Yê
Na
I
Besparingen of....
verkwistingen
Het Stervende Land
Bij de Christene Werklieden
WeJoz.Van Petegem-C C
Van Den Bossche
Katholieke Oud-Strijders. 11« N0VEMBER-V1ERING
lrrtist
den triomf van Pacha
PROKE PLEBS
Kerk dor H. Thoresia
Brusselstraat, Ninove.
UNITE
Orde der Goddelijke diensten
Zondag 1:2 November
6 lj2 gelezen mis.
7 1i2uur, mis voor de huisvrouw van
Mr Edmond Handschutter
9 1i2uur, Hoogmis.
Maandag,
6 1 (2 uur, mis voor Mr Auguate Snoeck
Dinsdag,
6 lj2 uur, mis voor Mr Henri De
Samblancx en overledene ouders
Woensdag,
8 uur, solemneel jaargetijde voor Mr
Frans De Samblancx
Donderdag,
i 1[2 uur, mis voor Mr Edmond De
Clercq
Vrijdag
112 uur, mis voor de huisvrouw van
Mr Hyp. Timmermans en overle-
dene dochter
Zaterdag,
6 1 j2 uur, mis voor Mr en Mw j.-B.
De Duffeleer en overledene kin-
ren
's Avonds net Lof om 7 1 [2 uur.
tieve geloofstoestanden in Vlaanderen
uiteenzetten. Dr. Hein Houben, die sedert
den oorlog de meest aktieve werker ge.
weest is voor een katholieke Pers-Inter
nationale zal daarna aanduiden hoever
het nu staat met het groote Pers-Often-
sief. En Prof. Verbist zal de groote richt-
lijnen van Radio er> Film-Offensief trek
ken. Daarna worden door bevoegde
leiders op pers en filmgebied enkele
praktische toepassingen gemaakt die een
werkelijk nuttige bespreking mogelijk
maken. Het doel van dit Kongres is dus
eens alie werkelijk aktieve krachten sa
menbrengen en uit dit kontakt zeer be
paalde besluiten en een sterker eenheids
front te laten volgen. De vrucht van dit
Kongres moet zijn dat men niet zegge:
er is veel volk bijeen geweest, maar er
zijn enkele gedachten en werkwijzen
welke hier weer vasteren vorm hebben
gekregen.
In de avondvertooning, om 8 u. stipt,
wordt de film Zielen ir. Nood afge
draaid, die een vergeten tragedie eens in
allen nood weet uit te beelden de nood
der zielen welke in het Duitsche diaspora
van Berlijn niet de ncodige priesterhulp
kunnen vinden. De toegang voor deze
avondzitting weike verder nog met korte
Kath. Films, deklamaties en moderne
muziek wordt opgeluisterd, zal voor de
leden van K.V.R.V., Filmliga en Davids-
fonds slechts 4 en 6 Frs. bedragen.
De tentoonstelling van alle groote
Vlaamsche bladen en kuituurorganismen
zal in hetzelfde lokaal St. Jans Beich-
mans, gedurende heel den dag toeganke
lijk zijn.
We zullen de bekrompen manier van
oordeelen welke de socialisten in hunne
propaganda-artikelen ten bate van de
officieele school aanhalen, in zake uitga
ven aan het vrij onderwijs, niet oprakelen.
Beweren dat de uitgaven die thans op
den Staat vallen ten bate var. het vrij on
derwijs, als netto-winst in de Staatskas
zouden blijven indien het vrij onderwijs
niet gesubsidieerd werd, is al te onnoozel
geredeneerd.
Wat we thans willen is alleen aanstip
pen dat liberale en socialistische gods
diensthaters beter eens in eigen hof zou
den wandelen om daar het onkruid uit te
roeien of beter in eigen oog zouden kijken
om d.a3r den balk uit te trekken, vooraleer
zich, buiten het gezond verstand om, met
anderen onledig te houden.
In de jongste zitting van den provinci
alen Raad van Brabant mochten we een
enaander vernemen over de ZOTTE uit
gaven in de provinciale normaalscholen
van Brabar.t, en voor dewelke de provin
ciale opcentiemen moeten verhoogd,
steeds verhoogd worden. Aan de provin-
M EN GEL WERK
39
door R. BAZIN
vertaald door Dr J. Boonen
Lachend hief hij zijn blonden kop
omhoog.
De vader had even de kracht om mede
te lachen.
Dan st ipten zij, ieder van een kant, in
het rijtuig, alsof zij denzelfden ouderdom
hadden,
Laat mij rijden vroeg de zoon.
