B
J4et Syndikaat en oiij
Chariot achter de Schermen in 2 deden
Zevende Jaar
Prijs per nummer 30 centiemen.
Ninove 5 Februari 1933
Katholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
Cinema ROXY, Rinove Telefoon 261
Zaterdag 4, Zondag 5, Maandag 6, Dinsdag 7 Februari
CINEMA
VKSVERH EFFING
Banque Centrale
de la Dendre
Davidsfonds en Krisis
Het Hoejke van den Reporter
VOOR HET KANTON NINOVE
Postcheekrekeningj^Lu^terman^J^^e^jS^
Abonnementsprijs
3 maandei. fr. 4,00
6 maanden 7,00
1 jaar 13,00
Handelsregister Aalst n- 1093
Aankondigingen
Gewone per regel 1 £r.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
Drukker-Uitgever
NINOVE
NINOVE, Koeipoortstraat, 10,
Telken* wm 7 12 uur.
Zondag namiddag vertoo ing om 5 uur. Kinderen toegelaten.
Pafcbé Journal Penbeekenlng Komiek
WALLACE BEERY met CLARK GABLE
CONRAD NAGEL DOROTHY JORDAN
Een productie Metro üoWwyn Mayer.
Fransch Sprekende film met Vlaamschen Ondertekst.
Werkloozen op vertoon hunner kaart 2.75 fr.
Het behoort aan de Kerk, die de
leiding en de zorg heeft over ons
geestelijk leven, de voorwaarden
te bepalen aan dewelke een ver-
ceniging, om het even welke haar
doel is, moet voldoen opdat het
voor den christen men^ch geoor
loofd weze dezelve door zijn lid
maatschap te steunen.
Deze opdracht werd immer
nauwgezet volvoerd en die bezorgd
heid met het geestelijk welzijn der
geloovigen heeft zich, sedert de
opkomst van het machimisme,
wat betreft de sociale veitenigin-
gen, onder meer uitir g gebracht in
deze beide keuren van den arbeid,
die Rerum Novarum en Qua-
dragezins Anno noemen.
Afgaande op de richtlijnen en de
aanbevelingen in die encyclieken
vervat moet ieder katholiek geloo-
vige weten dat het hem verboden
is deel uit te maken van een socia-
listisch, communistisch of liberaal
syndikaat.
Deze syndikaten zijn gesteund
op leerstellingen die door den gods
dienst zijn veroordeeld. Ook staat
hun werking rechtstreeks vijandig
tegenover elke godsdienstige ge
dachte.
Zij hebben als grondslag een-
zelide verwerpelijke theorie het
materialisme, de leer van het stof
felijke. Zij loochen de hoogere be
stemming van den mensch en be
oogen uitsluitend de voldoening
van de materieele eischen van het
bestaan en het involgen cn aan
wakkeren van driften, lusten en
verlangens. Hun werking wordt
alleen gedreven door genotzucht,
Dat het verbod der kerk niet
uutteloos en onrechtvaardigd is,
leeren ons alle statistieken en wordt
sprekend onderlijnd door de dage-
lijksche gebeurtenissen de chris
tenen die in een niet godsdienstig
syndikaat treden verloochenen na
«enigen tijd hun godsdienstige
overtuiging.
Hoe zou het ook anders De lei
den» van die syndikaten zijn vrij
denkers en open vijanden van ahes
wat katholiek heet ot naar gods
dienstigheid zweemt. Zij leggen er
zich bijzonder op toe bij de nieu
welingen het godsdienstgevoel t®
verzwakken, ze tot onverschilligen
te maken om ze later bij het ramp
zalig leger der anti-godsdienstig
heid en der godloochenaars in te
lijven.
Alle middelen worden daartoe
benuttigd en, bij voorkeur worden
spot en, schimp leugen en laster,
doch ook dwang gehanteerd. Voor
beelden daaromtrent ontbreken
niet en kent eenieder
Svndikaten moeten soms den in
vloed of .le medewerking van poli
tieke personen ol partijen inroepen
en het is dan ook van zelfsprekend
dat die svndikaten alsdan uitslui
tend aangewezen zijn op de werken
en den steun van vijanden van de
kerk, dewelke op hun beurt den
steun van die syndikaten opei-
chen.
