t
©I
11 Juli-Feest
Elfde Juli.
Huizen bevlaggen
Zal er schoolstrijd komen
Inhuldiging
Zesde Jaar ftr 28
Prijs per nummer 30 centiemen.
Ninove
«3
Katholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
ft. LUYSTERMAN-LEMAmE
- °o,%.
DAVIDSFONDS - NINOVE
Maandag 11 Ju/i, in "Ons Huis,, Dreef, 6.
FEESTWIJZER.
HEDEN VERLEDEN TOEKOMST
Onze financieele Toestand,
Volksvertegenwoordiger
DE SCHRYVER komt in Au
gustus naar Ninove.
Het hoekje van den reporter
F
V
VOOR HET
Postcheckrekening- (R Luysterman n- 1862,54)
KANTON NINOVE
Handelsregister Aalst tv 1093
Abonnementsprijs
3 maandei fr. 4,00
6 maanden 7,00
1 jaar 13,00
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVE
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
Te 7 1/2 uur, Feesfapecle door <len Heer Paul D«> Mout.
Te 8 uur,
1) tiroote rX7oml>olïi voor alle aanwezigen.
Prijs f fr. per lot.
2) Amerikaansch opbod voor een luxekacbel.
3) Vollissp^lc^n - Naar geldprijzen.
a) BOLLEN - Inleg 4 fr. per peloton van 4 man,
b) WIPPEN - Man tegen man. - i fr. per inschrijving.
Voor de prijskampen kan men inschrijven vanaf (i uur.
Te 8 uur stipt wordt ei begonnen met de spelen.
Zes honderd dertig jaren geleden
werd Elide-Juli, onuitwisbaar, met
gloeiende letters in het boek der
geschiedenis geschreven.
Dien dag moest Vlaanderen
vechten vcorzijn vrij bestaan
Het moest winnen of verdwijnen.
Als er over elfde Juli feestelijk ge
schreven wordt is het heel zeker
niemands bedoeling het oorlogen
te verheerlijken. Het gold hier on
betwistbaar, een verdedingskamp
aanvallers, verdrukkers, roove s
meeaten verjaagd en verslagen
worden. Tot hun eeuwige bescha
ming hebben de franschen toen
ondervonden dat Vlaanderen Ie»
ven wil en in de historie der naties
zijn zending vervullen zal.
Met het zegenvierend wapenfeit
verplicht ons Elldt-Juii ook te
overwegen waarom moest gestre
den worden dat verleden verge
lijken wij met onzen schoonen
vlaamschen strijd in het heden
cn met de beide triomfeerende ge
beurtenissen in ons hart en in ons
verstand, bouwen wij de vlaamsche
toekomst op.
In de koninklijke Vlaamsche
academie werd destijds door dok
ter Jacobs bevestigd dat er vóór
in Vlaanderen geen taalstrijd
bestond, want in de twaalfde eeuw
gedroegen de Vlaamsche graven
zich geenzins als de vasalen van
de fransche kroon.
Doch later waren er die hun
superioriteit zochten in 't gebruik
van de Fransche taal. Het Frans-
killonisme van 1850 was ook van
dat vreemde schadelijk insect ge
stikt, de Vlaamsche taal smadend
als maar goed voor den stal en de
keuken. Alle machten van den
staat, de besturen, de gezagvoer
ders, nijveraars, bankiers, werden
tegen Vlaanderen opgejaagd. Van
een hooger onderwijs bleven wij
met een vernietigend inzicht ver
stoken met hun eigen taal konden
de vlaamsche menschen in hun
eigen streek, geen hoogere plaats
bekleeden koelies mochten,moes
ten het zijn, niets moer.
En toch.
Al die invloeden van 't gezag en
van 't geld hebben voor de htruit-
zettenden kracht van Vlaanderen
bane moeten ruimen.
Ze is er. de Vlaamsche Univer
siteit 7t bloeit. Daar worden de
Vlaamsche kuituurdragers ge
vormd.
En zoo gaat het van overwin
ning tot de volledigste zegepraal,
immer crescendo.
Sommen wij op de taalregeling
in het lager onderwijs in de be
sturen, in 't leger en in 't gerecht.
Wij plaatsen opzettelijk gerecht
't laatst, omdat naar het schijnt
Vlaanderen door nog 't gruwelijkst
getreiterd wordt.
Sommige gerechtshoven in
Vlaanderen kan men niet binnen
treden zonder dadelijk door een
uitzwellend gevoel van veront
waardiug getroffen le worden
dat we daar den vreemde bezet
zijn, naar de taal en niet zelden
ook naar den geest.
Wij strijden niet tegen een taal,
niet tegen een kuituur, riet tegen
een volk. Wij eischen alleen op,
maar onverbiddelijk, de eigen kui
tuur in al de uitingen van het
openbaar leven in Vlaanderen.
