li
Vlaamsch recht
door regeeringsdaden
Prachtige Tooneelavond
Negende Jaar N' 8
Prijs per nummer 30 centiemen
Ninove 3 Maart 1933
Kdlholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
R. LIlYSTEtMIAII-HAEILTERaiAII
Parochiale Zaal VOLKSVERHEFFING
OP ZONDAG 3 MAART 1935
- Hei schoon geschenk van Tante Kaai
Tooneeigiide HÖÖGER QP
Premiere van DE ERFENIS
Premiere van Een moderne Jonge Dame
Rond het roods strijdplan
Het Hoekje van den Reporter
VOOR HET
Pogteheokrek»aliig(R. Luysterman n- 1862,54)
KANTON
Telefoon 345
NINOVE
Abonnementsprijs
3 maandei. fr. 4,00
6 maanden 7,00
1 jaar 13,00
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koei poortstraat, 10, NINOVE
Handelsregister Aalst n' 1093
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
Het hoofdbestuur van het Davidsfonds
vergaderd te Leuven, en sprekend
in na?m van de 72.000 leden van
deze katholieke Vlaamsche kul-
tuurvereeniging,
Na bespreking van den toe
stand geschapen door
a) de onwillige of onvolledige
uitvoering van de Vlaamsche taal
wetten, inzonderheid van de be
stuurlijke taalwet van 28 Juni 1932,
b) het verknoeien in den Senaat,
van het wetsontwerp op het ge
bruik der talen in gerechtszaken
zooals in de Kamer van Volksver
tegenwoordigers gestemd,
c) het op verschillende fronten
waargenomen offensief der
Vlaamsch-vijandige reaktie
Daarbij in de eerste plaats in
acht nemend de doelstelling, van
af haar ontstaan, van de Vlaam
sche Beweging doelstelling steeds
oorgehouden door haar leiders,
evenals door onze dichters, schrij
vers en kunstenaars, doelstelling
geworteld in de Viaamsch-nationa-
le gedachte,
De herwording en het gaaf houden
van het Vlaamsche volk,
met zijn taal, aard en zeden,
met zijn volkskracht, met al de
levensrechten van een vrije volks
gemeenschap
Overwegend dat het voor
België een Staatsplicht is, erkend
door de koninklijke belofte van
lelijkheid in rechte en in feite de
levens- en de groeikracht van de
twee volksgemeenschappen, in den
Belgischen Staat vereenigd, geor
dend te laten gedijen,
en bovendien door wettelijke en
bestuurlijke maatregelen op soci
aal. ekonomisch, kultureel, gods
dienstig en onderwijsgebied, de
eigen belangen van elke volksge
meenschap te eerbiedigen en te be
gunstigen
Eens te meer vaststellend,
dat in de klare uitdrukking, en bo
venal in het daadvaardig en loyaal
uitwerken van deze regeeringsge-
dachte - eenige grondslag waarop,
èn voor Vlamingen èn voor Wa
len, liefde voor het gemeenschap
pelijk vaderland en zijn weerkracht
zou kunnen steunen -, de Bel
gische regeering sinds 1850 tegen
over de Vlamingen jamtnerlijk te
kort is gebleven, en steeds nog
jammerlijk te kort blijft
Ten slotte en daarin een
drachtig met alle Vlaamsche kui
tuurorganismen die buiten de par
tijpolitiek staan, in het besef dat
de geestelijke nooden van ons volk
de stoffelijke overtreffen, en er den
vooirang op hebben
Oordeelt
dat voor België het elfde uur ge
slagen is om aan dien toestand een
einde te stellen,
beter dan met woorden en belof
ten
door volledig en loyaal toegepaste
wetten en door regeeringsdaden,
zooals dit in een eigen zelfstandi
gen Staat zou gebeuren
Besluit
het beroep op de katholieke
Vlaamsche mandatarissen, door
het dagelijksch bestuur der veree-
nigingop 23 Jannari 1955 uitge
vaardigd, te bekrachtigen,
de 469 plaatselijke afdeelin-
gen van het Davidsfondsfonds na
drukkelijk te verzoeken, in hun ar
rondissementen dezelfde mandata
rissen met klem te wijzen op de
volstrekte noodzakelijk van samen
werking en verstandhouding om,
tegen alle voorwendsels in, als on
middellijke verwezenlijkingen de ver
vulling van volgende uenschen na
te streven
f - Geen inlijving meer van ge
meenten van het arrondissement
Brussel bij de zoogezegd tweetali
ge Brusselsche omschrijving
2' Gelijke eerbiediging, naar de
voorschriften der bestuurlijke taal
wet, van beide landstalen in de
plaatselijke en gswestelijke Staats
diensten van de Brusselsche om
schrijving, wat betreft het gebruik
der talen in binnendienst, en daar
toe herziening van het Koninklijk
Besluit van 11 Januari 1933
3' Verleening van bestuurlijke
amnestie aan de openbare ambte
naren gestraft om hun dienst tij
dens de bezetting
I' Krachtdadige ondersteuning
bij den Senaat, van het door de
Kamer van Volksvertegenwoordi
gers bij vergelijk aangenomen
wetsvoorstel op het gebruik der
talen in gerechtszaken. Lievergeen
taalwetten meer dan die zulke die
ook in het Brusselsche, wantoe
standen bestendigen, of schikkin
gen opleggen die een nabije ver
wezenlijking van het einddoel
onvoorwaardelijke eentaligheid van
het Vlaamsche land, belemmeren.
