H1
De Schoolkwestie en de
aanstaande verkiezingen
SPAVEJ1TA DE ONTEMBARE in 8 deelen
Het Hoekje van den Reporter
Zesde Jaar Nr 45
Prijs per nummer 50 centiemen.
Ninove 6 November 1952
Katholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
VOOR HET KANTON NINOVE
Lei op de Kiezerslijst
Landbouwbelangen
CINEMA
VOLKSVERHEFFING
Postcheckrekening (R Luysterman n- 1862,54j
Abonnementsprijs
3 maandei. fr- 4.00
6 maanden 7,00
1 jaar IS,00
Drukker-Uitgever
Handelsregister Aalst tr 1093
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr,
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
(C'XW
Om onze uiteenzetting nopens
dit vraagstuk gemakkelijk te vol
gen dienen we eerst na le gaan
hoe het huidig schoolregiem er uit
ziet, om daarna over te gaan naar
de eischen gesteld door de ver
schillende parlementaire groepee
ringen, met het oog op de aan
staande kamerverkiezing.
Het huidig schoolregiem om vat:
1. Vrijheid van onderwijs.
2. Leerplicht van 6 - 14 jaar.
3. Bestaan van minstens één
school per gemeente.
4. Bevoegdheid der gemeente
om private scholen aan te nemen.
De wet vereischt tot aanneming
van een vrije school
a) behoorlijke lokalen
b) onderwijzend personeel van
Belgische nationaliteit en gediplo-
meerd.
c) Inspectie van den staat
d) Wettelijk programma.
g) Het gratis aannemen van ar-
me kinderen.
5. Gratis onderwijs in alle reek
sen van scholen.
6. Verplichtend godsdienston
derwijs (behalve ingeval van vrij
stelling) gegeven door de geeste
lijkheid of onder haar toezicht.
7. Onderwijskosten ten laste der
gemeer.te voor officieele en aange
nomen schelen.
8. Uitbetaling door den Staat
van de gelijke wettelijke jaarwedde
aan al de leden van 'net onderwij
zend personeel - geestelijk personeel
maakt uitzondering en heeft slechts
de helft.
Uitbetaling door de Provin
cie van een zeker bedrag-aarkoop
benoodigdheden, die gratis uitge
deeld worden.
10. Verplichtend geneeskundig
onderzoek ten laste van de ge
meente in alle scholen.
11. Gelijkheid tusschen de leer
lingen van alle scholen voor de
provinciale of gemeentelijke hulp
gelden.
12. Vrijheid voor de gemeenten
in de officieele scholen onderwij
zers te benoemen uit de vrije aan
genomen normaalscholen.
18. Gelijkheid van pensioen
voor het onderwijzend personeel
der officieele en aangenomen scho-
N.B. Het personeel der aan
neembare scholen ontvangt slechts
de 3/5.
2. Alle feestelijk personeel en de
aanneembare bewaarschoolonder
wijzeressen ontvangen geen pen
sioen.
Onderzoeken in hoever, wij
katholieken onrechtvaardig behan
deld worden-voor 't geen aangaat
het bekostigen en onderhouden der
gebouwen - verwarming en ver
lichting der lokalen zou ons te ver
leiden. Wie het aanbelangt kan
zich wenden tot den Heer Pastoor
van den Burchtdam, die weet er
alles van.
Geeft dit huidig stelsel ons de
algeheele rechtvaardige voldoe
ning niet-wij. katholieken aan
vaarden het, omdat we immer de
schoolvrede hebben betracht.
En nu, ja nu, beste lezers, enke
le maanden geleden hebben de
liberalen en socialistische kongres-
sen opnieuw de schoolkwestie be
handeld.
Hun wenschen komen hier op
neer
1. Verwereldlijking van het offi
cieel lager onderwijs of de leeke
school - wat een inbreuk is op de
vrijheid van onderwijs - door de
grondwet en de schoolwet gehul
digd.
2. Wurging van het vrij onder
wijs met afschaffing van alle toe
lagen aan scholen met politiek
karakter - welke door de openbare
bestuien noch ingericht noch be
stuurd worden.
3. Uitsluiting van alle onder
wijzend personeel gediplomeerd
buiten officieele normaalscholen
Wat overeen komt met
De broodrooving van het katho
liek onderwijzend personeel.
In één woord Schooloorlog.
