat gij U deed opmerken door
waaghalzerijen of laagheden aller
hande.
Komt en ziet, Gij leiders van wel
ke groepering ook,hoe een Koning
handelt voor zijn onderdanen en
hoe blijvende Goed dient verkozen
boven vergankelijk en ijdel bezit.
En gij, ondergeschikten en min
bedeelden, heft fier het hoofd om
hoog, want 'n God heeft uw stand
en uw werk door zijn voorbeeld
veredelt, en zoo U zijn voorliefde
betoont. Jubelt en juicht, want
de Redder, de Verlosser van t
menschdom, is een der uwen
Wat een les voor ouders en voor
kinderen straalt er ook van dit
schamel stalletje uitOuders ver
geet niet de kindjes die Ge uit
Gods hand ontvangt zijn de broer
tjes en beste vriendjes van 't klei
ne Kerstekind aan U ze te gelei
den en ze door uw zorg en voor
beeld voor den Meester rein en
vlekkeloos te bewaren. En gij
kinderen allen volgt 't voorbeeld
van uw goddelijken Vriend, die
heelemaal in Maria's en Jozefs
handen berust, en van wie de H.
Schriftuur getuigt dat Hij gehoor
zaam was aan Jozef en Maria, cn toe
nam in wijsheid zoo bij God als bij de
menschen.»
't Kerstdag gebeuren is 'n groote
lea voorwaar» maar ook een bron
luk, dat menschen oog nooit zag
en menschen oor nooit hoorde
Afgelegd dan onzen hoogmoed,
en afgeschud onze geestelijke
loomheid. Verre van ons de lauw
heid en de 1 ifhartigheid in den
dienst van onzen Liefdekoning
Naar 't stalleke, met ons werk en
onze Liefde als geschenk aan 't
lieve Kerstekind
N,
NINOVE.
c
- "om 7 uur 's avonds.
^•G^-het lokaal VICTOR DE FEYTER, Statiestraat.
'V-c-
V-
- f
Als spreKe1§«/tt-eedt op -~
Mr XDO.LF FORDEYN, bestuurlid van het Provinciaal';',
MiddenstandsSecjatérriaat te Gent en Opziener aan het Ambt van
den Middenst'ami* (Ministerie van Landbouw).
éL
Nadat de Katholieke Middenstands
bond van Ninove eene eigene Mutualiteit
Ziekenkas en een Syndicaat voor Am-
bachtsbewerktuiging heeft ingericht, zoekt
deze vereeniging haar doel steeds beter te
bereiken en komt pas eene nieuwe vertak
king in het leven te roepen, onder de be
naming hei Leerlingsecretariaat van At-
ttove 4
Het Secretariaat heeft ten doel eene be
tere aanwerving van leerkrachten jon
gens of meisjes te verzekeren voor de be
roepen te dien einde tracht het de schrif
telijke leerovereenkomst kontrakt van 2
of 3 jaar) te verspreider, gesteund op
een programma van een aan te leeren
stoffen.
De Regeering kent hier belangrijke gel
delijke voordeelen toe, en aldus bekomt
de patroon voor elk leerjaar eene premie
van 240 frank. Bovendien, wanneer zijn
leerling in het eindexamen slaagt, wordt
eene bijpremie verleend, die schommelt
tusschen 2-tO en 040 frank, naarmate den
duur van bet kontrakt en den uitslag Be
komen door den leerling bij de proef die
met het einde dezer beroepsvorming moet
afgelegd worden.
Geen wonder dan ook dat het leerling
wezen in België een felle vooruitgang,
verheugend voor onze Middenstanders,
boekt in 192$, telde men 1087 leerover
eenkomsten, in 1929 1266 en voor de 9
eerste maanden van 1930 lo81 kontrak
ten/zoodoende wordt dit jaar een '2000
tal bereikt;
De voordeelen der leerovereenkomsten
zijn steigend. Zooeven, bij artikel 18 der
wet van 4 Oogst i930, verleenen de com
pensatiekassen aan de belanghebbende ar
beiders ook ten voordeele hunner kinde
ren gebonden door een leei kontrakt, tot
hunnen achttienjarigen ouderdom, in
algemeenen regel, enkel tot 11 jaar d
maandelijksche minimum-vergoeding van
15 frank voor hst 2de. 40 frank voor het
3de, 70 frank voor het 4de en 100 frank
vanaf het êde kind.