I)e formuul godsdienst is pri
vaatzaak gehuldigd door de so
cialisten, sluit den godsdienst uit
het openbaar leven maar eischt
anderzijds inmenging van de open
bare besturen in de kwesties die
uitsluitend of voor een groot deel
den godsdienst aanbelangen(kloos-
tervereenigingen, onderwijs, enz
De libeialen geest is niet minder
anti-godsdienstig en zijn streven is
er op gericht onder den dekmantel
van vrijheid, alle geestelijk leven
uit te roeien.
Wat het communisme betreft,
onnoodig erover te gewagen het is
goddeloos en anti-godsdienstig uit
zijn aard zelve.
Dit materialistisch karakter is de
grondoorzaak van de botsingen en
de zoo breede verschillen tusscheu
de werkwijze van de syndikaten en
van deze gesteund op de christelij
ke leer. Ten afgiond scheidt veelal
de wederzijdsche taktiek tot ver
wezenlijking van hun doeleinden.
Zoo leert ons Rerum Nova
rum dat de socialistische syndi
katen gehoorzamen aan een orde
woord dat tegelijk vijandig is aan
den christen en aan de veiligheid
der [naties. Het zijn organisaties
van dewelke den godsdienst alles
heeftte vreezen. Hun meesterschap
zou een periode inluiden van on
gekende verdrukking en dwinge
landij voor de arbeiders tood of
geen brood en zou het treurig slot
beteekenen van allen voorspoed
en allen vooruitgang.
Men zie maar het afschrikwek
kend voorbeeld van de Sowjets,die
eigenlijk de socialistische beginse
len van Marx zuiver maar logisch
tot het uiterste doorvoeren welk
verschil is er nog tusschen de le
vensvoorwaarden van een arbeider
van het sowjetregiem en een slaat
uit den tijd der Romeinsche kei
zers Kan zoo een lot de levensbe-
.rachting worden van onze arbei
ders Is die uitslag de droom van
onze rooden, daar hij toch de lo
gische uitkomst is van hun princie
pen.
Arbeiders, hoedt u, en luistert
naar de uitspraak van uw gezond
verstand.
Het christen syndicalisme alleen
kan U uitkomst brergen en uw
geluk verzekeren.
Het vraagt aan alle katholieken,
hun onvoorwaardelijken steun.
Het. doet een oproep tot zijn ge-
syndikeerden opdat zij
zich bekwamen in de sociale
leer door den godsdienst voorge
houden ten einde haar beginselen
met kennis van zaken romdoni
zich te verspreiden en waar het
past te verdedigen
de onwiikbare ovettuiging
zouden opdoen van de rechtvau-
digheid en de schoonheid der chris
telijke sociale naastenliefde en
daaruit den onvermoeibaren ijver
putten voor de verkondiging hun
ner gedachte
met fierheid zouden oordeelen
over hun overtuiging, deze fierheid
aar. anderen zouden mededeelen
en de maatschappelijke rol van het
christendom en de verhevenheid
derzeive blijmoedig zouden stellen
tegenover de valsche leerstellingen
der niet-godsdienstige syndikaten.
Het maatschappelijk kapitaal
der Banque Centrale de la Dendre
vermeerdert jaarlijks dank zij de
voorzichtige politiek van haren
beheerraad. Ieder jaar worden be
langrijke sommen aan de reserve
fondsen overgeschreven, dewelke
als bedrijfskapitaal de winsten al-
dus vermeerderen, zoodat aan de
aandeelhouders dit jaar hetzelfde
dividend kan worden uitgekeerd
als verleden jaar, De reserven
worden dan ook nog begiftigd
zoodanig dat zij bijna vier maal
het bedrag van het maatschappe
lijk kapitaal zullen bereiken.
De balans en rekening van winst
en verliezen der Baoqae Centrale
de la Dendre zullen binnen kort
verschijnen en vtrkrijgbaar zijn
aan hare winketten.
De Algemeene Raad der Banque
Centrale de la Dendre heeft in it-
ting van 27 Januari 1935 de balans
en rekening van winst en verlie
zen, afgesloten op 51 December
1952, goedgekeurd.
Niettegenstaande de hevigheid
van de algemeene krisis die nog
druk heerscht, zoo op industrieel
als op commercieel gebied, name
lijk in de textielnijverheid, een der
bijzonderste takken van de bedrij
vigheid onzer streek, beloopt het
algemeen zakencljfer der Banque
Centrale de la Dendre 28 milliard
frank.