Hij nam den toom en klapperde met
zijn tong. De Bruine richtte hare ooren
en steigerde, maar dan begon zij zoo
hard te draven, dat zij verschillende rij
tuigen voorbij ijlde, en dat de twee inzit
tenden de groetende voorbijgangers en
nieuwsgierigen niet konden teruggroeten.
Dicht tegen zijn zoon aangeleund was
de oude boer in zijn nopjes. Na een tijdje,
als ze een beetje uit het volk waren, sta
ken zij een sigaar op en lieten even het
paard wat stappen.
De jongen had tot nu niet veel gezegd
ciale Normaalschool var. Tienen studeeren
152 leerlingen. Daarvoor onderhoudt
men een personeel van 55 personen. Ieder
leerling kost aan de provincie 0.050 fr.
per jaar. Te Leuven zijn er 59 leer
lingen, 18 professors en kost ieder leerling
10.000 fr. per jaar; te Geldenaken 65
leerlingen, 24 professors, kost per leerling
10.300 frs. Aan de provinciale turnschool
zijn er 14 leerlingen, 6 professors eo kost
ieder leerling 20.000 franken per jaar.
Dat duurt en blijft duren onder het libe
raal-socialistisch kartel van Brabant
We voegen er niets aan toe. Dc cijfers
spreken luide.
De staking in de Lucifersnijverheid
heeft verleden week een onverwachte
wending genomen. De dagbladen hebben
toen, op verzoek van den Christen Belg.
Fabiiekwerkersbond, het volgende ge
meld
De staking in de lucijersnijverheid, uit
gebroken op 1 September I. I. uit verzet te
gen c!e door de werkgevers aangekondigde
loonsvermindering met 7 1/2 o/o, is Dins
dagmorgen geëindigd in de meest volkomen
verwarring.
Op het oogsnblik dal in zekere bladen het
einde der staling en derzelver oplossing
werd kenbaar gemaakt, wisten de betrokken
arbeiders nog niets.
Zonder dat de betrokkenen uitspraak
hebben kunnen doen over de voorwaarden der
wetkhernemiug zonder dat zij xelfs deze
voorwaarden kenden zonder dat de verant
woordelijke leiders der socialistische organi
satie hunne stak ndt leden hebben op hoogte
gebracht van den toestandzijn zij aan het
werk gedreven.
De belangen der arbeiders zijn op meer
dan schandelijke wijze verraden door de
socialistische leidersdie met geaarzeld
hebbenzonder medeweten hunner leden, te
verklaren dat de staking geëindigd is, en dit
aan voorwaarden die merkelijk nadeeliger
zijn dan deze welke door het optreden van
onze Christene Organisatie werden bekomen
een drietal weker, geleden, en toen door de
stukenden werden verwerpen.
Nooit te voren werd op zulke brutale wijze
verraad gepleegd tegenover de arbeiders.
Nooit hebben de socialistische leiders door
hun onverantwoordelijk optreden grooter
schade toegebracht aan de syndikale bewe
ging dan nu.
In de feestzaal van den Kath. Werk-
manskrir.g, alhier, werd er op Vrijdag 3
November een meeting op touw gezet om
de onbegrijpelijke houding van de socia-
listen aan de kaak te stellen. Deze waren
per aangeteekend schrijven uitgenoodigd
om te weerleggen wat de propagandisten
der Christene Vakvereeniging zouden we
ten te vertellen. Zij wezen echter de uit-
noodiging van de hand en meenden een
gelukkig maneuver te doen met een te-
gensprekelijke meeting voor te stellen, te
Gent, in een onzijdig lokaal.
Vanwege de Christene Werklieden
werd dit voorstel, ter vergadering, en ont
haald door het applaus van de honderden
toehoorders,onmiadelijk aangenomen met
dit voorbehoud dat de vergadering niet te
Gent maar te Ninove moest doorgaan om
dat Ninove het center i3 van de stekjes
nijverheid.
De socialisten kunnen nu voorts mee
tingen beleggen en grappen maken, in
dien zij niet aannemen om hier te Ninove,
brandpunt van het geschil, de tegenspre-
kelijke meeting te laten doorgaan dan be
kennen zij meteen hunne scnuld aan het
mislukken van de staking.
Die schuld werd trouwens zonneklaar
bewezen in de vergadering van Vrijdag
3 November.
Sommige menscnen doen hunne aan-
koopen in groote steden wanneer zij in
in hun eigen stad de zelfde artikels kun
nen koopen aan de zelfde prijzen.
Wie een goede regenmantel (imperme
able caoutchouc botten en galochen, ver
langt wende zich in vertrouwen tot het
welbekende huis
Burchtstraat, 15, Ninove Tel. 39
nevens den Katholieken Keizer
Koopt CCC artikels en U wilt geen an
dere meer.
en nu vroeg hij
En bij ons stellen zij het allen goed
Het voorhoofd van den oude rimpelde.