Wat het wetsontwerp op het ge
bruik dei t ïlen in gerechtszaken
betreft, is inzonderheid nadruk te
leggen op bovenstaand I
5* Zelfstandige taalpolitiek van
de Vlaamsche mandatarissen in
de Wetgevende Kamers, ten voor-
deele van het Vlaamsche recht. In
het raam van deze zelfstandige
taalpolitiek
a) hoort het, dat de Vlaamsche
mar datarissen, als een hulde aan
hun volk en uit stamfierheid, in
alle omstandigheden, in Kamer en
Senaat, in Kommissies, in Mi
nisterraad, tot in den Kroonraad
toe, Nederlandsch spreken en niets
dan Nederlandsch
b) is ten zeerste gewenscht dat
wordt gestemd tegen de begroo
ting van de Ministers, waarvan
het Departement in taaiopzicht de
betreffende wetten niet naleeft
6' Solidaire verdediging van
Vlaamsche instellingen, mandata
rissen en beambten, die onrecht
vaardig worden aangevallen of
verongelijkt, in betrekking met of
naar aanleiding van ons Vlaamsch
volksbestaan.
Beslist
bovenstaande bedenkingen, oor
deel en besluit mede te deelen aan
Z. M. den Koning, en ze bekend
te maken in de dag- en weekblad
pers.
Deur 6 u. Gordijn 6 lj2 u.
ten voordeele der Parochiale Werkerj.
f. irv POLITIEK of IIV BURGER
Dolle Soldaten klucht in 1 bedrijf door GU5TAV KADELBERG
Prachtige Comedie in 3 bedrijven door JAC BALLINGS
PRIJZEN DER PLAATSEN
Voorbehouden 7 fr. I-rang:5fr. 2 rang: 3 fr
OP DINSDAG A 2 MAART
om 7,30 u. in de zaal ROXY Geeraardsbergschestraat, Ninove
Humoristisch karakterspel in een bedrijf door PAUL DE MONT
Hoofdvertolker en spelleider Schrijver zelf.
Komedie in drie bedrijven door MARCEL DE PAEPE
Hoofdvertolker en spelleider Schrijver zelf.
PRIJZEN DER PLAATSEN
7 er\ 4 fr. Familiekaarten (voor meer dan 3 personen 5 fr. per kop)
Kaarten te verkrijgen in ROXY Gust. Van Paepegem, Café RUMBA
Burchtdam, St ANN'AKAMER Biezestraat.
Er is verleden week een nieuw, een
groot, een verblindend licht van verstan
delijke vermogens opgegaan, ergens in
onze stad rondom de koesterende stralin
gen der Vooruit-cche zon. Iemand name
lijk die de hersens van den verdwenen
hersentrust allemaal in pacht gekregen
heeft en het beter meent te kunnen doen
dat dit uiteengevallen kringetje.