Patroons en leermeesteressen 1 Jenge
kig, kluiterig laten liggen
boodschap. Geene enkele omploeging
oi bemesting wordt gedaan zonder te
voliedigen met staalslak en sylviniet-
kainiet, en men zal daar nooit karig
mede wezen de meststoffen worden
ondergeploegd of boven op den om-
geploegden grond uitgestrooid, en het
is volstrekt niet noodig ze in te dekken,
verlies zal er niet op ontstaand- lecem-
ber-Januari zijn. ook de geschikte
maanden voor de toepassing van slai^
en sylviniet-kainiet op weiden, boom
gaarden klavers, wintergranen enz.,
waarop dergelijke bemesting mochten
verwaarloosd geworden zijn.
Over het algemeen zal 100O lot 1200
kgr. slak en 1200 tot 1500 kgr. sylvi
niet-kainiet per hectare als een mini
mum dienen aanzien te worden >vij
steunen daar nogmaals op dat deze
nooit mogen verwaarloosd worden, zij
zijn volstrekt noodzakelijk voor den
goeden groei en de hooge opbrengst,
en om het maxima gunstig uitwerksel j
van de stikstofbemesting te bekomen.
Einde Winter tot vroeg in de Lente
is ook h.t beste tijdstip voor de toe_ i
passing van het ammoniaksulfaat op
droge weiden, graangewassen waarop
deze bij de zaaiing verwaarloosd werd,
enz. Op boomgaarden mag de uitstrcoi-
ing zelfs reeds van in November ge
schieden. Zeker, op bloot iand za! thans
geen ammoniaksulfaat uitgestrooid wor.
den. doch de boomgaarden mag men
tot 300 kgr.. op weiden tot 200 kgr. op
graangewassen
beid met in volleJCStjwers den pries-
terhater Combes,een.e? kasseroJ op bet
hoofd te plaatsen:1"
Zooals het gewoonlijk.;de regel is,
hadden de pionniejs'dezer nieuwe nijver-
heid met ongelooflijke moeijijkheden te
kampen. *-
De eerste KunstzijdeChaFdonnet of
Colloaionzijde genoemd,was.verr' van vol
maakt, en had daarbij door hai« bewer
king met ether en alkool eer. zeer verder-
feiijkeri invloed op den geest en gestel der
arbeidsters. - «ïrtf
Het duurde dan óok mèr lang pjfhieuwe
soorten van Kunstzijde wierden gevonden
en op de markt gebracht, namelijk
De Viscose Zijde
De Cupra Zijde
Dt Acetaat Zij le
de onderdraden of vezeltjes dat dé Kunst
zijde van etn en dezelfde dikte bevat.
Hoe talrijker de vezeltjes of haartjes
zijn van een en dezelfde diirte, hóe ineer
de draad bij het aanraken erCbewérken
op de natuurlijke zijde zal gelijken.
Van de hier hoogervernoemds- soorten
Kunstzijde is de Viscose, dank aan hnroa
prijs en gemakkelijker verwerken, verüit
de belangrijkste ongeveer 85 oio der VVe-
reldproduktie
De Acetaatzijde, in België Cellulose, in
Engeland Ceianoce genoemd, is. kostelij
ker en lastiger om te bewerken, bezit meer
de glans en tie hand der Natuurzijde en
verrompeld ook min.
De Cupraziide ook Bern bergzijde ge
noemd bijzonder in Duitschland gefabri-
keerdt is de duurste, maar heeft de meeste
Hetgeen dus, met de bovengemelde j eigenschappen der Natuurlijke zijde.
Chardonnet of Collodion Zijdehet getal i De Chardonnet of r'nllndinnriid»
tot 150 kgr op kla
vers
ven.
tot 100 kgr. enz.
per hectare ge-
Intensiever.
Sedert onheugelijke tijden is de Zijde,
de edelste aller Textilien. De kostelijkste
kleedij der Koninginnen en Edelvrpuwen,
de prachtigste sieraden der Tempels en
Paleizen werden uit hare stoffen vervaar
digd.
Maar helaas, is de zijde edel en schoon,
zij is ook zeer duur.
't Is dus niet te verwonderen dat me",
tot het gedacht ge <omen is, deze kost
bare vezel d >or een kunstmatigen en be-
terkoopen te vervangen.