Hij keerde zich een beetje naar den veld-
kanc om als 't ware lucht te scheppen om
hem de droeve mare kond te doen.
Mijn arme jongen, zei hij, bij ons
is niemand meer ais Mathurin en Rousil-
le.
En Franjois, waaar is die
Verbeeld u... G* zult het niet ge-
looven als ik het u zeg... Sedert veertien
dagen heeft hij Fromentière verlaten om
dienst te nemen bij de Staatsspoorwegen..
Eleonora is met hem mede wcggeloopen.
Het schijnt dat zij een herberg gaan
openen. Gelooft ge het
U hebt ze dan weggejaagd vroeg
de jonge man, zijn vader aanstarend. Zij
zullen toch zoo gek niet zijn om u in den
steek te laten
Bij deze woorden voelde de oude vader
zijn hart van blijheid trillen zijn üriot
begreep hem, zijn Driot was met hem.
En hij zegde, terwijl hij hem strak in de
oogea zag
Voor de 15' maal herdenken heden ZATERDAG de oud-strijders en met
hen al hunne medeburgers, het eir.de van den wereldoorlog.
Voor ons die terugkeerden was het één vreugde, één gejuich. Voor velen
nochtans beteekende dit niet het einde hunner smart de bloedverwanten der
gesneuvelden. Daarom beginnen we deze herdenking inet eene rouwhulde, een
gebed voor onze gevallene makkers.
Te 9 ure wordt in de Dekanale Kerk een Dienst opgedragen voor de
slachlotïers van den oorlog. We mogen gerust zeggen dat alle Ninoofsche
soldaten die vertrokken begeerd hebben dat, moesten ze sneuvelen, hunne
dood kristelijk weze. Het is dus onzen plicht hen in hunnen wensch te vol
gen en voor hen te bidden. Wij, oud-strijders, verzoeken dus al onze mede
burgers op dien dag de oorlogslachtoffers in hunne gebeden te willen indachtig zijn.
Dag van rouw. vooreerst, dcch ook dag van jubel 1
1.
's Avonds te 7 ure, in de zaal ROXY welwillend ter beschikking gesteld
PRACHTIG FEEST,
HET LEDEREN MASKER, prachtige klankfilm met Ronald Colman en
Vilma Banky in de hoofdrollen.
2. Van de wildernis tot het witte doek, komieke nabootsing-film.
3. BAL.
Tot dit leest hebben VRIJEN toegang al de leden van den bond en
hunne huisgenooten. Worden ook tot dit feest vriendelijk uitgenoodigd al de
katholieken der stad. Van deze laatsten zal een inkomgeld van fr. 5,ge
vraagd worden Kinderen betalen halve prijs.
Deuren te 6 1/2 ure begin stipt te 7 ure.
ziet en ge zult lachen met de talrijke chi-
coreien die zich nu in navolging van
Pacha, de kampioenen van de extra
droge chicorei uitroepen, evenals ze zich,
altijd in navolging van veel ouderen
oorsprong noemen dan Pacha, zelfs eenige
25 jaren vroeger dan dat men koffie chi
corei kende.
over
Kruisvaarders, Ongekende Soldaten
en Kruisjassers.
En zoodus, met een manier van spre-
ken, is Godfried van Bouillon ook een
ongekende soldaat,.. Inderdaad, zoo is 't.
Hij is de ongekende soldaat, zes voet
boven den grond gelijk die andere daar
de ongekende soldaat is, zes voet onder
den grond.
Apropos, 'k heb hem gezien, den on
bekenden soldaat...
Gezien
Gezien en gesproken, Va* den
Bemde.
't Gebeurde zoo en 't was in een
droom, 's nachts.
Ik stond te Brussel, bij de Kongresko-
lom, tusschen de twee steenen leeuwen,
vlak vóór de zerk van den ongekenden
soldaat. De halve maan zond haar zilve
ren stralen over 't aardrijk echt schoon.
En in den donkere, plots, Leeuw I
bekeek me, schudde zijn manen, zej
wild Boe
Neen, luieriken, alle twee, die gel
willen verdienen met niets te doen.j
ondankbaren, die zich om hun oudi
niet bekommeren... En dan, ge weet d(t
Francois er van houdt zich te vermaken!.
Sedert zijn terugkeer van de soldatr
heeft hij de stad lief gekregen...
Ik weet het wel en ik begrijp ctt
men de stad bemint, antwoordde Andi,
die de Bruine met de zweep aanraak}.