Als men nagaat dat de prijzen
der bijzonderste grondstoffen se
dert twee jaar 50 o[o verminderd
zijn en thans onder de waarde
staan van f915|I9!4, dat ook vele
ondernemingonslechts gedeeltelijk
hebben kunnen werken, dan ligt
het voor de hand dat de clienteel
der Banque Centrale de la Dendre
zich in het verloopen jaar nog
heeft uitgebieid Een klaar bewijs
dat het publiek zijn volle vertrou
wen bewaart in de Banque Centrale
de la Dendre en zoo doende den
voorkeur geeft aan de sterkste
bankinrichting onzer streek.
Buiten kijf, de krisis weegt op elke be
drijvigheid, en zonder e'enige verwonde
ring wordt vastgesteld dat zekere behoef
ten worden verloochend, als het er om
gaat een bete broods meer in de kas te
1,ebben. Meer naar de stoffelijke zorgen
wordt de aandacht van den volksman ge
richt, dan naar de belangen van geest en
gemoed, hoe lief hem die ook zijn
Dat vereenigingen als het Davidsfonds,
hoe nuttig zij ook zijn, eenigszirs onder
dergelijken toestand lijden, wie zou het
betwijfelen Doch om bij de genoemde
organisatie te blijven, mag worden aan
gestipt dat ze, spijts alles, hiar opmarsch
in het voorbije jaar heeft vooitgezet, zij
het met een lichten aangroei van haar le
dental en haar bedrijvigheid, tcch met
aangroei
Dit zal wel pleiten voor haar propagan-
d.stische aktie, en voor de intensieve
werkzaamheid van haar algemeene en
van haar plaatselijke leiding. Doch in de
eerste plaats is te onderlijnen het groot
verlangen van de Vlaainsche tienduizen
den naar kultureele vorming en ontwikke-
ling.
Op einde 1931 telde het Davidsfonds
72.879 leden op einde 1932, spijts kri
sis, was dit cijfer gestegen tot 75.018,
zegge een aanwinst van 2.709 leden. Die
massa ontving geregeld de 7 uitgaven
van de Volksreeks. Daarnaast zijn nog
1U.848 it schrijvingen te telien op de
Keurboeken, 4.558 op de Jeugdboeken,
1.128 op de muziekuitgaaf.
Aan 75,048 leden elk 7 boeken of bro-
churen. Weet ge dat dit be teekent
529.530 boeken aan den man gebracht 1
529.536 Ruim een halt millioen. Deze
boeken waren, ais reeks genomen van
't beste wat in 1932 op de Vlaamsche boe
kenmarkt van Vlaamsche pen versche
nen is
Eerst was daar Up den Drempel
een fijne roman van josette Pasquasy
dan Gasten in het Huis ten Halven
een bundel novellen van Ant. Thiry
De Wind waait e n heerlijke novelle
van Ern. Van der Hallen <i Mgr. Trudo
Jans een liefdevolle biografie over den
Limburgschen martelaar in China, van
li. P. Broeckaert. o. f. m en Rose
Lei waarmee Jaak Langens schitterend
in de Vlaamsche letterkunde debuteert.
Als brochuren kwamen daarbij De
Moderne spelling van de Vlaamsche Ge
meentenamen door Prof. H, Van de
W'ijer, en Ptlmleiding t door E. P.
Morlion P., leider van de DOCIP.
In de Ktutreeks verschenen Pro
blemen pedagogische studiën door E.
H. Dr. A Ue Coene, en Ruusbroecde
Wonderbare door H.E. P.P. Stracke,
Van Mietlo en Reyper.s 8. J. Tweemaal
10.818 exemplaren verspreid 1
De Jeugdreeks bracht aan ha e lïzer-
tjes üuido Gezelle aan de Jeugd ver
teld e, door Fel. Heydendal, Bries Olik
en Sire Bietekwiet een abracad ibrante
historie van Ant, Van de Velde, en «Ni
stelken geschiedenis van een heer lijk
Vervolg op 2* blad
ze later, zich
dat het
Cijfers zijn goede soldaten
t* de rij stellen en maneuvreuren
een plezier is.