Die nieuwe fakkel van 't roode stel zal
voortaan de pen voeren in 't rood ver
plichtend weekblad en bij heeft er voor de
eerste maal een phenomenaal gebruik
van gemaakt. Die wijze gezel houdt van J
goede lectuur en heeft, zooals alle weken,
ook de Denderklok gelezen met een
artikeltje in vragen en antwoorden over
die roode zwans die men het Plan
De Man heet. Hij heeft het artikel met
spanning gelezen maar was niet aandach
tig genoeg en verwarde naderhand den
gezonden kost dien hij opgedischt kreeg
met de holle woorden en zinnen van zijn
lijfblad.
Hij voelde zich verplicht over ors
artikel, zijn o zoo klare en verstandige
meening te zeggen.
Het toppunt der aartsdomheid heet
zijn artikel in 't rood verplichtend week
blad en wij mogen den Iczcï verzekeren
dat de schrijver het juiste etiket op zijn
proza heeft geplaatst en wij hopen dat hij
dat artikel niet in naam van de partijlei
ding heeft ingestuurd
De vent is aan 't werk gezet in een
roode inrichting te Brussel, moet daarom,
jaar in, jaar uit, met roode plastron en
blauw hemd paradeeren en. omdat hij
weieens de hand mag geven aan de roode
bazen ginder, behandelt hij zijn part'jge-
nooten hier, zoowat uit de hoogte, kortaf
en met 'n air van 'k weet er alles van
Zoo moet hij ook nen keer tegen gezel
De Man aangeloopen zijn en voelt hij zich
gedwongen het plan van dien gezel te
verdedigen Te verdedigen Hij meent
het althans in zijn niet geringe zelfgenoeg
zaamheid.
En de jongen trekt van leer en ontdekt
maar stommiteiten, nen schrijver die een
steenuil is, nen onbekwame en wat nog
al.
Mensctien toch is die gezel uit zijn
humeur 1 Watte, zien dat de soc. partij
zooveel honderd duizenden uitgeeft om
propaganda te maken voor en met het
plan, met brochuren en vlugschriften,
meetings en optochten zien dat de roode
leiders hun eigen zoo afsloven, zich alle
dagen heesch gaan schreeuwen over het
paradijs dat de wereld gaat worden met
en door het plan en dan nog van het plan
niet willen weten, niet willen gered wor
den 1
Daarvoor most men steenuil zijn, potuil
en nog dommer dan dom.
Of weten de menschen dan niet dat de
roode jannen er vandoen zijn, dit ze zich
zoo gaarne moe maken voor het welzijn
van een ander, surtout voor die er niet
om vragen, dat ze dat allemaal kosteloos
doen en dat er geen enkele roode cumu-
lard is of vette postjesman. Dat zijn ten
minste de mannen, die zijn voor den
werkman, die en die alleen. Ze schreeu
wen en roepen en schrijven, genoeg van
dit, weg met dat en gedaan met 't geen,
't plan aan de macht.
En ze spreken en sprekjen en ze beloven
en beloven en onderwijl zijn de sukkelaars
van gezellen gepaaid onderwijl verloopt
de crisis en blijven de roode leiders aan
hun baantje onderwijl studeeren ze in
22 commissies en ze drinken een glas en
laten 't zaakje maar zooals het was
De menschen beginnen er klaar in te
zien en de rooden zien hun rangen leeg-
loopen de onmacht van de werklieden
partij tegenover de crisis doet 't roode
leger smelten.
Dat heeft onze roode schrijver in Brus
sel kunnen vernemen en v&rdaar zijn lief
artikeltje, vandaar zijn vriendelijke steen-
uilderijen. Hij wil ook eensdaags, hoe eer
hoe liever, voor den werkman zich afslo
ven en een postjs ho geen zoo n slecht
betaald postje hebben in den rooden
kaas. Hij moet ouk voorman worden en
zetelen m die en die commissie en partij
inrichting. Thans nog gaat hij zich laven
aan de roode bron, hij ziet er de voorbeel
den der gewezen proletariërs en hij wil
dat die voorbeelden trekken. Hem trekken
natuurlijk Hij kent gezel die en die en
hij heeft leeren woorden uitkramen, veel
woorden die niets aftellen en hij heeft
leereii beloven.
Hij is voor 't plan, 't plan dat de soci
alistische partij redden moet en meteen
de toekomst dat hij zich voorspiegelt in
't ruode kader. Daarom mag er van
't plan niets dan goed worden gezegd,
daarom is het plan taboe en mag er niet
aan geraakt worden.