Maar wagens lossen, raderen poetsen,tol
te drinken geven... Kortom, iederfen
moet toch bij zijn stand en rang blijen.
Doch ik kan u niet zeggen hoeveelbijn
mij het vertrek van Frangois aandeft...
Ik zou zoo gaarne met hem gewerkt eb
ben J
Hij bleef een tijdje sprakeloos enjeek
enkel naar de ooren der merrie, eiklan
vroeg hij uiterst vriendelijk t
Dus ziet het er bij ons slechtpit,
vader
Een beetje, mijn zoon. Doch
er zijt is het afgeloopen.
André antwoordde zoo gauw niet
gij
'Hij
zocht in de verte een torentje en bbm-
En Leeuw II bekeek me, bots, kwis
pelde zijn staart, zei woest Ba
En ik bekeek ze allebei, en ik lachte
zoo eens, weet-ge, e i ik pinkte zoo eens,
ziet-ge zóó met mijn oog en ik zei
zoo stillekens
«Ze zullen u niet temmen
't Woord vleide hun leeuwentrots ze
leien staart, koleire en manen kalm.
En ik keek naar de kille zerk, waarop
de bloemen en waaronder de ongekende
soldaat...
En ik zweeg, want ik was geroerd en
ik zei
Ongekende soldaat 1... Ru3t zacht...
Hoe zal ik u noemen, stille man in den
stik'en nacht
Een lijkrede wil ik over u niet uitgal
men... 't Is de tijd niet noch het uur mijn
doel...
Maar dit alleen
Hoogtijen welsprekendheid zijn over
uw^raf heengestroomd golven en gol-
vert bloemen zwalpen er nog zee op zee
mixiek spoelde er over heen...
^eem dit altemaal niet kwalijk, beste
joi£en.
?e muziek is uitgestorven de bloemen
verdord en de welsprekendheid
Luister 80 ojo waart gc 'ne Vlaming
7i|o|o 'ne Flamingant 70 ojo hebt ge
njfts begrepen van die welsprekendheid...
fiar ik zeg u dat is altemaal niets en
em dat altemaal niet kwalijk.
Want inderdaad, 't was altemaal en
/reelemaal goed gemeend en ze wisten niet
'beter
Ze kenden u niet... en hoort dit zoo
niet met een ongekenden soldaat
Maar zeg me nu, donkere man, waar
om dan eigenlijk zijt ge gestorven
Hebt ge waarachtig durven denken, dat
toppen. Met den geest was hij reeds op
Fromentière.
Ten minste blijft Rousille Zij was
reeds mooi bij mijn vertrek een flinke
meid
Ge kunt u niet voorstellen hoe dikwijls
ik aan haar in Afrika gedacht heb. Voor
mijn oogen stond dikwijls haar schoon
beeld. Is zij nog altijd zoo net en
preutsch
Zij mishaagt niet, zei de boer.
En een goed meisje, niet Dat is er
een, die toch zeker in geen kroeg zal
dienen.
Och neen, dat niet.
De soldaat liet het paard stappen, daar
de weg vele bochten en draaiingen had.
Ook om beter het golvende land van 't
Vendeeër Moeras te zien. Slechts een
keer was hij thuis geweest gedurende
zijn driejarig soldatenleven. Met ontroe
ring zag hij het land zijner kinderjaren
weder terug. Hij kende nog al de namen
van de landerijen en wegen en noemde ze
met trillende stem.
Vervolgt.
ge met uw dood cle wereld een beter plaats
gingt maken otn in to leven on de lucht
gingt zuiveren en 't 1 -nd vrijer maken
en een beetje ideaal zoudt laten waaien
langs de boelevaars van Brussel
He'aas niet zoo, jongen niet zóó
Maar opeens, Van den Bemde, 'k voel
de den geest der almacht over mij heen
varen en 'k riep
Ongekende soldaat, sta op
En hij stond op en hij kwam uit zijn
graf... een geraamte in uniform
En ik zei Kom mee
En tot de twee leeuwen Komt mee 1.,
En we stapten het af, Van den Bemde,
wij inet gevieren... ik en de soldaat voor
op, en de twee leeuwen achter ons...
En vooruit zoo maar, door den stillen
nacht en de halve maan boven ons wierp
haar zilveren stralen op het schouwspel,
persies lijk in cle boeken...
En we kwamen bij het standbeeld van
Godfried van Bouillon en de almacht
rustte nog op mij, en ik zei Godfried,
kom
En Godfried 3teeg van zijn paard, en
we trokken voort, ik in 't midden, God
fried rechts, 't geraamte links, en de leeu
wen op ons spoor...