Wat zegt ge nu, beste lezers
a) van de vrijheidsvrienden of
liberalen
b) van die christene socialisten
die tegen den godsdienst riet zijn
en bewtren dat godsdienst privaat
zaak is.
Heer Camiel Huysm »ns zelf
zegt Dit schoolprogram is een
aauvalspolitiek tegen de katholie
ken.
Tusschen al de linksche partij
en is er dus een samenwerking om
onze volksjeugd te ontchristenen.
Ziedaar, waai toe men ons ka
tholieken feitelijk brengen wil, dat
gene waarmede men ons bedreigt
en men zou willen dat wij onver
schillig zouden blijven.
En wij, katholieken, wij eischen
op schoolgebied
1 De schoolvrede.
2. Volledige rechtvaardige ge
lijkheid tusschen offisieele en alle
vrije scholen.
3. Behoud van de toelagen.
Vrijheid van den vader van
familie in de keus der school voor
ziin kinderen.
5. Eerbied voor de openbare
school.
Tot verwezenlijking dezer pun
ten steunen we ons op
i. Het recht op vrijheid voor
het onderwijs.
2 De onzijdige-de leeke school
schenkt ons katholieken geen vol
doening - bijgevolg moet er katho
liek vrij onderwijs bestaan clat
recht heelt op toelagen gelijk aan
deze toegekend aan de officieele
scholen.
Recht op vrijheid voor het Onderwijs.
I)e vrijheid van onderwijs - ge
huldigd door grond en schoolwet
bestaat in het recht dat elke huis
vader heeft aan al zijn kinderen,
dat onderwijs te geven, welke hij
zelf verkiest. In andere woorden
zijn kinderen aan gelijke voor
waarden in eender welke school
toevertrouwen
zijner keuze.
Raadplegen we even het prach
tig verslag uitgebracht door den
Heer Du Bus De Warnaffe - de
kranigste kamper voor onze vrije
scholen en voor dezer recht op de
toelagen der openbare besturen-op
het kongres der katholieke veree-
nigingen onlangs te Tongeren ge
houden.
Het onderwijs zoo zegt hij be
vat twee dingen.
L Het onderricht en 2. als
hoofdzaak de opvoeding.
Het onderwijs is dus een werk
van verstandelijke en zedelijke
vorming, een voorbereiding van
het kind tot ztjn lotsbestemming
als mensch.
Die lotsbestemming is slechts
op 2 w.jzen op te lossen naar ge-
Lng men al of niet gelooft in God,
in het Eeuwig leven.
Het hoofdpunt der schoolkwestie
is dus God,
En dadelijk komen wij aldus in
strijd met degenen die beweren dat
Godsdienst en onderwijs twee ver
schillende zaken zijn. Maar voor
ons zijn beiden onafscheidbaar
een, omdat de opvoeding slechts
een zijde van het godsdienstvraag-
stuk is.
Inderdaad, de opvoeding is de
richting van een geweten volgens
regelen en wetten, in andere woor
den volgens ten zedenleer
Deze moraal zal zijn of wel deze
welne onafhankelijk wil zijn, los
van eiken godsdienst en zonder
God, ofwel een zedenleer gesteund
op den godsdienst en op God.
De godloochenaars verwerpen
de goddelijke zedenleer omdat ze
God verwerpen. Zij zelf vinden
een zedenleer uit gesteund, op
stelsels, welke de een na de andere
instorten omdat zij alle gezag en
alle goedkeuring missen
De godloochenaars willen dus
een opvoeding gesteund op leeken-
onderwijs. Wij ontzeggen aan de
gezinshoofden die hun gedachten
deelen geen onderwijs gelijkvormig
met hun leeke princiepen.
Maar anderzijds eischen wij het
recht op een onderwijs te vragen
gelijkvormig met ons geweten.
En wat eischt ons geweten
De katholieke huisvader heeft
den dringenden plicht zijn kinde
ren voor te bereiden tot zijn soci
ale, godsdienstige bestemming.
Het Christelijk geweten en de
liefde leggen de ouders op hun
kinderen den kostbaren schat te
verzekeren het geloof. Zware taak
met groote verantwoordelijkheid.
Zij. vc 'e God vreemd is, be
grijpen - verantwoordelijkheden
niet. zij hebben dus het recht niet
die verantwoordelijkheden te be
twisten. dit gaat hen niet aan, dat
betreft ons alleen.