Wij wenschen den jongen veel succes
doch vragen dat hij het plan eens leze en
trachte te begrijpen, hij zal dan over
't plan mogen schrijven.
Menschen ik hen fier I 't Is spijtig dat, het
de mode niet is van moustachen te dragen.
Ik zou de mijne laten groeien om ze te kun-
nen krullen puur van glorie
Als ge peinst dat de fameuze redenaars tn
de groote meeting over hei Plan-De Man, ook
over mijn hoekje gesproken hebben.
Ik ke nevens den grooien De Man mijn
schamel hoekje nevens hei groote Plan J mijn
arme vondst van de paardenreke nevens de
geniale vondst'.n van den grooten Plan-trek
ker, de patroon ieivege ah hij ne keer zal hei
lig verklaard zijnvan al de plantrekkers
van heel de wereld
Zoudt ge willen gelooven dat ik mij heb
moeten weren om mij stijf ie houden om niet
te laten merken dat ik het was
Maar ik denk tuch dat het belang dat ze
hechten aan mijn persoon en mijn hoekje niet
heel en gansch gemeend is, dat er een beetje
vleierij tn mauuvagerijbij is want in 't tiet
en mauwvagen tn zeem aan den buik strij
ken zijn de socialistische leiders meer dan ten
beetje tehuis.
Die vondst van de paardenreke was anders
loch zoo wonder niet.
Ge zit daar te studeeren en u in te span
nen om te begrijpen hot dat dit in een zit dat
het Plan al jaren kant en klaar gereed is
Rechten Vrijheid zaliger leefde nog en
Voor Ailen was nog niet geboren als ze tn
groote letters drukten de Belgische Werk-
lieden partij stelt haar candidatuur om de
crisis optelossen het Plan De-Man sn
nu zijn ik weet niet hoeveel commissies nog
altijd bezig met het Plan tn te studeeren en
op punt te zetten En ge trekt al uw gedach
ten samen op die commissies... die zijn toch
niet allemaal even belangrijk daar zal toch
wel een groote en een kleine commissie bij
zijn.. Als wij het in Vlaamsch hebben over
een buitengewoon felle remedie spreken wij
van paarden remedie en als het dan gaat
over een reuxen-groote kommissie hoe zoudt
ge dan niet denken aan een paarden reke
En laat ze zeggen wat ze willen ik houd
langs om meer van de paarden reke.
Twee mannen van gewicht en belang ston
den als sprekers op de affiche An stele ju
nior, en Ntchels. Op de planken stonden
tweede raugs sterren, er satz., ik zegge jon
gens de historie van de paardenreke.
En terwijl in de meetingzalen, vóór een
weinig ontwikkeld publiek het Plan met
een hoofdletter, a. u. b. spettert en kraakt
gelijk een vuurwerk, zingt Staatsminister
Van der Velde in het Parlement vóór een
meer ontwikkeld publiek een heel octaaf la
ger.. T/s het Plan anders niet deed dan
de moed er in houden bij de werkende klas,
ware het reeds geen groote weldaad
Ziet ge wel dat het anders niet is dan een
paarden reke
Die historie van als weldaad den moed er
tn te houden tn 'n leegen buik brengt mij
de historie weer ie binnen die een mijner
vrienden mij vertelde
't Was juist na den wapenstilstand in
19 IS. De treins reden nog niet o] al thans
heel onregelmatig, en daar hij een redelijk
verte reis moest doen liad hij zijnen muilezel
voor zijn voituurke gespannen. Het beest had
een uur of vier wel gelrot, maar dan ging
het niet meer. Hij bedacht al met eens dat het
beestje misschien wel wat flauw stond, stapte
af aan een herberg, vroeg een pint en of se
soms met wat haver hadden voor zijn paard
Nee was het antwoord, haver heb
ben we niet maar kunt ge 't met de velopomb
niet gedaan krijgtn
Niet te min gaat de recl iam voor 't Plan
goed haren gang en de propaganda boekjes
zijn gemaakt door mannen van 't vak één
kleine verbetering bijeen volgende uitgaaf
wart misschien mogeliik voren aan een il
lustratie uit de dagbladen reklaam ge
weet wel dien man dien ze met een hamer
een wegge in het hoofd kloppen fix ez vous
cela bien dans la tcle Reporter.
1MDEHKL0K
I'
O
I