Vooruit het ft dees dagen ook weer kleine
korporaalgespeeld en met de reeksen cijfers
zoo duchtig geittar.cuvreerd dat de kapita
listische maatschappij zich maar op Gods
genade moei overgeven
En simpel dat het is Een generaal, een
kolonel, een majooreen kapitein, een luite
nant trekken respectievelijk zooveel per
week. Een bisschop, een kanunnik, een pas-
toor, enz... respectievelijk zooveel... en een
werkelooze maar zooveel
Juist als tn Dutlschland Hitier en zijn
bende aan 't roer kernen samen met Stahl-
helm 't is te zeggen juist als 't bestuur er
in handen komt van menschen die deneder-
laag van '28 niet kunnen aanvaarden die
er nog steeds van droomen in paradt-marsch
nach Paris le gaan via Brussel en ons
allemaal als Ziviel-Arbeiter voor hen te
doen werken terwijl zij paradeeren.,., juist
op dat oogenbiik wordt het officierenkorps
hier ie lande min hoog geschat als een zelf
de aantal werkloozen.
Is het Luier to. val gelijk het gebeuren
kan met iemand die in zijn ongeluksdagen
is.... of is het opzettetijk gewild omdat hei
socialisme is made tn Germany en Ier-
wille van zijn oorsprong, niettegenstaande
zijn republiheinsch ideaal, met onverdroten
lever utirkt voor de schoons oogen van den
koning van Pruisen zuoals het Franschc
spreekwoord zegt.,..
Met de cijfers over de geestelijkheid ben
ik bij mijn pastoor gegaan....
En hij schudde zijnen kap en dat zijn
toch dingen, zei hij, dat ten mensch zóó
geleerd is en toch maar half geleerd
is.... Want, laat r.u slaan dat het
socialisme geen ziel en geen geestelij
ke ncoden kent, dat het in den mensch niets
anders ziet aan een lichaam, en dat hetwijl
hel roeft dat een mensch geen beest is,
zijn best doet er een beest van ie maken..,,
het strijdt toch altijd voor het recht En
als die socialistische schrijver nu het recht
kende van de Eoomsch-hatholieke geestelijk
heid, dan zou hij toch rechtvaardig genoeg
zijn om dat u recht te erkennen en te steu
nen l
Moest die mensch weten dat honderd veer
tig jaar geleden, zijn voorgangers in papen,
vitterij ai de kerkelijke goederen hebben aan
geslagen en er eerst oompje en dan oompjes
kinieren hebben mee begenadigd. dan zou
hij tcch ook wel cm zijn lezers in le lichten,
eens gaan opzoeken en in cijfers neerschrij
ven voor hoeveel de Abdij van Nincvten
haar goederen zijn verkocht.,., ook voor die
van Grimmingen, van Geeraardsbergen,
van Affltgetn, het klooster van Edingen om
maar de bijzonderste uit den omtrek hier le
noemen. Dan verder waar al de goederen
der parochiale herken naartoe gegaan zijn
en voor hoeveel.... En dan zou hij verder
zijn menschen leeren dat de Staat om zijn
vrienden niet te moeten onterven op zich ge
nomen hi eft de geestelijkheid jaarlijksch een
kleine rente te betalen, een rente die niet een
ten honderd bedraagt van het gepikte kapi
taal
En terwijl hij dan tcch aan 't cijferen is
indien hij zoover geleerd ware zou hij
eens uitreken.h wat de werken klas moet
opbrengen om al de bedienden te onderhou
den in de Volkshuizen bedienden die de
kans hebben van nooit werkeloos ie vallen...
Indien /tij geleerd genoeg ware... zou hij
eens uitcijferen over hoeveA geld ze beschikt
hebben en wat ze er mee gedaan hebben om
ze dan tens vergelijkend nevens malkaar te
zetten van den eentri kant de twee laatst ge
storvene kopstukken der Roomsch katho
lieken deken Franfots tn deken Weem.tes
en het laatst gestorvene kopstuk der soci
alisten te Xinoui.,..!
Mijnheer de pastoor, zei ik, ge moest
gij dat eens uitrekent dat sou ook wel
't lezen waard zijn I
Geen belang van onsen 't wege, repor
ter... zet de pastoor ons gtloovm ze ntet
wij zijn te geleerd, wij zouden ze kunnen
bedriegen! Reporter.
Titans
Ciel