Welke eischen stelt het katholiek
geweten in zake opvoeding
De waarborg aan de katholieke
kinderen van een godsdienstig on
derwijs, van een onderricht door
drongen van den godsdienst. Nog
maals zijn het niet de anticlerika-
len die moeten oordeelen wat ons
past, dat zullen wij zelf doen en
wij alleen. Het recht der ouders
om het onderwijs en de opvoeding
hunner kinderen volgens hun keus
te regelen is een natuurlijk lecht
en het is bijgevolg een plicht voor
den staat te zorgen dat de burgers
over de noodige vrijheid zouden
b( schikken voor de uitoefening
hunner rechten. De staat moet bo
vendien deze vrije uitoefening be
vorderen en vergemakkelijken om
dat hij op al zijn onierdanen zon
der onderscheid lasten heeft gehe
ven voor de betaling van school-
uitgaven die aan iedereen ten goe
de moeten komen wat we de vol
gende week zullen uiteenzetten
De katholieke kiezers voor 't parlement
worden dringend uitgenoodigd, zonder
uitstel en wel voor 15 November e. k. te
willen nazien of ze wel ingeschreven zijn
op de kiezerslijst, welke in herziening is.
De lijst kan geraadpleegd worden op de
volgende plaatsen
1) ten sïadhuize eerste verdiep waar hij
uithangt nevens de deur van 't secretariaat
2) ten lokale «De Keizer» Burchtstraat
3) ten lokale »Ons Huis» Dreefstraat
4) bij de HH. Pr Van den Haute, La
vendelstraat.
Jules De Coster, Niepersveld
Phil. Van Driessche, Beverstraat
Marcel De Paepe, Weggevoerdestraat
V. Cassiman, Edm. de Deynetraat.
Alb. De Freyne, Burchtstraat
Frans De Cooman, Burchtdam
Edm. Handscbuttcr, Pollaerestraat
Dus terstond het noodige doen en niet
uitstellen tot het te laat is 1
Het bestuur der
Katholieke Kiesvereeniging
Tarwe na aardappelen en
beetwortelen
In gewone omstandigheden wordt de
beste tarwe gewonnen na aardappelen en
beetwortelen. Na beide gewassen bekomt
de landbouwer gewoonlijk een zeer aan
onkruid gezui verden grond, vooral na
aardappelen een goed verkruimelde bouw
laag, en het graangewas rijpt tijdig.
Doch aardappelen en beetwortelen zijn
evenals de klaver geduchte potaschvre-
ters, zQodat deze eveneens een aan pot-
asch zeer verarmden grond achterlaten.
Wordt dus geen ruime teruggaaf van
potasch toegepast, de tarwe zal gemakke
lijk gaan legeren, de graanopbrengst zal
gering wezen, de korrel klein zijn.
Bijgevolg mag voor tarwe na aardappe
len en beetwortelen gerust dezelfde pot-
aschbemesting als voor tarwe na klaver
toegepast worden, 't zij minimum 300 kg,
sylviniet-kainiet of 300 kgr. chlo jrpotasch
per hectare.
Een belangrijk verschil evenwel in de
bemesting bestaat hierin, dat de dosis
fosfaatmest geringer zal mogen wezen
voor tarwe na aardappelen en beetworte
len dan voor tarwe na klaver de stikstof-
bemesting, welke voor tarwe na klaver in
menig geval zal mogen uitgeschakeld
worden, zal hier zeker niet mogen ontbre-
ken.
In ieder geval, hoeft aan de potaschbe-
mesting voor graangewassen, een over
wegende belang toegekend te worden.
K. ALI.
Hoe kan men het legeren der
graangewassen vermijden
Om het legeren te vermijden moet men:
1) soorten zaaien die bekend zijn om de
stevigheid van hun strooi.
2) niet te dik zaaien
3) een flinke fosfaat- en potaschbemes-
ting vóór het zaaien toepassen.
Het is wel bekend, dat de potasch in
genoegzame hoeveelheid uitgestrooid, het
beste bestrijdingsmiddel is tegen het lege
ren.