Reeds in 173-1 verzekerde Réaumur,
wereldbekend naar de Thermometer wel
ke zijn naam draagt, dat bet mogelijk
was. op kunstmatige wijze zijdedraden te
bekomen
Geleerden der verschillende beschaafde
Natiën zochten en vroettenonverdroten in
hunne laboratoriums, totdat eindelijk, na
vele mislukkigen, de katholieke Fransche
Graaf, Hilairede Chardonnet. in 1884 be
sloot de eerste Kunstspinnerij te stichten.
Deze fabriek gebouwd in Besar,?on,
door de Soctelè Attonytne pour la fabrica
tion de la Soie Chardonnet a Btsattfon, zou
de grondslag worden der nu zou belang
rijke nijverheid.
In Beigie kwam de eerste Kunstzijde
spinnerij te Tubieze, tot stand, onder
de leiding van de Fransche Markies de
Baudry d'Asson.
Afstammeling van beroemde Vendéers.
verwierf hij, gedurende de laatste Kloos-
i tervervolgingen, eene zekere vermaard
der nu nog meestgekende soorten op vier
brengt.
Deze vier soorten verschillen- Mnder
elkander door de verscheidene chemische^
bewerkingen welke zij móeten ondejga'an,-
maaralle vier hebben als grondstof,; de
Cellulose (Celstofgetrokken óifa hout
of katoen.
Zoodat deze nieuwe vezei. alhoewel
kunstmatig ontstaan, op zekere wijze hij'
d' planten vezels mag gerangschikt wor
den.
In werkelijkheid) is de fkb*nklȕie_ der
Kunstzijde zeer ingewikkeld, en - rijk .aan
onopgeloste piobltma's, zij verdehlcCïich
in twee wel afgeteekende perioden, -deze
der chemische bewerking en- tdeze der
spinnerij. •-;-r.A
De ceistof. uit hout of katoen, ee'rst door
de gepaste scheikundige bewerkingen tot
een soort lijm of pap omgewerkt, wordt
onder druklucht geperst door zeer enge
gaatjes, daarvoor aangebracht op een bij-
zonderen spinmolen, en zoo onder vorm
van vloeiende draden op bobijnen gelegd.
Na de noodige behandelingen, g. an de
draden naar ue afdeeling Spinnerij, waa:
zij ongeveer als andeie textielen gebobijnd,
gehasp.'ld, enz worden.
Tegenwoordig wordt er bijzonder veel
belang gehecht aan het getal verscli; len-
De Chardonnet of Collodionzijde waar
wij het eerst van gesproken hebb^D-,
wordt meer om meer verlaten en zal lang
zaam verdwijnen.
Om zich een gedacht te vormen der ko
lossale uitbreiding dezer Nijverheid, bif-
zonde'r'in de laatste jaren, volstaat het
eenige welsprekende cijfers daar te stel
len
Tonnen duizend kilos
ui 1900 was de voortbrengst 1000 Ton
fn 1915 was de voortbrengst 13500 Ton
in 1920 was de voortbrengst 25000 Ton
in 1927 was de voortbrengst 133000 Ton
in 1030 voorz. voortbrengst 200000 Ton
Dus voor, dees jaar voorziet men eene
voortbrengst van 200.000 ton of twee hon
derd millioen kilos.
't Vervolgt.
i
He Socialisten waar zijt gij nu..,. Hebt
gij dezé'-wëejr soms Le Peuple niet gelezen
met het verslag er in der rede van Mr
Bruoet, oud-voorzitter der Kamer, en die
Zondag laatstleden te Namen heeft gespro
ken. Spijtig genoeg dat die heer niet me«r
spreekt. en u niet dikwijler een lesje voor-
OPROEP
o
>p Diimdag 33 December,
te 7 1[2 ure 't? avonds zeer stipt, in het lokaal Oas Huis, Dreef, alhier,
zal optreden
met het onderwerp
Niemand kan beter dan voornoemde Heer Bouweraerts, befaamd en uitstekend
redenaar, dit onderwerp behandeld.
Professor Bouweraerts is in onze stad geen onbekende meer. We verwachten dan
ook veel volk om den taientvollen redenaar te komen aanhooren en toejuichen.
Algemeeue ingang 2,50 Leden Davidsfonds fr. 1,50.
De Voordracht zal stipt op de aangekondigde uur beginnen.
DEHDERKLOK
KERSTDAG
V
,.*G
V I
tv=ciu| iö uc uuuiaic, maai accu uc nu
5 -••"f f - - - *"j»—v»
O—
a