En ik heb hun Brussel getoond, heel
'tland, en Europa en de wereld.,.
En gezegd
Hier hebt ge 't nu, 't spel en 't sport
van naden oorlog En was 't daarom
dat ge streedt en stierft, spitsbroeders
Ziet We zitten in 't rijk van de ze.
Ven hoofdzonden... En met de zeven sa
cramenten hebben we geen uitstaans
meer,.. Dat's goed voor de warrne landen,
voor kwezels en begijntjes...
Wij willen den hoogmoed, zeggen ze,
wij willen gtoot gaan niet op wat we zijn,
maar op wat we hebben en tellen en we
gen.
Wij willen de kcleire, zeggen ze, de ko
leire, en de woede, en den naat Dat's
karakter
Wij willen den nijd, zeggen ze, en een
levende Cain is beter-af dan een doode
Abel, zeggen ze.
Wij willen de ontucht, zeggen ze, en 't
zedenbederf en de mersch is ai lang ge
noeg heer en meester geweest van de
schepping, zeggen ze. Laat dat het zwijn
nu eens zijn... Sjak son tour.
Wij willen de luiheid, zeggen ze, dat
wil zeggen ieder doe wat hem belieft
en werken is voor de dommeriken, zeggen
ze, en voor de paarden. Die hebben hoef
ijzers, zeggen ze.
Wij willen de gierigheid,zeggen ze; geld
verdienen sjensj Wij aanbidden het
goud en of het geld gekregen is, of ver-
diend, of gestolen, dat kunt ge er hoege
naamd niet aan rieken, zeggen ze... En
leve de zeepbaronnerij
Wij willen de gulzigheid, zeggen ze.
Fijn door een deekske, vet op een scho
teltje... Langen lekker 1 De Trappisten
zeggen 't is leelijk wij, we zeggen 't
is gemakkelijk
Dat, Van den Bemde, zei ik aan mijn
twee kameraden, en nog veel andere din
gen.
En ik vroeg hun
Spitsbroeders, vroeg ik, wat dunkt er u
van Wachters, wat is er van den
nacht
En wat hebben ze geantwoord, Pro-
ke, de spitsbroeder.
Wat ze hebben geantwoord, Van den
B.-mde Niet veel... Niet veel...
De ongekende soldaat zuchtie Ben ik
daarvoor gestorven vroeg hij..
En ik wilde niet zeggen neen en ik
dierf niet zeggen ja en zoo, ik zei
niets maar peinsde zoo. Arme jongen
En Godfried
Godfried, Van den Bemde God
fried van Bouillon
Hij trok aan zijn snor, keek naar de
kasseien, lei een rimpel op zijn voorhoofd
en morde
We moeten een kruisvaart inrichten...
Dat moeten we Apropo, bekeek hij
me, zijn er geen kruisvaarders
Neen, zei ia... Wij hebben alias voor de
kruisvaart... Een doel de redding der
zielen strijdliederen heelder boekskes,
vaanen, heelder bosschen en boven
ons hoofd staat de halve maan als zinne
beeld der hedendaagsche Turken maar
kruisvaarders
Wij stonden juist toen, Van den Bemde,
bij de vtlrien van een café, en op de vi-
trien prijkte in groote letters i A la nou
velle jérusalem... Bock et Gueuze... en
ik zei aan Godfried dat hij eens door de
vitrien zou binnen kijken... Wat hij deed
en ik ook en de ongekende soldaat ook, en
de twee leeuwen ook, op hun achterste
pooien... en binnen, rond een tafeltje za
ten vier man kaart te spelen...
Daar hebt ge ze zitten, zei ik.... onze
kruisvaarders...
Zijn dat uw kruisvaarders vroeg
Godfried, en ik dacht dat ik ir. zijn mond
ging vallen...
Ja, zei ik teen, ja, Godfried... maar de
kleur is er een beetje afgegaan, en 't zijn
kruisjassers...
En, Van den Bemde, toen werd me
Godfried zoo geweldig, dat hij met zijn
wee ijzeren hielen op de kasseien stamp
te en riep c
Doemnis !t.. Doemisss
En plots, daar komen twee gardevielc
aan en een nachtwaker ze treden han-
e enc op, trefien maatregelen, slaan ons
alle drie officieel in de boeien, leiden ons
gevankelijk op naar den Amigo veor
nachtlawijt.... 6
En weg waren de leeuwen....
Uit Opinies van Proke Plebs van
E. H Fleerackcrs. S. J., Boek n-; 7795
openbare boekerij Davidstonds.
Open Donderdag en Zondag.
TÖM1XÏ
ARTISTES ASSOCIÉS