De Vlamingen zullen het niet
vervvaarloozen andere talen aan te
leeren, doch alle zaker. op hun
plaatse.
't Staat zoo vast als de ijzertoren
te Diksmuide met het Vlaamsch
alleen in VI -an leren moeten alle
posten kunnen bekleed worden, de
hoogste, officier, rechter, profes
sor.
Geen macht in de wereld die
V laanderen temmen kan,als Vlaan
deren maar bewust blijft van zijn
eigen heerlijk verleden en van zijn
eigen volkskracht.
Doch van de wet alleen mag
niet alle heil verwacht worden.
De wetgeving kan maar een aan
passing zijn van wat Vlaanderen
zelf in zich draagt en metterdaad
beleven wil.
Er moet gewerkt worden, onze
jeugd dient diep ernstig te studee-
ren opdat de wetenschappelijke
eigen elementen aan Vlaanderen
niet ontbreken. Onze taal dienen
wij zuiverder te leeren spreken, in
elke behandeling van ons leven,
persoonlijk, in familie, in gezel
schap, als landbouwer, werkman,
werkgever, als heilig pand de eer
ste plaats geven.
Zoo verbinden wij langs het
heden het verleden met de toekomst.
Daarbij een verleden dat ons
geen lessen kan geven voor het
heden en de toekomst, ware waar
achtig 't herdenken niet waardig.
Onder de talrijke vraagstukken die de
Kegeerirg thans op te lossen heeft neemt
het begrootingsvraagstuk een aller eerste
plaats in.
Met het uitbarsten der crisis is de toe
stand onzer Staatsfinanciën meer om meer
verslecht zoodat wij hem op dit oogenblik
als onrustwekkend moeten aarszien.
Immers de ontvangsten r.emen gestadig
af terwijl de uitgaven steeds hooger stijgen
Minister Sap. op hel katholiek Verbond te
Iseghem verklaarde Zondag 1.1. het
totaal bedrag der uitgaven zal op het em
de van het jaar met 1 milliard frank hooger
zijn dan voorzien was, terwijl de ontvang
sten voor '2 milliard fr. ontoereikend zul
len zijn Dit wil bijgevolg zeggen dat het
Budget voer 1932 een tekort van 3 mil
liard fr. zal aanwijzen.
Voorzeker moet deze toestand aan ver
scheidene oorzaken worden toegeschreven
Eenerzijds is het de crisis, die de opbrengst
der belastingen merkelijk komt inkrimpen
alsmede het uitstel der herstelbetalingen
van wege Duitschlard anderzijds is het
de verhooging der Staatsuitgaven zooals
b. v. deze betreffende den werkloozen-
steun.
Om in dezen neteugen ioestand te ver
helpen zou men b. v. de belastingen kun
nen verhoogen. Maar dit ware zeer on-
gepist in een tijd waar onze economiiche
bedrijvigheid reeds erg verminderd is.
Nieuwe taksen blijken ons onmogelijk,
zoo verklaarde Minister Sap op bovenver
melde Vergadering in zake belastingen
hebben wij het maximum bereikt.
Men zou ook kunnen aan inflatie doen.
Doch dit ;s nog minder aan te prijzen want
iedereen houdt nog goed in het geheugen
de rampspoedige gevolgen die zulk danige
politiek na zich sleepte Als laatste middel
blijft bijgevolg bezuiniging. En in dit op
zicht kan er zeker veel verwezenlijkt wor
den. Wanneer men eens bedenkt dat de
uitgaven sedert 1927 (schulduitgaven en
werkloozensteun afgerekend telken jare
met ruim 1 milliard fr. gestegen zijn, dan
moeten wij ons afvragen of eene radikate
besnoeiing niet hoogst noodzakelijk is. Van
dien kant alleen zal de redding komen.
Het budget van Kunsten en Weten
schappen is in bespreking gekomen ir de
gamers er waren zoowat een vijftigtal
sprekers daarbij aangekondigd. Onnoodig
te zeggen dat dit punt nog niet afgehan
deld is. Vijftig sprekers Wat kunnen die
allemaal te vertellen hebben Zouden er
vijftig kamerleden te vinden zijn die ern-
stig bezorgd zijn met het cultureel peil
van het onderwijs in ons land, zouden er
vijftig te vinden zijn die zich inspanden
om de mogelijke verbeteringen te kennen
en aan te geven Of zijn er vijftig die al
leen maar stamineepraat willen uitkramen
of er op uit zijn om klaar als pompwater
te bewijzen dat de katholieke school de
dood wil van de officieele school
Nutteloos tijdverspil, politieke greot-
spreekerij, flauwe zeever
Maar ja, het socialistisch en het
liberaal congres zijn daar en deden
uitspraak dat de ooi log dient verklaard
aan de vrije school. Geen toelagen meer 1
geer. kristene or der wijzers meer 1 Leve
het vrijzinnige Frankrijk riep een socia
list in de kamers uit. En daarmee is de
zaak opgelost.