Ik heb dees week mijn pastoor gerust ge
laten. Hij had werk genoeg, de brave man
en ik heb mijn wandeling verlegd naar de
kerkhoven van Ninove en omliggende ge-
meenten. Wal is de wereld veranderd in der
tig jaar
't Is wonder in de wereld dat ge den om
mekeer in de levenden aan de dooden moet
melen Toen leefde de gedachtenis der
doeden in de levenden. Grootvader eti Groot
moeder die dertig iaat dood waren werden
nog iedertn dag vernoemd en ieder en avend
in het avondgebed gezamelijk door de fami
lie gedaan werd hun gedachtenis opgeroepen
en werd er gebeden voor hun zielsrust. En
wat was het stemming op de kerkhoven met
1 sit en 2 de November vrouwen in kap
mantel en mannen die onbeholpen de zijden
muts tusschen hun verharde vingers rond
draaien kwamen met groote en kleine kinderen
ingetogen naar dat plekje waar de duurbare
lagen fluisterden in 't oor der kleinsten *hier
ligt peetjeof hier ligt moe en dan gle
den, stille, de paternosterbollen tusschen de
ijverige vingeren. Als 't aschgrauwde ging
heel de familie naar huis. Het gesprek liep
over de duurbare doeden. Hun werkzaam
heid, hun bezorgdheid voor de familie, hun
godsdienstigheid werd besproken en door
allerhande feiten en voorvalletjes uit hun
leven gëillustreed. En als de klok haar
klaaglied over de eenzame velden joeg viel
in teder huis het gesprek stil en ruischtc het
ingetogen gebed begeleid door den eeniont-
gen tiktak der huisklok Heere geef hun
ziel de eeuwige rust en dat hei Eeuwig Licht
hen verschijne dat ze in Vrede rusten
Amen 1
Op onze dagen gaan de dooden rap
met of van de dooden leeft men niet en de
rouw is op verre nog van de kleeren niet als
hij reeds uit het hart is... en de mcnsckelijke
schijnheiligheid hijgt vrij spel.Zware steenen
dekken hei graf en geven getuigenis van de
bezorgdheid der levenden voor de dooden al
is 't er misschien een op zijn joodsch, wilden
die het graf van Christus niet verzegelen op
dat Hij er zeker niet meer zou uitkomen
De graven worden begraven onder de bloe
men... gelijk sommige levenden die beleefd
buiten gedaan worden... en de muziek die
dag in dag uit de menschhied van heden in
haren dollen rit door het leven voort zweept
als regimenten que font l'assaut d la ba-
gonnette laat voor een paar uren de leven
den in steek om voor de dooden ie komen spe
len... Voor de stelen Wat heeft de ziel aan
muziek Voor die doodt lichamen alsof
die doodt oor en nog hoor en konden
De geslachten voor deze verzorgden de lij
ken en de graven als hulpmiddel om de voort
levende zielen te gedenken. De geslachten
van heden maken werk van de dooden om
zich zelf niet te laten vergeten... Hoe min ge
loof er in de inenschcn zit, hoe min gedacht
aan de onsterfelijke ziel hoe meer pracht hoe
meer gerucht op de graven. En terwijl de ge-
locvige in de kerk de Heilige mis bijwoont
voor zijn afgestorvenen of met volle handen
put in de schatten die de H.Kerk ten bate der
overledenen zoo kwistig ten dienste stelt staat
de ongeloovige te pronken bij zijn praalgra
ven en vindt het een schande dat de geloo
vige zoo weinig voor zijn dooden dost
En wijl ik zooin droef geestige mijme
ring. van 't eene kerkhof naar 't ander ging
kwam onwillekeurig een hoekje der Norman-
dische kust van tijdens den oorlog voor mijn
geest spoken Criël - sur vier. AIers,
met zijn kampen voor Belgische Piotten en
mitrailleurs met zijn hondenkerkhot., Daar
lagen ze neven malkaar de helden die
de Belgische mitrailleuses van de Maas
naar den Yzer hadden gevoerd, elk met een
plank op hun graf en Ci-git... Due, Mar
quis, BaronMedor, Azor. Lion, enz..,
Mort pour la Patrie En de Belgische
Piotten, als ze er voorbij kwamen vloekten.,
en vervloekten een beschaving die menschen
behandelen als honden... en honden als men
schen
En in hun vloek en hun vervloeking leefde
de huop op een betere toekomst Helaas drie
maal helaas De Godvergeten menschhtid
meent op te gaan in de aanbidding van haar
zelf. en ze stikt stilaan in haar eigen mod
der Reporter.