Et voila zegt de clown wanmeer hij
een zotte sprong heeft gemaakt.
De katholieke school is de school van
een groot deel der schooljeugd. Meer dan
420.000 kinderen krijger daar hun onder
wijs en opvoeding en 't kan wel zijn dat
de predikanten van het laïcisme ongaarne
zien hoe de katholieke school het vertrou
wen heeft van zoovele honderd duizenden
ouders. Daarvan is de schuld alleen te
wijten aan die zelfde predikanten. Het
laïcisme is immers geen levensregel, het
geeft geen opvoeding. De logische uit
komst van laïcisme is oneer en dieverij
alleen getemperd door de vrees van 't ge
recht. Dat is geen opvoeding
Dat verwerpen ook de ouders van meer
dan 420 duizend kinderen. En daarom is
de zoogezegd neutrale school NIET de
school van iedere n. Wij katholieken zeg
gen Het geld van allen moet ten bate
van allen worden besteed. Is dat recht
vaardig, ja dao neen Wij betalen voor
het onderwijs dat in ons lar.d wordt ge
geven. Waarom zouden onze kinderen
niet mogen genieten van de gelden die
wij voor 't onderwijs betalen. Omdat ze
katholiek zijn Ah ah zeg eens socia
listen, en gij liberalen, zijn de geloovige
menschen, de kristene menschen die gij.
driemaa1 helaas in uwe partij telt
daar ook aanzie n als ondergeschikt Neen
nietwaar Als het er om gaat iemand in
uw netten te vangen dan zoudt ge wel
familie van den Paus willen zijn en ge
zoudt er fier op gaan. Maar in de bestu
ren... dat is wat anders.
Weet thans dat wij geheel de meening
deelen van den voorname katholieken
leider Mr Poullet en dat we heel bedaard
't verloop afwachten zeker «Is we zijn dat
geen van beide anti-kleiikale groepen de
strijd zal durven uitlokken. Het antwoord
van het land zou snijdend zijn.
Dat zijn kiesmaneuvers, Eenige niets
waardigheden loeren den bek en daarmee
zijn de extremisten in de partij gepaaid.
De groote koppen houden den mond, ze
hebben dan het veld vrij in den kiesstrijd.
Tegenover beide kategorieën kunnen
we nogmaals het voorbeeld stellen van
Mr Masson, die verklaarde dat hij nooit
een wet zou stemmen die de toelagen aan
het vrij onderwijs zou ontzeggen.
Kiezers overweegt toch eens welke hui
chelarij er te vinden is in de liberale en
socialistische partijen wanneer het gaat
over prii ciepen Tektokap.
van hei Gr aim mum ent aan Pr. Poppe te
Moerxeke op Zondag 28 Oogst.
Zooals reeds in de bladen werd gemeld
is er, onder de hooge bescherming van
hun Hoogweerdighedcn de Bisschoppen
van Belgie, en voural met den steun en
de aanmoediging van Z.H Mgr Coppieters,
Bisschop van Gent, een Comité tot stand
gekomen, dat zich ten doel stelt op 28
Oogst, a.s.te Moerzekeeen grafmonument
op te richten aan den Apostel van den
Eucharistischen Kruistocht Pr. Edward
Poppe, aldaar gestorven in roep van hei
ligheid den 10 Juni 1924.
Dit Comiteit heeft tevens ter studie
genomen een plan tot vergrooting van het
Schipperskapelletje, een heiligdom te
Moerzeke, waar de groote Maria vereerder
gaarne ging bidden en groote gunsten
verkreeg, en dat hij verlangde tot eene
ruime bidplaats uitgebouwd te zien.
Steunlijsten en steunkaarten worden
daarom over heel het land door de zorgen
van de Euch. Kruistochtle;ders in omloop
gebracht. De eerste stortingen, die getui
gen van hartelijk welkom en van groote
mildheid, zullen eerstdaags in alle bladen
afgekondigd worden. Wij verhopen dat
de steunlijsten en steunkaarten overal een
gut stig onthaal zullen genieten en dat
allen naar vermogen zullen bijdragen,
zonder onderscheid van rang of stand of
leeftijd, opdat het monument, dat te
Moerzeke zal onthuld worden, werkelijk
een geschenk zij van heel het katholieke
Belgie en vooral van heel het katholieke
Vlaanderen aan zijn grooten zoon.
Over dat monument moeten wij thans
wat meer uitleg verstrekken. Velen hebben
er hun vrees over uitgesproken, dat het
eenvoudig graf van den geliefden priester
nu zcu omgeschapen worden tot een
praalgral. Zij zouden dit betreuren en
terecht. Het is er immeis zoo goed thans
uit te rusten bij dit zwart houten kruis met
het verweerde portret en het klein Maria-
beeldje, en zijn hart uit te storten voor
den lieven doode, terwijl vredig de bloe-
mekens staan te b'oeien boven zijn graf.
Wie het eer.s bezocht, komt er terug,
onweerstaanbaar aangetrokken door den
stillen eenvoud en de gedachtenis aan
hem, aan Edward, den stillen, eenvoudi
ger priester.
Neen, dat graf mag niet veranderd wor-
Mijnheer de pastoor, zei ik zoo, hebt
ge nog geen schrik
Ik heb nooit schrikzei de pastoor
waarvoor is 't dat ik zou moeten beven
Wd de socialisten hebben in de kamer
weer xoo leelijk gedaan op het vrij katholiek
onderwijs zullen xe niet akkoord geraken
met de liberalen cm schcolcorlog te voeren
Wij moeten noott schcolcorlog vreezen
maar wij hebben niet ontniddelijk schooloor-
log te verwachten
M ear gij denkt toch dat er te verwach
ten is vroeg ik.
Ja, xei de pastoor, maar er moeten eerst
nog twee dingen gebeuien
Te weten zei ik.
Ten eerste, zei de pastoorde fameuze
crisis moet door geworsteld zijn, en ten
tweede, de kiezing moet voorbij zijn.
Hoi hangt dat aan een mijnheer de
pastoor, vroeg ik.
Schooloorlog zal groote beroering
brengen tn 't land het vertrouwen dat nu
reeds zoozeer geschokt is zoowel in 't binnen
als in 't buitenland, zou nog meer verdwij
nen en den tconomischen toestand nog ver-
slechter.. De honger jaagt de wolven uit het
losch.. ziet ge uit de ellende revolutie volgen,
revolutie niet enkel tegen paters en pastoors
maar tegen industrie en finanite Wat pa
ters en pastoors zien doodschieten of ophan-
hangen dat is niets die gaan toch naar
den hemel en ze kunnen maar wel zijn
Maar ze moesten er eens wat bank en fa
briek directeurs en andere witte buiken ius-
schen mengelen...
Dat ware een leelijk affaire I
Dat versta ik zei ik.
Voeg er bij, xei de pastoor dat het geld
dat xe zouden kwijtgeraken ook nog een beet-
tjetelt
En va irom moet de kiszing voorlij.
zijn, vree ik.
De liberalen hebben schrik van hu
kiezers, zei de pastoor. Eerstens zijn er veel
menschen die liberaal genoemd worden en die
liberaal kiezen omdat ze door familie of
vriendschap banden ami liberale voormannen
verbonden zijn of omdat hun stoffelijke belan
gen er lij betrekken zijn maar in den grond
zijn het ras echte christen menschen die voor
beeldig hun christen plichten kwijten..,, wie
kent er zoo geen
Tweedens is er een heel schaar katholieken
die sedert den oorlog gewoon weg libeiaal
kiezen een heelt bende katholieken, d'expres
sion frav(atse, die met de katholieke Vlamin
gen en de peiits vicairts over de baan met
kunnen en een gansche troep mistevredenen
Hoe mistevredenen vroeg ik.
Wel ja, zet de pos'oor, mistevreden
voor allerhande mogelijke en onmogelijke re
denen onder andere omdat de werklieden
kandidaat die plaats inneemt omdat de
burgers kandidaat maar du plaats heeft
omdat de Boerenbond mais en lijnmeel ver-
koopt om lat in een proces aai hij verloren
heeft tenkaiholi-k advokaat tegen hem gepleit
h-.eft omdat de Welvaart 'neti winkel
opend omdat de katholieken mede accoord
gaan om hier een brug m daar een baan te
leggen omdat die katholieke mijnheer het
huis verkocht heeft waarin hij woonde om
dat die pastoor niet wilde blijven staan als
hij htm zegde wacht een beetje dat ik u 'nen
schop tegen uw brotck geef, enz enz. Ik zou
er nog wel een heel boel kunnen opnoemen
maar 't ware te lang om ie vermelden.
t Is t toch zoo,zet ik; als ge een beetje
langs de baan gaat hoort ge genoeg zoo spre
ken...
En t zou gebeuren zei de pastoer dat
dit goede liberalen en die slechte katholieken
waar wij daareven van sprakenhun con
sciëntie zou wakker worden en dat ze katholiek
zouden kuxen... 't Is nu reeds xoo flauwkens
mei de liberalen wat zcu 't dan zijn En
daarom reporter zullen ze stil blijven tot na
de verkiezingen om gesteund door de stemmen
van christenc menschen logiewerk te verrich
ten
Repoiter.
■A v
-% Q
DE5DERKL0K
- <2,
